K.
De Europeesche Oorlog.
I”.
nt
Rechtbank Heerenveen.
N ieu wgtijdin gen
Kg
Burgerlijke Stand.
EN.
:lu-
'ER-
ze de
Kort oorlogsnieuws*
Ss Biiwtl ffl Ie NIEUWE SNÈEKER COURANT 1.40 lil ZalElW 30 Hm 1915
Daniël,
bij
't
voor-
Ruim 10 uur sloot
I
uit de
overal
beien-
ibruik
bloe-
hin-
is per
Apo-
krijg-
door
angst
teekend, ter afstempeling. Er zgn afzon-
die op 25,
geven.
en psalmgezang werd de
De Engelsche vloot.
Welke geweldige versterkingen de En gel-
sche vloot dit jaar en in 1916 zal ontvangen
blijkt uit het volgende.
Minister Churchill, de minister van marine,
heeft in het Lagerhuis nl. het volgende mede
gedeeld. Gebleken is, zeide hij, hoe geheel
berekend de vloot was voor haar taak. Enge
land was op alles voorbereid.
De vloot was ten voilé gemobiliseerd, uitge
rust voor al wat noodig was tot in de kleinste
onderdeelen, met een reserve van munitie en
torpedo’s tot aan en over den maat, met rui-
gehad tusschen leden onzer regeering en
de vertegenwoordigers der groote stoom
vaartmaatschappijen, meldt men, dat de
houding der regeering tegenover de vraag,
welke de gedragslgn der scheepvaart is in
de komende dagen zei moeten zgn, deze is,
dat de regeering de scheepvaart geheel vrg
heeft gelaten in de beslissing, of deze, met
het oog op de Duitsche verklaring en de
daarmede verband houdende waarschuwin
gen van Duitsche zgde hare schepen in de
als gevaarljjk gekenschetste gedeelten der
Noordzee wil laten varen.
De regeering heeft er zich daarbg zelfs
van onthouden ook maar eenigen wenk te
geven met betrekking tot de door de scheep
vaart te voigeh gedragslgn, doch beveelt
aan onmiddellgk te stoppen wanneer een
onderzeeboot onderzoek van een schip vraagt.
Tegenover de komende gebeurtenissen
wordt overigens een volmaakt afwachtende
houding aangenomen.
Historisch.
Op een onzer eilanden ligt een oude
landweerafdeeling onder een jong luitenantje.
’s Morgens waren ze wezen kgken, of er
mgnen aangespoeld waren en nu verzamelde
de luitenant ze weer voor dat doel. De
landweermannen, allen mannen van onder
vinding op kustgebied, wisten, dat ’t met
lien wind onmogelgk was, dat er iets aan
spoelde. Er werd dan ook gemopperd, tot
dat een vroolgke klant zei: Allo,jongens,
als de luitenant zegt, dat er mgnen aan
spoelen, dan spoelen ze aan«Nederl.*
De overwinning der Duitschers in
Oost-Pruisen.
De Duitsche overwinning in Oost-Prui-
sen wordt al grooter. Waren het aanvanke
lijk 25000 gevangenen die gemaakt werden,
later waren het er 50000 en thans 64000
man, terwijl 70 kanonnen werden veroverd,
meer dan 100 machinegeweren, 3 ambu-
lance-treinen, vliegtuigen, 150 gevulde mu-
mtie-wagens, zoeklichten, tallooze geladen
en bespannen voertuigen. »Men mag ver
wachten, dat dezè getallen nog hooger zul
len worden
De Russen hebben dus een flinke klap
gekregen en zullen zich voorloopig wel niet
meer in O. Pruisen wagen. De meester
lijke leiding van Von Hindenburg heeft
hier de Duitschers weer een groote over
winning bezorgd.
Van welken invloed die overwinning op
den algemeenen toestand zal zijn, zal nog
moeten blijken.
Het gaat de Russen echter lang niet voor
de wind. Ook in de Boekowina schijnen de
Oostenrijkers hen steeds verder terug te
dringen.
De Russische stoomwals rolt dus achter
uit, inplaats van vooruit.
De Duikbootenoorlog
De 18de Februari is zonder ernstige lij
dingen van uit zee voorbij gegaan. Wel
hield de Afd. Gauw—Goënga van de Ned. Ver. kwam het bericht dat het Fransche stoom
schip Ville de Lille tusschen Cherbourg en
Duinkerken door een Duitsche duikboot is
tot zinken gebracht door middel van het
laten springen van bommen in de machine
kamer, doch dit feit geschiedde de 17de
dus nog voor het aangekondigde begin
van de duikbooten-oorlog tegen handels
schepen. Tegenover de bemanning van het
ongelukkige schip zijn de Duitschers ove
rigens zeer menschelijk opgetreden. Zij
mochten in de sloepen gaan en zich redden.
Duitschland zoowel als Engeland hebben
geantwoord op de Amerikaansche nota.
Beiden geven natuurlijk elkaar de schuld
dat de toestand zoo geworden is als hij
thans is.
Het antwoord van beide mogendheden
is overigens in zeer waardige en vriende
lijke bewoordigen gesteld maar uit geen
van beide blijkt dat het protest iets heeft
geholpen. Beide landen volharden bij hun
houding.
Engeland betoogt dat het ’t recht heeft,
vooral nu de Duitsche regeering alle in
Duitschland aangevoerde levensmiddelen tot
zich trekt, schepen met die levensmiddelen
geladen voor prijs te verklaren. Duitsch
land verdedigt daartegenover zijn recht te
gen deze houding van Engeland met alle
mogelijke middelen te strijden.
Het is voor de kleine neutrale Staten
dus angstig afwachten in welke mate zij
zullen lijden van de verbitterde strijd tus
schen de twee machtigste naties van Europa.
in openbare vergadering bijeen. Na het zingen
van Ps. 25 2 werd de vergadering geopend
door den Voorzitter der afdeeling Heeg van
Patrimonium, ’t Woord werd gegeven aan Dr.
W. A. van Es van Leeuwarden, de spreker
van den avond. Hij hield een rede over orga
nisatie van Land- en Zuivelarbeiders Hij haalde
aan hoe men in andere landen, b.v. Engeland,
zich sedert lang had georganiseerd en dat de
resultaten gunstig waren. Ook hier is de or
ganisatie op touw gezet, al is er nog veel te
doen. ’tWas toch in de bouw- en greidstre-
ken, waar de arbeiders zich ten gevolge van
een soort conservatisme niet organiseerden.
Om te trachten ook hier in ons dorp een af
deeling van veld-, tuin- en zuivelarbeiders te
krijgen, zette Dr. v. Es, het groote nut van de
vakorganisatie uiteen. Aangehaald werd Pre
diker 4. Ten slotte toonde Spr. op grond van
Gods Woord 1 Oor. 7:21 en elders aan dat
de organisatie door anti-rev. arbeiders geoor
loofd was.
Eenige vragen werden gesteld door de h.h.
Kramer, Waaijer en Heins inzake het op zich
zelf staan, samengaan of ineensmelten van Pa
trimonium- en Veldarbeidersafdeelingen én het
organiseeren van de werkgevers.
Spreker antwoordde dat ’t ineensmelten al
leen dan kon wanneer de bij Patrimonium aan
geslotenen alleen arbeiders en dus geen bui
tengewone of eereleden waren, b.v. te Perwerd.
Op de arbeiders-organisatie, die vooraf
moest gaan, zou als van zelf de boerenorga
nisatie volgen.
Hierna werd den aanwezigen gevraagd of ze
bereid waren een afdeeling te vormen. Gevolg
was dat 12 arbeiders zich opgaven en als voor-
loopige commissie werden benoemd de heeren
P. Vlas, J. Jager en S. Louwsma.
Na ’t zingen van Ps. 100 2 en
gaan in dankgebed door den Eere-voorzittor
gingen de niet aangeslotenen om ongeveer half
tien huiswaarts.
HEEG, 18 Febr. Hedenmiddag viel een
meisje van L. P. alhier voor de melkkar van
P. v. N. Met eenige blessuren aan ’t hoofd
werd ze thuis gebracht. De daarna ontboden
dokter kon gelukkig meedeelen dat er niets
gebroken was.
TERZOOL, 18 Febr. Niettegenstaande ’t
slechte weer, trad „Enka” hier hedenavond op
als spreekster voor de Afd. S. D. A. P. Ter-
zool en O., met het onderwerp Godsdienst,
Oorlog en Socialisme. Voorwaar drie punten,
aldus begon spreekster, waar zooveel van te
zeggen valt, waar zooveel in opgesloten ligt,
dat ze in één avond niet in hun geheel kunnen
behandeld worden. Christenen en socialisten,
beiden zijn bij het uitbreken van den oorlg
beschuldigd, er niets aan gedaan te hebben om
deze oorlog te keeren dus, liet ze er op vol
gen, dan heb ik als christen-socialist dubbel
schuld.
Maar de Christenen kunnen geen vrede bren
gen voordat ze met de zonde hebben gebro
ken, en de S. D. A. P.’ers kunnen geen vrede
brengen, zoo ze niet allen met het kapitaal
hebben gebroken.
Voorts betoogde spr. dat deze oorlog is een
oorlog om kapitaal en macht.
Al is ons land niet in oorlog, de gevolgen
doen zich ook hier gevoelen. Voor den oorlog
klopte men al vaak vergeefs aan bij den Mi
nister om geld voor sociale doeleinden, na den
oorlog zal er zeker geen geld zijn voor dit
doel. Kortom spreekster hield een uitvoerige
rede over de drie punten. Het publiek volgde
haar aandachtig.
Debat had niet plaats,
de Voorz. deze Verg.
GOëNGA, 18 Febr. Dinsdagavond 16 Febr
wordt deze straks naar het front gestuurd, Vlietstra. Tjaltje dv Albert Minks
dan is het Duitsche leger met 700 a 800.000
weerbare mannen versterkt.
De munitie-fabrieken werken dag en nacht
en eerst thans begint Duitschland de mu
nitie te vervaardigen voor de geweren van
1914.
Aan koper is in Duitschland geen gebrek.
Men is nieuwe mgnen gaan exploiteeren,
die onder normale omstandigheden te wei
nig opleverden. Hoeveel koper zit er ove
rigens riet boven den grond. Toen de
neutrale opmerker* door Duitschland reisde,
wees men hem op den koepel van een kerk,
en zeide, dat het gebouw architectonisch
mislukt was, maar dat het als een
uitstekende kopermgn was te beschouwen.
De opmerker is tot de conclusie gekomen,
dat er in Duitschland een grimmige vast
beradenheid heerscht om door te vechten,
tot het bittere einde daar is.
Hat kan zgn, dat de «Times* dergelgke
jrieven publiceert, om te voorkomen, dat
de En gelachen hun inspanning verslappen,
doe het zg, uit journalistiek oogpunt is
het opnemen van deze werkelgk zakelgke
beschouwingen slechts te prgzen.
Kapiten Erdmann, de gezagvoerder van den
Duitschen liniekruiser Blücher, die in den slag
bij Helgoland is gezonken, is in het hospitaal
te Edinburgh aan pleuritis gestorven.
8NEEK
Van 1618 Febr.
Geboren: Sijke dv Jacobus Weijer en Zwaantje
i en Antje Miede-
ma. Hijlkjen dv Jan Doornspleet en Gerritje Deinüm.
Overleden: Alida Maria Ris 77 jr. wed. v.Tjepke
van Kammen.
WTJMBRITSERADEEL.
van 1619 Febr.
GeborenHendrik zv Reitze Elsinga en Janneke
Bakker te Hommerte. Gerben zv Ulbe Zwaga en
Hesseltje Veldhuis te Heeg.
Overleden: Hijlke Grondstra 70 jr. wedn. v Antje
IJpma te Heeg. Johannes v. d. Werf 83 jr. eohtg.
van Maaike Kuipers te Woudeend. IJke Stastra 85
jr. wed. van Watze de Jong te Offlngawier. Bouke
Bleeker 65 jr. te Oppenhuizen. Douwe Vogelzang 80
jr. wedn. v. Grietje v. d. Weide te Nijland.
IJLST.
Van 1219 Febr.
GeborenThomas zv Tjipke Mollinga en Trijntje
Alberda. Thomas zv Uiltje Woudstra en Gerritje
Hofstra
OverledenTjaltje ten Kate 68 jr. weduwe van
Cornells de Haan
HENNxaRDERaDEEL.
Van 512 Febr.
GeborenRinze zv IJme Joustra en Gerritje Zgl-
stra te Oosterend.
OverledenWij be Kleefstra oud 77 jr. wedn. van
Tietje Jaarsma te Itens. Tietje Bonnema oud 72 jr.
ongeh. te Oosterend.
Van 1219 Febr.
Geboren: Lijsbeth dv Tjerk Postma en Willemke
Abma te Wommels (woonpl. Tzum.)
HEM. OLD. en NOORDW.
Van 513 Febr.
GeborenGepke dv Sijbren Venema en Jantje
Bajema te Koudum. Klaaske dv Gosse Damstra en
Geertje Bouwstra te Hemelum. Baukje dv Douwe
Hoekstra en Jeltje Demmer te Kolderwolde. Maria
Albertina dv Jan Baptist Siegers en Coleta Huijsmans
te Hemelum (woonplaats Desschel België.)
tot Afsch. v. Alc. Dr. een openbare Verg, bij
den kastelein Wagenaar te Goënga. Als spreek
ster trad op mej. v. d. Vlies (Enka.) Tn een
pakkende rede toonde zg de noodzakelijkheid
aan van geheelonthouding.
Uitvoerig schilderde zij de uitwerking van
den alcohol op de persoonlijkheid, het gezin
en daarna op de Maatschappij. Verder toonde
zg (°P grond van hare godsdienstige overtui
ging) de noodzakelijkheid van geheelonthouding
aan. Onder ademlooze stilte werd zij aange
hoord. Men kon zien, dot de Verg, onderden
indruk was van de begaafde spreekster Het
was voor de Afd. Goënga een prachtige avond.
Begin December ontstond er onder eenige
Belgische geïnterneerden in het kamp Gaas-
terland ruzie over kaartspelen. De soldaat
N. S. gaf toen zjjn collega N. Cosgn eer
slag op het linkeroog, die aankwam. Heder
stond S. wegens mishandeling terecht. Het
O. M. vorderde tegen hem 14 dagen ge
vangenisstraf. Alls tolk fungeerde de heet
Kupinga, vroeger te Brussel, thans te Hee
renveen. Dit was noodig, want beklaagde
en getuigen waren allen Walen.
Middelbare Technische School
Leeuwarden.
[In tegenwoordigheid van vele autoritei
ten en belangstellenden is gisteren te Leeu
warden de Middelbare Technische School
officieel geopend.
Diplomatieke bescheiden.
De Nederlandsche Minister van Buiten-
landsche Zaken heeft aan de Staten Gene
raal overgelegd de tekst van de voornaamste
stukken betreffende de vaart in de Noordzee
en het Kanaal in verband met den oorlogs
toestand. Daaruit blgkt dat door Nederland
zoowel geprotesteerd is tegen de verklaring
tot oorlogsgebied van de Noordzee door
Engeland en tegen het misbruik maken van
te neutrale vlag door dat land als tegen
het verklaren van de Engelsche wateren tot
oorlogsgebied door Duitschland.
De Duitsche verklaring.
In verband ook met de besprekingen,
welke in de laatste dagen hebben plaats
men voorraad steenkolen enolie, voldoende
voorraad van alle andere dingen, een volledig
stelsel van transport en aanvoer, het volle aan
tal geoefende officieren en manschappen van
alle rangen, een groot overschot van geoefende
reserves en behoorlijke inrichtingen voor de
oefening van nieuwe mannen, een geweldig
program voor nieuwen aanbouw, snel voort
schrijdende ter versterking van de vloot en
ter vervanging van verliezen en een vooruit
geordend stelsel om dien nieuwen aanbouw te
bespoedigen, dat getoond heeft bevredigende en
zelfs verrassende resultaten te leveren.
De groote slagschepen van de klasse „Royal
Sovereign” zgn zoo veranderd, dat zij geheel
met petroleum gestookt zullen worden. Dit
zgn de acht nieuwste linieschepen van ruim
26.000 ton, en 8 zware stukken van 38 cM.,
waarvan er vijf in 1916 gereed zouden komen
maar met den versnelden bouw misschien al
van het jaar.
De slagschepen uit de klasse „Queen Eliza
beth” zijn al geheel voor oliestoking ingericht.
Dat zgn vijf linieschepen van 29000 ton en
dezelfde bewapening, die van het jaar gereed
zouden komen en het misschien ten deele al
zijn.
Niet alleen, dat er bij het begin van den
oorlog genoeg personeel was voor alle beschik
bare zeewaardige schepen, maar ook herstelde
en nog bruikbare schepen, groote schepen van
andere landen overgenomen, en tachtig hulp-
kruisers zijn bemand.
Drie Duitsche vliegers neergeschoten.
Van de verrichting van twee Fransche vlie
gers, d.w.z. den bestuurder van het vliegtuig
en zgn mitrailleur, die den 5den dezer drie
Duitsche vliegtuigen neergeschoten hebben,
wordt in het officieele rapport de volgende
mededeeling gedaan.
Terwijl ik boven de streek van G...B...
vlieg, nadert er een Taube in mijn richting.
Op ongeveer 50 meter richt ik mijn mitrail
leuse de Taube keert om ik zet ze na op
100 meter, terwijl mijn mitrailleur aanhoudend
vuurt. Nadat de achtervolging een minuut
geduurd had, glijdt de Taube lang op een
vleugel en valt ten zuiden van G...B..., het
voorste gedeelte omringd door rook en vuur,
stukken verscheurd linnen aan de vleugels.
In dezelfde streek zie ik vervolgens twee
Aviatiks, waarvan de eene ten noordoosten van
M. vliegt. De dichtsbijzijnde beschiet ik met
mijn mitrailleuse. Bij het eerste schot is het
vliegtuig geraakt. Ik nader het langs een ver-
tikale lijn, al schietende en ik zie de Aviatik
omlaag storten.
Ik breng mijn toestel weer op 1500 meter
hoogte, stijg hooger en vervolg de tweede
Aviatik, die ten noorden van M. vloog. Ik val
hem met mijn mitrailleuse vuur aan terwijl hij
40 meter onder mij is. Vijftig seconden doet
de Aviatik aan het gevecht mee door met een
automatisch geweer te schieten, maar weldra
wordt hij getroffen. In zweefvlucht blijf ik
hem beschieten en aan vleugels en staart ge
troffen stort de Aviatik omlaag. Om vijf mi
nuten voor twaalven land ik te S.M., bestookt
door vijandelijke granaten van alle kaliber.
De militaire beschouwingen van de
„Times.”
De «Times* wil ook in den oorlog haar
oude reputatie, de beste krant der wereld
te zgn, ophouden. De domme Engelsche
censuur, die de meest fantastische overwin-
oingsberichtsn in Engeland lanceert en maar
al te vaak juiste mededeelingen van het
oorlogsterrein uitsngdt, zit de >Times<
voortdurend in de haren. En ze neemt er
geen loopje mee, zooals de geestige >Truth<-
redacteur, maar zg spreekt er schande over,
en verzet zich tegen de censuur-pracigken
met alle kracht, die in haar is.
Naast de officieele of officieuse snoevergen
publiceert de «Times* thans ook de be
schouwingen van een »neutralen opmerker*
over den toestand van Duitschland. Die
«neutrale opmerker* ziet de toestand, voor
Duitschland niet ongunstig in. Duitschland
is even sterk als aan het begin van den
oorlog, en willen de bondgenooten over
winnen, dan zullen zg moeten volharden,
zg zullen moeten voortgaan hun leger te
versterken, en zg zuilen zich ook op ver
liezen moeten voorbereiden. De Duitsche
lichting 1915 is nog niet eens opgeroepen;
Jaarvergadering
„Timotheus” en „Obadja.”
In het Gebouw voor Chr. Belangen hield
gisteravond de Chr. Jongelingsvereeniging „Ti-
motheus” en hare jongeliedenafdeeling „Obadja”
haar openbare jaarvergadering onder leiding
van Ds. W. Lodder van Ijlst.
Met gebed en het zingen van Ps. 68 vers
10 werd geopend, waarna de leider de talrijke
aanwezigen een hartelijk welkom toeriep. Hij
richtte zich in de eerste plaats tot de jonge
lingen, wier kracht en trouw veel kan tot
stand brengen.
Op 20-jarigen leeftijd bouwde Romulus Rome,
met 21 jaar werd de hervormer Melanchton
leeraar te Wittenberg, op 22-jarigen leeftijd
had Napoleon Italië reeds veroverd. Spr. weet
dat niet allen tot groote daden zijn geroepen,
maar ook aan gewone maar trouwe menschen
heeft de wereld behoefte.
Helaas is een der bange teekenen des tijds
de jongeling met matte blik en slependen
gang, bang voor alle inspanning, die ook in
de Chr. vereenigingen geen onbekende is.
Dat moet anders worden roept Spr. zijn
gehoor toe. Weg ook met alle valsche schaamte
om in ander gezelschap er voor uit te komen
dat men zich tot de Christelijke jongelingen
rekent. Weg moet de handigheid op zeker
oogenblik een goed Christen te zijn en het
volgende oogenblik o zoo’n meegaande goed-
bloed.
Trouw blijve men aan zijn Koning.
Spr. wijst op de groote figuur van
die een voorbeeld was van energie en getrouw
heid en die temidden van alle verzoekingen
van het Babylonische hof pal als een rots
bleef staan.
Daniël vond de kracht daartoe in zgn bid
vertrek, het vertrek met openstaande vensters
naar Jeruzalem, waar hij driemaal daags neer
knielde voor zijn God. Spr. riep alle jonge
lingen op veel te bidden, om door het ge
bed te komen tot getrouwheid en kracht om
mede te werken tot de opbouwing van het
Koninkrijk Gods.
Na het zingen vai»Ps. 86 6 voerde de voor
zitter van Timotheus, de heer Oppenhuizen
het woord. Hij constateerde dat de feest
vierende vereenigingen stof tot dank hebben
voor hetgeen in 1914 kon worden verricht.
De algemeen-secundus, de heer v. d. Brug,
bracht bij ontstentenis van den secretaris en
penningmeester, die door de mobilisatie onder
de wapenen waren, de verslagen uit. Daaruit
bleek dat Timotheus begin 1914 16 leden,
begin 1915 21 leden had. De ontvangsten had
den in 1914 inclusief het saldo van het v.
j. a f46.08, bedragen f 106.78, de uitgaven
f65.71, zoodat er thans een batig slot is van
f41.07.
De secretaris van Obadja, U. Tuinstra bracht
het verslag van die vereeniging uit waaruit
bleek dat het ledental in 14)14 van 14 tot 22
steeg.
De penningmeester van dezelfde vereeniging,
P. Koopmans deelde mede dat de ontvangsten
in 1914 hadden bedragen f39.45, de uitgaven
f 14.38, batig slot f25.07.
De bibliothecaris van Timotheus, de beer
B. Pietersma kon mededeelen dat de biblio
theek 412 boeken telde, het ingekomen lees-
geld f 10 bedroeg, de uitgaven f 8.50 beliepen,
zoodat er een batig slot is van f 1.50.
De voorzitter van Obadja, de heer Chr.
Schotanus sprak een hartelijk woord tot op
wekking om zich bij de vereeniging aan te
sluiten.
Tal van voordrachten en samenspraken wer
den daarna ten gehoore gebracht door leden
der vereenigingen, die wel op hun terrein
thuis bleken ernst wisselde af met luim. Ook
de afgevaardigden van vereenigingen uit de
naburige dorpen als „Josua” te Hommerts-
Jutrgp en „Samuël” te Scharnegoutum, lieten
zich niet onbetuigd. In het kort, er heerschte
een zeer gezellige stemming Sergeant Hoek
bracht mede namens de andere aanwezige mi
litairen een hartelijk woord van dank voor
de gulle ontvangst hun van de zijde der ver
eenigingen ten deel gevallen.
Een collecte werd gehouden waarvan de op
brengst ad. f 14, voor de helft ten goede
komt aan het Ned. Jongelingsverbond voor de
andere helft aan het tijdelijk militair tehuis
alhier.
Met dankzegging
avond geëindigd.
Pro Domo.
Dinsdagavond krggen wg hier de Kon.
Ver. >Het Ned. Tooneel” met >Pro Domo”
van Van Riemsdgk, waarin Louis Bouw
meester als Graaf de Grancé optreedt.
Waar de Koninklgke met dit stuk op
trad had zg succes, het blgkt uit de kri
tieken in de bladen. Vaak was het pu
bliek zoo geestdriftig dat de zaal dreunde
van een donderend applaus.
Waar ook de andere rollen door goede
krachten bezet zgn, zal de Koninklgke
waarschgnlgk Dinsdag a.s. voor een flink be
zette zaal optreden.
Tot onderwijzeres aan de Chr. School
te Amsterdam (hoofd de heer A. J. Dre-
wes) is benoemd mej. C. G. Dalman, on
derwijzeres aan de Jan van Nassau school
alhier.
Ten overstaan van not. Heringa had
de publieke verhuring plaats van vier perc.
greidland aan den grindweg onder IJs-
brechtum en vier peceelen weiland aan ei
bg de Geeuw alhier.
Huurders werden de hh. van perc. 1 B.
W. Wester voor f54 p. p„ 2 R. Spoelstra
f 52.50. 3 W. Been f65.50, 4 H. P. Zon-
dervan f 62.50, 5 Niet verhuurd, 6 E. Coers
f 70.25, 7 de Jager f67, H. O. de Jong
f 66.75 allen te Sneek.
HEEG, 17 Febr. Hedenavond kwam men in
de consistorie der Gereformeerde Kerk alhier
Tot de drooglegging van de moerasstre
ken, de ontginning van woeste gronden en den
aanleg van dijken in Duitschland, waarbg
30.000 Russische krijgsgevangenen worden ge
bruikt, worden op het oogenblik vereenigingen
gevormd.
Te Berlijn wordt van de zijde van be
langhebbenden moeite gedaan om de vervroe
ging van het sluitingsuur voor openbare lo
kalen ingetrokken te krggen. De militaire
overheid heeft toegezegd een herziening van
den maatregel in overweging te zullen nemen.
Volgens de Temps telt het Belgische
leger, na met nieuwe manschappen te zgn
aangevuld, thans ruim 100.000 man. De wer
ving ervoor wordt ijverig voortgezet. Indien
die echter niet voldoende blgkt, zal de Bel
gische regeering waarschijnlijk den algemeenen
dienstplicht voor mannen van 1825 jaar af
kondigen.
De Fransche generaal Pau is op reis
naar Rusland aan boord van een Franschen
torpedojager te Athene aangekomen. De Fran-
sehe gezant gaf te zijner eere een maaltgd,
waaraan de gezanten van Rusland en Enge
land ook aanzaten.
De Temps deelt mede, dat een Fransche
compagnie van het 141e regiment den 7en
dezer een Duitsche loopgraaf innam, waar zg
een granaat-mortier buitmaakte, dien de Duit
schers in 1870 veroverd hadden en waarmede
zij nu de Franschen bestookten.
Te Dortmund hebben deze week de
groothandelaars in aardappelen in Duitschland
vergaderd om over het aardappelenverbruik te
spreken Daarbij bleek dat de voorraad aard
appelen 7 millioen ton minder bedraagt dan
in het vorige jaar. Het is noodzakelgk om
zooveel mogelijk varkens te slachten, daar deze
een grooten voorraad verbruiken. Het werd
noodig geacht om van staatswege den voorraad
aardappelen in het land op te nemen en dezen
onder toezicht der regeering te stellen. Tevens
zal de oprichting vap vereenigingen tot re
geling van het aardappelverbruik noodig zijn.
Als men let op de moeite die de Prui
sische grensbewoners zich geven om op Hol-
landsch gebied levensmiddelen te krijgen, dan
kan men zich een denkbeeld vormen van het
gebrek aan levensmiddelen dat op sommige
plaatsen in Pruisen bestaat. Van twee uur ver
komen de vrouwen en kinderen loopen om
meel, erwten, boonen, rijst, enz. machtig te
worden. Ook voor brood wordt de lange weg
gemaakt, omdat het Pruisische oorlogsbrood
duur en voor velen ongenietbaar is.
In Willemshaven, waar door den aan
nemer Ludwig Lange 24 forten worden ge
bouwd, worden van nu af, nu de voorberei
dende werkzaamheden voleindigd zijn, geen
vreemde werklieden meer tot de werken toe-
gelaten. Enkele Hollanders, daar aanwezig,
worden nu aan het werk gezet om dijken te
verzwaren.
Het is begrijpelijk, dat in dit jaargetgde
de troepen te velde veel last zullen hebben
van bevroren ledematen. In het Engelsche le
ger zijn er tot 24 Januari 9175 gevallen van
geweest, zei Woensdag de onderminister Ten
nant in het Lagerhuis.
Het brood in Duitschland.
De broodverdeeling wordt na in alle
groote steden van Duitschland geregeld.
Er worden acht millioen broodkaarten voor
Berlgn gemaakt. Ze worden op 22 Februari
uitgegeven. Elke kaart geeft recht op 2
kilogram brood en is slechts geldig voor
de week der uitgifte. In het midden der
genummerde kaarten is een vierhoek ge-
teekend, ter afstempeling. Kr
derlgke bewgzen aangehecht,
50, 100 en 250 gram recht geven. D»
broodkaarten worden den eersten keer voor
twee weken, later voor zes weken uitgege
ven. Op het stempel is de week waarvoor
ze gelden aangegeven; buitendien dragen
de kaarten voor elke week een andere kleur,
ter voorkoming van misbruik. De kaarten
zgn strikt persoonlgk.
•1J
