f2000
Zuivere Java Koffie
62
I
SNEEKER COURANT (67ste Jaargang) en WYMBRITSERADEEL (14de Jaargang)
liet Nieuwe Modeblad
bij WESTERHOF.
MEUBELFABRIEK
NEDERLAND^’
HUIZINGA
GRONINGEN
BCHflNGÊOI
Officieel Orgaan der Gemeente Sneek.
REC LAME KOLOM.
Nieuwstijdingen.
r
Uitgevers: Firma H. BRANDENBURG!!
Ged. Poortezijlen, - Hoek Kleiozand - Sneek.
TELEFOON No. 150.
Verschijnt Dinsdags- en Vrijdagsavonds.
No, 39- Zaterdag 13 Februari 1915.31e Jaargang,
De Abonne’s op dit blad worden op aanvraag Gratis verzekerd tegen de gevolgen van Ongelukken voor onderstaande
bedragen. (Risico gedekt door de Hollandsche Algemeene Verzekeringsbank te Schiedam.)
bij“ge f700 X f 75 “Verlies fCA f75
van
gedaan in ’t belang der afdeeling.
bij
O v e r 1 ij d e n.
bij verlies
van een Duim.
bij verlies van.
elke andere
Vinger.
ABONNEMENTS-PRIJS
Per jaar fL50, franco per post f2.buitenland f5.
Afzonderlijke nummer» 3 cent.
ADVERTENT1E-PRIJS
15 regels 35 cent, elke regel meer 6 cent.
Bij abonnement belangrijke korting.
Ingezonden Mededeelingen 10 cent per regel.
De kas over 1913-1914 sloot met een
batig slot van f 13.50de inkomsten had-
I
Een voor Dames onmisbaar tijdschrift
is een goed Modeblad.
Het nieuwste nummer
huishoudcursus
Groote Advertentiën kunnen uiterlijk tct Maandags- en Donderdags-
avonds ingezonden worden, kleine tot Dinsdags- en Vrijdags-
morgens 10 uur.
De afdeeling alhier van den Bond
voor Staatspensionneering hield Woensdag
avond op de bovenzaal van de Nieuwe
Stadsherberg haar jaarljjksche ledenverga
dering. Evenals bjj vele andere vergaderin
gen schitterden de leden ook thans weer
door afwezigheid.
De notulen van een vorige bijeenkomst
konden onveranderd worden vastgesteld.
Meegedeeld werd dat de heer A. Schöt-
telndreier wegens vertrek als lid en meteen
als secretaris had bedankt. Vanaf de be
stuurstafel werd aan den vertrokken scriba
hulde gebracht voor alles wat hjj had
Invaliditeit. v U O er lijden. j[ of Oog. 1 van een u i rn. J Wijsvinger.
(1 Februari)
brengt weer veel moois en nieuws;
Naast patronen voor Kinder en Onder-
kleeding bevat het Knippatronenblad (Sup
plement) een aantal lieve Jongedames-
Japonnen zulks met het oog op de naderende
tijd van aanneming.
Ook bieden de Handwerkpagina’s elk
wat wils.
Aan het Bureau der Nieuwe Sneeker
Courant zijn k 15 cent per stuk (franco
per post 16 ct.)
LOSSE NUMMERS
van het Nieuwe Modeblad verkrijgbaar.
Bij abonnement is de prijs slechts f 0.65
(franco per post f 0.75) per 3 maanden
(6 nummers.)
I
i
f 9
■j
f
naar
ver-
I:
“tLCrOCN Nï tja.'
ring van fokvee.
Den secretaris werd dank gebracht voor zijn
verslag.
Aan de orde kwaqj vervolgens bespreking
agenda Alg. Ledenvergadering der Fr. Mij. v.
Landbouw.
Het voornaamste punt op die agenda is
voorstel tot vaststelling van algemeene pacht-
voorwaarden en instelling pachtbureau.”
Ofschoon hij geen afgevaardigde
deze vergadering is, wordt er uit de
gadering op aangedrongen dat de secretaris
der afd. (voorstander van wettelijke regeling)
de bedoelde alg. vergadering zal bijwonen. De
heer Veldhuis zegt toe tegenwoordig te zullen
zijn, hij verwacht echter niet dat zijn tegen
woordigheid veel helpen zal, om nog eenige
verbetering in de voorgestelde pachtvoorwaar-
Spr. komt
gedaan is om
te brengen.
Daar de waterschapsregeling haar grondslag
heeft in de grondwet, behandelt Spr. eerst de
grondwet van 1815 en de herzieningen van
1848 en 1887, bij welke laatste aan de onze
kerheid betreffende de bevoegdheden van het
waterschapsbestuur een eind kwam.
De waterschappen zijn thans wettelijk ge
regeld bij de wetten van 1895, 1900 en 190.’.
De Prov. Staten hebben de bevoegdheid
waterschappen op te richten. Een voorbeeld
daarvan levert bijv, het waterschap Wester-
wolde in Groningen, dat tegen den zin van
ingelanden tot stand kwam.
In de meeste gevallen worden echter de
waterschappen opgericht op een verzoek van
belanghebbenden aan Ged. St., die een voor-
loopig bestuur benoemen, eên deskundige enz.
Een definitief bestuur wordt echter gekozen
door ingelanden. De kosten der dan uit te
voeren werken worden omgeslagen öf naar de
kad. grootte der eigendommen, öf naar de
huurwaarde, öf volgens het klassificatiestelsel.
Spr. stond nog een oogenblik stil bij de op
heffing van waterschappen en behandelde ver
volgens het feit dat ingelanden weigerachtig
zijn een waterschap te vormen, een Bestuur
te benoemen en werken uit te voeren, als wan
neer Ged. St. dat alles kunnen gelasten. In
die gevallen hebben de weigerachtige inge
landen nog altijd recht van beroep bij de Kroon.
Spr. behandelde nog het recht van grondber-
ging en aard-halen en daarna de derde vraag
wat kunnen de resultaten van deze regeling
van het waterschapsrecht zijn voor de veehou
ders.
Nu op afdoende wijze het oprichten van
waterschappen en het dragen der kosten is ge
regeld kan, zonder afhankelijk te zijn van de
willekeur van onwilligen, voorzien worden in
betere bemaling het schoonen van vaarten enz.
Daardoor bereikt men weer dat het land in
den winter droog wordt gehouden en dit komt
de bodem ventilatie, de wortel vorming van het
gewas, de bodemtemperatuur en daarmede de
omzettingsprocessen der lagere organismen
ten goede. Het resultaat van dit alles is dat
de kwantiteit en kwaliteit van het gewas aan
merkelijk wordt verbeterd, wat melkopbrengst
en vetgehalte weer ten goede komt. Hoe groot
de schade door overstrooming voor de veehou
ders is, kan men voldoende beseffen wanneer
te doen verdwijnen, door niet meer op jaar
rekening te verkoopen, doch als allerlangste
termijn de halfjaarlijksche rekening te stellen.
Deze stukken werden voor kennisgeving aan
genomen.
d. Mededeeling van de Amerikaansche Ka
mer van Koophandel voor Nederland en zijne
Koloniën, dat zij de behulpzame hand wil bie
den, vooral nu, tijdens de groote storing van
handel en nijverheid, tot het tot stand bren
gen van betrekkingen tusschen firma’s in New-
York en alhier.
De Kamer, gevestigd te Amsterdam^ Raad
huisstraat 15, Verstrekt gaarne op aanvraag
inlichtingen aan belanghebbenden.
e. Mededeeling van de „Fédération du
Commerce International a Paris” dat zij we
gens ’t Ijjden van den handel door den oor
logstoestand haar 3 Bulletins (200.000 ex.)
in ’t Fransch, Engelsch en Spaansch, voor in-
dustrieelen en handelaren gratis beschikbaar
stelt voor aanbiedingen of aanvragen van alle
soort handelsartikelen.
Er mag gebruik worden gemaakt voor dit
doel van 6 regels plus datum en onderteeke-
ning. Vertalingen in Engelsch en Spaansch zijn
voor de zorgen van de vereeniging.
Hierna werd langdurig besproken de bestel
dienst der Posterijen en die der Nederlandsche
Maatschappij.
Een en ander werd in handen gesteld van
de betrokken commissie ter fine van onderzoek
en bericht.
NIEUWE SNEEKER COURANT
ANNEX
Leden-vergaderlng
afd. Sneek Frfeeche Mij. v. Landbouw*
Woensdagmorgen werd ten huize van den
heer G. Bokma aan den Lemsterstraatweg al
hier eene algemeene ledenvergadering gehou
den van de afd. Sneek der Friesche Mij. van
Landbouw onder voorzitterschap van den heer
H. M. Tromp.
De Voorz. opende de vergadering met een
kort woorjl van welkom, waarin hij den wensch
uitsprak dat 1915 een goed jaar voor allen
moge zijn en den vrede moge brengen.
De secretaris, de heer IJ Veldhuis, las ver
volgens de notulen der vorige vergadering,
welke onveranderd werden vastgesteld.
Ingekomen was een circulaire der afd. Baar-
deradeel, waarin de afd. Sneek werd uitge-
noodigd haar ledenvergadering een uitspraak
te laten doen over het tegenwoordig gevolgde
systeem bij de bestrijding van het mond- en
klauwzeer.
Als nieuwe leden werden aangenomen de
h h. A, Hoekstra te Hommerts en M. Koop-
mans te Scharnegoutum. Overgeschreven van
de afd. Heeg werden de h.h. G. W. Cnossen
en Tj. Attema.
Tot commissie voor het nazien der rekening
over 1914 werden aangewezen de h.h. Ikema,
Wind en Cnossen. Na onderzoek deelde de
commissie mede, dat deze rekening in orde
was bevonden, zoodat de penningmeester on
der dankzegging voor zijn beheer, werd ge
dechargeerd.
De secretaris bracht het jaarverslag uit,
waaruit bleek dat de afd. begin 1914 245 en
begin 1915 252 leden telde.
De ontvangsten hadden in 1914 bedragen
f 783.94, de uitgaven f763.02, zoodat er een
batig saldo was van f20.92.
Het aantal ledenvergaderingen had in 1914
drie bedragen. Besproken waren op die ver
gaderingen, o.a. het Zuiderzeevraagstuk en het
pachtvraagstuk(ingeleid door den hr. Veldhuis).
Tot de belangrijke bestuurswerkzaamheden
behoordenhet tot stand brengen van een
huishoudcursus en het regelen van een keu-
men weet dat de gevolgen van het onder wa
ter loopen nog drie jaar nawerken.
Tenslotte de kwestie behandelend welke be-
malingswerktuigen moeten worden gekozen
komt Spr. tot de conclusie voor grootere pol
ders stoomgemalen, voor kleinere windmotoren.
De Voorzitter bracht den heer Veld
huis een woord van dank voor zijn leerzame
rede. Nog eenige discussie ontspon zich waar
uit bleek dat de aanwezigen over het algemeen
van oordeel waren dat het oprichten van wa
terschappen samen met het oprichten van
een stoomgemaal te Tacozijl Friesland moet
verlossen van de waterplaag.
Bij de rondvraag werd medegedeeld dat er
commissies van waakzaamheid (voor mond- en
klauwzeer) zijn samengesteld.
De vergadering wenschte zich te onthouden
van een uitspraak over de tegenwoordige wijze
van bestrijding van het mond- en klauwzeer.
Zooals boven bleek had de afd. Baardera-
deel om een dergelijke uitspraak verzocht.
Hierna sluiting der vergadering.
Sneeker Onderlinge Brandwaarborg-
vereeniging.
Woensdagavond werd ten huize van den
heer P. J. Dijkstra in de „Drie Friezen” de
ledenvergadering gehouden der Sneeker Onder
linge Brandwaarborgvereeniging onder voor
zitterschap van den heer C. G. Stockmann.
Na opening der vergadering met een woord
van welkom door den voorzitter, las de direc-
teur-boekhoudër, de heer A. F. Hingst de no
tulen der vorige vergadering welke onveran
derd werden goedgekeurd. Genoemde heer
bracht daarna het jaarverslag uit, waaraan
wij het volgende ontleenen.
Al liet het jaar 1914 treurige herinnerin
gen na als het oorlogsjaar met zijn econo
mische ontwrichting ook voor ons land, de
Sneeker Onderlinge heeft in dat jaar gunstige
resultaten behaald. Voor haar toch hangt het
gunstige of ongunstige van zeker jaar voorna
melijk af van de kwestie of er in dat jaar veel
of weinig brand is geweest. Nu kwam in Sneek
in 1914 weinig brand Voor, zoodat op een
verzekerd kapitaal va’. 'bijna f7000.000 in
1914 slechts een brandschade werd geleden
van f816.40, waarvan bovendien nog 70 °/0
herverzekerd was, zoodat 30 u/0 of f 244 92 ten
laste der Onderlinge kwam.
De eenige brand van beteekenis, welke in
1914 voorkwam was die bij den heer S. Olij
De molen was echter niet bij de Onderlinge
verzekerd, wél echter eenige belendende per-
ceelen, die f 614 schado hadden.
De exploitatiewinst bedroeg
in 1914 f 1637.35
de intrest - 2249.01
Totaal f3886.36
de onkosten waren - 1116 925
zoodat een winst resteerde van f2769.435
Dit is de winst echter vóór afschrijving op
de effecten. In verband met den oorlog daal
den de koersen der beleggingsfondsen zoodat,
ook al bleef de ontvangen rente gelijk, en al
zal deze daling waarschijnlijk tijdeljjk zijn,
het ’t bestuur een goede en voorzichtige poli
tiek toelijkt, het verschil tusschen balans-
waarde en tegenwoordige marktwaarde der
effecten, waarin een deel van het kapitaal der
Onderlinge is belegd, af te schrijven. Deze af
schrijving bedraagt dan f950, zoodat de netto
winst in 1914 gemaakt, bedraagt f 18 1 9.435.
Het resultaat is ongetwijfeld gunstig, wanneer
men er bovendien nog rekening meehoudt dat
de leden van den goeden toestand der vereeni
ging profiteerden door een korting van 10 °0
op bun premie, wat de vereeniging ook op
f500 kwam te staan.
De voorzitter bracht den directeur-boekhou-
der een woord van dank voor zijn keurig en
volledig verslag, waarna hij het woord gaf aan
den heer P. Potma, die namens de commissie,
die belast is geweest met het nazien der re
kening, verslag uitbracht.
Daaraan ontleenen wij nog dat het verze
kerd kapitaal
op 31 Dec. 1914 bedroeg f6.875.700
31 1913 6.748.485
vooruitgang f 127.215
De winst inclusief f86.75 uit de reserve
rekening, bedraagt f1906.185 zoodat het eigen
kapitaal der Vereeniging bedraagt f55.486.78
.tegen f53.580.596 eind 1913.
Opgesomd werden de activa der vereeni
ging, waarna de commissie concludeerde dat
de boekhouding, na nauwkeurig onderzoek,
volkomen in orde was bevonden zoodat voor-
de Kamer van
Koophandel en Fabrieken
te Sneek, op Dinsdag 9 Febr. ’15.
Aanwezig de heeren S. Henstra, voorz
W. Nieveen, E. Priester, H. Brenninkmeijer,
R. Gorter en J. Lindeman, secretaris.
Afwezig met kennisgeving de heerenP.
Reinouts van Haga en S. v. d. Meulen Szn.
Punten van Behandeling
1. Lezing en goedkeuring der notulen van
de vorige vergadering.
2. Lecture van de uitgegane stukken
a. mededeeling aan B. en W. van Sneek
der benoemingen van voorzitter en vice-voor-
zitter over 1915
b. verzoek aan den Dir.-Gen. der Posterijen
om vluggere telefonische aansluiting met Har
lingen.
3. Behandeling der volgende ingekomen
stukken
a. mededeeling dat op 1 Jan. j.l. te Borne
is opgericht een Kamer van Koophandel en
Fabrieken;
b. afschrift adres van Sam. Meihuizen c.s.
te Groningen aan de Tweede Kamer, houdende
verzoek eener wettelijke regeling, die aan den
verkoop van kruidenierswaren met zooge
naamde „cadeaux” voor goed paal en perk
stelt. Adressanten wijzen er op, dat in het al
gemeen de waren, waarbij cadeaux worden
gegeven, öf hooger moeten worden verkocht
dan den gewonen marktprijs öf minder deug
delijk moeten zijn en tevens dat deze oneer
lijke mededinging zoodanige afmetingen heeft
aangenomen, dat de reële handel van velen
reeds daardoor onmogelijk is gemaakt
c. verzoek van de Kamer van Koophandel
en Fabrieken te Veendam aan de andere Ka
mers van Koophandel om zich tot de Handels-
en Middenstandsvereenigingen op ieders gebied
te wenden, ten einde het „te lange crediet"
den te krijgen. Is dit niet mogelijk dan
hoopt Spr. dat ze in ieder geval zullen wor
den aangenomen-/„beter wat dan niets”. Het
voorstel der pachtcommissie brengt in ieder
geval toch verbetering in den bestaanden toe
stand.
Hierna krjjgt de heer IJ. Veldhuis gelegen
heid zijn lezing te houden over
Waterschapsrecht.
De waterbeheersching in onze provincie is
ongetwijfeld zeer urgent en Spr. wil deze zaak
behandelen aan de hand van een drietal vra
gen n.l.
lo. Hoe was de toestand inzake het onder
houd van vaarten, polders en polderdijken sedert
het begin van de vorige eeuw tot heden.
2o. Wat is er gedaan ten e^nde dien toestand
te verbeteren.
3o. Welke resultaten zal deze verbetering
hebben voor de veehouders.
In het begin van den vorigen eeuw stelden
de boeren geen groote eischen als de boezem-
landen half Mei boven water waren, was men
al tevreden en met het ingepolderde land was
het al niet veel beter.
Het onderhoud der vaarten geschiedde van
wege den Grietman of vanwege gecommitteer
den, die de kosten omsloegen over de belang
hebbenden. Spoedig begonnen deze echter be
taling te weigeren de vaarten geraakten
vol modder, vervoer er langs was niet meer
mogelijk en ook aan drinkwater voor het vee
ontstond gebrek en ook toen de gemeenten
de zorg voor de vaarten op zich namen, en
ieder jaar daarvoor een zekere post op de be
groeting brachten was de toestand nog lang
niet bevredigend.
Aan die noodstand was bet ontstaan van de
boezemwaterschappen te danken.
In vele polders liet intusschen het onder
houd der dijken door sommige boeren veel te
wenschen over, wat met zich mede bracht dat
in geval van overstrooming de goeden, die wel
voldaan hadden aan hun plicht het hun toe
gewezen deel der dijken te onderhouden, moes
ten lijden met en door de kwaden.
nu aan zijn tweede vraag wat er
verbetering in dezen toestand
gesteld werd den directeur, met een woord van
lof voor zijn uitstekend beheer, zonder eenig
voorbehoud te dechargeeren.
De Voorzitter sluit zich namens het Bestuur
bij deze woorden aan en dankt ook de com
missie, in het bijzonder den oud-directeur den
heer Boshuijer, voor het gedaan onderzoek.
Met op één na algemeene stemmen werd tot
bestuurslid herkozen het aftredend lid de heer
M. Haga, die de benoeming aannam. Met den
benoemde kwam op de voordracht voor de heer
J. v. d. Feer Pzn.
Aan de orde was vervolgens de benoeming
Van een commissie tot het nazien der rekening
over het loopende boekjaar.
Door het Bestuur werden aanbevolen, de hh.:
J. v. d. Feer Pzn. L. R. Veen.
Th. Boshuijer. Jobs. A. Bervoets.
K. Meima. W. Nieveen.
Met bijna algemeene stemmen werden be
noemd de hh. v.d. Feer, Boshuijer en Meima,
terwijl de drie andere heeren werden aange
wezen tot plaatsvervangers.
Bij het punt voorstellen, deed de voorzitter
namens het bestuur het volgende voorstel. Bij
de brand in de molen van den heer S. Olij
(die niet verzekerd was bij de Onderlinge
het pand, een molen, kon ook niet worden ver
zekerd) is een partij graan en meel verloren
gegaan van verschillende bakkers die wél bij
de Onderlinge verzekerd waren. Zij hadden
echter verzuimd en het is begrijpelijk dat
dit niet geschiedde, immers bij bakkers moet
voortdurend een partij graan uit de bakkerij
naar de molens vervoerd worden om tot meel
verwerkt te worden aan te geven dat hun
grondstof in die molen laghadden zij het
aangegeven dan had de Onderlinge dit gedeelte
van den grondstof toch niet mogen verzekeren
omdat het in een molen was ondergebracht.
Het resultaat is dus geweest dat deze leden
der Onderlinge het slachtoffer van deze regeling
zijn geworden. Recht op een uitkeering
van de Onderlinge hebben zij natuurlijk niet.
De verzekering mij. waarbij de molen van den
heer Olij is verzekerd, heeft de bedoelde bak
kers reeds een vergoeding van 5O°/o van hun
schade toegekend. Welnu, om een bewijs te
geven van de solidariteit der leden van de
Onderlinge, stelt het bestuur voor de getrof
fen bakkers, leden der Onderlinge, de helft
van de schade die zij nu nog lijden te ver
goeden.
Deze schade bedraagt f 258, waarvan de
vereeniging dus f 129 op zich zou nemen. De
herverzekeraar der Onderlinge, die 70°/o van
dit bedrag moet dragen, heeft, zeer coulant,
onmiddellpk te kennen gegeven daartoe bereid
te zijn. Na een korte discussie wordt met
alg. st. het bestuurs-voorstel aangenomen.
De heerS. Bakker, zelf geen belanghebbende,
daar hij zijn graan zelf kan maken, ver
zoekt het bestuur met een voorstel te komen
waarbij het de bakkers wordt mogelijk ge
maakt b.v. 5 a 10°/q van hun polisbe
drag te verzekeren als meel of graan in een
meelfabriek, buiten hun bakkerijen dus, opge
slagen, waarmee een geval als zich thans bij
den heer Olij heeft voorgedaan wordt voor
komen.
De voorzitter zegt toe de volgende jaarver
gadering met een dergelijk voorstel te zullen
komen, wanneer er n.l. geen onoverkomelijke
bezwaren zijn. Ook zal dan getracht worden
een regeling te treffen voor wasschen der leden,
welke zich buitenshuis of buiten de stad be
vinden en daar door brand verloren gaan,
Met een woord van dank aan de aanwezigen
voor hun tegenwoordigheid, sloot de voorzit
ter de vergadering.
Staatspenslonneering.
VERGADERING van
