IT
s.
OORLOGS-EDITIE.
|f 2000
SNEEKER COURANT (67ste Jaargang) WYMBRITSERADEEL (14<ie Jaar fl an g
f 200a-1150 f 25
t
0.
Woensdag 12 Augustus 1914.
30e Jaargang.
No, 91.
Officieel Orgaan der Gemeente Sneek.
Uit Den Haag.
Uitgevers: Firma H. BRANDENBURGH
Ged. Poortezijlen, - Hoek Kleimand - Sneek.
TELEFOON No. 150.
Verschijnt Dinsdags- en Vrijdagsavonds.
der H. IJ. S. M.
bij den heer S. v KONINGSVELD
J. J. de JONG.
F, A. TEPPEMA.
D. K. ZIJLSTRA.
R. OZINGA.
A. WIJNTERP.
F
Dit Blad zal ’s middags ongeveer 5 uur verschij
nen en dan 2 cent per exemplaar verkrijgbaar zijn
Aan ons Bureau GED. POORTEZIJLEN.
Bij den heer C. RAS, Balthuisstreekje.
H. STEENBEEK, Kleinzand.
Sigarenmagazijn J. BOSGA, Wijde Noorderhorne.
Sigarenwinkel J. v d. ZEE, Waterpoortsgracht.
Boekhandel C. J. SCHOTANUS, Kloosterstraat.
Aan het Station
Te IJlst
Te Woudeend
Te Oppenhuizen
Te Heeg
Te Scharnegoutum
Te Hommerts-Jutrijp
Abonné’s die deze nummers geregeld per post
wenschen te ontvangen, gelieven hiervan kennis te
geven aan ons Bureau. De kosten hiervoor zullen
bedragen IO cent per week, te verrekenen met ’t
abonnement over het tweede halfjaar.
DE UITGEVERS.
Nieuwstijdingen.
l’De Abonné’s op dit blad worden op aanvraag Gratis verzekerd tegen de gevolgen van Ongelukken voor onderstaande
bedragen. (Risico gedekt door de Hollandsche Algemeene Verzekeringsbank te Schiedam.)
or-
van
m
tot
op
pat
er
in.
bij
0 v e r 1 ij d e n.
bij verlies
van een Duim.
een jaar is be-
aan
bij verlies van
elke andere
Vinger.
en
en
en
■ie-
I
1
ABONNEMENTS-PRIJS
Per jaar fl.5O, franco per post f2.buitenland f5.
Afzonderlijke nummers 3 cent.
AD VERTEN TIE-PRIJS
15 regels 35 cent, elke regel meer 6 cent.
Bij abonnement belangrijke korting.
Ingezonden Mededeelingen 10 cent per regel.
jjver, geduld
een tachtigjarige
ïlte
in
gelet s<
gen
ANNEX
en Donderdags-
Vrijdags-
Groote Advertentiën kunnen uiterlijk tct Maandags
avonds ingezonden worden, kleine tot Dinsdags- en
morgens 10 uur.
alhier
de acte
namelgk opgemerkt, dat het aanschouwen
van oude films, die reeds tallooze malen
waren afgedraaid, dus danig afgeschilverd,
een groot gevaar opleverde voor de oogen.
Verder kunnen de meest onderscheiden en
onaangename verschijnselen voortspruiten
uit het zien van een film op te korten af
stand. Ook dient de duur van de film be
perkt te zgn en door een behoorlijke pauze
te worden afgewisseld. Ten slotte is de
vermoeienis van het kgken naar het bios-
coopbeeld veel geringer, wanneer de film
regelmatig loopt, dus door motorische kracht,
dan wanneer hg met de hand wordt afge
draaid.
De wet op het kinematografisch toestel
bepaalt nu, dat een film niet ouder mag
zgn dan een maand, en dat de voorste
plaatsen In de bioscoopzaal minstens 12 M.
van het doek verwgderd moeten zgn. De
pauze tusschen de verschillende films is
minstens vgf minuten. De film moet door
een motor worden afgedraaid.
Doe noodig deze maatregelen zgn, blgkt
wel uit het feit, dat, wanneer de wenken
niet in acht worden genomen, men na één
bioscoop-bezoek last kan hebben van hoofd-
pgn tengevolge van de inspanning der
oogen. Deze hoofdpgn gaat bij gevoelige
personen dikwerf in duizeligheid en mis
selijkheid, gepaard met braaklust, over.
Iemand, die geregeld de bioscoop bezoekt,
kan na één keer wellicht niets aan de
oogen bespeuren. Wanneer men echter be
denkt, dat de 25.000 bioscoop-theaters, die
de Vereenigde Staten thans bezitten, dage
lijks bezocht worden door 15 millioen
menschen, dus dat elk ingezetene, zuige
lingen, zieken en behoeftigen inbegrepen,
stellig één keer per week naar de bioscoop
gaat, dan blgkt wel, dat de Regeering moet
ingrgpen.
Van 29 Juli4 Augustus ontving de
Centrale Gezondheidsraad in deze provincie
kennis van de volgende gevallen van be-
smetteljjke ziekte:
Typhus: Gaasterland 1 geval.
Roodvonk Sneek 2 gevallen, totaal 4.
DiphtheritisBolsward 1 geval.
moeilijkheden zullen staan, vooral wanneer
zg zooals het hoofdbestuur gaarne zou
willen hare zorg niet over de opgekomen
miliciens, maar ook over de opgekomen
landweermannen uitstrekken.
Het hoofdbestuur doet daarom een ern
stig beroep op de offervaardigheid van (al
len, die prgs stellen op een krachtig Ne-
derlandsch leger, waaain een opgewekte
geest heerscht, en vertrouwt, dat flinke
i van geldelgken steun, welke
eerst behoeven te worden ingelost. als de
bestaande moeilijkheden voorbg zgn, zullen
gedaan worden aan den algemeenen pen
ningmeester der vereeniging, den heer Th.
F. A. Delprat, wethouder van Amsterdam,
of aan de penningmeesters der afdeelingen,
voor Sneek de heer H. G. Bouma, fabrikant.
Daardoor hoopt het hoofdbestuur in staat
gesteld te worden tot de -verklaring, dat
de vereeniging onder de inilitieplichtigen
zal verstaan zoowel landweermannen als
miliciens, een verklaring, die zonder twgfel
met blgdschap zal worden vernomen door
het gansche Nederlandsehe leger, welks de
gelgke en kloeke geest alle Nederlanders
in deze ernstige tgden met trots vervult.
STAVOREN. De heer, J. Drgber, bur
gemeester onzer gemeente is als zoodaning
benoemd in de gemeente ASngwirden.
HEERENVEEN, 10 Aug. Heden ver
gaderden alhier de Dagelgksche Besturen
der 7 betrokken gemeenten inzake de om
zetting der R. H. B. S. alhier in eene met
5-jarigen cursus. De door den Minister ge
stelde voorwaarden werden te bezwaarlijk
geacht. Er werd op gewezen dat deze nog
hoogere eischen stelden dan door den Mi
nister aan de gemeente Dokkum gesteld
waren.
Besloten werd aan de diverse gemeente
raden voor te stellen niet op Ministers
voorwaarden in te gaan, doch een lager
bedrag aan te keeren.
HEERENVEEN, 10 Aug. De Neder-
landsche Tramweg Mg. heeft besloten aan
haar gehuwd personeel, dat door de mobi
lisatie is opgeroepen, 3/4 van het loon uit
te keeren.
Ik kan me vergissen, doch ik geloof niet
dat ook de grootste optimist gedacht zal
hebben, dat de mobilisatie zoo goed en zoo
•vlug in haar werk zou zgn gegaan als het
geval bleek.
Natuurlijk er waren ellendige din
gen ’n Buurman, die vorige week zjjn
vrouw zag overig den bg de geboorte van
zgn derde kindje en toch moest opkomen
menschen, die hun zaakje vreezen te zien
verloopen kortom allerlei misère.
En dan lui, die toornden, vloekten, dat
zelfde pakpionnetjes in het heelgroote
schaakspel, dat aangevangen is. Willooze
figuurtjes, die heen en weer geschoven
worden door de machtige, onzichtbare hand
van den duivelschen kerel diplomaat of
soldaat of financier die deze ellende over
de wereld bracht. Tot dusverre heeft het
allen Schgn, alsof wg, Nederlanders, er het
best van zullen afkomen, alsof Duitschland
inderdaad bg uitzondering eens niet van
plan is zjjn woord te breken. (Iets wat
eigenlgk te dwaas is om te gelooven en
in deze dagen dus slechts onder extrabene-
fice van véél boedelbeschrijving dient te
men de narig
heid, de gedrukte stemming waarneemt, die
mei; hier rondom zich heen ziet, als men
het aantal der werkloozen ziet groeien dag
bjj dag, de cgfers hoort van de verliezen,
die eiken dag geleden worden dbor groot
en klein, dan vraagt men zich af hoe de
toestand wel wezen moet in de landen, die
werkelgk aan het vechten zgn
Hoe men zich in België moet voelen,
dat toch ook met het Servische complot en
de Oostenrgksche oorlogspartij niets te ma
ken heeft en thans zgn gebied bedreigd,-
beschoten, bestreden ziet, dat terwille van
een of andere Balkankliek moet schieten,
moet beschoten worden
'II' Het zal een merkwaardig boek zgn,
waarin mettertijd het en-scèae-zetten van
dezen oorlog beschreven wordt, waarin de
namen der regisseurs der daders liever
worden gepubliceerd. De ergste straffen,
die volkswreedheid ooit te verzinnen wist
de gespijkerde ton van Gerard van Vel-
zen, het aan-riemen-sngden van den Bagg-
nerstrater zullen genoegelgke uitspan
ning Igken bg wat de aanstichters van
dezen oorlog znllen krggen.
En het ellendige is, dat zoo’n schavuit
slechts een leven heeft 1
Ziedaar eenige regels, die niet precies
een Haagschen brief vormen, doch die
inderdaad weergeven, wat mgn stadgenooten
op dit moment zeggen en denken.
Zg denken nog meer.
Geven er zelfs uiting aan. Vervloeken
nu al personen en regeeringen, die zg aan-
sprakelgk stellen voor de rampen, die over
Europa gekomen zgn.
Ngdig is iedereen, die niet bedroefd is.
In den nacht van Zaterdag op Zondag
brak brand uit in de cacaofabriek „De
Valk” aan de fa. Bruyne en Raadsheer te
Weesp.
In een oogenblik stond de fabriek in
volle vlam. Dank zg de hulp der soldaten,
bleven de huizen rondom de fabriek ge
spaard. Het huisraad werd echter met be
kwamen spoed in veiligheid gebracht. De
fabriek brandde totaal uit. Alles was ver
zekerd.
Het werk aan de tramlgn AssenOos-
terwolde is gisteren hervat, doordat het
Rgks-machine-personeel uit Assen, een 160
man, aan het werk is getogen.
De watertocht van Leeuwarden naar ’t
»Prinsenhof«, een onderneming van do hee-
ren Visser en De Haan, is een mislukking
gebleken. Nadat het al een geruimen tgd
had gesukkeld, eerst met gedeeltelijk trans
port, later soms geheele dagen stilstand,
is hedenmorgen het zoogenaamd drjjvend
café van hier per stoomboot »Fortuna“ naar
Leeuwarden getransporteerd.
Te Leeuwarden is door den burgemees
ter verboden, om de straat te schrobben
met leidingwater. Vooral met het oog op
het dreigende gebrek aan steenkolen, is dit
een verstandige maatregel.
Echter werd grootendeels uit onkunde,
het verbod meermalen overtreden en hadden
politie-agenten ’t Zaterdagmorgen druk met
menige dienstbode te beletten den reini-
gingsarbeid voort te zetten. Men zag op ette-
Ijjke plaatsen in de stad de gedienstigen
ijlings met emmers en bezems wegloopen
worden aanvaard Maar als
SNEEK. Geslaagd voor het acte-examen
handteekenen L. O. de heer S. Kuiper
alhier.
Voor den tijd van
noemd tot leeraar in de oude talen
het gymnasium te Assen onze vroegere
stadgenoot de heer D. W. Hooghiemstra,
candidaat in de klassieke letteren te Utrecht.
De heer P. v. d. Horst
slaagden te ’s Gravenhage voor
handteekenen (L. O.)
BOLSWARD. De heer C. J. A. van
Hel voort, gemeente secretaris van Woerden,
die in de laatste raadsvergadering tot sec
retaris alhier werd benoemd, heeft voor deze
benoeming bedankt.
Het hoofdbestuur der in 1903 opgerichte
Nationale Vereeniging tot Steun aan Mili
ciens, die hare afdeelingen in alle deelen
des lands heeft en zich ten doel stelt1.
te voorkomen, dat militieplichtingen tenge
volge van de vervulling van hun dienst
plicht hunne betrekkingen verliezen, en 2.
hulp te verleenen aan hen, die tengevolge
van de vervulling van hun militieplichten
hun broodwinning verloren en dientenge
volge na hun verblgf onder de wapenen
in behoeftige omstandigheden verkeeren,
heeft een oproep tot het Nederlandsehe
volk gericht, in het belang van hen, die
thans onder de wapenen zgn.
Het liefst zou het hoofdbestuur zien, dat
heeren werkgevers een verklaring teeken-
den, inhoudende, dat het hun ernstige wil
is, de opgeroepenen zooveel mogelijk weer
iu dienst te nemen, en het hoofdbestuur
vertrouwt, dat vele werkgevers bereid zul
len zgn deze verklaring af te leggen.
Intusschen voorziet het hoofdbestuur, dat
in spjjt van den goeden wil der werkgevers,
de afdeelingen der vereeniging straks, als
betere tgden aanbreken, voor zeer groote
na ’n kort onderhoud met 'n ordehandhaver.
Tot welke gevolgen de toestand in Eu
ropa al niet leidt...
Twee honden hebben te Harkema Opeinde
een schaap van J. J. B., loopende in de
weide aan de Munnekeweg, doodgebeten en
verscheurd. De honden zgn gezien, doch
de eigenaren zgn niet bekend.
De familie van een landweerman te Hee-
renveen, die was opgekomen, kreeg het te
legram »Ben gewond, wees gerust*. Na-
tuurlgk maakte men zich wel ter dege on
gerust. Spoedig kwam echter per telegraaf
de opheldering dat men zich één letter had
vergist; men had te lezen „Ben gezond".
Uit Bergum schrgft men aan het L. N.
Een van haar man gescheiden vrouw
had verlangen om haar kind eens weer te
zien, ’t Was juist de verjaardag van haar
lieveling. Ze wist, dat haar man, een schip
per, met zgn vaartuig onder Bergum ver
toefde. Een lange reis werd gemaakt. Bjj
zich had ze een klein cadeautje voor de
kleine. Helaas, het kind mocht ze niet
zien. Inplauts daarvan werd ze beloond
met een flink pak slaeg, ja zoo erg werd
ze mishandeld, dat geneeskundige hulp
moest worden ingeroepen. De bovenarm
was gekneusd.
Aan de >Mepp. Crt.« wordt gemeldt, dat
een milicien uit Koekange, die onder de
wapenen moest komen, zich uit vrees voor
den oorlog door verdrinking van het leven
heeft beroofd.
De zorg, die in Amerika van overheids
wege besteed wordt aan de gezondheid der
menschen, is werkelgk zeer prgzenswaardig.
In verschillende staten zgn een aantal wet
ten in het leven geroepen, uitsluitend van
hygiënisch belang. De staat Massachusetts
heeft b.v. op het oogenblik zgn wet, die
allerlei eischen stelt aan het kinematogra-
fisch toestel. De hygiënisten aldaar hadden
het niet te pas kwam dat zg uit hun werk
gehaald werden. Die, daags voor de mo
bilisatie werd afgekondigd dure eeden zwoe
ren, dat zg het vertikten.
>De trommel sloeg, zg kwamen*, zooals
het in ’t versje heet.
Dit nu geschiedde bg ons in den meest
letterlgken zin. In de avondstilte werd
plotseling in de leege straten de trom ge
roerd. Een roffel. Alles stroomde, holde
er heen. Dan kwam naast den tamboer
een hoofdagent, die de proclamatie las
Opkomst met spoed*.
Niemand verstond het verhaal met aide
en verdere (onbekende^ uitdrukkin-
er in. Alleen dat eeneOnder de
wapenen met spoed.
Dan volgde een hoeratje, en tamboer en
agent stapten naar den volgenden straat-
jhoek, waar hetzelfde geschiedde.
En nu, terwgl ik dit schrgf, zgn onze
mannetjes, die de vorige week kantoorme-
neer waren of tennisspeler, violist of brood-
rondbrenger, allemaal weg, allemaal in het-
Het doet denken aan het Fransche Pierrot-
liedje
11 me faut rire, pour n’y pleurer I
Men bromt en ngdast, om toch maar
uiterlgk ferm te blgven.
Ziedaar, hoe de toestand is.
Een reis naar Rotterdam kost uren tgds.
Auto’s rekenen (voor zoover ze er nog zgn)
het nachttarief voor het allerminst. Brieven
en kranten komen ter gelegenheid(De
»Sneeker« van Zaterdag kwam Woensdag toezeggingen
in mgn bezit!) Telegrammen komen met
een uur of vgf, zes vertraging (zeer voor
spoedig I Meestal duurt het langer
Kortom, alles is gedesorganiseerd.
En de onbekookte zenuwachtigheid
velen doet de rest. Winkels worden leeg-
gekocht. Ik kwam een man tegen het
wezen is bankier en heusch geen kleintje.
Hg houdt auto en gaat elk jaar zgn maandje
op reis en weet in elk opzicht te profiteeren
van het leven, dus geen onverstandige eerste
de beste I die twaalf flesschen slaolie en
zes pakjes Sunlichtzeep in zgn auto laadde.
Vermoedelgk heeft hg nooit geweten of zgn
vestibule met zeep of met roodaarde schoon
gemaakt werd, doch thans
Andere lui koopen grutten, stokvisch.
beschuit, jams, met een ijver, geduld en
volharding, als tegenover
hongersnood
Dat het erg kan worden, ik zal het niet
betwisten sedert alle mogelgke internationale
tractaten wederom het papier niet waard
blgken, waarop zg zgn geschreven, maar
wat iemand er dan wgzer van wordt, dat
hg een kilo rjjst of een fust olie méér (en
duurder!) in huis heeft dan in normale
omstandigheden of een cacaobus vol met
rgksdaalders, inplaats van ’n klein porte
feuilletje papiergeldZie dat is een vraag,
die ik voor mg niet vermag op te lossen.
A. B.
4
1
J
IEUWE SNEEKER COURANT
Besmettelijk* ziekten.
Ernstige brand.
Tramlijn Assen-Oostsrwoldc.
Mislukt.
Straatschrobben verboden.
Steun aan miliciens.
-----.---r-r—-- ---
Verscheurende honden.
Een kleine vergiesing.
Een pak slaag.
Vrees voor den oorlog.
Een wet op het
kinematograflesch toestel.
