No. 29 van Zaterdag 9 JANUARI 1915.
De Europeesche Oorlog
Hoofdelijken Omslag
Nieu wstijdingen
Afdrukken
Officieel gedeelte.
Honden belasting.
2
I
1
I
100
I
2.125
4.250
25.150
8.500
3.400
3.400
2.550
2.125
21.000
8.700
6.125
10.500
50
30
t,
h
Mannen.
746
741
759
740
735
WETHOUDERS
Totaal.
1538
1514
1536
1506
1500
Uit IJlst.
NIEUWE SNEEKER COURANT
1500 zielen gekomen.
der
in-
der
V
r
van
niet got d
kaas,
haver,
hooi,
stróo,
gesneden stroo.
cacao en vet in hoeveel-
k
Op 1 Jan.
1911
1912
1913
1914
1915
Vrouwen.
792
773
776
766
765
In
1912
1913
1914
3.
ft
le
en
l
l
L’
t
e
>-
r.
in
le
te
QS
in
)e
>r
k,
m
rk
et
?e
in
et
in
an
te
.w
ah
et
ht
le
a-
et
an
B*
h-
iir
le
fd
an
van SPOOR- en TRAMDIENST, zijn
voor onze abonné's GRATIS ver
krijgbaar aan ons Bureau GEDEMPTE
POORTEZ1JLEN
Het vermindert, zooals uit het volgende
staatje big kt
vertrokken
151 pers.
171
141
Aantal inwoners.
BURGEMEESTER en
brengen ter kennis
i de
%n,
Xen
g-
en
en
ir
-n
ïe
ger verschilde men in Rusland ookinjaar-
gfer met West-Europa. Men had daar toen
iet jaarcijfer der Grieksche Kerk, die vanaf
de schepping der wereld telt, volgens de
z.g. Byzantische aera. Volgens de rekening
begon den 14den September 1914 het jaar
7423. Deze wjjze van tellen heeft Rusland
gekend tot Peter de Groote verandering
bracht.
Behalve de Russen hebben ook nog de
Turken en alle andere belijders van den
iohammedaanschen godsdienst, dus ook de
Indische en Islamitische hulptroepen der
Engelschen en Franschen, een afwijkende
telwjjze. Zij erkennen noch dien datum noch
ons jaarcijfer. De Mohammedanen tellen de
jaren vanaf de Hedschra, Mohammed’s tocht
van Mekka naar Medina. Zg vierden 19
November 1914 Nieuwjaar en schreven
toen anno 1333. By hen heeft het jaar
slechts 355 dagen, zoodat het volgende
‘r f
BURGEMEESTER en WETHOUDERS
gemeente SNEEK,
brengen ter openbare kennis, dat het 2e
Suppletoir Kohier van den Hoofdelijken Om
slag dezer gemeente, dienst 1914, goedgekeurd
door heeren Gedeputeerde Staten van Fries
land, aan den gemeente-ontvanger ter invor
dering is ter hand gesteld en een ieder ver
plicht is zijnen aanslag op den bij de wet be
paalden voet te voldoen,
een afschrift van dit Kohier ligt vanaf den
7 dezer gedurende vijf maanden ter secre
tarie dezer gemeente ter inzage op alle werk
dagen van 's voormiddags 9 tot 12 uur.
SNEEK, den 6 Jan. 1915.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
P. J. de HOOP, Burgemeester.
J. POTTINGA Jz., Loco-Secr.
Gemeente SNEEK,
brengen ter kennis van de ingezetenen, dat
ieder houder van een of meer honden, die aan
belasting onderhevig zijn, verplicht is hiervan
aangifte te doen ten kantore van den Gemeente
ontvanger vóór 1 Februari 1915.
Deze aangifte geschiedt door de inlevering
van een behoorlijk ingevuld en door den aan
gever onderteekend biljet, dat gedurende deze
maand kosteloos aan het politiebureau ver
krijgbaar is.
De betaling der belasting moet onmiddellijk
bij de aangifte plaats hebben.
Sneek, den 5 Jan. 1915.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
P. J. DE HOOP, Burgemeester.
J. POTTINGA Jzn. L.-Secr.
Een oceaan van bier.
Het bierbron werstjjdschrift Brasseur et
Maiteur< becijfert, dat de wereld-productie
aan bier in de laatste jaren gemiddeld 46
milliard Liter bedragen heeft. Deze hoeveel
heid zou beteekenen een rivier van 6 voet
diepte, 10 voet breedte en de lengte van
de Mississippi. Met dit kwantum bier zou
men het kanaal van Panama kunnen vullen
en de watervallen van de Niagara zouden
er eenige uren mee gevoed kunnen worden.
Om nog een andere vergelijking te treffen
Men zou er alle fonteinen van Parijs een
half jaar lang van kunnen laten spuiten.
De Turksche nederlaag.
De Turken zijn in de val geloopen. Hun
officieele communiqué’a gaven nog hoog op
van de voordeelen door hen op Russisch
gebied behaald, toen hun schijnoverwinning
reeds begon te keeren in een vernietigende
nederlaag. Dapper hebben de Turken ge
streden, de Russische mededeelingen doen
hen op dit punt zeker geen onrecht, maar
de Rus was te slim en te sterk.
Wat er van de 60.000 man, waaruit de
twee Turksche legercorpsen die bij Sary-
kamysj verslagen werden is overgebleven,
is nog niet bekend. Veel gevechtswaarde
zal het restant echter wel niet bezitten.
Aanvankelijk voor de overmachtige Turk
sche troepen terugtrekkend, vielen de Rus
sen op 3 Januari de Turksche strijdkrach
ten bij Ardahan aan en brachten den
vijand een volkomen nederlaag toe, waarbij
zij het vaandel vermeesterden en
het achtste regiment
dat deel heeft uitgemaakt van het garni
zoen van Konstantinopel gevangen maakten.
Terwijl de Turken dus hier reeds zware
verliezen leden, rukten hun negende en
tiende legercorps over dikbesneeuwde berg
wegen^ zonder veel geschut en zonder
groote voorraden op naar Sarykamisz en
hun ondergang tegemoet.
De Russische troepen in het front had
den bevel den vijand tot eiken prijs in het
front te keeren, terwijl de Russische Kau-
kasische regimenten een omsingelende be
weging uitvoerden.
Gedrild door hun Duitsche leermeesters
vochten de Turken dapper om die omsin
geling te breken.
Zij stoven berghellingen af, die Zwitser-
sche alpenbeklimmers zouden hebben doen
terugdeinzen, en tot ’t middel wadende in
de sneeuw, vielen zij in hun verkleumden
toestand de Russen aan, die wachtten tot
dat de vijand op 400 meter was gena
derd en toen een moorddadig vuur open
den met hun snelvuurgeweren. De Russen
voerden vervolgens een schijnterugtocht uit
en lokten de argelooze Turken mee, totdat
dezen niet meer dan enkele mijlen waren
verwijderd van Sarykamysj. Hier werden
do rollen echter omgekeerd en de Turk
sche nederlaag nam een aanvang.
De Russische Kaukasische regimenten
hadden hun taak ten spijt van den strengen
winter en de noodzakelijkheid om te vech
ten in
10.000 voet hooge besneeuwde
bergpassen, schitterend vervuld.
Bijna twee Turksche legerkorpsen wer
den omsingeld en vernietigd. Zij hebben
het overschot van een dezer korpsen ge
vangen genomen met inbegrip van den chef
en drie divisiecommandanten van den gene-
raien staf, tal van officieren en duizenden
soldaten, verder artillerie en mitrailleurs
buitgemaakt.
De Turk is dus op het front in de Kau-
kasus verslagen, ook al schijnt hij volgens
tarwe, rogge en rijst,
erwten, boonen, meel,
aardappelen,
vleesch,
spek,
vleesch-oonserven,
geconserveerde groenten.
25 gram zout per inwoner.
zijn eigen berichten kleine successen in Per-
zië behaald te hebben.
Op de Zwarte Zee schijnt een geheim
zinnig gevecht plaats gehad te hebben tus-
schen 17 Russische oorlogsschepen en 2
Turksche. De Turken meldden „de Ras
sen slaagden er niet in onze schepen te
beschadigen. De strijd bleef onbeslist
en de Russen boorden een Italiaansch
koopvaardijschip in den grond*.
Dat klinkt alles zeer geheimzinnig. Mis
schien dat Russische berichten dit raadsel
spoedig zullen oplossen.
Op de overige gevechtsfronten is de toe
stand vrijwel onveranderd.
De gefusilleerde Belgische burgers.
Te Dinant en te Tamines is een
onderzoek ingesteld in zake het aan
tal burgers, die in deze twee steden gefu-
uagenBillend werden op den 23en Auguetu. 1.1.,
Nienw)Mrafeest op 9 November 1915 valt. 108eB
Saksische regiment hun intocht hielden.
Men heeft de lijken der doodgeschoten
burgers opgegraven en ze een eervolle,
waardige begrafenis op de gemeentelijke
begraafplaats deelachtig doen worden.
Te Dinant zijn 621 burgers gefusilleerd
o.w. 53 vrouwen en verscheidene meisje»
van 7 tot 8 jaar 400 burgers werden ge
vangengenomen en naar Cassel vervoerd, van
waar zij eenige dagen geleden zijn terug
gekeerd.
Te Tamines bedraagt het aantal burger»,
die op het Kerkplein werden gefusilleerd,
517.
De Duitschers beweerden, dat de burger»
op hen geschoten hebben, een feit, dat door
de inwoners der stad ten stelligste wordt
ontkend.
Wat hiervan ook zij, de executie heeft
plaats gehad zonder voorafgaand onderzoek
of veroordeeling.
Wat Antwerpen moet opbrengen.
Naar de „N. Ct.” meedeelt, moet Ant
werpen per dag aan de Duitschers op
brengen
12.750 kg. brood,
w
w
gebrande koffie per inwoner,
ongebrande koffie p. inw.
welke naar Duitschland ge
zonden wordt.
suiker.
8.500 flesschen witte of roode wijn,
850.000 sigaren,
255.000 sigaretten,
1.700 kg. tabak,
Voorts boter,
heden welke onze zegsman niet met juist
heid bekend waren.
Bovendien iederen dag 45.000 francs
soldij voor de Duitsche soldaten buiten en
behalve de 50 millioen francs oorlogsschat
ting
Oostenrijk.
De Times schrijft een hoofdartikel ge
titeld „De vernedering van Oostenrijk.”
Het blad doet uitkomen welk een vreese-
lijko vernedering de nederlaag in Servië
voor Oostenrijk is, schildert dan in de don
kerste kleuren do tegenwoordige positie en
de toekomst van het Donaurijk en betoogt
vervolgens dat Oostenrijk alle rampen die
het hebben getroffen en die het volgens de
Times, nog zullen treffen, aan Duitschland
te wijten heeft. Het doel van het artikel
is blijkbaar om de ontstemming over
Duitschland, die de Times veronderstelt dat
in Oostenrijk bestaat, voedsel te geven, of,
zoo noodig, op te wekken.
Vier maanden hebben de Oostenrijkers
noodig gehad om in Belgrado te komen,
zoo schrijft de Times. Twaalf dagen heb
ben zij er mogen blijven en in één dag
zijn zij er weer uitgeworpen. Op aandrin
gen van Duitschland heeft Oostenrijk zijn
aanval op Servië hervat en het scheen op
het punt Servië te verpletteren, toen Duitsch
land opnieuw tusschenbeiden kwam. De
Serviërs zagen toen de kans schoon om
met een plotselingen aanval de indringers
het land uit te werpen. Duitschland heeft
de Oostenrijkers aan het begin van den
voorgaande jaren
ongeveer 1000.
gestelde boekjes
torie”, als de
dorp vonden veel koopers.
NIJEMIRDÜM, 6 Jan. Op initiatief van
mevr. Posthumus MegesStar Numan is
alhier Dinsdag namiddag in de o. 1. s- een
concert gegeven voor de geïnterneerde Bel
gische militairen.
Mej. Vos uit Leiden zong eenige Fran-
sche en Nederlandsche zangstukken. Prof.
Oring uit Utrecht veigastte ons op heer
lijke pianomuziek en een Belg bespeelde op
meesterlijke wijze de viool.
Het was een prachtige middag.
LEMMER, 6 Jan. De commissie voor
ontspanning en ontwikkeling der gemobili
seerde troepen deed hier optreden prof.
Ovink (piano), mej. Bstsy Vos (zang) en
de geïnterneerde v. Akkeren, orkestlid aan
de Muntschouwburg te Brussel (viool.)
Het optreden viel zeer in de smaak van
ons detachement, als bewjjs waarvan een
der sergeants mej. Vos een bouquet aan-
bood.
BOZUM, 6 Jan. De begrafenis-vereeni-
ging >De laatste Eer” heeft hare jaarver
gadering gehouden. Uit de rekening en
verantwoording van f 1_
den heer S. v.d. Weide, bleek dat de inkom
sten in 1914 hadden bedragen f334.50, de
uitgaven f266.30.
De vereeniging verleende in dat jaar ze
ven maal haar dienst.
Tot bestuurslid is herkozen de heer J.
Fiersma, tot hulpbode de heer J. Coelingh.
De lichting 1915.
Naar de >Avp.” verneemt, zullen de
lotelingen der lichting 1915, die tusschen
16 31 Januari worden ingeiyfd, zooveel
mogelgk in de vredesgs.rnizoenen worden
ondergebracht en geoefend.
De'werkloosheid.
Uit de gegevens over den toestand op 1
December van de bij hst NederlandschVer-
bond van Vakvereenigingen aangesloten
organisaties bljjkt, dat de werkloosheid on
der de leden dezer organisaties in het al
gemeen vrgwel denzelfden omgang blgfi
aannemen.
Op 1 November waren van 87-626 leden
Schuldvorderingen
ten laste der gemeente Sneek
over 1914.
GeBme^Mf®S’®R en WETHOUDERS der
d?9enen, die over het afgeloopen
verd M b,lbo6vè de gemeente gele-
hnn tn A hebben dc nota van het
vaHel inTen?e spoedi0ste, in allen ge
vallen m den loop dezer maand, in te zenden.
Sneek, den 6 Jan. 1915.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
P. J. de HOOP, Burgemeester.
J. POTTINGA Jz., L.-Secretaris.
Zoo zoetjes aan zgn wjj dus op het ronde
getal van 1500 zielen gekomen.
Waardoor dit aantal in de laatste jaren
daalde
De geboorten overtreffen de sterften in
ons stadje nog altjjd:
Geboorten.
1912 40
1913 37
1914 30
De oorzaak van de daling
wonertal moet dus liggen bij
mend vertrek uit ons t
derdaad is dit het geval.
vestigden zich
157 pers.
128
127
Er is dus eenige ebbe waar te nemen in
den loop onzer bevolking.
Ean nog minder mooi verschijnsel is het
gering aantal huwelijken in 1914.
Kwamen in 1912 8 paartjes op het stad
huis bij den burgemeester, en in 1913 9,
in 1914 had onze burgervader het zeker
niet druk met huweïjjk sluiten een drietal.
De mobilisatie, aan zoovele dingen schuld,
zal ook hier wel niet vrjj te pleiten zgn.
Nu door ons gemeentebestuur bouwter
rein is beschikbaar gesteld en daardoor de
gelegenheid is geschapen betere woning
toestanden te verkrjjgen hopen wij dat de
afname der bevolking zal zgn tot staan ge
komen en plaats zal maken voor een toe
name.
Onze in normale tjjden bloeiende industrie
versterkt die hoop.
Intusschen, wg zjjn 1915 ingegaan met
precies 1500 menschen waarvan 735 man
nen en 765 vrouwen. De vrouwen hebben
dus evenals andere jaren de meerderheid in
onze gemeente.
(Niet van onze gewone correspondent.)
WIEUWERD, 7 Jan. Gedurende het
afgeloopen jaar bedroeg het aantal bezoekers
van den grafkelder alhier, onder wie uit
het buitenland, ruim 800. Over de beide
was het aantal telkens
Zoowel de verkrijgbaar
„Wieuwerd en zjjne His-
ansichten van kerk en
Sterfgevallen.
24
23
22
van het
een t o e n e-
siadje. En in-
Zulvelfabrikanten.
De Vereeniging van Zuivelfabrikanten in
Nederland hield Woensdag alhier een bui
tengewone algemeene vergadering. Het
voornaamste punt der agenda was een be
spreking van de financieele gevolgen van
den beperkten kaasuitvoer. Aanleiding tot
deze bespreking was het feit, dat de schade
welke door deze beperking van den uitvoer
wordt veroorzaakt, zeer ongeljjk over de
verschillende kaasproducenten wordt verdeeld
Bjj name voor de provincie Friesland geldt
Verschillende coöperatieve fabrieken,
welke zich niet als exporteur hebben opge
geven, zgn niettegenstaande dit in staat
door middel van de-in die provincie be
staande exportvereenigingen hun productie
naar het buitenland te verzenden, terwg
bg de aan de bestaande regelinj? vooraf
gaande inventarisatie der voorraden geen
rekening is gehouden met de in die fabrie-
en aanwezige keas. Zoo zgn leze fabrieken
in de voordeelige conditie, hun geheele
productie uitgevoerd te krggenvoor de
binnenlandsche markt behoeven zij niets te
reserveeren.
Naar het oordeel der commissie voor
rnesland van het Rgks Centraal Bureau
voor den uitvoer van Kaas ia de bests op
lossing deze, dat op de bestaande regeling
voor onze provincie een uitzonderingsmaat
regel wordt toegepast en wel in dien zin,
dat de financieele schade wordt omgeslagen
over al de kaasproducenten in die provincie
en wel in verhouding tot de hoeveelheden
der door hen geproduceerde kaas.
De vergadering verklaarde zich met al
gemeene stemmen voor eene zoodanige
rege ing en de ter vergadering aanwezige
leden verbonden zich, zoo zg tot stand
Komt, de daaruit voortvloeiende verplichtin
gen op zich te nemen.
Men sehrgft ons uit Ijlst:
Het gaat in de laatste jaren
met ons bevolkingscgfer.
16.932 werkloos en 8816 gedeeltelgk werk
loos.
Op 1 December waren van 87,366 leden
16,078 werkloos an 7686 gedeeltelgk werk
loos.
In de bouwvakken viel een grootere werk
loosheid waar te nemen.
Vereeniging voor Vrouwenkiesrecht.
Tot leden van het hoofdbestuur der Ver
eeniging voor Vrouwenkiesrecht zgn geko
zen de aftredende leden, de dames; F. S.
van Baaien—Klaar, C. Mulder van der
Graaffde Brujjn en Jonkvr. S. N. A.
Wichers en verder de dames J. Goudsmit
Goudsmit, V. C. van der Meer van Kuffeler
en C. M yar, benevens mevr. J. van Die- F
senOberink.
Volksbond tegen Drankmisbruik.
De uitslag van de gehouden verkiezing
voor leden van het hoofdbestuur van den
^Volksbond tegen Drankmisbruik* is ge
weest, dat is gekozen de heer H. H. van
Kol, lid van de Eerste Kamer te Voorschoten.
De verkiezing van een lid ver voorziening
in de vacature-A. L. Wolters, leidt tot een
tweede vrge stemming.
Pensioen gemeenteambtenaren.
De Raad van State heeft behandeld het
beroep van den Raad der gemeente Heme-
iumer Oldephaert en Noordwolde tegen het
besluit van Gedeputeerde Staten van Fries
land van 8 October 1914, waarbg aan den
gemeenteraad is te kennen gegeven, dat
zgn besluit van 26 September 1914 tot
vaststelling van inkoopsommen en van pen
sioensbijdragen van gemeenteambtenaren in
verband met de invoering van de Pensioen
wet voor de gemeenteambtenaren 1913 en
de weduwenwet voor de gemeente-ambte-
naren 1913 niet voor nadere beslissing
vatbaar is.
De Koninkljjke beslissing volgt later.
Vervalschlng van verlofpassen.
Wegens het gebruik maken van ver-
valschte verlofpassen (veranderen van een
datum) werd voor den krijgsraad te ’s Gra-
venhage tegen den 30-jarige kanonnier
B. K, 3 weken en tegen den korporaal der
Grenadiers Hendrik V. eveneens 3 weken
militaire detentie geëischt.
In twee oorlogen.
Dezer dagen is te Dordrecht een Belgi
sche vluchtelinge in den ouderdom van 84
jaren overleden, die tgdens den oorlog
18301831 in een kelder te Brussel werd
geboren, waarheen hare moeder voor den
oorlog was gevlucht.
Groote diefstal van manufacturen.
Uit de en groszaak van De Jong aan de
Binnenrotte te Rotterdam bleek Woensdag
voor f 12,000 aan manufacturen gestolen
te zgn, wat vermoedelgk reeds op 2 Januari
geschied is door 3 personen. Men vermoedt,
dat de goederen naar Amsterdam vervoert
zgn.
Het spoorwegpersoneel der H. IJ. S.M
Er wordt beweerd, dat bg de directie der
H.IJ.S.M. plannen bestaan, om het personee
een contract voor 3 jaar te laten teekenen. De
directie zou hiertoe willen overgaan, omdat
zg na de beëindiging van den oorlog een
groot verloop van het spoorwegpersonee
naar België vreest en zg, evenals in 1896,
toen een groot aantal spoorwegmannen
naar Zuid-Afrika trokken, om in dienst te
treden bij de spoorwegen aldaar, de beste
werkkrachten zou moeten missen.
Mond- en klauwzeer.
De minister van landbouw verklaart zich
in eene circulaire niet bereid tot opheffing
van de meest krachtige bestrijdingsmiddelen
van het mond- en klauwzeer.
Z.Exc. is van oordeel dat door toepassing
dezer middelen de kans op succes gunstig
is en zal ten aan zien van de maatregelen
door de zuivelfabrieken te nemen een be
den penningmeester, slissing nemen na een conferentie met de
zuivelconsulenten op heden.
De voorzitters van Landbouw- en Vee-
teelt-vereenigingen worden uitgenoodigd tot
eene vergadering met den minister op 1
Februari om dan de stand der ziekte te
bespreken.
De oorlogsleening.
De Onderlinge Levensverzekering
»Eigen Hulp” te den Haag heeft voor een
millioen ingeschreven in de oorlogsleening.
Vernomen wordt, dat door de Koninklgke
Petroleum Maatschappij voor 10 millioer
gulden is ingeschreven.
Nieuwjaar in de kalender der
oorlogvoerende landen.
De groote uitgebreidheid van den oorlog
brengt met zich mee, dat onze Nieuw
jaarsdag slechts voor een deel der vechten
den als zoodanig geldt. De Russen vieren
b.v. niet op dien dag, doch op onzen 13den
Jaruari Nieuwjaar. De Russische kalender
is n.l. 13 dagen bg de onze achter. Vroe-
