Ons Bureau
De Wereldoorlog.
FIRMA ORANDENBURGH
annex SNEEKER COURANT en WYMBRITSERADEEL
Nieuwstijdingen.
Officieel Orgaan der Gemeente Sneeft.
I,
Gesloten*
No. 94.
1917
NIEUWE SNEEZES COURANT
(Woensdag) den ge-
van
r-
a-
de conferentie van Stock-
en
mijnarbeider gemiddeld
krachtigste
van
overeen-
t,
iï
d
G. in de Alexanderkazerne te
J
5-
e
n
e
e
de
om
Zeilen.
Zondag had op bet Sneekermeer, de Goën*
garjjpster poelen en bet Kruiswater een onder-
grooter, en dus is in deze dwaze wereld het
ding zijn prga wel waard.
ve-
aan
De
Z. H.
aan-
hoeveelheid levensmiddelen buit-
N
tl
it
y
Verechijnt
DINSDAGS on VRIJDAGSAVONDS
TJit^ovörs
Sxkik Telefoon No. 150.
i-
n
ir
k
ij
n,
e
e.
t-
n
n
■P
d
n
i.
n
n
it
1,
s
n
e
De „Ivestia”,
Raad van arbeiders en soldaten zegt dat de
paus zijn nota wel niet de wereld zal hebben
Over de omschrijving der vredesvoorwaar
den vertelt Gerard dan: Toen de rijkskanselier
rnij in Januari 1917 ^oor de zooveelste maal
over vrede sprak vroeg ik hem eindelijk eens
te zeggen wat dan wel zijn vredesvoorwaar
den waren. Hij noemde toen op: Duitschland
moet de forten van Luik, Namen enz. bezetten,
verder de spoorwegen en havens; geen Belgisch
Het vredesvoorstel van de Paus.
tekst van het bemiddelingsaanbod
Paus Benedictus XV luidt aldus:
Aan
de hoofden der 'oorlogvoerende
volkeren!
Sinds het begin van ons Pontificaat hebben
wij ons te midden van de verschrikkingen van
dezen vreeselijken oorlog, die over Europa is
ontketend, drie dingen voorgenomen:
Een volstrekte onpartijdigheid te bewaren
ten opzichte van alle oorlogvoerenden, gelijk
het past aan hem, die de gemeenschappelijke
vader is en die al zijn kinderen met gelijke toe,
genegenheid liefheeft.
Verder ons voortdurend te beijveren om aan
allen het meest mogelijke goed te doen en dit
zonder uitzondering van persoon, zonder on
derscheid van nationaliteit of godsdienst, gelijk
dit ons wordt voorgeschreveu zoowel door de
algemeene wet der liefdadigheid als door de
verheven geestelijke taak ons door Christus
toevertrouwd.
En ten slotte, gelijk onze vredelievende zen
ding het insgelijks vereischt, niets na te laten,
voorzoover het in onze macht was, van dat
gene, wat zou kunnen bijdragen om het einde
van deze ramp te verhaasten door te pogen
de
Wat de duikbootoorlog moest doen.
De gewezen Amerikaansche gezant te Ber
lijn, Gerard, schrijft in zijn gedenkschriften
over het begin van den onbeperkten duik
bootoorlog. Een week of twee vóór den Isten
Februari vroeg mij Wolf, of ik niet dacht, dat
het voor de Vereenigde Staten mogelijk zou
zijn de hervatting van den onbeperkten duik
bootoorlog tegen Engeland toe te laten. Hij
zeide, dat een tijd van drie maanden “voldoen
de zou zijn om Engeland op de knieën te bren
gen en een einde aan den oorlog te maken.
Zoo handig voerden Tirpitz, groot-admiraal
Koester, de conservatieve vijanden van den
kanselier en andere voorsprekers van den
duikbootoorlog hun propaganda, dat aan de
heele Duitsche natie de meening werd inge
goten, dat deze onbeperkte duikbootoorlog in
drie maanden tijds zou leiden naar hetgeen
bijna alle Duitschers zoo vurig begeerden, na
melijk vrede. Voor geen regeering was het
mogelijk den volkseisch voor het gebruik van
deze onwettige oorlogsvoering te weerstaan,
want leger, vloot en volk waren overtuigd,
dat de onbeperkte duikbootoorlog een roem-
vollen vrede beloofde, hetgeen alleen beduid
de, een Duitschen vrede, zooals die nog door
den rijkskanselier was omschreven en zooals
die onmogelijk door de geallieerden of de we
reld zou kunnen worden aanvaard, een vrede,
die Duitschland geweldig sterk zou laten, on
middellijk na den oorlog gereed, om den veld
tocht tegen de naties van het Westelijk half
rond te hervatten. Duitschland zou alle naties
dwingen,
I den. „Geef ons slechts twee maanden
deze soort oorlogvoering en we zullen
eind
maanden vrede sluiten.
ingestuurd, alvorens de voornaamste bellige-
renten gepeild te hebben en als zoodanig mag
de nota als een gebeurtenis in den wereld
oorlog beschouwd worden. Niet te verwonde
ren is het, zegt het blad, dat de regeering het
vraagstuk tracht op te lossen, voordat de vol
keren er in democratischen geest over beslis
sen. De democratieën van alle landen moeten
de pauselijke nota benutten om hun regeerin-
gen te dwingen te preciseeren wat zij nu
eigenlijk willen en het proletariaat moet al zijn
krachten inpannen om de Stockholmsche con
ferentie te doen doorgaan.
De „Wolia Naroda”, sociaal-revolutionnalr,
beschrijft dat ’s pausen moreele neutraliteit bij
de ententemogendheden wantrouwen wekte
ten opzichte van de Vaticaansche vredespo
gingen en dat de Fransche regeering zelfs een
in 1915 door den paus uitgeschreven biddag
voor den vrede verbood. De voorstellen van
heï" Vaticaan zijn direct tegen Rusland, Servië
en Roemenië gericht en de teruggaaf van Ar
menië strookt volstrekt niet met de wenschen
der Armeniërs. Wel spreekt de paus van terug
gave der Duitsche koloniën maar rept niet van
de ontruiming der enorme gebieden m Rusland,
Servië en Roemenië. Het voorstel des^pausen
zou bij aanneming Duitschland’s hegemonie
verzekeren, zoii^Buitschland’s doeleinden ver
wezenlijken en kan dus niet door de revolu-
tionnaire democratie aanvaard worden, daar
deze dan onder het juk van het militarisme zou
komen.
Is morgen
heelen dag
riBMA H. BRANDENBÜRGH. leger doch een sterk Duitsch leger in België
Uitg.„Nieuwe Sneeker Courant”
iinge zeilwedstrijd van de „Sneeker Zeilclub”
plaats, van de kjlassen jollen en dinghies.
De krachtige westeljjke wind, waardoor
len moesten reven, stelde groote eischen
do bedrevenheid der bemanningen.
Dreigende «taking in Engeland.
Er is een proclamatie "uitgevaardigd, die
de machinisten en stokers verbiedt te staken,
terwijl zo het onwettig neemt, om voor onder -
standsgeld ten behoeve van stakers een beroep
op de bondskas ‘te doen.
Hongertyphu».
Het Journal de Genève brengt een ernstig
bericht van zijn Bazelschen correspondent, dat
n.l. in verschillende steden van West-Duitsch-
land (Keulen, Mannheim, Karlsruhe) gevallen
van horgertyphus voorgekomm zijn en dage
lijks nog voorkomen. Het zouden vooral ouden
van dagen en kinderen zijn, die door deze
ziekte, welke veel overeenkomt met buikloop,
getroffen worden. Er zjjn reeds tal van dooden
In buitengewone mate sehrgft de cor
respondent heerscht de ziekte in Mülhau-
son. Natuurlijk wordt de zaak van hooger-
hand geheim gehouden; maar niet overal is
dat mogelijk.Een Ned. boerenknecht uit Duitsch-
land gekomen deelde]dr„Telegraaf” iets ioort--
geljjks mede.
Kostbaar oorlogsmateriaal.
Al grooler en krachtiger en vreeseljjker in
hunir uitwerking worden de oorlogswerktuigen.
Maar tegelijk ook kostbaarden. Werd in ’t eerst
van den oorlog een torpedo, zooals ze door
onderzeeërs en torpedobooten, wordt gelanceerd,
op een waarde van f5- A f 6000 getaxeerd,
thans zjjn er reeds Duitsche torpedo’s, die een
waarde vertegenwoordigen van f24,000. Maai
de waarde van wat er met die vernielingswerk-
tuigen wordt vernietigd, is natuurlijk nog veel
Abonnement: per jaar f2.-—
fr. p. post f2.50. Losse Nos. 5 et.
Advertflntlèn 15 reg. f0.35;
verder per regel 6 cent. Bij Abon
nement belangrijke korting.
De advertoutie-prijzen zijn tijdolijk ver
hoogd met ean oorlogstoeslag van 20%.
smeeken voor u
van den H. Geest af licht en raad.
Van het Vaticaan, 1 Aug. 1917.
(Maasbode).
De Russische pers over het pauselijk
vredesvoorstel.
het officieel orgaan van den
en de Belgische handel onder Duitschland’s
controle.
Gerard antwoordde daarop, dat er dan voor
de Belgen niet veel anders overschoot dan dat
koning Albert liet recht zou hebben in Brussel
te resideeren met een eerewacht.
Toen de kanselier daarop antwoordde, dat
Duitschland niet kon toestaan, dat België een
voorpost van Engeland zou wezen, antwoordde
Gerard, dat Engeland van zijn kant wel niet
zou wenschen, dat België een voorpost van
Duitschland zou zijn, vooral waar volgens Tir
pitz, den gewezen minister van marine,
Vlaamsche kust behouden moest worden
oorlog tegen Engeland en Amerika te voeren.
Wat Noord-Frankrijk en Duitschland’s oost
grens aangaat: deze moesten, zeide de kanse
lier, gerectificeerd worden, waarmede hij na
tuurlijk annexatie bedoelde.
Voorts moest Bulgarije weten, wat het met
Roemenië deed en Oostenrijk hoe 't tegenover
Servië en Italië zou handelen en ten slotte dat
Duitschland van alle landen schadeloosstelling
en zijn schepen en koloniën terug moest heb
ben.
De algemeene toestand.
Op het Italiaansche front-is de elfde Isonzo-
slag begonnen. De Italiaansche troepen heb
ben' er, na zeer hevig artillerievuur uit meer
dan 5000 kanonnen, de Oostenrijkers aangeval
len. Naar uit Weenen gemeld wordt is het re
sultaat van de eerste dag voor de Italianen
niet bemoedigend. Een bericht uit Rome ont
breekt nog.
Tegelijkertijd zijn de Franschen bij Verdun
tot den aanval overgegaan en hebben er wer
kelijk reeds resultaten van beteekenis behaald,
het Avocourtbosch, het Cumièresbosch, de
Morthomme, alle stellingen sedert begin 1916
in handen der Duitschers zijn weder in Fran
sche handen. De Franschen maakten totaal
4000 gevangenen.
Op het Roemeensche front vallen de cen-
tralen nog steeds aan, belangrijke vorderingen
hebben zij niet gemaakt. Wel vielen weer
3000 gevangenen in hunne handen.
Wij zijn benieuwd hoelang de reserves der
centralen aan menschen, maar vooral aan mu
nitie en oorlogswapenen het nog zullen uithou
den in den strijd op drie fronten. Het is voor
ons zoo zeker niet dat dit nog lang kan duren.
Wij toch achten het waarschijnlijk dat de cen
tralen mede den verscherpten duikbootoorlog
zijn begonnen, omdat zij het uitgeput raken
hunner reserves vóórzagen en er op rekenden
dat deze duikbootoorlog de geallieerden nog
dezen zomer tot vrede sluiten zou nopen.
Hieronder nemen wij op een stuk uit de ge
denkschriften van den gewezen Amerikaan-
schen gezant te Berlijn, Gerard, dat doet zien
welke groote verwachtingen in Duitschland
omtrent dezen duikbootoorlog werden ge
koesterd. Tevens komt er echter in uit dat de
Duitsche regeering nog in Januari 1917 een
vrede wilde, die door de geallieerden onmo
gelijk zou kunnen worden aanvaard, zoodat zij
toch niet geheel en al óngelijk hadden toen zij
in 1916 het Duitsche vredesvoorstel zonder
meer van de hand wezen.
Men weet het: thans schijnt de Duitsche re
geering een vrede te willen, die geen annexa
ties insluit. Zij moet tusschen Januari 1917 en
thans wel tot het besef gekomen zijn, dat ook
aan de Duitsche kracht een einde komt.
Over het Pauselijk vredesvoorstel hieronder
enkele persuitingen.
De Duitsche bladen pubiiceeren een officl-
euse mededeeling, volgens welke de rijkskan
selier heden, Dinsdag, in de hoofdcommissie
van den Rijksdag het woord zal voeren over
dit vredesvoorstel.
Het Engelsche ministerie.
In het Engelsche ministerie zijn een aantal
leden der Arbeiderspartij als minister opge
nomen, o.a. Wardle, een arbeidersleider en
parlementslid, tegenstander van de deelneming
der Arbeiderspartij aan dé Stockholmsche
conferentie.
De reactie in Rusland.
De „Wolia Narsta” maakt melding van de
ontdekking van een omvangrijke organisatie
in St. Petersburg, die „het heilige Rusland”
is genaamd. De vereeniging liet een krant
drukken, die in het bijzonder werd verspreid
onder de troepen aan het Roemeensche front.
De krant is sterk anti-Semitisch. Zij tracht de
schuld voor de voortzetting van den oorlog
op de Joodsche speculanten te werpen. Slechts
de terugkeer van den tsaar kan Rusland vrede
geven.
De Franschen en de Engelschen zijn de erg
ste vijanden van Rusland, men- moet daarom
vrede sluiten, het koste wat het wil.
Volgens bovengenoemd blad koestert deze
strooming voornamelijk verwachtingen van de
Kozakken.
De Engelsche arbeiders en Stockholm.
Op een vergadering te Londen, waar 300,000
leden van den nationalen bond van spoorweg
personeel vertegenwoordigd waren, werd be
sloten iedere actie van het bestuur te steunen
om te verzekeren, dat de afgevaardigden van
de Labour-partij
holm bijwonen.
Aan den anderen kant heeft de bond van
mijnwerkers uit Nottinghamshire, die vroeger
een gedelegeerde had aangewezen, om met
Ramsay Mac Donald naar Petrograd te gaan
zicii met een groote meerderheid tegen deel
neming aan de conferentie te Stockholm uit
gesproken.
De buit in het Oosten.
Uit Berlijn wordt gemeld:
Sinds het begin van de operaties in het Oos-
tei|, den 19en Juli, hebben wij in Oost-Galicië,
de Boekowina en het Moldawa-gebied veree-
nigd met onze bondgenooteri, 555 officieren
en 41.300 minderen gevangen genomen en 546
machinegeweren, 191 mijnwerpers, 50.000 ge
weren, een groote voorraad munitie, 25.000
gasmaskers, 14 gepantserde auto’s, 15 vracht
auto’s, twee, gepantserde en zes gewone trei
nen, 26 locomotieven, 218 wagons, verschei
dene vlieg- en vaartuigen, benevens een
merkelijke
gemaakt.
Bijzonder dient vermeld, dat onze munitie-
colonnes en treinen, ondanks de hooge eischen
die dezen gesteld werden, volkomen bevre
digend hun taak verricht hebben.
De uitslag was, dat in de klasse jollen de
prjjs werd gewonnen door ,,Luua" van den
heer J. Zwart en de premie door de jol van
van heer H. van der Zee.
In de klasse dinghies won „Anna-Geziena”
van den hr. Joh. Volkers den prijs en „Frie
sland” van dr. D. H. Posthumus de premie.
De heer F. Dethmers, mededinger in deze
klasse, had in ’t Kruiswater het ongeluk, dat
zijn vaartuigje vol water liep en moest daar
door van verdere mededinging afzien. De heer
van Ham (ook mededinger), die nabjj was,
redde de boide opvarenden.
Gedurende den wedstrijd zag men vele be
langstellenden, ook van elders, met hun schepen
op het meer.
SLOTEN, 18 Aug. De voordracht voor
hoofd der openbare lagere school te Sloten
bestaat uit de heeren J. Leeuwen, onderwijzer
te Haskerhorne E. Kenning, onderwijzer te
Harlingen, en C. J. Tamtma, hoofd der school
te Wierum.
HEERENVEEN, 18 Aug. De man, die Don
derdag wegens diefstal van een tasebje met
geld te Steonwijkerwold in hechtenis gesteld
werd, was vroeger kleiu-voehouder in België,
waar hij goed zjjn brood had. De oorlog riep
zgn drie zoons naar het front, één hunner
sneuvelde, van de anderen hoorde hij niets.
De Duitschers ontnamen hem alles en depor
teerden hem ten slotte naar Duitsohland, zijn
vrouw bleef in België. Hij wist naar ons land
te vluchten, begon, om in zijn onderhoud te
voorzien, te venten met postpapier enz., tot hjj
zich aan een anders eigendom vergreep.
Toelagen.
De algemeene Synode der Nederlandsch Her-
vormdekerk heeft uit het fonds voor noodlij
dende karken en personen verstrekt aan Hin-
doloopen, voor herstelling van het kerkgebouw
f2000; Stavoren, voor herstelling van het
kerkgebouw f2300;
Uit het fonds tot verbetering der schraalste
pridikantstractementenHindeloopen f100;
Terhorno f210: Heerenveen f 150.
overlaten die punten te preciseeren en aan te
vullen.
Op de allereerste plaats moet het fundamen-
teele punt zijn, dat in plaats van de materieels
macht der wapenen de moreele macht van het
recht worde gesteld. Daaruit vloeit voort een
rechtvaardige overeenkomst van allen ter ge
lijktijdige en wederkeerige vermindering der
bewapening naar de regelen en de waarbor
gen. naar de mate van noodzakelijkheid en
voldoendheid vast te stellen voor de handha
ving der openbare orde in iederen staat. Ver
volgens moet in plaats van ,de legers het in
stituut van arbitrage gesteld worden met zijn
hooge vredelievende werkzaamheid volgens
overeen te komen vormen en vast te stellen
bepalingen tegen iederen staat, die zou wei
geren internationale kwesties te onderwerpen
aan arbitrage,, of wel de beslissing daarvan te
aanvaarden.
Wanneer eenmaal de suprematie van het
recht aldus is vastgesteld, dat men dan eiken
hinderpaal voor het verkeer der volkeren weg-
neme door met vast te stellen regelen insge
lijks de ware Vrijheid en gemeenschappelijk
heid der zeeën te verzekeren, waj eenerzijds
talrijke oorzaken van conflict zou uitsluiten en
anderzijds voor allen nieuwe bronnen van wel
vaart en vooruitgang, zou openen.
Wat de te herstellen schade en de oorlogs
kosten betreft, zien wij geen ander middel om
de kwestie op te lossen, dan als algemeen be
ginsel te stellen een algeheele en wederkeerige
coördinatie, die overigens gerechtvaardigd is
door de uitgebreide voordeelen, uit de ontwa
pening te trekken en dit te meer, opdat men
niet zou voortgaan met een dergelijke slach
ting, alleen om redenen vari cconomischen
aard.
Voor zekere gevallen echter bestaan bijzon
dere'redenen óm ze met rechtvaardigheid en
billijkheid te wikken en te wegen.
Maar deze vredelievende overeenkomsten
met de geweldige voordeelen, die er uit Voort
vloeien, zijn niet mogelijk zonder wederkee
rige teruggave der thans bezette gebieden.
Bijgevolg van Duitsche zijde algeheele ont
ruiming van België met waarborging van zijn
volledige politieke, militaire en economische
onafhankelijkheid tegenover welke mogend
heid ook. Insgelijks ontruiming van het Fran
sche grondgebied.
Van den kant der andere oorlogvoerende
partijen een zelfde teruggave der Duitsche
koloniën.
Wat betreft de territoriale kwesties, zoo
als bij voorbeeld die, welke gerezen zijn tus
schen Italië en Oostenrijk en tusschen Duitscli-
land en Frankrijk, is er reden om te hopen,
onder overweging van de geweldige voordee
len van een duurzamen vrede met ontwape
ning, dat de partijen, bij het conflict betrok
ken, die kwesties zullen willen onderzoeken
met verzoeningsgezinde geneigdheid, reke
ning houdend naar de mate van het recht
vaardige en mogelijke, gelijk wij dat eertijds
reeds hebben gezegd, met de aspiraties der
volkeren, terwijl de bijzondere belangen on
dergeschikt gemaakt worden aan het alge
meen welzijn der groote menschelijke gemeen
schap.
Dezelfde geest van billijkheid en rechtvaar
digheid zal het onderzoek der andere terri
toriale en politieke kwesties moeten leiden en
vooral die betreffende Armenië, de Balkan-
staten en de gebieden, welke deel uitmaken
van het vroegere Koningrijk Polen, met welk
land, in het bijzonder zijn edele historische
tradities en het lijden, speciaal in den tegen-
woordigen oorlog ondergaan, de sympathieën
der naties zich op rechtvaardige wijze moe
ten doen verzoenen.
Dit zijn de voornaamste grondslagen, waar
op wij gelooven, dat de toekomstige reorgani
satie der volkeren moet steunen. Zij zijn van
dien aard, dat de terugkeer van dergelijke
conflicten onmogelijk wordt gemaakt en dat
een oplossing wordt voorbereid van de eco
nomische kwestie, zoo belangrijk voor de toe
komst en het materieel welzijn van alle oor
logvoerende staten.
U die grondslagen voorstellend, u, die in
dit tragisch uur het lot der oorlogvoerende na
ties leidt, zijn wij bezield met de zoete hoop,
dat wij ze zullen zien aanvaard en dat wij
aldus zoo spoedig mogelijk de vreeselijke wor
steling zullen zien beëindigen, die meer en
meer een nuttèlóoze slachting schijnt.
Iedereen erkent van anderen kant, dat aan
beide zijden de wapeneer onaangetast is.
Leent dus het oor aan onze bede, ontvangt
de vaderlijke uitnoodiging, die wij tot u rich
ten in naam van den goddelijken Verlosser,
den Vorst des Vredes.
Denkt na over uw ernstige verantwoorde
lijkheid voor God. en voor de menschen.
Van uwe besluiten hangen af de rust en
de vreugde van talrijke families, - het leven
van duizenden jongelieden, het geluk in één
woord der volkeren, tegenover wie gij den
absoluten plicht hebt, hun weldaden daarvan
te verschaffen.
Dat de Heer u besluiten ingeve,
komstig aan Zijn* allerheiligste!! wil.
Geve de Hemel, dat gij, de goedkeuring ver
dienend van uw tijdgenooten, u ook bij de toe
komstige geslachten den schoonen naam ver
zekert van vredestichters.
Wij voor ons, nauw vereenigd in het gebed
en in de boete met alle geloovige zielen, die
naar den vrede smachten,
Landstorm.
Voor den landstorm, jaarklasse 1903, waren
in de gemeente Wymbritseradeal 48 man in
geschreven, 15 zjjn ongeschikt, 19 geschikt
bevonden, 14 niet voor den keuringsraad ver
schenen.
Jaarklasse 1902. Ingeschreven 55, ongeschikt
19, geschikt 18, afwezig 18.
Aanvoer van Duitsche kolen.
Omtrent de onderhandelingeo met Duitsch
land betreffende den aanvoer van kolen verne
men wij van welingelichte zgde, dat Duitsch
land de levering van een zekere hoeveelheid
kolen heeft toegozegd onder toevoeging dat,
indien Nederland meer wenscht te ontvangen,
daartoe Nederlandsche arbeiders naar Duitsch
land zouden moeten worden gezonden, om
deze kolen uit de mjjnen te halen. In dat ge
val zou, aangezien een mijnarbeider gemiddeld
20 ton steenkool per maand kan produceeren,
het toegezegd kwantum voor alken arbeider
die naar Duitschland gezonden wordt, met 20
tan por maand vermeerderd worden.
Het wittebrood.
Naar de ,,Ned.’ verneemt, zal de samenstel
ling van het wittebrood over eenige weken weer
■■en verandering ondergaan. Het ligt in do be
doeling de roggebloem te vervangen door ger-
stebloem. Volkomen vast staat dit laatste ech
ter nog niet, omdat alles afhangt van de vraag
of binnenkort weer schepen m«t graan uit
Amerika komen. In elk geval wordt de rogge
bloem over een week of drie door bloem van
een andere soort vervangen.
Vechtpartijen te Rotterdam.
Zooals gewoonlijk des Zondagsavonds, heb
ben Zondag in de buurt van den Sohiedam-
sche Djjk te Rotterdam weder groote vechtpar-
tgen plaats gehad, meldt het „Maandagochtend
blad”. Het begon tegen 10 uur met een vecht-
partjj in een café. De politie wilde hieraan
een einde maken, doch de vechtenden keerden
zich nu tegen de agenten, die al spoedig zoo
in het nauw gebracht werden, dat zij van de
revolvers gebruik moesten maken. Met allerlei
projectielen werden de agenten bestookt. Her
haaldelijk trachtten zjj met de sabel en gum
mistok ruim baan te maken. Dit gelukte eerst
toen een twaalftal agenten, onder leiding van
twee inspecteurs, ter assistentie kwamen.
Er schijnen harde klappen gevallen te zjjn.
Een gedeelte van den Schiedamschen Dijk en
Leuvehaveu werd afgezot. Twee personen lie
pen ernstige hoofdwonden op, zoodat zg in het
ziekenhuis moesten worden opgenomen. Ook
do politiemannen kwamen er niet zonder kleer
scheuren af, o.a. werden beide inspecteurs door
steenon getroffen, doch niet ernstig gewond.
Eenige belhamels werden in het bureau Pau-
westeeg in bewaring gesteld. Tegen elf uur
werd de rust hersteld.
U« moord In de Alexanderkazerne.
Gearresteerd is de wachtmeester v. d. B.
te Leiden in verband met den moord op den
adjudant van G. in de Alexanderkazerne te
den Haag.
zoolang de Duitsche autocratie in
het zadel bleef, om de meest vruchtbare en
periode van het leven van alle
menschen te besteden aan voorbereiding voor
den oorlog.
Na het telegram van Duitschland aan
Amerika, waarin de oorlogszones werden ge
proclameerd, had Gerard een onderhoud met
Bethmann-Hollweg. De rijkskanselier criti-
seerde de Amerikaansche nota van den 18den
December. Hij vond deze nota niet voldoende
bepaald, en zeide, dat hij meende, dat de toe
stand was veranderd en dat de president, niet
tegenstaande hetgeen hij gezegd had in de
nota vóór de bijlegging van het geval van
de Sussex, niet voor den vrede was.
Zimmermann zeide mij, bij het overhandigen
van de nota, dat de duikbootoorlog voor
I Duitschland noodzakelijk was. Het kon het op
het stuk van voedsel geen jaar meer uithou-
„Geef ons slechts twee maanden van
een
aan den oorlog maken en binnen drie
volkeren en hun hoofden te brengen tot
meer gematigde besluiten bij de beraadslagin
gen over den vrede, een rechtvaardigen
duurzamen vrede.
Al wie gedurende deze drie smartelijke la
ren, die nu vervlogen zijn, ons werk heeft ge
volgd, heeft gemakkelijk kunnen erkennen, dat,
zoo wij altijd getrouw gebleven zijn aan ons
besluit van absolute onpartijdigheid en aan onze
actie van weldadigheid, wij evenmin hebben
opgehouden de volkeren en de regeeringen der
oorlogvoerenden te vermanen weer broeders
te worden; ofschoon er geen openbaarheid ge
geven is aan alles, wat wij gedaan hebben om
dit hoog edel doel te bereiken.
Tegen het einde van het eerste oorlogsjaar
hebben wij tot de strijdende naties de leven
digste vermaningen gericht en bovendien den
te volgen weg aangegeven om tot een stand-
vastigen en voor allen eervollen vrede te ko
men. Helaas, onze oproep werd niet gehoord
en de oorlog werd met hardnekkigheid nog
twee jaren voortgezet met al zijn verschrik
kingen. Hij is zelfs nog wreeder geworden en
breidde zich uit te land, ter zee, ja tot in de
lucht en men zag over onverdedigde plaatsen,
over vredige dorpen en hun onschuldige be
volkingen droefheid en dood nederkomen.
En thans kan niemand zich indenken, hoe het
lijden zich zou vermenigvuldigen en zou ver
ergeren, wanneer nog weer maanden of erger
nog, wanneer nieuwe jaren zich zouden komen
voegen bij dit bloedig triennaat.
Zou de beschaafde wereld dan niets meer
moeten worden dan een veld des doods?
En Europa, zoo roemrijk en zoo bloeiend,
zal het dan als worden meegesleept door een
algemeene verdwazing om te ijlen naar den
afgrond, om de hand te leenen tot zijn eigen
zelfmoord?
Bij zulk een beangstigenden toestand en te
genover een zoo ernstige bedreiging zenden
wij, die geen enkel bijzonder politiek oogmerk
hebben en die naar de vetlangens of belangen
van geen der oorlogvoerende partijen luisteren,
maar alleen gedreven worden door het gevoel
van onzen verheven plicht als gemeenschap
pelijk vader der geloovigen gehoor gevend
aan de smeekingén onzer kinderen, die onze
tusschehkomst, en onze vredelievende roep
stem inroepen, gehoor gevend aan de stem det
menschelijkheid zelf en aan de rede opnieuw
een kreet des vredes de wereld in en wij her
nieuwen onzen dringenden oproep aan diege
nen, welke het lot der naties in hun hand heb
ben.
Maar, om ons niet meer te bepalen tot alge
meene termen, gelijk de omstandigheden ons
dit wenschelijk deden voorkomen in het verle
den, willen wij thans overgaan tot voorstellen,
tot meer concrete en practische voorstellen en
de regeeringen der oorlogvoerende volkeren
uitnoodigen overleg te plegen over de volgen
de punten, die de grondslagen schijnen te moe
ten vormen voor een rechtvaardigen en duur-
zamen vrede, terwijl wij aan haar de zorg
