De Eoropeesche Oorlog
annex
FIRMA H. BRANDENBERG!!
SNEEKER COURANT en WYMRRITSERADEEL
RECLAMEKOLOM
Officieel Orgaan der Gemeente Sneek.-
W YMBRITSERADEE I
33e Jaargang
Woensdag 28 Februari 1917
No.
44.
t
;o
Punt I. Notulen van den 27 Januari 79/7.
Punt II. Ingekomen stukken en mededee-
lingen.
Punt VI. Af- en ovërschrijving van pos
ten van uitgaaf der begrooting dienst 1916.
Punt VII. Voorstel tot betaling eener
pretentie uit den post van onvoorziene uit
gaven dienst 1916.
Punt VIII. Voorstel betreffende regeling
bezoldiging van het personeel werkzaam
ter uitvoering van de levensmiddelenvoor
ziening.
Punt IX. Voorstel tot toetreding bij de
nationale regeling betreffende de werkloos
heidsverzekering.
Punt X. Behandeling van het primitief
kohier van hoofdelijken omslag dienst 1917.
Verboden vervoer aardappelen.
Punt III. Benoeming en overplaatsing
van een wegwerker.
Punt IV. Adres van L. A. Faber te
Woudsend om een gebouw achter de rooi
lijn te mogen stichten.
Punt V. Adres van A. Bijl e. a. te Jut-
rijp om het zgn. Binnenpad aldaar in be-
gaanbaren toestand te brengen.
NIEUWE sheerer courant
-
11
Ingelanden zorgen
;r
lo
it
ern-
bedrag van
o
11
5
8
er
l.
J
dus
1
3
Duitscli
i
- j
Schepen naar Noord-Amerika varen niet uit.
In een gehouden vergadering van het be
stuur der Nederl. Reedersvereeniging is, na
overleg met de reederijen van de tot vertrek
naar Noord-Amerika gereed liggende schepen,
besloten deze schepen niet te laten uitvaren,
alvorens de Noordelijke route voldoende veilig
geacht kan worden. Vermoedelijk zullen deze
schepen dus minstens tot na 5 Maart blijven
liggen, na welken datum deze route volgens
de Duitsche admiraliteit volstrekt veilig
voor onze schepen is.
De Nederlandsche „uniform”.
Iemand in het H d b 1. berekent, dat een Ne
derlandsche officier zich tegenwoordig op 3150
verschillende manieren kan kleeden.
1:1
929.116.
59.213.
247.991
276.278
539.655.
229.907
1.512.271.
ui
d.
n“
td
m
3
ri.
m
ui
k-
:io
Venchijnt
DINSDAGS en VRIJDAGSAVONDS
Uitgevers
Sniek Telefoon No. 150.
2
0
t.
8
3,
n
,o
S,
b
n
il
ir
0
:o
n
ergste
Doodgeschoten.
Te ’s Heerenbergs een 26-jarige Duitscher
bij het smokkelen door de grenswacht dood
geschoten.
Melk voor de.koeien.
Veehouders in de gemeente Staphorst heb
ben, nu ’t krachtvoeder zoo schrikbarend duur
is en ook vanwege de regeering slechts bij
mondjesmaat of in ’t geheel niet in de behoefte
wordt voorzien, er ets op gevonden, om de
koeien toch ’t noodige voeder te verstrekken.
Ze geven nl. aan hun runderen de uitgemol
ken volle melk als drinken terug.
toen te laat inkwam
om de schepen nog intijds te laten vertrekken.
Op een nieuw verzoek der reeders werd toen
door de Duitsche regeering medegedeeld, dat
hun schepen met volle zekerheid op 17 Maart
of met b e t r e k k e 1 ij k e zekerheid op
22 Februari volgens vastgestelde route Dart
mouth en Falmouth konden verlaten.
De verliezen der wereldvloot.
Het maritieme bureau der Vereen. Staten
publiceert een statistiek over het scheepsver-
lies van de Vereen. Staten, Engeland en Japan
in 1916. Het totaal aantal gezonken schepen
bedraagt 1149 met een inhoud van 2.080.000
ton. Gebouwd zijn 2056 schepen met een in
houd van 1.900.000 ton. De tonneninhoud is dus
slechts met 200.000 ton verminderd.
4.000.000.
Volgens do offieieele Duitsche verlieslgsten
bedroegen de verliezen der Duitsche eind Ja*
nuari 1.1.:
Gesneuveld of aan wonden overl.
Aan ziekten gestorven
Gevangen genomen
Vermist
Zwaar gewond
Gewond
Licht gewond
Gewond, doch bg het leger gebleven 223.261.
RAADSVERGADERING
van
op Zaterdag 24 Febr., 's morgens 9% uur.
Voorz. de heer H. M. Tromp, burgemeester.
Secr. de heer J. Poppinga.
Aanwijzig alle (15) leden.
Worden gelezen en onveranderd vastgesteld.
Ingekomen zijn: a. en b. dankbetuigingen
voor verleende toeslagen: c. bericht dat bij K.
B. aan de hh. Bakker te Woudsend, Bijlsma
te llsbrechtum en Hazelhoff te Hommerts elk
f50 is toegekend voor het bezit van de land-
bouwacte L. O.
a. b. en c. voor kennisgeving aangenomen.
d. en e. Verslagen van de commissie tot we
ring van schoolverzuim en betreffende de ge
zondheidstoestand van den veestapel.
f. Schrijven van den Nat. Woningraad.
d„ e. en f. worden ter inzage gelegd voor de
leden.
wanneer belanghebbende
voor onderhoud enz.
De post onderhoud wegen o. a. moet met
f1500 worden verhoogd, die der vuilnisver
zameling met f800 enz.
Z. h. s. goedgekeurd.
Z. h. s. goedgekeurd.
De Voorz. deelt mede, dat het distributie-
bureau onder de verantwoordelijke leiding van
den heer Bakker uit IJsbrechtum staat. Als
klerk fungeert de heer v. d. Goot. De hoofdlei
ding blijft bij den heer Rodenhuis. Er zal nog
wel een klerk noodig zijn. Z. h. s. wordt be
sloten B. en W. te machtigen hoogstens f 250
maand aan salarissen voor de ambtenaren
der distributie te besteden.
Z. h. s. in beginsel besloten tot deze rege
ling toe te treden.
De Voor z. deelt mede dat aan den minis
ter gevraagd is of de’regeling zoo kan dat een
afzonderlijke vereeniging voor dit doel in
Wijmbritseradeel wordt opgericht. B. en W.
voelden er weinig voor, dat de zaak zou loo-
pen over verschillende vakvereenigingen, die
iiaar zetel niet in Wijmbritseradeel hebben.
Hierna sluiting. In besloten zitting komt aan
de orde
In den grond geboorde schepen.
Behalve de zeven Nederlandsche schepen
zijn nog als getorpedeerd gemeld van
2 32 6 Feb r. De Engelsche visscherssche-
pen Monarch en Energy. Engelsche stoom
schepen: Watchfield (3612) en Invercauld (1416
ton), Belgier (4588 ton), Grenadier (1004 ton),
Trojan Prince (3196 ton), John Miles (687 ton),
Beneficent (1963 ton). De Fransche mailboot
Athos, die Senegaleesche tirailleurs en koloni
ale arbeiders naar Frankrijk bracht, is in de
Middellandsche Zee getorpedeerd. 1450 man
zijn gered. Lloyds meldt, dat de Engelsche
stoomschepen Falcon (er zijn verscheidene
stoomschepen van dien naam) en Iser (2160
ton) in den gr'ond geboord zijn.
In totaal4.087.692
De bouw van Zeppelins gestaakt.
Volgens een telegram uit Genève, hebbe;
een aantal arbeiders van de Zeppelin-fabrie)
to Friedrichshafen bevel gekregen, zich bij hu
depót te vervoegen. Dit bevel schjjnt berieh
ten van den laatsten tgd te bevestigen, vol
gens welke de Duitsche autoriteiten de doel
loosheid van den Zeppelin erkend en van de
bouw van nieuwe luchtschepen zouden heb
ben afgozien.
Voor de duikbootbemanning.
De Duitsche bladen openen inschrijvingen
voor de bemanningen van de duikbooten. De
Köln. Volksztg. heeft reeds op die Igstei
30,386 mk bjjeen.
De Köln. Ztg. verantwoordt een
22,253 mk.
Vijf millioen mati vóór het Engelsche leger.
De gepubliceerde leger-begrooting bepaalt
het effectief van ‘t Engelsche leger, uitgezon
derd de troepen welke in Indië dienen, op vijf
millioen man.
De Duitsche lezing over de duikbootactie.
Volgens een officieel bericht uit Berlijn zijn
in Januari 170 vijandelijke koopvaardijschepen
in den grond geboord, totaal inliQiid 336.000 ton
en 58 neutrale schepen, metende 103.500 ton.
Totaal sedert 't begin van den oorlog 4.988.500
ton.
Wanneer een Duitscher zich gelukkig gevoelt.
Kapitein-ter-zee Willy Petz, commandant van
een Duitsche duikboot, heeft binnen 24 uur
52.000 ton tot zinken gebracht.
in een brief aan zijn ouders te Königsberg
schrijft hij dientengevolge: Ik ben goed en wel
teruggekeerd, na een groot aantal vijandelijke
schepen naar den bodem van de zee gezonden
te hebben. Ik ben zeer gelukkig.
De Duitsche bladen zijn zeer gelukkig dit
mede te kunnen deelen.
NEDERLAND EN DE OORLOG.
Zeven Nederlandsche schepen getorpedeerd
door een Duitsche duikboot.
Groote beroering in geheel ons land is Za
terdag gewekt door een officieel bericht, waar
uit bleek, dat de volgende Nederlandsche sche
pen Vrijdagmiddag zes uur door een Duitsche
duikboot getorpedeerd waren, nl. de stoomsche
pen „Bandoeng” (groot 5851 ton, gebouwd in
1910), „Menado” (5874 ton, 1908) en „Jacatra”
(5373 ton, 1912) en de „Noorderdijk" (8000
tonn1913), welke op weg waren naar ons land,
lie „Bandoeng”, met stukgoederen en „Mena
do” kwamen van Java, de „Jacatra" en de
„Noorderdijk" met tarwe van New-York.
De „Eemland" (3770 ton, 1905) was op weg
naar Buenos-Ayres, om graan voor de regee
ring te halen, de „Gaasterland” (3900 ton), naar
New York, eveneens om graan voor onze re
geering te halen.
Dc „Zaandijk" (4819 ton, 1899) was bestemd
naar Philadelphia. Al deze schepen werden
sedert begin Februari in Engelsche havens
vastgehouden.
Uit de offieieele berichten omtrent deze ramp
verschenen blijkt liet volgende:
Toen de onbeperkte duikbootoorlog werd af-
gekondigd, heeft de Nederlandsche regeering
niet alleen haaf bereids openbaar sfemaakt pro
test daartegen doen hooren, maar er tevens bij
de Duitsche regeering op aangedrongen, dat
zou worden zorg gedragen, dat geen op dat
oogenblik van of naar Nederlandsche havens
onderweg zijnde schepen van den nieuwen
maatregel het slachtoffer zouden worden. De
Duitsche regeering verklaarde z.ich bereid aan
dat verlangen tegemoet te komen onder toe
voeging evenwel, dat het haar onmogelijk was
absolute veiligheid te waarborgen.
Van Duitsche zijde werd, om de Nederland
sche regeering de ladingen van 20 graanschepen
te doen toekomen, bij wijze van uitzondering
toestemming gegeven, onder voorwaarde, dat
het uitvaren niet later zou plaats hebben dan
te 12 uur in den nacht van 10 op 11 Februari.
De Nederlandsche reederijen namen dit aanbod
met dankbaarheid aan, maar waren om aan de
Duitsche regeering onbekende reden niet in
staat hun schepen te juister tijd naar buiten
te brengen, zegt het offieieele Duitsche bericht.
Uit een mededeeling van de Nederlandsche
reeders blijkt echter, dat de Duitsche vergun
ning
Centrale keukens.
Ook te Zwolle wordt een centrale keuken
opgericht, voorloopig alleen voor de meest-
behoëftigen.
De afdeeling Leeuwarden van de Ned. ver
eeniging van Huisvrouwen hoopt een derge
lijke keuken op te richten, waarin men tegen
kostenden prijs een goed middagmaal kan be
komen.
Een ziekte die schrik verspreidt.
Ieder tijdperk heeft zijne ziekten. Dc pest
richtte vroeger verschrikkelijke verwoestingen
aan zelfs bij de dieren, indien wij den fabel
dichter La Fontaine moeten gelooven. Heden
is onder de ziekten waardoor wij worden ge
kweld, de neurasthenie terecht er een die het
meest vrees inboezemt.
De neurasthenie, die een ziekte der zenuwen
is, gepaard met algemeene verzwakking, komt
veel voor bij hen die door overmaat van werk
of van genoegens uitgeput zijn, bij de onmati-
gen, bij hen die door eerzucht verteerd of door
zorg en verdriet aangedaan worden.
De neurasthenie brengt slapeloosheid, dui
zelingen en een gevoel van leegheid in de her
senen te weeg. De zieke lijdt aan de maag,
heeft storingen der spijsvertering en zijne func
ties ondervinden een belangrijke vertraging.
Langzamerhand bereikt de lichamelijke en
geestelijke verslapping zulk een graad dat zij
dwingt alle arbeid op te geven. Dan volgt een
langzaam verval.
De neurasthenie kan volkomen genezen wor
den door een gepaste behandeling van het
bloed en van het zenuwstelsel. Het verarmde
bloed, welks zuiverheid is bedorven, heeft be
hoefte krachtig hersteld te worden, zoodat het
zijn rijkdom aan roode bloedbolletjes terug
krijgt en het zenuwstelsel moet zeer versterkt
worden om het geheel zijn weerstandsvermo
gen terug te geven. Het middel dat deze her
stellende en versterkende deugden bezit in een
voldoende mate om waarlijk krachtdadig te
zijn, is ongetwijfeld de Pink Pillen. Deze pillen
zijn onvergelijkelijk om aan het bloed nieuw
leven te geven en als versterker der zenuwen.
Zij wekken eveneens den eetlust en de spijs
vertering krachtig op. Deze eigenschappen
maken haar tot een middel dat in het bijzonder
aanbevolen is tegen de neurasthenie, evenals
tegen die aandoeningen in bet algemeen die
hun oorzaak vinden in de verslapping van het
bloed en dc verzwakking van het zenuwstelsel.
De Pink Pillen zijn verkrijgbaar a f 1.75
per doos en f 9 per zes doozen bij het Hoofd
depót der Pink Pillen, Dacostakade 15, Amster
dam.
Voor Sneek en Omstreken bij de Erven Joh.
W. Meijer en fa. B. Meindersma te Sneek en
bij alle goede Apotheken en Drogisterijen.
De toestand.
In de verhouding Duitschland—Amerika nog
geen verandering. Het Amerikaansche schip
de Rochester moet thans in de gevaarlijke zóne
zijn.
President Wilson heeft de Senaat in b u i-
t e n g e w o n e zitting bijeen geroepen tegen 5
Maart. Met spanning mag worden afgewacht
wat hij heeft mede te deelen. Bekend is ge
maakt dat er geen verbetering in den toestand
kan komen zoolang Duitschland voortgaat met
den verscherpten duikbootoorlog.
Bij het torpedeeren zonder waarschuwing
op 17 Febr. van het Fransche stoomschip Athos
is een Amerikaan omgekomen.
Oostenrijk-Hongarije heeft nog niet op de
Amerikaansche nota geantwoord. Er wordt
zelfs beweerd dat de Duitsche en Oostenrijk-
sche regeering het niet eens zijn over de duik-
boot-kwestie.
De Amerikaansche mailboot Philadelphia met
230 passagiers is veilig uit Engeland in New
York binnengeloopen.
De Engelsche minister Lloyd George heeft
medegedeeld, dat ofschoon de regeering over
tuigd is de duikbooten de baas te zullen wor
den, een beperking van den invoer gewenscht
wordt geacht om op het ergste voorbereid te
zijn.
„De invoer van alle onmisbare voedingsmid
delen zal onbeperkt blijven, maar de invoer
van papier moet tot de helft worden vermin
derd. de invoer van sommige vruchten óf ver
boden óf aanzienlijk beperkt, de invoer van
minerale wateren, buitenlandsche thee verbo
den, die van Indische thee tot een bepaalde
hoeveelheid beperkt. Daar er groote voorra
den cacao en koffie in het land zijn, zal de
invoer daarvan voorloopig .worden stop gezet.
Door al deze beperkingen hoopt de regee
ring meer dan 900.000 ton scheepsruimte per
jaar te kunnen uitsparen."
Voorts zal de tarweverbouw worden aange-
moedigd enz.
Zoodoende zal Engeland in staat zijn het erg
ste te weerstaan wat de vijand het aan kan
doen, zei de minister.
In den Duitschen Rijksdag
is onder toejuichingen het aangevraagde oor-
logscrediet van 15 milliard in alle drie lezingen
aangenomen. Alleen de 18 leden van de sociaal
democratische arbeidsgemeenschap stemden
tegen.
In zijn rede zei de minister van financiën dat
Duitschland een oorlogsschadevergoeding zou
eischen bij den vrede! Daarna deelde hij mede
dat er weer een leening op til is.
Van de oorlogsterreinen.
Aan het Westelijk front namen de Engel-
schen aan de Ancre de dorpen Serre, Warlen-
court, Pys en Miraumont. Zij maakten dus aan
zienlijke vorderingen over een front van 11
mijl ter diepte van 2 mijl. De Duitschers
schijnen hier de stoot der Engeischen niet af
te wachten, doch terug te trekken voordat
de aanval komt.
Vervolgens kwam de duikboot bij elk schip
om de bemanning te bevelen binnen vijf minu
ten in de booten te gaan, daar zij de schepen
tot zinken zou brengen, omdat zij zich in de
Engelsche wateren bevonden.
De bemanningen hadden nauwelijks tijd zich
in de booten te begeven of de duikboot begon
haar torpedo’s af te vuren. Dc opvarenden
bleven verscheidene uren ronddrijven, voor
dat zij door trawlers gered werden.
De duikboot was buitengewoon .groot.
Vast schijnt te staan, dat de Duitschers van
de Eemland wijn, voedsel enz. plunderden.
Voor zoover thans met zekerheid bekend
is, zijn de Jacatra, Gaasterland en Noorder
dijk gezonken. De zeven getroffen schepen wa
ren totaal voor naar men zegt ve e r t i g
Im i 11 i o e n gulden verzekerd, zeer hooge som-
Van dit aanbod wilden 18 schepen op 22 Fe- 'mén dragen de Ver. Zwitsersche Verz.-Mij. en
bruari gebruik maken en de route gemeen-'dan volgen.... enkele Duitsche!
schappelijk .afleggen. Deze mededeeling werd Aan vracht hadden de schepen aan boord;
op 16 Februari te Berlijn ontvangen. .950 ton veevoeder, 4900 ton copra (cocospro-
Den reeders dezer 18 schepen werd daarop duet voor plantenvetbereiding), 1365 ton olie-
nogmaals nadrukkelijk medegedeeld, aldus het zaad, 12600 ton tarwe, 335 ton meel, 1050 ton
Duitsche bericht, dat voor den 22en Februari tabak en eenig stukgoed.
Ouitsch luchtschip boven ons land.
(Off) Uit de ingekomen rapporten omtrent
het oven liegen van Nederlandsche gebied door
een Duittch vliegtuig op 17 dezer is gebleken,
dat het luchtschip het eerst te ongeveer 4.50
uur voorm. boven Waalsdorp w;rd waargeno
men. Vandaar nam het zijn weg aanvankelijk
in O. richting over Moerkapelle en daarna in
Z.-O. richting over Uden en Boxmeer, om, na
zich in N. richting over Gennep bewogen te
hebben, ten slotte in O.-richting Duitschland
te bereiken. Aangezien nergens het onlang»
overeengekomen noodsein vertoond werd, is op
verscheidene plaatsen het luchtschip beschoten.
In opdrtcht der regeering heeft Harer Maje-
steits gezant te Berljjn aanstonds ter zake van
deze nieuwe schending van het Nederlandsch
gebied een ernstig vertoog tot de Duitsche
regeering gericht.
Os gestrande Duitsche duikboot
g«ïnterneerd.
Blgkens officieel bericht wordt de 24 dezer
op do kust van Walcheren gestrande Duitsche
onderzeeboot ontwapend en de bemanning ge
ïnterneerd.
Verkeer met Engeland.
De stoomschepen Cromer, Marylebone en
Stavely zijn te Hoek van Holland aangekomen
met 1500 zak brievenmail, 1800 zak post bin
nenlanden 13000 zak post buitenland.
Nieuwe list om schepen te vangen.
De bemanning van den binnenkomenden
stoomtrawler „Groningen", VI. 150, deelde bg
aankomst te IJmuiden het volgende mede:
Vieschende tusschen Schouwenbank en het
Maas-vuurschip, ontdekte zg een watervlieg
tuig, waarin een vliegenier gezeten wai, drg-
vende op het water.
De schespsboot werd uitgezet om zoo noo
dig hulp te verleenen. Teen men echter naar
het toestel geroeid was, bleek dit slechts een
model te zijn en de vliegenier een pop.
Aan het toestel waren talrgke koperen con-
tactdraden bevestigd. Een Duitsche onderzee
boot, die op een afstand het geval had gade-
slagen, loste daarop verschillende schoten op het
vliegtoestel, dat bg het vgfde schot na een
hevige ontploffing in de diepte verdween.
Onze veestapel.
Wegens bet ophouden van onze schepen
door Engeland zou volgens het Ned. Corresp.
bureau zeer spoedig een besluit moeten wor
den genomen om een deel van den veestapel
af te slachten.
Tegen een 10-'al vracht- en karrgders is
door de Leeuwarder politie proces-verbaal op
gemaakt, wegens verboden vervoer van aard
appelen, welke in beslag zgn genomen.
De aardappelen werden vervoerd in soldaten
kisten, in hoodedoozen en zakken met kleeren
enz.
Abonnement: per jaar f2.
fr. p. post f2 50. Losse Nos. 5 et.
Advertentiën 15 reg. f 0.35
verder per regel 6 cent. Bij Abon
nement belangrijke korting.
Onze Abonné’s hebben recht op gra
tis Verzekering tegen Ongelukken
schepen
ons volk
helpen.
Had president Wilson ongelijk toen hij ver
klaarde dat de duikbooten niet konden worden
gebezigd voor den kruiser-oorlog tegen den
handel?
Het Duitsche gezantschap moge dan officieel
de ramp aan onze reeders wijten, die niet tot
17 Maart hebben willen wachten met uitvaren
en aan een betreurenswaardig toeval, wij Ne
derlanders kunnen die meening niet deelen en
kunnen niet anders dan ’t Duitsche stelsel van
den zeeoorlog, dus de Duitsche regeering. aan
sprakelijk stellen voor dezen slag.
Zal onze regeering dat doen?
Zeer stellig. Vrees voor oorlog behoeft
daarom niet te bestaan. Immers onze re
geering heeft uitdrukkelijk verklaard dat zij
alleen een schending van onze neutraliteit als
oorlogsdaad zal opvatten en dat is hier niet
het geval. Maar een krachtig protest zal
van Den Haag ongetwijfeld uitgaan.
In kringen, aldus de T e 1., welke met de re
geering in nauwe betrekking staan, is men
overtuigd, dat minister Loudon zich thans
niet zal bepalen tot een protest en het vragen
van financieele vergoeding voor de getorpe
deerde schepen, maar den wensch kenbaar zal
maken, dat de Duitsche regeering nog op een
andere wijze, welke voor onze scheepvaart
onmiddellijk van belang is, het geleden verlies
zal vergoeden.
Dit beteekent dus dat de regeering van
Duitschland zal vragen eenige Duitsche koop
vaardijschepen ter beschikking van onze ree
ders te stellen om tarwe en andere levensmid
delen naar ons land te brengen.
Inderdaad zou Duitschland door snel- een der
gelijk aanbod te doen ten minste een deel van
wat het misdeed kunnen goedmaken.
Natuurlijk misdeed tegen een kleine natie,
want of de Duitsche marine wel zoo brutaal
tegen bv. Amerikaansche schepen zou
durven optreden, valt nog zeer te bezien.
Nader wordt o. a. nog het volgende gemeld:
Een officier van een der getorpedeerde Ne
derlandsche schepen verklaarde, dat de duik
boot zonder waarschuwing eerst een torpedo
lanceerde en vervolgens een groot aantal gra-
Over de grens gekomen.
Te Doetinchem zijn twee Duitsche deserteurs
en een Montenegrijn aangekomen, te Maas
tricht vijf Russen, te Lobith een Duitsche
deserteur in uniform, bij Enschedé twee Duit
sche deserteurs, een matroos en een infante
rist. nabij Waubach twee Duitsche deserteurs.
De een was in marine-unform; hij is uit Wil
helmshaven gedeserteerd. Te Oldenzaal kwa
men twee Russen aan. Te Maastricht zijn 7
Russen aangekomen. Onder Vlachtwedde zijn
twee uit Duitschland ontsnapte Russische
krijgsgevangenen over de grens gekomen. Te
Maasbracht is in de Maas door den rijksbaken-
meester een bootje opgevischt, waarin werden
gevonden drie Duitsche geladen geweren, drie
naten afvuurde tot dat alle schepen stopten, helmen, drie banden met patroontasschen, ge
vuld met scherpe patronen en drie.bajonetten
in scheeden. Zaterdagmiddag is te Maastricht
een Duitscli officier-aviateur als deserteur
aangekomen. De man was lam, maar moest
toch vliegen.
toch vliegen. Bij Maastricht zijn gisteren 3, bij
Enschede en te Millingen 1 Duitsche deserteur
over de grens gekomen.
Een verweerschrift.
li. Verweerschrift van den heer Huitema,
onderwijzer te Wolsum, waarin hij met kracht
opkomt tegen de beschuldigingen door de hh.
Landman en Wesselius in de vorige vergade
ring tegen hem geuit. Schr. deelt mede dat het
technisch schooltoezicht, dat in de eerste plaats
tot oordeelen bevoegd is, steeds over hem te
vreden was. Dat schr. een Zaterdag niet in
school kwam, was het gevolg van het zeer
slechte weer; kinderen, die slechts 5 a 10 mi
nuten van de school woonden, bleven toen
zelfs weg. Dat Zaterdags om 8 uur begonnen
wordt, is het gevolg van een schikking, waar
door de onderwijskrachten in staat zijn 's mid
dags les te gaan nemen in Leeuwarden. Daar
in ligt zeker niets om iemand in het publiek
aan de kaak te stellen, zooals bedoelde raads
leden hebben gedaan. Als protest daartegen
heeft schr.’s zuster, mej. Huitema, ook onder
wijzeres te Wolsum, onmiddellijk gesolliciteerd
te Stad Ommen, waar zij benoemd en reeds tot
aller tevredenheid werkzaam is, vandaar dat
zij dit verweerschrift niet heeft onderteekend.
Voor kennisgeving aangenomen.
Op voorstel van B. en W. wordt z. h. s.
goedgekeurd dat de wegwerker te Oosthem
verplaatst wordt naar Nijland. Te Oosthem zai
een nieuwe worden benoemd. 13 sollicitanten
meldden zich aan.
Na schorsing der vergadering wordt mede
gedeeld dat de benoeming wordt aangehouden
tot de volgende vergadering.
Inmiddels zal een geneeskundig attest wor
den gevraagd van de drie personen, welke vol
gens den opzichter het eerst voor benoeming
in aanmerking komen, nl.: 1. Alike Pruiksma,
Woudsend, 2. J. Stienstra, Folsgare, 3. G.
Wiersma, Scharnegoutum.
Onder zekere voorwaarden wordt z. h. s.
gunstig op dit verzoek beschikt.
De gemeente-opzichter adviseert 50 der
kosten, welke hoogstens f 600 zullen mogen
bedragen, voor bestrating van 300 M. lengte,
voor rekening der gemeente te nemen, onder
voorwaarde dat adressanten de rest bij elkaar
brengen en voor uitvoering zorgen.
Op voorstel van den heer dr. Rengers
wordt z. h. s. besloten, de stukken aan het
waterschap Hommerts—Sneek te zenden, on
der mededeeling, dat de gemeente bereid is
een deel der eerste kosten op zich te nemen,
geen o n v o o r w a a r.d e 1 ij k e veiligheid
kon worden gegarandeerd, daar 't onzeker was,
of al de duikbooten, welke optraden in het
gebied, hetwelk de schepen moesten passee-
ren, het draadloos bevel zouden ontvangen.
Daarbij werd er ook op gewezen dat ten aan
zien van het mijnengevaar buiten de aange
duide koerslijnen in het geheel geen aanspra
kelijkheid aanvaard kon worden.
Ten slotte schijnen zeven schepen van deze
vergunning gebruik gemaakt te hebben.
Aan de Engelsche autoriteiten was niet ge
vraagd welke route men zou nemen of om
voorzorgen te nemen: de schepen voeren on
der bizondere instructies van de Ned. regee
ring, en met liet gewone navigatie-licht en
waarschijnlijk nog met andere lichten, die hen
duidelijk zichtbaar maakten. Toen zij nog maar
op betrekkelijk kleinen afstand van Falmouth
waren gekomen, werden zij door een
Duitsche duikboot aangevallen.
Drie werden in den grond geboord, vier
stig beschadigd.
De Eemland, Zaandijk en Bandoeng nl. zijn
op liet strand gezet. De Menado is in de
haven teruggekeerd.
De bemanning, totaal 225 man, is veilig in
Engeland geland. Zij kregen van den duikboot-
commandant 5 minuten tijd om in de booten
te gaan. Er was geen paniek.
Uit het bovenstaande blijkt dus dat onze re
geering, vertrouwende op een Duitsche belofte,
een aantal door de Engeischen tijdelijk in En
gelsche havens opgehouden schepen heeft laten
uitvaren, zonder aan de Engelsche admiraliteit
te vragen naar een veilige route en zonder
voorzorgsmaatregelen te treffen. Geheel te
goeder trouw is onze regeering dus ingegaan
op de Duitsche verzekering, dat de route op 22
Februari betrekkelijk veilig zou zijn. Van
die b e t r e k k e 1 ij k e veiligheid zal men dan
nu wel overtuigd zijn. Pas waren onze schepen
nog maar op weg of een duikbootcommandant
had ze reeds te pakken. Een duikboot-comman-
dant, die dus niets van de Duitsch-Nederland-
sche overeenkomst wist, dus het draadloos be
richt van zijn admiraliteit heel toevallig niet
ontvangen had!
Maar gesteld ook al dat de Duitsche lezing
van het geval juist is, wat doet deze ramp dan
anders uitkomen dan de absolute onmogelijk
heid den duikbootoorlog zonder schade voor de
neutralen te voeren. Eerst op 17 Maart zal de
route volgens de Duitsche lezing volkomen
veilig zijn voor onze schepen d. w. z. dat
de Duitsche admiraliteit niet in staat is voeling
met al haar strijdkrachten te krijgen voor dien
datum, en dat liet lot van de neutrale scheep
vaart tot dien datum het lot van de neu
trale volkeren, die hun levensbehoeften uit
Amerika moeten hebben, mogen we wel zeg
gen afhangt van de opvattingen van een of
andere duikbootcommandant. En wat dat be
teekent blijkt wel uit het optreden van den
dolleman, die vermoedelijk begeerig naar een
ijzeren kruis. 37000 ton aan Nederlandsche
bevattende een week voedsel voor
naar den kelder heeft trachten te
