TWEEDE BIJVOEGSE
No. 101 van Zaterdag 18 SEPTEMBER 1915.
r
Voor de Schrijfmachine.
Voor de Cyclostyle
Fa. H. 8RANDENBURGH,
GED. POORTEZIJLEN.
TELEFOON 150.
Het Nieuwe Modeblad
Burgerlijke Stand.
Nieu wstijdingen
TIJDSCHRIFT
9
1
(6 nummers.)
;en
dags
’EN,
om ta
an, aar.
6015
sorgo-
-1914
ill. 01'
Seder
istitie
ten.
ndië.
TO
O
a
roeg,
IDA.
Lek.
s en
PAPIER, fijne soorten.
OLIE, 2 kwaliteiten.
LINTEN, diverse kleuren.
CARBON,
TO
TO
S
STENCIL-PAPER
voor hand- en machineschrift.
C YCLOSTILE-PAPIER.
Steeds voorradig bij
SNEEK.
Van 1416 Sept.
GeborenDjurre Gerard zv Gerard Duursma
Jetske Hendrik» van der Menlen. Kreukje dv Gerrit
Dijkstra en Koekje Wildechuit.
OverledenAkke Pogtina 24 jr. echtg. v. Wiebe
Valkema won. te Oudega (W.) Eva Horringa 59 jr.
echtg. van Heerke Spoelstra.
Het aan de Brouwersgracht te Amster
dam vermiste jongetje Albert Koolborst blijkt
verdronken te zijn. Zijn lijk is uit de gracht
aldaar opgevischt.
De groote boerenplaats bewoond door
L. Koole te Appelscha is Woensdagmiddag
door onbekende oorzaak geheel afgebrand.
Een 21-jarige monteur uit Alphen, ÏS
bij het nazien van een graan-elevator van de
firma v. M. te Bodegraven door het breken
van een staaldraad onder dit toestel geraakt
en verpletterd.
De seinwachters Meakin en Tinsley, die
terechtstonden onder de aanklacht, van door
nalatigheid het vreeselijke spoorweg-ongeluk
bij Gretna-Green (bij de Schotsch-Engelsche
grens) te hebben veroorzaakt, waarbij 200 per-
f
zijn schuldig bevonden en veroordeeld. Een
derde beklaagde, stoker Hutchinson, werd on
schuldig verklaard. Meakin kreeg 18 maan
den gevangenschap, Tinsley de hoofdschul
dige drie jaar dwangarbeid.
Zaterdag is de 15-jarige Huisman, werk
zaam aan de fabriek „De Vrede" te Knollen
dam, door een as gegrepen en vreeselijk ver
minkt opgenomen. Terwijl de ongelukkige lag
te sterven raakte het personeel onderlings slaags
over het niet in orde zijn der verbandkist.
Oorlogsnieuws.
Een oorlogscorrespondent van de Vor-
wiirts Jieeft den commandant van een Duit-
eche duikboot gesproken, die hem o.a. ver
telde hoe hij eens ternauwernoo 1 aan het
grootste gevaar is ontsnapt. Midden in het
vijandelijk oorlogsgebied werd hem eens
klaps het kompas stuk geschoten. Zonder
verbinding met andere Duitsche schepen,
ver van de Duitsche kust verwijderd, dreef
de duikboot doelloos rond, niet in staat
onder, noch boven water den weg naar het
vaderland terug te vinden. Na eenigen tijd
kreeg zij gelukkig voeling met een Duitsch
station voor draadlooze telegrafie.
Plotseling weet men in Duitschland, dat
daarginds, honderden mijlen verwijderd, een
van de kleine grijze visschen hulpeloos
rondzwemt. Wat te doen Het is onmo
gelijk een kruiser of een torpedoboot te
hulp te zendendoch eindelijk verklaart
een vliegenier van de marine zich bereid,
de duikboot op te zoeken. Hij vliegt weg
van de kust over vijandelijke verkennings-
booten, over vijandelijke eskaders, tot hij
op de aangegeven plaats de duikboot vindt.
De vlieger daalt tot bijna op het water
neer, een paar toeroepen, een hoera, eon
paar signalen met vlaggen, dan draait hij
zich langzaam om en de grijze visch volgt
het spoor van den witten vogel tot beide
eindelijk de vaderlandsche kust bereiken.
De Lord Mayor van Londen heeft uit
St. Petersburg het gewone telegrafische
verzoek ontvangen, dat men in deze tijden
van alle kanten van de wereld aan Enge
land pleegt te richteneen verzoek om
geldelijken steun 1 Maar ditmaal is het
wel een bijzonder geval en dient er in een
nijpende behoefte te worden voorzien. Het
geldt n.l. te voorzien in de nooden van
de zes millioen vluchtelingen, die met ach
terlating van vrijwel alles, uit Russisch
Polen en Zuid-West Rusland zijn gevlucht
bij do nadering der Duitsche legers op het
Oostelijk gevechtsterrein. Centraal-Rusland
is overstroomd door 6.000.000 zulke vluch
telingen. En de vreeselijke Russische win
ter nadert.
Vandaar het dringend verzoek om onver
wijlde hulp, te Londen ontvangen uit St.
Petersburg.
In het Lagerhuis heeft Balfour, eerste
lord der admiraliteit, een overzicht gege
ven van de verdediging van Londen tegen
aanvallen uit de lucht. De ontwikkeling
der Duitsche oorlogvoering met luchtge
vaarten heeft men voor den oorlog niet
kunnen voorzien. De verdedigingsmiddelen,
waaroverxde hoofdstad beschikte, zijn dan
ook ten eenenmale onvoldoende gebleken,
maar worden nu met bekwamen spoed en
zoo doeltreffend aangevuld, dat hun verbe
tering veel sneller gaat dan de toeneming
van het gevaar. De luchtdienst van de
marine is thans reeds zeer uitgebreidhet
aantal vliegtuigen en. bestuurders buiten
gewoon groot.
Over de benoeming van admiraal sir
Percy Scott zeide Balfour
Ofschoon volstrekte veiligheid voor aan
vallen uit de lucht ook voor de toekomst
niet kan worden beloofd, vertrouw ik dat
Scott en de andere vlootautoriteiten die zich
met het vraagstuk bezig houden, de geva.
het volgende feit:
„In 1893, het jaar, waarin de oprichting
van den gemeentelijken keuringsdienst te
Rotterdam tot stand kwam, bedroeg het
vetgehalte der (volle) melk te Rotterdam
gemiddeld 2.34 pet. Door den invloed van
de geregelde keuring steeg dit gehalte aan
vet, zonder dat de melk duurder werd, tot
aan het jaar 1899 tot 3.20 pet., waarna
het nagenoeg onveranderd is gebleven.
Rekent men eens uit, welk bedrag aan
melkvet en in geldswaarde in een enkel
jaar tjjd deze vermeerdering in vetgehalte
der melk oplevert, dan komt men tot een
haast ongelooflgk bedrag.
Rotterdam gebruikt dageljjks ongeveer
150000 liter melk. De zooeven bedoelde
stflgmg van gemiddelde gehalte aan vel
bedraagt bljjkbaar 3.20 pet 2.34 pet.
0.86 pet. Bij een verbruik van 150000
liter d. i. ruim 155000 K.G. melk, wordt
dus dageljjks 1550 X 0.86 K.G. ruim
1300 K.G. melkvet of botervet (beant
woordende aan ruim 1500 K.G. boter met
12 pet. water) meer dan vroeger in de melk
aan de lichamen der Rotterdammers toe
gevoerd. Deze hoeveelheid is voldoende om
bjjna 4500 menschen te voeden en verte
genwoordigt een handelswaarde van pl.m.
f1500, dit is per dag berekend. Het jaar-
Ijjksch bedrag is dus ongeveer f 5000Ó0.
Voor 5 ton gouds werd dus vroeger hei
Rutterdamsche publiek jaarljjks bestolen
wegens het te lage vetgehalte der melk als
gevolg van het geknoei der melkverkoopers
Bedenkt men nu, dat jaarljjks voor den
Rötterdamschen keuringsdienst slechts on
geveer f 15000 worden uitgegeven dan big kt
welk enorm rendeerend gemeentebedrjjf een
keuringsdienst is, ook al vloeien deze 5
tonnen gouds (en nog veel meer tonnen
gouds) niet direct in de gemeentekas.”
Te Gorinchem zjjn na een bruilofstdiner
ongeveer 40 personen ernstig ongesteld ge
worden, vermoedeljjk door vergiftige spjjzen.
Een onderzoek wordt ingesteld.
Nader meldt men, dat het feestmaal eer-
gistermiddag werd gegeven in een restaurant
te Gorinchem, ter gelegenheid van het hu-
weljjk van de dochter van een bekend ijzer
handelaar. 50 gasten namen deel aan het
diner, dat door denrestaurateur werd ge*
Lantaarns deze week aansteken 6.23 u.
Op de voordracht voor de betrekking
van onderwijzeres aan de O. L. school te
Lutkewierum komen voor: 1. Mej. J. N.
Schotanus, alhier, 2. Mej. I. de Vries te
Drachten, 3. Mej. N. Noach te Nieuw-
lensen.
Behalve uit de familie van het bruids
paar bestonden de gasten uit het personeel
van den ijzerhandel. Na den maaltjjd wer
den 40 van hen ongesteld, terwjjl zich ook
vergiftigingsverschijnselen voor deden bij
twee meisjes en een kellner, die de gasten
bediend hadden.
Men vermoedt, dat de ongesteldheid is
veroorzaakt door de vleeschspijzen, die uil
Rotterdam afkomstig waren. Gistermorgen
waren sommigen weer hersteld. Van de
meesten is de toestand redeljjk.
Eergisteren had te Leeuwarden op het
veemarktterrein de eerste keuring plaats van
vee, dat voor uitvoer is bestemd. Er waren
320 stuks aangeboden, nl. p.m. 75 stam-
boeks- en 250 andere dieren. Daarvan wer
den eenige voor den uit voer afgekeurd, om
dat zjj niet voldeden aan de door de regee-
ring gestelde eischen. De e^lra-trein, dit
dit vee vervoerde, vertrok met p.m. 30
wagens. Zaterdag a.s. heeft de volgende
keuring plaats. Reeds eergisteren kwamen
er veel Duitschers aan met het doel vee
aan te koopen.
Zooals te verwachten was, bericht de »N.
Gr. Ct.< is van de vergunning tot uitvoer
van stamboekvee reeds dadeljjk ruim ge
bruik gemaakt.
Niet minder dan 57 waggons met vee
werden reeds via Nieuwe Schans verzonden,
terwjjl het te voorzien is, dat de uitvoer de
volgende week nog grooter zal zjjn. Een
zeer groot aantal waggons voor het ver
voer van stamboekvee is op het station te
Groningen aangevraagd.
Voor dit vervoer worden hoofdzakeljjk
Duitsche gesloten wagens gebezigd, voor
zoover die op het station aanwezig zjjn,
voor het overige worden zjj door andere
stations naar Groningen gezonden.
Ook het vervoer naar het binnenland was
Dinsdag druk, de veetrein naar Holland
bestond uit 45 waggons, terwjjl ook een
30 waggons voor de richtingen Leeuwar
den en Nieuweschans werden vervoerd.
De hoofdprjjs van de Zaterdag te
Alkmaar gehouden paardenverloting viel
in de door den verkooper A. Bloem te
Oost-Knollendam verkochte loter. Deze had
het winnend lot reeds het vorig jaar ver
kocht aan den landbouwer P. Vriend te
Middel Westzaan, wiens vrouw dit lot een
paar maanden geleden met eenige andere
Aanstaanden Dinsdag, om 1 uur, zal
H. M. de Koningin, vergezeld van haar
gemaal Prins Hendrik, van het paleis naar
de ridderzaal op het Binnenhof rjjden, ter
opening van de vereenigde vergadering der
Staten-Generaai. Daarna zal de Tweede
Kamer om 3 uur bjjeenkomen.
Gisternacht precies 12 uur passeerde ten
westen van Suawoude, zoo meldt men, een
luchtschip of vliegmachine- De motor was
zelfs in huis hoorbaar. Het luchtvaartuig
verdween, naar het geluid te oordeelen, in
noord-oosteljjke richting.
De bladen bevatten thans uitvoerige be
richten over de geweldige o verstrooming
die Kanton en omgeving, in China, heeft
geteisterd. Het water rees in de rivieren
tot 23 M. Tot overmaat van ramp begon
nen roovers brand te stichten. 10.000 men
schen kwamen om.
Ieder half uur, vertelde een ooggetuige,
hoorde men het geraas van instortende hui
zen. Een neerstortende gevel viel op een
reddingsboot. Niet een der inzittenden ont
kwam aan den dood.
Sommige stadswjjken zjjn totaal afgeslo
ten. De menschen, die er nog zjjn moeter
verdrinken of den hongerdood sterven. Dui
zenden mannep, vrouwen en kinderen zul
len dit lot moeten ondergaan.
Verdronken.
DEERSUM, 17 Sept. Hedenmorgen werd
het Ijjk van mej. S. Tjalsma, 18-jarige
dienstbode bjj Hoogterp alhier, in de gracht
gevonden. Zjj is afkomstig van de streek
onder Goënga. Voorwaar een treurige tij
ding voor de familie.
LEMMER, 16 Sept. De veehouder Th.
Sterk alhier, reed hedenmiddag met paard
en wagen, geladen met bussen met melk,
bjj de Oudesluisbrug neer, toen het paard
schrok en op hol sloeg en langs da Nieuwe
djjk naar zee rende. Sterk en zjjn zoon,
die mede op de wagen zat, vielen er af,
waarbjj Sterk Sr. zich aan het hoofd ver
wondde. De wagen reed tegen een lan
taarn, waarbjj beiden deerljjk gehavend wer
den, het paard rende zonder de wagen door
en sprong van de zeedjjk af in zee, waar
het een poos rond waadde en later door
Sterk Jr. werd opgevangen. Het dier was
er oogenschjjnljjk met lichte verwondingen
afgekomen.
In het N. v. h. N. schrgft dr. G. H.
Leopold over het nut van keuringsdiensten t
op levensmiddelen en noemt o.a. als bewgs papieren had verbrand.
Het bestuur der Kaatsvereeniging >Sneek«
ontving een sehrjjven, waaruit bljjkt, dat
niettegenstaande de tijdsomstandigheden in
België nog wel kaatspartgen worden ge
houden. Zoo streden te Laeken op 5 Sept,
de parturen van Braine-le-Comte en Soig-
nies (Delhalle c.s.), Bruxelles-Sablon (Ro-
dange c.s.) en Laeken (Meganek c.s.)
Op 6 Sept, streden ook Cureghem (waarin
o.a. Cantigneau) en Brussel (waarin o.a.
Lemaitre.) De opbrengst kwam den Bel
gische gewonden enz. ten goede.
De heer J. C. v. d. Weert alhier,
is benoemd tot kantoorbediende (post en tel.)
te Goes.
WORKUM. Ds. L. C. W. E kering te
Woubrugge, heeft voor het beroep naarde
Ned. Herv. Gem. alhier bedankt.
HEEG, 15 Sept. Bjj de heden, ten over
staan van Not. Gerbensma te Sneek gehou
den publieke verkooping van 5 perceelen
greidland te Gaastmeer, en 5 perceelen idem
te Heeg (alles eigen aan den heer A. B.
Visser, vroeger alhier) in de herberg van
Joh. Visser, was de uitslag als volgt:
Perceel I (5.2 pondem.), perceel II (1.7
pondem.), perceel III (4 8 pondem.) ver
kocht bjj samenvoeging aan den heer E.
Terpstra te Gaastmeer voor de som van
f 11.123.60.
de Daily Mail ziet in de verdaging
Doema een overwinning van <1„
en van haar aanhang in
woordiging. Drie kwart
bijna de geheele pers heeft er zich tegen ge
kant. De Rjetsj verklaart, dat de geheele pers,
den maatregel als een dreigende nationale ramp
beschouwt.
Een deputatie gekozen uit de leiders
van 22 Engelsche vakbonden, is op audiëntie
geweest bij minister Lloyd George. De mi
nister deed aan de deputatie toezegging dat
er loonsverhooging komt voor werkers in do
munitiefabrieken te Woolwich, Enfield, Walt
ham Abbey e. a. in Londen of de omstreken
der metropool.
De verhooging zal 4 shilling per dag be
dragen voor hen, die stukwerk verrichten, 10
percent. Ongeveer 50.000 werklieden zullen
van den opslag profiteeren.
Te Marseille zijn Maandag 600 Anna-
mieten (Achter-Indië) aangekomen om te gaan
arbeiden in de munitie-fabrieken van Tarbes
en Pau.
In Pruisen stelt de militaire overheid
herstellende zieke militairen ter beschikking
van de landbouwers tot het verrichten van
lichten arbeid.
Bij vonnis van het Pruisische Kam-
mergericht is uitgemaakt dat het wegblijven
van militaire oefeningen voor de jeugd gelijk
staat met het verzuimen van voortgezet on
derwijs en dus strafbaar is.
De Pruisische minister van landbouw
hoeft een kennisgeving verspreid, waarin hij
aanraadt met stroo zuinig om te gaan. Ten
gevolge van de droogte in den voorzomer is
de stroo-oogst op vele plaatsen schraal uitge
vallen. De behoefte is daarentegen om ver
schillende redenen grooter dan in normale
tijden. Het verdient dus aanbeveling, om in
de stallen zoo min mogelijk stroo en in plaats
daarvan liever turfstrooisel, plaggen, denno-
naalden enz. te gebruiken. Men mag bovendien
verwachten, dat de. bctrekkelijk hooge prijs
van stroo er van zelf toe zal bjjdragen, dat
men niet te veel stroo gebruikt.
Do Engelsche verliezen. In het Engelsche
Lagerhuis heeft de directeur-generaal van oor
log medegedeeld, dat de totale verliezen tot
31 Augustus 381,983 officieren en manschap
pen bedragen. Gedood werden 4965 officieren
en 70,992 manschappen, gewond 9973 officie
ren en 241,036 man. Vermist 1501 officieren
en 59,466 man.
De Fransche regeering heeft een onder-
ministerie voor het militaire vliegwezen inge
steld. René Bernard, oud-onderminister van
financiën, zal als hoofd van de afdeeling wor
den benoemd.
De gevolgen •van de ramp zjjn nog niet
te overzien. Men vreest algemeen het uit
breken van besmetteljjke ziekten.
De Eigelsche bladen publiceeren den
korten inhoud van het testament van Alfred
Gwynne Vanderbilt, die bjj het vergaan
van de Lusitania het leven liet. Mevrouw
Margaret Emerson Vanderbilt ontvangt
1,000,000 dollar als haar absoluut eigen
dom, verder het woonschip Vetture, hei
onroerend goed, bekend als Sagamora Lodge
en Moore River Tract, verder den inboedel
van Gloucester House Piccadilly (Londen),
behalve het gereed geld en de effecten.
Verder het vruchtgebruik van 5,000,000
dollar en dan nog 2,000,000 ter vereffening
van overeenkomsten voor het huweljjk met
Margaret Emerson aangegaan.
Dochters bjj Margaret Emerson ontvan
gen 2,000,000, andere kinderen 1,000,000
dollar.
Etflater’s broeder Reginald C. Vanderbilt
krjjgt 500,000 dollar; zjjn oom Frederick
William Vanderbilt 200,000 dollar. Voorts
rjjn er legaten voor Frederick M. Davits,
n.l. 500,000 dollar; Hemy B. Anderson
200,000 dollar.
Frederick Lincoln Merriam 250,000 dol
lar, Charles E. Crocker 10,000 dollar en
Howard Lock wood 1000 dollar.
Alle dienstboden van Vanderbilt, zoo in
de Ver. St. als in Londen, krjjgen voor
zoover zjj vjjf jaar of langer in zjjn dienst
waren een jaar loon.
De oudste zoon (uit het eerste huweljjk)
William H. Vanderbilt erft de overige
onroerende bezittingen, een aantal nader
omschreven kostbaarheden en het familie
fortuin, na aftrek van de legaten.
Kort gemengd Nieuws.
De toevoer van katoen en katoenen ga
rens uit Engeland is thans zoo verbeterd, dat
de weverijen van de firma van Heek en Co. te
Enschedé weer geregeld kunnen werken.
Donderdagmorgen is in de tweede Oos-
terparkstraat te Amsterdam een 8-jarig meisje
uit de derde verdieping gevallen. Het kind
werd dadeljjk naar het burgerziekonhuis ge
bracht. Daar aangekomen, bleek zij reeds
overleden te zijn.
De heer Vriend wendde zich desondanks
tot het bestuur van de Vereaniging tot
het Bevorderen van den bloei van jaarljjk-
sche paardenmarkten ie Alkmaar om den
prgs.
Dit bestuur was echter alleen gerechtigd
om aan den houder van hei winnend lot
uit te keeren. en heeft zich dan ook tot
de commissie van toezicht om advies in
dezen gewend, teneinde daarna een beslis
sing te nemen.
De schoonzoon van den heer Vriend had
het vorig jaar het voordeel, dat in de Lo-
tisico-loterjj de f 50.000 op zjjn nummer
viel. Door de mobilisatie betaalde Lotisico
echter nog niet uit, zoodat hjj daarvoor
met Lotisico nog in proces is. De familie
Vriend kan dan ook zeggen, dat er geen
geluk is of er is een ongeluk bjj.
Men meldt uit Winschoten
Te Emden, in Oostfriesland, zjjn Don
derdagochtend eenige personen, onder wie
politiebeambten, wegens spionnage op last
van de Duitsche justitie in hechtenis ge
nomen.
EEN ONMISBAAR
is
voor ieder die op de hoogte wil blijven van
hetgeen de mode voorschrijft
Het verschijnt tweemalen per maand en
geeft in woord en beeld een overzicht van
wat op het gebied der mode belangrijks
voorvalt.
Het nieuwste nummer (15 Sept.) van Het
Nieuwe Modebladbrengt veel nieuws
voor het a.s. Herfst- en Winterseizoen.
Het Knippatronenblad (Supplement) be
vat vele patronen van
mooie Najaarscostuums voor dames en
jonge dames, in fluweel, geruite- en effen
stof, Manteloostumes, Blouses, mantels enz.,
benevens vele mooie kinderjurken, mantels,
jongenspakjes enz. enz.
Eveneens is hier nog aan toegevoegd
een Handwerkpagina.
Aan het Bureau der Nieuwe Sneekor
Courant zijn i 15 cent per stuk (franco
per post 16 ct.)
LOSSE NUMMERS
van het Nieuwe Modeblad verkrijgbaar.
Bij abonnement is de prgs slechts f 0.65
(franco per post f 0.75) per 3 maanden
ren aanmerkelijk zullen weten te vermin
deren en de veiligheid doen toenemen,
zoodat Z. Ms. onderdanen rustig in hun
bed zullen kunnen slapen.
Er is al een begin gemaakt met de
ontruiming van Kief, verneemt Nationalti-
dende, het Kopenhaagsche blad. Er moet
groote onrust heerschen onder de Zuid-
Russische bevolking. De professoren en
studenten der hoogeschool van Kiëf zullen
zich naar Saratof begeven.
Engeland en Frankrijk zijn bezig te on
derhandelen met Amerikaansche bankiers over
een leening in Amerika van een milliard dol-
- - lar, waarmede de verschillende legerleveran-
sonen, meerendeels soldaten zijn omgekomen, tief. zuRen worden betaald.
De St. Petersburgsche correspondent van
J van do
de bureaukratie
de volksvertegen-
van do Doema en
en
NIEUWE SNEEKER COURANT
I
H
i Za-
Avontuur van een duikboot.
De toestand in Rusland.
De verdediging van Londen.
Een vergiftig bruiloftsmaal.
Voor Wielrijders.
leverd.
Rundvee voor uifvoer.
Staten-Generaai.
Luchtvaartuigen over ons land.
Ramp in China.
Het nut van een keuringsdienst.
Belgische Kaatsers.
Uitslag iandverkooplng.
Vanderbilt's erfenis.
Spionnen in Emdem
I
