f2000
f 150
I*
SERGE PANINE.
DE VRIES, Opticus Meppel
Firma Westerhof,
SNEEK.
ll
SNEEKER COURANT (67ste Jaargang) e» WYMBRITSERADEEL (14de Jaargang)
J
DE cJONG’S
i
Kruideniers- en Grutterswaren,
Comestibles etc.
l'l
MEUBELFABRIEK
„NEDERLAND”
HUIZINGA
GRONINGEN
telefoon n?ii&
No, 88.
Zaterdag I Augustus 1914.
Officieel Orgaan der Gemeente Sneek.
De Abonne’s op dit blad worden op aanvraag Gratis verzekerd tegen de gevolgen van Ongelukken voor onderstaande
RECLAMEKOLOM.
HAGELSLAG -
CHOCOLADE
Stoom-Koffiebranderij
en
Theehandel.
N ieu wstijdingen.
Verschijnt Dinsdags- en Vrijdagsavonds.
30e Jaargang.
Uitgevers: Firma H. BRANDENBURG!!
Ged. Poortezijlen, - Hoek Kleimand - Sneek.
j
bedragen. (Risico gedekt door de Hollandsche Algemeene Verzekeringsbank te Schiedam.)
bij“8e f?00 oveXon f 150 HLTv™”t,f 75 f 50 f 25
Invaliditeit. «V V O v e r 1 ij d e n. V of O o g. van een u 1 vJ V Wijsvinger. ArsJ
•t
I
Ooggebreken - Oogzwakte.
Feuilleton.
t
1^
Wijkverpleging
in Wymbritseradeel.
bij verlies
van een Duim.
bij
O v e r 1 ij d e n.
bij verlies van
elke andere
Vinger.
voop de bote?ham
Telefoon Winkelrot).
.j
ANNEX
Nadruk verboden.
nog
(Wordt vervolgd.)
het Groene
tuberculose-
Ei
DOOK
GEORGE OHNET.
is a.s. Dinsdag 4 Aug. in ’t Hotel
SCHRAM te Sneek te spreken en te
ontbieden voor de levering van BRILLEN
voor alle Ooggebreken.
Adres voor 1ste kwaliteit
Kantoor 6.
en Donderdags-
Vrijdags-
Groote Advertentiën kunnen uiterlijk tct Maandags
avonds ingezonden worden, kleine tot Dinsdags- en
morgens 10 uur.
1) Voor belangstellenden is een nummer van dit
tijdschrift kosteloos bij mij te verkrijgen.
2) Tegenwoordig zijn er-zelfs weinig wijkver
pleegsters beschikbaar.
SNEEK. Te den Haag slaagde voor,het2e
gedeelte van het notarieel staatsexamen de
heer J. G. Bounia alhier.
Voor de levering van vensterglas
benoodigd voor de Centrale Werkplaatsen
van de Holl. Ijzeren Spoorweg Maatschappij
1914/1915 is laagste inschrijver, de Noor-
Bhoofdbestuur, zullen moeten beslissen, welke
„verpleegsters zij willen aanstellen.
„Het zou ook wel wat al te gek zijn,
„als in een Groene Kruis-afdeeling bv. een
„kleine rechtzinnige minderheid voor allen
„een rechtzinnige verpleegster zou eischen,
»en omgekeerd. Maar bovendien, de keuze
„van goede wijkverpleegsters is niet zoo
„enorm ruim;2) we moeten in de eerste
„plaats hebben een tactvolle, liefderijke,
„gezonde en niet te vergeten, met het oog
„op de afstanden, jonge vrouw; ik zou
„voor het platteland ze liefst jonger nemen
„dan 30 jaar. Denkt men dan, dat men
„altijd een Zuster zal kunnen vinden, die
„aan de vier bovenstaande eischen zal be
antwoorden en ook nog precies past in
„het kerkelijk vakje?
„Waar komt men ten plattelande verder
„mee (bv. in een gemeente als de onze,
„Hennaarderadeel, waar we verreweg no. 1
„plaatsten een Zuster, die Gereformeerd
„was) met iemand, die door haar tact en
„eenvoud bemind is bij alle verschillende
„gezindten, of met een Zuster, die precies
„overeenkomt met den geest van de meer
derheid en die voor haar werk totaal
„ongeschikt is of misschien minder geschikt
„Ik zelf ben vrijzinnig-godsdienstig, maar
„ik vrees zeer, dat mijne geestverwanten,
„van wier goede bedoelingen ik mij per
soonlijk overtuigd houd, hier een slecht
„voorbeeld hebben gegeven en ik hoop,
„dat dit voorbeeld noch door hunne geest
verwanten, noch door anderen zal worden
„gevolgd.”
De praktijk heeft mij in ’t gelijk ge
steld.
Behalve de zuster van de classis te Jor-
werd, die trouwens tuberculosewerk doet
voor het Groene Kruis in Baarderadeel en
de zuster van de classis te Wirdum, die
tevens verpleegster is voor
Kruis te Roordahuizum en
ABONNEMENTS-PRIJS
Per jaar fl.50, franco per post f2.buitenland f 5.
Afzonderlijke nummers 3 cent.
ADVERTENT1E-PRIJS
15 regels 35 cent, elke regel meer 6 cent.
Bij abonnement belangrijke korting.
Ingezonden Mededeolingen 10 cent per regel.
heel van streek. Sedert tien jaren koester ik
het denkbeeld, dat gij met Micheline zoudt
trouwen. Gij zijt een man van groote ver
dienste en daarbij hebt gij gecno bloedver
wanten. Gij zoudt mij mijne dochter niet ont
nemen, integendeel, ik geloof dat gij een weinig
van mij houdt. Gij zoudt gaarne bij mij willen
wonen. Door dit huwelijk tot stand te bren
gen, had ik een lang gekoesterden wensch
vervuld. Ik zou geen schoonzoon krijgen, maar
nog een kind aannemen.”
„Gij kunt er van verzekerd zijn;” zeide
Pieter treurig, „dat het van mij niet afge
hangen heeft om dit plan te doen doorgaan.”
„Hoor eens, mijn jongen, dat is eene andere
zaak,” sprak mevrouw Desvarennes, wier stem
twee toonen hooger rees. „Op dit punt be
ginnen wij van elkander te verschillen. Naar
mijne meening zijl gij verantwoordelijk voor
hetgeen er gebeurt en ik geef er u de geheele
schuld van, hoort gij O, ik weet, wat gij mij
zoggen zult. Gij wildet lauweren als huwelijks-
aan Micheline brengen. Dat is maar gek
heid Wanneer men als nummer twee de po
lytechnische school verlaten heeft, en met eene
toekomst voor zich als gij, is het niet noodig,
dat men woestijnen doortrekt om een jong
meisje te bekoren. Men begint met haar te
trouwen en de beroemdheid komt later, te
gelijk met de kinderen. En het was wel noo
dig ook u zooveel moeite te geven Of zijn
wij dan van zoo groote afkomst Gewezen
bakkers. Schatrijk, dat is zoo, maar dat neemt
niet weg, dat de arme Desvarennes met de
broodmand geloopen heeft en ik geld terug
gaf, als men een broodje van een stuiver kwam
koopen. Maar gij hebt voor doolenden ridder
willen spelen en intussehen is een mooie jon
gen Heeft Micheline u den naam van dat
heertje genoemd
„Ik bevond mij bij mijne aankomst vlak te-
■genover hem. Hij was bij haar in den tuin.
Men heeft ons aan elkander voorgesteld.”
„Dat is zeer voornaam,” zeide mevrouw
Desvarennes met ironie. „O, het is een snaak,
die niet spoedig verlegen is en bij de harts
tochtelijkste aandoeningen mag er geene plooi
van zijn das in do war raken. Gij weet, dat
bij prins is Dat is nog al vleiend voor do
firma Desvarennes 1 Wij zullen zjjn wapen
schild op onzo fabrieksmerken zetten. Kom,
het is een bojager van do huwelijksgift. Hij
heeft bij zich zelven gezegdDe bakkerin
heeft daalders, de dochter is lief. En hij doet
eene goede partij.”
„Hij heeft het voorbeeld van velen zjjner
gelijken tot verontschuldiging. Het huwelijk
is tegenwoordig de eenige industrie van den
adel.”
„De adel Die van ons land kan er nog
mee door, maar de buitenlandsche, die is niets
waard.”
„Do Panines zijn afkomstig uit Posen, zooals
algemeen bekend is. De dagbladen van het
highlife hebben het twintigmalen verhaald.”
„Waarom bevindt hij zich niet in zijn land?"
„Hij is verbannen.”
„Heeft hij iets slechts gedaan
„Hij heeft, als al de zijnen, voor de onaf
hankelijkheid gestreden.”
„Dan is het een revolutionair.”
„Een patriot.”
„Wel zoo, gij zijt wel goed, om mij dit alles
te zeggen.”
„Ik mag prins Panine haten,” zeide Pieter
eenvoudig, „maar is dit eene reden om hem
geen recht te laten wedervaren?”
„Het zij zoo Het is een buitengewoon we
zen, een groot burger, een held, als gij wilt.
Maar dat bewijst niet, dat hij mijne dochter
gelukkig zal maken. En als gjj mijn raad wilt
volgen, zullen wij hem barrikades laten op
werpen, waar bij verkiest, en het zal niet lang
duren ook.”
„de leden van het hoofdbestuur aan zoo
„iets heeft gedacht; onze geheele organisatie
„berust op volkomen vrijheid voor de plaat-
Nieuwe Sneeker Courant» van »8elÜke vereenigingenzij zelve, niet het
NIEUWE SNEEKER C0UR1NT
TELEFOON No. 150.
stook. Aan geene oudgediende als mij zal men
dien trek spelen, en om mij te verschalken, is
die saletjonker niet vroeg genoeg opgestaan.
Als mijn goede Pieter maar denzelfden weg
op wil als ik, dan zullen wij dien millioenon-
roover hinderlagen leggen.”
Het rijtuig hield stil.
„Mijnheer Pieter Delarue vroeg de pa
troon.
„Mevrouw, hij is een kwartier geleden uit
gegaan.”
„Waarheen
„Dat heeft hij niet gezegd.”
„Weet gij ook of hij lang zal uitblijven
„Ik weet het niet.”
„Wel verplicht.”
Mevrouw Desvarennes was door dit opont
houd geheel uit het veld geslagen en dacht
even na. Waarheen kon Pieter gegaan zijn
Stellig naar haar toe. Zonder eene minuut te
verliezen, stapte zij weder in haar rijtuig en
beval naar huis te rijden. Indien hij dadelijk
na zijne aankomstnaar mij toegesneld is, be
wijst dit, dat hij alles wil doen om Micheline
te behouden, dacht ze, en dan zijn wij klaar.
Haar koetsier, wien zij daartoe last had ge
geven, zette zijn paard goed aan.’Zij verzonk
weder in haar gepeins. Pieter in een huurrij-
rijtuig. Aangenomen, dat dit slecht vooruit
gaat, heeft hij maar een half uur op mij voor.
Hij zal op het kantoor gaan, Maréchal ont
moeten en hoe gehaast ook, een kwartier kwijt
zijn door even met hem te praten. Er blijft
dan een kwartier over. De drommel zou er
mee moeten spelen, als hij in die vijftien mi
nuten den tijd had om zijne zaak door eene
dwaasheid te bederven. Het is mijne schuld,
ik had hem een brief te Marseile moeten toe
zenden om hem de gedragslijn aan te wijzen,
die hij bij zijne aankomst diende te volgen, verteederd
Als hij Micheline bij het binnenkomen maar
niet ontmoet 1 Bij deze gedachte voelde me
vrouw Desvarennes de warmte naar het hoofd
In de
8 Juli 1914 vond ik een stukje met bo-
venstaanden titel.
Daaruit bleek mij, dat het Groene Kruis
te Oppenhuizen c.a. of althans het Bestuur
van die vereeniging, niet wenschte mede te
werken aan deze schoone taak, om „het
neutraal karakter der wijkverpleging«.
Ik heb gewacht op eenige tegenspraak
of althans eenige verdere bespreking van
deze zaaknu deze uitblijft zij mij een
kort woord vergund.
Ik ben zoo vrij in de eerste plaats aan
te halen wat ik hierover schreef in een
artikel in het tijdschrift „Het Groene en
het Witte Kruis», jrg. 8, afl. 3, bl. 67
en vlg. verschenen 1 September 1911.
»Ik sprak zoo even reeds van de sub
sidie voor de tuberculose-bestrijdingdaar-
„uit volgt reeds, dat ik het (verplegings-)
„werk wil opdragen aan een Koninklijk
„goedgekeurde vereeniging, hetzij dan aan
„het Groene Kruis of aan eene speciale
„vereeniging voor wijkverpleging. Is er dan
„nog een andere weg, zal iemand vragen
„Zeker, in Noord-Holland heeft op vele
„plaatsen het Witte Kruis zich dit werk
„door de kerkelijke besturen uit de han-
„den laten nemen. Waarom kan ik niet
„beoordeelen. Ik betreur het echter ten
„zeerste, dat dit voorbeeld reeds op twee
„plaatsen in onze provincie navolging heeft
„gevonden, en wel te Jorwerd c.a. in 1910,
„terwijl onlangs eene oproeping is geschied
„door WirdumRoordahuizum.
„Het Groene Kruis werkt vóór allen
„dóór allen.
„Toen in de 9de algemeene vergadering,
„gehouden 5 Mei 1909, het tuberculose-
„vraagstuk aan de orde kwam, is daarbij,
„zooals wel niet anders kon, van Gerefor-
meerde zijde nogal wat oppositie gevoerd
„men vreesde nl. de invoering van neu
trale wijkverpleegsters.
„Ik durf wel zeggen, dat niemand van
14)
Mevrouw Desvarennes had zich, zonder een
oogenblik te laten verloren gaan, naar het
hotel du Louvre begeven. Het kwam er op
aan. Minuten waren uren. Wat haar vooral
belang inboezemde om te weten, was in welke
stemming de verloofde barer dochter te Parijs
kwam. Had de brief, waarin hij zoo onom
wonden de waarheid vernam, het gemoed van
den jonkman ten zeerste in beweging gebracht
en al de veerkracht van zijn wil opgewekt?
Zou hij gereed ten strijde opkomen, of had
het bericht, dat hij met een medeminnaar
moest rekenen, hem terneergeslagen en weifel
moedig gemaakt Indien zij hem vol vertrou
wen en moed aan trof, had zij met hem slechts
het plan van gemeenschappelijk handelen op
te maken,, dat op de verwijdering van den
stoutmoedigen pretendent moest uitloopen, die
het waagde om Micheline ten huwelijk te vra
gen. Vond zij hem daarentegen ontmoedigd en
besluiteloos, dan was zij vast besloten om in
hem de heftige gevoelens, die haar tegen Serge
Panine bezielden, op te wekken en hem te
dwingen om den strijd te aanvaarden.
Onderweg bedacht zij hare overredingsmid
delen en brandende van ongeduld snelde zij
het vlugge paard vooruit, dat haar langs de
omrastering der Tuileriön naar het hotel du
Louvre bracht. In hare overpeinzing verdiept,
zag zij Pieter niet. Zij zei tot zich zelve
„Die blonde Pool weet niet, met wie hij te
doen heeft. Hij zal zien, welk een vuurtje ik
huisbezoekster voor de beide Gr. Kr. afd.
Wirdum en Roordahuizum, is men op geen
andere plaats op dit voorbeeld ingegaan.
Er werken thans reeds 36 verpleegsters
en huisbezoeksters voor neutrale vereeni
gingen in onze provincie. Nergens hoort
men dat orthodoxe zieken niet wenschen te
worden geholpen door vrijzinnige zusters
of omgekeerd.
In onze eigen gemeente heb ik nooit
hooren zeggen„Wij wenschen de Gere
formeerde zuster niet.” Zij doet haar werk
nog steeds met volle liefde en toewijding
en tot aller tevredenheid.
Werkelijk, er zijn zeker weinig provin
cies waar de menschen zoo vasthouden aan
hun eigen meening als in de onze wat
wij niet tezamen kunnen doen, wij doen
het elk afzonderlijkmaar waar wij zon
der bezwaar samen kunnen werken, daar
doen wij het met kracht. Dit is gebleken
op velerlei gebiedook de wijkverpleging
behoort daartoe zonder eenig voorbehoud.
Het is een onmogelijkheid te bogeeren, dat
de orthodox-hervormde, de gereformeerde,
de katholieke en de vrijzinnige zieken in
zoo’n uitgestrekte gemeente bezocht zullen
worden door zusters van hun eigen geloof.
Daarom, inwoners van Wijmbritseradeel,
slaat allen uwe handen krachtig ineen ter
verkrijging van een flink ingerichte wijk
verpleging voor de geheele gemeente.
Oosterend, 29 Juli 1914.
P. de VRIES Jzn., Arts.
delpke Glasfabriek M. J. Houwink alhier.
Met algemeene stemmen werd Dins
dagavond na de godsdienstoefening tot pre
dikant bij de Chr. Ger. Gem. alhier beroe
pen de heer Jongeleen, No. 1 van ’t
2-tal, candidaat te s Gravenhage.
Van de 3e ploeg voor de eind-exa-
mens in de 3 Noordelijke provinc:ën zjjn
geslaagd van de H. B. S. te Sneek de dames
J. G. C. de Hoop te Sneek.
C. C. J. Koopman te Sneek.
H. Mejjer te Deersum.
Afgewezen geene.
Herbenoemd tot schoolopziener in
htt arrondissement Weidum de heer H.
Pollema alhier.
GA ASTERLAND, 30 Juli Tot burge
meester onzer gemeente is herbenoemd de
heer H. Gaaikema.
Groote brand te Bolsward.
Dinsdagavond is te Bolsward de oliesla
gerij van de heeren Gebr. Kingma afgebrand.
Zoo hoog sloegen de vlammen op dat
men b(j het licht van de vlammen het vee in
het land buiten de stad kon zien loopen.
Groote bezorgdheid heerschte er onder
de burgerjj, daar men vreesde dat de rond
stuivende vonken ook elders brand zouden
veroorzaken.
Groot gevaar bestond er voor de gasfa
briek, speciaal oor de steenkoolenvoor-
raad en de gasketel.
Een brandspuit hield alles nat doch kon
niet verhinderen dat een houten loods der
gasfabriek aan de windzgde erg geblakerd
werd. Zelf de walbesbhoeiing is zwart ge
brand.
De olieslagerij, machineriën, inventaris
enz. zjjn geheel vernield.
Het nieuwe ketelhuis dat boven den
wind stond is behouden gebleven.
Omtrent de oorzaak van den brand 'ver
keert men geheel in het onzekere. Wellicht
is er in de zaden of zakken broeiing ont
staan, maar des avonds toen men de fa
briek verliet, werd niets verdachts o tdekt.
De schade is zeer belangrjjk, het pend
met inventaris was verzekerd in de Atsu-
rantie-Maatschappjj »Achlum<.
stijgen. Zij boog zich uit het raam van het
portier en riep den koetsier toe, die toch zeer
hard reed
„Harder, gij maakt niet voort
De snelheid der vaart word toen duizeling
wekkend en eenige minuten later stond zij
voor hare deur.
Zij stormde hare woning binnen als een
orkaan, ondervroeg den concierge en hoorde
van hem, dat Delarue gekomen was. Zij snelde
naar Maréchal toe en vroeg hom op zulk eene
vreemde manier„Hebt gij Pieter gezien
dat deze vreesde, dat er een ongeluk gebeurd
was.
Zoodra zij de ontsteltenis van haar secre
taris gewaar werd, begreep zij dat eene dier
onaangename onderstellingen, die zij bij zich
zelve geopperd had, verwezenlijkt was. Zij be
gaf zich naar het salon en riep luido naar
Pieter. De tuindeur ging open en zij bevond
zich tegenover den jonkman. Een enkele blik,
op haar uitverkoren zoon geworpen, vermeer
derde haar angst. Eene zelfde opwelling dreef gift
hen naar elkander toe, de patroon opende
hare armen voor Pioter en deze drukte haar
vast aan zijn hart.
Zoodra de eerste ontroering voorbij was,
kreeg mevrouw Desvarennes de bewustheid
van haar toestand terug. Zij wilde terstond
weten, wat er in hare afwezigheid was voor
gevallen en vroeg aan Pieter
„Wie heeft u bij uwe aankomst ontvangen
„Micheline."
„Dat vreesde ik Wat zeide zij
„Alles.”
In deze weinige volzinnen gaven deze krach
tige geesten eene juiste beschrijving van het
gebeurde. Mevrouw Desvarennes bleef een
oogenblik zwijgen, werd daarna plotseling
1 en zei als wilde zij het verraad
van hare dochter verontschuldigen
„Laat mij u nogmaals omhelzen, arme jon
gen. Gij hebt verdriet, niet waar Ik ben ge-
