DE STEM DER LIEFDE. SNEEKER COURANT (67ste Jaargang) en WYMBRITSERADEEL (14de Jaargang) No. 5. den De Middelbare Technische School voor Bouwkunde te Sneek. >en Van de Leeuwarder Rechtbank. „NEDERLANQV MEUBELFABRIEK Zaterdag 16 October 1915. RECLAMEKÖLOM. Nieuwstijdingen. l 32e Jaargang. SCnrlNQCP/ X/2 ent. aad. werd opgericht rgs. tool. k. A. Feuilleton. I Lem- tegen 4.) HOOFDSTUK IV. uber. k van HOOFDSTUK V. (Wordt vervolgd'). A S- (de ak- nette jroot- voor gs de tan te tinde- i LHg Nov. PAUL URQUHART. AIIEX Technische School te Leeuwarden een ge heel .ander standpunt innemen en wel door het verleenen van eene subsidie van f 4500 tot wederopzeggens toe. Niemand zal kunnen ontkennen, dat dit een geheel ander standpunt is van één en hetzelfde college ten opzichte van twee ge meenten (Leeuwarden en Sneek) bij het toekennen van geldelijken steun voor het zelfde doel. Hoewel reeds in 1912 de M. T. S. te Sneek is opgericht en deze alzoo van ande ren datum is dan de zusterschool te 1 Leeu warden, moet volgens het bestaande sys teem van subsidieering binnen een zeer kort tijdsbestek (van twee jaar nml.) worden overwogen, of bedoelde onderwijs inrichting voldoende levensvatbaarheid heeft voor de toekomst. Welnu, bij het wikken en wegen der mogelijke levensvatbaarheid eener M. T. S. te Sneek willen wij gaarne de feiten laten spreken, temeer omdat de mobilisatie-peri- ode sedert 31 Juli 1914 genoemde school voor eene eigenaardige crisis heeft geplaatst. De leerlingen der hoogere klassen (4de en 5de) hebben bijna allen den militieplichti- gen leeftijd en daardoor komt het, dat bij den aanvang v.d. cursus 19141915 slechts 28 leerlingen het onderwijs konden volgen, terwijl bij het begin v.d. cursus 1915/1916 slechts 34 van de 59 leerlingen op het appel zijn verschenen. De abnormale tijds omstandigheden, waaronder wij thans leven, brengen dus nog 34 leerlingen, terwijl die school is opgericht op den grondslag van 42. Voor den nieuwen cursus hebben 17 nieuwe leerlingen zich aangemeld. Juist onder deze moeielijke tijdsomstan digheden kan voor de bestendige welvaart dezer school eene toezegging van eene sub sidie gedurende veel langer tijdsbestek door de Prov. Staten van groote beteekenis zijn. Immers als wij op het tijdsbestek der sub sidie der Leeuwarder M. T. S. letten, dan zeggen wijdat deze bestaat en zal bestaan en van die te Sneek: dat zij bestaat, doch haar voortbestaan is onzeker. Eene dergelijke aarzelende houding van een officieel college is niet in het belang der M. T. S. te Sneek, daar immers ook dc leerlingen met het oog daarop aan een schoolbezoek te Leeuwarden de voorkeur zouden kunnen geven. Mocht men in het college van Prov. Staten van meening zijn, dat eene M. T. S. te Leeuwarden het geheele provinciaal technisch onderwijs wel zal kunnen bestrij ken en bij gevolg eene M. T. S. te Sneek als overbodig kan worden aangemerkt, wekken, had de spreker de naamkaartjes dan ziet men een economischen factor over het hoofd en wel dezen, dat voor vele leer lingen het bezoeken van eene M. T. S. al leen mogelijk is, als zij niet verplicht zijn om een kosthuis in de stad te hebben. Als men gedurende 5 maanden het technisch onder wijs volgt met opoffe ring en ter zijde stelling van zijne ver diensten als vakman, dan is en blijft dat voor menig gezin al een offer, dat niet door een f150 aan te betalen kostgeld kan Zij dateert van 1912 en werd opgericht op den grondslag van 42 leerlingen. Als inrichting van onderwijs draagt zij het hare er toe bij om de gemeente Sneek voor vreem delingen als woonplaats nog aantrekkelijker te maken, dan zij eenmaal is. Nog aan trekkelijker, zeggen wij, omdat Sneek als plaats van ruim 13000 inwoners op het gebied van onderwijs heel wat presteert. Tal van scholen bieden hier ter stede ge legenheid voor het „Elck wat wils” op het grenzeloos terrein van onderricht, hetzij dit in wetenschappelijken dan wel in meer prac- tischen vorm wordt aangeboden. Het Middelbaar Technisch Onderwijs is voortgekomen uit de behoefte aan weten schappelijk bouwkundig onderwijs, dat vroe ger ook reeds, doch op andere wijze werd gegeven. Wij herinneren ons nog, hoe voor een tien- of twintigtal jaren geleden de toe komstige bouwkundige in de leer ging bij een architect voor het nemen van privaat les in teekenen en hoe de aanstaande schil ders des winters eene particuliere schilder school bezochten eveneens werden en wor den nog verschillende cursussen in hoefbe slag gehouden. Sedert de laatste jaren concentreert men op ééne plaats de personen, die technisch onderwijs kunnen geven en degenen, welke dergelijk onderricht van noode hebben, ter wijl dit samentrekkings-proces van onderwijs- belangen tevens de arbeidsverdeeling be langrijk heeft bevorderd. Daaruit toch is Zitting van Woensdag 13 Oct. S h 3 N l N N 7 worden verzwaard. De M. T. S. te Sneek is geenszins een bloot gemeentelijk belang, doch geldt even zeer voor hare naburige zustergemeenten, van waar het technisch onderwijs wel te Sneek doch niet te Leeuwarden zal kun nen worden bezocht. Waar nu Sneek en omstreken tot dus ver hebben bewezen, dat de M. T. S. vol doende levensvatbaarheid heeft om als eene bestendige onderwijs-inrichting voor vak- menschen te worden aan gemerkt, daar mee nen wij ook met eenig recht den wensch uit-te mogen spreken, dat in den boezem van het gewestelijk college stemmen zullen opgaan voor geldelijken steun van veel lan- geren duur dan tot heden geschiedde. Een dergelijk besluit reikt veel verder dan het aantal guldens, dat aan bedoelde school wordt besteed, daar dit ook de ge dachte vertolkt, dat de M. T. S. voor Bouwkunde te Sneek evenals die te Leeu warden bestaat en.... zal blijven bestaan. R. S. T. Wij meenen, dat het wel loonendis om de aandacht te vestigen op hetgeen door een drachtige samenwerking tot stand kan worden gebracht, en dat er heel wat ge duld, energie en vertrouwen wordt ver- eischt vóór en aleer er hier of elders een gebouw voor middelbaar technisch onder wijs is opgetrokken, zooals sedert 1912 te Sneek het geval is, alwaar de M. T. S. in het gebouw der Ambachtsschool is gehuis vest en op hare beurt aan dit gebouw wederom belangrijke uitbreiding geeft en misschien nog in de toekomst.... Doch laten wij ons voor ditmaal bij het heden bepalen. Bedoelde school is een merkwaardig pro duct van samenwerking. Als het onderwijs afhankelijk is van den steun der belanghebbende personen dan komt het er niet of als het er al komt dan kenmerkt het zich veelal door een kwijnend bestaan. Daarvoor zijn andere krachten noodig, welke wij vereenigd kunnen vinden in de eene of andere ver- eeniging van personen, die de beteekenis van dergelijk onderwijs begrijpen en wat nog veel meer zegt van eene ge dachte een daad kunnen maken. M. a. w. eene school voor middelbaar technisch on derwijs moet levensvatbaarheid hebben om zich duurzaam te kunnen handhaven. Voor die levensvatbaarheid is nog iets anders noodig dan leeraren en leerlingen en wel: de noodige geldmiddelen De staat, de provincie, de gemeente, de eene of andere stichting dragen bij tot dé instandhouding der eenmaal opgerichte middelbare technische school zij allen be vorderen het middelbaar technisch onder wijs en werken rustig te samen aan een en hetzelfde doel. Wat wil men nu nog meer De zekerheid, dat de verschillende sub sidies bestendig zullen binnenkomen en wel met name de zekerheid, dat de subsidie van f1500 door de provincie Friesland ver strekt als eene vaste bron van inkomen zal kunnen worden aangemerkt. Op dit oogenblik doet zich het eigenaar dig geval voor, dat de cursus van October 1915 tot Maart 1916 slechts tot en met 31 December 1915 door provinciale sub sidie is gedekt, terwijl eerst in de winter- zitting der Provinciale Staten over de sub sidie van 1916 en mogelijk volgende jaren zal worden beslist. Deze subsidie werd aanvankelijk gedu rende één jaar toegezegd en daarna ge durende twee achtereenvolgende jaren, waarvan het laatste met 31 December a.s. zal eindigen. Nu willen wij gaarne aannemen, dat van het intrekken der subsidie bij de Prov. Staten geene sprake zal zijn, doch wij mee nen de aandacht er wel even op te mogen vestigen, dat de Prov. Staten bij de toe kenning der subsidie aan de Middelbare V nwteo ter man, t Het costume was van grijze serge, Weedom I larkt ■and- na een l en het glimlachend gelaat van zijn men van geeft ven 1 en oel- ijff- :els. Naar het Engélsch DOOK Weinig volwassenen ontsnappen er aan. In onze tijden van dikwijls ongeregelde leeiwijze, ongeregeld dieet, zittende leefwijze enz., zijn er betrekkelijk weinig volwassenen, die geen last hebben van aambeien. En wat die last beteekent is aan de onge lukkige lijders, die voortdurend hinder hebben van stekende pijn en jeuking, hetzij zij zitten, liggen of loopen, maar al te goed bekend. Aambeien worden vaak veroorzaakt door ver stopping, het gebruik van sterke purgeermid delen, paardrijden enz. En als gevolg van aambeien treden dikwijls bij verwaarloozing van de kwaal, bloedingen, ontsteking, fistel en verzwering op. De eerste aanwending van Foster’s Zalf reeds verzacht de prikkelende pijn en jeuk en gewoonlijk is een doos voldoende tot genezing. Zorgt bij de behandeling voor een goede spijsvertering en vermijdt buitensporigheden. Foster’s Zalf (lot op den juisten naam) is te Sneek verkrijgbaar bij Joh. W. Meijer, drogist. Toezending geschiedt franco na ontvangst van postwissel a f 1.75 pei- doos. NIEUWE SNEEKER COURANT zooveel vreemde avonturen gehad, dat hg zonder weifelen aan dit verzoek voldeed. Hij werd in een kamer gebracht, met zware gor dijnen en zwak verlicht. Een geluid uit een der hoeken bewees hem, dat daar nog iemand moest zijn. Zijn gastheer ontstak nog een lamp en ging naar een hoek, waar hij de gordijnen wegschoof. In het bed, dat daar achter stond, zag Weedom een man liggen, wiens gelaat bedekt was met een Oostersehe sluier, zoodat daarvan niets te zien was, dan een paar koortsachtige oogen. De arm van den zieke leunde op een ta feltje. Een lamp lichtte Weedom bij. De vreemdeling wees op de wijsvinger, die opgezwollen en blauw was en onder het tweede lid afgobonden. „De vinger moet geamputeerd worden. Ik heb zelf ook eenige medische kennis en heb mijn best gedaan. Het tegengif, dat ik gaf, werkt over een paar uren niet meer en dan zal een doodelijk vocht zich door het lichaam verspreiden. Dus zult U onmiddellijk de vin ger afzetten, dokter „Maar ik houd niet van dergelijke dingen. Wie is Uw dokter? Hoe is het ongeval ont staan? Wie is de patient Ik moet meer weten. „U ziet, dat alleen door amputatie dit leven gered kan worden. Wij hebben roden, dit al les’ geheim te houden. Doe dus Uw plicht, of. Ik weiger op een dergelijke wgze te wer ken,” zei Weedom, naar de deur gaande, toen hij de knop grijpen wilde werd zijn hand met ijzeren greep omvat en een lange dolk op zijn keel gezet. „Wees niet dwaas, dokter. U is alleen hier, en ik zou hulp kunnen krijgen. Wij kunnen niet aan al uwe eischen voldoen.” Hij liet Weedom los, doch hield de dolk in de hand. „Dit is een valstrik,” riep Weedom veront- geen instrumenten,” antwoordde naar bewijzen vragen.” „Noemt U me Fitzgerald. Laten we het ons aangenaam maken en neemt U nu een stukje van die pastei 1” Lionel had honger en liet zich het souper uitmuntend smaken. Zijn gastheer bleek een zeer onderhoudend man te zijn. Na afloop van het souper bracht hij Wee dom naar een nieuwe slaapkamer. Weedom bepeinsde wat dit alles kon betee- kenenen. Allereerst dacht hij aan de dame, die hij bij zijn binnentreden even gezien had, echter zonder haar gelaat te herkennen. Toch kwam de gestalte hem bekend voor, in ieder geval wilde hij van de vreemde affaire meer weten. Den volgenden morgen stond de zon al hoog aan den hemel, toen Weedom uit zijn bed sprong, doch tot zgn verwondering kon hjj zijn klèeren niet vinden. Bepaald waren zij weggehaald om geborsteld te worden. Hij trok een lange kamerjas aan, die over een stoel hing. Plotseling werd zgn aandacht getrokken door een vrouwenstem, een stem die hij kende. Hij liep naar de deur om in den gang beter te kunnen hooren. De deur was gesloten. Perzische tapijten. In de laatste dagen van Juli reisden twee tapjjtenhandelaars Friesland af. We zien ze he den in de rechtzaal op de bank der beklaagden, deze beide mannen; Karel K. en David F. hee- f.eti ze. De eerste is 37 jaar en koopman te Utrecht, de andere 36 jaar, heeft hetzelfde be roep en woont te Amsterdam. Met mooie praatjes wisten ze sommige be woners van den Zuidwesthoek vertrouwen in te boezemen en te misleiden. Dit gelukte hen ook met ds. J. J. Woldendorp, een jong pre dikant te Molkwerum. Eerst vervoegde David zich aan de pastorie. Hij maakte zich bekend en na een kort gesprek met dominé haalde hij zijn metgezel Karei er bij. Deze spoelde voor patroon, do andere voor zijn bediende. Zij spra ken op hun manier Vlaamsch en beweerden uit België afkomstig te zijn. De patroon voerde het woord. Hij beweerde, een tapijtenfabriek te St. Nicolaas bij Antwerpen te hebben, doch kwam nu met een hoeveelheid tapijten, van een veiling te Sneek, die nog voor den oorlog plaats had, overgehouden en die hij nu uit nood van de hand moest doen. De tapijten vielen niet in den smaak, de predikant vond ze niet mooi. Nu, de koopman wist raad. Hij had nog een echt geïmporteerd Perzisch. Ook dat vertoonde hij. Inmiddels was ook mevrouw er bij gekomen, die natuurlijk minstens zooveel belang in tapijten stelde als dominé De koopman roemde zeer de kwaliteiten van het tapijt. Om nog meer vertrouwen te s van sommige bekende personen uit den omtrek la ten zien. En de prijs van het echt-Perzisch kleed Er werd f 125 gevraagd, waar men in de pastorie geen ooren naar had. De koop scheen te zul len mislukken, de koopman verwijderde zich. Even later meldde zjjn bediende David zich weer aan en zei, dat dominé maar wat moest afdingen, dan zou de patroon het ook wel doen. Op die manier werden de onderhandelingen heropend. De koopman maakte nog eens attent op het belangrijke verschil tusschen dit echt Perzische Weedom sloeg er op, doch met het eenige resultaat dat hij zijn hand verwondde. Hij hield op, keek eens kalm rond en bespeurde de knop van een electrische belletje naast de schoorsteenmantel. Hij belde en ging op het bed zitten. Eerder dan hij het verwachtte werd de deur geopend en eeif pak kleeren neergelegd. Weedom sprong op en liep naar de deur, doch voor hij er was, werd ze reeds Wat is een naam Ik kan er U wel honT gesloten en van buiten weder gegrendeld. Een oogenblik, dokter,” zei een stem aan zgn zijde. De lichten gingen weder aan, en beide da mes waren verdwenen. Weedom keerde zich boos naar den die nog in de hall was. „Weet U wel,” riep hg „dat de tijd van een dokter geld kost „Dat zal betaald worden,” zeide de man, die er nu hard en cynisch uitzag, en van wien men met grond kon vermoeden, dat hij lan gen tijd in de tropen had doorgebracht. „Dat is de bedoeling niet,” antwoordde Weedom hoog. „Mijn eigen patiënten hebben het meeste recht op me.” „Pardon, dokter, zoo bedoelde ik het niet. Wij hebben hier echter een patient, die Uw hulp harder noodig heeft, dan de meeste an dere.” „Maar wie is Uw eigen dokter? Waarom brengt U mij hierheen „Laten we den tijd niet verbeuzelen. Zoo wel voor den patient als voor u zelf is het ’t beste, hoe eerder hoe beter te beginnen.” De man sprak met de autoriteit van iemand, die gewoon is, gehoorzaamd te worden. Hij opende een deur en verzocht Weedom, hem te volgen. Deze had den laatsten tijd reeds en een ander tapijt. Men kwam ten laatste op een prijs van f50 en toen hebben dominé en mevrouw, gedeeltelijk door medelijden met den koopman bewogen, gedeeltelijk door den klank echt Perzisch verlokt, het tapijt geaccepteerd. Zij betaalden aan den zoogenaamden bediende, die hun kwitantie gaf, stelden hem nog een gulden fooi voor zgn hulp ter hand en ver heugden zich toen in de gedachte, een echt- Perzisch tapijt te bezitten. Maar die illusie was van korten duur. Een week later misschien wel vroeger had dominé al berouw. Hij zag echter de beide mannen na een week terug en zei hun, dat het tapijt niet aanstond; het moest teruggeno men worden. De verkooper gaf in overweging, het tapijt nog eenigen tijd te houden, dan zou hij het daarna voor f 40 (beklaagden en de rgksveldwachter beweren f45) terugnemen. Dominé wilde daarmede aecoord gaan, mits het tapgt terstond werd gehaald en hem het geld ter hand gesteld. Maar dat weigerde de koop man, waarna dominé de zaak in handen der politie heeft gegeven. Beklaagden staan nu beiden terecht wegens oplichting. Hun wordt nog een tweede feit ten laste gelegd, ten nadeele van ds. J. Vermeu len te Stavoren, die ongeveer op dezelfde ma nier een „echt Perzisch tapijt” kocht voor f 55 (er was eerst f 85 gevraagd), ofschoon de waarde maar omstreeks f25 bedroeg, wat ook geldt van het tapijt, aan den predikant te Molk werum verkocht. Getuige Burg te Leeuwarden schat de waarde van het tapijt op f22 a f25, tegenwoordig zgn ze iets duurder. De grondstoffen en de samenstelling der Perzische tapijten zijn geheel anders. Oostersehe en Perzische tapijten kosten tegenwoordig wel f 180f350. In het alge meen hebben de menschen weinig verstand van tapgten, zoodat zij daarmee gemakkelgk bedrogen kunnen worden. Rijksveld.wachter Kragt te Koudum (a déch) heeft, nadat hij de verdachten op verzoek van ds. Woldendorp had opgespoord, van hen ge hoord, dat de tapijten na verloop van drie weken, als zij niet in den smaak vielen, zou den worden teruggenomen met f5 korting, maar getuige kreeg niet den indruk, dat deze mededeeling ernstig gemeend was. Getuige W. Koster te Amsterdam (a déch), vroeger chef in een tapijtzaak niet en detail, aldaar deelt mee, dat voor tapijten als deze overtuigingstukken, die een verkoopwaarde van f22.85 hebben, te Amsterdam wel eens f60 gevraagd wordt. Dit hangt zeer veel van de omstandigheden af en getuige ziet er geen oneerlijkheid in. De president kan zich met zulk een manier van handelen in het geheel niet vereenigen. De normale verkoopprijs in reëele zaken is, volgens getuige f 37 a f 40. Als met paard en wagen door Friesland wordt gereden, dan is f 50 niet te veel. Maar, vraagt de subs.-officier, als u een echt Perzisch tapijt begeert en u hem dit, is dat eerlijk Als men zegt van Konia-Perzisch, dan wel, meent getuige. Een ander antwoord is niet van hem te verkrijgen. Getuige Burg, nogmaals voorgeroepen, kan zich niet voorstellen, dat in een soliede zaak, als waarin getuige Koster chef is geweest, f 50 en f60 voor deze tapgten is gevraagd. Die prijs is, hg houdt dat vol, exhorbitant hoog. Wanneer men 50 pCt. winst maakt, is het‘al mooi genoeg. De verdediger, mr. J. de Vrieze uit Am sterdam, merkt op, dat deze getuige alleen met de prijzen van driejaar geleden bekend is. Beklaagden ontkennen,zich bij het verkoopen der tapgten van listige kunstgrepen te hebben gebruik gemaakt. Al' wat de getuigen dien- herinnerde zich, dat hij in avondtoilet geko men was. Hij onderzocht de zakken en vond zijn gold terug. Papieren had hij niet bij zich gehad. Er was schoon linnengoed bij het costuum. Weedom begon zich te wasschen en te klee- den. Daarna belde hij opnieuw. Hij liep naar de deur, om zoodra ze geopend zou worden er uit te kunnen. Er kwam nie mand en toen hij na een poosje probeerde, bemerkte hij, dat de deur niet gesloten was. Hij liep de aangrenzende kamer in, doch de deur daarvan was wederom niet te openen. Er stond een ontbijt op de tafel en Weedom beschouwde het als voor hem bestemd en be gon. Toen hij klaar was, belde hij, doch niemand, verscheen. Weedom trachtte de verveling te verdrijven, zoo goed het ging. Kranten waren er niet, zoodat het een heele toer bleek. Hij opende een raam en keek naar buiten, voor zoover de tralies er voor dat toelieten. Hij keek in een tuin, waaromheen een hooge muur stond. Hg luisterde, of hij ook weder de stem zou hooren, de stem, die hem zoo dierbaar was. Plotseling echter werd de deur geopend hij keek in 1 x- gastheer. waardigd. „Ik zal het aangeven bij de politie.” De man lachte. „Weet U, waar U is vroeg hij. „Denkt U dat de politie voor de deur staat Een gekreun uit het bed trok hun aandacht en Lionel keek naar de gewonde band. „U ziet zelf dat het de eenige weg is. De vinger moet afgezet worden, of er volgt bloed vergiftiging. Langer wachten kan noodlottig zijn.” „Ik heb Lionel. De man opende een kast en legde een uit gezóchte collectie op tafel. „We zullen hem onder narcose brengen,” vervolgde de man. Hij ontblootte het onderste gedeelte van het aangezicht, doch liet het bovenste bedekt Hij voerde zijn plan uit met groote handig heid en bedekte het gelaat weder. Voor Weedom was het nu „een geval” ge worden en zonder verder commentaar begon hij voorbereidingen te maken voor de operatie. Dit was voor een kundig man als Weedom geen zware taak en spoedig was de vinger geamputeerd. „En nu,” zei dokter Weedom stijf, toen zij in een andere’kamer waren, „verzoek ik U, een auto voor mij op te roepen.” „We zijn buiten Londen en het is laat,” wierp de ander tegen. Doet U mij het genoe gen, hier te logeeren. Er wacht reeds een souper.” Lionel voelde na een dag vol emotie als deze, weinig voor een langen tocht naar huis. Bovendien was zijn gastheer nu zeer vriende lijk, dus besloot hg te blijven. „Mag ik weten, wiens gast ik ben vroeg hg. De ander haalde de schouders op. - -- - - - derd noemen, en U zult me gelooven en niet voortgekomen een technische onderwijzers stand, die thans in staat is zijne (technische) gaven met milde hand ten beste te geven aan allen, die daarin belang stellen.

Kranten in de gemeente Sudwest-Fryslan (Bolswards Nieuwsblad, Sneeker Nieuwsblad en Friso)

Sneeker Nieuwsblad nl | 1915 | | pagina 1