1
Herfst- en Winter 1921-’22.
Opening van het Nieuwe Seizoen.
F. S. BAKKER.
GEBREK AAN EETLUST
bevordert soo licht gebrekki-
gen lichaamsbouw. Zeer ge-
makkelijk toe te dienen, is het
onschadelijke, bij apothekers
en drogisten verkrijgbare, plan-
tenmiddel
phytine;.
KOFFIE-RECLAME.
J. ZIJLSTRA Hzn.
Brandenburg!!, Bosch ma Co
IOO /2 pCt.
De Nationale Bankvereeniging
IMT" In allo Afdeelingen groote Assortimenten
NIEUWSTIJDINGEN.
Cichorei
Cichorei
Cichorei
Cichorei
Cichorei
1
2
3
4
KOFFIE
KOFFIE
KOFFIE
KOFFIE
KOFFIE
Officieel Or&aan b Gemeente Sneek
- annex SNEEKER COURANT en WYMBRITSERADEEL
i/2 POND
POND
POND
POND
POND
Uitnoodiging
Firma JOHs TROMP, Sneek
6 pCt. Pandbrieven
ontvangt 1 Pak
ontvangt 2 Pak
ontvangt 4 Pak
ontvangt 6 Pak
ontvangt 8 Pak
lang. SUS: 200
Brieven aan de Redactie,
XXIX
Zaterdag 3 September 1921
37e Jaargang
Mo. 97
•R/R1KTA
■.V. Handelavereeniging,
•i)
Verschijnt
DINSDAGS en VRIJDAGSAVONDS
Uitgevers
Sxxck Telefoon No. 150.
Hypotheekbank voor Nederland
Volgende week ieder kooper van:
PrijzenKoffie 45, 55, 70, 85, 100 et p. pd.
Cichorei 6 ct. per oni.
Reclame voor alle Frieache filialen.
7R ffW. by verlies CA
1u van aen duim. vV
ZATERDAGAVOND
t
I
KORT GEMENGD NIEUWS.
in
Groningen.
Franco levering.
Kleinzand, Sneek
Postchèque- en giro-no. 6039.
Tel. 111 en 150.
MEUBELFABRIEK „NEDERLAND.»
J. A. HUIZINGA,
Weatersingel,
Telefoon 118.
van de nieren
'illen. Dit speciale
Geslaagd voer de hoofdacte de hh. A
Bergsma, W. J. Haenen en W. Nautate Sneek,
S. Hiemstra te Heeg ea E. Strikwerda tejIJtenr.
gld. bij verlies van
een wijsvinger.
Abonnementper jaar f 2.5U fr p.
post f 3.60. Buitenland f8..alles
bij vooruitbetaling. Losse Nos. 5 et
Advertentiën 10 et. p. regel. Inge
zonden Mededeelingen dubbel tarief, bij
Abonnement belangrijke korting
Kleine Adv. kunnen ingebonden wor
den op den dag der uitgifte, tot 10 uur
Verplichte jaarl. uitloting van vier pCt.
Behooren tot de beleggingsfondsen der
Rij kspostspaarbank.
NIEUWE SITEEKER COURANT
1.1.
HAECXMA.
URINEZUUR EN DE NIEREN.
Overtollig urinezuur is de werkelijke oorzaak
van rheumatiek, ischias en spit, en het kan zoo
wel de oorzaak als het gevolg zijn van nier-
zwakte. Zware, moeilijk verteerbare spijzen, al
cohol, overwerking en nadeelige gewoonten lei
den tot de vorming van een dusdanige hoeveel
heid van dit vergift, dat de nieren overweldigd
worden door de overspanning om het uit het
bloed te filtreeren.
Voorzorgen en matigheid verminderen de hoe
veelheid urinezuur, vergemakkelijken de taak
der nieren en voorkomen, dat niet-gefiltreerd
urinezuur zich in de aderen, spieren, zenuwen en
gewrichten afzet en kristalliseert. Deze voorbe
hoedende maatregelen kunnen worden aange
vuld door tijdige versterking
door Foster’s Rugpijn Nieren Pi
niergeneesmiddel verschaft succes, zelfs in ge
vorderde gevallen van nieraandoening en ver
schijnselen als rheumatiek, steen, spit, ischias,
niergruis, nierwaterzucht, nier- en blaasontste
king, en urinezuur-vergiftiging.
Foster’s Rugpijn Nieren Pillen werken niet
op de ingewanden, doch louter op de nieren en
blaas. Antiseptisch, voorbehoedend en genezend,
wordt dit niergeneesmiddel alom aanbevolen als
gevolg van de uitmuntende resultaten, die men
ermede behaalde.
Te Sneek verkrijgbaar bij de firma’s Joh. W.
Meijer en B. Meindersma a f 1.75 per doos.
BELANGRIJKE PRIJSVERLAGING
VAN
ALLE
MEUBELEN.
aan ALLEN, om onze ETALAGES te
komen zien.
Aanbevelend,
Volgens voorwaarden overeengekomen met de Holiandaohs Alfemeene Varza- 1AAA
kerlaga>Bank ta Bohlatam lijn onze Abonné'e verzekerd tegen ongelukken voor AvUV la
Want vraag ik mjj afwaarom werd Ecco
zonder vorm van procea veroordeeld wat had
hij gedaaz was hg onschuldig veroordeeld
't Ia alle» duister als het adelitische, onze
ker all de historie.
Hayo en Egga zijn op dezelfden dag over
leden zij zgn zeer zeker later gevonden en
begraven op het kerkhof van Roodezwaag.
Zijn zij gevallen als i’achtoffers van de»
watervloed
Beslist.
Tegen verstopping
gebruike mén Foster’s Maagpillen, een uitste
kend, geen gewoonte vormend laxeermiddel.
Prijs f0.65 per flacon, alom verkrijgbaar.
DRUKKERSWIJSHEID.
XXXV.
Onze Dulfaohe Cononrreeten.
Onze Duitiche concurrenten kunnen met dis
lage valuta de Nederlandsche drukken och
zoo gemakkelgk aas, wordt er beweerd. Eain
die meeting verkeert ook menig groot druk-
werk-gebruiker hier te lande. Zonder eerit
eeni prgi aan te vragen bg den Neder landschen
drukker, geeft hg z'n werk maar direct aaa
eea Duitscher.
Het gaat dan wel cent goed. Maar het gaat
ook heel vaak verkeerd. Want de Duitiche
drukker neemt het maar al te vaak niet nauw
met den levertijd, en de Duitnhe corrector
begrjjpt het Nederlandich maar al te vaak
zeer ilecht, zoodai het werk te laat en vol
fouten wordt afgeleverd.
En dan nog de prgi 1
'n Staaltje. Een Duitsehe drukkerg biedt
tham hier te lande aan 10.000 briefhoofden
voor een prgs welke 12'/2 °/0 hoogar ii dan
waarvoor wij ze kunnen leveren. 10.000
facturen zgn bg die drukkerg eveneens 12 °/0
duurder dan bg oni. 10.000 briefkaarten zelfs
50 hooger dan onze prgs.
Men zij voorzichtig met het heitellen van
drukwerk in Duitichland, en vrage alvorens
dat te doen eerit eeni prijsopgaaf by
BRANDENBURG», BOSCHMA Co.
Beek- en Steendrukkers
TE SNEEK
STELT VERKRIJGBAAR
Vindt u het niet eigenaardig, dat oom Evert
na z’n onderzoekingen te hebben beschre
ven telkens een fantastisch verhaal op
schrijft, dat cpgebouwd ii uit de resultaten
van z’n werk
Hg wil dus meer dan hetgeen de grond es
het daaruit opgediepte hem leerde kennen hém
laat de Historie op dit gebied in den iteek;
onbevredigd werpt hg zioh op de legende die
zich ontspint aan z’n gedachten welke denk
beelden vormen in z’n hersenen, die o vervuld
zgn van begeerte om meer te weten van het
geen gebeurd ii in vroegere tyden op de ter
reinen van zyn onderzoek,
Een volledig stel kaarten heeft oom Evert
bg dit onderzoek opgemaaktom te noemen
Kaart, geprojecteerd volgens geologische on
derzoekingen, weergevende de situatie van
de N.W. meeroever benevens de omgeving
hiervan, in de 13e eeuw.
Kaart, weergevende in diverse kleuren, de si
tuation van de 13e eeuw en van thans,
met aangifte van do namen op beide tyd-
stippen.
Kaart, aangevenda do loop dor Gravinnerug in
Friesland, met verduidelijking dezer rug
in de omgeving van het verwoeste dorp
Roodezwaag in betrekking tot z’n functie
als waterkeering der Middelzee in hare
oudste vorm.
Kaart, voorstellende de Middelzee in hare oud
ste vorm; deze kaart wordt aangeduid met
opschriftvolgens Dr. Brouwer.
Kaart, aangevende de tegenwoordige staat der
N.W. Meeroever van af en met inbegrip
van het Oude Kerkhof. Op deze kaart is
de Gravinnerug geprojecteerd in de Meer
en da r, waar xo bij de Vrouwenterg het
land ingaat.
Kaart, aanduidende het landverlies bij diverse
overstroomingen van 1250 tot 1470. (Dr.
K. v. Richthoven?)
Kaart, speciaal van de resultaten van onder
zoek over het Oud Kerkhof
Coördinaten-kaart van den tegenwoordige toe
stand der Sneeker Meer en het Kruiswa
ter (Gaw), in betrekking tot de Gravinno-
rug en de Gravinne-plaat.
Kaarten volgens Menso Alting, waaronder
mijn Oom hot volgende heeft bijgeschreven
als curiositeit van een zeldzame foutie-
viteit van iemand die niet de minste ter-
leinkennis had!
Kaart, de loop der Boorn» weergevendvol
gens v. Richthoven.
OUDEGA (H. O. en N) Geslaagd te Dord
recht voor het voorbereidend examen voor can-
didaat-gemeente secretaris mej. 8. Wassenaar
alhier.
Gevangen* geerresteerd,
Een sluwe misdadiger.
Twee jaren geleden wist een der gevangenen
uit de strafgevangenis te Leeuwarden een ze
kere Da Brugn, iemaad, die nogal veel op zgn
gew-.ten had, te ontsnappen. Hij was er in
geslaagd zgn spoor uit te wisschen m garui-
men tgd hoorde men niets meer van hem.
Een half jaar na zgn ontsnapping werd te
Amsterdam ingebroken in de St. Willibrordus-
kerk aan den Amsteldgk Het duurde niat
lang of de politie had de hand gelegd op een
drietal individuen waarvan een zekere Zand
stra de hoofddader bleek te zgn. Helaas wa
ren de bewgzen tegen hem zeer zwak en de
rechter-commissaris stelde hem in vrijheid.
Zandstra was hierna spoorloos verdwenen. Bg
het vergelijken van de vingerafdrukken bleek
echter, dat Zandstra en De Brugn de zelfde
personen waren. Van dat moment af ontwik
kelde zioh een geraffineerde strijd tusschen de
politie en den misdadiger. Nu eens werd hij
hier, dan daar gesignaleerd. Tot zgn beken
den plaeht De Bruyn te zeggenZe moeten
al héél slim zgn als ze mg te pakken krggen!
Den laatsten tgd was het bekend, dat hg
als bouwvakarbeider werkzaam was. Op zeke
ren dag wilde de politie hem arresteeren, maar
de Bruin had er de lucht van gekregen ne
“M gld. bij verlies
«V van een vinger
Te Maastricht is do prgi van het witte
brood met 2 cent verlaagd. Ook te Roermond
en verschillende andere gemeenten in Limburg
werden de broodprijzen 2 cent lager.
Te Zaandam arriveerde van üleaborg
het Duitiche stoomschip „Flora Sommerfeld’,
geleder met gezaagd hout.
Dit stoomschip was een tot vrachtschip in
gerichte kruiser, hetgeen nog duidelgk te zien
was aan voor- en achtersteven.
maatregelen genomen. Hg wist een zijner
medearbeiders over te halen zyn kleeren aan
te trekken, terwyl hg zelf in het pakje van
zgn collega het werk verliet. De coafrater
werd aas gehouden en de Bruijn zelf ontsnapte.
Dinsdagmiddag ontdekte men hem op een
bouwwerk aan het Damrak. Daar men meen
de, dat hij via de brandladders van naburige
huizen zou ontsnappen, werd gewacht tot hg
het werk verliet. Toen hij eenmaal op straat
was, werd hg onverhoeds overvallen en gear
resteerd.
Zgn medeplichtigen aan den inbraak in de
St. Willebrorduskerk hebben drie jaar gekre
gen. Vermoed wordt, dat de Brugn er niet
malsch zal afkomen. „Tel.”
Een geel oord* bruiloft.
Een paar weken geleden werden in het Wa
renhuis van de firma Oohn-Donnay Co., op
de Korte Hoogstraat te Rotterdam, twee zgden
costuums gestolen. De vraag wasdoor wie
Het vermoeden viel op een juffrouw uit den
Oppert, die met haar zuster in het Warenhuis
was geweest .en van wie een van de winkel
juffrouwen gehoord had, dat zg voornemens
was, in het huwelijk te treden. Er werd over
leg met de politie gepleegd, en Woensdagmorgen
ging een rechercheur met de winkeljuffrouw
naar het stadhuis, omdat men dacht, dat de
vermoedeljjke dievegge misschien dien dag
zou trouwen. En werkelyk, met de paartjes,
zoo juist in het huwelgk verbonden, verliet
ook de verdachte als getrouwde vrouw de
trouwzaal. En zg droeg een van de gestolen
zgden japonnen I De rechercheur noodigde
haar uit, hem in het gestolen trouwcostuum
naar het politiebureau in de Paauwensteeg te
volgen. Daar is zg voorloopig gehouden, Haar
echtgenoot volgde haar naar het politiebureau.
Ook een zuster van de pas getrouwde vrouw,
van het stadhuis te Rotterdam komende, werd
als verdacht van diefstal van twee zgden cos-
tuums, aangehouden.
Zij wordt verdacht medeplichtig aan den
diefstal te zgn. De beide costuums zgn uit
de paskamer van de firma Cohn-Donnay en Co.
gestolen. (N. R. Ct.)
E*n b*tr*kklng van •psalkasnaraadje
vacant.
Bij het Loadensche bureau voor betrekking-
zoekenden, dat een afdeelisg vormt van het
Eegelsche ministerie van Arbeid, is een be
trekking vacant van „zuster” van een klein
meisje van rgke ouders, dat geheel alleen op
een groot landhuis woont, en geen enkel speel
kameraadje heeft. Reeds meer dan 60 kinderen
hebben zich aangemeld, doeh tot heden is er
geen enkel geschikt bevonden. Dezer dagen
kwam zich nog een kindje van vier jaar per
soonlek aanbieden en haar opwachting maken
bij den hoogen ambtenaar, die met den dienst
was belast, doch toen haar moeder haar even
later kwam halen, vond zg het heel prettig,
dat zg siet aangenomen was.
Er worden „meisjes met goudblond haar”
verlangd, en vele arme, en inderdaad bekla-
genswaardige moeders hadden bij den sollici
tatiebrief een lokje van haar kind ingesloten,
Naar door de ouders van het eenzame kind
wordt verzekerd, zal het speelkameraadje, dat
een dochter van een in don oorlog gesneuvel
den of verminkten officier moet zijn, steeds
door haar moeder bezocht mogen worden en
ten allen tgde naar huis mogen terugkeeren.
gld. ingeval van over- |EA gld. bij ver lien van
lijden binnen 30 d. <uU één hand, voet of oog
Door de Admiraliteit uitgezonden dui
kers tot het bergen van de „Laurentic”, die
in 1917 voor de monding van Longh Swilly
tot zinken werd gebracht, hebben in het schip
geborgen goud teruggevonden en tot nog toe
voor een waarde van engeveer twee millioen
pond sterling aan de oppervlakte gebracht. De
operaties zullen worden voortgezet half Sept.
Een duiker vergelgkt den toestand van het
wrak met een lange straat hooge huize», die
in het midden zgn ingestort. Het wrak ligt
op het diepste punt, waarop duiken nog mo-
gelgk is. De duikers werken gedurende een
kwartier. Er gaat een half uur mee heen, om
ze weer aan de oppervlakte te brengen, in
verband met het gevaar van hartverlamming,
waaraan zg bloot staan als gevolg van de
plotselinge verandering in den bloeddruk. Elke
man kan sleehts twee uur per dag „beneden”
zgn.
Arnhem, begin Sept. 1921.
De tragoedie van het dorp Roodezwaag.
(Vervolg 5.)
Do volgende dag braeht de rechtzitting en
terechtstelling.
De rechtzitting
Helaas de upstalwetten werden in dien tgd
met de voet getreden de exeenteerenden had
den reeds het vonnis bepaald, vóór dat de zit
ting begon. Immer ook hier
’t Galgeland was door lansknechten afgezet
en de houtmijt was reeds opgestapeld, een be-
wgs, welk vonsis zou worden uitgesproken.
Elke nieuwsgierige werd verre gehouden
niemand wist waar het hier om ging niemand
wist wat de beschuldigde misdreven had nie
mand hoorde iets van het geding.
's Nachts was reeds de lucht komen opzet-
ten, zwart en zwaar, en de wind had gehuild
uit het Noord Westen; de zeegolven kopmuts-
ten en sloegen met donderend geweld tegen de
Gravinnerug, spatten er hier en daar overheen
bg de hooge vloed die in den morgen was ko
men opzetten.
Het onweer was niet van de lucht, ofschoon
het nog ver in het Westen hing.
Op den dag werd het ergerde lucht werd
loodzwaarde wolken vertoonden de aschgele
kleur van hagelsteenen tot groen-wordens toe
en de donderkoppen dreven hoos-achtig door
een.
De zee ruischte en donderde met nog groo-
ter geweld en schuim spatte in de lucht en
vloog weg tot het in damp was opgelost.
Ook het onweer kwam nader en verhoogde
de angst van het oogenblik.
Fogala had een voorgevoel van de zitting
toen zg buiten kwam zag ze de menschen op
hot Galgeland; zy sprong in haar boolje,
roeide zoo snel zg kon langs de Gaw, om de
hoek der Havik-sloot1)! en het Galgewater ie,
waar ze met een paar forsche slagen het boot
je op de wal bracht.
De waterkant was niet afgezet geweest, zoa
dat ze het land kon opvliegen naar de rech
ters, nog juist op tijd om de uitspraak te hooren
De strafze is het vuur der houtmyt
Een felle|bliksemstraal met daarop volgenden
donderslag was het protest op deze uitspraak,
waartuischendocr FogalaJ zich xelve niet
meer meester uitriep
Wee, wee 1 gg wreedaards, gg falsarissen
Maar de stem ging verloren in de enorm-
sterke natuurgeluiden.
Bind hem aan den paal en steek de mgt
aanbeval de opperste der rechters.
De knechten grepeg hem en sleurden hem
mee, un wien Fogala zich in vertwyfeling
had vastgeklampt.
Dan zal het reine vuur ons samen ver
tieren riep ze uiten daarna
Ecco, zeg toch watis dit recht
Op dit oogenblik begint de klok van het
dorp Roodezwaag te luiden het zeewater vliegt
voortgestuwd door den springvloed en voort
gejaagd door da orkaan met donderend ge
weld over de Gravinneweg en verwoest alles,
wat haar ia den weg treedt.
Da bliksem klieft het donker en loodkleurig
xwerk, waardoor de onnatuurlijke duisternis
heihaaldelyk wordt verlicht; de donder ratelt
onophoudelijk, terwgl de storm loeit.
De bewoners op pramen en booten, vluehte»,
èirst naar het Galgenland, waar zg nog leveus
hopen te kuoxin roddel.
Zg vliegen het terrein der zitting op en
roepen
Vooruitkom meered u op onze pra
men vlug
Alles vliegt op, vliegt toe op de schepen
ook de rechters.
En als Ecco en Fogala ook willen vluchten,
worden zg nog tegen gehouden terwgl de H»ofd-
man beslist
Zg niethy mO’ t s’n straf ondergaan,
is het niet door de houtmgtvlam, dan door het
hemelvuur.
Vooruit, mannen haast u naar de Tergen
En wg, Ecoo wat moeten wg en met
een leunt ze haar hoofd tegen z’n borsthg
kust baar en zegt
Nóch voor hen, nóch voor ons is redding
mogelgk kgk, daar brandt reeds uwe saté, de
boomen worden ontworteld en de kleiaere hou
I ten huizen storten in en spoelen weg
Hoor hoe het vee in angst brult, terwgl
het water hen meesleurthoor de angstreten
der manches, die nog zoo even hier een woord
hadden, alsof ze de Opporste rechters waren.
Neen Fogala, mgn bruid, wg vluchten
niet. Verbgsterd ziet se hem aan, doch bij
houdt haar vast omklemd, als wil hg ze
den dood nog beschermen.
En als de vloedgolf komt, dan sleurt hg ze bei
den mee, vereenigd in het leven, nè, dit leven.
Niets blgft er over van het zoo welvarende
dorp Roodezwaag’t weri verwoest door 't
Hemelvuur en weggeslagen door de reuzen
kracht van den springvloed.
De Meer heeft zich daar-ter-plaatse vargroot
en haar water bedekt de overblijfselen van het
dorp, als wil het haar de rust niet ontnemen,
na een zoo geweldige strijd als daar gestre
den is.
Geachte Redactie
Ik wil bg deze tragoedie eesige aanteeke-
Dingen maken en wel in de eerste plaats wil
ik u meedeelen, dat ook dit verhaal in gecon-
centreerden vorm is weergegeven.
Voor mg is het verbaal even mystiek als de
historie.
J) Houkesloot.
Kaart, weergevexde de stukken land met de
grootte in Pondematen zooals het Register
van aanbreng van I5ll 1545 dat aau-
geoft en zooals het thans nog bestaat.
Gegroet
