r
MANTELS
f
t
Westerhot'1
Zuiver Wollen Gabardine
Voor een Kleintje Koffie
wordt U aanbevole
Regenjassen
met zijde gevoerd.
Preanger
Heeien Lege Schoenen.
H. Brenninkmeijer Zonen,
KLEEDINGMAGAZIJN
„LEEUWENBURG”
50
Seal Pluche
Kindermantels uanaf f 3.75 tot f 34.00
Velour de Laine - Ratiné,
Astrakan uanaf f 9.00 tot f 85.00.
OHitlul Ottin Binimti Smit
Veraohynt
Brandenburgh, Boschma Co
annex
Nieuwstijdingen.
RECLAMEKOLOM.
Heeren-
voor
v
Voor Herfst en Winter
Wij hshbsn een bijmta aanbieding
FIRMA H. MULLER,
Zaterdag 6 October IVO.
flo. 2
SNEEK OOSTERD1JK
Stalen-collecties op aanuraag.
SIST E5 ZEZK
Onze
treffen,
collectie FLUWEEL en STOFFEN is n i e t te ouer-
uanaf f 1.10 tot f 5,50.
Wij brengen dit jaar een uoordeelige collectie
DAMES- en KINDERMANTELS in uerschillende stofsoorten
en kleuren.
Abonnementper jaar f 2.50 fr. p.
poet f 3.60. Buitenbad f8.alle»
bg voomtbetaling. Loom No». 5 et.
AdvertenUSn10 et. p. regel. Inge»
aouden Mededeeiingeu dubbel tarief, bg
Abonnement belangrgke korting
Kleine Adv. kunnen ïngexonden wor
den op den dag der uitgifte, tot 10 uur.
DINSDAGS en VBIJDAG8A VOND8
1 Uitgever»
Sxbbk Telefoon No. 150
ELECTRO TECHNISCH BUREAU
G. SPIJKERMAN
KOOPMANSGRACHT 5, SNEEK.
licht - Kracht - Telsphoon en Schellen.
GROOTZAND, SNEEK.
I
I
I
I
I
I
I
LH
•®C'
van
geheel nieuwe modellen
onderwijs hetzelfde; subsidie voor drank- en
in moderne kleuren
LAGE PRIJZEN
I
schermen, omdat verwacht wordt dat een even-
tueele schender daarvan, toch elders z’n hoofd
macht moet inzetten, maar wat zullen onze 168
vliegtuigen, waarin het ontwerp voorziet, tegen
de massa’s van andere mogendheden; wat zal
een
Beslagen kleiner dan 16 koeien: 2e Wilhelmi
na IX (hokkeling) v. K. M. Rauwerda te Tirns.
Beslagen van 2533 koeien. 2e prijs Jeltje IX
(koe), van Ids de Boer te Tirns; 2e Kuperus XV
(hokkeling), van dezelfde.
Stierkalveren, geboren in Januari 1923. Ie
Ernstig auto-ongeluk.
Tusschen Maarssen en Zuilen is een auto,
gld. bij veiiiea van
s«n vijevUnger.
Per pakje */2 pond 53t1/2 cent».
Los per ons 21 cents.
Advies kosteloos.
NIEUWE SNEEKER COURAÏT
SNEEKER COURANT en WYMBRITSERADEEL
Nieuwste spitse modellen.
Bruin en Zwart.
Schoenenmagazijn
Kruizebroedoratraat 48, Sneek
Telef 356.
Toch had dit getal grooter kunnen zijn, waren
niet mond- en klauwzeer en malaise waarschijn
lijk als belemmerende factoren opgetreden,
schrijft de L. Ct.
Van den uitslag vermelden wij o. a.:
Stierkalveren geb. 114 Febr. 1923. Ie prijs
niet toegekend; 2e Jonkman’s Pel, fokker-eigen.
P. A. Lemstra te Sijbrandaburén; 3e Jonge Jan
II, fokker-eigenaar H. J. Bouma te Scharnegou-
tum; 3e Duik, fokker-eigenaar B. W. Okma te
IJpecolsga.
Stierkalveren geboren na 31 October 1922 en
vóór 1 Januari 1923. Ie prijs Jonge Jan, fokker-
eigenaar H. J. Bouma te Scharnegoutum; le
Meine V, fokker-eigenaar T. P. Hoekstra te
Loëng'a; 2e Jan, fokker-eigenaar T. H. Kooiker
te Oosterwierum3e Pel Boersma, van B. B.
Kramer te Draaisterhuizen bij Ijlst.
Koekalveren bij 2-tallen geboren na 31 Octo
ber 1922 en vóór 1 Februari 1923. le Schaafsma
VIII en Schoone IV, van H. R. Jonkman te
de voordeelen der petioleumexploitatie in Meso-
potamië alleen in de zakken van Engeland ko
men. In Frankrijk, Engeland en Amerika legt
men zich toe op de uitvinding van nieuwe oor-
logsgassen, en het vervolmaken van de techniek
van duikboot en vliegtuig. Alleen Frankrijk
inkrimping van personeel.
Op het postkantoor te Amsterdam is aan 23
jongere ambtenaressen aanzegging gedaan van
ontslag (een gevolg van de centralisatie van
den postchèque- en girodienst), terwijl op het
telegraafkantoor aldaar een even groot aantal
ambtenaren (schrijvers en schrijfsters) zal wor
den ontslagen.
Proces tegen den Staat.
Een der leden van de Vereeniging van officie
ren van de Nederlandsche Landmacht, die
krachtens art. 70 sub 3 op non-activiteit werd
gesteld, heeft den Staat der Nederlanden in
rechten aangesproken en daarbij aan de recht
bank verzocht:
le. te verklaren, dat het op non-activiteit stel
len onrechtmatig was;
2e. te bepalen, dat aan hem zijn volle salaris
worde uitgekeerd en niet zijn non-activiteits-
salaris;
heeft 4000 vliegtuigen, Engeland is wat achter, I nummers, in verschillende rubrieken verdeeld,
doch tracht die achterstand in te halen. Dit zich
voorbereiden voor den oorlog beteekent den wil
tot den oorlog. Dan is daar in het Oosten de
naijver tusschen Japan, Amerika en Engeland,
een kwestie, waarbij wij door de ligging onzer
koloniën direct betrokken zijn en waaruit ook
een oorlog kan losbarsten. Ziedaar dus spanning
overal, een spanning in welker licht men het
viootwet-ontwerp moet zien. In de considerans
van dit ontwerp wordt door onze regeering ge-
4093 (1415). Het eerste cijfer geeft het totale zegd, dat zij een vloot wil voor Indië eirNeder-
land samen, de staatkundige verhouding tus
schen de deelen van het rijk gedoogt geen
scheiding meer tusschen koloniale en thuisvloot.
Men wil een vloot van klein materiaal en na
zes jaar beginnen met de vernieuwing daarv&w.
Kan men echter vertrouwen hebben in de plan
nen der regeering, die zelf met de helft komt
van wat viootwet-commissje en Raad van de
fensie een noodzakelijk minimum achtten? Men
denkt onze neutraliteit er mee te kunnen be-
gld. bij var 11e»
*3 van aan vinger
3e. den Staat te veroordeelen in de kosten
van het geding.
Baggermolen gevonden.
De baggermolen, die tijdens den storm van
30 Aug. met vijf opvarenden in de Zuiderzee is
gezonken, is door twee Enkhuizer visschers-
vaartuigen gevonden op de Spaanderbank.
De herclassificatie bij de Spoorwegen.
Het U. D. verneemt, dat de Ned. Ver. van
Spoor- en Tramweg-personeel voorbereidende
maatregelen getroffen heeft om gerechtelijk te
doen uitmaken of de loonsverlaging voor de
vierde klasse-standplaatsen al dan niet geoor
loofd is.
Vaststelling prijzen levensmiddelen door
gemeenten.
Enkele besturen van gemeenten, o. a. van de
gemeenten Hellendoorn en Zwijndrecht hebben
op grond van art. 135 van de Gemeentewet ver
ordeningen uitgevaardigd, betreffende de vast
stelling van prijzen, waartegen in die gemeenten
levensmiddelen ten hoogste mogen worden ver
kocht. Van de zijde van den Landbouw zijn
daartegen thans bezwaren geuit voor zooveel
de prijsvaststelling van landbouwproducten be
treft. Deze bezwaren geven den minister van
Binnenlandsche Zaken en Landbouw aanleiding
nader te overwegen of handhaving der boven
bedoelde verordeningen mag worden geacht
niet te zijn in strijd met het algemeen belang.
De minister heeft in verband hiermede Ge
deputeerde Staten der onderscheidene provin
ciën uitgenoodigd hem mede te deelen in welke
gemeenten verordeningen als bovenbedoeld zijn
vastgesteld.
De fontein te Leeuwarden.
Woensdagmiddag heeft te Leeuwarden de ont
hulling en overdracht plaats gehad van de mo
numentale fontein, door de vereeniging tot be
vordering van het vreemdelingenverkeer aldaar
geschonken aan de gemeente. De fontein is ver
vaardigd door prof. G. A. Bredow te Stuttgart
en opgebouwd onder directie van architect A.
Baart te Leeuwarden.
De voorzitter van Vreemdelingenverkeer, de
heer R. Buisman, droeg met een toespraak de
fontein aan de gemeente over en overhandigde
daarbij den burgemeester, jhr. mr. J. M. van
Beyma, een oorkonde, welke is geborgen in een
portefeuille.
De burgemeester, die de fontein onthulde,
dankte voor het monumentale geschenk en
aanvaardde dit met groote dankbaarheid.
Hij deelde mee, dat de gemeenteraad in zijn
laatste besloten samenkomst besloten heeft, aan
de Vereeniging tot bevordering van het vreem
delingenverkeer, die zich bij onderscheiden ge
legenheden ten zeerste verdienstelijk heeft ge
maakt jegens de gemeente, ’s raads eere-pen-
ning, ingesteld 14 November 1836, in verguld
zilver aan te bieden.
Uit andere gemeenten.
Het verzoek aan den raad van Den Bosch
om een vloekverbod in te voeren werd met 15
tegen 9 stemmen afgewezen. Uit een onderzoek
was B. en W. gebleken, dat in plaatsen, waar
zoo’n verbod bestaat, weinig vervolgingen voor
komen, daar de controle op de naleving van de
verbodsbepaling uiterst moeilijk is.
Blijkens een bij denzelfden raad ingediend
'j rapport van de taxatiecommissie voor ’t grond
bedrijf, dat in een volgende vergadering behan
deld wordt, wordt op dit bedrijf volgens de
jongste schatting van de waarde van de terrei
nen een verlies geleden van f459.579. Dit be
drag moet krachtens de bedrijfsverordening in
5 jaren uit de gewone middelen worden gedekt.
Bezuiniging te ’s Gravenhage.
Naar de Tel. verneemt, zal het college
B. en W. reeds spoedig met belangrijke voor
stellen bij den raad komen. In de eerste plaats
met de vervanging van de 45-urige werkweek
door de 48-urige en voorts met bezuiniging op
de salarissen van het gemeente-personeel.
De Janboel in Indië.
De baten van den faillieten boedel van den
hoofdcommissaris Van Rossen vallen niet mee.
Zijn indertijd voor f 19.000 gekocht meubilair
is ten hoogste f8000 en zijn auto f2000 waard.
De waarde van de villa te Rijswijk is niet ge
schat. De bankdeposito's bedragen f30.000. De
vordering van de regeering wordt geschat op
maximaal drie ton.
Een commies bij de politie te Djokja heeft
f 10.000 verduisterd. Hij is in voorloopige hech
tenis gesteld.
Nieuwe duikbooten.
Volgens een bericht uit Rome aan de Daily
Telegraph heeft een zee-officier te Genua, de
Feo geheeten, bij de Italiaansche regeering plan
nen ingediend voor ,’t bouwen van nieuwe duik
booten, die sneller zijn en grootere aanvals-
capaciteiten zouden bezitten dan eenig tot dus
ver bestaand type.
De regeering heeft aan deze plannen haar
goedkeuring gehecht.
KORT GEMENGD.
In verband met de inbraak in de Cinema
Royal te Amsterdam zijn twee controleurs der
bioscoop aangehouden. Van de gestolen f5000
is echter nog niets terecht. De bewaker, die
overvallen is, staat blijkbaar geheel buiten het
complot.
Tusschen Borne en Hengelo is de aanne
mer G. uit Borne, die fietsend zich aan een
vrachtauto vasthield, daaronder geraakt en kort
daarop overleden.
De 17-jarige knecht van een schipper uit
Helder, die met zijn motorboot onder de spoor
brug te Krommenie doorvoer, raakte met het
hoofd bekneld tusschen de boot en de brug. De
jongen was dadelijk dood.
IJtens; 3e Zwarte Dina en 'Kroontje III, fokker-
eigenaar A. A. Osinga te Roordahuizum.
Stieren geboren na 31 October 1920 en vóór
1 November 19212e Marie’s Gerben, van Sije
Kooistra te Folsgare; 3e Durk van J. D. Kiestra
vloot zonder linieschepen tegen Amerika, te Follega.
Engeland en Japan, die bij het verdrag van
Washington toegewezen kregen resp. 500.000,
500.000 en 300.000 ton kapitale schepen; wat
zullen onze duikbooten van totaal samen 14000
ton tegen de 90.000 ton van Engeland en Ame
rika, de 40.000 ton van Japan? Dat moet toch
immers op niets uitloopen. Er zit iets anders prijs Ruurd, van J. Speerstra te IJsbrechtum; 3e
achter deze vlootwet en wel het denkbeeld door Jeltje’s Pel, van H. R. Jonkman te IJtens.
win. den r.-k. prof. Struijcken in een brochure 1 Stierkalveren, geboren 115 Maart 1923: 3e
Jonge Riet Hein, van G. J. Bootsma te Goënga;
3e Peter van L. D. Hepkema te Dijken bij Lang
weer.
Koeien, drachtig van een dekking van vóór
1 April 1923. le Frederika IX, van firma Schaap
te Deersum; 3e Leeuwarder, van A. O. Bajema
te Draaisterhuizen.
Stierkalveren, geboren 1528 Februari 1923.
le Bonte, van B. W. Okma te IJpecolsga; 2e
Grietzen, van S. A. v. d. Hem te Terzool; 3e
Roland XXXVIII, van firma Schaap te Deersum
Stierkalveren, geboren na 15 Maart 1923. le
prijs Henderikus, van Jan P. Altenburg te Rood
huis onder Oosterend; 2e Mina’s Wodan Jan,
van J. S. Haagsma te Workum.
16.
Openbare Leeszaal en Bibliotheek, Sneek.
Het aantal bezoekers der leeszaal bedroeg in
de maanden Juli, Augustus en September jl.
1650, 1974 en 2504, tegen 2323, 1789 en 2390
in dezelfde maanden van 1922.
Uitgeleend werden respectievelijk 4002 (1407),
3823 (1182) en 4063 (1088) banden. Deze cij
fers waren voor 1922: 3905 (1457), 3473 (1246)
en
aantal uitleeningen aan; het tusschen haakjes
geplaatste het aantal, aan de correspondent
schappen uitgeleend.
Geslaagd voor het politie-diploma de heer
J. Schulp alhier.
Benoemd tot onderwijzer aan de chr. u.l.o.
school te Rijssen de heer L. Algera alhier.
Tot onderwijzeres aan de Herv. school te
Oppenhuizen is benoemd mej. M. Brouwer, van
hier, thans onderwijzeres aan de Herv. school
te Oosterend.
Onbestelbare brieven en briefkaarten.
Lijst van onbestelbare brieven en briefkaar
ten, van welke de afzenders onbekend zijn, te
rug ontvangen in de 2e helft der maand Sep
tember 1923.
Brieven binnenland. Controleur Gemeentebe
lasting, Langweer; K. Stroomberg, Amsterdam.
Briefkaarten binnenland. Militair G. O. Boon
stra, Amersfoort; Marietje Hofstra, Amsterdam;
Anneke de Vries, één briefkaart zonder adres.
Briefkaart buitenland: Lehrerin Pestalozzi-
schule, Wattenscheid.
Vanwege de afd. alhier van de Friesche
Maatschappij van Landbouw zijn aan de vol
gende 15 leerlingen van de gehouden Meikers
cursus diploma’s uitgereikt: Willemke Postma
en Murkje van Gunst van Loënga; Antje Pos-
thuma van Oosterend; Rein Hoekstra van Loën
ga; Hein Bokkinga van Goënga; Herre Zijlstra
van Sneek; Reinder Jongsma en Pieter de Vries
van Scharnegoutum; Watte van der Velde, Jur-
jen Brekeveld, Gerben Brekeveld en Anne
Schilstra van Ijlst; Minne Veeninga en Otte Vee-
ninga van Folsgare en Hein Damstra van Oost-
hem.
De cursus werd gehouden onder leiding van
den heer R. H. Jonkmans te IJtens.
De commissie van toezicht bestond uit de
hh. Johs. Douma, Goënga, R. T. Abma, Fols
gare en J. H. Bootsma, Nijland.
Theoretische lessen werden gegeven door de
heeren Jongsma te Scharnegoutum en Boersma
van Oosthem, directeuren van zuivelfabrieken.
Voor de beslissing inzake toekenning van een
diploma waren aangewezen de heeren Heida
van Katlijk en J. Mesdag van Leeuwarden.
De Vlootwet.
Dinsdagavond hielden S. B. B. en S. D. A. P.
een anti-vlootwet-vergadering in een der zalen
van de Buitensocieteit de Harmonie. Een der
bestuursleden van den S. B. B., de heer P.
v. d. Veen, opende de vergadering en deelde
o. a. mede, dat het petitionnement in Sneek
reeds door 1000 personen was geteekend, ter
wijl er nog eenige avonden kon worden ge
werkt.
Spr. van den avond was ds. W. Banning.
Spreker wenscht de vlootwet-kwestie te bezien
in het licht der internationale politiek en zich
af te vragen welk perspectief ons de leiders dier
politiek openen. Allen zien we de economische
en politieke wanorde van het oogenblik. Wat
biedt de toekomst? Het vredesverdrag van Ver
sailles, dat de internationale politiek beheerscht,
is, zooals Fransche leiders als Clemenceau en
Tardieu zelf toegeven, bedoeld als een poging
de oorlog tegen Duitschland voort te zetten,
en het zooveel mogelijk hinderpalen in den weg
te leggen, wat ook de bedoeling is van Poin-
caré’s waarborgen- en onderpanden-politiek.
Door het tractaat van Versailles en de Roerbe-
zetting zijn van de kolenproductie van Duitsch
land ad ca. 194 millioen ton per jaar, ca.
174 millioen ton onder Fransche controle
gekomen; de economische levensmogelijk
heid is daarmee Duitschland ontwrongen. Com
missie van Herstel en Volkenbond de laatste
oorspronkelijk met zuiver idealistische bedoelin
gen ontworpen zijn in de praktijk de instru
menten in handen der overwinnaars geworden
om Midden-Europa er onder te houden en
Frankrijk de oppermacht op het Europeesche
vasteland te verzekeren. Welnu, die dwang moet
leiden tot een uitbarsting, een volk ais het Duit-
sche, van 60 millioen zielen, dat voor den oor
log aan de spits der beschaving stond, kan er
niet in berusten 50 jaar in slaventoestand te
leven. Spr. citeert Nitti’s tweede boek, waarin
deze de wandaden der Franschen in het bezette
gebied beschrijft, o. a. de gruwelen der zwarte
bezetting en twijfelt er niet aan of alleen
daarom reeds zou het Duitsche volk direct naar
de wapenen grijpen/wanneer het deze had. Hier
ligt een doorloopènde bedreiging van de vrede
in Europa en wij kwhnen de toekomst niet te
donker inzien. Dé leiders der internationale po-
I litiek weten dan ook wel dat het op een nieuwen
i oorlog aangaat, en door de richting die ze aan
hun politiek geven, blijken ze die ook te willen.
Ziet maar naar de bewapening der naties.
Frankrijk heeft nu ee,i leger, 100.000 man groo
ter dan Duitschland voor den oorlog, èn om het
laatste land er onder te houden èn om z’n kolo
niën te exploiteeren èn om te voorkomen dat
gld. iag»v*I na over- |EA gld. bij vorlla» gld. bij verlie» EA
lijden binnen 80 d. IIDV tón bend, voet cl oog I v van een daim, vv
uiteengezet, nl. de machtsdroom, dat eens Ne
derland innig vereenigd met ons Indonesië tot
een zich zelf van haar macht bewuste natie van
50 millioen zielen, een plaats zal innemen in
de internationale politiek, haar beteekenis waar
dig. Er zit dus een ideaal achter de Vlootwet:
we moeten weer meetellen. Hier klinken weer
de oude nationalistische frazen, ’t is de machts-
droom van het kapitalisme, het imperialisme,
het is de zucht naar expansie, die leidt tot mili-
tairisme. Kan men vertrouwen hebben in een
regeering, die in April 1922 de Vlootwet nood
zakelijk achtte, haar vóór en tijdens de verkie
zingen opborg om haar direct na de verkiezin
gen weer voor den dag te halen? Slikken de
christelijke arbeiders dan alles? Een minister
De Visser voert het zevende leerjaar in, Colijn
zegt: het kan niet meer, het zevende leerjaar
gaat weg, zij slikken het; met het herhalings- 1
onderwijs hetzelfde; subsidie voor drank- en
tuberculosebestrijding, voor volksuniversiteiten
en leeszalen: Colijn zegt: het kan niet: zij slik
ken het; 20 tractenientsverlaging, de werk-
loozenzorg afgewenteld op de gemeente, de
ziekteverzekering voor tientallen jaren van de
baan. Colijn zegt het moet en zij slikken het.
Ja, deze regeering geeft ons inderdaad een per
spectief! Staande voor de vraag: sociale maat- waarin de directeur van de Utrechtsche Beton-
regelen en bevordering van het onderwijs of Mij., de heer Vermeulen, en nog drie andere
geld voor de Vlootwet, kiest zij de weg naar Utrechtenaren zaten, nabij de klapbrug geslipt,
het militairisme, voor de vloot, en opent deze j niet het noodlottig gevolg, dat eerstgenoemde
Chr. regeering ons dus het perspectief van den wercj gedood en de drie anderen ernstig werden
oorlog. De hoogste idealen, die ooit in de gewond.
menschheid geleefd hebben, die van het Chris- j
tendom, zien we hier vertrapt door een Chr.
regeering. Herinnerend aan de niet schoone,
maar ware plaat van de Notenkraker, waar
een Christus geteekend stond bezoedeld met
een Djambi-olievlek, zegt spr. dat Colijn daar
van iets weet, en dat men heeft te kiezen tus
schen den weg der regeering of dien der socia
listen. Wil men den laatste, dan is het niet vol
doende ’t vlootwet-petitionnement te teekenen,
dan geve men al z’n kracht aan de beweging
voor een betere maatschappij en tegen deze
regeering.
Er was geen debat. Er was een zeer talrijk
publiek.
Najaarskeuring Friesch Rundvee-Stamboek.
Woensdag is op de veemarkt te Leeuwarden
de najaarskeuring gehouden vanwege ’t Friesch
Rundvee-Stamboek.
De catalogus vermeldde niet minder dan 410
9ola»n» woorwMrrten oweesgekomen mat d» Hel9eM<«o»i« «Igemcsna gld. bij levaxuB- ÏÏ1A
kerlHSS-Mnitifo 8® Sofci®ö®aw sijss onna Abocné's versskard tegen ongelukken aoos lange invaliditeit. *vv
