r
Visitekaarten.
SNEEKER COURANT (67stejaargang) en WYMBRITSERADEEL (14de Jaargang)
Firma H. Brandenburg!!,
Bij WESTERHOF:
No» 22.
Nieuwstijdingen.
Woensdag 16 December I9S4.
RECLAMEKOLONL
I
„LEEUWARDER COURANT”.
Afdrukken
31e Jaargang.
Nederland en de Oorlog.
J
DE ADMINISTRATIE.
de
i
'sr
Per pond.
L.
de
QSJT* Zij, die zich thans op ons blad
abonneeren, ontvangen de nog in dit
kwartaal verschijnende nummers
GRATIS.
van SPOOR- en TRAMDIENST, zijn
voor onze abonné's GRATIS ver
krijgbaar aan ons Bureau GEDEMPTE
P00RTEZ1JLEN
1
Abonnementsprijs per kwartaal
f 1.50, franco aan huis bezorgd.
Nieuwe abonné’s per 1 Januari
1915 ontvangen de tot dien datum
verschijnende nummers gratis.
Aangiften voor S n e e k bij den
Agent der „Leeuwarder Courant”
den heer R. PEENSTRA JOHzn.,
Kleinzand.
87 5 ct.
40
40
37
Ds comm, van rapporteurs uit de Tweede
Kamer in zake het wetsontwerp nopens
verkrjjging door landarbeiders van land met
woning in eigendom of van los land in
pacht heeft, naar aanleiding van het regee-
ringsantwoord, nog een nota ingediend.
Er behoort n.1. naar het oordeel der com
missie van rapporteurs zekerheid te zjjn,
dat bjj de te nemen beslissing omtrent te
onteigenen land meer waarborgen worden
gegeven, dat de betrokkenen inderdaad zjjne
belangen tot hun recht kan doen komen,
bjjv. door hem recht van hooger beroep van
de uitspraak van Ged. Staten toe te kennen
op eene der wjjzen, in het voorloopig ver
slag aangegeven.
Voorts wenscht de commissie van rappor
teurs aan de regeering te vragen of zjj
meent in de tegenwoordige omstandigheden
den aangenomen rentevoet te kunnen be
houden.
Wij ontvingen een prach
tige collectie van vele
SOORTEN
Vlugge Levering.
Leeuwarden. Ook de wedstrijden tusschen
F.C.A.Sneek I en S.V.G.L.S.C. II wer
den uitgesteld wegens terrein-afkeuring’
Men schrjjft ons
De Krite Snits organiseert als gewoon-
Ijjk op den Isten Kerstdag a.s. een Frie-
schen avond, waar evenwel in afwjjking
met den regel geen tooneelstuk zal wor
den vertoond. Ditmaal zal optreden
heer Sjouke de Zee van Irnsum met voor
drachten uit het werk van H. S. Sytstra,
Pieter Jelles, W. Dykstra en anderen, als
mede met zjjn »Mobilisaesje-Sankjes”, waar-,
mee hjj overal zoo’n groot succes heeft.
Het is aan geen twjjfel onderhevig, of de
heer De Zee, die in en buiten Friesland
bij allerlei Selskippen en Kriten met roem
bekend is, zal ook hier een groot en aan
dachtig gehoor vinden. Het „efternei
dounsjen” zal natuurlijk niet achterwege
blijven.
De heer H. Schreuder te Franeker,
benoemd onderwijzer a. d. Jan van Nassau-
school alhier, heeft deze benoeming aange
nomen en zal 1 Januari 1915 in functie
treden.
ANNEX
NIEUWE
Billijke Prijzen.
Vraagt Modelboek ter inzage bij
GED. POORTEZIJLEN,
(Hoek KLEINZAND.)
Monsterboekjes liggen tevens ter in
zage bij:
C. SCHOTANUS, Kloosterstr. Sneek
S. J. SCHMIDT, Achterom
R. SMALLENBURG, Woudvaart
S. van KONINGSVELD, IJlst.
A. WIJNTERP, Hommerts.
J. BOEIJENGA, Woudeend.
J. J. de JONG,
D. K. ZIJLSTRA, Heeg.
R. G. de BOER, Oppenhuizen.
E. v. ZANDBERGEN, Idskenhuizen.
T. ZIJLSTRA, Oudega (W.)
Te Zaandam ontving een handelaar in
ijzerwaren bezoek van iemand, die verklaar
de opzichter by de H. 8. M. te zyn en een
bestelling had te doen voor rekening van
een aannemersfirma Wienhaven en van der
Hoeven van verschillende goederen, tot een
gezamenlyk bedrag van f500.
Toen de order genoteerd was, meende
hjj dat de winkelier hem uit een oogenblik-
keljjke geldverlegenheid zou willen helpen
door hem 10 gld. te leenen. De winkelier
echter toonde zich hiertoe niet geneigd.
Toen da pseudo-opzichter verdwenen was,
kwam een tweede bedrogene, bjj wien hjj
kamers gehuurd had. zonder natuurlijk de
kamerhuur te voldoen, hem op de hoogte
stellen, zoodat de bestelling, die aan het
spoorwegstation moest bezorgd worden, niet
werd uitgevoerd.
Door de politie wordt een onderzoek in-
gestald. Het signalement van den verdach
te is bekend.
Een Lloyd-bericht meldt, dat het Neder-
landsche stoomschip „Bogor”, van Amster
dam naar Buenos-Ayres, tien mjjlen ten
Noorden van Leixoes (Portugeesche kust)
gestrand is.
Van de bemanning zyn er 24 verdron
ken en 4 gered.
De Bogor een schip van de Rotter-
damsche Lloyd, heeft een inhoud van 3621
ton en dateert van 1898. Kapitein was de
heer G. H. Ruhaak.
De minister van Oorlog heeft een grati
ficatie van f100 toegekend aan den vader
van milicien J. Feitsma, die bjj het baden
„op hooger bevel* in Augustus 1.1. te Oister-
wjjk (N.B.) in militairenfdienst verdronk.
Tot Commissaris der Koningin in de
provincie Noord-Holland is'M benoemd Jhr.
Mr. Dr. A. Roëll, burgemeester van Am
sterdam.
Het aantal studenten aan de Universiteit
te Groningen bedraagt dezen cursus 200
minder dan in I913_jtoen«>er 600 ingeschre
ven waren. Deze vermindering is mede een
gevolg van de mobilisatie.
Twee hoogleeraren zyn in krjjgsdienst.
Prof. dr. Weber is in het Duitsche leger,
terwjjl prof, van der Hoeven Nederlandsch
militair is.
Het Amerikaansche Kerstschip »Jason”
heeft, na het bezoek van Engeland, te
Marseille de dertienhonderd pakken gelost,
welke de kerstgeschenken van de Ameri-
kasnsche kinderen bevatten. Het schip is
daarop naar Genua vertrokken.
Bjj den terugkeer naar Amerika, zal de
»Jason” de voorwerpen meenemen, die door
de Franschen voor de internationale ten
toonstelling van San Francisco bestemd zyn.
Onder de opstandelingen in de Trans
vaal was ook een zekere Jozef Fourie, een
man van 90 jaar, die dus nog den trek uit
de Kaapkolonie in 1838 heeft meegemaakt.
Volgens de „Frankf. Ztg.” is het Rus
land, dat weigert den Kerstdag door een
wapenstilstand te gedenken. De andere
oorlogvoerende mogendheden hadden een
verzoek van den Paus in dien geest reeds
zoo goed als ingewilligd.
Thans zal doorgevochten worden.
Te Njjmegen is naar de „Gelderlander”
meldt, op 28-jarigen leeftjjd overleden de
heer Emile Selbach, de zwaarste man van
Nederland, wiens gewicht over de 500
pond reikte.
Bjj de eerste afdeeling wordt toegevoegd
Friesland I van Leeuwarden.
Zondag j.l. hebben er voor de compe
titie Friesche Voetbalbond de volgende
wedstrjjden plaats gehad:
Friesland IFrisia III 25.
AmicitiaSneek II 33.
V.A.C. I—V.V.G. 4—1.
L.S.C. maakte een vergeefsche reis naa
De Engelsche spoormaatsch. hebben de
naar Nederland uitgeweken Belgische spoor-
weg-beambten uitgenoodigd. bjj haar in
dienst te treden. Dit verzoek wordt versterkt
i i door de mededeeling van den Belgischen
H Staat, dat zjj, die hieraan geen gevolg
zullen geven, geen salaris meer zullen ont
rJ -^vangen. Het vertrek is bepaald op 22
December, hoewel ook thans reeds eenige
honderden naar Engeland zyn overgestoken.
LOTUS PLANTENVETj
per ponds pak 45 ct.
NATURA RUNDVET
per ponds pak 40 ct.
PRIMA MARGARINE
per i/2 ponds pak 20 et.
FIJNSTE MARGARINE
per 1/2 ponds pak 25 ct.
ROOMBOTER per ponds pak 87sct.
en Uitgewogen.
ROOMBOTER
MARGARINE
PLANTENBOTER
RUNDVET
d. Goot en A. Wiersma ten behoeve van
onze militaire grens- en kustbewakers een
bedrag van f 14.30 ingezameld als kerstgave.
12 Dcc. 1914. Te dezer stede heeft een
brut alen diefstal plaats gehad ten huize van
den heer A. Veilenga, veehouder alhier,
welke diefstal moet zyn geschied op
Woensdagavond j.l, terwjjl Vellinga en zjjne
huisgenooten allen naar kerk waren.
Da inbreker moet zich toegang hebben
verschaft door opschuiving van een raam in
de achterkamer.
Uit een secretaire, staande in de voorka
mer, is een bedrag van ongeveer f 100 ont
vreemd, terwijl onaangeroerd werden gela
ten, het meerdere zich in de secretaire be
vindende geld en de gouden en zilveren
voorwerpen.
De politie doet onderzoek, doch van de
dader(s) is nog geen spoor ontdekt.
SCHARNEGOUTUM. Hier is opgericht
een Chr. Zangvereen. onder den naam
»Hallelujah«, gemengd koor met 45 leden.
Als directeur en voorzitter werd benoemd
de heer K. Roosjen te Sneek.
De repetities worden gehouden in de
consistorie van de Geref. Kerk. F. D.
3 GAASTERLAND. De uitslag der
flouwenjacht in de bosschen dezer gemeen
te is dit jaar ver beneden die van vorige
seizoens gebleven, niet alleen wat de vang
sten, maar ook wat de prijzen betreft. De
belangen van de plaatseljjke pouliers zyn
daardoor benadeeld, maar in hoogere mate
die van onze arbeidersbevolking, in wier
handen deze jacht goeddeels is.
De jacht op hazen en vederwild is goed
geslaagd al kwam de ongewone drukte in
de wouden dit bedrjjf niet ten goede. Op
grofwild is nog niet stelselmatig gejaagd
toch werden een paar stuks neergelegd
een prachtige reebok door den amateur B.
fl. v. d. G., een ree door den beroepsja
ger K. te S. L. C.
In het jaaiverslag van den Nederland-
schen bond van arbeiders in het landbouw-,
tuinbouw- en zuivelbedrjjf, over het tjjdvak
1 October 191330 Sept. 1914, wordt o.a.
herinnerd aan de staking der landbouwar-
beiders in Groningen.
Na dertien weken van hardnekkigen strjjd
werd de uitsluiting op voor ons gunstige
voorwaarden, aldus het verslag, opgeheven
en konden de arbeiders met opgericht hoofd
hun oude plaatsen weer gaan innemen.
Het ledental is geklommen van 4488 in
1913 tot 4600, w.o. 3191 landarbeiders,
706 tuinarbeiders, 565 zuivelarbeiders en
138 andere beroepen. Friesland telt 848
leden.
Als een gevolg van de actie der afdee
ling te Wommels voerde het fabrieksbestuur
aldaar een beteekenende loonsverhooging in,
De loonen werden van bjjna alle personeel
leden met f 1.50 verhoogd en het loon der
werklieden, uitgezonderd één, op f 12,50
per week gebracht.
Roordahuizum, die tot nog toe, vooral
wat de loonen betreft, no. 1 was, dreigde
deze plaats te verliezen.
Ook daar ging het bestuur evenwel over
tot eene loonsverhooging van f 1.50 voor
ieder, en zoo bleef Roordahuizum met de
loonen bovenaan.
Blykens het financieel verslag bedroegen
de inkomsten en uitgaven f 25,999,507»,
w.o. een kassaldo op 1 October 1914 van
f 742.67.
Het zuiver bezit op 1 October 1914 was
f 1558.69.
Door de mobilisatie waren pl.m. 600 le
den gedurende twee maanden in dit boek
jaar vrjjgesteld van contributie.
Zondagnacht omstreeks halfvier is
de Zweedsche matroos E.S., van het in de
Rjjnhaven te Rotterdam liggende stoom
schip Aamce, door een messteek in den
buik levensgevaarlijk gewond. In de Stiel-
tjesstraat is de man gevonden, waar hjj
bjjna een uur had gelegen. Op last van
Dr. S. van Dantzich, wiens hulp werd in
geroepen, is de Zweed terstond naar het
ziekenhuis vervoerd. Bjj onderzoek is ge
bleken, dat de man de verwonding heeft
opgeloopen bjj een vechtpartij tusschen
zeelieden in de Stieltjesstraat.
Met een hoogaars is het geraamte van
de bjj Katwjjk aangespoelde vinvisch te
Leiden aangevoerd en naar het Rjjksmuseum
voor Oudheden gebracht. Het geraamte
weegt ongeveer 30.000 K.G.
In een stal op »Zichtdjjk«, toebehoorende
aan den heer F. C. Colenbrander, onder
Brummen, is door den veearts bij een rund
mond- en klauwzeer geconstateerd.
Onze stadgenoote mej. G. T.
Wouda slaagde te ’sGravenhage voor
acte Middelbaar Fransch B.
Bjj koninklyk besluit zjjn ongegrond ver
klaard de beroepen van de gemeenteraden
van Sneek, Dantumadeel en Smallingerland
tegen de besluiten van Ged. St. van Fries
land, waarbjj goedkeuring is onthouden aan
de besluiten van deze gemeenteraden in zake
regeling van de pensionneering van ge-
meente-ambtenaren.
WYMBRITSERADEEL. Uit deze ge
meente is f200 overgemaakt aan mevrouw
Baronesse van Harinxma thoe Slooten voor
eene Kerstgave aan onze militaire grens-
en kustbewakers.
Dit bedrag werd verzameld binnen 5 da
gen op uitnoodiging van mevr. Tromp, de
echtgenoote van onzen Burgemeester.
BA ARDERADEEL, 13 Dec. Het comité,
opgericht om in de eerste plaats aan onze
grens- en kustbewakers en zoo mogeljjk
aan de fortbezetting een Kerstgave te doen
toekomen, ontving van het sub-comité in
deze gemeente f 187,65, hetgeen te danken
is aan de moeite, die mevrouw van Ha
rinxmaSissing te Weidum en de jonge
dames in onze dorpen zich getroostten.
RAUWERD, 14 Dec. In de Zaterdag
avond gehouden jaarvergadering van de
jjsclub »Rauwerd« bleek uit de rekening
en verantwoording van den penningmeester,
dat de ontvangsten in het afgeloopen jaar
hadden bedragen f 149.71 en de uitgaven
f 152.52%.
Herkozen werden tot bestuursleden A.
Alberda en M. Talsma en herbenoemd tot
keurmeesters Tj. Heida en W. Lanting.
Benoemd tot bode werd U. Boersma.
De eerste hardrydery zal zyn van vrou
wen zonder onderscheid.
Het ledental der vereeniging bedraagt 76.
WARNS, 12 Dec. De commandant van
het interneeringsdepöt »Gaasterland« heeft
gunstig beschikt op het adres van Dorps
belang* alhier en maatregelen doen nemen,
waardoor passagegevaar door kettingversper-
ring bij avond aan de brug over het groot-
scheepsvaarwater niet meer kan voorkomen.
WOUDSEND. Bjj da door het gemeen
tebestuur van Leeuwarden gehouden aanbe
steding van de levering ten dienste van de
stadsreiniging aldaar van 400 privaattonnen,
was laagste inschrjjver J. Haagsma alhier,
voor f 860.
OOSTEREND, 11 Dec. Aan den cursus
voor „Eerste Hulp bjj Ongelukken”, hier
door dokter P. de Vries Jzn. geopend, ne
men ruim 30 belangstellenden uit Wom
mels en Oosterend deel. Door dokter W.
W. Hoekstra te Wommels wordt te Span
num een dergeljjken cursus gegeven.
OOSTERLITTENS. Geslaagd voor di
ploma A (stuurman) de heer Th. Visser,
van hier, leerling van de zeevaartschool te
Amsterdam.
FRIESCHE ZUIDWESTHOEK. Op ons
platteland liet de gelegenheid voor medi
sche hulp weinige jaren geleden nog zeer
veel te wenschen over. De toestand is ech
ter belangrjjk verbeterdgroote dorpen
hebben een eigen geneesheer, terwjjl op de
andere plaatsen de doktoren eiken dag ter
beschikking zjjn, direct op de consulturen
aldaar, overigens wegens de gunstige ver-
keerconditiën met bekwamen spoed. L C.
WIEUWERD, 13 Dec. Voor het vrou-
wea-comité is alhier door de dames L. v.
De vereeniging van wollen stoffenfabri-
kanten te Tilburg is er in geslaagd een
party wol in Zuid-Amerika te koopen.
Hiervan is reeds een groot gedeelte te
Amsterdam aangekomen.
Vermoedeljjk zal geen stagnatie in deze
industrie intreden.
Het »Vad.«kan uit goede bron mededee-
len, dat het bericht, dat luitenant Cobljjn
ontslag uit ’s lands dienst zou hebben ge
nomen en naar Londen vertrokken zou zyn,
om als aviateur bjj het Engelsche leger
dienst te nemen, geheel onjuist is.
Tengevolge van het bericht, dat door
het toenemend bedrag van de ondersteu
ningen, die door het Koninkijjk Nationaal
Steuncomité worden verleend, een blyvende
versterking van de fondsen noodzakeljjk is,
heeft H.M. de Koningin nogmaals een
gift ter beschikking gesteld, ditmaal van
f 100.000.
Het Koninkijjk Nationaal Steuncomité
heeft met groote waardeering deze medo-
deeling ontvangen. Deze gift ie uiterst
welkom, daar het Steuncomité geenszins
onbeperkt uit de Rjjksschatkist kan putten,
aangezien de toeslag der regeering geba
seerd is op het beginsel, dat uit de Rjjks
schatkist hoogstens hetzelfde bedrag wordt
gegeven, dat particulieren bjjdragen.
Dezer dagen zal een beschrjjving het
licht zien, welke een beeld geeft van het
geen het Koninkijjk Nationaal Steuncomité
gedurende de 4 maanden sinds zjjn oprich
ting heeft verricht.
De geldeljjke verplichtingen, die het op
zich genomen heeft, zullen aldus naar be-
hooren kunnen worden vervuld, indien het
Nederlandsche volk het voorbeeld volgt
van de Koningin.
Te ’s-Gravenhage zyn de eerste stappen
gedaan, om tot de samenstelling te komen
van een comité tot vorming van een In
ternationaal Fonds tot het verleenen van
steun, na den oorlog, aan de Belgische
slachtoffers der tijdsomstandigheden en tot
het nemen van maatregelen, die kunnen
leiden tot den wederopbouw en weder-
samenstelling van geheel of gedeeltelik
verwoeste kunstwerken en monumenten,
bibliotheken enz.
Naar men verneemt, zal het eere-voor-
zitterschap aan den Belgischen gezant bjj
ons hof worden aangeboden.
In het laatst van de vorige maand is,
naar de »Tel,« meldt, de sous-luitenant G.
Nève, 2e chasseurs, uit Amersfoort ver
dwenen.
De minister van Lanbouw maakt bekend,
dat de verleende dispensatiën van het uit
voerverbod voor aardappelen niet langer
van kracht zullen zyn dan tot uiterljjk 31
dezer. Na dien datum zullen, op grond
der verleende vergunningen, geen aardappe
len meer kunnen worden uitgevoerd.
Met zekerheid kan worden medegedeeld,
dat de leening van 275 millioen gulden a
pari zal worden uitgegeven.
Uit goede bron wordt vernomen, dat om
trent den tjjd der opening van de Amster
damsche Beurs nog geen beslissing is ge
nomen, omdat dit samenhangt met de re
geling van het prolongatievraagstuk, dat
ten opzichte van verschillende onderdeelen
nog niet volkomen tot klaarheid is gebracht.
Nabjj de Westelyke Zeeuwsch-Vlaamsche
grens is wegens een defect aan de machine
een Engelsche militaire tweedekker geland,
die nog een bom bjj zich had. Machine en
bestuurder zyn geïnterneerd.
Het stoomschip „Oranje-Nassau” van de
stoomvaartmaatschappy „Zeeland” rappor
teert, in de Noordzee twee personen van
een watervliegtuig te hebben gered. De na
tionaliteit is onbekend.
1
i
n
Grond voor landarbeiders.
Krite Snit..
NIEUWE SNEEKER COURANT
Een oplichter.
Een Nederlandsch schip vergaan.
In militairen dienst verdronken.
Jhr. Mr. Dr. A. Roëll.
De Gronlngsche Universltelt.
Het Amerikaansche Kerstschip.
Nooit te oud.
Kerstmis en de oorlog.
Een gewichtig man overleden.
VOETBAL.
Belgische spoorwegbeambten.
Diefstal te IJlst.
Arbeiders in land-, tuinbouw- en
zuivelbedrijf.
Levensgevaarlijk gewond
De Vinvisch.
Het mond- en klauwzeer.
Pensionneering gemeente-ambte-
naren.
Medische hulp
Uit de Textielindustrie.
Luitenant Coblijn.
Koninklijke gift aan het Nationaal
Stcun-Comité.
Internationaal Steunfonds.
Belgisch officier ontvlucht.
Uitvoer van aardappelen.
De oorlogsleening.
De Amsterdamsche Beurs.
Vlieger geïnterneerd.
Vliegers gered.