KLEEDINGMAGAZIJN
DE TUNNEL
I
MEUBELFABRIEK „NEDERLAND"
„LEEUWENBURG’’
G. SPIJKERMAN
200
■o. 102
FEnjILLElTOISr
2
S’
N
0»
MANTELS en MANTELCOSTUMES
Hllicliil OrgiH der tinmti SnnL
Venclqjnt
Brandenburgh, Boschma Co
Licht - Kracht - lelephoon en Schellen.
Nieuwstijdingen.
co
“B
Zaterdag 22 September IS2S.
I
12-50
22.00
8.75
15.00
9.50
18.00
I
S
s
cx
«SB
s
cr
c
ca
=r
ELECTRO TECHNISCH BUREAU
SNEEK OOSTERDIJK
Heeren Regenjassen
Gummi »n Gabardine
CO
e
CR
O
S
'fy. BREMNINKMEYER
12° “4
ct
o s
S.B.
g Si
F P
flB
in hand, voet of oog
Franco levering.
Het is thans gebleken aldus meldt men aan
Een goede spiraalmatras mag in *t
gebruik geen geluid geven.
de stationsautoriteit Het seinhuis is dus niet
opengebroken. De wissel op Venlo stond open,
doch stond reeds, tengevolge van zorgeloosheid,
in deze stand van den vorigen dag af. Hieruit
volgt, zegt het blad, dat veeleer aan zorgeloos
heid dan aan sabotage moet worden gedacht.
Groningen. Westersingel 2/4.
Tel. 118.
I
l
I
i
GEMAAKT EN NAAR MAAT.
NIEUWSTE MODELLEN.
LAGE PRIJZEN
DIN»U AG» VBIJDAGSA V 0ND6
Uitgever
Sim Telefoon No. 150
KOOPMANSGRACHT 5, SNEEK.
Advies kosteloos.
DOOR
BERNARD KELLERMANN.
(Plaatsing met toestemming der uitgevers Gebrs. Cohen,
Amsterdam.)
Vertaling door F. Goossens, w. i.
IIEWE STOKER COÜRAHT
annex SHEERER COURANT en WYMBRITSERADEEL
Paardenmarkt.
Op de Woensdag alhier gehouden paarden
markt waren aangevoerd 286 paarden en 23
veulens. Ie soort paarden deden van f 2754 475;
2e soort van f 185f250; 3e soort van f80
gespannen om
komen, zoowel neringdoende als particulier.
gld. bij vsrlies van
nee wijsvlugsr.
J. A. HUIZINGA
C%A
wektheid gevierd. Woensdag, den eersten dag,
werden door klokgelui van de drie torens de
feesten geopend. Een heraut te paard kondigde
aan de herdenking van het regeerings-jubileum
van Koningin Wilhelmina aan de burgerij van
Heeg en omstreken. Deze eerste dag was hoofd
zakelijk bestemd voor kinderfeest van alle scho
len. Te 9 uur werd een optocht gehouden van
het feestterrein door de kom van het dorp naar
Osingahuizen en terug. Voorop in een vijftal
auto’s ging het feestcomité. De kleintjes onder
de kinderen kregen een plaatsje op versierde
wagens. Begeleid door twee muziekcorpsen, de
kinderen getooid met oranje en vlaggen, de ver
sierde wagens, alles te zamen leverde een kleu
rig effect en al spoedig was de feeststemming
ook bij de ouderen merkbaar. De drie hoofden
van scholen, de onderwijzers en onderwijzeres
sen hadden eer van hun werk. Te 11 uur was
men terug op het feestterrein en werden de
kinderen onthaald. Na een pauze begonnen de
verschillende spelen en wedstrijden, welke den
stof en steensplinters gevulde atmosfeer prikkelde
de luchtwegen. Hobby gaapte onophoudelijk door
behoefte aan lucht en Harriman’s oogen puilden uit
zijn rood gezicht, alsof hij dreigde te stikken. Allan’s
longen waren echter aan zuurstofarme lucht ge
woon. De om hem dreunende arbeid, de heen en
weer snellende menschenmassa’s maakten hem opge
wonden. Onwillekeurig kregen zijn oogen een
heerschzuchtige, triomfantelijke uitdrukking. Hij was
niet meer de gewone kalme, stille man, maar sprong
heen en weer, schreeuwde en gesticuleerde tot zijn
gespierde rug doornat van transpiratie was.
Harriman kroop met een stuk steen in zijn hand
naar Allan toe en hield hem dat voor zijn oogen.
Daarna zette hij zijn handen voor zijn mond en gilde
Allan in zijn oor: „Dat is het onbekende erts!”
„Erts?” toeterde Allan op dezelfde manier terug.
Het was een roestkleurig, amorph gesteente, dat
makkelijk in stukken was te breken. Op geologisch
gebied de eerste ontdekking gedurende den tunnel
bouw. Het onbekende erts, dat de naam „Submari-
nium” had gekregen, was sterk radiumhoudend en
de Smelting and Refining Co. verwachtte iederen
dag, dat men op dikke lagen zou stooten. Harriman
brulde dat alles in Allan’s oor.
Allan lachte: „Dat zou wel naar hun zin zijn!”
Uit de boormachine kroop een roodharig mensch
van reusachtigen lichaamsbouw, met lange Gorilla-
armen te voorschijn, een en al vuil en olie en met
een grijze stofbril op de slaperige oogleden. Hij zag
er uit als een steen-sjouwer, maar was een van
Allan’s beste ingenieurs, een Ier, O’Niel genaamd.
Zijn rechterarm bloedde en het bloed vermengde
zich met het vuil tot een zwarte, op wagensmeer
gelijkende massa. Voortdurend nieste hij en spoog
hij stof uit. Een arbeider bespoot hern met een wa
terstraal, op de manier zooals men een olifant een
f 150. Veulens van f70f 100. De handel was
behoorlijk en had een kalm verloop.
VAN DE LEEUWARDER RECHTBANK.
Zitting van Woensdag 19 September.
Vonnissen.
In de zitting van 12 September hebben te
rechtgestaan:
B. B., 30 jaar, timmerman, geboren te Mirns,
voor landlooperij in Gaasterland en Lemster-
land. Geëischt 3 dagen hechtenis en 1 jaar en
8 maanden rijkswerkinrichting en heden tot 5
dagen hechtenis veroordeeld.
T. T., 25 jaar, los werkman, geboren te Oos-
terlittens, voor verduistering en diefstal te
Sneek. Geëischt 6 maanden gevangenisstraf en
heden tot 3 maanden veroordeeld.
H. J., 45 jaar, arbeider te Hemelum, voor be-
leediging aldaar. Geëischt f 15 boete of 15 dagen
hechtenis en heden tot f 5 of 5 dagen veroor
deeld.
Een 17-jarige smidsknecht, een 15-jarige
schippersknecht, een 15-jarige pakhuisknecht en
J. T„ 23 jaar, zonder beroep, allen te Sneek,
voor mishandeling aldaar. Geëischt T. 1 maand
gevangenisstraf en de minderjarigen elk 1
maand tuchtschool, en heden W. G. vrijgespro
ken, en de drie anderen elk tot f 10 boete ver
oordeeld, voor J. T. te vervangen door 1 week
hechtenis, voor de minderjarigen voor elk 1
week tuchtschool.
N. J„ 20 jaar, koopman te Sneek, voor vernie
ling aldaar. Geëischt f25 boete of 25 dagen
hechtenis en heden tot die straf veroordeeld.
L. R., 24 jaar, bankwerker te Sneek, voor
diefstal te Grouw. Geëischt 1 maand gevange
nisstraf en heden tot f 15 boete of 15 dagen
hechtenis veroordeeld.
W. B., 32 jaar, huishoudster te Sneek, voor
diefstal aldaar. Geëischt f 25 boete of 25 dagen
hechtenis en heden tot f3 of 3 dagen veroor
deeld.
S. A., 33 jaar, slager te Sneek, voor mishan
deling aldaar. Geëischt f 25 boete of 25 dagen
hechtenis en heden tot die straf veroordeeld.
Abonnementper jaar 4 2.50 fr p.
pos? f 3.60. Buitenland f8.alle»
bg vooruitbetaling. Locm Not. 5 ot.
Adverientiftn 10 ct. p. regel. In go»
tonden Mededeelingen dubbel tarief, by
Abonnement belangrijke korting
Kleine Adv. kunnen lagenenden wor
den op den dag der uitgifte, tot 10 ui r.
enkelen klank.
De laatste dertig kilometer van de, het verst ge
vorderde, zuidelijke tunnelgang moesten zij bijna
geheel te voet afleggen. Hier leek de gang een woud
van stijlen, een geraamte van balken, trillend door
een onbeschrijfelijk lawaai, waarvan men het druk
kende gevoel telkens vergat en steeds opnieuw on
dervond. De hitte (48 C.) deed stijlen en balken
splijten, niettegenstaande zij dikwijls werden nat
gespoten en de luchtververschingsmachines onop
houdelijk frissche, afgekoelde lucht naar binnen
persten. De lucht was slecht en bedorven, een ake
lige kelderlucht.
In een smalle dwarsgang lag een met vuil bedekt,
half naakt lijk. Het was een monteur, die door een
beroerte was getroffen. Hij lag daar midden in het
woelende, arbeidende leven, en haastige voeten stap
ten over hem heen. Men had niet eens zijn oogen
gesloten.
Eindelijk kwamen zij in de „hel”. Midden in de
loeiende stofwolken stond, onbeweeglijk als een
standbeeld, een kleine, okerkleurige Japanner, die
de optische bevelen gaf. Nu eens rood, dan weer
wit schitterde de lichtkegel van zijn reflector en soms
schoot een grasgroene lichtstraal midden tusschen
een troep zwoegende menschen, zoodat zij er uit
zagen als nog werkende lijken.
Niemand lette hier op hen. Geen groet, geen ge
zang werd gehoord van deze totaal uitgeputte men
schen, die half bewusteloos hun werk verrichtten.
Zij moesten veeleer op zich zelf letten, om niet
door een stijl, die hijgende mannen over de steenen
sleepten of door een groot rotsblok, dat zes paar
gehavende, maar krachtige armen op een wagen
smeten, tegen den grond geslagen te worden.
De tunnel lag hier al heel diep, vierenveertig hon
derd meter onder den zeespiegel. De gloeiende, met
douche geeft. O’Niel draaide en bukte zich spier
naakt in den waterstraal en kwam druipnat naar
Allan toe.
Allan gaf hem de hand en wees op zijn arm. De
Ier schudde zijn hoofd en streek met zijn groote
handen het water uit zijn haren.
„Het gneis wordt al grauwer en grauwer!” toe
terde hij in Allan’s oor. „Grauwer en harder. Het
roode gneis is daarbij kinderspel. Wij moeten ieder
uur nieuwe kronen op de boren zetten. En dan die
verduivelde hitte!”
„Wij gaan spoedig weer omhoog!”
O’Niel grijnslachte. „Ja, over drie jaar!” schreeuw
de hij terug.
„Hebt ge geen water vooruit?”
„Neen.”
Plotseling werden zij allen groen en spookachtig
bleek: de Japanner had zijn lichtkegel op hen ge
richt.
Zonder complimenten schoof O’Niel Allan op zij,
de boormachine kwam achteruit.
Allan wachtte drie aflossingen af, klauterde toen
op een steentrein en spoorde met Hobby en Harri
man terug. Uitgeput als zij waren, sliepen zij oogen-
blikkelijk in, maar ofschoon hij sliep, merkte Allan
nog langen tijd ieder oponthoud, dat de trein op
zijn vierhonderd kilometer lange reis naar buiten ont
moette. Dan sloegen de remmen vast en stootten de
wagens op elkaar, zoodat de steenen over het spoor
rolden. Gestalten klauterden op de wagens, roepen
weerklonken, verblindend schitterde een rood licht.
De trein slingerde over een wissel en hield geruimen
tijd stil. Allan ontwaakte half en zag donkere ge
daanten over hem heenstappen.
a (Wordt vervolgd.)
Het spoorwegongeluk op het station Venlo.
In ons blad van Dinsdag is gemeld, dat eenige
Belgische militairen hebben verklaard, dat het
seinhuis te Kaldenkirchen was opengebroken en
I de wissel van het zgn. doode spoor was ver-
dat ieder zijn best had gedaan, elk had zich in- legd.
schitterend voor den dag te
u de N. Venl. Crt. dat het seinhuis niet gesloten
Van 89 uur werd de gondelvaart gehouden, 1 was. De sleutel van de deur was in handen van
waaraan tal van verlichte en versierde vaartui
gen deelnamen. Dit gedeelte van het feestpro
gramma kan ook als geheel geslaagd be
schouwd worden. Voor een gondelvaart leent
het dorp zich, omgeven als het is door water,
bij uitstek. Tot slot een mooi vuurwerk, gele
verd door de firma Schuurmans te Leeuwarden.
chen op het hellend gedeelte van het emplace
ment. Zeer waarschijnlijk is de ramp te wijten
aan een kwajongensstreek.
Het opruimingswerk op het emplacement te
Venlo is thans zoover gevorderd, dat alle ver
nielde wagons zijn verwijderd en de draaischijf
vrij is. De overkapping ligt nog op de lijn, doch
ook deze zal spoedig verwijderd zijn.
De directie der Nederl. Spoorwegen heeft
Dinsdag de ruïne in oogenschouw genomen.
Het ongeluk bij St. Sauveur.
Ook het hoofdbestuur van de Nederl. Reis-
vereeniging heeft telegrafisch bericht ontvan
gen, dat de laatste drie lijken zijn gevonden.
Het zijn, volgens dit telegram, de lijken van den
heer Weeveringh, uit Amsterdam, van den
chauffeur van den auto en, vermoedelijk, van
mej. Dallinga, uit Groningen.
Nederlander in Duitschland vermoord.
De Nederlander Van der Berg, die als procu
ratiehouder bij een bank te Ratingen werkzaam
was, is in een bosch tusschen Ratingen en Seel-
beck door eenige mannen aangevallen. Ondanks
hevigen tegenstand zagen de roovers kans den
heer v. d. B. met een hamer zware verwondin
gen aan zijn hoofd toe te bretigen, waarna zij
hem met een mes een doodelijken steek gaven.
De moordenaars hebben het lijk daarna be
roofd van een horloge, een aktentasch en van
een bedrag van ongeveer drie milliard mark.
Het politie-onderzoek heeft tot heden nog
geen resultaat opgeleverd.
De Nederlandsche gezant te Tokio.
Naar Reuter uit Tokio meldt, had de Neder
landsche gezant te Tokio, de heer Papst, de
stad verlaten na de aardbeving om zich naar
Karoeizawa te begeven. De heer Papst werd
vergezeld door den Noorschen zaakgelastigde.
Onderweg verdwaalden zij in het gebergte;
en de heer Papst had het ongeluk van een stei-
len rivieroever te vallen. Hij brak twee ribben
en een pols.
De beide heeren slaagden er ten slotte in Ka
roeizawa te bereiken.
De dorpsgeweldige.
De veldwachter van een naburige gemeente,
Vertelt het Rott. Nbl., was Zaterdagavond in
druk gesprek gewikkeld op de Bijbelbrug te
Delft, en daar beide praters ieder een rijwiel bij
zich hadden, versperden zij den weg. Een Delft-
sche politieagent sommeerde het tweetal tot
doorloopen, waaraan niet werd voldaan. Na een
herhaalde waarschuwing zag men het toen ge
beuren, dat de dorpsordebewaarder, bij den
kraag gepakt door den agent, naar het politie-
De bewuste 63 wagons stonden te Kaldenkir- bureau werd gebracht.
•it gld. bij ruilt»
W van Mn vingtr
38)
Op de steentransporten zaten de afgeloste ploegen
en de treinen lieten een echo van het gezang achter
in ’t brommende, grommende lawaai van de tunnel.
Mac was populair en voor zoover de fanatieke
haat tusschen arbeider en kapitaal het toeliet bij
zijn werkvolk bemind. Hij was er een als zij, van
hun soort, al was het dan ook van honderdvoudige
kracht.
„Mac zeiden zij, „ja Mac is een kraan
Dat was alles, maar ’t was de hoogste lof.
Vooral zijn „audiënties” op Zondag, hadden veel
tot zijn populariteit bijgedragen. Ook daarop be
stond een lied van den volgenden inhoud: „Schrijf
maar een briefje aan Mac, als je zorgen hebt. Hij is
rechtvaardig en een van de onzen. Beter is het nog,
Zondags naar zijn audiëntie te gaan. Ik ken hem, hij
zal je niet wegsturen zonder je gehoord te hebben.
Hij begrijpt de zorgen van zijn arbeiders”.
In het „vagevuur” ratelden en snorden de electri-
sche klinkmachines als de snelwentelende schroeven
van een luchtschip en deden het ijzer dreunen. Ook
hier zongen de menschen. Het wit hunner oogen
stak scherp af bij hun zwarte gezichten, hun monden
gingen open en dicht, maar toch hoorde men geen
Na afloop van het vuurwerk was het prijsuit-
deeling op het feestterrein. Mooie prijzen voor
de diverse wedstrijden, volksspelen, ringrijderij,
gondelvaart, illuminatie en gevelversiering wa
ren beschikbaar gesteld door de feestcommissie.
Voor den étalage wedstrijd waren verschillende
kunstvoorwerpen en medailles uitgeloofd door
ingezetenen (grossiers enz.) van Sneek. De
diverse winnaars en winnaressen zullen nog
vaak aan deze dagen 'worden herinnerd. Alles
samenvattende kan gezegd worden dat Heeg
nimmer zulk een schitterend feest heeft gevierd.
De leiding was dan ook in goede handen. Het
hoofdcomité bestond uit de heeren: J. Nauta,
hoofd der school, voorzitter; pastoor Overmeer,
ds. G. M. van Rennes, ds. J. van de Pol, A.
Lankhorst, N. J. Lankhorst, dr. G. Bruins, C.
Caspers, J. van Veen, T. de Vries, H. Wesse-
lius, S. van der Werf, secretaris. L. Ct.
Geneeskundig schooltoezicht te Leeuwarden.
LEEUWARDEN, 19 Sept. Volgens het ver
slag van den schoolarts over 1922, zijn in dat
jaar geneeskundig onderzocht 900 jongens en
1065 meisjes. Bij 600 van hen vielen afwijkin
gen van den algemeenen toestand te constate
ren, 452 vertoonden afwijkingen van het ge
zicht, bij 216 was de wervelkolom niet geheel
en al in orde, terwijl bij tal van kinderen, onge
veer 1456, de tanden waren aangedaan.
waterleiding. (Bijl. 106.)
Punt VII. Voorstel van Burgemeester en Wethouders
tot het aanvragen van verlenging der concessie tot het hef
fen van rechten voor het draaien van de brug bij „de Dille”
onder Rauwerd. (Bijl. 107.)
Punt VIII. Voorstel van Burgemeester en Wethouders
tot vaststelling van een nieuwe verordening regelende de
wijze van afkondiging der plaatselijke verordeningen, tegei>
wier overtreding straf is bedreigd. (Bijl. 108.)
Punt IX. Voorstel van Burgemeester en Wethouders
tot het doen van rechtstreeksche betalingen uit den post
voor onvoorziene uitgaven der begrooting voor 1923. (Bijl.
109.)
Punt X. Voorstel van Burgemeester en Wethouders tot
vaststelling van staten van oninbare posten van den hoof-
delijken omslag, belastingjaar 1920. (Bijl. 113.)
i Punt XI. Voorstel van Burgemeester en Wethouders
tot vaststelling van de staten van oninbare posten van
den hoofdelijken omslag, belastingjaar 1 Januari 1921
1 Mei 1922. (Bijl. 114.)
i Punt Xll. Voorstel van Burgemeester en Wethouders
tot vaststelling van de staten van oninbare posten van
schoolgeld voor het lager onderwijs over 1921. (Bijl. 115.)
i Punt XIII. Voorstel van Burgemeester en Wethouders
tot vaststelling van de staten van oninbare posten van
schoolgeld voor het lager onderwijs en het vervolgonder
wijs, over 1922. (Bijl. 116.)
Punt XIV. Vaststelling van de geineenterekening over
1922. (Bijl. 110, 111 en 112.)
Volaens taorwurdin overeengekomen met da XlgamesH» Verxe> HHÏÏÏ gld.
SohSad®* ïlis onM Abound’» wereaterd tegaa ongelukken voos AVVV lang
VERGADERING van den RAAD der Gemeente SNEEK
op Maandag 24 September 1923, des avonds 7J4 uur in de
groote zaal van het rechtsgebouw aan de Marktstraat.
Punten van behandeling:
Plint 1. Notulen der vergadering van 4 September 1923.
Punt 11. Ingekomen stukken.
a. Verzoek van het Bestuur der Vereeniging tot oprich
ting en exploitatie van een reizend drankweermuseum om
toekenning van een subsidie voor 1924. (176.1(1).)
b. Verzoek van het Bestuur der Vereeniging voor
kraamverzorging te Sneek om toekenning van een subsidie
voor 1924. (177.39-2(1).)
Punt III. Advies van Burgemeester en Wethouders op
het adres van het Bestuur der Sneeker Slagersvereeniging,
houdende verzoek over te gaan tot verlaging van het keur
loon voor het keuren van vee en vleesch. (Bijl. 103.)
Punt IV. Voorstel van Burgemeester en Wethouders
tot vaststelling van nieuwe verordeningen op de heffing en
invordering eener belasting op de honden. (Bijl. 104.)
Punt V. Mededeeling van Burgemeester en Wethou
ders naar aanleiding van de door het raadslid, den heer
S. Breeuwsma, gestelde vraag naar de motieven die heb
ben geleid tot afwijzing van het verzoek van A. Molen
maker, schilder-lantaarnverzorger aan de gasfabriek, om
hem van gemeentewege te vergoeden de kosten van zijn
verpleging in een ziekeninrichting. (Bijl. 105.)
Punt VI. Mededeeling van Burgemeester en Wethou
ders van de tabellen tot vaststelling van de afschrijvings
percentages op de gebouwen enz. van de gasfabriek en de
gld. Ingeval van over- 1EA gld. bij vmtIIm vac 7C gld. bij varllea CA
lijden binnen SO d. I v v ïèn band. vo«t af oog s v van Mn daim, v V
t=:
GT
SL
s»
CR
CE*
S
geheelen middag tot 6 uur in beslag namen. Dat
er genoten is door het kleine volkje behoeft
nauwelijks gezegd. Aan alle kinderen werd een
prijsje uitgereikt bij het verlaten van het feest
terrein. ’s Avonds was het feest voor de groo-
teren, muziek- en zangnummers werden uitge
voerd en standen van de plaatselijke gymnas-
tiekvereeniging op het electrisch verlichte ter
rein. Alzoo werd deze eerste dag besloten en
verlangend werd uitgezien naar den tweeden
dag, waarop zooveel moois zou te genieten
zijn. Om 10 uur ’s morgens van den tweeden
dag werd een allegorische en reclame-optocht
gehouden. Voorop in auto’s reed het feestco
mité, voorafgegaan door een muziekcorps en de
heraut. De samenstelling van den optocht was
verder als volgt: 1. wagen voorstellende een
school der 17e eeuw, 2. wagen „Hygiëne” van
het „Groene Kruis”, 3. wagen geloof, hoop en
liefde, 4. praalwagen Nederlandsche Maagd,
omstuwd door de elf provinciën, 5. wagen van
„Floralia”, voorstellende de Godin der bloemen,
6. de lintenfee, 7. muziekcorps, 8. reclamewa
gens. Aan dezen optocht namen voorts nog deel
degenen die zich hadden aangemeld voor het
ringrijden met paard en rijtuig, dat ’s middags
zou worden gehouden. De stoet trok veel be-
kijks en ’t was dan ook een eenig schouwspel
al dat kleurengeflonker en de keurig uitgedoste
dames, genietende van het nog warme oranje-
zonnetje, ’s Namiddags was er ringrijden, volks-
L. C. spelen en gymnastiekuitvoering door een 200
HEEG, 18 Sept. Onder begunstiging van het turnsters en turners uit Heeg en omliggende
schoonste weder dat zich denken liet zijn hier plaatsen. Naarmate de avond naderde werd
de vorige week de jubileumfeesten met opge- het steeds drukker op straat en op het feest
terrein. Veel menschen van buiten het dorp wil
den vooral het avondfeest bijwonen, de gondel
vaart en het vuurwerk. Het dorp was ’s avonds
op schitterende wijze geïllumineerd en het was
een lust te kijken naar de mooie etalages van
de winkels, waarvoor een wedstrijd was uitge
schreven. Wie zou met een prijs gaan strijken?
Soms behoefde men bij deze vraag niet lang stil
te staan, wanneer zich iets aan het oog voor
deed, waarvan men kon zeggen: wat echt, wat
origineel, die wint het. Men kon in alles zien,
O
3
tt*
g’B
O
jO rt-
tl*
p
K-
K p
p» p
a
p