Kleine Advertenties
l.l
O
5
3
3
I
BON voor een kleine annonce in de Nieuwe Sneeker en
mmmmm Sneeker Courant, huis-aan-huis verspreiding, in de
nrs. van 18 of 22 October.
üKitliil Oiiiii dn ImihIi Smi
NIEUWSTIJDINGEN.
Reclaniekolom.
9
BUITENLAND
2
I
I
Hebt U al
ge blookerd
d
Caaur
Roomboter is niet meer te betalen
Brandenburgh Co.,
Uit ons Parlement.
Hebt gij iets ten verkoop aan te bieden
Wenscht gij iets te koopen?
Zoekt gij personeel?
Wenscht gij een betrekking?
WOENSDAG IS OCTOBER 19(24
Eerste Bled
41e JAARGANG
I
De Uitgevers
BRANDENBURUH Co.
I
I
t
■a
I
I
I
s
l
Girodienst.
Inu Teiefoeu Me. 150.
„Kleine Advertentiën'*
Jachthavfen.
No 5
Maakt dan gebruik van de rubriek
in de NIEUWE SNEEKER en SNEEKER COURANT, huis-aan-huis-
verspreiding.
Wanneer gij onderstaande bon met uwe kleine advertentie bij ons
inzendt, plaatsen wij haar in het nummer van Zaterdag 18 October
of Woensdag 22 October voor slechts 25 cent bij vooruitbetaling.
alhier.
DRINKEN.
de
BLOOKEREN IS AFGELEID
VAN BLOOKER EN BETEE-
KENT MINSTENS ÉÉNMAAL
PER DAG EEN KOP
(Prijs 60 een per 100 omslagen.)
Het bezigen van gewone omslagen kan
tot vertraging in de behandeling der op
drachten leiden.
Kerknieuws.
De clasis Leeuwarden heeft na peremtoir
examen tot den Dienst des Woords en der
Sacramenten in de Christ. Geref. Kerken
toegelaten den candidaat J. Hovius te Korn-
horn, beroepen pred. te Sneek.
k
h
L
A»
Bij een volksstemming over de vraag
wat de meest geliefkoosde sigaret is,
soa een verpletterende meerderheid
zeggen Geef MIJ maar
Miss Blanche
gld. bij verlies CA
vu een duim. VV
Ven Roomboter niet te onderscheiden
en de helft goedkooper is De Grnyter’s
hoogfijne Melange. Per pond slechts
80 ct. Alléén in De Grnyter’s winkels!
De directeur van den postcheque- en giro
dienst verzoekt rekeninghouders bij hef toe
zenden van opdrachten aan het centrale
i van de om
slagen, welke voor dit doel op de postkan-
Venoh|ni
OIODAGB u VRIJDAGSAVONDS
Uitf9v«n
VOORAL ’S MORGENS OM
HALF11 EEN ZÉÉR NUTTIGE
EN AANGENAME BEZIG
HEID.
omdat voor beide partijen levensbelangen
aan het eigen standpunt verbonden zijn.
Voor Engeland is Egypte het hengsel
waarop de deur draait, die de verbindin
gen met het Britsche rijk in Afrika, Azië
en Australië ópen houdt en afsluit. Bij het
vitale belang van het Suez-kanaal voor En
geland, behoeft men geen oogenblik stil te
staan. De instelling van het vroegere pro
tectoraat had haar reden in de noodzake
lijkheid van beveiliging van deze Britsche
levensverkeerader. In later tijd is het belang
van Egypte voor Engeland nog toegenomen.
Dwars door Egypte (van Alexandrië via
Kaïro naar Suez en van Port Said naar
Suez), loopen de telegraaflijnen die aanslui
ten op de kabels naar Engeland en Indië.
Voor de spoorwegverbinding jloor Afrika
van het Noorden naar het- Zuiden is Kaïro
het begin-station van de lijn, die te Kaap
stad eindigt. En eindelijk is Kaïro in den
rijksluchtdienst van Europa naar Azië een
niet minder belangrijke schakel dan Suez
voor de scheepvaartverbinding.
Men deelde ons mede dat de voor
stellingen door prof. Denis in de Sneeker
Bioscoop aan den Oosterdijk gegeven, een
zeer ruim bezoek hebben getrokken. Vier
maal was de zaal geheel gevuld.
Gisteren is het water binnengelaten in het
nieuw gegraven gedeelte van de jachthaven
V olksuni versiteit.
In de gehouden ledenvergadering van de
„Volksuniversiteit voor Sneek en omstreken”
bleek dat het nadeelig saldo van f389 tot f 162
was verminderd. Ook voor het komende winter
seizoen moeten de genomen bezuinigingsmaat-
Oorlogsmaatregelen. Een
nieuw crediet voor de Handels-
kamer. Wijziging der Ar
beidswet en het drieploegenstel-
sel. De opheffing van het
Hoog Militair Gerechtshof.
ring een andere opvatting toegedaan kan
zijn, dan de arbeidersregeering had, blijft
het conflict in een ernstig stadium. De
eenige uitweg dien MacDonald nog aangaf,
was, dat Egypte met Engeland een bond
genootschap zou sluiten, in welk geval de
Egyptenaren aan een bondgenoot zouden
kunnen toestaan wat zij aan de „vreemde”
mogendheid meenen te moeten weigeren.
De Egyptenaren zullen hiervoor hartelijk
bedanken. MacDonald is er dus niet in ge
slaagd iets op dit gebied te bereiken en
vroeg of la»at moet het tot een botsing tus-
schen beide rijken komen. De Egyptenaren
zullen daarvoor echter wel de geschikte tijd
afwachten, welke kan komen als Engeland
met Turkije verdere moeilijkheden over
Mosoel krijgt en de wrijving in Britsch-
Indië waar het lang niet pluis is tusschen
Indiërs en Britten tot een uitbarsting
komen.
De Egyptische kwestie kan zoo heel
moeilijk een vredelievende»oplossing krijgen
LEMMER, 13 Oct. De heeren Gebr. Coe-
hoorn van Lemmer, kapiteins op de stoom
boot „Stad Bolsward”, passeerden op hun
reis van Bolsward naar Lemmer het Heeger-
meer en zagen daar iets drijven, n.l. een
mast met zeil en toebehöoren. Ze dachten
eerst dat het een omgeslagcn vaartuig was,
doch naderbij komende bleek het afgesla
gen van een vaartuig. Toen ze den vol
genden dag op hun reis van Lemmer naar
Bolsward Heeg passeerden, vernamen ze
dat aldaar een schip zonder mast was aan-
gekomen. Bij informatie bleek het gevon
dene aan dien schipper, genaamd B. Hem-
penius van Sneek, toe te behooren. Deze
schipper was op reis met zijn tjalkschip
„Ebenhaëzer” van Stavoren naar Lemmer,
op het Heegermeer door een stormbui over
vallen, waarbij zijn mast was gebroken en
hij zijn tuigage had verspeeld.
De Kunstzijde-industrie.
De Ned. Kunstzijdefabriek te Arnhem gaat
haar bedrijf uitbreiden tot een drie maal groo-
tere capaciteit. Het personeel wordt met 1200
personen nitgebreid.
Gevonden voorwerpen.
Aanwezig aan het bureau van politie,
Nieuwe Veemarkt, en aldaar te bevragen
op alle werkdagen tusschen 11 /2 en 12J/2
uur, de navolgende voorwerpen als gevon
den gedeponeerd op 13 October 1924:
Wit haarlint, wit beenen kinderarmband.
Aanwezig en te bevragen bij de navol
gende ingezetenen, onderstaande voorwer
pen, als gevonden aangegeven op 13 Oc
tober 1924:
Gereedschapskokertje, G. Slop, Hoogend
12; vulpotlood, G. Banning, 2e Steenklipstr.
8; schooltasch met boeken, R. Samplonius,
Potbuurt 8; mantelceintuur, 'J. v. d. Kooi,
Kerkgracht 6.
De heer S. Boskma, thans monteur
le klas bij 's Rijks telegraaf én telefoon te
Sneek, is bevorderd tot chef-monteur bij
denzelfden dienst met overplaatsing naar
Almelo.
Abonnementper jaar f 2.50 fr. p.
post f 3.60.
Advertentiën9 ct. p. regel. Inge
zonden mededeelingen hooger, bij
Abonnement belangrijke korting
Advertentiën worden tevens gratis ge
plaatst in de SNEEKER COURANT
’komende rechten van MacKenna afgeschaft
en de hoop op een spoedige uitbreiding van
den rijkshandel den bodem ingeslagen. De
conservatieven zijn vastbesloten werk en
een behoorlijk levensonderhoud te verzeke
ren in eiken tak van nijverheid, die bedreigd
wordt door oneerlijke buitenlandsche con
currentie door toepassing van de beginselen
van het behoud der nijverheid. Het manifest
belooft verder uitbreiding van het ouder
domspensioen door een premiestelsel, dat
recht geeft op verhoogd pensioen, weduwe-
en weezenpensioen. Ten slotte wekt het de
kiezers op een «conservatieve en krachtige,
stabiele regeering in den zadel te helpen
met een onafhankelijke meerderheid in het
parlement. Het noemt de proef met een min-
derheidsregeering een mislukking van kor
ten duur.
Het verkiezingsmanifest van de arbei
derspartij betreurt het, dat de regeering ten
val is gebracht door een partijdige combi
natie van liberalen en conservatieven in het
Lagerhuis. Het herinnert eraan, dat de ver
bitterde betrekkingen tusschen Frankrijk en
Duitschland, die de nalatenschap waren van
de noodlottige verwikkelingen van vorige
regeeringen, verbeterd zijn en dat harte
lijke betrekkingen gevestigd zijn tusschen
Engeland en Frankrijk;.Belangrijke stappen
zijn te Genève gedaan in de richting van
veiligheid, arbitrage en algemeene ontwa
pening. De arbeidersregeering heeft gewei
gerd Rusland van deze algemeene samen
werking uit te sluiten.
Het is in het wezenlijk belang van het
land den handel met Rusland te hervatten,
zoowel ten bate van de bestrijding van de
werkloosheid als van de industrie in het al
gemeen. Het manifest vraagt, of de libera
len en conservatieven niet uit vrees voor een
tweede arbeidersbegrooting een uitvlucht
gezocht hebben om de arbeidersregeering
ten val te brengen. Het stuk bepleit de na
tionalisatie van de mijnen met een billijke
behandeling van alle betrokken belangen
en verdere sociale hervormingen, het bevat
geen zinspeling op het opgeven van de ver
volging van de Workers Weekly, noch op
het voorstel tot een hèffing in eens voor het
delgen van de oorlogsschulden, dat het
voornaamste punt was op het programma
der partij bij de vorige verkiezingen.
De communistische partij zal oogen-
schijnlijk in de campagne een mindere rol
spelen, na het besluit van de arbeiderspartij
om de communisten van hunne organisatie
uit te sluiten. Er zijn vermoedelijk niet meer
dan twaalf communistische candidaten in
alle 615 districten en zeer weinigen hunner
kunnen op succes hopen. Het gemiddeld
aantal kiezers van ieder district is onge
veer veertigduizend.
Over het geheel genomen schijnt het dat
de verkiezingen tot inzet zullen krijgen het
Engelsch-Russisch verdrag.
Engeland en Egypte.
Zagloel-pasja, de eerste minister van
Egypte, heeft zich te Parijs heel weinig ge
ruststellend uitgelaten over de vooruitzich
ten van een minnelijke regeling van het En-
gelsch-Egyptische geschil. Hij kondigde een
voortzetting aan van het verzet der Egypte
naren tegen de Engeléche bezetting in
Egypte en Soedan, beriep zich op den steun
van 180 van de 200 leden van zijn volksver
tegenwoordiging en voegde hieraan toe, dat
hij zich „voorloopig” van diplomatieke mid
delen zou bedienen. Van de positie in Soe
dan zeide hij ten slotte, dat geen mogend
heid zich daar düurzaam kan handhaven,
als zij niet haar operatie- en proviandbasis
in Egypte heeft.
Uit de officieele stukken, die de Britsche
regeering pas openbaar gemaakt heeft, wist
men reeds, dat de onderhandelingen met
Zagloel-pasja te Londen tot een volkomen
stilstand hebben geleid, om de eenvoudige
reden, dat Egypte van Engeland volle 100
pet. vroeg, schrijft de N. R. Crt. Zagloel’s
eischen kwamen op het volgende neer: En
geland vertrekt met pak en zak uit Soedan
en Egypte. Het moet elk toezicht op de bui
tenlandsche betrekkingen van de Egypti
sche regeering opgeven. Het moet afstand
doen van alle aanspraken ogjaescherming
van vreemdelingen en minderheden. Het
mag het Suez-kanaal niet zelf verdedigen.
Het moet de financieele en rechtsgeleerde
raadslieden terugtrekken, en geen soldaat
op Egyptisch gebied achterlaten.
gld. bij vorliea
*3 van Mn vinger
regelen wordeti bestendigd. Mocht de raad dit
jaar het gevraagde subsidie van f 500. toestaan,
dan zal in Januari 1925 onverwijld uitbreiding girokantoor gebruik te maken
aan de cursussen worden gegeven. Behalve over f'™-, J --
radiotelegraphie en amateur-photografie, zal toren verkrijgbaar zijn,
voorloopig nog slechts één cursus, die van ds.
Banning worden gegeven. Ten einde het bezoek
dier lessen zoo min mogelijk bezwaarlijk te ma
ken, hechtte de vergadering hare goedkeuring
aan een bestuursvoorstel, om, in afwijking van
de desbetreffende bepaling van het huishoude
lijk reglement, het lesgeld op slechts 10 cent te
bepalen. Voor het vervolg zal, op voorstel van
den heer P. Sikkes, door reglementswijziging
het bestuur ten deze meer vrijheid van bewe
ging worden gegeven.
Mej. Greve legde om gezondheidsredenen
haar functie als secretaresse der vereeniging
neer. Mede namens zijn medebestuurderen be
tuigde de voorzitter zijn leedwezen over jdeze
ontslagneming. De heer U. Sijtema is haar op
volger.
't Docentencollege werd met ’n tweetal leden
uitgebreid, nl. met de heeren Peteri, leeraar in
het Nederlandsch aan de R. H. B. S. en dr. P.
Nieuwkamp, leeraar in de wiskunde aan het
gymnasium.
Gunstige overweging is toegezegd van een bij
monde van een vertegenwoordiger uit Ijlst ge
daan verzoek, om bij voldoende deelneming daar
ter stede een cursus te openen.
Verkiezing Notabelen Ned. Herv. Kerk.
Maandag had alhier de stemming plaats ter
verkiezing van 7 Notabelen in de Ned. Herv.
Kerk. Uitgebracht werden 1653 stemmen. Van
onwaarde 16 stemmen. Geldige stemmen 1637.
Volstrekte meerderheid 819.
Op de Vrijzinnige candidaten werd uitgebracht
't volgende aantal stemmen: K. Baanstra 821;
U. Sijtema 813; M. Wierstra 815; H. J. Haijtink
12; H. J. Haijtink (tusschentijdsche vac.) 811.
Op de Rechtzinnige candidaten werd uitge-
De verkiezingen in Engeland.
Het liberale verkiezingsmanifest zegt,
dat Ramsay MacDonald verkiezingen gefor-
ceerd heeft ten eerste omdat hij niet voor
bereid was voor een onderzoek naar het in
trekken van de vervolging van de Workers
Weekly, ten tweede omdat hij de parlemen
taire behandeling wilde ontwijken van het
roekelooze voorstel een leening aan Rus
land te waarborgen. De liberalen hebben
volle sympathie met elk streven naar we-
derzijdsche ontwapening en internationalen
vrede en willen ook het herstel der econo
mische betrekkingen met Rusland bevorde-
deren, maar zij zijn tegen het waarborgen
van een leening. Zij dringen aan op verbe
tering van het'onderwijsstelsel; zij willen
den vrijhandel hoog houden; zij zijn voor
standers van samenwerking tusschen werk
gevers, arbeiders en kapitalisten, in plaats
van socialisme. Tenslotte staan zij evenre
dig kiesrecht voor.
Het conservatieve verkiezingsmanifest
zegt, dat de socialistische minderheidgre-
geering een overhaaste verkiezing aan het
land heeft opgedrongen onder voorwendsel,
dat het niet strookt met haar waardigheid
een onderzoek te dulden naar het intrekken
van de vervolging tegen de Workers
Weekly. De weigering om dit onderzoek
toe te staan wekt onvermijdelijk het ver
moeden, dat het duidelijk zou hebben bloot
gelegd, dat de rechtspraak aangetast was
door partijoverwegingen. Onder den druk
van de extremisten heeft MacDonald een
loos verdrag met de sowjets gesloten, dat
de Russische regeering een Engelsche lee
ning waarborgt. Hij is er niet in geslaagd
het werkloosheidsvraagstuk op te lossen,
dat er niet beter voor staat dan een jaar
geleden, De regeering heeft dwazelijk de in-
HIEUWE SNEEZER COURANT
annex SNEEKER COURANT «n WYMBRITSERADEEL
gld. bij veillee van
mb vijevlnger.
bracht ’t volgende aantal stemmen: R. Tolsma
827; K. v. d. Veer 817; R. de Jong 818; J. de
Graaf 816; Joh. van Akkeren Hzn. 812; H. Klai-
beda 801; J. de Wilde (tusschentijdsche vac.)
795.
Gekozen zijn dus de heeren K. Baanstra en R.
Tolsma.
Herstemming moet dus plaats hebben tus
schen de heeren U. Sijtema, M. Wierstra, H. J.
Haijtink, K. v. d. Veer, R. de Jong, J. de Graaf,
Joh. van Akkeren Hz., H. Klaibeda en voor
de tusschentijdsche vacature herstemming tus-
schtn de heeren H. J. Haijtink en J. de Wilde.
Door de vrouwelijke stemgerechtigden wer
den 946 stemmen uitgebracht. Door de manhen
707.
Bij de gisterenavond ten overktaan van
notaris Heringa gehouden publieke verkooping
van onroerqpde goederen, werden finaal in koop
aangewezen:
Perc. I: het winkel- en woonhuis met boven
huis c. a. aan de Wijde Noorderhorne aan de
I firma J. B. Posma te Sneek voor f 6358.
Perc. 11: het winkel- en woonhuis aan de
Westzijde van het Grootzand aan de firma F. J.
de Groot Boersma te Sneek voor f5901.
Perc. Ill: het pakhuis met erf aan de Water-
poortsgracht aan den heer Sjoerd van der Meer,
beurtschipper te Sneek voor f4551.
De invloed, dien de wereldoorlog ook op
het leven van ons volk uitoefende, heeft in
dertijd allerlei maatregelen en bemoeienis
sen van de regeering met het bedrijfs- en
oeconomisch leven mogelijk gemaakt, die
nog vaak nawerken. Daaronder zijn er, wier
uitwerking men als een gunstige zou kun
nen beschouwen en die men dus wenschte
te bestendigen, andere, die men maar liever
zoo gauw mogelijk kwijt raakte. Maar on
der die laatste waren er ook, die men maar
niet zoo dadelijk weer kon kwijt raken, om
dat ze den Staat in posities had gebracht
en verplichtingen had opgelegd, waaruit zij
zich niet gemakkelijk kon losmaken.
Tot die laatste bleken Kamer en Regee
ring beide de oprichting van de Handels-
kamer te rekenen. Zij was daaraan her
innerde minister Colijn in het debat, dat
over, een nieuw crediet gevoerd werd, her
haaldelijk indertijd vooral op aandrin
gen der Kamer gesticht <>rf> ais bestrijdster
van de duurte en als distribuante op te tre
den. Daardoor was zij voor den handeldrij-
venden middenstand van den aanvang af
met geen goed oog aangezien. En wanneer
men zag, hoe de heer Staalman zich thans
beijverde haar in een slecht daglicht te stel
len en de toekenning van het nieuwe crediet
te verhinderen, dan begreep men onmiddel
lijk, dat de verhouding er sindsdien weinig
beter op geworden was. Hij laakte haar be
heer, ontzegde haar alle zakenkennis en
achtte de oprichting een groote fout, die
men na de groote verliezen, die de Handels-
kamer leed, door nieuwe credieten slechts
zou verergeren. Die laatste meening bleek
echter niet algemeen gedeeld te worden.
Liquidatie op dit oogenbttk zou den Staat
f 872.000 kosten, terwijl men verbetering
van den toestand in de toekomst wel waar
schijnlijk achtte. Daarom leek het ten slotte
de meerderheid de wijste partij nog maar
wat meer geld eraan te wagen in de hoop,
dat men er later beter uit zou springen.
Tot’ de andere soort maatregelen, die,
welke men wenschte te bestendigen en zelfs
een vasteren vorm wilde geven, behoorde
het drieploegenstelsel, dat destijds als oor
logsbehoefte was ingevoerd en dat.de mi
nister van Arbeid thans door wijziging van
de Arbeidswet wettelijk wenschte vast te
leggen, waar het tot nu toe nog van minis^.
terieele vergunning afhankelijk was. Daar
toe bepaalde art. 1, dat in drie achtereen
volgende weken niet meer dan 56 uur in
nachtarbeid en niet meer dan 62 uur per
week of 168 uur in drie achtereenvolgende
weken aan dagarbeid mocht gewerkt wor
den. Maar de instemming daarmee bleek
niet algemeen. Sommigen vreesden daarvan
Zondagsontheiliging, waar thans toch bij
uitbreiding van den Zondagsarbeid de uit
gever aan den 48-urigen werkweek ge
bonden heeft. En de heer Van der Waerden
zag er verslechtering van de positie van
den arbeider in en gevaar voor de 48-urige
MacDonald heeft deze eischen vastbera- j werkweek en stelde daarom een amende-
den afgewezen en aangezien er geen kijk ment voor, waarbij de vergunning van den
op is, dat eenige nieuwe Engelsche regee-minister werd gehandhaafd en als voor-
-i-jwaarde gesteld de noodzakelijkheid wegens
buitenlandsche concurrentie ingeval van
afwijking van de 48-urige werkweek en ver
der de 56 uur bij nachtarbeid in 3 achtereen
volgende weken werd veranderd in 48 uur,
de 62 door 56 en de 168 door 144„ Maar de
Kamer bleek op deze wijziging niet ge
steld en het ontwerp werd onveranderd
l goedgekeurd.
.Ook het ontwerp tot opheffing van het
Hoog Militair Gerechtshof kreeg de instem
ming der Kamer. De indiening eener motie
door den heer Van Sasse van Ysselt, schor
sing der beraadslaging vragende totdat een
ontwerp tot afschaffing van de militaire
rechtspraak in vredestijd scheen die instem
ming een oogenblik in gevaar te brengen.
Maar om het voordeel, dat het ontwerp
reeds bracht, niet verloren te doen gaan,
kapte de heer Van Sasse van YsselUop ve
ler aandringen dat deel der motie, dat
schorsing der beraadslaging vroeg, daar
van al.
Volgina voorwauden ovareangokomon mat da HallauiABOlie AlgaanMM Verse" laaena* lijft
Keriege-Beek te SohleAaea lijs anio Abonnd'a vorsakard tagan ongelukken voor VVV lange Invaliditeit. »VV
De ontwapening in Denemarken.
De drie wetsontwerpen betreffende de
ontwapening van Denemarken luiden vol
gens de Vossische Zeitung als volgt:
1. De dienstplicht en de heele militaire
organisatie worden afgeschaft, de vestingen
worden gesloopt, de aan het beheer van
leger en vloot toebehoorende gebouwen en
terteinen worden aan andere staatsinstel
lingen toevertrouwd of verkocht. Particu
liere veiligheidsdiensten mogen blijven be
staan, mits zij niet op militaire wijze geor
ganiseerd zijn en geen militaire oefeningen
nouden.
2. Tot steun van het grenstoezicht, de
douane en de politie zal een wacht- en po
litiecorps worden gevormd. Voor dit corps
zullen jaarlijks 800 vrijwilligers worden
aangeworven. Hun opleiding zal 4 a 6
maanden duren. Zij-zullen zich 12 jaar lang
ter beschikking van het corps moeten hou
den. Het heele corps zal 7000 man sterk
zijn.
De kosten voor het onderhoud van dit
corps zullen de 5.6 millioen kronen niet mo
gen overschrijden. (Tegenwoordig wordt in
Denemarken voor militaire doeleinden per
jaar 60 millioen kronen uitgegeven.)
3. De toekomstige Deensche vloot zal
bestaan uit een wachtschip van 1200 ton,
een paar inspectie- en motorbooten en 12
vliegtuigen. De kosten voor het onderhoud
van deze vloot worden op 5.9 millioen ge
raamd.
Minister-president Stauning deelde in een
interview mede dat voor deze voorstellen
zoowel in de Tweede als in de Eerste Ka
mer een meerderheid zal worden gevonden.
gld. ingeval van ov«r- |£A gld. &ij „diva vaa
lijden binnen 30 d. 1JU éér.hand, veeteteeg ld