reclame kolom.
In boeien.
I
BINNENBETIMMERINGEN.
200
fa. Johs. TROMP, Sneek
Ingezonden Mededeelingen-
- annex SHEERER COURANT en WYMBRITSERADEEL
MEUBELFABRIEK NEDERLAND
NIEUWSTIJDINGEN.
Liefhebbers
SNELWEGERS UTRECHT.
Ollicitil Orgain ta Genninli Sneek.
I
I
Zaterdag 23 October 1920
37e Jaargang
k 50 et.'
J. a. HUIZING*, Groningen.
Ziet de Etalages.
voor zeuhie ercfeWfeeWA.
(JveroL -oerfer y^booj*
O» 7
|CA gld. bij verlies van 7C gld. bij verlies EA
luv één hand, voet of oog I v van een duim, vv
fc«rin**“Baink te Schiedam zijn onze Abonné’s verzekerd tegen ongelukken voor
Regneri e. a.
Uit
door K. d. 1. BRUYERE.
(Nadruk verboden.)
nauwelijks genoeg om
4
mijn aderen gegoten. Duizend
bloed
in
Anjum.
Amsterdam.
Terkaple.
Groningen.
Smilde.
Akkrum.
schen menschelijk te behandelen.”
Buiten zich zelf snelde ze heen.
Hoe ze naar huis gekomen was, wist ze
gld. bij verlies van
een wijsvinger.
Rotterdam,
ld.
Hilversum.
Nes, Ameland.
Amsterdam.
NIEUWE 5NEEKER COURANT
Wester sing el 2. Telefoon 118.
twintig thaler! Met een mark springt men
zoo lichtvaardig om, zestig, zeventig mark
is heden ten dage zooveel als niets. Maar
twintig thaler, dat klinkt heel anders!”
Johanna meende te droomen en vond niet
dadelijk een antwoord.
„Mevrouw,” sprak ze daarop bescheiden,
„hoe men ,’t geld ook noemen mag, de waar-
blijft dezelfde. Ik weet, dat er drie mark op
een thaler gaan, doch ook, dat één thaler
niet verder reikt dan drie mark. Buiten de
teekening heb ik er nog twintig dagen aan
gewerkt van vroeg tot laat; dat wordt dus
drie mark daags
er van te leven.”
„O, dan stelt u hooge eischen. Een meisje
kan zeer goed van de helft leven en menig
een heeft nog veel minder. Verkwisten be
hoeft niemand. Kort en goed, ik betaal geen
zestig mark; zeg veertig, en de zaak is in
orde.”
Johanna was buiten zich zelf van boos
heid over zoo’n onbeschaamdheid. De keel
werd haar als dichtgesnoerd, ze kon geen
woord uitbrengen.
„Dat zal ik niet doen,” klonk het eindelijk.
„Ik ben geen bedriegster. Laat u het werk
door een paar onpartijdige menschen beoor-
deelen en waardeeren. Tot die over mijn
eisch oordeelen, kom ik niet terug. Maar laat
ik u nog iets zeggen, mevrouw,” sprak ze en
wendde zich naar de deur: „voor u vereeni-
gingen tot bescherming van dieren opricht,
Postkantoor Sneek.
Lijst van onbestelbare brieven en briefkaarten,
van welke de afzenders onbekend zijn, terug ont-
vangen in de le helft der maand October 1920.
Brieven (binnenland).
T. Botma,
American Dutch Tobacco
P. de Haan,
F. Leemburg,
W. Wijnand,
J. Bulthuis,
Briefkaarten (binnenland).
E. Leemburg,
ld.
R. Meijer,
J. Rondel,
C. Zwagman,
Zonder adres.
een verlegen houding midden in de kamer
stond, en er een zekere wanorde heerschte.
Heen en weer loopend, gaf ze haar ver
ontwaardiging lucht: zij moest zich uiten.
Toen zij een venster voorbij kwam, bemerk
te zij, dat die, ontdaan van het snoer, tegen
de gewoonte, geheel naar beneden hingen.
Werktuigelijk pakte ze de eene helft op, om
die weer op te hangen, maar direct liet ze
haar met een lichten kreet weer vallen en
riep: „o, hemel, daar staat iemand.”
Snel sprong deze te voorschijn.
„Ha, ha, ha, ik ben het maar!” lachte
Suze Champagner, terwijl Julius zijn zuster
ondersteunde en vergoelijkend opmerkte:
„och, wordt je daarvan zoo verschrikt, ja,
’t was een wel wat domme grap.”
Stijf keek Johanna van de een op den
ander.
„Dat was geen scherts, ’t was om me beet
De actie van het spoorwegpersoneel.
Door de Internationale Transportarbeiders-
Federatie is tegen 29 November en volgende da
gen een congres voor de vakgroep spoorweg
personeel belegd te Londen. Door de Nederland-
sche Vereeniging van spoor- en tramwegperso
neel is verzocht de volgende punten aan de
agenda toe te voegen: Internationalisatie van
het spoorwegbedrijf, gemeenschappelijke leiding
van dit bedrijf door vertegenwoordigers van
overheid, personeel en publiek, streven reeds nu
naar uniformiteit in de arbeidsvoorwaarden van
het spoorwegpersoneel; idem in zake toepassing
van veiligheidsmaatregelen, automatische kop
peling en andere.
Als afgevaardigden zijn door de Nederland-
sche Vereeniging aangewezen haar hoofdbe-
stuursleden, de heeren R. Moltmaker, N. Nathans
en W. van Delft.
Lichting 1921.
Bij K. B. is bepaald, dat de lichting der militie
van het jaar 1921 25.000 man bedraagt, waarvan
600 voor de zeemilitie worden bestemd.
Hiervan moet elke provincie het volgende aan
deel dragen: Noord-Brabant 2533, Gelderland
2703, Zuid-Holland 5815, Noord-Holland 4893,
Zeeland 932, Utrecht 1333, Friesland 1383, Over-
ijsel 1739, Groningen 1256, Drente 896, Lim
burg 1517.
Een leening van 15 millioen.
De gemeenteraad van Amsterdam heeft Dins
dag in een spoedvergadering besloten tot het
uitschrijven van een leening, groot 15 millioen,
rentende 7 pCt.
De communisten stemden tegen.
Roebelmillionnairs.
Een telegram uit Parijs heeft eenige dagen
geleden gemeld, aldus de N. Rt. Ct„ dat de
douane-ambtenaren aan het Lyon-station te Pa
rijs er in geslaagd waren twee Russen te be
trappen, die uit Moskou kwamen en in hun kof
fers 72 millioen roebels voor bolsjewieksche pro
paganda en een aantal bolsjewieksche vlug
schriften hadden. Deze gevaarlijke individuen
waren onmiddellijk in hechtenis genomen.
Dat leek heel prachtig sensationeel schrik
wekkend en het Parijsch publiek gevoelde zich
zeker al aan een groot gevaar ontsnapt. De wer
kelijkheid is intusschen reeds minder dramatisch
gebleken en de beide lieden zijn ook reeds weder
op vrije voeten gesteld. Ten eerste kwamen ze
niet uit Moskou, maar uit Konstantinopel. Ten
tweede hadden ze heelemaal geen bolsjewiek
sche vlugschriften bij zich. Ten derde zijn de
72.104.850 robels, die zij bij zich hadden en
die volgens een der Parijsche bladen Wran-
gel-roebels waren door de douane met de
waarde van de koffers mee, op 2300 frank ge
schat!
De beide roebelmillionnairs Levi Feiner en
Samuel Poulsky geheeten, hadden blijkbaar met
dit papier willen komen meedoen aan de roebel-
speculatie, die op het oogenblik te Parijs op
zoo groote schaal gedreven wordt. Ze werden
ook van den trein gehaald door een zekeren
Rosenberg, een bankiertje, dat aan die specula
ties doet.
De voornaamste „bankiers” bij de roebel-
speculatie zijn, volgens een Parijsch blad, de
„chasseurs” van de restaurants. Er zijn er bij,
die uitstekend de kunst verstaan om iemand voor
een prikje een honderd duizend, of zoo mogelijk
een mihoen, roebels aan te wrijven, Kerensky-,
Wrangel- of andere roebels, onder het motto:
„Je kunt nooit weten, wat ze op een goeden
dag nog waard zullen blijken”, terwijl ze ook
een goeden kijk hebben op de klanten om uit
te vinden, wie er bezwijken zal voor de verlei
ding zich millionnair te kunnen noemen of ge
voelen, al is het dan maar roebel-millionnair.
Een Russische luchtvloot.
Stockholm wordt aan de „Frankfurter
Zeitung” gemeld:
De Sovjet-regeering bereidt zich voor op den
spoedigen bouw van een sterke luchtvloot. De
Abonnement: per jaar f 2.50
fr. p. pont f3.Losse Noe. 5 ot.
Advertentlën 10 ot. p. regel. Inge
zonden Mededeelingen dubbel tarief, bij
Abonnement belangrijke korting
Kleine Adv. kunnen ingezonden wor
den op den dag der uitgifte, tot 10 uur
van eene versnapering, zoowel
DAMES als HEEREN, kunnen
bij ons hunne keuze bepalen
uit eene groote sorteering
Aanbevelend,
PS. Zondags is de Zaak ge
sloten.
doel heb, waarvoor ik werk en leef.”
Johanna had gedurende zijn rede meer
malen den mond geopend, maar geen woord
geuit. De keel was haar als toegesnoerd,
haar slapen klopten en een koude rilling
doorstroomde haar leden.
Met moeite richtte ze zich op, en toen Ju
lius? nog wat wilde zeggen, wenkte ze hem
met de hand, dat hij zwijgen zou en ging
naar haar eigen verblijf.
Ze zou de kamer van haar broer niet zoo
spoedig weer betreden. In dien nacht werd
ze ziek. Een hevige koorts tastte haar aan
en dwong haar, weken lang het bed te hou
den. Eerst tegen het einde ervan zag zij de
gestalten van vrouw Bartels en de wasch-
vrouw, als in een droom, zich in haar om
geving bewegen. Toen ze, geheel bij zinnen,
eindelijk ontwaakte, zat de laatste aan haar
bed. ’t Was nacht en zij bevond zich niet
in haar eigen kamer. Vrouw Bartels had
haar in henr eigen kamer gebracht, die rus
tiger was dan die van Johanna.
Johanna was, toen ze hiervan hoorde, tot
tranens toe geroerd. Alles, wat voor haar
ziekte had plaats gevonden, de beleediging
van de barones, de lichtvaardige verloving
van Julius en zijn beschimping van haar ka
rakter, dit alles kwam haar op eenmaal
weer te binnen.Ja, het goede, oude gelaat
der waschvrouw boezemde haar een oogen
blik weerzin in, maar toen deze haar nu
mededeelde, hoe zij iederen nacht bij haar
gewaakt en zich slechts bij dag, als ze haar
eigen werk moest doen door vrouw Bartels
liet aflossen, hoe ze voor Julius gezorgd, zijn
woning zindelijk gehouden en zijn huishou
ding bestuurd had, toen drukte Johanna
haar bleeke hand in die der brave vrouw.
Werdt vervolgd.
zijde gewend, aan Johanna.
Deze presenteerde ze.
Dogen en mond half gesloten, bestudeerde
de barones die met groote opmerkzaamheid.
Plotseling liet ze de hand, waarin ze het
papier had, zwaar op de tafel vallen en keek
Johanna met groote oogen aan.
„U schijnt te droomen, juffrouw Starbeck,”
sprak ze. „Zestig mark, en dat voor dit
(W. C. OLLAND.)
Voor ieder die weegt tot ruim 25 K.G.
leveren wij een specialen Snelweger, nauw
keurig op 1 gram, desverlangd 0,5 gr. met
elk gewenschte weegplaat tot 34 X 34 cM.
Prospectus gratis bij den Hoofdagent
A. HEYNES, Jacob Marisstr. AMSTERDAM.
9.
Ze kon er niet aan twijfelen, dat die uit
drukkingen haar werk betroffen en ook uit
de gelaatsuitdrukking der anderen sprak
groote tevredenheid. Slechts de barones
I scheen er niet bijzonder mee ingenomen. In
i enkele dingen had, volgens haar meening,
nog meer uitdrukking moeten liggen. Einde-
üjk nam de Fransche dame afscheid en ook
de anderen volgden haar voorbeeld. Johanna
bleef met de barones alleen.
„Nu, juffrouw Starbeck,” sprak deze. „U
heeft er wel veel tijd aan besteed, maar ’t
is ook, over ’t geheel genomen, goed uitge
vallen. Enkele dingen echter had ik wel an
ders gewenscht. Mademoiselle de Loney gaf
me hierin gelijk en zij heeft smaak als niet
één.”
Johanna kon niet nalaten te zeggen, dat
ze er wel zooveel van verstaan had, dat die
dame toch het werk had geroemd.
De barones antwoordde niets.
„Nu en uw rekening?” vroeg ze half Ier
Drie verloren jaren die niet meer terugkomen.
Uit Utrecht hebben wij den onderstaanden
brief ontvangen van Mejuffr. S. Peters geb. Mo
lenkamp, wonende Javastraat 39.
„Ik verklaar, schrijft zij, dat ik gedurende drie
jaren een slechte gezondheid had. fk was zwak,
ik was bleek, ik had dikwijls hartkloppingen,
hoofdpijnen en pijnen in de schouders, de borst
en den rug. Gedurende dat lange tijdperk van
lijden heb ik allerlei middelen gebruikt, zon
der dat ik meer dan een tijdelijke verbetering
heb kunnen waarnemen. Ik had dan ook eindelijk
allen moed verloren. Maar gelukkig ben ik toen
de Pink Pillen gaan gebruiken. Dadelijk heb ik
eenige verbetering kunnen waarnemen, maar
daar ik de vorige malen geen succes had gehad,
vroeg ik mij af of het deze maal beter zou gaan.
Ik heb dus de behandeling voortgezet en het
is werkelijk al beter en beter gegaan, zoodat ik
mij nu geheel en al gezond gevoel.”
Gelukkig weer betere dagen te beleven, voegt
Mejuffr. Peters er aan toe: „Ik beveel de Pink
Pillen aan allen aan die in zoo slechten staat
verkeeren als waarin ik was.”
Met dit voorbeeld voor oogen, zeggen wij u:
Indien gij lijdt, zelfs gedurende drie jaren, ja
zelfs nog langeren tijd, wanhoop dan toch nog
niet. Het ontbreekt u misschien aan bloed, en de
Pink Pillen geven bloed met iedere pil.
Zij zijn onovertroffen tegen bloedarmoede,
bleekzucht, algemeene zwakte, maagkwalen,
scheele hoofdpijnen, zenuwpijnen, verschietende
pijnen, zenuwuitputting, neurasthenie.
De Pink Pillen worden verkocht a f 1.75 de
doos en f9 de zes doozen aan het Hoofddepot:
Nassaukade 314 te Amsterdam en bij alle goede
apothekers en drogisten.
vliegtuigfabrieken krijgen de voorkeur bij de
toewijzing van grondstoffen en arbeidskrachten.
Ierland.
Twee zoons van een lerschen landbouwer te
Bansha, graafschap Tipperary, zijn Maandag
avond doodgeschoten op het erf van hun vader.
Beiden waren Sinn Feiners. Hun zuster zeide,
dat een troep van acht man in militair uniform
omstreeks middernacht aan de deur kwam klop
pen, de broeders naar het erf bracht en ze daar
doodschoot. Daarna drong de troep het huis
binnen en loste schoten in de slaapkamers,
waaraan de familie ternauwernood ontkwam.
De inwoners van Drogheda werden ’s nachts
gewekt door salvo’s geweervuur, die afgegeven
werden door hulppolitie, die in militaire vracht
wagens aankwamen. Door verdwaalde kogels
werden ruiten gebroken en een man gewond.
De indringers deden aanvallen en namen acht
man gevangen.
Een troep hulppolitie heeft een aanval gedaan
op Ballygar. Hij riep een burger aan de deur
en schoot hem dood.
Sir Hamer Greenwood heeft in het Lagerhuis
bij het beantwoorden van een vraag, gezegd,
dat er tot 1 October in Ierland 100 politie-man-
nen en 18 militairen gedood zijn, en 160 politie
mannen en 66 militairen gewond. Hij kon zich
niet uitlaten over de stappen, die de regeering
dacht te nemen, om het hoofd te bieden aan den
veldtocht van moorden en vergrijpen, maar kon
het Huis verzekeren, dat de middelen, die der re
geering ten dienste stonden om de dienaren der
kroon te beschermen, gedurig beter werden.
De papiernood in Rusland.
Met het oog op den stijgenden papiernood zal
vanaf 15 Oct. in Rusland de particuliere abonne
menten en losse verkoop van de bladen ophou
den. De kranten worden nog slechts aan open
bare instellingen geleverd.
Voor de vervaardiging van papieren geld wor
den dagelijks 800 poed papier gebruikt. De
Sovjet-regeering heeft maatregelen genomen tot
aankoop van papier van de eerste kwaliteit in
het buitenland. Bovendien overweegt men de
oprichting van een groote staatspapierfabriek.
Het sneeuwt in België.
De eerste sneeuw is in België bij Spa ge
vallen.
zijde en Julius fluisterde Suze in, dat het
beter was, vooreerst maar heen te gaan.
Toen Suze vertrokken was, boog hij zich
over Johanna en sprak: „is het wat beter?”
Johanna zag hem angstig aan en greep
naar zijn hand.
„Is ’t werkelijk waar?” vroeg ze.
„Ja, werkelijk waar. Ik wist wel, dat ik bij
jou tegenwerking zou ondervinden en draal
de daarom, het je te zeggen. Ik geef toe, ’t
is een mésalliance. Een meisje van het bal
let, een dochter van arme lui maar ik
dacht niet, dat jij je daar zoo aan zou erge
ren. Jij hebt immers de gelijkheidstheorieën
van Anton meermalen verdedigd.”
„Ach, neen, neen, dat is het niet,” schudde
Johanna treurig het hoofd.
„Nu, wat dan anders?” vroeg Julius leven
dig. „Is het zoo ongehoord en dwaas, dat
,,„ul ..«o &w.i OV..X..XU, ,„v mvx-x ik ook eenmaal gelukkig tracht te zijn? Ja,
te nemen. Ik mocht niet weten, dat juf- jij met je koel hart, jij, die altijd alleen je
frouw Champagner hier was. En ik moet verstand laat spreken, je hebt natuurlijk
dan bij dezen ook opmerken, dat ik het on-moeite om te begrijpen, dat me het leven,
gepast vind, dat ze hier zoo herhaaldelijk dat ik thans Tijd, niet bevredigt. Omdat jij
in deze kamer komt.”
„Nu, lieve Hans, dan zal ik je nu maar
uit den droom helpen,” nam Julius ’t woord.
„Suze is mijn bruid.”
Daarbij omvatte hij het naast hem staande
meisje met beide armen en drukte haar aan
zijn hart.
JE gld. bij verlies
Au van een vinger
je tevreden en gelukkig gevoelt, moet ik het
dan daarom ook zijn? En wat verlies je er
door? Je kunt je net als voorheen vrij be
wegen, gaan en komen waarheen en wan
neer je wilt. En meer begeer je blijkbaar
niet. Ik geloof niet, dat je pols ooit nog maar
één oogenblik sneller dan gewoonlijk ge-
Johanna zag haar broeder mét wijd geo- klopt heeft. Ik daarentegen ben door mijn
s<„Sv.. e... i, pende oogen aan, daarna sloot zij ze, werd gebrek op mijn vier wanden aangewezen,
mocht u eerst nog wel leeren om de men- J lijkbleek en viel neer. De aandoeningen wa- terwijl alle indrukken veel dieper op mij in-
ren haar te sterk geweest, te veel opeens, j werken. Sedert ik dat meisje ken, ben ik een
I Julius liet haar in zijn leunstoel neer .terwijl ander mensch geworden. Ze heeft nieuw
Suze naar de keuken ijlde om water te ha-
zich later niet te herinneren. Hijgend trad len en het half in onmacht liggende meisje ideeën verdringen elkaar in mijn hoofd, ik
ze bij Julius de kamer binnen. Het viel haar omslagen op hoofd en polsen te leggen, voel mij tot schrijven gedwongen en je zult
werk9 Dat is twintig thaler! Bedenk eens: in haar opgewondenheid niet op, dat die in Maar Johanna boog het hoofd onwillig ter zien, wat ik tot stand breng, als ik een
bij den heer IJ. IJkenia. Geveild in 14 perceelen.
Perc. 1 tot en met 6 en 8 tot en met 10, met
de woning (afz. geveild voor f 12153) groot
47.8 p.m., gekocht door de h.h. J. J. Rijpkema
en A. J. Rijpkema te Goëngarijp voor f 78847.20.
Perc. 7 (7.75 p.m.). Kooper Tjeerd Sj. Hoek
stra te Sneek voor f 10800.
Perc. 11 (5.6 p.m.). Gekocht door Pieter T.
de Jong te Scharsterbrug voor f 7554.40.
Perc. 12 (1.8 p.m.). Kooper H. T. A. Jorritsma
te Jellum voor f 2455.20.
Perc. 13 (12.5 p.m.). Toegewezen aan W.
Schaap te Nieuweschoot voor f 16.225.
Perc. 14 (7.6 p.m.). Kooper S. Alberda e.a.
voor f 10989.60. Geheele opbrengst f 126871.40.
b. Eene koemelkerij op Bons, in huur bij
J. P. Cnossen. Kooper Tjeerd Hoekstra voor-
noemd voor f 5988.
c. Een koemelkerij aan de Geeuw, met wei
en hooiland, in huur bij P. P. Cnossen. Kooper
de huurder voor f 10244.50.
d. Weiland a. d. Franekervaart (5.1 p.m.).
Kooper K. Boschma te IJsbrechtuin voor f 5712.
e. Dito te Scharnegoutum, in huur bij S.
Schukking, groot 12.8 p.m. Koopers B. v.d. Meer
e.a. te Scharnegoutum voor f 18483.20.
f. Hooiland te Hommerts op Jentje Schar,
groot 8.9 p.m., in huur bij S. Strikwerda. Koo
pers A. Regneri e. a. te Leeuwarden voor
f 6265.60.
VAN DE LEEUWARDER RECHTBANK.
Zitting van 20 Oct.
Vonnissen.
In de zitting van 13 Oct. hebben terecht ge
staan:
A. S., 53-jarig veedrijver te Franeker, wegens
vervoer te Leeuwarden van vee, door een be
smettelijke ziekte aangetast. Geëischt bevesti
ging van het vonnis van den Leeuwarder kan
tonrechter, zijnde f 1 boete of 1 dag hechtenis,
met verbeurdverklaring van een bedrag van
f 1417.50, en heden het vonnis bevestigd.
H. N„ 20-jarig ijzerwerker te Ijlst, wegens
mishandeling te Sneek. Geëischt f25 boete of
25 dagen hechtenis en heden tot die straf ver
oordeeld.
HEEG, 22 Oct. Dinsdag j.l. had in de herberg
van Boersma alhier de publieke verkooping
plaats van de bakkerij van den heer F. Reitsma.
Uitslag was dat kooper werd de heer H. E. A.
van der Hoff, reiziger te Lemmer voor f 7291.
Kerknieuws.
Aangenomen het beroep naar de Doopsgez.
Gemeente te Oldeboorn, ds. J. Hulshoff te Mak-
kti m.
Afkondiging van de Lager Onderwijswet.
Naar de Tijd meldt, ligt het in de bedoeling
de afkondiging van de Lager Onderwijswet pas
te doen plaats hebben op Dinsdag 26 October,
teneinde schoolbesturen, die dit wenschen, in de
gelegenheid te stellen bij die gelegenheid van
hun dankbaarheid te doen blijken.
Op verschillende plaatsen moet naar aan
leiding daarvan het plan in voorbereiding zijn
in den morgen van Woensdag 27 October een
plechtige H. Mis van dankbaarheid te doen op
dragen, waarbij dan de onderwijzers met de
leerlingen zouden tegenwoordig zijn.
Hondsdolheid.
Dinsdag zijn op bevel van den burgemees
ter van Emmen te Zwartemeer en Compascuum
24 honden wegens hondsdolheid dood geschoten.
De actie van het tramwegpersoneel.
Bij referendum heeft verreweg het grootste
gedeelte van het personeel der Nederlandsche
Tramwegmaatschappij zich voor staking uitge
sproken, indien het loon niet wordt verhoogd.
De directie der Nederl. Tramwegmaatschappij
heeft een nieuwe loonregeling voor haar perso
neel ontworpen, welke loonen met 1 Januari a.s.
zullen ingaan. Het loon voor conducteurs zal dan
bedragen: minimum f27.25, maximum f34.25
■per week; voor machinisten minimum f31.75,
Verschijnt
DINSDAGS sn VRIJDAQSA V ONDS
Uitgevers
Brandenburg!!, Boschma Co.
Soxk Telefoon No. 150e
Voïaen» voorwaarden overeengekomen met de Hollandsohu Algumeune Versa- 7000 sld' bii levena-
te Sohiedam zijn onze Abonné’s verzekerd tegen ongelukken voor Vüv lange invaliditeit.
I
middellijk bij de stad, groot 83% p.m., in huur maximum f37.75; voor verantwoordelijke ma
chinisten minimum f38.75, maximum f42.75.
De loonen van het verdere lagere personeel
varieeren van f 25 tot f 42 per week, de salaris
sen der hoofdambtenaren, as chef van algemee-
nen dienst, chef van vervoeV, chef van weg en
werken en chef van tractie, zullen bedragen
f3300 tot f4800. Het persoijeel zal spoedig’ver-
gaderen om zijn houding vast te stellen.
Onze molens en hun geschiedenis.
De windmolen behoort bij het Nederlandsche
landschap en draagt tot de karakteristieke
schoonheid daarvan bij. De, molen is wel geen
Nederlandsche uitvinding; hij is in ons land ver
beterd en volmaakt. De eerste molenmaker was
een Vlaming. In de 13e eeuw werden de eerste
windmolens in Noord-Brabant vermeld, doch pas
in den loop van de 14e eeuw is de windmolen
algemeener geworden. De eerste windmolen in
Haarlem werd gebouwd in 1394, evenals de ove
rige in dien tijd een korenmolen.
De watermolen (ter bemaling) kwam eenige
jaren later in gebruik. De eerste werd in het jaar
1394 gebouwd in den Briel.
De molen, voortgedreven door water, was
reeds bekend bij de Romeinen, die ze voort
dreven door middel van hun .aquaducten (groote
waterleidingen.)
Omtrent de oudste gedaante van den molen
kunnen we slechts gissen, zegt het „N. v. d. D.”
Waarschijnlijk echter waren ze slechts weinig
draaibaar ten opzichte van den wind.
De oudste bekende draaibare molen is de z.g.
standerdmolen of Fransche molen.
Deze is draaibaar om een zware, verticale
houten spil, de z.g. standerd. De geheele molen,
ook het „werk” draaide mee. Men onderscheidt
de standerdmolens in.open en gesloten. Bij de
laatste namelijk was de standerd omgeven door
een betimmering, waardoor een bergplaats ont
stond. In verschillende plaatsen kan men ze nog
zien, o.a. in Ter Apel, Rottevalle, Varseveld en
Valkeveen, welke molens open zijn; gesloten
standerdmolens treft men nog aan te St. Anna-
land, Ede, Enkhuizen, Heest en Scherpenzeel
Zeer bekend is de z.g. Schaackmolen in Haze-
broek (Vlaanderen), welke een goed bewaard
specimen is voor een open standerdmolen.
Het volgende stadium was de wipmolen of
spinbol, welke onze polderbewoners wel zullen
kennen in den vorm van petmolentjes. De draai
ing geschiedt bij dit type óók nog om een spil,
doch in het niet draaiende onderdeel bevindt
zich, in tegenstelling met de ■standerdmolen, een
gedeelte van het werk.
Toen tegen het einde van de 16e eeuw de
scheepsbouw in de Zaanstreek opkwam deed
zich de behoefte gevoelen aan een molen, die
draaibaar, maar in het benedendeel naar beide
zijden open was, met het oog op het zagen van
balken. Bij den standerdmolen n.l. zat de spil in
den weg. Cornelis Corneliszoon van Uitgeest
voorzag hierin door den molen op een vlot te
plaatsen, zoodat de standerdinrichting geheel
kon vervallen. Deze vlotmolen werd gebouwd te
Zaandam in 1592, en werd genoemd „de Juffer”.
De molenaarsterm voor een molen, waarvan de
draai-inrichting zich beneden bevindt is „onder-
kruier” en de vlotmolens worden genoemd
„paltrok”. Zij zijn herkenbaar aan den vierkan
ten vorm van«den romp.
De eerste „bovenkruier”, waarbij alleen de
kap en de wieken naar den wind worden ge
draaid, is een uitvinding van den Hollander Dirk
Siebrandszoon. De eerste molen van dit model
werd mede gebouwd in Zaandam, in 1601. Dit
molentype is nog steeds in gebruik. De kgp, die
de as en het drijfpad bevat, -draait op rollen,
steunende op een vasten onderbouw van hout
of steen. De as draagt een drijfrad, dat zijn be
weging door een z.g. lantaarnrad op een verti
cale spil overbrengt, welke tot onder in den
molen doorloopt. De molens met kapdraaiing
hebben het groote voordeel dat ze hooger en
zwaarder kunnen worden gebouwd, aangezien
ze vast op den grond staan.
VOETBAL.
Voor Zondag a.s. worden voor de competitie
I F. V. B. de volgende wedstrijden aangekondigd:
Te Sneek:
L. S. C. IIVoorwaarts II.
VitesseVoorwaarts 1.
S. V. G.—F. C. A. II.
Te Harlingen: H. Z. C. ISneek.
Te Bolsward: F. C. A. IL. S. C. I.
De notaris K. M. de Haas verkocht Dinsdag
in Amicitia de volgende landerijen enz., eigen
geweest aan wijlen mej. de wed. Tjipke v. d.
Molen.
a. Een Sate en Landen aan den Hemdijk, on-
