Westerhofs Koffie
NESTLÉ
(KINOERHIKEL)
I
Uit onze Raadzaal.
FARINE^
LACTÉE
DE VRIES,
RECLAMEICOLOM.
1
Onze prijzen zijn per pond:
56 ets.
58
62
74
„G O E T H E”
Ooggebreken. Oogzwakte.
No. 1
B
Java
Preanger
•n
•n
v>
Fa. Johs. Tromp»
Opticus - MEPPEL
I
18 UllWSBl ffl (8 NIBDWE SNEBKER ilOliBANT 8l. 17 ffl Zaienlatt Nm*r IMS
few
blj
ver-
8t.
Spaarzaam
•n zuinig
In het
gebruik
het beate
l Voedingsmiddel
Voor Kinderen
(Vergadering van den Raad der Gem. Sneek
op Dinsdag 23 Nov. ’s avonds 7| uur.)
In Iedere
Apotheek of
drogisterij
voorhanden
Elscht alleen de wettig gedeponeerde
Alleen verkrijgbaar te Sneek
Het merk ie gedeponeerd onder No. 34057.
Aanbevelend, Fa. Johs. Tromp.
Voorzitterde heer P. J. de Hoop, Burge
meester.
Secretarisds heer P. Sikkes.
Aanwezig 12 ledenbij de opening afwezig
de h.h. Bakker, Kuyt en Mr. Veilenga.
De heer de Wolf vraagt en verkrijgt ver
lof om na behandeling der agenda een vraag
tot den Burgemeester te mogen richten over
regeerings-groenten.
en Wethouders voor de benoeming ~van
Armvoogd, wegens periodieke aftreding
den heer S. G. Ruiter.
B. en W. bevelen aan de h.h.1. A. Ab-
binga; 2. F. A. de Groot Boersma.
Met 10 stemmen wordt benoemd de heer
Abbinga. De heer de Groot Boersma verkreeg
1 stem, terwijl 1 stem in blanco was uitge-
zullen worden geplant.
De heer d r. B o u m a ontraadt dit omdat
van het planten der boomen zal afhangen het
plaatsen der telefoonpalen.
De heer We s t r a deelt mede dat de plaats
van de laatsten al bepaald is.
De heer Visser schaart zich aan de zijde
der commissie voor de gemeenteplantsoenen.
Plant men nieuwe boomen dan krjjgt men een
goede regeling voor de goederen-lossing. Want
Punt I. Vaststelling notulen der vergade
ring van 19 October 1915.
Hebben ter visie gelegen en worden onver
anderd vastgesteld.
Punt II. Mededeeling van ingekomen stuk
ken.
Ingekomen zjjn
a. missive van den Min. v. Binnenl. Zaken,
waarbij wordt goedgekeurd de benoeming van
dr. H. C. de Leeuw tot leeraar aan het Gym
nasium.
Voor kennisgeving aangenomen.
b. bericht van het bestuur der* Friesche
Coöp. Zuivel-exportvereeniging, waarbij zij aan
neemt de voorwaarden haar door de gemeente
gesteld bij het gebruik maken van den Trek-
weg bij Leeuwarden.
Voor kennisgeving aangenomen.
c. adres van den heer F. F. Leupen te
Leeuwarden, pas benoemd tot leeraar aan de
B. A. S. om hem ten spoedigste eervol ont
slag te willen verleenen. Autoriteiten schijnen
den heer Leupen, die leeraar aan de Land-
bouwwinterschool te Leeuwarden is, niet te
hebben toegestaan deze betrekking er bij waar
te nemen.
B. en W. zullen over dit adres prae-advies
uitbrengen.
Punt III. Aanbeveling van Burgemeester
een
van
is a.s. Dinsdag 30 Nov. in ’t Hotel
SCHRAM te Sneek te sproken en te ont
bieden voor de levering van BRILLEN
voor alle ooggebreken.
Het voorsteld e W o 1 f om de vergun
ning niet te verleenen voordat het contract is
geteekend wordt alsnu in stemming gebracht
en verworpen met 11 tegen 3 stemmen. Voor
de bh. de Wolf, Blok en Rjjpma.
□•(boomen aan de Looxmagraoht.
Punt VIL Voorstel van. Burgemeester en
Wethouders tot het in het openbaar op stam
verkoopen van de door hun College aan te
wijzen boomen, staande aan de Looxmagracht. r x - - x
van zeven boomen, staande aan het Heksenpad ^et 18 e?n ongeschreven wet dat de schippers
en van 3 boomen aan de Kerkgracht.
Een aantal bewoners van de Looxmagracht
hebben een klacht ingediend dat zij last onder
vinden van de boomen voor hunne huizen.
De commissie voor de plantsoen wenscht alle
boomen aldaar te doen vellen en een nieuwe
rij boomen te doen planten 2 M. van de wal
verwijderd. De gemeente-architect, de com
missie voer openbare werken en do meerder
heid van het D. B. kunnen zich niet vereeni-
gen met het plan daar een nieuwe rij boomen
te plaatsen, daar dan de verbroeding der straat
weer verloren gaat.
Andere bewoners van de Looxmagracht ver
zoeken dat de boomen mogen big ven staan.
De meerderheid van het D. B. stelt voor de
boomen aan de Looxmagracht op het gedeelte
Schoolstr.Looxmadwarsstr. te behouden. Op
het andere gedeelte van de gracht behoeven
wellicht ook niet alle boomen te worden ge
veld, doch bijv, om de andere. Speciaal de
witbloeiende kastanjes veroorzaken veel last,
deze zou men kunnen vellen, en de rood-
bloeiende behouden.
B. en W. verzoeken de keuze der te vellen
boomen aan ben over te laten. Bovendien wordt
voorgesteld 7 boomen aan het Heksenpad (bij
de Ned. Herv. Kerk en dr. Hertzberger) te
doen vellen en 2 boomen aan de Kerkgracht.
Alle boomen zullen op stam worden verkocht.
De heer Dr. Bouma verdedigt als min
derheid van het college van B. en W. en als
voorz. der commissie voor de plantsoenen het
planten van nieuwe boomen langs den
walkant. Als deze nieuwe boomen 2 M. van
de wal worden geplant bljjft er voor rijweg bij
den nieuwen toestand nog 6 M. De Stations
weg beschikt slechts over 4.50 M., de Alma-
straat over 5.75 M., de Prins Hendrikkade over
6.40 M., de Oude Koemarkt over 3.75 M. De
boomen nemen de ruimte van 2 M. langs den
wal niet absoluut weg. Daarop kunnen immers
goederen worden opgeslagen. Ook voor de vei
ligheid van het verkeer is het planten van
boomen wel gewenscht. Spr. zou dan een proef
willen nemen met een nieuw soort iep (olm)
die op de Ged. Pol voor het huis van den heer
Bast staat.
Wat de thans bestaande boomenrij betreft,
Spr. gelooft dat de commissie zich wat dit
punt aangaat wel kan vereenigen met het voor
stel van B. en W. Naar het oordeel der
comm. moeten deze boomen echter toch binnen
niet al te langen tijd worden gerooid. Daarom
oordeelden zij het beter het te doen nu de tuin
tjes toch tjjdeljjk in wanorde zgn.
De Voorz. zegt dat a'eze boomen-kwestie
de gemoederen nogal in beroering heeft ge
bracht, te oordeelen naar decourantenartikelen.
Er was verschil van meening ook in den boe
zem van het D. B., tot men tenslotte tot het
bemiddelingsvoorstel kwam dat is neergelegd
in het voorstel van de meerderheid v. h. D. B.
De witte kastanjes vooral geven de bewoners
nogal wat last, daarom zal het vormoedelijk
gewenscht zgn deze te rooien. Wat de breedte
van de Looxmagracht betreft deze wordt wan
neer er boomen worden geplant 6 M. De bouw
verordening schrijft echter als minimum voor
de straten voor 10 M. Spr. acht het dus niet
een nieuwe boomenrij aan te doen
bracht.
Punt IV. Voorstel van Burgemeester en
Wethouders tot vaststelling van een rooster
voor de levering van genees- en verbandmid
delen aan het Burgerlijk Armbestuur gedu
rende 1916.
Z. h. st. wordt deze rooster als volgt sa
mengesteld 1 e kwartaal IJ. v. d. Feer, 2e
kwart. J. de Ruiter, oe kwart, fa. de Jong,
4e kwart. L. Dokkum.
Punt V. Voorstel van de Commissie van
Toezicht op het Middelbaar onderwijs tot aan
vulling van artikel 24, le lid der verordening
voor de Burgeravondschool, met advies van
Burgemeester en Wethouders.
Het voorstel heeft ten doel het toelaten van
leerlingen van buiten de gemeente mogelijk te
maken.
Z. h st. wordt dit voorstel aangenomen.
Over den Trekweg.
Punt VI. Admes van Burgemeester en Wet
houders op het verzoek van den Directeur der
Leeuwarder Waterleiding Maatschappij om ver
gunning tot het leggen van eene 3/4 duims dienst
leiding in den trekweg onder Leeuwarden.
Het betreft hier den aanleg van een dienst
leiding voor de te bouwen perceelen van de
Friesche Coöp. Zuivel-Exportvereeniging. B. en
W. hebben tegen dezen aanleg geen bezwaar
en stellen voor de vergunning zonder heffing
van retributie te verleenen, daar de maat
schappij sedert 1911 reeds retributie voor de
hoofdleiding aldaar betaalt
De heer de Wolf dringt er op aan dat
deze vergunning niet zal worden verleend, voor
dat de Coöp. Friesche Zuivel-Exp.vereen, die
de voorwaarden waarop zjj van den trekweg
gebpuik zal mogen maken aannam, ook het con
tract heeft geteekend; het kan bljjken dat com
missarissen dit contract niet willen teekenen
en dan heeft de gemeente zich reeds eenigs-
zins gebonden door deze vergunning te ver
leenen. Daarom heeft de betrokken commissie
in haar laatste vergadering ook besloten de
aanvraag van den aannemer om een directie-
keet aan den trekweg te mogen bouwen,^niet
te behandelen voor het contract is geteekend
De Voorz. deelt mede dat de directeur
deze Vergunning vraagt opdat de aannemer
zijne werklieden van goed drinkwater kan
voorzien.
De heer W e s t r a zegt, dat het hier een
boel ander geval geldt dan met de door den
heer de Wolf genoemde keet, die op gemeente
grond staat. Spr. vindt dat de heer de Wolf
nu wel wat al te voorzichtig is.
(De heer K u y t komt ter vergadering.)
De heer Blok steunt het voorstel-de Wolf.
Zoolang de keet er niet is, is de waterleiding
ook niet noodig.
De heer D r. Bouma vindt den heer de
Wolf juist onvoorzichtig, daar hij geen geloof
.schijnt te hechten aan de schrifteljjke verkla
ring van de goed bekend staande Fr. Zuivel-
exp.ver. dat zij de voorwaarden van het con
tract aanvaardt. Volgens den heer de Wolf be-
teekent die schriftelijke verklaring dus niets.
De heer Zelvelder: het papiertje van
von Bethmann Hollweg.
(De heer Bakker komt ter vergadering.)
De heer de Wolf verdedigt nog eens zgn
standpunt.
De Voorz. is van meening dat de vereeni-
ging hoog genoeg staat om haar schrifteljjke
verklaring gestand te doen.
De heer Blok wjjst er op dat in het ver
leden is gebleken dat de menschen die aan den
Trekweg concessies hadden, niet altjjd de daar
bij gestelde voorwaarden nakwamen. Daarom
is het beter voorzichtig te zgn. Bovendien de
commissie adviseert de vergunning tot het
bouwen van die keet te laten wachten tot het
contract is geteekend.
De Voorz. vraagt den heer Blok van wie
hij weet dat er zulk een advies bestaat.
De heer Blok: van den heer de Wolf.
De Voorz. en de heer We st ra ontken
nen ten stelligste dat er reeds advies is uit
gebracht door die commissie. Laatstgenoemde
heer zegt dat deze commissie waarvan spr.
voorz. de heer de Wolf lid is, heeft besloten
het verzoek van den aannemer eenvoudig ter
zijde te leggen tot het contract is geteekend.
Een advies aan B. en W. is nog niet uitge-
braeht.
De keet staat er al, maar zooals bekend heb
ben B. en W. krachtige maatregelen genomen
om de rechten der gemeente te handhaven.
De heer K u y t begrijpt niet dat de h.h.
Zelvelder en Rijpma van oordeel zijn dat de
Vrijz. dem. moreel gebonden zgn voor vervr.
winkelsluiting te stemmen. Spr. is V.D. doch
dat neemt niet weg dat hij niet alle bepalin
gen van het programma onderschrijft. De
kwestie der arbeidsbeperking hoort niet bjj
deze zaak. De winkeliers hebben bij de enquête
uitspraak gedaan en zich met 10 °/0 meerder
heid tegen winkelsluiting verklaard. Welnu,
het gaat niet aan dat de raad thans tegen
deze uitspraak van de winkeliers en belas
tingbetalers ingaat. Vreemd is dat de voor
standers van winkelsluiting beweren dat er
na 9 uur niet meer gekocht wordt, terwijl zij
toch Zaterdags den winkels willen toestaan ook
na dien tijd open te blijven en op dien dag
de menschen juist vroeger kunnen koopen.
Spr. veroordeelt het dat kleine winkeliers
zouden worden gedwongen hun winkels ook
te sluiten en deze zelf dus niet zouden mogen
werken. Dit is vrijheidsberooving waarbij de
Duitschers zich misschien neerleggen, omdat
zjj gewoon zijn meer „gemassregelt” te wor
den dan wjj. Ook is vervroegde winkelsluiting
een schadepost voor de gemeente. Men denke
aan minder gasverbruik. Spr. zou voor een
regeling zijn welke den bedienden een beperkte
arbeidsduur oplegde, maar is tegen verplichte
sluiting zooals is voorgesteld.
De heer IJ t s m a bestrijdt de opvatting van
de enquête van den heer Kuyt. Men heeft
feitelijk een enquête gehouden onder de kikkers
of het moeras zou worden droog gelegd, en
nu blijkt dat niet alle kikkers er tegen zijn.
Beschouwt men de zaak zoo, gaat men er
van uit dat verwacht werd dat alle winkeliers
tegen de sluiting waren dan valt de uitslag
nog al wat mee. Als argument om de zaak af
te stemmen mag men den uitslag niet gebruiken.
Immers zgn de winkelbedienden die er allen
voor zgn, nooit gevraagd en hun gaat het toch
zeker ook direct aan. Wat de kwestie in Duitsch-
land betreft, spr. heeft juist betoogd dat ook
daar aanvankeljjk veel verzet tegen winkelslui
ting is geweest. Of de gemeente van de maat
regel misschien eenige schade zal hebben mag
bjj een dergeljjke belangrijke sociale maatregel
niet tellen. Ten slotte wjjst spr. er nog op
dat menige winkelier zjjn winkel openhoudt
om zgn concurrent.
j Dat de zaak der winkelsluiting vordering
maakt blijkt uit het feit dat in verschillende
gemeenten om Amsterdam verzocht wordt win
kelsluiting in te voeren.
De heer de Wolf zal voor het voorstel—
i Zelvelder stemmen onder uitdrukkelijke voor
waarde dat hjj zich zjjne stem over de veror
dening ®lve absoluut voorbehoudt. Wordt de
verordening als die in de groote steden dan
zal hjj dan tegen stemmen. Immers er moet
voor gezorgd worden dat de schipper jj hier ten
allen tjjde waren kan betrekken. Sommige win
keliers beuren vóór de morgenuren van die
schippers soms wel f30. Daarmede moet re
kening worden gehouden want de schippers
moeten hun waren hier blijven betrekken en
niet in IJlst of Langweer.
De heer Bakker wil er enkele V.-D. raads
leden op wjjzen dat zij gekozen zijn ook met
hulp der S. D. A. P. en op hun program.
(Beweging.)
De Voorz. wjjst den heer Bakker er opdat
de raadsleden vrjjstaan en geen ruggespraak
mogen houden met hunne kiezers.
Dt heer Bakker betoogt dat hjj toch het
recht van kritiek heeft en verklaart het niet
in orde wanneer V.-D. raadsleden thans van
hun program afwijken.
De heer Kuyt zegt dat uit het gezegde
van den heer Bakker blijkt dat een onhandige
vriend erger is dan een hevige vjjand. Spr.
vraagt den heer Bakker met wiens hulp die en
diens partjjgenoot hier zitten. Ook zjj zijn
niet gekozen met de paar honderd eigen stem
men. Spr. herhaalt dan overigens zjjne mee
ning dat de enquête de doorslag heeft gegeven.
De heer Blok, in principe tegen zulk een
verordening, zal voor het voorstel—Zelvelder
stemmen waar het hier geldt de strjjd van een
groep menschen, die iets meer aan hun leven
willen hebben.
De heer d r. Bouma is altjjd voorstander
van winkelsluiting geweest. Spr. ontkent ten
stelligste dat de Raad door den uitslag der en
quête verplicht is de winkelsluiting af te stem
men. De Raad heeft zich zjjn onafhankeljjk-
heid beslist voorbehouden.
De heer Zelvelder verklaart dat zjjn
woorden betreffende het V.-D. program tot
zjjn partjjgenooten niet dezelfde beteekenis
hadden als de opmerking van een derde als
den hr. Bakker. Laten deze raadsleden zich
door dit gezegde van den heer Bakker niet
laten weerhouden voor de winkelsluiting te
stemmen.
Tot stemming over het voorstel—Zelvelder
wordt alsnu overgegaan. Het wordt aangeno
men met 9 tegen 4 stemmen. Tegen de hh.
Kuyt, Kiezebrink, Bont en Huges.
In principe is dus besloten tot
invoering van verplichte vervroegde
winkelsluiting.
Punt X. Voorstel van Burgemeester en Wet
houders om hun College te machtigen tot on-
derhandsche uitgifte van perceeltjes tuingrond.
Heeft ter visie gelegen en wordt z. h. st.
goedgekeurd.
Punt XI. Voorstel van Burgemeester en
Wethouders tot wijziging van het raadsbesluit
van 19 October 1915 no 10 terzake geldleening
met het Old Burger Weeshuis.
Heeft ter visie gelegen en wordt z. h.
goedgekeurd.
Punt XII. Voorlopige vaststelling pen
sioensgrondslagen gemeente-ambtenaren.
Heeft ter visie gelegen en wordt z. h. st.
goedgekeurd.
Hot ongeluk in den watertoren.
Punt XIII. Mededeeling van Burgemeester
en Wethouders betreffende het ongeluk met doo-
delijken afloop, in het reservoir van den wa
tertoren overkomen aan den werkman J. Hil-
verda.
Oe herstelling van het bloed.
Een reeks van maatregelen zijn noodig wan
neer een lijder aan bloedarmoede moet behan
deld worden. Die maatregelen vormen den leef
regel en hebben betrekking op de hygiëne, op
het voedsel, op de uren van werk, van oefening,
van rust. Buiten den leefregel is het de genees
wijze die bestaat in hulp aan het gestel, om
op nieuw een rijk, zuiver, krachtig bloed te
maken. Dat is wel de zaak der Pink Pillen die,
wat spreekwoordelijk is, bloed met iedere pil
geven. In den prospectus die om de doosjes is
gerold, vinden de zieken alle noodige aanwij
zingen voor het vaststellen van een goeden
leefregel; in het doosje zelf vinden zij de pil
len die hen genezen door nieuw bloed te vormen.
Aan de zieken die over de gevolgde genees
wijzen niet voldaan zijn, raden wij den strijd
niet op te geven en een laatste proef te nemen
met de Pink Pillen, die, zij hebben het herhaalde
malen zoo goed bewezen, genezen wanneer an
dere geneesmiddelen gefaald hebben. Hiervan
wordt ons op nieuw een treffend bewijs gegeven
door de genezing van een Fransche dame, Mme
Vauthier wonende te La Varenne-St-Hilaire
(Seine-Frankrjjk), Avenue Coffin n° 42, die ons
den volgenden brief schrijft:
Ik was door een erge bloedarmoede aange
tast en zeer vervallen doordat ik bijna niet at
en even weinig sliep. Ik was aan het eind van
mijne krachten en leed voortdurend aan be
nauwdheid, vooral bij het bestijgen van trappen,
aan hartkloppingen, aan schele hoofdpijn. Ik was
zoo zwak dat ik al mijne bezigheden had moe
ten opgeven, en bleek om bang van te worden.
Na vele versterkende middelen te hebben ge
nomen, zonder eenige merkbare verbetering, was
ik ongerust en vroeg mij af of ik niet een dier
borstziekten had waarvoor geen kruid is gewas
sen. Eindelijk heb ik uwe Pink Pillen gebruikt,
die, door het goed dat zij mij onmiddellijk
hebben gedaan, mij volkomen gerust hebben
gesteld. Ik heb begrepen dat ik daar het ware
geneesmiddel voor mijn kwaal had. De Pink
Pillen hebben mij in der daad zeer goed ge
nezen.
De Pink Pillen genezen: bloedarmoede, bleek
zucht, algemeene zwakte, maagpijnen, schele
hoofdpijnen, zenuwpijnen, neurasthenie, sto
ringen van het vronwelijk geslacht.
De Pink Pillen zijn verkrijgbaar i f 1.75 per
doos en f 9 per zes doozen bij het Hoofddepdt
der Pink Pillen, Dacostakade 15, Amsterdam.
Voor Sneek en Omstreken bij de heeren
Joh. W. Meijer en B. Meindersma te Sneek en
bij alle goede Apotheken en Drogisterijen.
gewenscht
planten.
De heer W e s t r a sluit zich aan bij het
door den Voorz. gesprokene. De bewoners van
de Oostkant der Looxmagracht willen de boo
men gaarne behouden en dat kan bij deze re
geling. Hebben de bewoners van de andere
zijde last, welnu dan moeten die boomen wor
den weggenomen, of bijv, om de andere.
De heer Blok sluit zich aan bij het door
den heer Dr. Bouma gesprokene. Wel wordt
in de bouwverordening 10 M. breedte voor de
straten voorgeschreven, maar na aftrek van
trottoir blijft dan ook maar 6.40 M. over. Spr.
kan zich er wel mee vereenigen dat de oude
boomen slechts gerooid worden voor zoover
noodig Het ware echter misschien een betere
regeling geweest wanneer do raad maar direct
besloten had alle tuintjes te naasten, langs de
huizen een trottoir aan te leggen en langs de
wal boomen te planten. Dan was de zaak met
het oog op verdere uitbreiding van het
keer, meer radicaal geregeld. Dat is echter
niet geschied.
De Voorz. gelooft niet dat men zoo gauw
de tuintjes zal moeten naasten. Tegenover wat
de heer Blok omtrent de voorgeschreven breedte
der straten zegt, stelt spr. het feit dat 10 M.
als minimum is aangenomen en het hier een
belangrijke verkeersweg geldt.
De heer de W o 1 f is er voor dat getracht
zal worden een deel der boomen aan de Loox
magracht te behouden. Hij is tegen het plan
ten van een nieuwe boomenrij. Wel heeft de
hr. dr. Bouma verschillende straten genoemd
die minder breed waren dan de Looxmagracht
dan zou worden, maar daaronder was geen
gracht en geen plaats waar gelost werd zooals
aan de Looxmagracht.
De heer Huges wjjst den heer de Wolf
op de Bothniakade waar ook boomen staan en
waar het verkeer geen last ondervindt.
De heer dr. Bouma betoogt dat de schip
pers die lossen juist het verkeer belemmeren
door voor hunne goederen veel plaats in te
nemen. Plant men boomen dan krjjgt men
een natuurlijke afscheiding, waarbinnen men zich
altijd zal houden voor het opslaan der goederen.
De heer Kiezebrink gaat accoord met
het voorstel van de meerderheid van het D.B.
Er dienen geen nieuwe boomen geplant te
worden op dezen verkeersweg, waarin men
twee moeilijke bochten heeft.
De heer IJ t s m a zou gaarne eerst later een
beslissing willen nemen of er nieuwe boomen
binnen de boomenrjj blijven.
In stemming wordt alsnu gebracht een voor-
stel-d r. B o u m a om een rij nieuwe boomen
langs den wal te plaatsen.
Dit voorstel wordt aangenomen met 8
tegen 6 stemmen. Tegen de hh. Westra, Kuyt,
Kiezebrink, de Boer, de Wolf en IJtsma.
Wat de oude boomen betreft, aan B. en W.
wordt overgelaten te beslissen welke boomen
zullen worden gekapt. De boomen aan de
Oostkant zullen blijven staan, aan de Westkant
zullen vermoedelijk de witbloeiende worden ge
rooid, de roodbloeiende blijven staan.
De heer R ij p m a verzoekt nog dat men de
zeven boomen aan het Heksenpad niet alle zal
rooien, doch 3 boomen die onmiddellijk bij de
Kerk staan zal sparen. Spr. begrijpt wel dat
de omwonenden van de andere 4 last onder
vinden. Na korte discussie wordt besloten dat
B. en W. zullen handelen naar omstandigheden
en eens zullen zien of bedoelde 3 boomen te
sparen zgn.
(De heer Westra verlaat de vergadering.)
Punt VIII. Voorstel van Burgemeester en
Wethouders tot wijziging van het raadsbesluit
van 19 October j I. no. 11 sub. 2e en 5e, be
treffende contrdle op het comptabel beheer van
den gemeente-ontvanger en den Directeur der
gasfabriek en waterleiding.
Deze wijziging is noodig omdat Ged. Staten
hunne goedkeuring aan de hun aangeboden
verordening hebben geweigerd. De regeling
worpt thans zoodanig gemaakt, dat de accoun
tant, die de contröle zal uitoefenen, tot ge
meenteambtenaar wordt benoemd, hetgeen om
goedkeuring te verkrjjgen, vereischte was.
Z. h. st. aldus besloten.
De winkelsluiting.
Punt IX. Rapport der Commissie voor het
instellen van een onderzoek naar de meening
der winkeliers over het vraagstuk der bij ver
ordening geregelde vervroegde sluiting van win
kels, met voorstel van Burgemeester en Wet
houders.
Overgelegd wordt het rapport der bedoelde
commissie, waaruit blijkt, dat bij de gehouden
stemming, waaraan 431 winkeliers konden
deelnemen, 340 hebben gestemd. Daarvan
verklaarden zich 145 voor, 183 tegen winkel
sluiting, terwijl blanco waren 3 stemmen en
van onwaarde 9,
B. en W. achten het gewenscht dat de raad
zich thans principieel uitspreekt of vervroegde
winkelsluiting zal worden ingevoerd of niet.
Beslist de raad tot invoering dan zullen B. en
W. eene verordening ontwerpen on den raad
ter behandeling aanbieden. In het tegenover
gestelde geval is de zaak van de baan en met
haar de ingediende adressen.
De heer Zelvelder wjjst er op dat de
Raad, sedert hjj zich tweemaal tegen ver
vroegde winkelsluiting uitsprak, van samen
stelling is veranderd, zoodat de zaak thans
wel weer eens mag worden behandeld. In vele
gemeenten is de verplichte vervroegde winkel
sluiting reeds ingevoerd en ingeburgerd. De
bezwaren van de tegenstanders nagaande komt
Spr. tot de conclusie dat het bekende „per
soonlijke vrijheids-argument” niet opgaat. Ook
op ander gebied, bijv, vrouwenarbeid en ar
beidsduur wordt door den wetgever ingegrepen
omdat het algemeen belang gaat boven dat
van den persoon. Een ander bezwaar is, dat
niet allen worden getroffen, doch deze tegen
standers huldigen een radicalisme dat niet is
door te voeren. Vervroegde winkelsluiting is
een algemeen belang voor de winkelbedienden.
Voor de vrouwelijke is het lange staan uit
gezondheidsoogpunt achadeljjk en bovendien
zgn groote ethische belangen in het spel, de
bedienden dienen over meer vrjjen tjjdte be
schikken voor hun gezin en eigen ontwikke
ling. Deze zelfde groote moreele voordeelen
genieten de winkeliers, wanneer de winkelslui
ting er komt. Als bezwaar wordt nog genoemd
dat zij, die uitsluitend met eigen krachten
werken, schade zullen lijden. Wanneer alle
winkels echter moeten sluiten, kunnen ook
deze winkeliers geen schade hebben, immers
allen worden gelijk behandeld.
Spr. hoopt dat algemeen bekend is dat zijne
partjj in haar program de verplichte winkel
sluiting heeft opgenomen. Spr. kan zich voor
stellen dat enkele raadsleden iets tegen zekere be
palingen van de verordeningen der groote steden
hebben maar tegen het beginsel zeker niet.
Daarom gaat het hier. Spr. stelt voor het D.B.
op te dragen eene vorordening op vervroegde
winkelsluiting te ontwerpen.
Den heer R jj p m a doet het genoegen dat
den Vrjjz. Democraten de gelegenheid wordt
geboden metterdaad te toonen, dat het hun
ernst is met hunne beginselen. Spr. vindt het
jammer dat deze actie zoo onsympathiek en
bijna Russisch genoemd is eene voor gedwon
gen winkelsluiting, terwjjl het om verkorting
van den arbeidstijd der bedienden gaat. Deze
verkorting is noodzakeljjk, lange arbeidstijden
werken noodlottig. Elke hervorming vraagt
offers, maar Spr. heeft genoeg vertrouwen in
het aanpassingsvermogen van den mensch om
te verwachten, dat de gemeente de invoering
van vervr. winkelsluiting spoedig zal waardee-
ren. Met genoegen steunt Spr. het voorstel-
Zelvelder.
De heer IJ t s m a wijst op den toestand in
Duitschland, waar in vele gemeenten de in-
voering van winkelsluiting met evenveel heftig
heid werd bestreden als in Nederland een rijks-
wet bepaalt daar dat de negenurige sluiting nog
kan worden vervroegd tot acht uur, wanneer
2/3 der winkeliers dat verzoeken. Welnu in i
reeds 1000 Duitsche gemeenten is de sluiting
om 8 uur ingevoerd. Dit zegt genoeg.
