WESTERHDF’s KOFFIE
I
Een Double Pince-Nez
is een zeer geschikt
Woensdag 25 November 1914.
31e Jaargang»
No. 16.
RECLAME KOLOM.
1.
1-
Nederland en de Oorlog.
Van der KALLEN, Opticien.
e,
in
I
Nieuwstijdingen.
B
r
bekende figuur in de
gesteld.
is
n
Kediri 66. Magetan l, Bankalan 2, Mod-
jokerto 2 en Pamekasan 3 dooleljjke ge
vallen.
i
ST NICOLAAS CADEAU.
Nieuwe modellen zijn in ruimen voorraad
voorhanden bij
van 50 cent het pond
is werkelijk zeer goed.
Weenen, 1 Juni 1914. Ik gaf de
patiënte (hart- en nier lij dster)
den raad, de caffeïnvrije koffie
Hag te gebruiken, welken zij
eindelijk opvolgde. Bij het eerst
volgende consult vertelt mij de
patiënte, dat zij absoluut geen
verschil in smaak bemerkt heeft,
dat zij zich sedert dien tijd be
ter gevoelt. De hartkloppingen
hadden opgehonden. Bij nauw
keurig onderzoek bleek, dat de
spanning in de bloedvaten niet
verhoogd, de polsslag niet ver
sneld was, hetgeen anders na
het gebruik van koffie wel het
geval was.
De »Tel.« schrgft
De Donderdagen in November, meer be
paald de eerste en derde, staan in de ge
schiedenis van Meppel met zwarte letters
opgeteekend. In den loop der jaren zjjn
die marktdagen daar voor vele families uit
den omtrek ware rouwdagen geworden. Ze
zjjn bekend als >groot< en „klein* Aller
heiligen. De jongelui uit de dorpen van
Z.-W. Drente gaan dan naar >stad<, om
zich te vermaken” (1), d. w. z. zich dron
ken te drinken en te vechten met vlijm
scherpe messen. Ruwheid, woest geweld,
Nadat uit Bergen twee geïnterneerde
Duitsche officieren zjjn ontvlucht, is naar
de >Tel.” meldt, aan de te Groningen ge
ïnterneerde Engelsche officieren hun eere-
Zooals in de Times* reeds werd gepu
bliceerd, werd een ministerieele beschikking
ter kennis van den handel gebracht, waarin
de uitvoer van thee naar Nederland, Noor
wegen en Zweden werd verboden.
Zaterdagavond is op de grens ta Baarle
Nassau de 28 jarige J. B., uit Raevels in
België, door een Hollandsche patrouille
soldaten doodgeschoten, toen bjj trachtte
i lil T r>
was een beroep^smokkelaar. De officier van
justitie te Breda en de auditeur-militair te
(3 dooden), Berbek 29 nieuwe (25 dooden), Tilburg hebben gisteren een onderzoek in-
ANNEX
SNEEKER COURANT (67ste Jaargang) en WYMBRITSERADEEL (14de Jaargang)
vergadering der Friesche Mjj.
De heer IJ. P. Veldhuis besprak hst
rapport der commissie voor het
dat een reeks algemeene pachh oorwaarden
ontwierp waaraan de goede verhuurder zich
wel zal willen onderwerpen. Daze pacht-
voorwaarden laten ook weder het risico
van het gewas geheel voor rekening
van den huurder. Zoodat, is er een jaar
van misoogst, en schenkt de verhuurder den
huurder de pachtsom eens, dit weder een
aalmoes is, terwjjl dit toch niet zoo moest zgn,
daar de bedoeling van de toepasseljjke ar
tikelen van het B. W. wel degeljjk is dat
in een dergeljjk geval de huurder recht
heeft op kwjjtschelding van huur.
Spr.’s wensch is dan ook, en hjj voelt
zich nu het bedoeld rapport dit niet eischt,
teleurgesteld over den inhoud daarvan, dat
de bedoelde artikelen van het B. W., van
de toepassing waarvan thans de meeste
huurders in hunne contracten afstand moeten
doen, bindend recht worden en dat daar
naast verplichte arbitrage de tusschen huur
der en verhuurder gerezen geschillen on-
herroepeljjk beslist.
Spr. kwam dan ook tot de volgende con
clusies
lo. De verplichtingen van den pachter
behooren meer dan tot dusver in overeen
stemming te zjjn met de opbrengst van den
grond. Niet alleen op hem mag het risico
worden gelegd. Waar onheilen hem kunnen
treffen moet de eigenaar meedragen en als
door des pachters arbeidzaamheid de grond
is verbeterd dienen de vruchten hem in de
schoot te vallen.
2o. De pachter moet door een vasten
band aan het gepachte land verbonden zjjn,
zoodat hjj nooit willekeurig onrechtvaardig
van den bodem kan worden verdreven.
3o. Moet ter oplossingvan alle ge
schillen uit de pachtverhouding voort
vloeiende een beroep kunnen worden gedaan
op een goed ingerichte agrarische recht
spraak.
Na een korte discussie werd met één
vee en zuivel was ingetreden. Spr. hoopte
dat deze bestendigd mocht blijven en dat
de veestapel gespaard moge bljjven voor
besmetteljjke ziekten.
Met weemoed herdacht Spr. de verdien
sten van het bestuurslid den heer H. Fen-
nema, die zich in verband met zjjn leeftjjd
niet meer herkiesbaar stelde, zooals hjj scbrif-
teljjk had medegedeeld. Spr. hoopt dat de
heer Fennema nog lang zjjn welverdiende
rust moge genieten.
De notulen van de vorige vergadering
werden door den secretaris, den heer IJ. P.
Veldhuis gelezen en onveranderd goed
gekeurd.
Tot de ingekomen stukken behoorde een
mededeeling van de directie van den Land
bouw, dat aan de afdeeling voor het hou
den van den Landbouw wintercursus een
subsidie is verleend ad f 224.82. Voorts een
schrjjven van het gemeentebestuur van Sneek
dat bjj nat weder 's Dinsdags op de Oos-
terdjjk zand zal worden gestrooid om het
uitgljjden van dieren te voorkomen, en dat
het aenschaffen van een nieuw weegtoestel
zal worden overwogen bjj de uitbreiding
der Veemarkt.
Nog was, in verband met een schrjjven
der afdeeling, ingekomen een bericht van
het centraal landbouwcomité, waarin werd
medegedeeld, dat er op het oogenblik geen
mais meer te verkrjjgen was, doch dat de
regeering nieuwe mais laat aanvoeren wilde
de afdeeling er van betrekken dan moest
ze zich tijdig opgeven.
Alle ingekomen stukken werden voor ken
nisgeving aangenomen.
De aftredende bestuursleden de h.h. II.
de Boer en IJ. P. Veldhuis werden herko
zen met bjjna algemeene stemmen. (Er
waren 46 leden tegenwoordig.)
In de vacature, ontstaan door het bedan
ken van den heer H. Fennema werd voor
zien door de benoeming van den heer S.
Alberda te IJsbrechtum. Bjj herstemming
vereenigde deze heer 28, de heer P. Andela
van Tirns 18 stemmen op zich.
De benoemde heeren namen alle hunne
functie aan.
Tot afgevaardigde naar de vergadering
der Friesche Mjj. van Landbouw werd her
benoemd de heer J. Leenstra van Scharne-
goutum met 36 stemmen. Tot plaatsver
vangend afgevaardigde de heer P. Andela
met 23 stemmen tegen 22 stemmen welke
uitgebracht werden op den heer Haitink
alhier.
Uitgereikt werden de medailles, door ver
schillende Lden gewonnen op de najaars-
keuring. Door de vergadering werd besloten
dat de winnaars de medailles zelf zouden
betalen in verband met den toestand van
de kas der afdeeling.
Besproken werd de agenda van de leden
woord teruggegevenzjj zullen voortaan
niet meer, zooals tot nu toe, in hotel of
eigen woning mogen vertoeven, doch wor
den in een speciaal voor hen ingericht ge
bouw gehuisvest.
Een nadar bericht zegt, Jat de beperking
van de vrjjheid van beweging geen verband
houdt met de ontvluchting der Duitsche of
ficieren uit Bergen.
Het besluit is echter genomen naar aan
leiding van een verzoek van de Engelsche
admiraliteit die de wenscheljjkheid uitsprak,
den geïnterneerden officieren minder vrjjheid
van beweging te geven.
Zaterdagmiddag is bjj het onschadeljjk
maken van een 4-tal mjjnen aan het strand
in Domburg, door deze mijnen te doen ont
ploffen, groote schade aangericht aan de
hotels en gebouwen aan den boulevard.
De minister van Landbouw, Njjverheid
en Handel heefta. ingetrokken de beschik
king van 5 dezer
b. den maximum-boterprjjs voor binnen-
landsch verbruik voor den verkoop en gros
gedurende het overbljjvende deel der maand
November bepaald op fl.45 per K.G. bjj
verpakking in wit fust van 50 K.G.
De detailprjjs van boter wordt per K.G.
in maximum bepaald op 20 cents boven
den vorengenoemden en-gros-prjjs.
Eenige Duitsche militairen zjjn bjj An-
denburg over de grens gekomen. Onbekend
heid met den weg was de reden. Zjj kon
den terstond terugkeeren. Een hunner wei
gerde echter terug te gaan. Hjj vertelde,
dat hjj in Hamburg een vrouw met drie
kinderen had en die wilde hjj gaarne nog
eens terugzien.
Zooals bekend is, heeft het Koninkljjk
besluit van 3 Augustus j.l. bepaald, dat de
directie der Rjjkspostspaarbank de terugbe
taling van aangevraagde gelden langer dan
14 dagen, desnoods tot 6 maanden toe, kon
uitstellen. De directie heeft van die be
voegdheid slechts een matig gebruik ge
maakt en, waar het noodig was, de terug
betaling zeer bespoedigd. In verband hier
mede werd door postambtenaren dikwjjls
aan inleggers, die een spoedige terugbeta
ling wenschten, den raad gegeven de reden
van de aanvraag aan den directeur der
Rjjkspostspaarbank mede te deelen.
Aangezien in de tegenwoordige tijdsom
standigheden aan elke aanvraag weder,
zooals vroeger, binnen een paar dagen wordt
voldaan, is het volkomen onnoodig in een
schrjjven aan den directeur der Rjjkspost
spaarbank de reden van de aanvraag te
melden, weshalve aan de postambtenaren
verzocht is het geven van bovengenoemden
raad in het vervolg achterwege te laten.
De minister van Financiën is, naar het
>Hbl.< meldt, bezig met de vorming van
een commissie van advies in zake een te
heffen tabaksbelasting. Deze commissie zal
uit een vjjftiental leden bestaan en verte
genwoordigers omvatten van importeurs,
handelaars, makelaars en fabrikanten uit
het geheele land.
Als voorzitter zal optreden de heer S. P.
van Eeghen, voorzitter der Kamer van
Koophandel te Amsterdam.
O. a. zullen in deze commissie zitting
hebben de heeren W. Jiskoot en Herbert
Cremer, onderscheideljjk voorzitter en se
cretaris der Vereenigmg voor den Tabak
handel, te Amsterdam.
De Engelsche regeering heeft in het
Lagerhuis, op de vraag van een afgevaar
digde gezegd, dat er in Augustus uit Ne
derland >Holsteinsch« (Friesch) rundvee
was ingevoerd, krachtens de wet op vee
ziekten van 1896, die van het algemeen
voorschrift, dat vee uit het buitenland in
de haven van aankomst geslacht moet wor
den, de dieren uitzondert die een buiten
gewone bestemming hebben. Dat vee werd
ingevoerd, omdat het dringend noodig was
in dat soort koeien nieuw bloed te brengen.
Na hun aankomst in Engeland zjjn die
beesten drie maanden onder strikte quaran
taine gebleven.
Gistermorgen had op de bovenzaal van
café Schram alhier, een algemeene leden
vergadering plaats van de afdeeling Sneek
der Friesche Mjj. van Landbouw, onder
voorzitterschap van den heer H. M. Tromp.
Genoemde heer opende de vergadering met
een welkomstwoord, waarin hjj met dank
baarheid herdacht de wjjziging ten goede,
welke sedert Augustus in de prjjzen van
Bjj de Tweede Kamer is ingediend een
wetsontwerp, waarbjj aan het eerste lid van
art. 6 der wet op de paardenfokkcrjj 1901
worden toegevoegd de woorden
„In bjjzondere gevallen kan door ons
worden bepaald, dat hetzjj de voorjaarskeu-
ringen, hetzjj de najaarskeuringen in een
bepaald jaar niet zuilen geschieden. De ge
volgen worden door ons geregeld.”
Wegens de buitengewone tjjdsomstandig-
heden en meer in het bjjzonder in verband
met de beperkingen, waaraan het verkeer
is onderworpen, kunnen dit jaar de najaars
keuringen uiteraard bezwaarlik worden ge
houden, aldus deelt de minister van Land-
Behalve de commission, welke reeds be
noemd zjjn of nog zullen worden, ten eerste
voor Friesland, ten tweede voor Groningen,
Drente en Overjjsel, ten derde voor Zeeland
en ten vierde voor Limburg, tot het ver
kenen van consenten voor den uitvoer van
aardappelen, welke niet duurzaam zjjn en
die dus voor de consumptie niet kunnen
worden opgelegd, heeft de minister van
Landbouw een commissie ingesteld om de
moeiljjkheden op te lossen, welke gerezen
zjjn tusschen de particuliere aardappelmeel
fabrieken en de landbouwers, die aan die
fabrieken moeten leveren.
Het scheepvaartverkeer ondervindt door
den oorlogstoestand groote moeiljjkheden,
wat wel big kt uit het feit, dat de firma
Goedkoop te Amsterdam zich genoodzaakt
ziet, met Januari een niet onbelangrjjk
gedeelte van haar personeel te ontslaan.
Onder de ongeveer 100 mjjnen, op de
Nederlandsche kust aangespoeld, is geen
enkele Duitsche aangetroffen. Bjjna allen
waren Engelsche en hoogst vermoedeljjk
ook de ontplofte mjjn te West-Kapelle.
Naar wjj vernemen zullen de dienstplich
tigen der lichting van 1915, die op 15
December a.s. worden ingeljjfd. niet in de
garnizoenen, doch in de depóts worden ge
oefend. L. C.
Omtrent het schieten der Duitsche grens
wachten op de Nederlandsche bjj Nieuwe-
schans, deelt het N. v. h. N. nog mee, dat
twee Nederlandsche soldaten de onvoor
zichtigheid hadden bjj de grens te wandelen
met een brandende fietslantaarn. Zoekende
werd op 't schilderhuisje der wacht aange
stevend. De Duitsche grenswacht, daar pas
gestationeerd, riep >halt,« doch de twee
Nederlandsche soldatep liepen door, daar
zjj vermoedeljjk niets hadden gehoord.
Toen werd geschoten en sprongen de 2
Nederlanders in een sloot, zoodat de Duit-
scher meende met smokkelaars te doen te
hebben. De vergissing was weldra ontdekt.
De Duitsche schutter zal vermoedeljjk wor
den verplaatst.
Naar de »Nieuwe Ct.” meldt, is onge
veer terzelfdertjjd als de twee op parool in
hun bewegingen vrjjgelaten geïnterneerde
Duitsche officieren uit Alkmaar, ook een
in de dezelfde omstandigheden verkeerende
Belgische 2e luitenant uit Amersfoort ont
snapt.
domheid en grof bjjgeloof, dat hjj als „held”
het meest door zjjn dorpsgenoot» wordt
geëerd, die het meeste bloed doet vloeien,
vieren dan hoogt jj Donderdag, „klein”
Allerheilingen, was de toestand te Meppel
in sommige buurten alweer treurig. Hevige
snjjpartjjen waren ’s avonds onafgebroken
aan de orde. Daarbjj werd een persoon in
’t hart getroffen en” was onmiddelljjk een
Ijjk, vjjf zeer zwaar gewond, om van de
vele lichtgewonden niet te sprekenéén
van het vijftal moet ook gisterochtend ge
storven zjjn.
NIJEMIRDUM, 21 Nov. Hedenmorgen
zjjn de laatste van de hier verbljjfhouden-
de Belgische vluchtelingen vertrokken via
Lemmer naar Amsterdam, om daar voorloo-
pig te bljjven.
Het afscheid viel hun zwaar en heel
dankbaar waren allen voor het gastvrjj ont
haal, hier ondervonden.
Te Sondel is nu nog een gezin van 7
personen uit Aerschot, dat nog wel gerui-
men tjjd zal bljjven, wjjl alles wat het be
zat, huis en inboedel, verwoest en verbrand
is. L. C.
Ten einde de geesteljjke en zed<lgke kracht
van de werkloozen in de tegenwoordige om
standigheden zooveel mogeljjk te onderstea-
nen, zjjn op verzoek van het bestuur van
de Nationale Vereeniging tegen de Werk
loosheid en in samenwerking met het Haag-
sche Steuncomité 1914, de grondslagen ge
legd tot instelling van een Haagsch comité
tot ontwikkeling van en ontspanning voor
werkloozen.
De Commissaris der Koningin in Fries
land heeft aan de burgemeesters het na
volgende sehrjjven gericht
>Geljjk u bekend is, wordt in vele bak
ker jj en ten plattelands in gewone tjjden
geen banket gebakken, althans niet noemens
waard, doch met Sint Nicolaas wel. Naar
aanleiding van een vraag, van een uwer
ontvangen, heb ik den opperbevelhebber
van land- en zeemacht gevraagd, of mili
tairen, in een dergeljjk bedrjjf werkzaam,
ook het extra-verlof kunnen bekomen, indien
zjj met het oog op de meerdere drukte,
die het Sint-Nicolaasfeest ook in die be-
drjjven medebrengt, niet kunnen worden
gemist. De opperbevelhebber heeft daarop
toestemmend geantwoord.
Met het oog op eenvormigheid inzake
de afgifte door u van de voor het verlof
vereischte verklaringen heb ik gemeend
goed te doen, het bovenstaande te uwer
kennis te brengen.”
Eenige graanhandelaren in Friesland heb
ben, zoo meldt men, bjj den minister van
Handel en Ng verheid een klacht ingediend
tegen eene coöperatie van veehouders in die
provincie. Deze coöperatie had van het rjjk
een partjj mais tegen den vastgestelden
prjjs gekocht. Door middel van een com-
missionnair bood deze coöperatie de mais
aan korenkoopers te koop aan, met een
winst van f 50 per 1000 K.G.
De geheele hoeveelheid witvleezigs aard
appelen, waarvoor in Groningen, Drente en
Overjjssel consenten kunnen worden uitge
reikt, is voorloopig bepaald op 10.000.000
K.G.
stem tegen een motie aangenomen waarin
aan het hoofdbestuur der Mjj. verzocht
werd, deze zaak nog eens onderling te be
spreken.
Bjj de rondvraag werd o. a. door lal van
leden afgekeurd de houding van verschil
lende veevoederhandelaren, die hun leve
ringscontracten bjj het uitbreken van den
oorlog hadden verbroken, en wel een zeker
percentage van het gecontracteerde tegen
den vastgestelden prjjs leveren doch daar
naast aan de leden de rest slechts willen
verkoopen tegen aanzienljjk hooger prjjs.
Tot nieuwe leden werden aangenomen
de h.h. Sj. Woudstra en P. Andela beiden
te Njjland.
SNEEK. Bjj kon. besluit zjjn pensioenen
verleend
aan J. Ph. Hogendjjk, eervol ontslagen
gemeente-architect alhier f 1600
K. Molenaar, eervol ontslagen concierge
aan de openbare lagere school no. 3 alhier,
f 132.
Aangesteld als rjjksveldwachter-jacht-
opziener ter standplaats Assen G. Post,
politie-agent alhier.
De afd. Sneek der Soc. Dem. Arbeiders-
partjj hield gisteravond haar eerste cursus
vergadering in het gebouw >De Toekomst.*
Als Spr. trad op ds. G. H. de Haas met
het onderwerp>De ontwikkeling van de
maatschappij en <fe kapitalistische voort
brenging*, zjjnde da eerste van een serie
voordrachten over de sociaal-democratie.
Spr. behandelde in zjjn rede de eerste
twee paragrafen van het beginselprogram
der S. D. A. P. zooals dat op het Leidsche
congres is vastgesteld.
Geschetst werden de vroegere vormen
van samenleving, als het primitief commu
nisme de samenleving in de Grieksch-Ro-
meinsche wereld welke gebaseerd was op
de slavernjjhet feodalisme. De opkomst
van den handeldrjjvenden derden stand door
de ontdekking van Amerika, legde de grond
slag voor de groot kapitalen. Daaruit groeide
eerst langzaam, na 1800, toen de uitvinding
der stoom machine de groot-industrie mogeljjk
maakte, snel, het kapitalistisch stelsel met
zjjn concurrentie, zjjn toonstelsel, zjjn leer
der meerwaarde en zgn crises.
In de volgende cursusvergadering zal
worden behandeld: >Utopisch socialisme en
moderne arbeidersbeweging.*
LEMMER, 21 Nov. Bg K. B. is een
pensioen verleend aan J. Hofman, eervol
ontslagen concierge in het gemeentehuis
alhier ad f 229.
RAUWERD, 20 Nov. Een tiental jonge
dames, die hier werkzaam zgn geweest voor
de steuncomité’s te Leeuwarden en Heeren-
veen ten behoeve van militairen met ver
lof, hebben een bedrag van f 87.50 bjjeenge-
bracht.
HINDELOOPEN. Ds. R. Haitsma pre
dikant bg de Ger. Gemeente alhier en te
Stavoren, heeft bedankt voor het beroep
naar Enter (O.)
Verdronken.
Vermoedeljjk door de duisternis misleid
is de heer G. W. Keessen, hoofd van de
koninkljjke kweekerjjen >Terra Nova* te
Aalsmeer Zaterdagavond te water geraakt
en verdronken. Men vond zgn Ijjk in de
stoot naast zgn huis.
Hjj was een zeer
tuinbouwwereld.
Bjj het departement van Koloniën is het
volgende telegram van den gouverneur-ge-
neraal van Nederlandsch Oost-Indië, d. d.
23 dezer, ontvangen, betreffende de pestge-
vallen op Java en Madoera. Gedurende
het veertiendaagsche tijdvak van 4 tot en
met 17 dezer in de afdeeling Malang 297
nieuwe gevallen (257 dooden), Toeloenga-
goeng 13 en 11, Madioen 6 en 3, in de
stad Soerabaja 45 doodeljjke gevallen en in
het overig gedeelte der afdeeling Soerabaja spiritus over de grenzen te smokkelen. J.B.
10 nieuwe gevallen (7 dooden), Paree 50
nieuwe (46 dooden), Lamoengan 4 nieuwe
i
i
Uit irztliche Erfahrungen mit coffeinfreism
Kaffee” yon Dr. Julius Neubauer, Arzt des
K.K. Budolfaspitala, Wien. Arztliche Standes-
zeitung „Die Heilkunde”, Wien.
Moord te Meppel.
Engelsche officieren.
De thee-uitvoer.
Doodgooohoton.
NIEUWE SNEEKER COURANT
paohtcontract,
Het mijnengevaar.
Maximumprijs van boter.
Aan de grens.
Rijkspostspaarbank.
Tabaksbelasting.
Friesch rundvee in Engeland.
Afd. Sneek Friesche Mij. v. Landb.
Paardenfokkerij.
De aardappel-consenten.
Hst scheepvaartverkeer.
Het mljnen-gevaar.
Lichting 1915.
Het schieten op onze grenssoldaten.
Belgisch officier gevlucht.
Geestelijke belangen van werkloozen.
Verlof van militairen.
Maishandel.
Aardappelenultvoer.
Cursusvergadering S. O. A. P.
Pest op Java.
