I
I
DE VRIES,
annex
MEUBELFABRIEK NEDERLAND
FIRMA II. BRANDENBURG»
Zichtzendingen franco.
SNEEKER COURANT en WYMBRITSERADEEL
RECLAMEKOLOM.
Nieuwstijdingen.
Boekbisprekking.
Officieel Orgaan der Gemeente Sneek.
I
de stiSte.
33e Jaargang
Zaterdag 29 September 1917
Rn. 105.
ke omgang is, daar zijn ook de wensch
en de wil om in alles goed te leven, wat
hetzelfde is als naar vermogen bij te dra-
Opticien - MEPPEL
J. A. HUIZINGA, Groningen.
i
de
Sneek.
H.
I
Bg Kon. besluit van 25 dezer is be-
t
aldaar bij meelhandelaren
kryt fen de eardertiidska glans
wy
moat
■1
BI
i
Rinkb Tolman.
Den Dolder, 10 Sept. ’17.
Verschijnt
DINSDAGS en VRIJDAGSAVONDS
Uitgevers
Skkkk Telefoon No. 150.
Interc. Telefoon 215,
is a.s. D in s dag 2 Oct. in ’t Hotel
SCHRAM te Snïek te spreken en te ont
bieden voor de levering van BRILLEN
van 9 tot '1 unr.
i boord verbonden.
nu vier Duitsehe aviateurs
Westersinget 2. Telefoon' 118.
De Pink Pillen zijn heilzaam voor de vrouw
op alle leeftijden.
Alle vrouwen kunnen zich beschermen tegen
\de ziekten, die bet zwakke geslacht zoo zwaar
treffen, door de Pink Pillen te gebruiken zoo-
dra zij bemerken, dat hare gezondheid te wen-
schen overlaat. De Pink Pillen geven bloed en
versterken het zenuwstelsel; en nu hebben
bijna alle ziekten waaraan de vrouw lijdt, de
slapte van het bloed en de verzwakking van
het zenuwstelsel tot oorzaak.
Aan het kleine meisje geven de Pink Pillen
de krachten, die haar organisme op den weg
der ontwikkeling noodig heeft, en, door het te
versterken, beveiligen zij haar tegen de onge
makken, de koortsen, de epidemieën, waarvan
zwakke kinderen de slachtoffers zijn.
Op den leeftijd waarop het jonge meisje
vrouw wordt, op het oogenblik van haar vor
ming zijn de Pink Pillen haar bijzonder gunstig,
want zij beschermen haar tegen de bleekzucht
en tegen de bloedarmoede, die haar op dat
oogenblik bedreigen, en die, indien men er niet
op let, indien men ze laat wortel schieten, de
oorzaak worden van een teven van lijden.-
Bij de vrouw regelen de Pink Pillen de wer
king van alle organen, versterken haar, geven
haar eetlust, versterken haar zenuwstelsel, re
gelen hare tijdverschijnselen en doen haar die
heldere tint, dien schitterenden blik en dat
uiterlijk van jeugd behouden, die aan een rijk
bloed en een volkomen gezondheid te danken
zijn.
Bij den kritieken leeftijd, eindelijk, beveiligen
de Pink Pillen de vrouw tegen alle ongemak
ken en ernstige verst' 'ngen, die zich op dat
oogenblik voordoen; helpen haar om zon
der gevaar door dat bij uitstek gevaarlijke tijd
perk heen te komen.
De Pink Pillen
zijn de krachtigste wederbëlevers van het bloed
en de beste versterker der zenuwen.
De Pink Pillen zijn verkrijgbaar a f 1.75 per
doos en f 9 per zes doozen bij het Hoofddepöt
der Pink Pillen, Nassaukade 314, Amsterdam.
Voor Sneek en Omstreken bij de Erven Joh.
W. Meijer en fa. B. Meindersma te Sneek en
verder bij goede Apotheken en Drogisterijen.
dobóot nam hen onder vuur en ze trokken af.
Men meende, dat de zaak nu afgeloopen was
en men kalm met het interneeren voort, kon
gaan, wat immers het doel was geweest van
de komst der torpedoboot, maar eensklaps ver
schenen er vijf of zes Duitsehe vliegtuigen van
Zaebrugge.
Drie der Duitsehe hydroplanen kwamen ’n
heel eind boven Nederlandsch gebied. De an
dere bleven wat achter en een zelfs vrij ver,
waarschijnlijk om te waken tegen Britten. Een
der drie eerste kwam zeer dicht bij de torpc-
boot. Er zaten twee mannen in, de bestuurder
en een reeds bejaard officier, misschien de
flotille-commandant. Deze laatste stond te roe
pen en te tieren en wilde blikbaar een ge
sprek aangaan over territoriaal gebied. De
commandant van het marinevaartuig gebood
hem te stoppen, maar do Duitscher weigerde.
Een waarschuwingsschot boven de machine
had tot gevolg, dat de Duitscher trachtte te
ontsnappen. Deze twee hydroplaans zullen wel
de aandacht van de beschadigde geïnterneerde
machina hebben moeten afleiden, zoodat de
andere vliegtuigen, die er om zweefden, haar
konden wegsleepen, maar voor ontsnapping
w?s het nu te lant.
De mariniers der torpedoboot stonden met
het geweer bij de verschansing. De comman
dant gebood vuur en een salvo barstte los.
Een aantal kogels trof de Duitsehe hydro-
plaan, die had willen vluchten. De bestuurder
stortte achteroverde torpedoboot botste te
gen de schuifjes van het vliegtuig. Splinters
vlogen op. Blgkbaar onder den indruk van
dit flink optreden kwam de^officiei- op de tor
pedoboot over. De geraakte vlieger stond nog
op, wankelend en bloedend strompelde hij tot
bij het Hollandsche schip. „Ich bin verwun-
det!” riep hij. Men haalde hem aan dek. Een
Ingelsk léze Ommers mar in stikmen-
nich, net wier En better is it do Fryske tael
farre to litten as in geastelike hongerdead to
stjerrenseis de meast heitetensk fielende scil
my dit grif en
folget, dat men
earja en achtsjo bjar sa gau as it kin for-
Knoelerij.
Te Almelo is procesverbaal opgemaakt tegen
een winkelier, die afval van koffie, verkocht
als koffie zonder bons tegen f 1,per pond.
Deze afval was door hem opgekocht voor
f 0.87 het pond, maar do oorspronkeljjke prijs
was f 0,10 geweest. Gaande van de eene hand
in de andere was die gestegen tot f 0.87.
(Volk.)
Steenkool uit Engeland.
Naar de Telegraaf verneemt heeft de regee-
ring 25.000 ton scheepsruimte gerequireerd om
den voorraad kolen, die Engeland ons voor-
loopig heeft toegezegd, n.l. 100.000 ton te gaan
haten.
De schepen zullen zeer spoedig vertrekken.
Deze 100.000 ton zjjn ons door de Engelsche
regeering zon der eenige conditie toegezegd
Zij heeft dit aanbod gedaan als een uiting
van welwillendheid harerzijds en als een be-
wjjs van den geest, waarin de onderhande-
liogen over een definitieve overeenkomst wor
den gevoerd. 1
Deze onderhandelingen hebben een zeer be
vredigend verloop en er is alle aanleiding om
te verwachten, dat zij spoedig in gunstig en
zin zullen worden beslist.
Wat ten slotte betreft de prjjs van de 100.000
Twe® Ouitscha vliegtuigen neer-
Beschoten.
Dinsdagnamiddag, omstreeks vijf uur, moest,
naar de „Tel.” meldt, een groote, Duitsehe
hydroplaau een noodlanding doen in de Wie
lingen, niet ver van de Zeeuwsch-Vlaamsche
kust, bij Kadzand en bij het daar gestationeerde
Nederlandsche onderzoekingsvaartuig. Door dit
vaartuig werd een der beide inzittende avia-
teurs overgenomen, maar de tweede weigerde
zijn machine te verlaten.
Intusschen naderde van Vlissingen een tor
pedoboot. Deze zette een jol uit met gewa
pende macht en de koppige Duitscher moest
nu wel overstappen en naar het marinevaar-
Ten einde te voorkomen, dat Ned. dienst- tuig meevaren. Men had reeds opgemerkt, dat
Noord- hij voor de verschijning der jol met zijn kij-
-«-•«-- -’-fl
naar de verschillende gevechtsfron- hij met zijn draadloos toestel om assistentie
Europa worden gezonden hetgeen het geseind. Pas was bjj aan boord of twee Duit-
Kuiper te Leeuwarden zich por adres tot Z.Exc. Nederlandsch gebied. De Nederlandsche torpe-
den Minister van Buitenlandsche Zaken ge
wend en er bij Z. Excellentie op aangedrongon,
dat genoemde dienstplichtigen óf per bijzondere
scheepsgelegenheid, óf anders met de schepen,
die nu nog van Nederland in N.-Amerika zjjn
en daar worden vastgehouden, naar Nederland
worden teruggebracht, op grond, dat hun slechts
90 dagen tijds gegund zijn, om naar het moe
derland te vertrekken en de scheepvaart tus-
schen Amerika en Nederland op het oogenblik
gestremd is.
1 gol meistimme wolle. Hjirüt
wol men de erflike sprake
i_ï'i i_:P
heegje moat, dat is to sizzenbrüke as üte-
ringsfoarm op alle gebiet fen kinst en witten-
skip. Us greatste stipe scos in goedkeap Frysk
deiblêd wêze, laet fen hjarren, dy’t biwiizge
hawwe talint to bisittenin deiblêd, det om’t
it mar in bytsje kostet, dos forskine koe yn
alle wenten, sa’t for nimmen de priis in bi-
swier wêze seoe. Hwent ho bliid men ek wêze
mejj’ en tankber, honear somlike redaksjes ós
fryichheit jowe üs tinzen en üs fieten to üter-
jen yn Fryske wirden, sa’t mids de talleaze
Hollhnske kolommen dimmen en hast forlegen
do Fryske bydragen forskine, allinne don, as
wy biskikke kiene oer roear üterings-romte,
bistiet der kans, det it Frysk op steviger en
stoerder foetten komt to stean. Bart dit lykwol
net en haldt it wrakseljen tsjin dy hatelike
krapte yet in lang tiidrek oan, den scil de wer-
berte fen 1915 bisköge wirde moatte as in
hearlik, mei goudgloed opflamjend fjür, dat fen
de dea lykwol ringen dóve wirdt ef as in
Maeitiids-blossemjen, hwaens skiente skielk
skeind wirdt fen in füleindige nachtfroast.
Dizze wirden klinke pessimistysk, mar wij
hawwe in greats fyón to bistriden: it üusoune
optimisme, det fen bitinken is, det wy mei
acht striidskriften, hflódert fersen, ien Lan-
geanne, toalve gearkomsten, twa karlêzingen,
twa novellen en tweintieh kronykjes it Frysk
biwarje kinne for in komplete ündergong.
Wy hawwe lis wyt noch lang net birikt en
ik for my seis, al liket de takomste Ijocht,
doar net ei drysfens to wiisgearjen „Neffens
minskelikembirekkening binne wy oer in jier
ef tsjien ef tweintich hwêrü wy wêze moatte.”
Hwent hündert kear en yetris htmdert kear
moat ónder it mottoFrappez, frappez
toujours sein wirde: „Jow üs uterings-
romteitsy yn öfsündorlike ütjeften (boek ef
brosjure), itsy yn de faek forskinende krante,
wykblêd ef moanneskrift. Hwent üs portefeuil
les binne fol. Ef moatte wy by üs libben la
Postma oan genoatskippen ef oare instituten
üs wirk öfstean, sa’t it faeks as in kuriositeit
yn it jier 2011 printe wirdt?” It isommoed-
leas to wirden as men do steapels kopie sjucht,
dy ’t rinteleas lizzen bliuwe, wylst nimmen der
hwet oan hat en gjin ütjower it oan doar in
wirk, det mear as seis botsenstikken kostet en
Vrijgesprckest,
De rechtbank te Amsterdam sprak de redac
teuren van de Tribune (Wjjnkoop e.a.) vrij van
de ten laste gelogde smaad en beleediging van
Prins Hendrik en minister Posthuma.
begrijpen. Zoo er meer was het begrijpen,dienstplichtige» in N,-Amerika,
dat niet vooroordeeit, omdat het weet, datr- - -1 - -•
’s mensehen omstandigheden en zijn han-plichtigen in de Vereen. Staten
kennen, dan door ze te beschouwen met j jngMgfd
I rnM TT o
doel is der Am. regeering, heeft de heer <1. sehe vliegtuigen verschenen, en kwamen boven
Abonnement: per jaar f2.
fr. p. post f2.50. Lossa Nos. 5 ct.
Advertentiën 15 reg. f 0.35
verder per regel 6 cent Bij Abon
nement belangrijke korting.
De advertentie-prijzen zijn tijdelijk ver
hoogd met een oorlogstoealag van 20%
II.
Troch it tokoart oan plakromte kinne
da hjirnei to neamen Hollónske ü’jefte net
wiidweidich bisprekke, mar moatte wy folstean
mei hjar inkeld mar oan te kindigjen
Het huis, oud en nieuw.
(J. Luykenstr. 2, Amsterdam.) Ien dael-
der de jefte.
Binammen for de Friezen is de Augustus-
jefte fen Het huis, oud en nieuw (fyf-
tsjinde jiergong, 1917) bilangrjjk, om’t fen
de trye bydragen, dy’t der yn opnomd waer-
den, net minder as twa Fryske ünderwerpen
bihannelje. De jefte bigint mei in tweintich
siden great opstel fen H. M. Werner, öy’t
Liauckama-state yn Seisbjirrum biskriuwt. In
tsjiental illustraesjes founen boppedet in plak
twisken de tekst. Ofbyldings jowe se fen
1. Liauckama-state yn ’o 18e ieuw (üt de
„Nederl. Gesigten fen Bulthuis en Bendorp,
1792)2. It kastiel yn’t bigjin fen de 19e
ieuw 3. De stins, efkes foardet er troch mo-
kerslaggen foei (teikening fen Isaac Reynders);
4 en 5. De Piponpoy’ske brilloft6. Kwartier-
steat fen Sophia Anna van Pipenpoy7, 8, 9
en 10. Wapenboerden fen lêstneamde, Erard
Theodoor v. d. Laen, Alexander Joseph v. d.
L. en Agatha van Hiddema.
Yn it twade opstel forhellet H. Martin, ho’t
er mei de Fryske kinstskilder Ids Wiersma op
bisite wést hat by in Fryske wever: Lute
Slotboom to Lippenhüzen, hwaens portret, lyk
as trye pinteikeningen fen Ids Wiersma, dy’t
skielk it illustraesje-materiael for in rye prin
tings fen „Rimen en Teltsjes” leverje scil, by
it artikel opnomd waerden. T.
andere Duitscher kwam nu boven de torpedo
boot. Ook hij werd onder vuur genomen en
moet geraakt zijn.
De anderen bleven wel in ’t zicht, maar op
eenigen afstand. De torpedoboot vertrok. De
gewonde werd aan
Zoo waren er
gevangen.
De torpedoboot bracht ze te Vlissingen aan
waleen dokter der marine onderzocht en be
handelde onmiddelljjk den gekwetste. Deze is
door twee kogels in de borst getroffen on werd
naar het ziekenhuis getransporteerd.
De vliegtuigen zjjn te Vlissingen binnen
gesleept.
ÏSe Boterdistributi».
De minister van Landbouw heeft een distri-
butieregeling van boter vastgesteld, waarbij
verboden is de aflevering en het vervoer van
boter.
Dat verbod is niet toepasselijk op personen
of vereenigingen van personen, die als produ
cent of als grossier zjjn ingeschreven en op
kleinverkoopers, die hun boter uitsluitend be
trekken van ingeschreven producenten of gros
siers en ook is het verbod niet van toepassing
op hoeveelheden van 5 K.G. of minder.
Zelfmoord.
Woensdagmiddag heeft aan het strand te
Zandvoort, ongeveer ter plaatse waar een
maand geleden een bader werd doodgeschoten,
jonkheer Lycktema h Nyeholt uit Beetsterzwaag
zich een kogel door het hoofd gejaagd. Door
een sergeant van de kustwacht werd het op-
gemerkt. De ongelukkige werd gevonden neu
riënd met de browning in de hand. Dr. O. A.
Gorke konstateerde, dat de kogel den rechter
slaap was binnengedrongen en het achterhoofd
verlaten had. De heer Lycklama a Nyeholt
was in staat zelf zjjn naam op te geven en
werd in het bezit gevonden van f 35.800 aan
Hollandsch papiergeld en 750 majk. Hij werd
per electrische tram in een brancard naar een
ziekenhuis te Haarlem vervoerd. De wond is
niet levensgevaarljjk.
Fr&nsch vliegtuig binnen gesleept.
Woensdagmorgen is te Nieuwediep een
Fransch watervliegtuig, bemand door een offi
cier en oen matroos, door den botter „Hd. 47”
binnongesleept. Het was op eenigen afstand van
bet lichtschip „Haaks” opgepikt. Wegens ge
brek aan benzine was het genoodzaakt te da
len.
Voor d<n tweude maal over de grens.
Te Maastricht is gisteren een Duitsehe de
serteur (Feldwebel) in uniform aangekomen.
15' Aug. is diezelfde man in burger, onder
opgave van een valechen naam, daar aangeko
men, naar het quarantainestation te Sittard
overgebracht, maar vandaar weggeloopen. Hij
heeft zich toen aangemeld in Duitschland. Daar
werd hy weer gekleed en nu hij bevel kreeg,
naar het front te gaan, is hij weer ontvlucht.
Vervalschïng.
De keuringsdienst te Njjmegen heeft in be
slag genomen 100 balen voermeel, dat vervalscht
was met krjjt en
werd verkocht.
Kosteloos warm watsr.
Aan de gomeentegasfabriek te Utrecht is de
gelegenheid opengesteld kosteloos warm wa
ter te krijgen.
net flau is, üt to jaen
Dizze tinzen waerden yn my to wekker rop-
pen, do’t ik it achtste nü. fen de Pompeblêdde-
rige lies: Mienskip en Fryske striid
fen D. Kalma. Nei it boppesteande kin ik net
better dwaen as de sakelike ynhftld fen de bro
sjure yn ’e neikommende punten oan tojacn:
1. It Aid Selskip bisücdiget him oan „tjir-
merige taelbifoardering.”
2. De Mienskip woun de jeugd, it folk en
it yntellekt for de erflike saek.
3. De Mienskip bipleitet de geastelike sels-
stünnigens fen de Friezen en wel ek yn’t
amptlike it Frysk syn rjuchten werom jaen.
4. It Aid Selskip en elts dy’t syn side
hAldt, stiet büten de Frysk-natioaale striid.
5. De liedirg yn de Frysk-nationale striid
birêst by de Mienskip.
6. It efterneiske - dounsen - tiidrek
stjerro.
7. Op kinstgebiet bitsjutte de prestaesjes
fen ’t A. S. neat.
8. Men wit net krekt hwet men oan it
Bonn fen Fr. S. om ütens hat. Somlike leden
binne konservatyf, wer oaren bigioetsje mei
blierens de idéen fen de jongerein.
9. It Frysk is gjin Leechlftnsk d i a 1 e k t,
mar in ofsünderlike tael.
10. Men moat net miene det de konse-
kwinsje fen it Jongfryske stribjen desleatkin-
dige selss'ütinigens fen FrysMn ta wyt hat.
11. Der bistiet in Frysk-nationale striid,
troch alle ieuwen fen de Fryske ünselsstanni-
gens hiune oant op hjoed de dei ta, dylt de
earbiediging ferget feu de geve en folsleine
rjuchten fen Fryslün as naesje, en al hwet de
Fryske ofsünderlikheit bidriget, mei béste krêft
bifjuchtet.
12. De tiidsgeast hat it Frysk-nationale
wekke en bifoardere.
13. De Hollünske geast fen tsjinwirdich is
follentiids materialistySk.
14. De Jongfryske Mienskip, it Bonn fen
Jongfryske Selskippen en it Christlik Selskip
hawwe de Fryske frydom ta wyt.
15. De Mienskip wol mei oare selskippen mei-
wirkjeomin kongres to hólden en in jierboek
üt to jaen.
Düdlikernöch docht it üt dizze punten bli-
kon (nümers 4, 5 en 11 binne citaten üt de
brosjure, dy’t Kalma skean printsje liet), dat
üs yn dit wirkje neat nys bean wirdt, mar dat
Kalma fen bitinken ie, dat dizze ütjefce ne-
dich wier om yetris syn Jongfryske idéen to
ton kolen, die Engeland ons zal leveren en
die vermoedeljjk reeds de volgende week in
ons land zullen zijn, werd men in staat ge
steld kennis te nemen van de prjjzen, die te
legrafisch uit Engeland zjjn medegedeeld.
De prjjzen van le kwaliteit gaskolen is op
bet oogenblik in Engeland 26 sh. per ton en
2e kwaliteit 25 sh. per ton, wjjl de overige
soorten kolen varieeren tusschen 28-24 sh.
alles franco aan boord.
Mienskip en Fryske striid
fen D. Kalma. (Utjower: A J. Osinga,
Suits, 1917.)
Faeks mear as ienris de léste kear yu
do Augustus-jefto fen it HoUónsk letterkindich
tiidskrift H e t G e t jj (ütjower H. C. Delsman
to Amsterdam, Huidenstr. 14) haw ik, hwet
de skriftekindige dieden fen Kalma oanbilan-
get, him forgeliko mei ien fen de foaroanman-
nen,“dy’t de Leechlênske Tachtigèr-Biweging
laettenWillem Kloos.
Mar net allinne litterator is Kalma, ek is
er ien fen de krigelste en treflikste taelstriders,
hwaens journalistieke kwaliteiten seis troch syn
forheftigste tsjinstüuners priizge wirde scille,
hwent syn stilistysk kinnen iepenbieret him
seis yn syn striidsariften, dy’t, fen somliken
forhünd en forachte en fen oaren mei Ijeavjend
respekt üntfinzen, nea troch banalens ef it by-
inoar tógjen fen gemienpleatsen, sa goed as
ünlêsber wirde. Hwent syn fleurige menear fen
skriuwenis to tankjen oan de omstóanichheit,
dat er in jong, geastdriftich minske is, dy’t
jimmeroan^doeht it bliken hert hat for de
Fryske saek, mar troch syn felle oanfallen sims
wolris hwet al to rouw-hannich to wirk giet,
sa’t er somlike „fyannen” gjin ameryke rêst
gint en hja troch dizze ierdske kriten dos aloan
woune en mei büden en skrammen oerditsen,
roundoarmje.
Hwet syn fjuchtsjen oangiet, liket er op Bar
barossa ef de nou fjouwer jier forlyn forstoarne
Franske pamphlétaire Rochefort. As ik dizze
nammen hjirre neam, den folget der ek foart-
daelk üt, det ik him iensidigens en boppedet
(ef: dos) ünbinlikens forwyt. Yn al syn, moas-
tentiids polemyske, skriften steane dizze egen-
skippen in folsleine klearens yn de wei, sa’t
syn faek krekt ynsjuch fortroebele wirdt fen
in mear ef minder hinderlik-persoanlik elemint
yn syn wirk. Hjir komt den yet by, dat er
yn syn skriften, dy’t sa linkendewei alinear-
biedweardige rige bigjinne, to foarmjen, op
hast aloan' gelikense menear syn fordigenings-
en oanfal-reden herhellet, sa’t ik my
sims öffreegje, eft de Jongfryske bigjinsels nou
noch net fakernóch alteast yn ofsünderlike
ütjeften meidield binne oan de lêzers en
barkersit Fryske folts en inkelden büten de
Iflnspeallen.
„Ja”, soil men my anderje, „mar de ülderein
stekt hieltiten mei drystens syn holle omhe-
forkindigjen. Hy docht it liken as altiten mei
fjür en enthousiasme, sparret syn fyónnen yn
gjin gefal, mar hat spitigernóch syn wirkje
likemin as syn oare skriften fry hólde kinnen
fen hatelike persoanlikheden. Mar hwet yen
hjir ek war treft, is de waermte en geastdrift,
dy’t yen tomjitte strielje üt syn faek krekt-
keazen wirden, dy’t Fryslón forhear likje,
achtsje, earje endiedkrêftich stypje wolle,
fordet it bloeie eu prosperearje jney’ en eat
worom kryt fen de eardertiidske glóns en
gloarjo.
Elkander begrijpen.
Sterker dan ze tot uiting komt leeft in 1 gen aan }ie| nacjer brengen van het geluk
mensehen de behoefte aan zielsge- der menschhejd, en daar zal ook iets blij-
meenschap. Een vaak schroomvallig zich vends zijn voor het hoogere geestesleven
terugtrekken na een bijna zich geven is <jer menschenwereld.
daarvan een bewijs. Zelfs bij nauwere
geestverwantschap gebeurt het, dat velen
elkander ver blijven.
Vaker zou'het tot een wederzijdsch be-
giijpen kunnen komen, wanneer er niet
was het zich schamen voor dit verlangen, noerQ(i tot notaris binnen het arrondissement
dat in zijn diepste ontstaan toch het beste j Heerenveon, ter standplaats Lemmer, gemeente
is in den mensch, dat, wat hem een per-Lemsterland de heer G. Elzer, eandidaat-notaris
soonlijkheid in gunstigen zin kan doen zijn; alhier-
wanneer er niet behoefde te zijn de vrees
voor een ruwe bejegening van dit teerste,
en er meer was het ruime inzicht en het
warme gemoed, het kunnen en het willen
gens, makket üs wollen en winskjon fortoeht
en rabbet sa gemien en ünsedelik as’t mar kin.”
For dizze riddeuaesje is folie to sizzen, mar
kin men, nou’t dc fjildslach troch de jongerein
al woun is en de léste rinfoergen fen it con
servatisme ta stouëndo monde sketten binne,
net ta mei nou en den in krorykje, dy’t it
kompletearjend, forklearjend karakter draecht
fen it koart-düdlike, sakelike kommentaer?
Hielendal swjje kin en mei men net, om’t de
njjere bigjinsels hieltiten fornommen wirde
moatte, sa’t se gerogeld-wei trochwirkje en de
noutiids yet wigerjende geasten winne kinne.
Hwent wier-wier it pompier is tsjinwirdich
djür en krap en der moat sa forskriklik folie
yet üt fier d wirde, scil men de Fryske namme,
honear der praet is fen biskaving, mei
eare neamme meye. Hwent de geastelike skat-
ten, dy’t it Friozendom bisit op it gebiet fen
kinst ensfh. kinne de hongerjende geasten net
fiede (yn de fierste fierten net) en hwa’t syn
langstmen nei üntwikkelir g tofrede stelle wol,
scil needsake wêze syn taflecht to nimmen ta
yn oare spraken gearstalde boeken. En it i»
fen seis, det it greatste part sols fen de sa-
neamde intellektuélen wol it in yngeande
stüdzje meitsja fen filosofie, religy, kinst, wit-
tenskip, ensfh. brükme meitsja moat fen yn it
Hollansk skreaune hünboeken en oars-soartige
skriften. Hwent hwet it Friezne folts op dit
gebiet bisit, hat hast noch minder as neat to
bitsjutten en net foardet alderhónne publikaes-
jes yn ’t Ijocht komd binne, scil da Fryske
striid fortuten opsmite kidne. Men is hüverich
for it HolMnsk, mar ik mien yn de „bangens”
derfor in grouwelige oerdriuwing to sjen en
earder jow ik de skild oan de sleauens fen
myn lónsljue, as hja’t hawwe oer de Hollüuske
penetraesje en as gefolch derfende minder
ginstige steat fen ’t Frysk. Hwent noch mei
stoffelike wapens (jild), noch mei geastelik
striidark is de eigenlónske saek moedich en
manlik stipe, sa’t it oan in drövich-lyts kep-
peltsje oerlitten waerd de follentiids fiersten to
swiero lésten to tógjen. Moat men it Hollónsk
mei klopjend herte en üt froze ut ’e wei gean
yn de miening, dot men in Leechlünske yn-
feksje oprinne scil It is al to mól. Yn Hol
ten hearsket in geast fen materialisme, wirdt
der sein, mar mei alle respekt for myn Frie-
zen-frjeonen spritsen: yn Fryslan is de niis-
neamde geast neffens myn ynsjuch mei like
füleindige krêft trochkrongen. En boppedet
ho folie üntwikkelon kinne flot en dos sünder
wirdboekhelpe de oarspronkelike wieken (yn ’t
Dütsk, Frónsk en Ingelsk ef allinne yn it
1 van
delingen in verband daarmee niet zijn teAmerika bij het Amerikaansche leger worden 8 ker den horizon afzochtwaarschijnlijk had
’■”1 en i J-
1 ten van
een onbevangen oog en een warm hart bij
een dagelijksch of althans nauwer verkeer.
Het begrijpen, dat erkent anderer recht op
een eigen meening te goeder trouw en dat
naast de eigen deze meening verdraagt en
waardeert, bereid om er, waar mogelijk
leering uit te trekken, terwijl het in het
tegengestelde geval nooit anders dan door
overreding den ander voor zich wenscht
te winnen. Het is het begrijpen, dat tevens
gaarne, daar het zich bewust is zelf ver
geving noodig te hebben, vergeeft; wie den
moed heeft fouten te belijden en ook waar
fouten niet worden beleden, maar dat dan
wederbegrijpen moet derven en heel groot
moet zijn om zichzelf trouw te kunnen blij
ven.
Blijder en bemoedigender zou het leven
voor de mensehen zijn, wanneer zij in het
zuiver gehouden, naar warmte verlangen
de zieleleven meer wederzijds toenade
ring zochten. Blijder, wijl de mensch nu
eenmaal moeilijk leeft zonder bevrediging
van dat zielsverlangen, al is hij zich dit
niet altijd bewust.
Bemoedigender, omdat er is een voort
bestaan van den geest van den eenen per
soon in den anderen of, ruimer opgevat,
van den geest van het eene geslacht in
het andere.
En hoe meer we dan getuigen mogen
zijn van een. samenleven naar zuivere ge
voelens, hoe vaster ons geloof kan zijn in
een voor de menschheid gelukkiger toe
komst. Waar toch een open, vertrouwelij-
