T
De Man uit Frankrijk.
EEN AVONTUUR VAN GEOFFREY GILL,
I
I
MEUBELFABRIEK NEDERLAND
I
Brandenbingh, Boschma&Co.
irz i
annex SNEEKER COURANT en WYMBRITSERADEEL
ECLAMEKOLM
Officieel Orgaan der Gemeente Sneef
I
TAPIJTEN GORDIJNEN.
Nieuwstijdingen.
Zaterdag 20 Juli 1918
Mo. 82.
34e Jaargang
J. A. HUiZIRSGA, Groningen.
- K
Ka
nam en
I
-
>4
to
j verzoek om subsidie uit de gemeentekas
voor kinderen van ingezetenen der gemeen
ten, die in het gesticht zijn opgenomen.
Punt XIV. Voorstel van B, en W. tot op
heffing van de tusschen de gemeenten
I Wymbritseradeel en Sneek getroffen ge-
I meenschappelijke regeling betreffende de
I aanstelling van een veearts.
Punt XV. Voorstel van B. en W. betref-
i lende de benoeming van een gemeente-vee-
arts.
Punt XVI. Voorstel van B. en W. tot wij-
ziging der bouwverordening.
Punt XVII. Voorstel van B. en W. tot
I vaststelling eener verordening op de win-
de gemeente-rekening over 1917.
PunfVII. Rapport van de Commissie
voor rekeningen en begrootingen betreffen
de onderzoek van de verlies- en winstreke
ning van het levensmiddelenbedrijf over
1917.
J Punt VIII. Rapport van de Commissie
voor rekeningen en begrootingen betreffen»
de onderzoek van de rekening van de alge-
tneene arm voogdij over 1917.
Punt IX. Rapport van de Commissie voor
rekeningen en begrootingen betreffende on
derzoek van de rekening van de Kamer van
Koophandel en Fabrieken over 1917.
Punt X. Advies van B. en W. naar aanlei
ding van een circulaire van heeren Gede
puteerde Staten betreffende de jaarwedden
van den burgemeester, den secretaris en
den ontvanger.
Punt XI. Voorstel van B. en W. tot ver-
hooging der jaarwedde van den gemeente-
architect
Punt XII. Voorstel van B. cn W. betref
fende het geven van namen aan nieuwe
straten.
Punt XIII. Advies van B. en W. op het
adres van de hoofddirectie van het instituut
1 voor doofstommen te Groningen, houdende
Vergadering van den Gemeenteraad van
I- SNEEK op Maandag 22 Juli 1918, 's namid-
Kt' 7 uur.
Punten van behandeling:
bfyint I. Notulen van de vergadering van
lh24 Juni 1918.
t/hini II. Ingekomen stukken.
Punt lil. Voorstel van B. en W. om over
t^ gaan tot het opmaken van dubbeltallen
voor de benoeming van drie leden van het
College van Zetters. j
ïl’unt IV. Voorstel van B. en W. tot benoe-
nmh van een leeraar in teekenen en een in
gymnastiek aan het gymnasium. I
Punb'Y. Voorstel van B. en W. op het
adres van Dr. H. D. Verdam, houdende ver-1
zoek om eervol ontslag als rector van het h itgtrument te ;len in-het 8 steam
k :ymnasium der strgkinstrumente'n.
Punt VI. Aanbieding door B. en W. vanIn hJfct philharmoni8Gh ;orehcBt bestaat het
fondament uit het strjjkgedeelte met in den
regel de volgendebezetting
le viool (violins)
2e
kelsluiting.
NIEUWE SNEEZER COURANT
ÖH
O
Volgens voorwaarden overeengekomen met de Hollandsche Algstmeene Vet*ze> 7000
Irt» Gr*taKrlm tziin nnza Abonnéb verzekerd teaen onaelukken voor 4vvV
kerings-Bank te Schiedam zijn onze Abonné s verzekerd tegen ongelukken voor
na-
HS
speciale gatn-
A
der strijkinstrumenten.
de
als
IVANS.
IV.
J
ih en
(Wordt vervolgd.)
.-•-Jij
l
Vereenigïng „Oranje”.
Bovengenoemde vereeniging hield Dinsdag-
Best, Mylord, antwoordde mijn vriend. Naar
de laatste
ikens
elke
'8 to
De boot naar Dover was flink bezet. Het was
een heerlijke zonnige namiddag en dus bleef al
les aan dek.
Ik staarde naar de Fransche kust, die wij snel
achter ons lieten, toen ik naast mij een uitroep
gld. bij verlie
van een vinge
atnli,
rekje.
;oeds
ein-
aarro,
i
viola.
I
koffer, waarin zich onder anderen een compleet
livreipak bevond, had hij in het hotel achterge
laten, onder mededeeling, dat hij binnen enkele
dagen terug zou komen. Noch aan den koffer,
noch aan den inhoud daarvan had men iets kun
nen ontdekken, dat op de herkomst zou kunnen
wijzen, ’s Ochtens had hij voorgegeven voor één
of twee dagen naar Orleans te vertrekken. Het
bleek nu, dat hij naar de Riviera gereisd was en
dat hij dus blijkbaar zijn plan had willen verber
gen. De politie was binnen enkele dagen dit alles
te weten gekomen, omdat men het lichaam had
laten fotografeeren en de fotografie te Parijs èn
in het hotel èn in het kleerenmagazijn herkend
was.
Tengevolge van het „zaakje”, dat G. G. pas te
Parijs had „opgeknapt”, was hij daar een goede
bekende bij justitie en politie. Men was overeen
gekomen, dat hij in Engeland zou trachten iets
omtrent den vermoorden Engelschman te weten
te komen. Dit scheen voorloopig verkieslijker
dan den officieelen weg te bewandelen, omdat
het publiek noch in Engeland noch in Frank
rijk vermoeden kon, dat hij in deze richting
werkzaam was.
Nadat G. G. mij opnieuw op het hart had ge
drukt, met niemand over de zaak te spreken,
verstomde ons gesprek. Mijn reisgenoot keek
strak naar buiten met dien eigenaardigen wazi-
gen blik, die niets meer ziet, maar naar binnen
gericht schijnt, waar het gebouw der indrukken
en gedachten wordt opgetrokken. Ik zelf dom
melde in den hoek van onze coupé, totdat ik
opschrikte toen we het station te Calais binnen
reden.
idien
nen te weten komen
Verschijnt
DINSDAGS en VRIJDAGSAVONDS
Uitgevers
Smkkk Telefoon No. 150.
lyk
1 wy
s op j
plak
DETECTIVE.
door
Gaillard ons
orgelipel
licht in zijn oogen. Wel, wel zeide hij, mijn
hand met zijn linkerhand vattend en die stevig
drukkend, óók al aan boord? Hebben de heeren
elkander op reis getroffen?
- Den dag nadat hij u in den trein gesproken
had, werd ik door G. G. op de Promenade te
Menton losloopende aangetroffen antwoordde
ik. Sedert sta ik onder streng toezicht.
Dat kan ik me voorstellen! Mag ik de
heeren even in kennis brengen met Lord
Lowden, die, na jaren in Italië gewoond te heb
ben, het Engelsche klimaat weer eens trotseeren
gaat? De lange oude heer stak ons de hand
toe en wij noemden onze .namen.
Het geluk heeft mij de laatste dagen in
Nice gediend, doordat het mij Lord Lowden in
de armen voerde vervolgde Lidderdale. Hij
was een intieme vriend van mijn oom, den over
leden Markies, die zijn smaak voor oud-Italiaan-
sche curiositeiten deelde. Zonder Lord Lowden
zou ik waarschijnlijk in wanhoop zijn onderge
gaan!
Lichtelijk overdreven! glimlachte Lord
Lowden.
Oordeelt zelf, mijne heeren hervatte
Lidderdale. Om ’t strenge toezicht, waaronder
Mr. Hendriks van de zijde van Mr. Gill te lijden
heeft, te voorkomen, was ik zonder mijn ka
merdienaar op reis gegaan. Zoo’n canis domes-
ticus is nog veel gevaarlijker dan ’n detective,
Mr. Gill! Voor hèm bestaan geen geheimen!
Maar toen ik mijn rechterhand zoo leelijk ge
kwetst had, vond ik het toch maar gemakkelij
ker hem te laten komen. Ik telegrafeerde dus
naar Londen en wachtte. Als ik te Nice gebleven
was, zou ik misschien nóg wachten! De man is
eerst kort in mijn dienst hij is eenvoudig niet
gekomen!
Och, ik heb niet te klagen zei Lidder
dale, 't had nog erger kunnen zijn. U weet, dat ik
onlangs een plank op m'n hoofd gehad heb, zoo-
dat ik nog altijd wat moeilijk hoor, en hier
glimlachte hij even wat langzaam denk! Maar
’k had dood kunnen zijn. En dan. voor ’n
paar dagen, toen ik te Nice mijn revolver wilde
schoonmaken, is die plotseling afgegaandwars
door de rechterhand! Lastig genoeg, maar.
alweer béter dan dood! Hoe ’t mogelijk was, be
grijp ik nog niet. Of iemand er vooruit mee ge
knoeid had?.Iets in uw lijn, Mr. Gill!
G. G. keek ’n oogenblik heel ernstig; daarop
begon hij te lachen, ’t Spijt me, Mylord, ik heb
het te druk. U zult naar Scotland Yard moeten
gaan.
Lord Lidderdale had mij tot dusverre nog niet
begroet. Toen ik op hem toetrad en hem de
hand toestak, keek hij mij een oogenblik onder
zoekend aan. Daarop kwam er een vriendelijk
>r by
it as
oars
om
wege
dizze
e, ek
Best! vervolgde hij. Dit schrijven en hij
vouwde den brief open had ik reeds te Men
ton verwacht. Dat ’t vertraagd is, bewijst mij,
dat de Fransche politie weet wat ze doet. Wal
erin staat, heeft ze betrekkelijk gemakkelijk kun-
Maar aan mijn identiteit
heeft ze getwijfeld en dat bewijst, dat ze
voorzichtig is. De politiebeambte, die ons aan
de „Gare de Lyon” afwachtte, (vindt je niet, dat
z’n baard wat al te ruig was, Willy?) was nie
mand anders dan Monsieur Thierry, den detec
tive, met wien ik twee weken geleden te Parijs
samengewerkt heb. ’k Wilde' hem z’n plezier
niet bederven, door hem te zeggen, dat ik 'm
herkende niettegenstaande z’n vermomming. De
baard was te mooi, Willy, véél te mooi! Maar
gelijk hadden ze, dat ze mij wilden identifieee-
ren. Als ik ’n bedrieger geweest was, had ik de
zen brief niet gekregen en dat zou goed ge
weest zijn ook.
Daarop vertelde G. G. mij, hoe de vork eigen
lijk in den steel zat.
De Fransche politie had ontdekt, dat de ver
moorde een Engelschman was. Hij was, twee
t wy avonden vóórdat wij zijn lichaam vonden, direct
kly- uit Engeland over Calais te Parijs aangekomen,
I had daar in een klein hotel bij de ,,Gare d’Or-
,j leans”,gelogeerd en ’s avonds nog eenige inkoo-
pen gedaan in een kleeder-magazijn. Zijn kleine
van verbazing hoorde.
Daar is waarachtig Lord Lidderdale ook!
riep G. G. uit. Ken je dien ouden heer, met wien
hij zoo druk aan het praten is?.en, toen
zichzelven in de reden vallend; Hij schijnt al
weer een ongeluk gehad te hebben; hij draagt
z’n arm in een doek, en.
Op dit oogenblik kreeg Lidderdale ons in het
oog en groette glimlachend. Ik heb vroeger
reeds gezegd, dat hij eerst kort geleden Markies
van Lidderdale geworden was, waardoor hij tot
de hoogste aristocratie van het Vereenigde Ko
ninkrijk was komen te behooren. Reeds als Sir
John Whyman was hij zéér populair geweest
en hij verdiende dat ten volle. Een hooge ge
stalte, een open gezicht met een krachtigen en
Kunstmatig uitgebroede kuikens.
Er zijn onderzoekingen gepubliceerd over het
verschil tusschen kuostmatigo en natuurlijke
bebroeding van vogeleieren. De serie-onderzoe
kingen brtrofifen drie kalkoenen en drie kippen,
d:e men ieder 100 eieren toevertrouwde, als
vertegenwoordigsters van de natuurlijke bebroe
ding. Terwijl aan don anderen kant couveuses
eveneens voor 100 eieren zorgden De duur
van het onderzoek bedroeg drie maanden. Het
resultaat was dit
Natuurljjke broeding 158 kuikens op 242
bevruchte eieren Kunstmatige broeding 209
kuikens op 243 bevruchte eieren. Van die 209
kuikens der kunstmatige broeding bleven 194
leven. Van die 158 kuikens der natuurljjke
broedirg bleven 75 leven.
De bebroeding en opfokking op de kunstma
tige manier bleek bjj dit onderzoek de beste
en moet dus in groote inrichtingen gebruikt
worden.
Turfpr ijzen.
Naar aanleiding van her door den Raad der
gemeente Utingeradeel I'aan den Minister van
Landbouw gericht adrejt, betreffende de verla
ging van de maximum-turfprijzen, heeft de
Minister bericht, dat de maximum-prijzen voor
turf thans zijn vastgestek’ Deze prijzen zijn hoo-
ger dan de thans geldende, doch nog belangrijk
lager dan de vraagprijs van de verveners. Een
grondig onderzoek betreffende de productie
kosten heeft aangetoond, dat de prijsverhooging
gewettigd is door de zeer belangrijke verhoo-
ging der loonen, welke in de eerste helft van
1918 aan de veenarbeiders toegestaan is, en bo
vendien komt den verveners een behoorlijke
winst toe.
Het belang van de hoogst mogelijke turfpro-
ductie ook voor het komende jaar weegt bij den
Minister zwaarder dan de van verschillende zij
den geuitte bezwaren, die voor een deel geen
rekening hielden met de omstandigheid, dat de
Regeering geen wet op den burgerlijken dienst
plicht, waardoor tot veenarbeid verplicht zou
kunnen worden, noch een onteigeningswet op
veengronden ten dienste staat, zoodat slechts de
gewenschte turfproductie kan verkregen worden
in overleg met verveners en arbeiders.
Zij die tegen de prijsverhooging bezwaren
hebben kenbaar gemaakt, hebben geen gedocu
menteerde kostenberekening overgelegd, waar
uit kon blijken, dat een andere regeling mogelijk
zou zijn.
De moord in de Crsilosche bosschen.
De gemeentepolitie te Hengtlo heeft aauge-
Westersingel 2. Telefoon 118.
jongen vreemdeling op zijn gemak te stellen en
in de beste kringen te introduceeren. Zijn intie
me heeren-dinertjes behoorden tot het gezellig
ste wat men zich van dien aard denken kan; en
de vroolijke, prettige toon, dien hij in den kring
zijner kennissen wist op te wekken, behoorde
zeker niet tot het minste, wat men er te genie
ten kreeg.
Zooals het G. G. eenige dagen van te voren
gegaan was, viel het thans ook mij op, hoe
slecht hij eruit zag. Ik vond hem mager gewor
den en zijn oogen stonden flets en vermoeid.
De man, met wien hij stond te praten, een
lange, door de jaren nog niet gebogen gestalte,
was ook mij onbekend.
Hoe gaat het, Mr. Gill? vroeg Lidder-
toch vriendeiijken mond en helderbruine oogen, I dale, terwijl hij G. G. de linkerhand toestak; de
kleine maar gespierde handen en het waas van j rechter droeg hij in een doek,
krachtig zelfvertrouwen, dat over zijn geheele Best, Mylord, antwoordde
wezen lag, maakten hem tot het type van den ik hoop, gaat het ook U beter dan
Angel-Saksischen edelman. Hij droeg het bruine maal toen ik het genoegen had.
haar, evenals den knevel, kort. Sir John Why
man was ’n trouw vriend en ’n edelmoedig
vijand. Hoewel hij verre van vermogend was,
hielp -hij menigen armen stakker uit den nood en
weinige menschen verstonden als hij de kunst,
om alleen reeds door vriendelijk optreden aller
harten te winnen. Zijn nieuwe titel had hem
slechts een zeer matig vermogen gebracht, zoo
dat er weinig verschil gekomen was in den voet,
waarop hij leefde. Voor politiek gevoelde hij
nietsdaarentegen had hij zitting in den „Board
of Directors” van verschillende ondernemingen.
Hij was nog ongehuwd en niet ouder dan 35
jaar.
Hoewel ik hem in de laatste maanden slechts
zelden ontmoet had, kon ik hem toch onder
mijne goede bekenden tellen. Hij was zij het
ook ver gelieerd met de familie mijner moe
der en had zich, vooral in het begin van mijn
verblijf te Londen, veel moeite gegeven, den
Aardappelpoeder voor broodmeel.
Naar wij vernemen, heeft de regeering groote
hoeveelheden aardappelen van onzen oogst, die
tot heden zeer goede resultaten belooft, aange
kocht. met de bedoeling, deze te drogen en tot
aardappelpoeder te laten verwerken. Voor deze
verwerking zullen eenige fabrieken in het
Noorden des lands in aanmerking komen.
Lendelijke eenvoud I
Dezer dagen werd een stads-juffertje benoemd
tot onderwijzeres op een klein plaatje in oos
telijk Groningen. Verheugd over haar benoe
ming trok ze er welgemoed op los en vond ze
een kosthuis bij een boertje in het dorp. Het
kamertje was wel wat ongezellig maar, zoo
had men haar verzekerd het koslje was er
maar eens wat goed. En daar doe je in dezen
distributietijd heel wat om
Den volgenden schooldag trok onze juffer
zooals ’t gezin van don boer haar noemde
’s middags ook vol verwachting naar haar
kosthuis.
De tafel stond reeds klaarstamppotsnij-
boonen
„Goat hier maor zitt’n, juffer.”
En de juffer ging zitten. En als ’t heele
gezin, de meid, de knecht en de 2 vuilneuzige
kinderen reeds „aanvallen” en de juffer nog
steeds wacht, spreekt de boerin op bemoedi
genden toon „Tou moar juffer we eten
zoo moar mit ’n ander oet de bakke. Onze
kinderen kriegen nog ’n teller (bord). Of wil
juffer misschein ook laiver aine
En als juffer te kennen geeft, dat ze toch
maar liever van ’n bord eet, vervolgt het
boerinnetje: „Nou dat ken ook wel.
Bruurtje, eet doe maor met zuske oet,” en
meteen schuift ze broer’s bord met een rest
eten de juffir toe! Fr. Crt.
De concertzaal als abattoir.
De familie M. te Assen had een vet kalf ge
kocht met de bedoeling dit te slachten voor
eigen gebruik. Hoe nu het beestje dood te ma
ken? De heer G., een familielid, wist raad en
stelde voor het kalf te slachten in zijn.con
certzaal, terwijl de heele familie bij elkander
geroepen werd om mee te zingen, teneinde het
gebrul van het kalf te overstemmen. Het dier
werd zonder ongelukken 's nachts naar de zaal
gebracht en den volgenden dag begon des mid
dags het concert. Terwijl nu de familie flink aan
den zang deelnam, kreeg een buurman, die met
den heer M. in twist leefde, er de lucht van en
waarschuwde de politie, zoodat onder het zin
gen van de meest opgewekte melodieën en
pianomuziek het kalf in beslag genomen werd.
Eer de politie echter vertrok, nam zij nog een
kijkje in den kelder, waar nog 3 dikke hammen
in beslag werden genomen. Assen is vol van dit
„weldadigheidsconcert”.
houden den dokter H., een Duitschen dokter,
wonende aldaar die aan den rechter-commis-
saris en den burgemeester van Huizen brieven
heeft geschreven, waarin wordt meegedeeld,
dat verder onderzoek naar den moord in de
Crailoscho bosschen onnoodig is daar de da
der de vermoorde postambtenaar is, die zelf
moord pleegde.
Mevr. C. do Steenhuizen, de huisjuffrouw
van den vermoorde, heeft de St. Gerardus
Majellastichtiog te Bussum verlaten.
Nleelasnvosr,
De „Nieuw-Amsterdam", heeft 183,000 ba
len meel te Rotterdam aangebracht.
Gevaarlijk zuur voor limonades.
Het is den Centralen Gezondheidsraad, die
reeds eerder hoeft gewezen op het gevaar voor
de gezondheid, dat gelegen is in het gebruik
van limonades, bjj de bereiding waarvan in
plaats van citroen- en wijnsteenzuur, andere,
s c h a d e 1 ij k e, zuren zjjn gebezigd, gebleken,
dat door een handelaar te Leiden wordt voort
gegaan met het in den handel brengen van
oxwlzuur (zuringzuur), met het kennelijk doel,
dat dit zuur bjj do bereiding van voedings- of
genotmiddelen de plaats van citroenzuur zal
internen.
De Centrale Gezondheidsraad acht zich ver
plicht ten ernstigste tegen het gebruik van
oxaalzuur (zuringzuur) voor die be
reiding te waarschuwen, aangezien het een
bepaald vergift voor het menscheljjk lichaam is.
Het convooi.
Thans is verschenen het aangekoadigde wit
boek bevattende de briefwisseling ia zake het
uitzenien van het convooi naar Nederlandsch-
Indië.
Nieuw is daarin de mededeeling omtrent het
laatste terugroepen van het convooi, nadat do
schepen reeds buitengaats waren.
Toen der regeering bleek, dat, wanneer do
Dultsche kleurstoffen aan boord bhven, het
convooi door Britsche strijdkrachten zou wor
den gihinderd, met het onvermgdeljjk gevolg,
dat de convooicommandant gewapend verzet
zou moeten bieden, b-sloot zjj, eerst na lossing
dier stoffen het convooi te laten vertrekken.
Toen zulks geschied was en bevel tot ver
trek den 3 Juni gegeven was, gaf de Britsche
gezant te kennen, dat zjjn regeering de tevoren
gemaakte ernstige bezwaren bleef handhaven,
zoowel tegen eea passagier van de „Noordam”
dien zij verdacht van propagandist in Duit
schen dienst te zijn, als tegen zekere radiote-
legrafiiche toestellen, geladen aan boord van
de „Tabanan”, waarvan vermoed werd, dat zij
gedeeltelijk van Duitschen oorsprong wa’on.
Den gezant is toen geantwoord, dat de regoe-
riog er niet toe kon overgaan, den bedoelden
passagier, een Nederlandsch-lndisch ambtenaar,
voor wien zjj instond, het schip te doen ver
laten en dat, wat de draadlooze toestellen be
treft, deze gedeeltelijk van Nedarlandsch en
gedeeltelijk van Duitsch maaksel waren en be
stimd voor den dienst van leger cn vloot in
Nederlandsch-Indië
Aangezien ook, zoolang op deze punten geen
overeenstemming was bereikt, moeilijkheden op
zee niet uitgesloten waren, werd aan het con
vooi bevel gegeven te wachten.
Toen op 4 Juni de Britsche regeering haar
laatste bezwaren introk, werd het convooi,
waarvan de uitreiskosten f 3,129,000 bedroegen,
gelast, de reis te aanvaarden.
De Duiteehe kolen.
Ia verband met do Spaansche ziekte ia het
gebied der Duitsche kolenindustrie ondervindt
de trevoer der voor ons land bestemde 7000
ton steenkolen of aflevering der toegezegde
50,000 ton vertraging, zoodat de aanvoer per
dag belatgrjjk minder zal zjjn dan aanvanke
lijk is overeengekomen.
avond hare jaarvergadering in de bovenzaal
van het café „Gouden Leeuw”.
In zijnopeningswoord sprak de voorz., de
heer M. R. Poulus zijn teleurstelling over de
slechte opkomst uit.
De notulen worden onveranderd goedgekeurd.
Uit het jaarverslag van den secretari», den heer
Boegenga bleek, dat de feestelijkheden op 31
Aug. 1917 goed geslaagd waren en dat* een
43-tal nieuwe leden tot de„vereeniging zjjn
toegetreden. Hjt ledental is nu 305.
De rekening over 1917 sloot met een
dselig saldo van f28.47. De heeren Tolsma
on van Winden werden aangewezen voor het
nazien van de rekening en verantwoording
over 1918.
De heer Minkema werd weder als bestuurs
lid herkozen.
Daarna kwamen aan do orde de besprekingen
voor de viering van 31 Augustus. Met het
>og op de tijdsomstandigheden en de groote
chaarscbte aan alles, stelde het bestuur voor
lit jaar geen feest te vieren.
De vergadering ging met dit voorstel mee.
Daarna sluiting door den voorzitter.
ConcsrtIKint-Gaillard.
’t Is geen algemeen bekesd instrument, do
Viola d’amore, en uit dien hoofde alleen had
men zeer zeker een talrjjker publiek mogen
verwachten.
’t Zil niet overbodig zijn, de plaats van dit
Alt
Cello.
Bas.
Hieruit bljjkt, dat de viola d’amore een Alt
mstrumi nt is haro plaats in hot strjjkgede Ite
is analoog met die van de hobo in het hout
gedeelte.
Door het lyrisch timbre der Alten, heeft
men allerlei variatiëa van dit speeltuig bedacht,
om het diep-sonore-lyrisch timbre, tóg mèèr
fluweelachtig van klankkleur te maken.
Zoo ontstonden:
Viola bastarda, waar, evenals bjj. de Viola
d’amore, resonans-snaren werden aangebracht
(17e eeuw). Deze snaren worden niet gebruikt,
doch dienen alleen ter versterking door mee-
kliaken er ontstaat hierdoor tevens een lichte
vrbreering, waardoor het geluid warmer wordt
en van hooger lyrisch karakter (Pilitorius „Syn
tagma musicum”De orgaaografia 1619).
Omdat deze Altviool geen specifieke functie
beeft, doch over alle stemmingen werkt,‘kreeg
zjj de naam van Bastaard alt.
Viola de gamba, kniealt, waaruit later
cello is ontstaan.
Haar plaats in het orchest is dezelfde
lie welke thans de cello inneemt.
Van deze altviool zjjn oorspronkelijk 5 ver-
rchillonde grootten geconstrueerd, een bewjjs,
Jat men zocht naar een instrument, dat aan
ie verwachtingen nog moest voldoen.
Viola d’ amore een altviool van hoog lyrisch
timbre.
Dit instrument dat 7 snaren heeft en 7 ge-
jjk gestemde resonang-snaren, staat in het D
accoord, waardoor hetzich als solo-instrument
niet voor een geheel concert leent.
Men blgft in tè gelijke klankkleur, die als
jen tjjdelijke beschrijving der stemming ons
ten zeerste pakt, voor langeren tjjd iets ver
velend wordt.
Laat ze en dit is ook het doel van Buch
geweest laat ze in een orchest een stam-
ming vertolken,^die plots optredend alleen door
haè,r geuit kan worden daa en daa in het
b^zonder spreekt ze tot ons en roert onsdatïr
gld. bij levens- TDD gld. ingeval van over- |EA gld. bij verlies van
lange invaliditeit. AvU lijden binnen 30 d. luv één hand, voet oi oog.
met in den
Abonnement: par jaar f2.
fr. p. post f2.50. Losse Nos. 5 ct.
Advertentlèn 1 5 reg. f 0 35
verder per regel 6 cent. Bij Abon
nement belangrijke korting
De advertentie-prijzen zijn tijdelijk ver
hoogd met een oorlogstoeslag van 20%
gld. bij verlies EA gld. bij verlies van JE
lv van een duim. vV een wijsvinger.
is zij op hare plaats, dan komt ze tot het volste
recht.
Pratorius zegt, dat dit instrument van En
gelsche oorsprong ishij zal echter bedoeld
hebben, dat dit instrument een afstammeling
is door de Engelschen bewerkstelligd van
de oude Crouth (Gamba-alt) welke reeds in de
6a eeuw door Keltische bardzangers (reizende
liedjeszangers) ter begeleiding hunner sterk-
gekleurde en fantastische verhalen, gebruikt
werd. Zjj brachten ook in Friesland de eer
ste muziek.
Ook do componisten natuurlgk gambieten
zjjn niet algemeen bekend,
Fr. Xaver Hammer was cellist, violist en
uitmuntend executant. (1719 1785). Z’n ge
boorteplaats was Oettingen.
Roland Marais komt uit een
bisten familie. Zjjn vader Marin Marais, ge
boren in 1656 te Parjjs, was solo gambisthjj
schreef behalve voor do gamba, ook een 4-tal
opera’s. Roland daarentegen was meer solist
en paedagoogschreef echter behalve een
paar cantiten-voordrdchten voor de gamba.
Hij overleed in 1735.
Oor Kint is voor oys geen onbekende hjj
behoort tot het Hollandsch strijkkwartet.
Hjj kent de viola d’ amore, met haar dub-
belgrepm en cantus-firmus-harpcggio’sz’n
instrument echter is te nieuw, van daar dat
do klank, ofschoon dirp, toch niet de warme
klank bezit van een oude Gamba daarbij wordt
de klank door de si’uitie op het orgel
gedekt.
Als componist, levert hjj zeer verdienstelijk
werk; z’n suite in oude stjjl mag er zjjn!
hierin blgft hjj streng in „oude stijl pittig
en door modulatie-contrasten frisch.
De heer Gaillard ievert werk, zooals wij
van hem immer verwachten hij is van top
tot teen musicaal; z’n soloaumm'rs (wanneer
krijgen we eens wat meer te hooren?) cn z’n
accompagnement kenmrrken tevens den orga
nist, die zjjn instrument in de macht heeft.
’t Andante van Mozart, was klein maar rein,
mat mooie orchestratie en gevoelvol van uit
voering.
Wjj verwachten van en verzoeken den heer
mier te laten genieten van zjjn
L. A. D.
>t fen
De
mme
dels!
fen
k in
üten
ztyk.
:erje,
ar ut
leren
ouwe
mar.
;ucht
st de
anele