iter
f2000
De Europeesche Oorlog.
a
Is.
Is.
Uit onze Raadzaal.
SNEEKER COÜKA NT (67ste Jaargang) en WYMBRITSERADEEL (14de Jaargang)
bii“8e f200 o, n. f 150 uïnTvoTJ 75 f50 b~ f25
Woensdag 7 Juni 1916.
32e Jaargang.
No. 72.
Officies! Orgaan der Oemeente Snok.
RECLAMEKOLOM.
N ieu wstijdingen,
Verschijnt Dinsdags- en Vrijdagsavonds.
Uitgevers: Firma H. BRANDENBURGS
Ged. Poortezijlen, - Hoek KleiflZaud - Sneek.
TELEFOON No. 150.
De Abonne’s op dit blad worden op aanvraag Gratis weraekerd tegen de gevolgen van Ongelukken voor onderstaande
bedragen. (Risico gedekt door de Hollandsche Algemeene Verzekeringsbank te Schiedam.)
de
bij verlies
van een Duim.
bij verlies van
elke andere
Vinger.
r, l.
w.
A, H.
OoB-
lein-
I
Groote Advertentiên kunnen uiterlijk tot Maandags- en Donderdags-
svonde ingezonden worden, kleine tot Dinsdags- en Vrijdags-
naorgane 1© uur.
ld.
akje.
5 ct.
i
J
deele van de Belgen. Een vorige wedstrgd
tussehen genoemde elftallen eindigde met
een gelgk spel 11.
Voor een benoeming tot leeraar in
de aardrijkskunde en de geschiedenis aan
het gymnasium te Groningen wordt als No. 2
aanbevolen de heer dr. G. M. Rejjnijes, lee
raar aan het gymnasium alhier.
De voordracht voor Onderwijzer (es)
aan School No. 1 alhier luidt als volgt
Mej. A. Schurink te Rauwerd.
Mej B. Nathan te Winschoten.
N. S. P. Logemaan, onderwijzer te Mus-
selkanaal.
Mej. F. T. de Boer te Idaard.
Door Burg, en Weth. van Sneek is
aanbesteed het opnemen en herleggen van
bestaande en leveren van nieuwe bestrating,
samen ruim 2500 M-., op den Westersingel
aldaar, met wal- en berm verbetering.
InschrijversH. Rienstra te Sneek f 6875,
D. Feenstra te Bolsward f 6800, R. W.
Bolt je te Heerenveen f 6786, T. Jorna te
Leeuwarden (Schrans) f 6765, de Jong te
Lemmer f 6500, Gebr. U. en C. van Mee
keren te Hindeloopen f 6289, J. Schrale te
Warns f 6164 en Pier Dekinga te Amster
dam f 6144.
Gunning aangehouden.
HOMMERTS, 5 Juni. Op de Verg, der
Geheelonth. afd. alhier is besloten deel te
nemen aan de meetings te Rauwerd en te
Joure, eenige lectuur als brochures en zang
bundels aan te scheden en reglementen te
laten drukken. 2 nieuwe leden sloten zich
aan.
HOMMERTS. Benoemd tot volontair aan
de bijzondere school te Hommerts, hoofd
de heer D. Mulder, de heer J. W. Djjk-
stra te Jutrgp. 1
HOMMERTS. Als volontairs aan de bij
zondere scholen zgn benoemd te Jutrgp de
heer W. W. Gaastra Jr. en te Hommerts
de heer Z. Bgl.
Zaterdagavond vergaderde te Bolsward de
commissie voor den Frieschen elf-stedentocht
per rijwiel, ten einde, voor zoover mogelijk,
de laatste hand te leggen aan de voorberei
dende maatregelen voor den tocht op Pink-
ster-Maandag.
Met de verschillende conti óleposten is de
zaak reeds in orde.
Buiten het dienaangaande reeds vroeger
medegedeelde, kan nog worden vermeld, dat
fiaancieele steun is ingekomen van den Bond
voor L'chamelgke Opvoeding tot een bedrag
van f 20 en van de firma Wilhelmy te Leeu
warden tot een bedrag van 125. De heer
P. Gorter te Sneek loofde een zilveren
medaille uit voor den oudste in jaren, die
den tocht volbrengt.
Voor dezen vierden tocht hebben zich
110 deelnemers aas gemeld, onder wie 20,
die ook reeds aan één of meer der vorige
tochten deelnamen46 komen er uit Fries
land. Er nemen 4 dames deel: 3 uit den
Haag en 1 uit Witveen (Fr).
Er zal gereden worden in 5 clubs: de
eerste club bestaat uit 14 militaire wielrij
ders van de IV compagnie, gestationneerd
te Loon op Zand, allen Friezenzg peddelen
a.s. gZaterdag in volle uitrusting van hun
standplaats naar Bolsward, afstand 231 K.M.,
leiders J. Herder, sergeant, en Scholte, kor
poraal.
De 5e club bestaat 18 militaire wielrij
ders, gestationneerd te Lochem leider
le luitenant P. R. D. C. de Brujjn.
Zondagmiddag werd te Leeuwarden een
protestmeeting gehouden, uitgeschreven docr
het Provinciale agitatie-eomité van de re-
volutionnaire socialisten, onder de leus
tegen den honger en voor demobilisatie.
Zg werd geleid door den heer C. Bonnet.
Als sprekers traden op de heer L. Kelder
van Zaandam en mevrouw Roland Holst.
ABONNEMENTS-PRIJS
Per jaar fl.50, franco per post f2..buitenland f5.
Afzonderlijke nummers 3 cent.
ADVTHLTHNTLB-FRIJS
1 5 regels 35 cent, elke regel meer 6 cent.
Bij abonnement belangrijke korting.
Ingezonden Mededelingen 10 cent per regel.
De Wognummers, dat klinktdat bewees
het volle kerkgebouw, mèèr dan gevuld met
aandachtig luisterenden, die muziekaal
of niet muziekaal de eenvoudig-mooie
zang genoten.
Ze zingen zoo mooi, hoorde ik zeggen.
Maar waarom?
Wel, heel eenvoudig, omdat dit koor niet
de fouten aankleven, die men geregeld bg
zangkoren aantrefr.
Het nauwkeurig aangeven der toönlooze
uitgangen, het legato bg de Cantilene, het
aanzwellen en afnemen progressief ver
deeld over het aantal maten waarin dit
moet geschieden het glaszuivere, het
niet zakken of dalen der toon, waardoor
hetzelfde timbre blgft behouder, ziedaar de
groote verdiensten van de zaagveréeniging
»Jacob Kwast*.
De heer Willem Saai weet de stemmen
te vinden en te vormen dat het timbre in
alle stemvoeringen onderling en ten op
zichte van elkaar atquivaleeif.
Daardoor ontstaat die fluweelen klank
kleur, welke ons doet verbeelden een orgel
te hooren. Direct al bg het eerste lied,
ons mooi Wilhelmus (heeft men het recht
te zeggen, dat wg Nederlanders geen mooie
volksliederen hebben?) kwamen de hooge
eigenschappen van het koor uit, hier reeds
hoorden wg de zuiver-uitgevoerde pianissi
mo's, welke ons toonden het enorm kunnen
van dit koor.
Later in het Rozenlied van Gounod kon
den we bewonderen de zacht-stemmige ac-
compagnement-zang, waarboven het glas
heldere sopraan! je zweefde; nóg later in
Pania Angelicas (is de Duitsch-Latgnsche
uitspraak hier wel goed van den grooten
Belgischen componist, dit alles nog aan ge
vuld met een zachter, verwpderd-klinkende
antwoord-stem.
En dit alles geeft weer het intel
lect van den leider, dien wg moeten be
wonderen in zgne gave, in zgn doorzetting
om zulk een koor te vormen, méér nog:
om zulk een koor in stand te houden. Hoe
weet de heer Saai van alles partg te trek
ken, hoe weet hg de dunne 4-stemnrge
passage te vermgden door aanvulling tot
8-slemmig, welke toepassing de forto’s rela
tief sterker deden uitkomen.
De heer Willem Saai die onbewust
het fondament het ft gelegd van de thans
zooveel gevormde zangkoren in onze prc-
vincie, waardoor de voor indrukken zoo
gevoelige Fries in deze richting aan zgn
isolement wordt ontrukt, heeft door deze
uitvoering op Hemelvaartsdag zgn roem en
die der zangvereeniging >Jacob Kwast*
wederom gehandhaafd. D.
Zondag j.L speelde een L. S. C.-Elftal
van hier tegen de geïnterneerden van Gaas-
terland met den uitslag van 8—0 ten voor-
De algemeene toestand.
De Zeeslag.
invaliditeit. Overigen., 1 JJV of Oog. 4 J van een D u m. 1 JV w 8 T n g6r> I J
Voorzitter; de heer P. J. de Hoop, Burge-
ding
>t ik
ie
ïWA 1 Ih MM—Il II 1.1
12
7f
y>
W.
land
TRA
vol-
eeni-
uron-
iroor-
van
LES,
■md
sven-
imn-
erk,
ifge-
osjea
alle
raak,
dam,
.nge-
nden
Ook
was
men.
oon-
dot-
uur
rnrd.
uit
nge-
dags
dat
>r de
s op
blg-
>t te
ver
was
i op
1 te
kind
eeu-
ileef
arak
ter
lijke
zaal
loer
r de
van
gen
nee.
daar
e zij
Spoedeis,etende
Vergadering van den Raad der Gem. Snoek
op Maandag 5 Juni 1916, ’s avonds 7 uur.
van 5
Elf-stedentocht per rijwiel.
Protestmaeting.
rechtskundig advies ten dezen uitgebracht.
Voor zoover nog noodig verwijzen wg U
naar dat advies, hetwelk op grond van art.
199 der Gemeentewet aan Ged. St. moet wor
den overgelegd.
Wij hebben de eer U voor te stellen het
volgend? besluit te nemen
De Raad der gemeente Sneek
Gezien de dagvaarding inzake de onteigening
van een gedeelte van den trek weg dezer ge
meente onder Leeuwarden, kadastraal bekend
sectie G No. 6188, ten behoeve vat> den aan
leg van een spoorweghaven aldaar
Gelet op het advies van B. en W.
Juni 1916 No. 165/1914;
Besluit
onder voorbehoud der goedkeuring van Ged.
St. dat de gemeente in eerste aanleg in rech
ten zal optreden in verband met den bij de
bovenbedoelde dagvaarding tegen haar inge-
stelden eisch, in dien zin, dat zal worden ge
tracht een aan het belang der gemeente even
redige hoogere schadeloosstelling te verkrggen
en dat verder de belangen der gemeènte, bij
het voorzien in de tengevolge van het maken
van de haven verbroken gemeenschap, naar
eisch zullen worden behartigd”.
Z. h. st. wordt dit voorstel goedgekeurd
waarna de openbare vergadering wordt gesloten.
De Schat der Armen.
Gij hebt het geraden, die schat is de gezond
heid.
Daar de Fortuin zich te hunnen opzichte
karig heeft betoond, door hen de aardsche goe
deren te weigeren, moeten dè armen wijs zijn
en wijl da mensch een kapitaal is, zorgvuldig
hun eenigen rijkdom: zichzelven, bewaren.
Zonder een groote kennis van geldzaken te
bezitten, kan ieder gemakkelijk begrijpen dat
een kapitaal eerst dan werkelijke waarde ver
krijgt wanneer het interest opbrengt. Het is
dus vóór alles van belang, voor hem die geen
andere inkomsten bezit dan de vruchten van
zijn arbeid, voortdurend te zorgen dat hij in
staat is voort te brengen en nooit zijn onwaar
deerbare schat: de gezondheid, bloot te stellen
of te wagen.
Waakt er dus over; bega niet die misdaad
tegenover uzelf: lijdelijk te wachten tot zij
onherroepelijk verloren is. Zorgt er voor, zoo-
dra een eerste aanval van ziekte heeft plaats
gehad, hoe licht deze ook zij, dat zij niet voor
een tweede maal terug komt, want die indring
ster zou eindelijk vroeg of laat zich schaam
teloos bij u nastelen.
Overdenk hetgeen de heer O. Jarin, land
bouwer te Rolher, bij La Motte-Chalancon
(Frankrijk), ons schreef on zijn voorbeeld zal
heilzaam voor u zijn
„Gedurende twee,jaren was ik ziek,ten ge
volge van lange en verwaarloosde verkoudhe
den en leed aan trekkingen in de maag en aan
duizelingenik had altijd koude handen en
koude voeten. Na zonder succes geneesheeren
geraadpleegd te hebben vernam ik dat de
Pink Pillen verrassende resultaten gaven. Ik
heb er toen genomen en ben er eenige tijd
geleden mee uitgescheiden. Ik ben buitengewoon
tevreden over hun resultaat en weet niet hoe
u te danken. Ik denk dat mijn brief aan de
zieken zal medeelen dat uwe pillen een uit
muntend middel zijn.”
En zegt gij nu ook aan de Pink Pillenver
lost mij van den booze; uw wensch zal ver
vuld worden.
De Pink Pillen zijn verkrijgbaar k 11.75 per
doos en f 9 per zes doozen bij het Hoofddepót
der Pink Pillen, Dacostakade 15, Amsterdam.
Voor Sneek en Omstreken bij de Erven Joh.
W. Meijer en fa. B. Meindersma te' Sneek en
bij alle goede Apotheken en Drogisterijen.
meester.
Secretaris de heer P. Sikkos.
Aanwezig 11 leden.
Afwezig de hh. Huges, Kuyt, Kiezebrink en
Bont.
Aan de orde is het eenige punt der agenda
Voorstel van B. en W. tot verweer in rech
ten tegen den eisch tot onteigening van een ge
deelte van den trekweg onder Leeuwarden ten
behoeve van den aanleg van een spoorweghaven.
Voor het perceel, dat 'voor deze haven
van den trekweg onder Leeuwarden noodig is
wordt eene schadeloosstelling aangeboden van
f250, waarmee naar de meening van B. en W.
de gemeente geen genoegen kan nemen.
Daarom komt het D. B. met het volgende
voorstel tot den Raad
„De gemeente is blijkens de hierbg overge
legde stukken gedagvaard tegen 15 Juni a.s.
om „te hooren concludeeren voor eisch, dat het
der Rechtbank behage bg vonnis uit te spre
ken de onteigening ten name van het Rijk van
negen are, zes en negentig centiare, van het
perceel gemeente Leeuwarden, sectie G No
6188”.
Als schadeloosstelling wordt aangeboden een
bedrag van f 250, welke aanbieding reeds in
Uwe vergadering van 1 April 1916 onder let
ter v is afgewezen, terwijl verder de veroor-
deeling der gemeente wordt gevraagd in de
proceskosten.
Het behoeft geen betoog-, dat het aangeboden
bedrag der schadeloosstelling zoo geheel on
evenredig is aan de waarde, welke het te ont
eigenen gedeelte van den trekweg onder Leeu
warden voor de gemeente bezit, dat een ver
weer tegen den ingestelden eisch in dien zin
dat een hooger bedrag wordt gesteld o. i. van
zelf sprekend is.
Op ons verzoek heeft de heer Mr. C. A. Römer,
advocaat en procureur te Leeuwarden een
verliezen aanvullen uit een machtige Fransche
vloot terwijl zij voor nieuwen aanbouw over
meer werven beschikken dan Duitschland.
Git al deze feiten komt men tot de conclu
sie dat de toestand ter zee onveranderd is ge
bleven
De Duitsche vloot heeft bewezen een mach
tig wapen te" zgn, bezet door kranig personeel
en onder goede leiding. Hare Zeppelin-ver-
kenningsdienst, die haar vermoedelgk tijdig
heeft gewaarschuwd toen de Engelsche hoofd
macht op het terrein van den strijd verscheen
mooi werk verricht maar óveri
gens is niet gebleken dat zij tijdens den oor
log voorzien is van zwaardere artillerie of an
dere wapenen die haar opgewassen doen zgn
tegen de Engelsche overmacht,
Want grooter dan de beteekenis van de ver
liezen in dezen slag is het feit dat thans de
twéé tegenstanders elkaar kennen eikaars
sterke maar ook eikaars zwakke punten.
In volgende slagen zal van deze wetenschap
partg worden getrokken.
De Wognummers.
VOETBAL.
NIEUWE SNEEKER COURANT
AHBEX
Op het Westelijk front zware gevechten bij
Verdun, waar de Duitschers nog altgd trachten
vooruit te komen. Soms winnen zg eenig ter
rein, doch zij Ijjden daarbg vermoedelgk zeer
zware verliezen. Bg Yperen treden de Duit
schers met eenige kracht tegen het Engelsche
front op, zjj hebben eenige loopgraven geno
men en 400 gevangenen gemaakt.
Op het Italiaansche front zijn de Oosten
rijkers in hevigen strijd gewikkeld met de
Italianen, dio zelfs tegenaanvallen doèn. Toch
maakten de Oosten rpkers in één dag nog 5600
gevangenen, al kwamen zij niet ver vooruit.
Dat de samenwerking tussehen de geallieer
den sedert de conferentie te Parijs verbeterd
is, blijkt uit het feit dat de Russen, om de
Oostenrijkers te noodzaken hun druk tegen
Italië te verlichten, een offensief in Wolhiniii
begonnen zgn. Daarbg waren zij tot nog toe
niet onfortuinlgk, hier en daar werd de eerste
Oostenrjjksehe linie genomen en in totaal wer
den in een dag 13000 gevangenen gemaakt.
De eerste groote zeeslag van den wereld
oorlog heeft plaats gehad aan de kust van Jut
land en de uitslag is van dien aard dat men
er meerdere schijnt te kunnen verwachten.
Het verloop van den slag wettigt die ver
wachting.
Immers hoe is dat verloop geweest
De Engelsche admiraal Jellicoe schgnt het
plan gekoesterd te hebben te trachten de
Duitsche vloot tot een beslissende slag te dwin
gen. Om haar daartoe te brengen is een En-
gelsch slagkruiser-eskader onder admiraal
Beatty vooruitgezonden.
De Duitsche bevelhebber, admiraal von
Scheer, tgdig door Zeppelins ingelicht, is toen
met zijn geheele vloot op dit eskader aange
vallen, dat duchtig gehavend werd en er ver
moedelijk nog meer van langs zou hebben ge
kregen, wanneer het niet vrij spoedig steun
had gekregen van 4 der snelste slagschepen
van de Engelsche vloot de Warspite, Bar
ham, Malaya en Valiant schepen met zoo
groote sterkte dat zij in ieder geval in staat
waren de Engelsche slagkruiservloot voor on
dergang tegenover de geheele Duitsche vloot
te bewaren.
Nadat de strjjd nu nog eenigen tijd was
voortgezet kwam de Engelsche hoofdmacht
onder Jellicoe zelve daarop ruimden de
Duitschers het veld.
Er kan geen sprake zgn dat een der partijen
hier een overwinning van beteekenis zou heb
ben behaald. De Duitsche bladen hebben dat
er van gemaakt maar de onbevooroordeelde
zal moeten toegeven, dat van een groote over
winning der Duitschers eerst dan sprake zou
kunnen zijn wanneer de Duitsche vloot de Brit-
sche terug gejaagd had naar hare havens en
zoo zware verliezen had toegebracht, dat het
Engelsche meesterschap ter zee ernstig werd
bedreigd. Dit is niet het geval.
Wat de Engelsche verliezen betreft het vol
gende
Van Duitsche zijde worden deze als volgt
opgegeven Het slagschip Warspite 27500 ton,
de slagkruisers Queen Mary 27000 ton, Inde
fatigable 18750 ton, 2 kruisers ieder van
13.550 ton, totaal 100.350 ton, 1 kleine krui
ser, benevens een aantal torpedojagers.
Van Engelsche zijde worden de eigen ver
liezen als volgt opgegeven Queen Mary 27000
ton, Indefatigable 18750 Ion, Invincible 17250
ton en de pantserkruisers Defence 14600 ton,, heeft
Black Prince 13550 ton, Warrior 13550, ton,
benevens 8 torpedojagers.
Groot verschil is er omtrent de opgaven der
Duitsche verliezen, zooals uit het volgende
kan blijken
Van Duitsche zijde wordt opgegeven Bom
mers 13200 ton, Frauenlob 2700 ton, Wies
baden 5000 ton, Elbing 5000 ton en 5 tor
pedojagers.
Van Engelsche zijde worden als Duitsche
verliezen opgegeven
2 slagschepen der Kaigerklasse ieder 24700
ton, een getorpedeerd slagschip, wat de Pom-
mern moet zgn, daar deze volgens Duitsche
opgave immers getorpedeerd is, 13200 ton, een
slagkruiser (hetzij Derfflinger of Lützow, die
van één type zgn) 26600 ton en de Wiesba
den, Elbing, Frauenlob, 6 torpedojagers en
een duikboot.
Opmerkelijk is het dat de eerste Duitsche
officieele opgave niet juist was. De kleine krui
ser Elbing, van 5000 ton, kwam daarin niet
voor en die was toch verloren gegaan. In
IJmuiden was een twintigtal van hare beman
ning aangekomen, die toegaven dat zg het
schip, dat aangevaren was door een ander
Duitsch schip, in de lucht hadden laten vliegen.
Een later Duitsch bericht heeft dit yerlies
toegegeven, maar eerst nadat te Berlijn in of
ficieele kringen de aankomst van een deel der
bemanning van de Elbing in Nederland be
kend was.
Men moet in Berlijn echter reeds bg het
afzenden van het eerste bericht geweten heb
ben wat er met de Elbing gebeurd was, om
dat het grootste deel der bemanning door da
eigen schepen is gered.
In hoeverre nu andere verliezen ook ver
zwegen zgn is natuurlijk niet te zeggen. Dat
de Duitsche vloot nog al gehavend moet zijn
kan worden afgeleid uit hetgean de voorzitter
Kümpf in den rgksdag heeft gezegd, n.l.
„Weliswaar zijn verschillende van onze
mooie schepen in den grond geboord en vele
wakkere matrozen omgekomen, doch de ver
liezen van den vijand zijn ettelijke malen zoo
groot. Bóvenal is gebleken, dat onze vloot in
staat is om ook aan de sterkere Engelsche
zeestrgdkrachten het hoofd te bieden en een
overwinning te behalen, waarvoor wij onze
marine een saluut brengen.”
•Wat de beschadigde schepen betreft, aan
Engelschezijde zijn de dreadnought Marlborough
en vermoedelgk de pantssrkruiser Euryalug be
schadigd, aan Duitsche zgde een paar der groote
slagkruisers.
In welke mate beide vloten echter precies
geleden hebben zal geleidelijk wel blijken. Is
de Duitsche vloot er met de geringe verliezen
welke men zelf meldt afgekomen, dan zullen
wjj spoedig van het uitvaren van verschillende
van hare afdeelingen hooren. Het is dan toch
haar taak de gehavende tegenstander geen rust
te laten voor herstel.
Officieel wordt van Engelsche zgde medege
deeld dat de geheele Engelsche slagvloot
behalve de dreadnought Marlborough die
naar de Duitschers meldden door een torpedo
is beschadigd reeds kort na den slag weer
gereed lag voor een nieuwe.
Voor een dergelijke nieuwe slag hebben de
Engelschen dan direct beschikbaar minstens
38 dreadnoughts, minstens 25 tweede en derde
klas slagschepen, minstens 8 slagkruisers.
De Duitschers, wanneer alleen rekening ge
houden wordt met hun eigen opgaaf der ver
liezen, hebben direct beschikbaar minstens 20
dreadnoughts, 19 slagschepen van lager rang
en 7 slagkruisers. j
Wanneer men nu weet dat de Duitschers
van deze vloot een deel moeten reserveeren
tegenover Rusland, dat in de Oostzee minstens
8 dreadnoughts en 4 zeer groote slagkruisers
van 32000 ton heeft, dan, blijkt dat de En
gelschen nog steeds een enorm overwicht heb
ben. Een overwicht dat niet in gevaar is ge
bracht door de verliezen in dezen slag.
Bovendien kunnen de Engelschen eventueele I
