I
PEPERHu^
Gemeenteraads-Verkiezing.
I
f
i
■1
g
Official Orgaan der Geiwnie Sneek.
Brandenburg, Boschma&Co.
I
annex SHEERER COURANT en WYMBRITSERAOEEL
RECLA^EKOLOM
Nieuwstijdingen.
I
I
VERGEET NOOITTfU-
S
4
I
I
BUITENLAND.
Woensdag 14 Mei ISI9
He. 65,
3B» Jaargang
Totaal
School 2
Uitgebrachte Stemmen
691
613
592
620
2516
Van Onwaarde
22
19
11
67
15
594
2449
Geldige Stemmen
669
609
577
2
1
1
-S.
1
4
4
2
1
4
8
2
1
5
Bij de gisteren gehouden VERKIEZING voor 15 LEDEN van den GEMEENTERAAD
van SNEEK was de (niet-officieele) uitslag als volgt
92
90
144
135
District II District III District IV
School 3
66
51
71
69
54
46
2
123
116
2
1
3
152
124
7
120
113
1
6
2
1
128
116
5
81
62
5
5
1
1
1
1
1
1
3
4
140
128
5
49
39
4
4
2
9
1
2
2
223
211
60
55
1
2
2
792
738
3
23
1
5
1
3,
18
Lijst 6. Vxijz Dem.
E. DE WOLF.
D. ZUIDERBAAN.
S. FEEN8TRA.
JAN VOLKERS.
R. NIEVEEN.
N. E. VAN DER ZEE.
51
48
2
235
218
2
9
349
274
23
2
34
7
4
5
202
164
14
8
3
6
7
Verschijns
DINSDAGS en VRIJDAGS AVO D8
Uitgevers
T^lefeon. Na. 150.
15
2
2
2
67
49
7
2
6
3
71
56
5
5
274
225
5
4
31
9
509
470
16
2
15
3
1
2
37
31
4
47
37
4
1
1
4
4
2
4
1
2
<3
5
323
306
4
9
4
47
40
1
2
1
1
2
-Ji
*12
118
110
1
3
190
174
1
6
1
83
59
3
2
17
2
De Kiesdeeler is 163.
Gekozen: 2 Chr-Hist.,
Gerbrandij en
Lijst 5. R. Ka.th.
C, G. STOCKMANN.
LEO L. LAMPE.
II. F. RINGNALDA.
A. BFIJLHOLT.
Lijst 4 Soc. Dem
J. IJTSMa.
J. FABER.
A. BEEKHUIS—Hkssslink
U. SIJTEMA.
S. BREEUWSMA
W. TANGERINE.
H. VAN DER MEER.
P. BOS.
Lijst 1. Chr. Hist.
A. BROUWER Rzn.
P. TH. POTMA.
H. H0FSTRA.
H. HUISMAN.
M. OPPENHUIZEN.
I District I
Pol. Bureau School 1
Lijst 3 Vrij Lib.
M. A. KUIJT.
J. G. W. KIEZEBRINK.
P. GORTER.
F. PIJTTER8EN.
E PRIESTER.
A. BRONSEMA.
W. NIEVEEN.
JOH? TROMP
Lijst 2. Anti Rev.
F. BLOK.
P 8. GERBRANDIJ.
F. BOEI JEN GA
G. L. DOKKUM.
F. K. GROENEVELD.
E. L. HARMS.
IJ P. VELDHUIS.
Abonnement: por jaarf2.
fr. p. poat f2.50, Losse Nos. 5 ct.
Advert ran tién voor Friesland 6 ct.
p. r., buiten Friesland 8 et. Bij Abon-
cemea belangrijke korting
De advertentic-prijzon zijn tijdolijk ver
hoogd meteen oorlogsioeslag van 2O°/o.
I
I
I
Mederlamlsche Hypolhamkbank
Vcvndnm.
V.
NIEUWE SNEEZER COURAHT
tn.
ver-
W!
»n
rt ia
>enta
md,
1
ook gebenre.
is
I
(w.g.) Brockdorff-Raotzau.”
De tweede nota luidt
Mjjnheer de Voorzitter,
De Duitsche delegatie heeft de eer u haar
tot
uit-
ka^il
aan
rordt
niet
ders.
voor
hun
een
■icht
igde
eke-
uresi
t.
4
20 et.
K.G.
7
voor-
Akte L. O.
Te Leeuwarden slaagde voor de acte Lager
Onderwijl mej. E. Pino van hier.
O* Rijksl*ndbouwwrint«riEchoI«n.
Van de laatstgehouden vergadering van het
Volgen» voorwaarden overeengekomen met de Moiisndsohe Algemeene Vcerz**
k«rin»*-B«nk tss Schiedam zijn onze Abonne e verzekerd tegen ongelukken voor
OP UWE REIS
vèn de
Firma
IEA gld. bij verlies van
lui' één hand, voet of oog.
ijzen.
K.G.
ons.
Mr
i
De oaderhandelingen zijn dus aan den gang,
maar ons dunkt dat het antwoord van Cle
menceau weinig hoop geeft op voel tegemoet
koming. latusschendo Duitschers geven den
moed niet op, er zijn reeds nieuwe nota’s
gezonden. Eén met het verzoek de Duitsche
krijgsgevangenen naar Duitschland terug te
zenden, voorzien van nieuwe kleeding on
schoeisel en één betreffende do internationale
arbeids-wetgeving.
Ook heeten reeds voorstellen betreffende
gebiedsafstand te zijn gedaan.
Tenslotte dient er op gewezen dat eene
houding als Stampfer van de „Vorwarts” het
Duitscho volk raadt aan to nemen, inderdaad
begrijpelijk zou zijn. Men mag zich echter
afvragen of het Duitsche volk thans nog de
geestkracht bezit om een dergelijke actio ook
door te zetten. Wij twijfelen daaraan.
meldt het orgaan dezer vereeniging.
Bij de Provinciale Staten zal voor do vol
gende jaren weebeen subsidie van f0.50 per
lesuur worden gevraagd ten behoeve van de
onderwijzers aan de land- en tuinbouw-
wintercursussea en do huishoudcursussen.
De adviezen der afdeelingen in zake de
stichting van een tweede R. L. W.-School
leidden tot de conclusie, dat in de toekomst
in Friesland minstens vijf Rijkslandbouw-
winterscholen noodzakeljjk zijn. Deze conclusie
werd volkomen gedeeld door den Rijksland-
bouwleeraar, den heer Brinkman, die op grond
van zijn ervaring op onderwijsgebied in deze
provincie, er vast van overtuigd is, dat doze
nader te stichten scholen voldoende op blijvende
belangstelling kunnen rekenen.
In verband met deze conclusie werd besloten
thans stappan te doen cm ten spoedigste naast
de school te Leeuwarden twee nieuwe R. L. W.-
scholen in Friesland gevestigd te krijgen en
wel ééne voor de Wouden en ééne voor het
zuidwestelgk en zuideljjk greidegebied.
Mochten beide scholen niet gelijktijdig kun
nen worden verkregen, dan zal. zoo was de
conclusie, in de eerste plaats worden gestreefd
naar een
den aard der zaak de plaats van vestiging
van deze twee nieuwe scholen samen moet
hangen met den algemeenen opzet, dat nader
hand nog minstens twee scholen hiernaast
zullen dienen te komen, werd besloten een en
ander te bespreken met de autoriteiten in
dtn Haag.
Als plaatsvervangend bestuurslid van het
Koninklijk Nederlandse!! Landbouw Comité is
standpunt in zake den Volkerenbond te doen
kennen.
Zij overhandigt u het Duitsche programma
dat, naar hare meaning, essentieele voorstellen
met betrekking tot den Volkerenbond bevat.
De Duitsche delegatie behoudt zich het recht
voor nog dieper op het ontwerp der geallieerde
en geassocieerde regeeringen in te gaan. Zij
maakt echter reeds heden opmerkzaam op de
tegenspraak die gelegen is in het feit, dat
Duitschland wel een verdrag moet onderteo-
kenen, waarin het volkerenbondsstatuut als
een onafscheidelijk bestanddeel is opgenomen,
maar zich niet bevindt bg de staten, die tot
toetreding bjj den bond zullen worden uit-
genoodigd.
De Duitsche delegatie zou willen vragen óf
en zoo ja, onder welke omstandigheden zulk
een uitnoodiging mogelijk wordt geacht.
Aanvaard, mjjnheer de voorzitter, enz.
(w.g.) von Broekdorff-Rantzau.
z
Namens de vredesconferentie heeft Clemen
ceau de eerste Duitsche nota aldus beantwoord
„De vertegenwoordigers der geallieerde en
geassocieerde mogendheden hebben kennis ge
nomen van de nota, welke de aanmerkingen
der Duitsche gevolmachtigden op den tekst
der vredesonderhandelingen bevat. Bij de be
antwoording dezer mededeeling zouden zg de
Duitsche delegatie er aan willen herinneren,
dat zjj zich bij de vaststelling der verdrags
bepalingen steeds hebben laten leiden door de
beginselen, volgens welke bij de wapenstilstand
en de vredesonderhandelingen zjjn voorgesteld.
De vertegenwoordigers der geallieerde en
geassocieerde mogendheden kunnen geenerlei
bespreking van hun recht toelaten en moeten
de principieele voorwaardén van den vrede
zooals die zjjn vastgesteld, handhaven. Zij kun
nen slechts wenken van practischen aard in
overweging nemen, welke de Duitsche gevol
machtigden hun eventueel wenschee te geven”, belasting vrg,te stellen,
Op de nota betreffende den volkerenbond
luidde het antwoord„Ik heb de eer, u de
goede ontvangst te melden van het Duitsche
ontwerp van den volkerenbond. Het ontwerp
zal aan de bevoegde commissie, welke door de
geallieerde en geassocieerde mogendheden in
’t leven geroepen is, worden ter hand gesteld.
De Duitsche gedelegeerden zullen door een
nieuw onderzoek van de volkerenbonds-artike-
len kunnen vaststellen, dat het vraagstuk van
de toelating van nieuwe leden tot dezen bond
niet over het hoofd is gezien, maar uitdruk
kelijk in de tweede alinea van artikel I is
vastgesteld”.
TE gld. bij verlies
Ikv van een vinger
'IfkAA flW- biJ levens- IA A gld. ingeval van o ver-
iVvU lange invaliditeit. 4uv lijden binnen 30 d.
roepen onderteekent nieten aan zjjn volks-
genooten ta zeggen Houdt u bereid om het
zwaarste te verdragen, dat ooit een volk op
gelegd werd. Zjjt sterk en vastberaden, met
herademende hoop zullen alle onderdrukte
volken en klassen ter wereld vernemen, dat
het Duitsche volk als medestrijders in hun
gelederen getreden is. Het zal geen korte en
geen gemakkelgke strgd zijn. Gelooft niet aan
wonderen. Verlaat u niet op de hulp van de
Fransche socialisten, die zich in het beslssende
oogenblik noch groot, noch sterk hebben ge
toond. Er is meer dan een druppel noodig om
den beker te doen overloopen, maar de druppels
vallen voortdurend.
Hetzelfde blad bevat ook een oproep aan de
socialisten in de geassocieerde landen om zich
te verzetten tegen de vredesvoorwaarden. Naar
het ons voorkomt, zal dat verzet nu geen in
vloed van beteekenis meer hebben.
De Duitsche afgevaardigden te Versailles
zjjn intusschen de schriftelijke onderhandelin-
gen begonnen. Zij hebben tot den voorzitter
dor vredesconferentie de volgende brieven ge
richt:
de bh. Brouwer en Potma 3 Anti-Rev., de hh. Blok,
Boeijenga2 Vrij Lib., de hh. Kuyt en Kiezobrink 5 Soc -Dem.,
de hh. IJtsms, Faber, Sijtema, Breeuwsma en mevr. BeekhuisHeeselink 2 R.- J’0Stuur d«r Friesche Maatschappjj van Land-
Kathde hb. Stockmann en Lampe 1 Vr^jz -Dem de heer De Wolf. bo™ -vtdt °’a- vol*9nde med° te deeleD’
De Raad bestond tot nu toe uit: 2 Chr. Hist., 3 Anti-Rev, 2 R.-Kaih 2 Soc.-
Dem., 2 Vrij-Lib., 4 Vrijz.-Dem.
Van de aftredende leden koeren niet terug de hb. Dr. Bouma en Viseer, wethouders,
Rijpma en Huges, die bedankt hadden en de heer Dokkutn.
Als nieuwe leden komen in den Raad de hh. F. Boeijenga, Leo Lampe, H. Sijtema
en S. Breeuwsma en ’t eerste vrouwelijke lid mevr. A. Beekhuis—Hesselink (S -D
„Mjjnheer de Voorzitter,
De Duitsche vredesdelegatie heeft haar eerste
lezing van de overhandigde vredesvoorwaarden
beëindigd.
Zp heeft moeten erkennen dat de beslissende
punten de overeengekomen basis van den
rechtsvrede verlaten. Zjj was er niet op voor
bereid. dat op deze wijze de het Duitsche volk
en de gansche menschheid uitdrukkelijk ge
dane beloften illusoir gemaakt worden. Het
ontwerpverdrag bevat eischen die voor geen
enkel volk aanvaardbaar zouden zijn Verschil
lende ervan zijn bovendien, naar de meesing
van onze deskundigen, onmogelijk in te wil
ligen. De Duitsche delegatie zal dit tot details
bewijzen en aan de geallieerden en geasso
cieerde regeeringen haar kantteekeningen
en haar materiaal voortdurend toekenden. Sta
mg toe mgnheer do voorzitter, u de uitdruk
king van mgn bgzondere hoogachting toe te
zenden.
aangewezen de heer K. J. v. d. Akker te
Berlikum, vice-voorzitter dar Maatschappij.
Voor de verkiezing van een bestuurslid der
Friesche Coöp. Handelsvereeniging voor zaai-
zaaid en pootgoed (de Z. P. 0.) zal als dub
beltal worde» voorgedragen de heeren L. S.
Hilarides te Pingjum en P. J. Botma te Anjum.
Vorder zgn iugesteld eon commissie voor
het arbeidsvraagstuk, een commissie voor het
nctarisvraagstuk en het credietwezen en een
commissie voor propaganda.
HuiszoekisiOc
Bg den heer van Mierlo, voorzitter van het
P. A. S. te Almelo is door maréchaussees en
soldaat-kommiezen huiszoeking gedaan naar
wapons. De soldaat-kommiezen stonden, meldt
het „Volk”, möt geladen geweer op wacht,
voor on achter de woning, waarin alles werd
doorzocht zonder iets te vinden.
Goede fruitvooruïtzlchten.
Men meldt uit de Betuwe De zomerwarmte
blijkt oen zeer weldadigen i»vloed te hebben
gehad op den bloei der fruitboomen. Indien
de weersomstandigheden zich niet wgzigen, mag
verwacht worden dat de Betuwe nog deze week
in vollen bloesemtooi zal wezen. Waarschgn-
Igk heeft de koude hier weinig schade aange
richt, misschien heeft de bloesem van een en
kele peren- of pruimensoort geleden. Waar
echter hot grootste deel van de fruitboomen
hun bloesem in knop hield, mag bg voorspoe-
digen bloei een goed ooftjaar worden tegemoet
gezien.
Belasting op plaizlervaartuigeit.
In haar eindverslag nopens het wetsontwerp
tot wijziging der personeele belasting vraagt
de commissie van rapporteurs o.m. of het de
bedoeling van den minister is pleiziervaartui-
gen, die uitsluitend worden gebezigd in het
bedrgf van verhuurders van pleiziervaartuigen,
van ondernemers van personenvervoer, of van
bouwers of handelaren in die voorwerpen van
en of dan hieromtrent
niet een bepaling moot worden opgenomen-
KORT GEMENGD.
Op de markt te Leeuwarden is een
prachtige 3-jarige vette koe, afkomstig uit
Wier, wegende 900 pond, voor f 1100 verkocht.
Terwijl een landbouwer te Scheemda
naar ’t land reed, spanden stakende arbeiders
zgn paard uit en wierpen hem en den wagen
in eeu sloot, waarop ze verder trokken.
De gemeenteraad van Utrecht heeft met
16 tegen 12 stemman besloten de kermis de
finitief af te sciiaffin. De Raad besloot tevens,
dat er voor de kermis geen ander volksfeest
in de plaats behoeft te komen.
Te Purmerend zyn 50 hengelaars wegens
het visschen in verboden tgd, ieder veroordeeld
tot 50 cent boete of 1 dag hechtenis.
Russisch huwelijk I
Bg Iwan Iwanowitsch in Moskou dient een
keukenmeid. Ze heet Sonja en ontvangt, zoo
als dat tegenwoordig in Rusland de gewoonte
is, een maandloon van drifhonderd en vgftig
roebel. Sonja kookt miserabel en heeft ook
altgd bet hoofd vol grillen. Haar den dienst
opzeggen mag Iwan Iwanowitsch niet, of lie
ver gezegd, hg mag wel, maar dan moet hij
haar nog twee maanden loon ten volle uit
betalen en bovendien vergoeding voor kost
en logies. Zoo schrgft het de bolsjewistische
wot voor. Volgens diezelfde wet kost tegen
woordig in Rusland een echtscheiding vijf
roebel en een echtverbintenis evenveel. Toen
Iwan Iwanowitsch het onder de nukken en
plagergen van zgn keukenfee niet langer kon
uithoud^n, zegt hij haar eindelijk den dienst
op, waarop zij dadelijk een rekening ten be
drage van tweeduizend roebel indiende. Wat
deed nu Iwan Iwanowitsch? Hij laat zich voor
vgf roebel van zijn vrouw scheiden, trouwt
voor vgf roebel Sonja, geeft haar den eersten
keer dat zg het eten weer verknoeit een duchtig
pak slaag en smgt haar vervolgens de deur uit.
En zoo is hij dan voor tien roebel van haar af.
(Hbl.)
Aan het verslag over 1918 der Nederlandsche
Hypotheekbank te Veendam (directie mr. N.
F. Wilkens en mr. M. J. Bos) is bet vol
gende ontleerd
De uitbreiding der zaken is in het afgeloopen
boekjaar belangrgker dan in eenig voorafgaand
jaar, terwgl de bedrgfswinst die van alle vorige
boekjaren overtreft.
Gedurende 1918 werden gesloten 857 lee-
ningen, samen groot f9.308.060.—. Dienten
gevolge klimt het vanaf de oprichting gesloten
aantal leeningen tot 16487, samen groot
f 93.070.164.50, waarop totaal is afgelost
f 56.204.814.94. Bg het einde van 1918 was
het aantal leeningen 6517, samen groot
f 36.865.349.56. De gemiddelde rente dier
leeningen bedraagt 4.809 pCt. (v.j. 4.788 pCt.)
Verliezen bg executie werden niet geleden.
In 1918 werden in het geheel geplaatst
f 4.399.950.— pandbrieven, daarentegen inge
kocht f 2.018.900.—, zoodat het uitstaand
bedrag met f2.381.950.(v. j« f 1.788.300.
is vermeerderd.
De gemiddelde rente der pandbrieven is
4 276 pCt. De gemiddelde rentewinst is
0 533 pCt. tegen f 0.545 pCt. in 1917.
Na aftrek van de onkosten bedraagt de netto
winst f278.184.05i.
Voorgesteld wordt uit te keeren aan aan
deelhouders 14 pCt. per aandeel op de aan-
deelen nos.3501 t/m 40000, op oprichters-
bewijzen f 72.52 per aandeel.
De reserves stggen tot f 1.062.309 99, zgnde
ruim 132| pCt. van het verplicht gestort
kapitaal,
Het wr«des-ves>drMga
Er is thans nog geen zekerheid betref
fende hetgeen de Duitschers zullen doen. Dat
hangt er ook van af of bg de schriftelijke ge
dachtenwisseling zal blgken dat op de voor
waarden der geassocieerden iets van beteeke
nis kan worden afgedongen of niet. Wij ge-
looven het laatste. Wij vermoeden dus dat
da Duitsche afgevaardigden er niet in zullen
slagen een verzachting van beteekenis in de
vredesvoorwaarden te verkrggen.
Natuurlijk is men het er ook in Duitschland
niet over eens welke houding men dan zal
moeteï aannemen. Het Berliner Tageblatt, het
meest invloedrgke orgaan der burgerlgke par
tijen, pleit voor het niet onderteekenen, de
Freiheit, orgaan der onafhankelgke sociaal
democraten, pleit voor wel teekenen.
De Vorwiirts, orgaan der regeeringssociaal-
democraton, is wat onzeker. Op 10 Mei be
sprak dat blad in een hoofdartikel, dat geti
teld is„Verbranden of uit het raam sprin
gen”, de discussie tusschen het Berliner Tage
blatt en de Freiheit over deze kwestie. De
Vorwiirts somt van beide kanton de argumen
ten op, en zegt dan, ra het betoog van het
Berliner Tageblatt te hebben aangehaalddat
alles weten wg, en wg weten nog meer. Aan
den anderen kant vragen wg echter de aan
hangers van eon verwerping van het vredes
verdrag, wat zg ons nog meer kunnen aanbie
den dan een schoon gebaar. De Duitsche ar
beiders stellen zij in het gunstigste geval in
het vooruitzicht, in plaats van den slaaf van
de entente te worden, als werkeloozen te ver-
e hongeren. Men schgnt aan dien kant goheel
over het hoofd te zien, dat do entente ons het
grootste kwaad, waarmede de vredesvoorwaar-
den ons bedreigen, d. w. z. het wegnemen van
onze industriedistricten, bg de voortzetting van
den oorlog, eerst voor goed kan uitvoeren. Aan
den eenen kant staat de dood, evenzoo als aan
den anderen kant, en wil het Berliner Tage-
blatt er voor in staan, dat een regeering, die
zoo even onder groote geestdrift geweigerd
heeft te osderteekenen, niet 14 dagen later,
als do eerste gevolgen van dö stap blijken,
döor een totaal omgeslagen volksstemming,
niet toc-h tot onderteekening gedwongen wordt?
Kan het Berliner Tageblatt er voor icstaan,
dat het ons als nabootsers van Lenin en
t Trotzky, niet evenzoo vergaan zal ah hun
Wat moeten wg doen? Tusschen twee wegen,
die naar den dood leiden, den weg des levens
kiezen.
Het Berliner Tageblatt en de Freiheit zgn
Ir het daarover eens, dat thans eerst onderhan
deld moet worden en alles moes worden in
het werk gesteld om met onze vganden gron
dig te spreken over de voorwaarden. Hoe zul
len wg echter onderhandelen, als wg vooruit
verklaren: wg nemen aan, of wg weigeren?
Zeggen wg thans, dat wg den voorgelegden
vrede in ieder geval moeten afinnemen, dan
zou dat een rechtstroeksche uitnoodiging aan
den tegenstander zgn, om in geen enkel op
zicht toe te geven. Zeggen wij echter, dat wg
in ieder geval zullen weigeren, dan zgn er
aan' den kant van den vgand zeker lieden, die
een dergelgke zekerheid even zoo lief zou zgn
als aan onze militaire kaste de weigering van
Leuin en Trotzky in Brost Litowsk welkom
was.
w I i
Denzelfden dag schreef hetzelfde blad echter
in een hoofdartikel van den pas uit Versailles
teruggekeerden, zeer invloedrgken hoofdredsc-
teur iStampfer het volgende
Wg moeten niet doen als Rusland. Als wg
verklaren dat wg niet onderteekenen, dan moe
ten wg erbg bljjven, wat er ook gebeure.
Slechts doordat wg de brutaliteit van den vg
and dwingen zich te ontwikkelen tot deze ten
slotte voor zichzelf schrikt, slechts wanneer
wij een kracht van dulden en aanhouden too-
nen die de wereld bewondering afdwingt en
haar geweten schokt, slechts dan zal het ge
lukken door de mate van onze offers het aan
breken van ons uur te bespoedigen. De vijand
zal probeeren een gedeelte van Duitschland te
bezetten en de rest door verhongering tot
overgave te dwingen. Wg moeten hem dwingen
tot het uiterste te gaan. Hij moet zich ge
dwongen zien Duitschland te bezetten en het
tot een kolonie van zgn z.g. v< kenbond te
maken en wg zullen dan zien hoe lang zijn
uiterlgke en innerlijke eenheid duurt en zelfs
al duurt deze jaren, wg moeten niet zwak
worden. Wij hebben het heldhaftig voorbeeld
van het kleine België voor ons, dat onder
dergolgke omstandigheden vier jaren vol
gehouden heeft. Wat België kon, moeten wg
ook kunnen.
Aan het individu is het veroorloofd reeds
thavs de verantwoordelijke mannen toe te
7E gld. bij verlies EA gld. bij verlies van
Iv van eon duim, vu een wijsvinge
school voor de Wouden. Daar uit
SNEEK W
OVERAL TE KOOP.
