f2000
Westerhof's Koffie.
SNEEKER COURANT (67ste Jaargang) en WYMBRITSERADEEL (14de Jaargang)
bij‘g“ge f o ït f ISO f 50 W f?5
Officieel Orgaan der Gemeente Sneek.
MEUBELFABRIEK NEDERLAND
Zaterdag 15 April 1916.
No. 57.
De Abonne’s op dit blad worden op aanvraag Gratss wer,^ek©i'ti tegen de gevolgen van Ongelukken voor onderstaande
RECLAMEKOLOML
Nieuwstijdingen
Uitgevers: Firma H. BRANDENBURG!!
Ged. Poortezijlen, - Hoek Kletafid - Sneek.
Verschijnt Dinsdags- en Vrijdagsavonds.
BEHANGSELS in cuir, doek, papier etc.
Onze prijzen zijn per pond:
Preanger 85 ets.
Java 75
Kwaliteit B 67
No. 1 63
32e Jaargang.
bedragen. (Risico gedekt door de ïïollandsche Algemeene Verzekeringsbank te Schiedam.)
I
>te
N.
E.
Een uur licht.
o,
bij verlies
van een Duim.
bij verlies van
elke andere
Vinger.
bij
O v e r 1 ij d e n.
J. A. HUIZINGA, Groningen.
AIO E X
Invaliditeit. 1«VV Overlijden, f Uv of Oog. van een D u i m. f sJV Wijsvinger.
I.
id.
ie
d.
gesteld.
de „Eerste Nederland-
I”
besparing aan kunstlicht is. Het is
ld
1.
i
i-
Groota Advertontiën kannen rsitorlijk tof Maandags- en Donderdags-
avonds ingesonden wordm, kleine tot Dinedsigg- en Vrijdags-
morgena i@ onr.
TBLBPOOfó No. 150.
de
oo
en
en
ia,
en
it-
»r.
Telefoon 118.
e»
it-
.B.
90
re
3-
ABONNBMENTS-FBUS
Per jaar fl.50, franco per post f2.buitenland f 5.—
.Afzonderlijke aurmneri! 3 cent.
.OVmTBNTlH-FRIJS
15 regels 35 oent, elke regel meer 6 cent.
Bij abonnement belangrijke korting.
Ingezonden Mededeelingen 10 cent per rege’.
In „Het Volk” schrjjft G. v. d. B.
„Wie uwer zou niet van harte verheugd
zijn, als ’s zomersavonds de zon inplaats van
te acht uur of half negen, te negen uur of
half tien onderging? Wie uwer zou het niet
heerlik vinden, indien het inplaats van 9 uur,
eerst te 10’uur donker werd Wie uwer heeft
er iets tegen zijn petroleum- of gaslamp een
uur later aan te steken? Een uur kunstlicht
te sparen Een uur zonnelicht te winnen
Inderdaad, dat kan, dat kan zeer gemakke-
lik. Het denkbeeld is zelfs allerminst nieuw.
Maar door de oorlog, door de duurte, door do
dringende noodzakelikheid overal te sparen,
waar dat sparen maar eenigszins mogelik is,
is het eensklaps weer aktueel geworden. 1 Mei
a.s. zal het denkbeeld in Duitsland verwezen-
likt worden. Een desbetreffend wetsvoorstel is
enige dagen geleden door de Bondsraad aan
genomen. En Frankrgk, waar de zaak op ’t
ogenblik ernstig besproken wordt, zal hoogst-
waarschijnlik volgen.
Waarop komt dan dit denkbeeld neer In
de nacht van 30 April op 1 Mei worden te
elf uur ’s nachts alle klokken van overheids
wege één uur vóór, dus op 12 uur gezet. Alle
openbare diensten en in aansluiting daaraan
ook alle partikuliere ondernemingen beginnen
de volgende dag in overeenstemming met de
nieuwe tijd, die de klok aangeeft. Een fabriek,
waar het wëfk om zeven uur begint, begint
nu, als de klok zeven uur wjjstterwjjl het
volgens zonnetijd eerst zes uur is. Des avonds,
als de zon volgens zonnetijd te half acht on
dergaat, wyzen alle klokken half negen aan
is het dus in het maatschappelik leven half
negen. Het prakties resultaat is dus, dat de
zon inplaats van te half acht te half negen
ondergaatdat het inplaats van om acht uur
om negen uur donker wordt. Het uur dag
licht is gewonnen
Daarentegen komt de zon inplaats van te
half vijf eerst te half zes op. Het blijft dus
donker tot vgf uur, inplaats van tot vier uur.
Maar hoe gering is het aantal mensen, dat
Ziet gij er goed uit
Zij die een goede gezondheid heeft, ziet er
altijd goed uit. Alles wat gij op uw gelaat
moogt smeren of wrijven, zal u geen bloed
geven als uw bloed arm is, en alleen aan de
strooming van een rijk en zuiver bloed door
de aderen, kunt gij een schoons kleur te dan
ken bebban. De Pink Pillen geven rijk en
zuiver bloed met iedere gift, zij doen de bleek
heid verdwijnen, geven krachten, een goede
eetlust, een goede spijsvertering. Zij geven
gezondheid en doen u er dus goed uitzien.
Zij bewijzen de grootste diensten aan bleeke,
bloedarme jonge meisjes, aan werksters, die
door vermoeienissen en waken haar kleur heb
ben verloren. De vrouwen moeten de aandacht
trekken, daaraan moeten zij altijd denken.
Bij gebrek aan werkelijke schoonheid, kunnen
de vrouwen de aandacht trekken door een
aanzien van gezondheid dat van geheel haar
persoon uitgaat, Zij moeten dan blik niet
terug houden om er een gevoel van medelij
den in te lezen, omdat zij er zoo slecht uit
zien. De Pink Pillen geven aan de vrouwen
bloed en gezondheid en maken dat zij er goed
uitzien.
De Pink Pillen zijn verkrijgbaar Af 1.75 per
doos sn I 8 per zes doozen bij het Hoofddepot
der Pink Pillen, Dacostakade 15, Amsterdam.
Voor Sneek en Omstreken bij de Erven Joh.
W. Meijer en fa. B. Meindersma te Sneek en
bij alle goede Apotheken en Drogisterijen.
NIEUWE SNEEKER COURANT
SNEEK. Woensdagavond werd op de
bovenzaal van café >De drie Friezen* op
initiatief der afd. Sneek* van Volksonder
wijs een Ouderavond van school No, 2 ge
houden. Deze avond mag uitstekend ge
slaagd heeten. De leerlingen der hoogste
klasse zongen daarbg zeer verdienstelijk
onder leiding van hun onderwijzer, den
heer M. v. d. Werff, eenige twee- en drie
stemmige liederen, ’t Hoofd der school, de
heer Ronner, hield een interessante causerie
over „Gezondheid in verband met de school.”
De ouders waren in grooten getale opge-
komen. Naar aanleiding van 't zingen der
kinderen aanvaardde 't bestuur van Volks
onderwijs de opdracht, de noodige stappen
te doen een Zangschool op te richten van
leerlingen en oud-leerlingen van school
No. 2.
Bij ’t Woensdag j.l. gehouden exa-
Liover In Nederland.
Een boerenknecht te Eemster (Dr.),
moest 9 maanden gevangenisstraf onderga an
waarom hg over de grens vluchtte en in
het geopend zjjn der bruggen des Zondags
naar Stavoren met de mededeeling dat de zoo
genaamde Koebrug te Stavoren des Zondags
morgens gesloten is van 812 uur.
Wordt besloten den heer Sevensma made te
deelen, dat van het gemeentebestuur van Sta
voren bericht is ontvangen, dat de bruggen
over het groote vaarwater aldaar Zondags steeds
open zijn
Afschrift van een adres van het Bestuur
der vereenigiug „Hou en Trou” te Amster
dam aan de Tweede Kamer der Staten Gene
raal, waarin het bezwaren oppert tegen de
voorstellen van de Oorlogswinstbelasting met
verzoek hieraan adhaesie te betuigen.
Na gehouden bespreking bljjkt, dat de Ka
mer zich geheel met het Regeeringsvoorstel
kan vereenigen en wordt daarom besloten dit
stuk voor kennisgeving aan te nemen.
k. Behandeling van het adres van de Ka
mer van Koophandel te Njjmegen aan de Tweede
Kamer, waarin wordt verzocht de voorgestelde
wijziging van Art. 19 uit het Ontwerp-wet
tot aanvulling en wjj'ziging der Posttarieven,
niet aan te nemen.
De commissie, ia wier handen dit stuk was
gesteld brengt rapport uit, waarna, met alge
meens stemmen wordt besloten hieraan ad
haesie te betuigen.
Z. Mededeeling van
sehe Koopmansgilde” te Dusseldorf, dat zg zich
tot de Duitsche autoriteiten heeft gewend, in
verband met de vele aanvragen van Neder
landers welke voor zaken naar Duitschland
willen reizen en moeilijkheden hadden met
het verkrijgen van een visum van het betrok
ken Duitsche consulaat.
Belanghebbenden kunnen hieromtrent in
lichtingen bekomen bij den secretaris dezer
Kamer.
4. Voorstellen en besluiten.
Het eerst wordt gesproken over de ingekomen
klachten over den bestaanden woningnood in
deze gemeente, vooral wat woningen betreft
voor kleine burgers en arbeiders.
Ter nader onderzoek wordt deze zaak in
handen gesteld der betrokken commissie.
Tevens zullen de klachten over’t lacg wach
ten bij 't aanbieden van telegrammen, vooral
op Dinsdag door de commissie van postzaken
worden onderzocht.
Hierna sluit de voorzitter de vergadering.
heeft, weinig van dien van Greenwich ver
schillend, schijnt een daartoe strekkend wets
voorstel veel sympathie ontmoet te hebben.
En, naar bericht werd, heeft het Zwitsersche
Staatsspoorwegenbestuur reeds overleg gepleegd
zoowel met Duitschland als met Frankrgk om
met 1 Mei zomertgd in te voeren.
„Door dit voorbeeld te volgen, zou ons land
een gelegenheid tot aanzienlijke besparing op
de kosten van kunstlicht gedurende vijf maan
den laten voorbijgaanen daarvan in tegen
stelling met het grootste deel van West- en
Middel-Europa geen gebruik maken. In de
Maatschappij van Nijverheid werd, zooals nog
pas is herinnerd, aangetoond welke voordeelen
zoodoende ongebruikt zouden worden gelaten.
„Ook met het oog op het spoorwegverkeer
verdient het voorbeeld van onze buren voor
Nederland navolging. Niet om der wille van
het personenvervoer dat is zoozeer beperkt
en aan de grens hebben de weinige passagiers
wegens de scherpe examinatie aan goed en
lijve toch al zooveel geduld te oefenen, dat
het er voor hen niet veel toe doet of zij don
Duitschen trein die hen van den Nederland-
schen moet overnemen, zien vertrekken op het
oogenblik van hun aankomst. Ernstiger is de
vertraging en de bemoeilijking die het goe
derenvervoer uit Nederland, met name van
landbouw- en tuiuproduuten, waarbij snelheid
een zoo belangrijke factor is, van het verval
len der geregelde aansluitingen zullen onder
vinden.
„Een bezwaar van administratieven aard is,
dat een tijdverandering ten onzent niet bij Kon.
besluit kan worden ingevoerd, maar op een
wet moet berusten. En het is kort dag (hoe
langer hoe korter 1) Wij zien de lange gezich
ten in de regeeringMmreaux al bg het beden
ken dat een nog in deze week op te- stellen
ontwerpje vóór 1 Mei al de stadia van parle
mentaire behandeling zon hebben te doorloo-
pen. Maar in dat opzicht zijn we nu sedert
bet eind van Juli 1914 een weinig wereldwijs
geworden en hebben we geleerd, dat de wet-
telgke vorm voor de spoedige totstandkoming
van een overheidsmaatregel nooit een bezwaar
behoeft te zijn, indien regeering en parlement
den maatregel zelf voor noodig en dringend
houden.
„Of zij dit doen, weten wg niet. Wg ge-
looven, dat zij er nog niet veel over hebben
gedacht en zouden juist daarom, nu het nog
tijd is, hun aandacht voor dit werkelijk niet
geringe belang gaarne doen ontwaken. Duitsch
land zet met 1 Mei zgn klokken een uur voor
uit, waarschijnlijk ook Frankrijk en misschien
Engeland. Zouden wg ’t laten omdat de wet
ermee gemoeid is? Of zullen we er, door den
nood gedwongen, misschien midzomer mee ach
teraan komen, tgd verspillende uit louter tijds
gebrek
„Moge de regeering hier spoedig toetasten.
Of zoo zjj draalt, het parlementair initiatief
in beweging komen. Het onderwerp is onder
de tegenwoordige omstandigheden zoo dood
eenvoudig van aard. Zelfs de Amsterdamsche
Beurs behoeft ditmaal niet bevreesd te zijn
voor een vertraging van haar overzeesehe en
transatlantische informaties, daar de Ameri-
kaansche beurstelegrammen haar wegens den
oorlog toch niet tijdig bereiken en de Lon-
densche beurs met de vervroeging van den En-
gelschen dag zou meegaan.”
hiervan last ondervindt, in verhouding tot het
reusachtig getal, vrgwel iedereen, die ’s avonds
medeprofiteert 1
Deze ééne nacht slaapt dus ieder een uur
korter. Wie daarin een bezwaar mocht zien,
zal straks gerustgesteld worden dit uur wordt
weer ingehaald
De toestand blgft zoals die geworden is, de
hele zomer door. Alleen wordt hij nog beslist
gunstiger. In dp maanden Junio en Julie wordt
het ’s morgeus inpfaats van om drie uur, om
vier uur licht. Niemand zal daar last van heb
ben. Daartegenover blijft de winst ’s avonds
geheel behouden; inplaats van half tien, wordt
het eerst te half elf donker.1)
In Augustus is de toestand weer ongeveer
als in Mei.
In de nacht van 81 Augustus op 1 Septem
ber worden alle klokken echter te twaalf uur
op elf uur teruggezetde slapers kunnen het
verloren uur inhalen en de volgende dag is
de toestand weer geheel, als er niets gebeurd
was.
Bijna ieder zal dus gedurende de 4 maan
den 1 uur per dag aan kunstlicht uit sparen.
Dat dat vooral in deze dure, tijden van groot
belang is, ziet een ieder onmiddellik in.
Aangezien de lamp in de meeste gezinnen
gedurende deze maanden gjmiddeld 2 uur
brandt, komt de besparing overeen met een
verlaging van de gas- of petroleumprijs ge
durende deze maanden tot op de helft.
Door enkelen is soms nog de mening ge
opperd, dat het dagelikse leven zich niet aan
de wgziging zou storen en kalm zgn gang
zou blijven gaan volgens de oude klok. Deze
mening lijkt ons onhoudbaar. Men vergete
niet, dat alle openbare diensten, trein, trem,
post, school, enz. enz. zich onmiddellik naar
de nieuwe tgd zuilen richten. Dan kan het
partikuliere leven geen weerstand bieden. An
ders zou het misschien nog zgn, indien het
hier een voor de gemeenschap onaangename
verandering betrof. Maar juist het tegenover
gestelde is het geval. Bijna ieder zal blij zgn
mede te kunnen profiteren.
En er is op dit punt enige ervaring. Toen
enige jaren geleden de Amsterdamsche tijd
in ons land officieel is ingevoerd, heeft die
invoering nergens, ook niet in de streken,
waar tot dien een andere tgd had gegolden,
enig bezwaar met zich gebracht. We hebben
daar altans nimmer van gehoord.
Wèl is daarentegen bewezen, hoe groot de
besparing aan kunstlicht is. Het is namelik
nog niet zo heel lang geleden, dat in West-
Duitsland, de Midden-Europese tijd werd in
gevoerd. Dat bracht mee, dat de klok daar
voor goed en voor het geheele jaar ongeveer
een half uur vóór werd gezet. Dat betekende
dus een winst van een half uur kunstlicht
's avonds gedurende het gehele jaar waarte
genover een verlies van een half uur ’s mor
gens stond gedurende 5, 6 misschien 7 maan
den. Dus per slot van rekening een winst van
een half uur gedurende een half jaardat is
dus mindor dan de nieuwe regeling met zich
zal brengen.
Welnu, in dat jaar daalde eensklaps in alle
steden van West-Duitsland het gasverbruik,
dat vóórdien onafgebroken stggende was ge
weest 1 Ondanks dit feit is men hier enige
jaren geleden dom genoeg geweest niet de
Midden-Europese, maar de Amsterdamse tgd
in te voeren.” Schrgver pleit ten slotte voor
invoering van de nieuwe regeling.
Ook de „N i e u w e Ct.” vraagt waarom hier
niet ter besparing van kunstlicht, evenals in
Duitschland en hoogstwaarschgnlgk ook in do
andere om ons heen liggende landen, met 1
Mei de zomertgd wordt ingevoerd
Het geldt thans niet een keus te doen tus-
seben Middel-Europeeschen Tgd en Greenwich-
igd, de Duitsche klok of do Engelsche. Wg
behouden onzen eigen nationalen tijd de eeni
ge verandering die wij aanbrengen, strekt om
met den tgd van onze buren aan weerzgden
met 1 Mei in dezelfde verhouding te blijven
als thans.
„Dit natuurljjk,gwanneer wij aannemen, dat
niet alleen Duitschland (waar het besluit reeds
is genomen), maar ook Engeland (waar een in
tweede lezing aangenomen wetsvoorstel geraed
ligt) met 1 Mei zgn klokken een uur vooruit
zal zetten. In Frankrijk, dat zgn eigen tgd
Men zou zelfs op 1 Junie de klok op
nieuw een uur vóór kunnen zetten en op 1
Augustus reeds een uur terug. Maar misschien
is het beter dit voor later te bewaren.
VERGADERING van de KAMER van
KOOPHANDEL en FABRIEKEN
te SNEEK op Dinsdag 11 April
1916.
Aanwezig de h.h. S. Henstra, Voorzitter,
W. Nieveen, E. Priester, S. v. d. Meulen Sz.,
R. Gorter en J. Lindeman, Secretaris.
Afwezig met kennisgeving de hh. P. Rei-
nouts van Haga, H. Brenninkmeijer.
Punten van Behandeling
Na de opening der Verg, door den voor
zitter worden de notulen der vorige Verg, ge
lezen en goedgekeurd.
2. ^'Lecture^der uitgegane stukken»
a Aanvraag ontwerp-wet tot wijziging van
Post-, telegraaf- en telefoontarieven
b Verzoek aan den Raad der gemeente
Sneek om goedkeuring der rekening over 1915
c Antwoord aan den heer R. Sevensma op
zgn schrijven inzake sluiting der bruggen op
Zondag.
d Schrijven aan den Directeur van ’t Post-,
kantoor alhier inzake bestelling in Wyk I
e Antwoord aan de Firma Kuyt alhier in
zake haar schrijven over oprichting douane
loods
f—k Adhesiebetuigingen bij adressen om
zakenverlof
3. Behandeling der volgend» ingekomen
stukken
ag Verzoeke* om adhaesiebetuiging by
adressen om zakenverlof aan Z. Ex. den Mi-
aister van Oorlog
Deze stukken zgn reeds door het Bestuur
der Kamer op dato' afgedaan.
A. Mededeeling van B. en W. van Sneek,
dat de Rekening der Kamer over 1915 door
den Gemeenteraad is goedgekeurd.
Voor kennisgeving aangenomen.
i. Schrjjven van den heer R. Sevensma al
hier, waarin nog eens wordt aangedrongen op
men voor de voorbereidende klas der Rgks-
normaallessen zgn geslaagd: Feikje Lege
naar van IJsbrechtum, Jent je de Groot,
Jacoba Dgkstra, Elsina Berendina van Ak
keren, Roelofj e Koopman», Jan Jedema,
allen alhier en Trgntje Èoopmans van
Rauwerd.
Afgewezen 2 meisjes en 1 Jongen.
BAARDERADEEL. Door den Commis
saris der Koningin in Friesland is tot ge
meenteveldwachter in Baarderadeel, stand
plaats Weidum, benoemd Jaoob Bakker,
agent van politie te Enschedé.
Uitacstelde opkomst van
dienstpliohtiBen.
Door het departement van Oorlog wordt
medegedeeld, dat in verband met het voor
komen van gevallen van nekkramp in ver
schillende gemeenten van ons land, de op
komst der miliciens der lichting 1916 en
van da landstormmannen, die in het tgdvak
van 16 tot 20 April e.k.*was vastgesteld,
tot een later te bepalen tgdvak wordt uit-
Duitschland werk zocht. Er werd buitenge
woon hoog loon gegeven, maarvoor geld
was haast niets te koop ’t was hongerlgden.
Na kort beraad vertrok hg weer naar huis.
Zondagnacht, geheel onverwachts, klopte hg
bg de familie aanat zich eens goed dik,
wat hg in Duitschland geen enkele maal
had kunnen doen, envertrok naar Assen,
om zgn straf te ondergaan.
Wethouders Lemsterland.
Benoemd zgn tot wethouders van de ge
meente Lemsterland de heeren J. A. Nieu
wenhout en E. de Jong.
Nederlandsche ambulance
voor Rusland.
De Nederlandsche ambulance voor Rus
land is thans geheel gereed. De reis zal
ondernomen worden per boot naar Narvik
in Noorwegen; vandaar per spoor naar
St. Petersburg.
Op verzoek van het hoofdbestuur zullen
de heer en mevrouw Ph. C. VisserHooft
vooruit vertrekken, om in overleg met de
Russische regeering de noodige voorberei
dende maatregelen te treffen.
Kort gemengd nieuws.
Voorbereiding van vredes-
onderhandellngen?
De Romeinsche correspondent van De Tijd
seintNaar ik uit welingelichte bron verneem,
worden ten Vaticane stappen overwogen, om
naar aanleiding der redevoeringen van den
Duitschen rgkskanselier en Asquith, langs
diplomatieken weg zekere vragen te stellen.
Tegen twee zwervers, die onlangs in de
R.-Kath. kerk te Angeren inbraak pleegden
en daaruit eenige kerksieraden stalen, is thans
voor de Arnhemsche rechtbank elk vier jaar
gevangenisstraf geëischt.
Verschillende sigarenfabrikanten te Eind
hoven hebben besloten, geen 2*/j cent sigaren
meer te fabriceeren. Hun afnemers zullen nog
eenmaal in de gelegenheid worden gesteld om
hun gewoon kwantum te betrekken.
De gemeente Berlijn heeft maatregelen
getroffen voor den aankoop van varkens, waar
door het mogelgk zal zgn, in de eerstvolgende
twee weken het aantal vleeschkaarten, dat nu
ongeveer 410,000 bedraagt, ten bate van de
minder bemiddelden te vermeerderen.
Het O. M. bg de Amsterdamsche recht
bank heeft 6 weken gevangenisstraf gevraagd
tegen een 41-jarigen handelsreiziger uit Hil
versum, die heeft getracht 4826 K.G. leder
uit te voeren.
Dinsdagochtend zijn aan het station der
Staatsspoorwegen te Enschedé 3 krijgsgevange
nen aangekomen, die den 2den dezer uit Pa
derborn waren ontvlucht. Het waren 2 Fran-
sehen en een Belg. Ze hadden o.a. 24 uren
onder een hoop blad gelegen om niet opgemerkt
te worden.
