I
-
Dreatnen en dieden.
j SNEEKER COUR ANT 167ste Jaargang) efl WYMBRJTSERADEEL (14de Jaargang)
MEUBELFABRIEK NEDERLAND
RECLAMEKOLOM.
Nieuwstijdingen
ee
en
n-
ts
Zaterdag 8 Juli 1916.
No. 81.
H.
i
m-
gel
«g-
1
J. A. HUIZINGA, Groningen.
3d
J
Telefoon 118.
I
TJ
O
m
m
CANADEE5CHE
u
UI
Ld
Ld
0.
O
tl
u
5%25jarigePANDBRIEVEN
1
ELANDB’ANK”
32e Jaargang.
ANNEX
kje
>ii.)
ik»
m-
TELEGRAFLAORES
Provinciale Staten van Friesland.
■1
Net Jezus hoechde to learen fen dizze oar-
koart foar ef nei hjar forskinen mei in
steane.
skóging oer dizze skriften yn haedsaek gin-
as
MM
en
ysünder ian
de God fen Ruslan,
I
ZICHTZEN DINGEN FRANCO.
an
50.
en
ófstan.
kje
iga
te
4
15
42
19
40
16
25
10
60
tje
To
te
nt*
nt.
nt.
nt.
co
it tsjinwirdige
oan dy fen it
Goedkoope coke*.
Door den Sneeker Bestuurdersbond is aan
den gemeenteraad een adres verzonden, hou
dende verzoek den cokesverkoop aan de gem.
gasfabriek gedurende den zomer zóódanig te
regelen, dat het verzekerd is, dat eene be
schikbaarstelling van goedkoope cokes in den
aanstaanden winter aan de ingezetenen of een
groot deel daarvan voortgezet kan worden ge
durende den vollen tijd, dat daaraan behoefte
zal zijn
tongen.
Dr. Wumkes hie it dos alhiel by 't rjuchte
ein do’t er mei it skriuwen fen dizze earste
Mienskipsütjefte bliken joech fen syn oertsjü-
ging, det de forbining fen Christendom en
de foiksaerd hjir hwet oars oplevere hie en bi-
soargje scil, as op oare kontrijen, lyk as er
yn syn rjucht stiet, as er skriuwt: „Foar alles
Christen-Fries, net Fries-Christen. Hwet it
swierst is, moat it swierst weage”. Hwent it
Christendom is fen de ivichheit, it Friezendom
is, ho Ijeaf wy it hawwe meije en hofolle fen
üs krêften wy der ek oan jowe, dochs fen
dizze ierde, en oan de ünweardige komeedzje
om yen goaden to foarmjen, dy’t noed steane
fen ien _._2
dy’t dy ien Eastenryk efternei sit, en de God
fen Roemenië, dy’t soks mei eangstme oan-
sjucht en ek al fêst it swird yn 'e hannen
nimt scil op üs Fryske mieden nimmen
meidwaen. Wy Friezen büge noch for in
HAAG
Regeer ingsr ijst.
Wij verwijzen houders van broodkaarten
naar da in dit nummer voorkomende adver
tentie betreffende het verkrijgbaarstellen van
regeeringsrjjst op broodkaarten.
De Provinciale Keuringsdienst aan het wer4<.
Ged. Staten van Friesland hebben aan de
Staten een verslag doen toekomen van de
werkzaamheden van onzen jongen Provincia
len Keuringsdienst.
Daarin komt o. a. voor:
Groote moeilijkheden werden ondervonden
bij de inrichting van het laboratorium. Het
aanschadfen, zoowel1 van toestellen als van
chemicaliën, ondervond de lasten van den
oorlogstoestand. Een deel der toestellen en
chemicaliën is ook nu nog niet te verkrijgen.
Toch kon op 15 Maart met het monsterne
mer! een aanvang worden gemaakt. Begonnen
werd met de controle van de ten verkoop
aanwezige melk, de inspectie van de inrich
ting der winkels en het onderzoek der aan
wezige waren.
Tot 1 Juni werden genomen 386 monsters
melk, waaronder begrepen zijn volle-, onder-,
karne- en gepasteuriseerde, melk. Uit dit on
derzoek bleek, dat 15 monsters volle melk ver-
valscht waren, terwijl 2 monsters karnemelk
niet aan de gestelde eischen voldeden. Naar
aanleiding van één geval van vervalsching
van volle melk werd proces-verbaal opge
maakt, daar ondanks waarschuwing deze per
soon met het toevoegen van water doorging.
Hij is veroordeeld tot f 12 boete.
Voor de overige overtredingen werden mon
delinge waarschuwingen gegeven, met het ge
volg, dat bij die personen geen vervalsching
geconstateerd werd.
as ik der net folie mei op hie, se alhiel net
yn üs ütjeften opnimme scoe.
De gevaarlijke hoek.
Past op voor de verrassingen van den weg.
Zijne hoeken kunnen gew aar lijk zijn voor den
reiziger die er zonder voorzorgen over gaat.
Hetzelfde is het geval op den weg van het
leven voor den man die, op het hoogtepunt
van zijn bestaan aangekomen, niet oppast voor
de oneffenheden bij de daling. Zoo kan een
man in volle gezondheid, vlug, opgewekt en
vroolijk, in enkele weken zonder merkbare
reden een ouden man worden, mét een sle
penden gang, een dof oog, een vermoeid ge
laat. Zijn wil is vernietigd; zijn veerkracht
heeft plaats gemaakt voor een onoverwinlijke
ongevoeligheid: zijne mannelijke krachten
schijnen uitgeput. Deze jammerlijke gedaante
verwisseling gaat gepaard met verschillende
storingen: moeielijke spijsvertering, langzame
bloedsomloop, ademloosheid, kloppingen, over-
.vloedig zweeten, slapeloosheid. Wanneer die
verschijnselen zich voordoen, is het hoog tijd
te handelen, want uw toestand kan nog ver
ergeren. De verandering die in uw lichaam
plaats heeft, zal zonder schade voor uw ge
zondheid zijn, indien gij zorg draagt den ar
beid van het bloed te vergemakkelijken door
de krachten er van te vernieuwen en door
aan uwe zenuwen hun verzwakten weerstand
weer te geven. Daarvoor zijn meer dan
eenig ander middel de Pink Pillen in het
bijzonder aangewezen gedurende het moeielij
ke tijdperk van den kritieken leeftijd, die, wij
moeten dit niet vergeten, zich zoowel bij de
vrouw als bij den man voordoet. De Pink Pil
len bezitten inderdaad de deugd het bloed van
zijn onreinheden te zuiveren en de roode bol
letjes te vermenigvuldigen, die er de kracht
van zijn, en, dank zij die dubbele werking op
het bloed en op de zenuwen, geven zij aan de
verzwakte organen al hunne werkzaamheid
en al hunne kracht weer.
De Pink Pillen zijn verkrijgbaar a f 1.75
per doos en f9 per zes doozen bij het Hoofd
depot der Pink Pillen, Dacostakade 15, Am
sterdam.
Voor Sneek en Omstreken bij de Erven Joh.
W. Meijer en fa. B. Meindersma te Sneek en
bij alle goede Apotheken en Drogisterijen.
op to roppen. Jezus hat üs allinnich leard goed
to wêzen, Ijeaf to hawwen en ünthiet üs in
hearlik lean, as wy mids al de smoargens fen
de wrald skjiti fen sieie wisten to bliuwen,
stich ên weardearjend wêze scille, om ’t ik, 'lyk as ien kear Mozes’ lüde stimme driigjende
klonk oer de Joadske wrald, do’t er sei det
God rjuchtfeardich wier en it minne en lytse
wist to kastijen. Jezus kaem ‘om üs yn de
swiere uren fen syn libben en syn lijeri op to
lieden nei syn Heite Keninkryk, det net fen
dizze ierde is mar it hat nea syn miening
west dizze wrald al ta in Himelsk Ryk to
meitsjen: earst de arbeid, den it lean: Jezus
liet elts fen üs de wei sjên, omwis fen it
lean to wêzen, mar die gjin war om de ar
beid seis al minder swier, om it wirk seis al
ta it lean to meitsjen. Christus joech syn foar-
skriften net for de Mienskip, mar for de
Minske, om’t Er wist det, wier syn Geast
earst mar ien wirden mei de geast fen elts
minske yn ’t bysünder, de Mienskip der fen-
sels de heilrike gefolgen fen ünderfoun. De
tsjinwirdige Wraldstriid biwiizget neat tsjin
it Kristendom, mar wiist for de safolste kear
op de minnens en de lytsens fen de minsken
seis, dy ’t nei ’tweintich ieuwen lang it wird
fen de Hear fornommen to hawwen, yet jim-
meroan fen miening lykje, det it foldwaende
is doopt to wêzen en ta in tsjerke to bihear-
ren, genoch om Sneins ris to harkjen nei hwpt
Dominij seit, en dy’t net forstean wolle, det
men Jezus bilibje moat mei hiel syn siele,
sadat al yens dwaen en litten bistjürd wirdt
fen Syn liedende ynfloed. Dizze oarloch is
in. rjuchtfeardige straffe for it hücheljende
Jerope, det stimmicb seach en sei Kristlik
to wêzen, mar yndie dei oan dei wermei
de Joaden de Christus sloech oan it Krüs, en
mei de Romeinske soldaten de dobbelstiennen
smiet om syn klean.
Brieven oan ’e Snitsers.
VI. Fr i e z e n d o m en Christendom
fen D r. G. A. W u m k e s.
It leit yn myn miening, de Mienskipsütjef-
ten, dy’tfor dit jier under myn samlerskip
steane, koart foar ef nei hjar forskinen mei in
wirdmennich op dit plak yn to lieden en to
bioardieljen. It sprekt fensels. det myn bi-
NIEUWE SNEEKER COURANT
kan worden op de instandhouding van nijver
heid en bedrijv.en, welke de regeering zich
reeds van het begin van de mobilisatie af tot
taak heeft gesteld, teneinde ontwrichting, van
de economische toestanden te voorkomen.
Deze motie werd met bijna algemgene
stemmen aangenomen.
loch, mar wol de tsjerke. It is de flok fen
alle minskelike mienskippen men sjucht, it
klear oan it Soasialisme, det de Fakbiweging
wer doel makket, yn pleats fen it Libbens-
lok det hwet to’n earsten miend wier as
ynstelling, as middel, foreare wirdt as it ein-
doel seis. De tsjerke wier fen de Hear miend,
om de minsken op to lieden ta syn Keninkryk,
en de priesters en foargongers,. hjar fornoe-
gjend yn it kalde Ijocht fen hjarren eigen
idelëns, meitsje der it Himelsk Keninkryk seis
fen, det hja sadwaende omlegen helje fen de
stjerren en de jountiidsloft, en delsette mids
de ilinde en de striid fen üs ierde. De tsjerke
heart hjar djip to bügen for de Christus en
de Heit, hjar der rekkenskip fen jaende det
Dr. Wumkes hat him, troch de forhalding
to bisprekken dy der bistiet twisken de Fryske
en de Christelike geast, for tsjinstlik makke
jinoer it Kristendom troch der klam op to liz-
zen, det de Fryske geast in ynlik godstsjin-
stigen ien is en dos it Ljocht fen it Gelove fen
neden hat for syn bistean mar net minder
tsjinoer it Friezendom, troch üs foar to hal-
den, ho ’t üs folk jimmeroan it Kristendom
forstien hat. Hwent ho’t somlike dogma’s hjar
der ek füleindich tsjin forsette, hwa ’t rekken
skip haldt mei de tastannen om him hinne,
moat wol meistimme det ek de opfetting en
tapassing yn dé Christelike leare in saek is
fen suver-persoanlik ynsjuch; sa heart it ek
to wêzen, om’t Jezus net spriek noch sprekt
tsjin de greate minskeklofen fen in hiele stêd ef
in hiele tsjerke, mar as in treastgjende en
stypjede Frjeon. dy’t üs omhegen liedt nei
it iyige ljocht fen syn genédige Heit. Syn.
seinjende wirden sprekt tsjin elts fen üs yn ’t
bysünder. En faken haw ik tocht det it oan
Hesere Lieding to tankjen wier, det üs Nije
Testamint en de Christelike leare romte jowt
for sa’n great forskaet yn opfetting en üt-
liz: hwent sa is it minsken mei de meast ün-
derskate noeden. eigenskippen en fielings
dwaenlik makke, de Christus as hjar Liedsman
to forearjen en to biliden, hwertroch it Chris
tendom wirdt as in' mienskiplike Lokssteat
for alderleije minsken mei Jezus as hillichste
en heechste Lieder.
De Christus is diekrêftich en wirkdiedich,
andere waren verstrekte diensten" het regel
matig onderzoek van het water der gemeen
telijke drinkwaterleiding door den provincia
len keuringsdienst ter hand genomen.
De middenstand en het levensmiddelen
vraagstuk.
In .de te Utrecht gehouden buitengewone
vergadering van den Nederlandschen Bond
van vereenigingen van den Handeldrijvenden
en Industrieelen Middenstand, gewijd aan het
levensmiddelen-vraagstuk, heeft de heer L. B.
J. Gorris uit Amsterdam in een inleiding twee
hoofdfouten aangewezen, die z. i. bij de le
vensmiddelenkwestie begaan zijn. De eene
hoofdfout is gemaakt door een klein deel van
den middenstand zelf, t. w. door het parasi
taire aanhangsel dat zich sedert Augustus 1914
handelaar noemt. Spr. bedoelt de nietswaar
diger! die de gqede bedoelingen van regeering
en gemeente misbruikend, de regeeringsar-
tikelen opkochten, oververpakken en voor
woekerwinst aan binnen- en buitenland ver
kwanselen. Spr. noemde het een schandaal,
dat in ons land honger wordt geleden en dat
in een land dat tienmaal zijn eigen behoefte
aan boter, kaas, melk én groenten produceert,
en waar schatten mee zijn verdiend.
De fout zit wijders en voor het grootste
deel bij het slappe optreden van Landbouw,
onder leiding van minister Posthuma. De
Duitscher verwenscht ons om de bloedzuiger-
prijzen waarvoor wij hem de bude rommel,
zaagsel en zolderveegsel leveren. De En-
gelschman die vr.oeger onzè trouwe klant was
voor tal van .artikelen, laten wij geheel in den
steek. De besluiten van Landbouw gaan als
een weerhaan heen en weer. De grenzen gaan
open en dicht bij variatie. Men riekte in deze
noodtijden een nooddepartement voor den
handel op dat zich alléén bezig houdt met een
billijke verdeeling der levensmiddelen. Dat zal
naar spr.’s meening de remedie brengen in
den deplorabelen toestand van thans.
De heer J. Das Dzn., uit Utrecht, bezag de
kwestie der. levensmiddelenvoorziening uit
drieërlei oogpunt: a. De distributie uit een
algemeen handelsstandpunt; b. de distributie
van het standpunt van den winkelier: c. de
distributie van het standpunt van den consu
ment.
De heer Van der Maassen,' uit Amsterdam,
stelde ook namens tal van andere afgevaar
digden de volgende motie voor:
De Bond van Vereenigingen van den Han
deldrijvenden en Industrieelen «Middenstand in
buitengewone, vergadering te' Utrecht bijeen,
verzoekt den minister van landbouw, nij
verheid én handel,
dat indien de regeering de distributie ter
hand neemt of opdraagt aan de gemeente
besturen, zij.er voor wake, dat maximumprij
zen en condities worden vastgesteld, uitslui
tend in. overleg met de betreffende midden-
stands-vakvereenigingen, en zulks geschiede
door de bestaande distribuanten,
dat, waar ingrijpen in de gewone organisa
tie niet bepaald noodig is, dat worde nagela
ten; dat de regeering in overleg met den Mid-
denstandbond daartoe een regeeringscommis-
sie benoeme:
dat, mochten eventueel partijen niet tot
overeenstemming kunnen komen, de regeering
of de gemeentebesturen, zich zullen wenden
tot een centrale commissie, te benoemen door
den minister in overleg met het bestuur van
den Middenstandsbond, aan wier uitspraken
beide partijen zich zullen hebben te onderwer
pen:
dat dit de eenigc wijze is, waarbij gerekend
Door de keurmeesters werden 408 winkels
geïnspecteerd, waarbij 21.823 partijen werden
gekeurd. Medegebracht en in het laboratorium
onderzocht werden 578 monsters, terwijl 268
partijen wegens het verkeeren in’ bndeugdelij-
ken toestand aan de consumptie werden ont
trokken, in vele gevallen door^zp geschikt
te maken voor veevoeder. >i deze 578
monsters bleken bij onderzoek 123 niet aan
de gestelde eischen te voldoen. Naar aanlei
ding hiervan werden mondelinge besprekin
gen gehouden met leveranciers en in vele ge
vallen met de fabrikanten persoonlijk, die hier
voor dikwijls uit Jdolland óverkwamen. In
alle gevallen wprd door laatstgenoemden de
belofte afgelegd geen waren naar Friesland te
zenden, die niet aan de gestelde eischen vol
deden.
Sedert de inwerkingtreding van den dienst
zijn 1044 bakkers gecontroleerd. Daarbij wer
den nagegaan het gewicht en de samenstelling
van het brood en de inrichting van bakkerijen
en winkels. Bij deze controle werd rekening
gehouden met de bepalingen, vervat in de
plaatselijke verordeningen en mfnisterieele
voorschriften. Teneinde tot een meer gelijke
lijke behandeling der bakkers te geraken, is
een conferentie gehouden met het bestuur van
de bakkerspatroonsvereeniging. Als gevolg
van de ingestelde controle moest zeer dikwijls
door de keurmeesters aanmerking gemaakt
worden op het gewicht van het brood. Er
werden gewogen 8881 brooden, waarvan 2597
stuks niet aan het gewicht voldeden. Dat op
zoo’n klein getal gewogen brooden zoo’n groo
te hoeveelheid niet aan het gewicht voldeed,
Vindt zijn oorzaak hierin, dat door de keur
meesters in gevallen, waarin da eerste lü ge
wogen brooden aan het gewich| voldeden, de
rest van den voorraad niet werd iiagewogen.
In het omgekeerde geval, dus wanneer in de
eerste 10 brooden wel van te licht gewicht
werden aangetroffen, werd de 'gehéele voor
raad gewogen. Het bleek, dat in die gemeen
ten, waar de hand'aan de broodverordening
werd gehouden, in ’t algemeen het brood het
vereischtegewicht had.
De bakkers, die bij controle brood van te
licht gewicht bleken te verkoppen, weraen ge
waarschuwd. Hun werd medegedeeld, dat bij
herhaling strenger maatregelen zouden wor
den toegepast. Bij her-control^ bleken 4 zich
weder aan deze overtreding te hebben schul
dig gemaakt, waarna op grond van de in hun
gemeente geldende broodverordening proces
verbaal tegen hen is opgemaakt.
Ook het watergehalte van het brood bleek
in 28 gevallen te hoog te zijn.
Bij onderzoek in het laboratorium bleek het
brood, gebakken volgens regeeringsvoorschrif-
ten, in 31 gevallen niet aan de eischen van
samenstelling, wat betreft het bloemgehalte,
te Voldoen. In dergelijke gevallen, alsook in
die van te licht bevonden brood, werd aan de
burgemeesters van gemeenten, waarin de bak
kers wonen, voorgesteld deze bakkers te straf
fen met inhouding* van regeeringsmeel, waar
toe door deze autoriteiten-in vele gevallen
werd overgegaan.
Door verscheidene burgemeesters werden,
naar aanleiding van vertolking van overtre
ding van de regeeringsvfrorschriften, brood
van bakkers uit hun gemeenten ingezonden.
Bovendien werd aan bakkers, wier brood
niet aan gewicht of samenstelling voldeed,
32 maal een waarschuwing verzonden.
Voor de gemeente Sneek werd op den voet
van de „Verordening op de heffing en invor
dering van. rechten voor het genot van door
den keuringsdienst van levensmiddelen en
minske, noch for in ófgod dy’t allinnich' üs
mieden, mar inkeld for it Hillich Albiwald, for
de Heit, dy’t alle ierden en wralden bihear-
sket.
Yn kleare en krêftige styl, hweryn men it
wicht fen syn wfrden as hammerslaggen hel
klinken fielt, hat Dr. Wumkes, him groun-
dearjend on it skiedkindich birin en hwet it
Friezendom oanbilanget, ütgeande fen de for
mule dy’t ik yn Sljucht en Rjucht joech, koart
mar folslein oanjown hok for oandiel de Frys
ke geast hie oan it wêzen fen Christus en de
Himelheit. Hwet er sèit op 'e léste side:
„Friezen to wêzen, yenseis to wêzenom
sa de komst fen it Godsryk to bifoarderjen.
det is heilige, hege, Christenropping", it meije
en scil wjerklinke yn 'e Fryske herten
fen hwa’t op üs mieden it Evangeelje as it
Hillichste en Béste forearje.
Ygtte dit yn andert op in opmerking yn 'e
Ljouwerter Krante. Al forgapje wy üs net
mear oan 'e blinkende skyn lyk as eren, wy
slute de eagen net for hwet Hollan yn it stik
fe.n kultuer en kinst leverje mei oan goeds en
weardichs; wy scille nea de earsten wêze
fen ’e leden fen 'e Nederlanske Steat, dy
tsjinoer oaren in ünfrjeonskiplike halding oan-
nirame mar al it wejter fen 'e sé kin net
skjinwiskje, det Hollan üs de frijdom binaem
en it léste det üs bleau, üs tael en üs geast,
driget tö smoaren, hwerom wy ünmülk bi-
rêste kinne vn 'e tsjinwirdige tastan. Soks to
mear net, om’t wy by ünpartidich ündersiik
en sunder foaroardielen to biachtsjen, ta de
feste oertsjüging komme moatte, dy’t wy nea
oerjaen scille ear ’t men üs it tsjindiel biwiiz
get:.? det de folksgeast fen
Fryslan mearderweardich is
tsjinwirdige Hollan. Wy witte hjirby de wier-
heit foar to hawwen en dogge fen de treast
de moed, dêr’t, hja üs mei seinet, gjin
Grondwetsherziening.
Verschenen is een uitvoerig afdeelingsver-
slag van de Tweede Kamer over het wets
ontwerp tot Grondwetsherziening.
Vele leden bestreden urgentie en opportuni
teit der herziening, met welke bestrijding zeer
yelen zich echter niet konden vereenigen. Ver
scheidene leden waren tegen beperking der
herziening tot het kiesrecht en achtten althans
een herziening van het elfde hoofdstuk wen-
schelijk, terwijl verscheidenen uitvoerig be
toogden, dat de Regeering met de indiening
had moeten wachten tot zij in de gelegenheid
was daarin een voorstel tot herziening van
het onderwijsartikel te betrekken. Vele an
deren vonden hiertoe geen aanleiding.
Onder erkenning echter, dat gelijktijdige be
handeling van onderwijs en kiesrecht feitelijk
de verschillende partijen nader tot elkander
zal brengen en daarom op het welslagen der
grondwetsherziening een gunstlgen invloed
kan hebben, werd dan ook door een aantal
leden der linkerzijde verklaard, dat zij gaarne
bereid waren in de onderwijskwestie aan bil
lijke wenschen recht te doen en dat zij geen
bezwaar hebben een herziening van art. 192
tegelijkertijd met het kiesrecht te behandelen.
Vele leden concludeerden uit de wijze waar
op de minister de invoering van algemeen
kiesrecht toegelicht had, dat 't kiesrecht hem
volkomen koud laat en hij het voorstel alleen
indiende omdat dit niet den volkswil overeen
stemde. In verband hiermede werd betoogd,
dat in deze van geen volkswil gebleken is.
Velen verklaarden aan het organische kies
recht de voorkeur te geven boven Individua
listisch.
Een aantal leden voegde er aan toe zich
echter bij de Regeeringsvoorstellen neer te
leggen, indien gelijktijdig stemplicht en invoe
ring van evenredig kiesrecht worden' voor
geschreven.
Vele anderen die bovenbedoelde critiek op
de toelichting uitvoerig bestreden, achtten
invoering van algemeen kiesrecht noodig, ten
einde den invloed van de^geheele bevolking
op de richting van wetgeving en staatsbestuur
te versterken.
Vele leden /achtten geen reden' aanwezig
om vrouwenkiesrecht in te voeren, zelfs al
zou een belangrijk deel der vrouwen het be-
geeren, wat zij echter tegenspraken. Zij acht
ten o. a. de vrouw niet geschikt voor deel
neming aan het politieke, leven. Door vele an
dere leden werd voor vrouwenkiesrecht ge
pleit en betoogd dat het gcwenscht is zich
ten aanzien van het actieve kiesrecht niet te
bepalen tot het wegnemen van belemmerin
gen. Met toekenning van het passieve kies
recht aan vrouwen was men niet algemeen
ingenomen.
Tegen de voorgestelde regeling betreffende
uitsluiting van het kiesrecht werden verschil
lende bedenkingen geopperd. Verscheidenen
wenschten den minimum-leeftijd voor het kie-
zerschap in de Grondwet op 25 jaar bepaald
te zien. Zeer velen vereenigden zien met de
invoering van evenredig kiesrecht, maar ver
scheidenen wenschten thans veel verder, te
gaan dan tot wegneming van de grondwette
lijke belemmeringen er tegen. Zeer velen acht
ten dadelijke invoering van stemplicht met ini-
In de Woensdag gehouden vergadering was
aan de orde de verkiezing van Gedeputeerden.
De heeren B. W. Okma, K. P. W. Besuijen en
G. L. van der Zwaag traden af.
fn de vacature-Okma werd de heer B. W.
Okma (c.-h.) te I.Ipecolsga met 48 stemmen
herkozen. Op den heer A. A. Bajema (c.-h.)
is 1 stem uitgebracht.
In de vacature-Besuijen werd deheer K.
P. W. Besuijen (s.-d.) te Leeuwarden met 35
stemmen herkozen. 14 briefjes waren blanco.
In de vacature-Van der Zwaag werd de heer
G. L. v. d. Zwaag (soc.) te Gorredijk herko
zen met 37 stemmen. 12 briefjes waren niet
ingevuld.
Tot suppletoir lid van het college werd in
de vacature-Birmerts gekozen de heer L.
Zandstra (s.-d.) te Leeuwarden met 28 stem
men. Op den heer R. S. H. Visser .(r.-k.) te
Sneek werden uitgebracht 12 stemmen, op den
heer L. J. de Jong (s.-d.) te Huizum 1 stem
en 1 briefje in blanco.
Alle heeren namen hunne benoeming aan.
net -om 't Er allegearre in mienskiplik, mar
om 't er elts in bysünder en apart boadskip
bringt. Hjirom is it ek sa tige forkeard, to
sizzen det it Christendom rie jowt for alle
swiere stikken yn ’e greate Maetskip, to
mienen det Jezus Him ütsprekke wollen hat
for ef tsjin de oarloch, de hielünthalding, it
stimrjucht: Him hjiroer in oardiel óf to fer-
gjen, stiet lyk mei de Ingels for de milysje
D. KALMA.
Waar we om technische redenen in dit
artikel geen 6 en konden zetten, gelieve men
telkens waar een of a voorkomt, te willen
bedenken dat dit 6 en moet zjjn.
oan it krüs net mear hja roppe en beare
oer de ünbitsjuttendste kwesjes, en troch
hjar gekreau hearre hja Syn lüsterjen net
mear, as Er klaget: „My toarstget
-Sunt Luther for elts it rjucht opeaske, de
Bibel to updersiikjen, is it ündwaenlik wir
den, de Protestantske tsjerken stik for stik
to bistudearjen en to bioardieljen, en as men
mar langernóch tiid docht, scil der grif ek
ienris in dei komme,'det hja net mear to tel
len binne. En lyk as de wierheit, det de Chris
tus spriek ta elts yn 't bysünder, yn steat i$
dit ünsillige forskynsel to forklearjen, sa bringt
Hja yen ek'maklik it andert op 'e frage ho’t
it dochs komt, det ienselde gelove yn ünder-
skate lannen ek sok in ünderskate yndruk
makket op de bütensteander, ho’t b.g. it Skot-
ske Calvinisme sa fier forskeelt fen it Hol-
sels, alhaest forwirden is ta in gewoan-minsk- 'lanske, it Skandinaefske fen it Dütske Luther-
like foriening hja heart hjar idelens en dom, it Italiaenske Katholicisme seis ditte!
falske greatkens óf to lizzen en yn to sjên sa fier fen it Eastenrykske. Ek hjir bliuwe
det hja inkeld is in fen God ornearre middel, de rasforskélen fen greate krêft en fen kleare
en seis, om’t it in op de ierde wirksum middel ,ütwirking, ienfaldich omdet allinnich in diel
is, in tige breklik en heal middel. fen it Kristendom, wol de haedsaek, mar like
Hwent Christus sprekt tsjin de minske, J goed net it gehiel, ynternasjonael is lyk as
en net tsjin de keppels. En om dizze ienfal- ,de wittenskip en it kosmopolitisme. De Apos-
dige reden, dizze greate wierheit is it, det in tels forkindigen it Evangeelje' net yn it Vola-
tsjerke biskóge wirde moat as de foriening pük éf yn it. Esperanto, mar yn* alle talen en
fen allinne yn haedsaek gelikens tinkende
minsken, hwent lyk as der gjin twa minsken.
to bikennen binne, dy’t krekt itselde tinke, sa
binne der ek gjin twa minsken to finen, dy’t
krekt gelikens leauwe. En as men nou mar
ynsjên woe, det it Christlike net leit yn al dy
lytsë forskillen en ünderskieden, mar yn det
greate en hillige mienskiplikp, det de mins
ken fen alle Christlike gelóven forienet, ja,
den scoe men tajaen det der mar ien alge-
miene tsjerke hoechde to bistean, dy’t al de
Kristenen omfette, mei tagelyk in einleas tal
bysündere tsjerken, dy’t elts mar üt ien Kristen
bistiene. Mar hjirfor liket de tiid net ryp to
wêzen, hwent en dit is tor de folgers fen
de Christus in ivi^e skande sa tige binne
hja opgien yn hjar lytse reboeljes, det hja
net iens mear witte, hwerüt it mienskiplik-
Kristlike bistiet, det hjar allegear forient: hja
kettermintsje oer de fraechstikken fen 'e
Triniteit, en sjugge de triennen fen de man
hja, dy to’n earsten wier in ynstitüsje fen God
I
falske greatkens óf to lizzen en yn to sjên
