f25
550
f75
5 2000
SNEEKER COURANT (67ste Jaargang) en WYMBRITSERADEEL (14de Jaargang)
5200515
MEUBELFABRIEK NEDERLAND
Telefoon 118.
Zaterdag 22 April 1216»
RECLAMEKOLOM.
Uitgevers: Firma EL. BRANDENBURGH
Ged. Poortezijlen, - Hoek Kleinzand - Sneek.
Verschijnt Dinsdags- en Vrijdagsavonds.
32e Jaargang.
Nimi wstijdingen
No. 59.
Officieel Orywi Genmnts Snoek.
De Abonne’s op dit blad worden op aanvraag Gratis verzekerd tegen de gevolgen van Ongelukken voor onderstaande
bedragen. (Risico gedekt door de Hollandsciie Algemeene Verzekeringsbank te Schiedam.)
TELEFOON No. 150.
bij verlies
van een Duim.
bij verlies van
elke andere
Vinger.
bij
O v e r 1 ij d e n.
J. A. HUIZINGA, Groningen.
LINOLEUMS.
ABONNEMENTS-PRIJS
Per jaar fl.50, franco per post f2.buitenland f5.
Afzonderlijk» nummers 3 cent.
ADVHRTHNT1E-PRUS
1 5 regels 35 cent, elke regel meer 6 cent.
Bij abonnement belangrijke korting.
Ingebonden Mededeelingen 10 cent per regel.
Franeker.
Ede.
Bolsward.
Veldleger.
St. Jacob.
Leeuwarden.
Born.
Oasendrecht.
Rotterdam.
Amsterdam.
bij verlies van
Hand, Voet,
of Oog.
bij verlies
van een
W ij s v i n g e r.
al een heel
om goedkoop het eten
ANNEX
te Leeuwarden, voor een vergadering van
huisvrouwen aldaar een rede, waarvan wg
de inhoud belangrgk genoeg achten om er
hier een overzicht van te geven.
„Willen wjj goedkoop ea goed eten”, zei
de spreekster, dan dienen wjj iets van de
voedingsleer te weten.' Het groote nut dat
daarin is gelegen, is, dat wg hierdoor we
ten hoeveel van het kostbare eiwit de ver
schillende levensmiddelen bevatten. Men
komt dan al gauw tot de ontdekking, dat
hst niet enkel de dure levensmiddelen (zoo-
als eieren, vleeach en melk) zjjn, die het
meeste eiwit bevatten. Karnemelk en onder
melk, zoo] goedkoop te krjjgen, zjjn even
voedzaam ais versche melk, volgens de
spreekster. Nooit moet men dan ook, bjj
bet koken van brij of rjjst, de gewone
melk met water vermengen, doch altgd
ondermelk nemen.
Het kostbare ei, waarvan de voedings
waarde zoo vaak is geprezen, heeft bg on
derzoek toch niet eens zooveel waarde als
1/i liter melk, en is dus meer alslekkerng
te beschouwen.
Waar eiwit hoofdzakeljjk in de dure
stoffen wordt gevonden en een werkman
maar weinig geld aan zjjn middagmaal kan
besteden, moet gezocht worden naar mid
delen om daaraan tegemoet te komen.
Rundvleesch is erg duur, maar runderlever
en hart kunnen ook heel goed genuttigd
worden.
Paardenvleesch, waartegen velen een
vooroordeel hebben, wordt door de spreek
ster warm aanbevolen om zjjn mindere
duurte en groote voedingswaarde.
Het vooroordeel dat de meeste menschen
daartegen hebben, vindt Spr. geheel en al
ongemotiveerd. Is het paard niet veel zin-
deljjker dier dan het varken Het vet al
leen is niet lekker, doch dit kan men im
mers afsngden en de lappen in rund vet
koken. Dat het vleesch van het paard vaak
taai is, komt doordat het dier hard gewerkt
heeft. Dit euvel is te verhelpen door het
vleesch lang te laten koken.
Visch komt in voedingswaarde met rund
vleesch overeen, waarom spreekster aanraadt
te profiteeren van de door de regesring be
schikbaar gestelde goedkoope visch.
Ook uitgetrokken soepvleesch bevat veel
eiwit, reden waarom het nog uitnemend
dienst kan doen voor bouillon ea daarna
voor een vleeschgerecht.
In erwten en boonen zit een massa voe
dingswaarde gelukkig daarom, dat ook
voor f
zorg draagt. Doch niet eiken dag kan men
deze vruchten eten, waarom dit gerecht
kan worden afgewisseld met gestampte pot,
waarin groene erwten, en boonensla, waarin
bruine boonen kannen worden gebruikt.
Men behoeft hiervoor niet juist de dure
soorten te nemen, de goedkoope moeten
wat langer in de week staan, doch dit is
geen bezwaar.
Evenals het vleesch, bevatten erwten
ook heel veel eiwit. Nu moet men niet
denken dat dit alleen de z.g. beste soorten
zjjn, goedkoopere erwten en boonen bevat
ten even veel eiwit. Wat Spr. ook zeer
voedzaam ea ook smakeljjk vond, was ge
stampte pot met erwten en boonen.
Dan kan er ook nog zeer veel op de
dure boter bezuinigd worden. Spr. ried niet
aan, deze door bjj voeging van melk te ver
meerderen, doch om ze eenvoudig door
margarine te vervangen. Voor margarine
wordt meestal de neus opgehaald, maar
niettemin is zjj voedzaam en bevat heele-
maal niet de vreemde bestanddelen die
men er zich vaak in denkt. Margarine be
staat voor een groot deel uit rund vet. Be
smeer gerust uw boterham dik met plan
tenboter, zei Spr., dat is veel beter en ge
zonder dan er een dun, dun laagje natuur
boter over te strjjken.
Het dure rundvet, zei Spr., kan gemak-
keljjk vervangen worden door plantenvat.
Men moet echter niet alleen op de voe-
ding bezuinigen, ook de brandstof, die te
genwoordig zoo kostbaar is, moet zooveel
mogelgk gespaard worden.
Het koken in kranten is
eenvoudige manier
gaar te maken.
Spr. liet bgv. rjjst eerst 5 minuten ko
ken, pakte toen het pannetje in eenige
kranten en aan het eind van den avond,
toonde ze ons mooie, droge rgst. Het was
kippeijesrjjst, een soort die veel goedkooper
is dan de gewone, maar die doormej. Bea-
nema even voedzaam en lekker wordt ge
vonden. Ook het koken in een stoompan,
waarin men eenige gerechten tegelijk kan
doen, wordt als zeer voordeelig beschouwd.
Men bespaart hiermee veel geld en Igd.
Het eten kan er niet in aanbranden, zoo-
dat men niet steeds in de keuken behoeft
te big ven.
Volgens een Reutertelegram, heeft de
Engelsche regeering tot de onzijdige reeders
een waarschuwing gericht, welke voor Ne-
derlandsche belangen van verstrekkende be-
leekenis dreigt te worden, aldus de >N. R.
Ct.< Alle steenkool van Duitschen oor
sprong, ook de bunkorkolen, zal worden
aangehouden en prjjs gemaakt. Tenhswjjze
va» het feit, dat de bunkerboten niet van
Duitschen oorsprong zgn, wordt een toe
stemming van den Engelschen consul in de
haven, waar de steenkool is ingenomen,
vereischt.
Als men weet, dat bv. hier in Rotterdam
z io wel door de vaste als door de andere
ijjnen bjjna uitsluitend met Duitsche kolen
gebunkerd wordt, baseft me. wat de draag
wijdte is van deze bekendmaking van het
Engelsche ministerie van Buitenlandsche
Zaken.
>Tot nader begrip van de moeilijkheden,
welke Engeland onze scheepvaart in den
weg legt, niet zoozeer om Duitschland te
benadeele» want het effect daarvan zal
wel miniem zgn, zoo betoogt het Rotter-
damsche orgaan als wel om zichzelf
meer vrachtruimte te bezorgen, diene, dat
Engeland reeds gedurende eenige weken
eischen van soortgelijken aard stelt. Sche
pen, die in Engeland wilden bunkeren,
moesten 30 pct. van da vrachtruimte af
staan om hun kolen te krijgen. Materiaal
voor hier te lande aan te bouwen of in
aaobouw zijnde schepen kan ook sedert
eenige weken niet uit Engeland worden
H. Denager, Bruxelles.
A. Dehooze,
NOTA. Aan de afzenders wordt aanbe
volen hun naam en adres op de brieven en
briefkaarten te vermelden, opdat deze bg
onbestelbaarheid aan hen kunnen worden
teruggegeven.
HINDELOOPEN, 19 April. Op het
tweetal te Huizen (N. H.) komt voor Ds.
R. Hsltsma, pred. bg de Ger. Kerk alhier,
die tevens een beroep ontving naar Grgps-
kerk.
SNEEK. Benoemd tot telefoniste 2 e
klasse alhier mej. IJ. de Graaf.
De algemeene vergadering van bovenge
noemde baak werd Woensdag 19 April,
in café De Drie Friezen* gehouden. Big-
kens het verslag over het 5s boekjaar wa
ren 115 aandeelen geplaatst waarop gestort
f6180.925, blijft nog te storten f5319.07*.
De aansprakelijkheid bedraagt bovendien
f11500, het totale waarborgfonds dus
f 23000.
Deposito’s en spaargelden gingen vooruit
met f 14119.425. Het aantal crediettrekken-
den bedroeg 91 tot een bedrag van
f51775.63.
De netto winst bedraagt f359.10 (vorig
jaar f 259.30) waarvan 4 aaa de aan
deelhouders wordt uitgekeerd;
Als lid v. d. Raad van Toezicht werd
herkozen de heer B. J. Boerrigter. In de
vacature bestuurslid, wegens het bedanken
van den heer H. Bakker werd gekozen de
heer J. Velleman. Herkozen werd als be
stuurslid de heer K. Zandhuizen. Als plaats
vervangende bestuursleden werden herkozen
f, de h.h. J. F. Repko en P. Th. Potma. Her
kozen werd voorts het lid van de Spaar-
k bankeommissie de heer J. de Boer.
LANGWEER, 18 April. Gisteravond
werd ten huize van mej. wed. Mink alhier,
onder leiding va» den heer F. Weerstra,
de ledenvergadering gehouden der vereeni-
ging „Het Groene Kruis” voor Langweer,
Dgken en Boornzwaag.
Door den secretaris, ds. P. Nauta, werd
een uitvoerig en met zorg bewerkt jaar
verslag gelezen.
De rekening over 1915 is, na onderzoek
door de hoeren H. Beuving en F. van der
Meiden, goedgekeurd met een batig saldo
van f 156.48*.
Het aftredend bestuurslid, de heer F. A.
Zandstra te Boornzwaag, werd bg accla
matie herkozen. Als afgevaardigde naar de
algemeene vergadering werd aangewezen
ds. P. Nauta, tot plaatsvervanger de heer
A. Faber.
Omtrent het aanschaffan van nieuwe ar
tikelen etc. ontving het bestuur machtiging,
in overleg met dr. C. J. Brinkman, arts
alhier, naar bevind van zaken te handelen.
Meegedeeld werd o. a. een besluit van het
bestuur aangaande het verstrekken van voor
werpen uit het magazijn aan hen, die, of
schoon ze reeds lang lid hadden kunnen
zgn, dan pas lid worden wanneer ze hulp
middelen noodig hebben. Deze personen
zullen voortaan een entree van f 1 hebben
te betalen. L. C.
Over bovengenoemd onderwerp hield mej.
Bennema, leerares aan de Huishoudschool
Groote Advertentie» kunnen uiterlgk tot Maandags- en Donderdags-
avonds ingesondöD. worden, kleine tot Dinsdags- en Vrijdags-
morgens 10 uur.
eens de vrjje zes heeft geheeten, worden
aangehouden, de kolen zullen worden prgs-
gemaakt en het schip zal dan in een Ea-
gelschc haven Engelsche, misschien wel
dezelfde, inmiddels verengelschte en prgs-
gemaskte Duitsche kolen kunnen terugkrg-
gen, als het 30 pct. van zgn vrachtruimte
afstaat.
En als het schip dit da», om weg te
kunnen komen, gedaan heeft en reeds bg
die gelegenheid, of later, voor 30 pet. la
ding van of voor Engeland mede krggt,
wat zullen de Duitsche duikbooten daarvan
zeggen? Zal het gevaar voortorpedeering
van dit schip niet zeer groot zijn, als de
voor Engelsche rekening medegegeven la
ding contrabande is De scheepvaartmaat
schappijen moeten dan bovendien weer veel
moeite keggen om haar schepen te verze
keren.
Het zjj a weinig bemoedigende uitzichten,
welke deze Engelsche bekendmaking voor
de Nederlandsche scheepvaart opent”.
Een van de ernstigste berichten, die wjj
in de laatste tgd ontvingen nu haast
elke dag ons een voor ons economisch le
ven ernstig bericht brengt is wel de
mededeelmg, dat Engeland Duitsche bun-
kerkolen als contrabande beschouwt, merkt
het >HandeIsblad” op.
Engeland heeft den uit voer van kolen
naar Nederland zeer beperkt. En wanneer
wg dan Duitsche kolen gebruiken om aan
onze schepen de toch noodzakelgke beweeg
kracht te geven, zou Engeland dat willen
verhinderen door een uitlegging te geven
aan het woord contrabande, die toch wel
met alle recht en bilijjkheid in strjjd is.
Bunkerkolen behooren tot de gereedschap
pen van het schipstraks zouden zg vol
gens deze opvatting Duitsche machines uit
een Nederlnndsch schip kunnen breken.
>Het ergerlijkste is, dat de eenige, vol
strekt de eenige, die nadeel van den maat
regel ondervindt, Nederland is. Immers of
wg op onze schepen Duitsche dan wel En
gelsche kolen verstoken, Duitschland zal
ons steeds juist zooveel kolen kunnen le
veren als Duitschland missen wil. Het is
Duitschland wel volkomen onverschillig,
wasr het rantsoen kolen, dat het naarj Ne
derland wil laten uitvoeren, verstookt wordt.
Wg kunnen den maatregel dan ook moei-
Igk als iets anders beschouwen dan als een
grove en volkomen willekeurige poging om
macht uit te oefenen. De maatregel is
niet genomen om Duitschland te bestrgden
en l;eazg, wat wg niet kunnen aanne
men, hg uitsluitend bedoeld is om de Ne
derlandsche reeders te plagen en te bena-
deelen, kan hg alleen de bedoeling hebben
de macht, die Engeland ter zee heeft, ons
bitter te doen gevoelen.
Waartoe
»Is em aanwjjzing misschien te vinien in
de haast even oaverkwikkelijke mededeeling,
die ons eenige dagen vroeger gewerd, dat een
Nederlandsch schip, bestemd om in La
Plata graan voor ons land te halen, in En-
noodgedwongen, ook g»Jand slechts bunkerkolen kon krggen, in
dien het zich verbond slechts voor Enge
land vracht te varen Duitsche kolen wor
den contrabande, Engelsche kolen in Enge
land slechts op bepaalde condities
>Is dan de verklaring dat Duitsche ko
len contrabande zgn niet te beschouwen
uitsluitend als een oorlogsdwang tegen Ne
derland, waar Duitschland geheel buiten
staat
Wachten wg echter af. Voorloopig zal
de moeilijkheid er wel in de eerste plaats
een zgn voor het Haagsche distributie-bu-
reau van kolen dat nu uitsluitend En
gelsche kolen voor bunkerkolen kan distri-
bueeren.... zoolang de voorraad strekt en
aangevuld wordt.
Wachten wg af, zg het ook met een
beklemd hart. Want nooit is voor ons
Nederlanders zoo waar geweest als thans
het navigare necesse..,.”
de verstrekking hiervan de regeering verkregen, tenzg onder dezelfde voorwaarde,
wasrbjj ook wel eens andere eischen wor
den gesteld.
Daarbij komt, dat er uit Engeland niet
genoeg Engelsche kolen geleverd worden
en ook al zgn zg hier, dan mag weer niet
gebunkerd worden zorder vergunning van
het Engelsche consulaat... met de daaraan
verbonden voor waarden.
Het gebruik van Hollandsche steenkool
was niet doelmatig, omdat zg in vergelij
king met andere soorten te mager was.
Wellicht zal men nu, i
het binnenlaadsche product in gebruik moe
ten nemen, al zal daarvan meer noodig zgn
en ook het personeel daarvoor moeten wor
den uitgebreid.
Voor de Ignen, die op Noord-Amerika
varen, zullen de nadeelen, welke uit het
besluit van de Eagehche regeering voort
vloeien, niet zoo groot zgn als voor ande
re, omdat zij in Noord Amerika kunnen
bunkeren, wat een verlies van laadruimte
van ongeveer 10 procent met zich brengt,
aangezien de Amerikaansche kolen tegelgk
voor thuis- en uitreis zullen moeten wor
den ingenomen. Schepen op Zuid-Amerika
kunnen daar niet anders dan met Engel
sche kolen bunkeren. Op deze zal de maat
regel dus wel drukken, evenals bv. op sche
pen, die tusschen het Nederlandsche moe
derland en de koloniën varen. Om de Duit
sche bunkerkolen zal het schip in volle zee,
die als wg ons goed meenen te herinneren
De Raad v. Toezicht bestaat thans uit
de h.h.B. J. Boerrigter, voorzitterP. J.
de Hoop, mr. S. Vellenga, secretaris.
Het bestuur uit de h.h. K. Zandhuizen,
voorzitter J. Velleman, vice-voorzitterP.
IJpes, secretaris.
De Spaarbank-commissie uit de h.h.J.
de Boer, voorzitterM. R. Poulus, J. W.
Boegenga, secretaris.
Woensdag, ter gelegenheid van den ver
jaardag van Prins Hendrik, werd van de
.openbare gebouwen alhier gevlagd terwjjl
het carillon werd bespeeld.
Lgst van de aan dit kantoor ter post
bezorgde brieven en briefkaarten, gedurende
de le helft der maand April welke wegens
onbekendheid van de geadresseerden niet
zgn kunnen worden uitgereikt.
Binnenland.
Brieven.
Gemeentebelasting,
B. Hogeboom,
Dili van OIs,
P. Speerstra,
Kempen van Alphes,
Briefkaarten.
Gert Bouhuis,
Klaas Harkema,
A. Huisman,
Oh. Verschoor,
J«c. Vinnevinnema,
W. Zjjhtra,
Buitenland.
Brieven.
Kerbert Stoole, Walmer, Engeland.
Briefkaarten.
I
NIEUWE SNEEKER COURANT
Da Pink Pillen it) het kamp.
De heer Télesphore Piéroux is soldaat bij de
Belgische vestingartillerie. Hij woonde, toen de
inval in zijn land plaats had, in het rustige
stadje Goutroux. Hij behoorde tot hen die de
forten aan de Maas tot het uiterste verdedigden
en die eindelijk, van alle kanten overweldigd
door het overgroote aantal, voor den vijand
moesten wijken. Met eenige zijner krijsms.kkers
gelukte het hem na duizende wederwaardig
heden over de hollandsche grens te geraken,
vanwanr hij in het kamp te Harderwijk geïn
terneerd werd. De vreeselijke vermoeienissen
van den veldtocht hadden het gestel van den
heer Télesphore Piéroux ten zeerste onder-
mijnd, en toen hij den gastvrijen Nederland-
schen bodem mocht bereiken, was hij geheel uit
geput. Trouwens ziehier hetgeen hij ons schrijft.
Toen wij in het kamp van Harderwijk geïn-
terneard werden, had ik geen menschelijk voor
komen meer. Ik was geheel verbleekt, verma
gerd en krachteloos. Zoolang wij vochten en
het land verdedigden terwijl wij voortdurend
in gevaar verkeesden, gevoelden wij de ver
moeienis niet, doch toen wij eenmaal in het
kamp waren aangekomen, deed de terugslag
zich gevoelen en wat mij betreft was ik ten
zeerste geknakt. Ondanks het goede voedsel en
de uitstekende zorgen die ons gegeven werden,
gelukte het mij niet beter te worden omdat
mijn maag van streek was, om welke reden
mijn voedsel mij geen sterkte gaf. Om mij mijne
krachten te doen herwinnen en om mijn ge-
heele gestel in goeden staat terug te brengen,
liet men mij eenige doosjes Pink Pillen inne
men, die onmiddellijk de beste uitwerking had
den. Binnen kort tijdsverloop was ik geheel
hersteld.
Niets is zoo goed als een kuur met de Pink
Pillen om verstoorde organismen te herstellen,
want zij dragen' er toe bij om bloed aan te
voeren in de meest verwijderde deelen van het
lichaam, en dat rijke en zuivere bloed is een
bron van kracht en van levenslust.
De Pink Pillen zijn onovertroffen tegen bloed
armoede, bleekzucht, algemeene zwakte, maag
pijnen, schele hoofdpijnen, zenuwpijnen, rheu-
matiek, neurasthenie.
De Pink Pillen zijn verkrijgbaar f 1.75 per
doos en f 9 per zes doozen bij het Hoofddepöt
der Pink Pillen, Dacostakadu 15, Amsterdam.
Voor Sneek en Omstreken bij de Erven Joh.
W. Meijer en fa' B. Meindorsma te Sneek en
bij alle goede Apotheken en Drogisterijen.
Engeland en de onzijdige scheep
vaart. f
Coöp. Sneeksr Middenstands
Crcdietbank.
Kunnen wij In deze dure tijden
op de voeding bezuinigen?
Verjaardag Prins Hendrik.
Postkantoor Sneek.