f2000
f25
SNEEKER COURANT (67ste Jaargang) en WYMBRITSERADEEL (14de Jaargang)
Sul 1200 f 150 -£F175 150
n.
Woensdag 18 November 1914.
No. 14.
en
den
Officieel Orgaan der Gemeente Snoek.
RECLAMEKOLOM.
k.
Nederland en de Oorlog.
le.
S-
31e Jaargang.
Uitgevers: Firma H. BRANDENBURGH
Ged. Poortezijlen, - Hoek KleiflZand - Sneek.
Nieuwstijdingen.
De Abonne’s op dit blad worden op aanvraag Gratis verzekerd tegen de gevolgen van Ongelukken voor onderstaande
bedragen. (Risico gedekt door de Hollandsche Algemeene Verzekeringsbank te Schiedam.)
Verschijnt Dinsdags- en Vrijdagsavonds.
3t.
v
v
tonneninhoud van bjj na
v.
gunstig ant-
bij verlies
van een Duim.
Oud-ministerBertling zal eerlang te Am
sterdam in eene belangrjjke betrekking bg
het dienstvak der Rgksbelasting worden
benoemd.
Te Uitgeest is gistermorgen een bloemen-
venter zoodanig door een sneltrein uit den
Helder aangereden, dat de dood terstond
intrad.
bij verlies van
elke andere
V i n g e r.
ik.
ier
bij
O v e r 1 ij d e n.
Da algemeene toestand van handel en
nijverheid over 1913 was bevredigend. In
de bestaande handelszaken en industrieën
is een geleidelijke vooruitgang te bespeuren.
WEENEN, 1 Juni 1914. De
hartlijder gebruikt de caffeïnvrije
Koffie Hag ook als melkkoffie,
heeft objectief absoluut nergens
last van, bevindt zich ook sub
jectief niet in een overspannen
toestand en is blijde dat hij zich
zoo goed gevoelt, sedert hij weer
’s morgens en ’s avonds zijn ge
wone kopje koffie (natuurlijk
caffeïnvrije koffie) gebruiken kan.
Het aanleggen van
voor rekening van
weg Oosterlittens
Groote Advertentiën kunnen uiterlijk tel Maandags
avonds ingezonden werden, kleine tot Dinsdags- en
morgens 10 uur.
en Donderdags-
Vrijdags-
AIH E X
TELEFOON No. 150.
De Ijsclub »Friso< hield gisteravond haar
algemeene vergadering op de bovenzaal van
het café »Onder de Linden” onder voor
zitterschap van den heer Minkema, vice-
voorzitter.
Ingekomen was een schrjjven van den
voorzitter, den heer Sj. Postmus, waarin hg
als bestuurslid der club bedankte?
De notulen van de vorige jaarvergade
ring werden onveranderd goedgekeurd.
De Secretaris de heer H. v. d. Zee bracht
het jaarverslag uit, dat, waar »Friso< den
vorigen winter geen rgderjj kon houden we
gens den toestand van het jjs, kort kon zgn.
De commissie voor het nazien van de
rekening en verantwoording van den pen
ningmeester bracht verslag uit, waaruit bleek
dat het beheer de middelen ook dit jaar
weder zeer accuraat gevoerd is.
Ontvangen was totaal f 540.28, uitgege
ven f 169.23, zoodat een saldo in kas was
van f371.05.
Het ledental bedraagt 285 (vorig jaar 306).
De voorzitter bracht den secretaris, den pen
ningmeester en de commissie een hartelgk
woord van dank voor de door hen verrichte
werkzaamheden.
Officieel is bekend gemaakt, dat kom-
mandant en mevrouw Ridsdel, leiders van
het Leger des Heils in Nederland, eerlang
een andere aanstelling zullen ontvangen.
Hun opvolgers zgn kommandantenmevr.
Mc. Alonon, die overal waar zg bekend zgn,
hoog geacht worden. Zjj zgn reeds vanaf
1882 in den werkelgken dienst van het
Leger des Heils en voerden bevel over Zwe
den, Zwitserland en het laatst over Duitsch
iand.
De vraag naar mosselen neemt iedere
week toede Rotterdammers big ken den
smaak meer en meer er van te pakken te
krijgen.
In de afgeloopen week werden 600 balen
van de hand gedaan door werkloozen, die
op deze wjjze door het Steuncomité gehol
pen worden.
Bjj Kon. besluit is de uitvoer van versch
gezouten, gedroogd en gerookt spek en
van gesmolten en ongesmolten varkens- en
rundervet, zoomede vermengsels van deze
vetten onderling en met andere eetbare
vetten, verboden van den dag der afkondi
ging van dit besluit.
De bedoeling van dit verbod is, den uit
voer te verhinderen van binnen- en buiten-
landsch spek, zooals dat in zjjden ot ge
deelten daarvan in den handel wordt ge
bracht, terwgl daaronder niet begrepen is
de uitvoer van ander versch of toebereid
varkensvleesch in den vorm van geslachte
varkens, ham, bacon, koppen, worst en var
kensvleesch in blik.
Met het oog op een winterverblijf van de
Belgische vluchtelingen, voor zoover deze
niet bjj particulieren zjjn ondergebracht, of
in hun eigen onderhoud voorzien, stelt de
centrale commissie, door de regeering be
noemd, een onderzoek in omtrent de wjjze
waarop in verwarming, sanitaire verhou
dingen en hygiënische eischen is voorzien
in de daartoe tjjdeijjk ingerichte lokaliteiten.
De verschillende plaatsen zullen zooveel
mogelgk worden ontlast indien zulks wen-
schelgk wordt geacht en de vluchtelingen
zullen dan in overl g met de regeering in
op te richten vluchtelingenoorden worden
ondergebracht.
Voor de provincies Friesland, Groningen
en Drente is de heer B. J. Veldhuis aan
gewezen.
Het secretariaat hoopt tevens na het on
derzoek een volledig overzicht te kunnen
geven van het aantal vluchtelingen, dat zich
dan nog hier te lande zal ophouden en over
het grootste aantal, dat op zeker tjjdstip in
Nederland heeft vertoefd.
Het registratiebureau werkt steeds met
meer succes, naarmate de politielijsten vol
lediger worden. Meer dan 110.000 vluch
telingen zgn ingeschreven en het aantal dat
dageljjks gevonden wordt door zoekende
familieleden bedraagt op het oogenblik 300
per dag. Ook komen vele aanvragen in van
soortgelijke bureaux in Frankrijk en Enge
land en menigmaal kan een
woord gezonden worden.
Alle aanvragen dienen gericht te worden
tot het secretariaat van de centrale com
missie Lange Voorhout 45, den Haag.
Het stoomschip >Tremorvah« is uit Ha
lifax te Rotterdam aangekomen. Het heeft
aan boord 5000 ton kleedingstukken en
voedingsmiddelen, eene waarde van ruim
500.000 dollar vertegenwoordigende. Het
zgn kleedingstukken voor mannen, vrouwen
en kinderen, duizenden vaten met appelen,
aardappelen, meel, honderden kisten met
groenten, biscuits, enz.
Dit alles is bestemd voor het Belgische
comité in ons land ter verdeeling onder de
duizenden Belgische vluchtelingen, die zich
in kampen en in verschillende gemeenten
van Nederland bevinden.
Zondag is te Oldenzaal telegrafisch be
richt ontvangen, dat er des avonds na zeven
uur tot des ochtends zeven uur geen trei
nen naar Bentheim mogen vertrekken. De
directe avondverbinding naar Berljjn is daar
door verbroken.
De invoer van het Soc. Dem. dagblad
»HetVolk< is in Duitschiand door de mili
taire overheid verboden.
Een onlangs gepubliceerd courantenbe
richt, dat de Engelsche regeering de meest
geruststellende verzekeringen gegeven had
nopens het ongemoeid laten van onze vis-
scherg op de Noordzee was onjuist.
Eerst dezer dagen zgn van de Britsche
admiraliteit nadere inlichtingen ontvangen,
waardoor aanwijzingen aan onze visschers
kunnen worden gegeven, die het hun mo
gelgk maken, hun bedrjjt met het minste
gevaar uit te oefenen.
Bjj de Amerikaaosche legatie te Den
Haag kwam ten behoeve der Belgische
vluchtelingen in Nederland in f 3500 van
de Singermaatschappjj te New-York en
f 25.000 van het Amerikaansche Roode
Kruis, van welke gelden een groot gedeelte
zal worden bestemd voor de herstelling
van verwoeste woningen van naar Neder
land gevluchte Belgen uit de kleine plaatsen.
Naar de »N. R. Ct.” verneemt, draagt
de nota, ter toelichting der plannen tot be
strijding van de oorlogslasten, welke minis
ter Treub aan de leden der Tweede Kamer
heeft toegezonden een geheim karakter, om
dat eenige invloedrjjke Kamerleden daarop
hebben aangedrongen. De minister van
Financiën zelf had tegen publiciteit geen
bezwaar.
Zaterdagavond zouden de ministers van
Financiën en Binnenlandsche Zaken opnieuw
een onderhoud hebben mtt de seniores onzer
Tweede Kamer tot bespreking der finan
cieels vraagstukken.
Het koninkljjk nationaal steuncomité be
raamt middelen om door rechtstreekschen
coöperatieven aankoop van wol in Patagonië
en consignatie aan de regeering de Neder-
landsche wol-industrie behulpzaam ts zgn.
De Commissie voor den Nederlandschen
Handel verzoekt mede te deelen, dat de
berichtend omtrent de oprichting van een
Trustmaatschappjj deels onzuiver, deels voor
barig zgn.
-
Tot leden van de commissie voor het
nazien der rekening van het volgend jaar
werden benoemd de hh. Tjallema en F.
de Jong.
Het bestuur deelde mede, dat het geble
ken was dat de Friso-baan voor een rjjderjj
op de lange baan niet geschikt was. Het
stelde daarom voor het te machtigen dezen
winter in de eerste plaats een hardrjjderjj
van vrouwen te houden, prjjzen f 60, f 30,
f20 (cf 2 maal f 10.) Dit voorstel werd
aangenomen.
Het bestuur werd, wat betreft het houden
van nog andere hardrjjderjjen, geheel vrjj
gelaten.
Bjj de rondvraag werd door den heer Ruiter
ter sprake gebracht of het bestuur misschien
mocht het ditmaal een open winter wor
den, een feestavond zon willen organiseeren.
Met 7 tegen 5 stemmen werd na discussie
tenslotte aangenomen een voorstel van den
voorzitter luidendeMocht er geen jjs ko
men dan zal het bestuur een algemeene
ledenvergadering uitschrjjven waarop het al
wor
De handel in ruwe en bewerkte tabak
neemt steeds toe.
De omzet in koloniale waren en voeder-
artikelen was wederom belangrjjk, wat mede
gezegd kan worden van den handel in ma
nufacturen, confectie, bouwmaterialen, touw
en vischtuig.
De marktaanvoer van vee geeft in de
laatste jaren weder een merkbaren vooruit
gang aan. De zomer was zeer gunstig voor
den veestapel.
De alhier in 1913 door de gemeente
ingestelde groentemarkt is begin 1914 ovt r-
gegaan in een coöperatieve, waarna aanvoer
en handel terstond is toegenomen en deze
markt wel levensvatbaarheid bljjkt te hebben.
In 1913 hebben burg, en Weth. 7 ver
gunningen verleend tot oprichting van
werkplaatsen en fabrieken en 6 vergunnin
gen voor uitbreiding.
De gezondheidstoestand van den veestapel
was over 't algemeen gunstig.
Bssmetteljjke ziekten bedoeld bjj de wet
van 20 Juli 1870 kwamen niet voor.
Totaal werden ter veemarkt aangevoerd: of niet houden van een feestavond zal
in 1911 samen 84,912 stuks, in 1912 samen
94,173 stuks, in 1913 samen 98,650 stuks.
Aan de vóór- en najaar^markten werden
respectieveljjk 272 en 298 stuks aangevoerd.
Aan marktgelden werden aan de vee
markt ontvangen f 7303,15 tegen f 6884
in 1913.
Aan weeggelden f 1575,60 tegen f 1171,50
in 1912.
Veel snoek, baars en zeelt wordt hier
verhandeld om naar het buitenland te wor
den verzonden.
De scheepvaart is hier steeds vooruitgaand.
Het aantal schepen, dat Sneek aandeed of
de grachten passeerde in 1913 was ongeveer
25,000, met een
één millioen.
Door de uitdieping der Houkesloot van
Sneek naar het Kruiswater en de Zuider-
grachten kunnen ook diepgaande schjpen
onze stad aandoen.
In 1913 werden op de voornaamste werf
2 motorbooten en 6 jjzeren schepen gemaakt,
samen groot 323 ton.
Bovendien werden pramen en sloepen
vervaardigd.
Tot zoover de mededeelingen van het
verslag. Den heer J. L'ndeman, secretaris
der K. v. Koophandel, komt zeer zeker een
woord van lof toe voor de samenstelling
van dit verslag, dat een beeld geeft van
de ontwikkeling van handel en industrie in
onze stad.
Bjj Kon. besluit is aan den heer J.
d. Laan, eervol ontslagen gemeente-seere-
taris van Sneek, een pensioen verleend van
f1423.
De valkenier Mallen te Valkenswaard
heeft 14 valken gevangen, die dezer dagen
worden verzonden naar de Old Hawking
Club te Londen.
Voor de tegen einde November a.s. door
de Vereeniging van Leeraren in het Boek
houden te Amsterdam, ’s Gravenhsge, Rot
terdam, Arnhem, Eindhoven, Meppel, Gro
ningen en Utrecht te houden examens heb
ben zich 637 candidaten aangemeld.
De Deutsche Tageszeitung bevat het
verhaal van een zestig-jarigen boer te Lan
dau, die aan den directeur van een spaar
bank aldaar het volgende vertelde
Een gedeelte van mjjn vermogen moet
komen aan de kinderen van mjjn vier zoons,
die in den oorlog gesneuveld zgn. De rest
moet aan mjjn beide dochters komen, wier
mannen eveneens op het veld gebleven zgn.
Mjjn vrouw heeft het geld niet meer noo-
dig, want zjj is ten gevolge van al deze
slagen krankzinnig geworden. Ik heb nu
dienst genomen als vrijwilliger onder voor
waarde, dat men mg naar het front zal
zenden.
den besproken.
Als verrassing werden onder de aanwe
zige ledan (slechts een 12-tal) ö.eenvogek
verloot. Twee leden wonnen er elk twee
een ander werd de gelukkige bezitter van
pén eendvogel.
Hierna sloot de voorzitter met een woord
van dank aan allen voor de belangstelling,
de vergadering.
Zondagavond is iemand uit Leeuwarden,
een zekere Zwaagman, die huiswaarts zou
keeren met den laatsten trein en te voren
zgn kinderwagen had aangegeven aan het
Bagagebureau, in het kelderluik gevallen
op het trottoir van het station alhier.
Binnengedragen in de wachtkamer bleek
het noodzakeljjk den ongelukkige naar het
Sc. Antoniusziekeuhuis te vervoeren, alwaar
Dr. Bouma inwendige kneuzingen consta
teerde.
Dit is nu reeds dederde maal,
dat aldaar een dergeljjk onge
luk plaats heeft. Volgens onze
verslagen heeft de Kamervan
Koophandel alhier reeds Maart
j.l. den Inspecteur der H. S. M. te
Leeuwarden op dezen gevaar-
Ijjken toestand gewezen en ont
ving van dezen ten antwoord,
dat de zaak door den betrokken
dienst is opgenomen en dat bin
nenkort verbetering hierin kan
worden tegemoet gezien.
Dit binnenkort is nu reeds tot
8 maanden aangegroeid. Moge
het v o o r g e v a 11 e n e v a n Z o n d a g
nu toch tot wat spoed aanzetten.
Volgens de N. R. Crt. zjjn de Belgische
kaatsers J, Demeulder, E. Paternoster en
E. Gilbert, die 21 Juni 11. nog speelden
op den internationalen wedstrgd alhier, alle
drie gesneuveld.
OOSTERLITTENS.
een puin- en sintelweg
de commissie van den
Wammerd is gegund aan
Perc. 1 0. v. d. Witte alhier voor f2280,
perc. 2 aan S, Wagenmakers alhier voor
f1980.
Begrooting le perceel f 2740, 2e f 1965.
TERHORNE, 15 Nov. Uit het fiaan-
tieel verslag uitgebracht ter algemeene ver
gadering van »De Broederschap< alhier bleek
dat de kas sloot met een batig saldo van
f 128.281/ï. Het aantal leden der vereeni-
hing is ruim 120.
Tot secretaris is benoemd de heer G. F.
v. d. Meer. Tot bestuursleden zgn herbe
noemd de heeren A. v. d. Werf en G. P.
Jorwerda.
Besloten is f 2.50 te zenden aan den
Frieschen Ijsbond. De eerste hardrgderg
Aan het 1, verslag der Kamer van Koop
handel en^ Fabrieken alhier over het jaar
1913 is het volgende ontleend.
De bevolking van Sneek bedroeg op 31
December 1913, 13,128 inwoners.
De algemeene toestand van handel
zal er een zgn van jongens tot en met 16
jaar de 2e zal dienen om het 50-jarig
bestaan der jjsclub feesteljjk te herdenken.
De heer F. G. v. d. Meer, de vorige se
cretaris, die ons dorp metterwoon verliet,
is tot eerelid der jjsclub benoemd.
TERHORNE, 14 Nov. Door een wind
hoos, is de groote boerenplaats, vroeger be
woond door T. U. Westerterp, voor het
grootste deel ingestort.
Het vee van den tegenwoordigen eige
naar heeft geen letsel gekregen.
Alles ging, volgens den bewoner in een
minimum van tjjd. Zware gebinten werden
midJendoor gebroken.
WOMMELS. Op het tweetal voor pre
dikant bjj de Ger. Gemeente te Alblasser-
dam komt voor ds. J. P. Klaarhamer alhier.
Blgkens de statistiek der geboorten en
der sterfte naar den leeftjjd en de oorzaken
van den dood in Nederland over September
1914. was het aantal inwoners van het Rgk
op 1 September 1914 6,288,062 en bedroeg
het aantal levend geborenen, behoorende
tot de werkeljjke bevolking, 14,583 of
28,22 op 1000 inw. per jaar.
Het totaal der overledenen binnen het
Rgk, behoorende tot de werkeljjke bevol
king, de levenloos aangegevenen daaronder
niet begrepen, was 6427 of 12,44 per 1000
inw. en het getal overleden kinderen, min
der dan een jaar oud, op 1000 levend aan
gegevenen per jaar 153,16. De bevolking
van Friesland bedroeg 370,158 met 754
levend geborenen of 24.78 per 1000 inw.
In Friesland stierven zonder de leven
loos aangegevenen 286 of 9.40 per 1000
inwoners.
ABONNEMENTS-PRIJS
Per jaar fl.50, franco per post f2.buitenland f5.
Afzonderlijke nummers 3 cent.
ADVERTBNTLE-PRIJS
15 regels 35 cent, elke regel meer 6 cent.
Bij abonnement belangrijke korting.
Ingezonden Mededeelingen 10 cent per regel.
O
Oud-minister Bertling.
Door een sneltrein gedood.
ik.
Uit irztliche Erfahrungenmit coffeinfreiem
Kaffee” von Dr. Julius Neubauer, Ai-zt des
K.K. Budolfsspitals, Vien. ji rztliche Standes-
zeitung „Die Heilkunde”, Wieu.
NIEUWE SNEEKER COURANT
Ijsclub „Friso”.
Leger des Hells.
Mosselen.
Uitvoerverbod van spek en vet.
Belgische vluchtelingen.
Voop de Belgische vluchtelingen.
Treinverbinding met Duitschiand.
Het Volk in Duitschiand verboden.
Onze Noordzeevisschers.
Steun voor de Belgen.
De oorlogsleenlng.
Wol.
Trustmaatschapplj.
Valkenjacht.
Examens Boekhouden.
Een geteisterde familie.
De gevaarlijke kelderluiken.
Belgische Kaatsers gesneuveld.
Verslag K. v. Koophandel.
Statistiek van geboorten sn sterfte.