f 2000
II
Het Nieuwe Modeblad
d
i
SNEEKERCOUMNT (67ste Jaargang) en WYMBRITSERADEEL (14de Jaargang)
feARlNi
j lagt
NESTLE
(KIHDER«EEL)
I
Westerhofs Koffie
I
Van de Leeuwarder Rechtbank.
I
MEUBELFABRIEK
.A'EDERLflNDV
..A.MUlZINCfi
M"ge f200 Over^Len f lSn^nT V-4 75 f5fl f?5
Zaterdag 22 Mei 1915.
No. 67.
RECLAMEKOLOM.
Nieuwstijdingen
,mer
Preanger
Java
Letter B
No. 1
■MMWHHMOHRB
31e Jaargang^
Uitgevers: Firma II. BRANDENBURGS
Ged. Poortezijlen, - Hoek Kleimand - Sneek.
Verschijnt Dinsdags- en Vrijdagsavonds.
Jg
Officie»? Orgaan der Gemeente Sneek.
70 ct.
j62
55
De Abonne’s op dit Wad worden op aanvraag Gratis veraeekerd tegen de gevolgen van Ongelukken voor onderstaande
bedragen» (Risico gedekt door de ïïollandsche Algemeene /Verzekeringsbank te Schiedam.)
1
Hz.
f
IGEN
PEB
>k te
arkt.
elk
bij
O v e r 1 ij d e n.
bij verlies
van een D u i m.
T. de Boer,
Reisberg,
H. 8. Tjerkwerd.
f 55837.50
- 28732.025
- 579.145
bij verlies van
elke andere
Vinger.
ATER-
;st wor-
HUIS-
ihandig
SEMA,
294.006
135.40
1006.87.
- 100878.08
- 3958.225
89.97
41.06
- 2482.12
39.966
80.545
f 109006.24
per post 16 ct.)
LOSSE NUMMERS
ANNEX
ABONNEMENTS-PRIJS
Per jaar fl.50, franco per post f2.buitenland f5.
Afzonderlijke nummers 3 oent.
ADVBHTBNT1E-PRIJS
1 5 regels 35 oent, elke regel meer 6 cent.
Bij abonnement belangrijke korting.
Ingezonden Mededeelingen 10 cent per regel.
Twee menschen verbrand.
'V.
Invaliditeit. I W Oveilijden. f of O o g. J van een D u i m. f JV Wijsvinger.
164.606
f 109006.24
1608.40
1076.735
2530.43
7391.46
413.99
9870.75
172.706
Briefkaarten.
Af
i
T)
larkt.
bsch-
larkt.
I
f.
otpnjs
l staat
het beste
l Voedingsmiddel
y,\ Voor Kinderen
Coöp. Ver. „Selfhelp”.
Aan het in de jl. Vrjjdag gehouden Ver-
verdere uitgaven
bijzondere zending bjj
aan-
bruikt
met
iGEN
tuffel-
Spaarzaam
zuinig
Sn het
gebruik
l
1LING
ukkerij
Tilburg.
Franeker.
J. de Jong,
Lisman,
Eliesbet Tiestra,
F. Zwaagman,
Kampen.
Utrecht.
Leeuwarden.
Haarlem.
Juni,
ser.
is aan
woning,
in.
■kzaam,
en be-
lerking.
oor 25
i nadere
HAN-
vraagt
op de
s- en
ies na-
van „Het
brengt veel nieuws
vermindering
Totaal op 31 Dec. 1914
Balans op 31 Dec. 1914.
PER POND.
wat wils.
Aan het Bureau der Nieuwe Sneeker
Courant zijn a 15 cent per stuk (franco
van het Nieuwe Modeblad verkrijgbaar.
Bij abonnement is de prijs slechts f 0.65
franco per post f 0.75) per 3 maanden
(6 nummers.)
L. C.
TIRNS, 21 Mei. De heer D. Bokkens,
onderwijzer alhier,komt respect, als no. 2 en 3
voor op de voordracht voor onderwijzer
aan school no. 2 en 3 te Sneek.
DAMES, abonneert U op
Een fraai, practisch en goedkoop
Modetijdschrift. Voor ieder die op de hoogte
wil blijven van hetgeen de mode voor
schrijft is dit Blad onmisbaar.
Het nieuwste nummer (15 Mei)
Nieuwe Modeblad"
voor Dames en Kinderen.
Het Knippatronenblad (Supplement) be
vat vele patronen van I
De nieuwste Voorjaars- en Zomer-Cos-
tuums voor Dames en Jongedames, zeer
mooie Blouses, Costuums en Onderrokken,
Mantels, enz., benevens zeer vele Kinder
jurken, eenige Mantels, Jongenspakjes, enz.
enz.
Ook bieden de Handwerkpagina’s
NIEUWE SNEEKER COURANT
TELEFOON No. 150.
ra 8n ledero
ra Apotheek or
H drogisterij
g voorhanden
Woensdagnacht is te Behagen het volks-
logement De Hoop afgebrand. Daarbjj zjjn
twee menschen de eigenares, vrouw Brand-
tenaar, en een logeergast om het leven
gekomen. De andere slapers wisten zich
te redden, de meesten evenwel zonder klee-
ren. De oorzaak van den brand is onbekend.
zaken zich schriftelijk tot den minister ge
wend, te kennen gevende, dat de gevoelens
der Nederlandsche regeering volle waardee-
ring vinden bjj den Pauselijken Stoel, onder
bijvoeging, dat het hoogst nuttig zoude zjjn,
dat een vertegenwoordiger van Nederland
bjj het Vaticaan zich te Rome bevond, ten
einde, wanneer het oogenblik daartoe ge
komen zoude zjjn, in de gewenschte rich
ting te kunnen samenwerken.
Deze zienswjjze acht de minister juist.
De rol, waartoe Nederland, in het bij
zonder sedert een twintigtal jaren, is ge«
roepen geweest, breagt mede, dat niets wat
op het gebied van internationale verstand
houding wordt overdacht, der regeering on
verschillig mag zjjnhet is aldus voor haar
reeds nu van belang, in geregelde voeling
te zjjn met een middelpunt, van waar later,
bjj de beëindiging van den strjjd, gewich
tige invloed kan uitgaan.
In dien gedachtengang is de minister tot
de overtuiging gekomen, dat het wensehe-
ijjk is, in dit tijdsgewricht een vertegen
woordiger bjj het Vaticaan te bezitten. In
verband met het beoogde doel zal de zen-
ling een tjjdeljjk en bgzonder karakter
dragen.
Bjj de raming van de kosten der zen
ding, voor het loopende dienstjaar begroot
op f 12.000, is gerekend op een bezoldiging
met inbegrip van verblijfskosten van f 1500
per maand, kosten van reis heen en weer
naar Rome en verbljjf gedurende die reizen
f 500, kosten van kanselarjj, porto’s en te
legrammen f 1000.
Zitting van Woensdag 19 Mei.
Thijs T., boerenknecht te Hommerts,
Credit.
Geldleeningèn
Aandeelh. Leden
Diverss Crediteuren
Ten Cate Fennema
en Alma -
Huurrekeningen
Reservefondsen
Spaarkasrekening
Winkelhuizen
Af betaalde Woningen
Woning No. 1 Blok C -
Saldo Winst
ring, nog meer verduren hij werd van zjjn
fiats getrokken en mishandeld.
Da beklaagde ontkende.
De officier requireerde bekrachtiging van
het gewezen vonnis, terwgl de verdediger,
mr. J. W. Tjjsma, vrijspraak pleitte op
grond, dat het wettig bewjjs niet werd ge
leverd. Subsidiair drong pleiter aan op een
lichtere straf.
daar in den nacht van 1 op 2 December
van J. Smeering. Hjj werd daarvoor bjj
verstek veroordeeld tot 1 maand gevange
nisstraf. Zjjn verzet werd Woensdag be
handeld. Daarbjj bleek, dat J. Smeering en
diens kameraad R. van Zanten uit Abbega
met meisjes uit Hommerts waren uit ge
weest.
Smeering had zjjn vrjjster reeds thuis
gebracht en stond te wachten op zjjn ka
meraad, toen van den kant van Sneek fiet
sers kwamen aanpeddelen. Een van dezen
stapte af en gaf zonder veel omhaal Smee
ring een klap. >Thjjs, kom hier,” riep een
van diensb'makkers.
Van Zanten, die intusschen ook ten toc-
neele was verschenen, dacht»beter geloo-
nen dan gestroopen« en ging er van door.
4.
Naar aan de „Haarl. Ct.” wordt mede
gedeeld, is de bovenbouw van de nieuwe spoor
brug te Halfweg (binnen de stelling van Am
sterdam), met hét oog op den tegenwoordigen
toestand, niet gegund aan de Duitsche firma,
laagste inschrjjfster.
Daarom achtte Spr. oprichting van een kies
vereeniging, die een bepaald beginsel aanhangt,
in dit geval het Vrijzinnig-democratische, aan
te bevelen.
De heer Koster toekende vervolgens in
breede lijnen het vrijzinnig-democratisch stand
punt. Had de invloed van den Staat op de
maatschappij vóór de Fransche revolutie ge
leid tot een begunstiging van enkelen, en een
steeds m dieper ellende terugzinken van de
overgroots massa, de maatschappelijke begin
selen van Smith en de zijnen (laisser faire,
laisser passer,” de Staat alleen politio-Staat)
had in de praktijk gevoerd tot uitbuiting van
de arbeiders en tot groote opoenhooping van
rijkdom bij enkelen en slavernij van de groote
meerderheid.
Deze oud-liberale school vond bestrijding
bij de sociaal-democratie, die de fout zocht in
het persoonlijk bezit en dat wilde afschaffen,
en bij de vrijzinnig-democraten (radicalen), die
niet de verdwijning van het privaat bezit wil
den, omdat dan weggenomen zou worden die
eigenschap' welke den mensch aandrijft tot
arbeid voor zich en de gemeenschaphet
égoïsme. Met erkenning van den grondslag der
huidige maatschappij echter wenschen de Vrijz.-
dem. de fouten daaruit zooveel mogelijk weg
te nemen.
Te bereiken is dit door de ontwikkelings-
voorwaarden voor een ieder zooveel mogelijk
gelijk te maken, opdat het kind van den wel
gestelde niet die groote voorsprong op het
kind van den arbeider zal behouden, welke het
thans heeftdoor betere ongevallenzorg voor
arbeider en middenstander, die thans door
een enkel jongeval of ziekte wordt bedreigd
met de diepste armoede door betere ouder
domsverzorging enz. Al deze en dergelijke
sociale maatregelen kunnen er toe bijdragen
de ontwikkelingsvoorwaarden voor alle Kassen
meer gelijk te maken en daardoor die verbe-
teringskracht, welke er ook in de lagere klas
sen schuilt, voor de maatschappij te doen be
houden en productief te maken. De bedoelde
maatregelen willen de vrijzinnig-democraten
bereiken langs wegen in hun program nader
omschreven.
Hun partjj ontstond in 1901 toen met de
Liberale Unie moest worden gebroken, omdat
deze weigerde het algemeen kiesrecht urgent
te verklaren. Nadat Spr. dit kiesrecht nog uit
voerig verdedigd had en ook gewezen had op
het belangrijk gemeenteprogram der Vrijz.-de
mocraten, behandelde hij in het kort de ver
schillen tusschen de Vrijz.-democraten en an
dere partijen.
Met de kerkelijke partijen verschilt de Vrijz.
democratische in dit opzicht, dat de Vrijz.-de
mocraat van meening is dat de kerkelijke
overtuiging geen invloed mag hebben op de
staatkundige overtuiging.
Met de Sociaal-democratie is het verschil
dit, dat de Vrijzinnig-democraten vrij staan
van een dogma als dat van den klassenstrijd
en het historisch-materialisme. Bovendien keu
ren zij den klassenstrijd als onjuist af en mee
nen dat uit de samenwerking der klassen ver
betering der maatschappij moet voortvloeien.
Het conservatisme der vrije liberalen onder
scheidt deze partij van de vrijz.-democratische.
Met de liberale. Unie is dit het verschil dat
deze Unie een vast program ontbreekt, terwijl de
Vrijz. Democraten er wel een hebben.
Met een opwekking om tot den Vrijz. Demo-
cratischen Bond als lid toe te treden eindigde
Spr. zijn rede.
Gelegenheid werd gegeven tot het stellen
van vragen, waarvan o.a. gebruik maakte de
heer D r. B o u m a, die er op wees, dat de
Sneeker Gemeenteraad en ook de niet-liberale
partijen daarin, in de laatste jaren hebben ge
werkt in de richting van het vrijzinnig-domo-
cratisch gemeenteprogram, getuige verschillende
instellingen in de stad.
Spr. vroeg echter, of men om tot de vrijz.
dem. bond toe te treden ook zou moeten zijn
voor alle detailpunten van het vrijz. dem.-pro
gram, of dat men slechts in hoofdzaak met het
program diende in te stemmen en in bijzaken
zich vrijheid van handelen kan voorbehouden
Onder de detai 1-punten toch worden bijv, din-
rj'cs n';.
S
Postkantoor Sneek.
Lgst van de aan dit kantoor ter post
bezorgde brieven en briefkaarten, gedurende
de le helft der maand Mei welke wegens
onbekendheid van de geadresseerden niet
zjjn kunnen worden uitgereikt.
Binnenland.
Brieven.
vereoniging te komen en tot omzetting daarin
van de bestaande vrij zinnige kiesvereeniging.
Dat deze laatste kiesvereeniging geheel was
verloopen, schreef de heer Mr. Andreae, die
de bijeenkomst opende, toe aan het feit dat
men daarin menschen van uiteenloopend be
ginsel, zoowel de meer conservatieve als de
meer vooruitstrevende elementen, onder één
hoedje trachtte te vangen.
Groote Advertentiën kunnen uiterlijk tof Maandags- en Donderdags-
avonds ingezonden worden, kleine tot Dinsdags- en Vrijdags-
morgens 10 uur.
Debet
Consumptierekening
Diverse Debiteuren
Effectenrekening
Gebouwen
Land
Huurrekeningen
Rabatrekening
Voorschot
Water!
Kassa
gadering der coöp. Ver. „Selfhelp” alhier
uitgebracht verslag, over het boekjaar 1914,
ontleenen wg het volgende
Het totaal der balans op 31
December 1913 bedroeg f 109170.846
De ontv. hebben bedr. f 11576.56
en de uitgaven - 11741.165
gen genoemd welke in de eene gemeente wel,
in de andere niet kunnen worden toegepast.
De heer Koster antwoordde dat de bedoe
ling is, dat men in hoofdzaak met het vrijz.
democratisch program moet instemmen om toe
te treden, maar dat het natuurlijk van tal van
plaatselijke- en andere^ omstandigheden kan
afhangen of ook alle detailpunten van het ge-
meente-program uitvoerbaar zijn. Zij die deze
meening zijn toegedaan, doch in hoofdzaak
met het program kunnen instemmen, kunnen
natuurlijk wel als lid toetreden.
Debat, waarvan wij den inhoud, evenals het
antwoord van den heer Koster slechts in ’t kort
weergeven, werd gevoerd door den heer D s.
G. H. de Haas, die betoogde dat den vrij
zinnig democraten feitelijk een vast beginsel
ontbreekt omdat zij voorstanders zijn van het
kapitalistisch regime, waarvan zij alleen de
schaduwzijden willen wegnemen en zich bij
hun sociale maatregelen dus niet kunnen laten
leiden door het beginsel van gemeensehapszin,
dat staat tegenover het kapitalistische.
Spr. vraagt den heer Koster of deze zich
kan voorstellen dat bij privaat bezit van de
groote productiemiddelen ooit komen kan de
gelijkheid van ontwikkelingsvoorwaarden en
kwam or tegen op dat de heer Koster het his-
forisch-materialisme een dogma der soc.-de-
moeratie noemt, het is slechts een werkhypo
these.
Voorts behandelt Spr. nog den klassenstrijd.
De heer Koster betwistte het den debater
dat de Vrijz. Dem. geen wijsgeerig stelsel
zouden hebben, waarvoor hij verwees naar
het standaardwerk van Prof. Treub. Dit wijs
geerig stelsel doet de Vrijz. Dem. erkennen
dat het bestaan der bezitsmogelijkheid voor
iederen mensch een groote kracht is in de
maatschappij. Waar de Vrijz.Dem. echter fou
ten in de tegenwoordige maatschappij zien
willen zij^die wegnemen. Dit isj het4econo
misch beginsel der Vrijz. Dem. partij. Een
totale gelijkheid voor alle menschen, die in
derdaad kunnon de Vrijz. Dem. niet schep
pen, maar die kunnen de Soc. Dem. ook niet
anders dan in ver verwijderde theorie beloven. a08ft terechtgestaan voor mishandeling al-
Spr. bestreed voorts de opvatting van den
heer De Haas omtrent den klassenstrijd.
Aan het slot deelde de heer Mr. Andreae
mede dat staande de vergadering was opge
richt een kiesvereeniging welke zou toetreden
tot den Vrijz. Dem. bond en dat met de be
staande Vrijz. kiesvereeniging overleg zou wor
den gepleegd over een vreedzame oplossing
van die vereeniging in de thans opgerichte
Vrijz. Democratische. Den heer Koster werd
warmen dank gebracht voor zijne uiteenzetting
en ook de hh. vragers en debater werd een
woord van dank gebracht.
TSjdeJfjk-gezsmtschE'p bij dan Paus.
Bjj de Tweede Kamer is ingekomen een
suppïetoire begrooting van buitenlandsche
zaken, waarbg wordt aangevraagd een be
drag van f 12.000 voor bezoldiging, reis-
en verblöfkosten en verdere uitgaven van Smeering” moesf toen, voïgens zijn verkla-
een m tydelgke en buzondere zending hn - s
den Pauseljjken Stoel aangestelden buiten
gewoon gezant en gevolmachtigd minister.
Ter toelichting zegt de minister van bui
tenlandsche zaken^het volgende:
In de laatste maanden zjjn herhaaldelgk
berichten vernomen over de gezindheid van
den Pauselgken Stoel om, wanneer een
maal het oogenblik zoude zjjn gekomen,
dat de thans oorlogvoerende partjjen den
wensch naar beëindiging van den strjjd
zouden doen blijken, de totstandkoming van
den vrede te bevorderen.
Overtuigd van het groote gewicht van
zoodanige gezindheid en zich bewust van
ie belangstelling in den lande ter zake ge
koesterd, heeft de regeering het lid der
Tweede Kamer dr. Nolens, die door zjjn
bjjzondere betrekkingen met het Vaticaan
daartoe bjj uitnemendheid was aangewezen,
aangezocht, zich door een verbljjf te Rome
op de hoogte te stellen van de juiste be-
teekenis der bedoelde berichten en daardoor
te doen bljjken van de sympathie, die zoo
danig streven van den Pauseljjken Stoel bjj
le Nederlandsche regeering^zoude ontmoe
ten en van haren wensch tot eventueele
samenwerking.
Naar aanleiding van dit laatste heeft de
kardinaal-staatssecretaris van buitenlandsche
793.10
f 109006.24
Het aan de leden uit te keeren dividend
bedraagt 3 procent en bet getal leden be
droeg op 31 December 91.
Spiegelglas-Verzekering.
Men schrgft ons
Op Maandag 17 dezer vergaderde
de Onderlinge Sneeker Spiegelglas-Verzeke
ring ten huize van den heer M. Siderius
aan de Veemarkt alhier.
Bovengenoemde vereeniging mag zich in
een gestadige groei aan leden en van de
financieele aangelegenheden verheugen.
Sedert 1906 is het kassaldo aangewon
nen met de som van f 1018.65.
Door re-assurantie is bereikt wat vorige
jaren niet mogelijk was, de Inden komen
hierdoor in gunstiger conditie, omdat de
premiën geljjk staan met coucurreareada
verzekeringen, en de kas gemeenschappeljjk
eigendom is.
Nu die vereeniging ook behalve spiegel
ruiten dubbeldik glas, legplanken, binnen-
spiegels verzekert tegen lage premiën, kan
het dunkt ons niet anders, of de toestand
der vereeniging is op gezonde basis ge
plaatst en zal zoodoende een groote vlucht
moeten nemen.
In de vergadering heerschte een gezellige
geest geheel afgescheiden van de tegen
woordige groote beroeringen.
Wjj verwjjzen gaarne naar de advertentie
in het nummer van deze courant opgeno
men.
Vrijzinnig-democratische
Kiesvereeniging.
Op uitnoodiging van de h.h. Mr. P. C. An
dreae en N. J. Wouda Waren Woensdag een
aantal belangstellenden op de bovenzaal van
de „Drie Friezen” bijeengekomen, om daar de
uiteenzetting van den heer W. O. A. Koster
uit ’s Gravenhage over de Vrijzinnig-democra-
tisebe beginselen te hooren en zoo mogelijk
tot oprichting eener Vrijz. democratische kies-
1 I
