A
on.
EN
EN.
Westerhofs Koffie
II
SNEEKER COURANT (67 ste Jaargang) en WYMBRITSERADEEL (14de Jaargang)
No. 2.
Java 60 ets. per pond.
Preanger 70
31e Jaargang.
R ECL AME KO LOM.
n
Nederland en de Oorlog.
n,
I.
>L
(1.
ct.
Woensdag 7 October 1914.
N ieuwstijdingen.
5 ct.
De boerderjj
2 ct.
I
9
irne.
gemeester
I
N”
de
de
■P
65ct.
I
•raad
lx
S
8
dagen de
men nog
Moergestel.
Hoornsterz waag.
Bartlehiem.
I, II, IV Veldleger.
Sneek.
4e divisie, Tilburg.
B;eda.
Utrecht.
cent.
kmo-
De verzending van caffeïnvrije
Koffie HAG is weer ten voile
hervat. Koffie HAG is derhalve
in alle depots v e r s c h tegen
onveranderden prijs te verkrij
gen. Op ieder pakje is de prijs
gedrukt.
Dankbaar voor de groote medewerking
waardoor het mogeljjk werd honderden pa
ren sokken aan het legerbestuur te zeudeu,
verzoekt het damescomité te Zeist aan de
sub-comité’s, geen sokken meer te breien,
daar de hoeveelheid thans vrjjwel voldoen
de is.
Daarentegen zal het legerbestuur gaarne
in ontvangst nemenbroeken en borstrok
ken van keper (niet van wol), hemden en
polsmcffen met halven duim, lang over de
polsen, aan de hand lang afgebreid.
Het hoofdcomité bljjft gevestigd te Zeivt,
adres gemeentehuis aldaar.
Te Sluis is een milicien uit Nieuwland
door een ongelukkig schot gedood.
Naar men verneemt, moet ieder Neder
lander, die Duitschland wenscht binnen te
komen, voorzien zgn van een buitenlandsch
paspoort. Een nationaliteitsbewgs, zelfs al
is dit geviseerd door een Duitsch consulair
ambtenaar, is tegenwoordig niet meer vol
doende.
Ged. Staten van Friesland hebben,
aangevraagd ter voorziening in de kosten
van het onder de wapens houden van het
leger en de verdere buitengewone maatre
gelen door de Regeering, in verband met
de tijdsomstandigheden, genomen.
Het toegestaan krediet van geljjk bedrag
begint langzamerhand uitgeput te raken,
hetgeen niet te verwonderen is, waar alleen
de kosten voor het leger dageljjks op vier
a zes ton gouds zgn te schatten.
Het voornemen dei; Regeering moet zijn,
machtiging te vragen om wederom voor
deze vjjftig millioen schatkistpapieren uit
te geven.
Het krediet-ontwerp moet reeds deu Raad
van State hebben bereikt om met spoed te
worden onderzocht.
De regeering is bezig, ten einde prijs
opdrijving en terughouding van rogge te
gen te gaan, groote partijen rogge uit
Amerika te koopen.
Naar het »Centrum« verneemt, worden
van Engelsche zjjde inlichtingen verzameld
nopens de door ons land benoodigde hoe
veelheden rogge, tarwe, rjjst, boekweit enz.,
ten einde bjj den aanvoer van deze artike
len hiermede rekening te kunnen houden.
Een adres.
De heeren ds. F. W. Drjjver te Naar
den, G. Hoffman te Abcoude en dr. H. C.
Muller te Utrecht vragen in een adres aan
H. M. de Koningin haar bemiddeling aan
te bieden, om een wapenstilstand voor te
bereiden, die het begin van het einde van
den oorlog zou kunnen worden.
Het aantal Belgische vluchtelingen neemt
in de grensplaatsen zeer toe.
Alle leegstaande huizen te Maastricht
zjjn verhuurd en dagelgks loopen de vreem
delingen nog zoekend rond. In het vlucht
oord van het Belgisch steuncomité aan den
Parallelweg zjjn nu weer ruim 300 vluch
telingen. Het zjjn in de laatste dagen
meestal mannen en jongens van 18 en 19
jaar.
Zondag zjjn tien sleepbooten uit Ant
werpen te Vlissingen aangekomen en op
één Ongeveer 100 nonnen uit Lier, die even
als een groot aantal andere vluchtelingen
de reis naar Engeland per mailboot voort
zetten.
zoo
meldt het »Volk«, met het oog op moge-
Ijjke werkloosheid in de bouwbedrjjven, be
sloten, onverwjjld over te gaan tot het doen
bouwen van de landbouwwinterschool te
Leeuwarden. Om dezelfde redenen zal bjj
de regeering worden aangedrongen op het
nemen van beslissingen in zake het groote
watergemaal bjj Tacozjjl.
Onder buitengewoon groote deelneming
is te den Haag met militaire eer op de
algemeene begraafplaats ter aarde besteld
het stoffeljjk overschot van den landweer
man Bouvet, die bjj een avondveldoefening
door een scherp schot van een kameraad
het leven verloor. De Ijjkbaar was gedekt
door kransen der compagnieën van het 31e
landweerbataljon, van buren, en van ver-
eenigingen, waartoe Bouvet als burger be
hoorde.
Aan de groeve werden woorden van groote
waardeering gesproken door oud-kolonel
Bogel, namens het bestuur van den aard-
appelhandel van Eigen Hulp, waarbjj Bou
vet 14 jaar werkzaam was den compag
nies-commandant kapitein Hintze den ba-
taljons-commandant overste Bodemejjer
overste van Suchtelen namens het regiment
grenadiers en door den divisie-commandant
generaal Klerk de Reus.
Tot slot sprak de veldpredikant ds. Schol
ten uit Rotterdam een troostwoord.
Het door Amerika uitgeruste Roode
Kruis-schip wordt omstreeks 6 dezer te
Rotterdam verwacht. De gezant van
Vereenigde Staten in den Haag heeft de
noodige beschikkingen genomen voor
ontvangst van het schip te Rotterdam, dat
door de Nederlandsche regeering is vi jjge-
steld van betaling van invoerrechten.
Het vaartuig komt van Bordeaux, waar
het ’t voor Frankrjjk bestemde personeel van
het Roode Kruis met het noodige materi
aal ontscheept heeft.
Het schip komt hier te lande aan met
2 compagnieën geneesheeren, personeel voor
ziekenverpleging enz., waarvan de eene be
lt stemd is voor Duitschland, de andere voor
Oostenrjjk-Hongarjje. Verder voert het mede
3 ladingen genees- en verbandmiddelen tot
een gezameljjke inhoud van 150 ton, te
verdeelen onder België, Duitschland en
Oostenrjjk-Hongarjje.
Naar verluidt, zal binnenkort een nieuw
krediet van vjjftig milioen gulden worden
J ct.
burgemeester onzer gemeente ook als Ijj-
deljjk secretaris der gemeente werkzaam is.
STAVOREN, 1 Oct. In de gisteravond
gehouden Raadsvergadering is benoemd tot
gemeentesecretaris, behoudens Koninklijke
goedkeuring, en tot ambtenaar van den
burgerlijken stand de heer H. J. Eikema,
de nieuwbenoemde burgemeester dezer ge
meente.
SCHARNEGOUTUM. Aan de vrije uni-
versiteit werd bevorderd tot doctor in de
rechtswetenschap, op proefschrift>Eenige
opmerkingen over de Rechtsleer der Monar-
cbomachen”, de heer Tj. de Jong, geboren
alhier.
KOUDUM, 2 Oct. De 39 jarige O. H.
Kottenheft uit Haspe in Westfalen, die,
zooals reeds is vermeld, de vorige week bjj
het alhier plaats gehad hebbende auto-on-
geluk levensgevaarlijke verwondingen opliep,
is hedenmiddag aan de gevolgen daarvan
overleden.
De overledene laat in Duitschland een
vrouw met 3 kinderen achter.
WORKUM, 5 Och Hoornmuziek op het
marktplein, muziek door de geheele stad
En dat in dezen ernstigen tjjd I Het gaf Europeesch sergeant
wat een beweging! Er moest iets bjjzonders
aan de hand zjjn. Wat bleek? Het muziek
gezelschap „Concordia”, u.._—
Lümer, geassisteerd door eenige jongedames
als collectanten, deed eene poging, om gel
den bjj een te brer gen voor het Roode Kruis
comité. Ze hebben succes, onze musici. Een
bedrag van f-162 kon voor het goede doel
worden afgedragen. L. C.
OOSTERWIERUM. Woensdag had al
hier de keuring van jong fokvee plaats van
wege de afdeeling BaarderadeelRauwer-
derhem der Friesche Maatschappij van Land
bouw en Veeteelt.
Toegekende onderscheidingen
Rubriek I. Tweetal hokkelingen. Aan
geboden 13 tweetallen. Ie prj,s »Atje
en >Atje U” van firma Schaap, Deersum
2e Jantje IV* en »Ceres II« van dezelfde
3e »Alje W< en »Atje V«, »Emma IV«
en »T.-jjntje IV<, van dezelfde, en »Geeske
III* en *Wikje< van S. A. v. d. Htm,
Ter zool.
Rubriek II. Tweetallen koekal veren, ge
boren 1 November 1913 12 Februari 1914.
Aangeboden 11 tweetallen. Ie prjjs »Jeltje
VI« en »Bles Wikje X« van firma Schaap,
Deersum; 2e »Grietje III* en >Trjjnlje 1I<
van K. J. Hoogma, Oosterwierum; 3r
»Annie< en >Aafje« van S. A. v. d. Hem,
Teizool, en »R'.ka< en >Emma< van U. B.
Hcfstra, Teizool.
Rubriek 1II«. Tweetal koekalvtren, ge
boren na 11 Februari 1914. Aangeboden
10 tweetallen. Ie prjjs »Trjjntja IV< en
»Jaap V< van D. Schoustra, Oosterwierum
3e »Radja V« en »Antje X< van A. R. 7 ’i,
de Boer, Huins en »Huitema II« en >Trjjntje«
van H. Bajeme, Rauwerd.
Rubriek IV. Kalverstieren, geboren 1
November 1913 1 Februari 1914. Aange
boden 24 stuks. Ie prjjs »Jan Vl< en >Jan
VII< beide van J. v. d. Wonde, Deersum
2e >Frisc« van O. Sjjbrandjj, Rauwerd; 3e
»Jan XI1< van J. v. d. Woude, Deersum
en Edison* van E. W. Kooistra, Hoptille.
Rubriek V. Kalverstieren, geboren 1
Februari tot 1 Maart 1914. Aangeboden
26 stuks, la prjjs »Goliath< van J. Sikma,
Huins 2e >Adolf< van H. de Waard, Bc-
zum en >Durk< van G. R. Miedtma, Hjj-
laard 3e ïVetpot III« en »Pel Ceres II<
van de firma Schaap, Deersum.
Rubriik VI. Kalverstieren, geboren 1
Maart1 April 1914. Aangeboden 14 stuks.
2e pips »Jan XIII«, van J. v. d. Woude.
Deersum en »Hendnk< van de firma Schaap,
Deersum; 3e >Lolki«, van C. Piersma,
Bozum 4e »Tette VI« van J. Sikma, Huins
Rubriek VII. Kalverstieren, geboren na
31 Maart 1914. Aangeboden 11 stuks. 2e
»Siere« van J. Hoogterp, Deersum3e
»Ceres« van IJ. J. Swierstra, Bozum.
Rubriek VIII. Tweetal lamrammen. Aan
geboden 12 tweetallen. Ie prjjs een twee
tal van Jentje Wiersma, Wieuwerd, en een
tweetal van J. L. Bonnema, Oosterwierum
2e prjjseen tweetal van Jeutje Wiersma,
Wieuwerd 3e prijs een tweetal van K. S.
Wiersma, Bozum.
Rubriek IX. Viertallen ooilammeren.
Aangeboden 1 viertal. 2e prjjs J. L. Bon-
nema, Oosterwierum.
Rubriek X. Vee ter opluistering. Aan
geboden 1 melke koe Tjerkj van S. de
Gavere te Rauwerd 1 tweetal twenterscha-
pen van H. Palsma te Britswerd en 1 over-
jaarsche ram van denzelfde. Beide eerste
inzendingen zjjn eervol verklaard.
De juiy bestond uit de heeren J. Boersma
te Friens, Zandstra te Cubaard, Hiemstre
te IJtens, E. Westbonk te Winsum, J.
Leenstra te Scharnegoutum en J. S. Wiersmi'
te Wieuweid.
Zaterdagavond is te Eindhoven den mi
litair Fontein uit Weert bjj het rangeeren
de linkerarm afgereden.
De heer M. v. d. Berg te Wateringen
passeerde Zaterdagmiddag op de Loozerlaau
per rjjwiel een troepje soldaten, die een
oogenblik aan den weg rustten en de ge
weren aan rotten hadden gezet. Het rjjwiel
van den heer B. glipte met het ongeluk
kig gevolg, dat bjj in de bajonetten terecht
kwam. Ernstig gewond werd hjj per rjjtuig
naar zjjn woning vervoerd.
Te Retranchement is eergisteren een mili
cien bjj ongeluk door een wapenbroeder
doodgeschoten.
Het bureau van adv res van den Neder-
landschen Bond voor Werkverschaffing deelt
mede, dat zjj van het departement van Oor
log heeft vernomen, dat ten behoeve van
de onder de wapenen zijnde militairen ge
breide wollen handschoenen noodig zjjn.
Aan de steuncomité’s, die hiervan gebruik
weoschen te maken, zal de gelegenheid
worden gegeven deze handschoenen door
werklooze arbeidsters te doen vervaardigen.
Zaterdagnamiddag is ten Gouvernements-
huize te Leeuwarden de Provinciale Com
missie voor ontwikkeling en ontspanning
van de gemobiliseerde troepen in Friesland
geïnstalleerd door den Commissaris der Ko
ningin, eere-voorzitter dier commissie, met
een harteljjke toespraak, welke beantwoord
werd door den voorzitter der Commissie,
den heer P. Peereboom.
Van heden af zullen de bakkerspatroons
te Leeuwarden niet anders afleveren dan
brood, gefabriceerd van 50 pCt. gebuild en
50 pCt. ongebuild tarwemeel.
Ook kleinbrood zal hiervan worden ge
maakt en verkocht tegen 21/2 cent per stuk.
In het interneeringsdepöt in Gaasterland
hebben de Belgen Zondag toch een wed-
strjjd te spelen gehad. Wel mocht er geen
publiek op het terrein, maar aan het spel
deed dat niets af. Het kamp kreeg be
zoek van een elftal uit Leeuwarden, gecom
bineerd uit de twee schoolclubs: „R. H. B. S.“
en „I. P.”
Deze betrekkeljjk lichte spelers hadden
een zware partjj. Vóór de rust doelpunt
ten de Belgen eenmaal. De Belgische doel-
verdediger was voor de bezoekers niet te
passeeren. Na de rust werd het beter en
nadat eerst de geljjkmaker gekomen was
uit een strafschop, werden achtereenvolgens
nog 3 doelpunten door de gasten gemaakt.
Een der achterspelers van de Belgen, een
oud-speler der Brusselsche »Daring Club*,
verdient wel een afzonderlijke vermelding.
Naar aanleiding van berichten aangaande
het voorloopig niet verleenen *van verloven
bjj een deel van het leger kan worden mee
gedeeld, dat een bepaalde acute oorzaak
hiervoor niet bestaat.
Bjj een gemobiliseerd leger is de normale
toestand, dat geen verloven meer worden
verleend, Tjjdeljjk heeft men dit weer toe
gestaan. Zoodra de toestand zoodanig wordt,
dat tegen het verleenen van verloven geen
overwegend bezwaar meer bestaat, zal deze
maatregel weer worden toegepast.
Herhaaldeljjk liepen in de laatste dagen
hardnekkige geruchten, volgens welke aan
onze grenzen strijd zou zjjn geleverd met
troepen van oorlogvoerende mogendheden,
die zich niet wilden laten interneeren. Met
beslistheid kunnen dergeljjke berichten wor
den tegengesproken.
Ljjst van de aan dit kantoor ter post
bezorgde brieven en briefkaarten, gedurende
de 2e helft der maand Sept, welke wegens
onbekendheid van de geadresseerden niet
zjjn kunnen worden uitgereikt.
Brieven.
J. J. de Boer,
Hendrik Post,
Jogem Vischer,
H. de Boer,
P. D. Draaisma,
P. van Nus,
J. Postma,
A. Tepe,
Twee Briefkaarten zonder adres.
L.S. Ook afzenders van correspondentie
aan militairen gericht, zjj aanbevolen, het
adres vooral VOLLEDIG te vermelden.
Bjj de op 2 en 3 October voortgezetie
eind-rxamens H. B. S. slaagde van de
H. B. S. alhier de heer W. B itzel, zoodat
thans alle 11 candidaten van hier zjjn ge
slaagd.
Den 9 October a.s. zal het 25 jaar
geleden zjjn dat de heer G. Zoethout bjj
wjjlen den heer J. de Graaf, thans de Firma
de Graaf en de Wolf, in dienst trad.
Te Amsterdam is aan de vrjje uni-
versiteit bevorderd tot doctor in de rechts
wetenschap de heer Rommert Pollema van
hier, na verdediging eener dissertatie over
svoorwaardeljjke veroordeeling*.
Benoemd tot hoofd der ambachtsteeken-
school te Bolsward de heer S. Bakker, lee-
raar aan de ambachtsschool en de middelbare
technische school alhier.
RAU WERDERHEM, 3 Oct. In de heden
gehouden raadsvergadering is medegedeeld,
dat bjj opneming van boeken en kas van den
gemeente-ontvanger op 19 September
f2615.971/, aanwezig was.
De verordening van de Provinciale Staten
op de levering van electrischen stroom is
in handen gesteld van de commissie voor
electriciteitvoorziening.
Een adres van de gemeenteljjke federatie
Rauwerderhem der Nederlandsche Vereeni-
ging tot Afschaffing van Alcoholhoudende
Dranken om subsidie, alsook dat van de
firma v. d. Spoel Co. te Grouw, om een
bjjdrage voor het leveren van het raadsver-
slag, is gesteld in handen van de begroo-
tingscom missie.
Ingewilligd werd een verzoek van kerk
voogden en notabelen der Ned. Herv. ge
meente te Sjjbrandaburen, om voor het geven
van voortgezet handwerkonderwjjs kosteloos
gebruik te mogen maken van de openbare
lagere school aldaar, met vuur en licht van
gemeentewege.
Naar aanleiding van een schrjjven van
den gemeenteveearts is in zake diens plaats
vervanging de door burg, en weth. voorge
stelde regeling aangenomen. Met 5 stem
men is benoemd tot onderwjjzeres aau de
openbare lagere school te Poppingawier
mej. J. v. d. Laan, van Leeuwardenop
mtj. J. Heeren te Vrouwenbuurt waren 2
stemmen uitgebracht.
Afwjjzend is beschikt op het verzoek van
M. K. de Jong te Oldeboorn tot verharding
van een reed aan de Flansumerweg.
Van de geldleening, groot f 6000, aange
gaan in 1911, in het aandeel no. 6 uitgeloot.
STAVOREN, 3 October. Goedgekeurd is
dat de heer R. H. de Botr, waarnemend
STAVOREN, 3 October. Beroepen tot
predikant bjj de Ned. Herv. Gemeente te
Birdaard c.a. ds. S. Kooistra, alhier.
HINDELOOPEN, 5 Oct. Wegens zjjn
a.s. vertrek naar Broek op Langedjjk nam
ds. A. de Jong gisteren afscheid ven de
Doopsgezinde gemeente te Hindeloopen.
Hebr. 4, vers 9 en Ha, had hjj hierbjj tot
tekst gekozen. Het kerkgebouw was flink
bezet, ook met leden van andere gezindten.
van landbouwer H. v. L.,
gelegen onder Lichtenvoorde, is tot den
grond toe afgebrand. De vlammen grepen
zoo snel om zich heen, dat aan redding
niet te denken viel. Ternauwernood gelukte
het de vrouw des huizes hare kinderen in
veiligheid te brengen. Een 4tal koeien en
12 varkens kwamen in de vlammen om.
De oorzaak van den brand is onbekend.
Blgkens een uit Ned.-lndië ontvangen
telegram is in het noord-oosten van het
eiland Lomblem (residentie Timor en on-
derhoorigheden) een militaire patrouille door
kwaadwilligen overvallen. Daarbjj zjjn een
1 en twee inlandsche
militairen gedord, zeven inlandsche fuse
liers gewond en is een inlandsch militair
directeur J. H. veril,i8t* Da verzetslieden kregen vjjf dooden
en vele gewonden.
Het O. M. bg de Rechtbank te Breda
heeft 15 jaar gevangenisstraf gevraagd te
gen den landbouwersknecht M. H. uit Wouw,
die in den nacht van 10 op 11 Mei den
52-jarigen zwerveling B. Groenrndjjk heeft
doodgestoken.
Da voorbereidende maatregelen zjjn reeds
genomen, om de schade door den brand
aan het Muntgebouw ts Utrecht toegebracht,
zoo speedig mogeljjk te herstellen.
In de staatsmgn >Wilhelmina« te Hee.-
len viel de gehuwde mjjnweiker S. in een
schacht. De man bekwam een schedelbreuk
en overleed dientengevolge.
Het orgaan van de vereeniging van vrij
zinnig democratische gemeenteraadsleden in
Nederland meldt, dat op de algemeene le
denvergadering met algemeene stemmen het
bestuursvoorstel is aangenomen, om een
commissie te benoemen tot onderzoek, wat
er in verband met het vrjjzinnig-democra-
tisch gemeenteprogram gedaan kan worden
ten einde de doorvoering der V.-D. begin
selen in kleinere gemeenten en ten platte
lands te bevorderen.
De uitnoodiging, om in deze commissie
zitting te nemen, is aangenomen door de
mr. dr. E. van Berest< yn, bur
gemeester van Veendam Bern. Boogaerdt,
lid van den raad van Krimpen aan de Lek
A. Roest Crollius, oud-lid van den raad
van DordrechtJac. Welleman, burgemees
ter van KrabbendjjkeC. A. Zelvelder, lid
van den raad van Sneek.
Da commissie zal binnenkort voor de
eerste maal bjjeenkomen.
Gisteren is de heer Corstiaan Hagers te
Biielle 103 jaar geworden. Tjjdens den
Belgischen opstand nam hg als vrjjwilliger
dienst en trok met de mobiel verklaarde
Brielsche schutterjj (vereenigd met die van
Vlaardingen en Middelharnis) als jongmt nsch
van 19 jaar naar de grenzen.
De oorlogskomeet is op het oogenblik
minder goed te zien, omdat de maan hin
dert in haar vol licht bespeurt men nau-
weljjks het flauw-glorend schjjnsel, dat ko
meet heet. Alleen wanneer men de j laa's aan
den hemel weet, waar de komeet te vinden
i”, kan men de staartster makkeljjk obser-
veeren. Onderstaand schetsje, bestemd voor
den vooravond later staat de Groote
Beer in een andere richting, maar de stand
van de komeet ten opz;chte van het sterre-
beeld bljjft natuurljjk de zelfde zal de
amateur-waarnemers zeker helpen. Het pjjlt je
duidt de bewegingsrichting van de staart
ster aan. Ze beweegt zich dus naar links,
en wanneer gedurende de eerste
lucht betr kken mocht zjjn, zal
meer links moeten zoeken.
0.
f
r
-■
Onderkleeren voor de militairen.
Landweerman gedood.
Nederland en Ouitschiand.
Tegen de werkloosheid.
Aankoop van rogge.
Maatregelen van Engeland.
Belgische vluchtelingen.
Met militaire eer begraven.
Amerikaansch Roede Krulsschip.
Een nieuw krediet van f 50.000-000.
NIEUWE SNEEKER COURANT
a I 8 E X
r
Ongelukken.
Handschoenen voor de soldaten.
Ontwikkeling en ontspanning der*
militairen.
Oorlogsbrood.
Voetbalwedstrijd.
De verloven der militairen.
Onze neutraliteit.
Postkantoor Sneek.
Eindexamen H. B. S. 5-j. c.
Kerknieuw*.
Brand.
Ongeregeldheden In Ned.-lndlë.
Doodslag.
Het muntgebouw te Utreoht.
Ongeluk In een Nederlandsche mijn.
Het vrijzlnnlg-demooratlsoho
gemeenteprogram.
Een 103-jarlge.
De komeet.
