I
w
ijerestiiureerde
I Iet
Offitlnl Orgin in liniili Suit
f
I
I
I
WOEBSDAtt 29 JULI 1925
41» JAAR8AB8
Eerste Blad
o. 87
Nieuwstijdingen.
et
Ije.
Brandenburgh Co.,
P'l
ril
a
ksHnca-Bank Sa «aki»*»** silo Abenni'e wneketd tegaa enpolakkan vw
Kijkje in de gerestaureerde raadzaal.
Het gerestaureerde Stadhuis.
der
an
TD
I.
ing
rins
1AT
't
n
dat het den burgemeester en dezen raad
gegeven zal mogen zijn, nog lang in ’t ge-
ge-
was met vele
i ordinair behangsel-
geplakt op ten deele nog
gld bij vsiliM van
•sn vtjavingvir.
j te
e
en
ü-
:he
?ra
et
IA,
gld. bij v«wU«e £A
vsia «sn da!» Vv
Wij schreven, hierboven reeds dat met
deze restauratie een daad van piëteit jegens
het voorgeslacht was verricht, een daad
welke echter ook getuigt van het verlangen
naar schoonheid dat in het huidige geslacht
weer opbloeit, na tijden waarin het grofste
materialisme voerde tot daden van vanda
lisme, als waarvan het stadhuis vóór deze
restauratie de kenteekenen droeg.
Het eerherstel aan dit stadhuis verricht
bewijze hun, die om der wille van het be
houd van ons stadsschoon de uitvoering der
plannen tot verruiming van onze verkeers
wegen vreezen, dat de zorg voor dat schoon
bij dit Dagelijksch Bestuur en dezen Raad
van Sneek in goede handen is.
UWE SNEEKER COURAET
annex SHEERER COURAHT en WYMBRITSERADEEL
Vemhgat
DINSDAGS «a VRIJDAGS A VOBTD&
UHjsva?*
Vaiao vnorvaairden •varMngekoaian mat de Hellaakcoto» Algemeens Verse- TAAA
a.hujaae «iin anaa Abeuni’s «srxekard teaan enaelakkan «eer Auuu
hoopt dat ook de raadsleden bezielen zal
als zij in dit mooie milieu geroepen worden
mede te behartigen de belangen van den
middenstand, van de menschen dus wier
zorgen vele zijn en wier belooning vaak
gering is.
De heer dr. v. Rooyen sprak voor de
Ver. voor Vreemdelingenverkeer. Het doel
dezer vereeniging is deze stad meer bekend
te maken en zoo indirect bij te dragen tot
haar welvaart. Sneek heeft niet veel be
zienswaardigheden, maar nu is er een bij
gekomen, welke ongetwijfeld het vreemde-
lingenbezoek zal doen toenemen Dat be
zoek groeit toch reeds, zooals blijkt uit de
weekend uitstapjes naar onze stad, Zater
dag waren hier niet minder dan 32 gasten
in een hotel. Spr. uit de wensch dat de
prachtige nieuwe raadzaal de roem van
Sneek nog meer zal verbreiden.
De heer P e n a a t dankt voor de op
dracht, welke een bijzonder prettige was,
hoewel het een moeilijk geval van restau
ratie betrof. Spr. is volkomen vrij gelaten,
binnen de grenzen der financiën dan, door
het gemeentebestuur bij zijn werk om te be
houden en te completeeren. Spr. heeft op
zeer aangename wijze mogen samenwerken
met B. en W., h.h. Smits, Linse, de Kok en
de uitvoerenden.
De Burgemeester spreekt in het bij
zonder een woord van dank tot het college
Regenten van het O. B. W. Spr. twijfelt niet
of de raad zal gaarne het geschenk aanvaar
den. Het college van regenten heeft altijd
getoond veel voor het belang van Sneek
over te hebben, onschatbare diensten be
wees het b.v. bij de stichting van een wa
terleiding en bij de gezamenlijke aankoop
van landerijen. Spr. hoopt dat ook in de
toekomst de samenwerking tusschen dat
college en het gemeentebestuur een even
aangename zal zijn, hetgeen zal strekken tot
heil der gemeente. Spr. dankt allen voor de
woorden hier gesproken. Moge Sneek blij
ven een juweeltje aan de kroon van Fries
land en moge het in toenemende mate, ook
door het gerestaureerde stadhuis, de vreem
delingen tot zich trekken.
Hierna werd een rondgang door het ge
bouw gemaakt en '*etden .ververschingen
gebruikt.
Zoo is dan de restauratie van ons stad
huis tot een voorloopig einde gebracht.
Voorlooplig zeggen wij, omdat zij nog niet
geheel volledig is en bijv, het door den heer
Penaat ontworpen meubilair voor de raad
zaal om financieele redenen niet is uitge
voerd, terwijl ook elders nog wel verbete
ringen in het interieur zouden zijn aan te
brengen. Doch wat thans reeds bereikt is,
mag gezien worden en met deze restauratie
is een daad van piëteit en rechtvaardigheid
verricht tegenover een vroeger geslacht dat
het interieur van ons raadhuis inrichtte met
een kunstzin, waarvan de verfijïidheid door
hen vooral gewaardeerd kan worden die dit
inwendige zoowel voor als na de restaura
tie hebben gezien. Ons tegenwoordig stad
huis is een laat zeventiende eeuwsch bouw
werk, waaraan de 18e eeuw zijn tegenwoor
dige vorm heeft gegeven. De gevel was in
de 19de eeuw ontsierd door het aanleggen
van moderne ramen met groote spiegelruiten
De ramen zijn thans opnieuw van de oude
roedeverdeeling voorzien. De hooge hard
steenen stoep met dubbele trap, voorzien
van gebeeldhouwde lantaarnbasementen
(de moderne gaslantaarns daarop ge
plaatst zijn weggenomen) zijn onder toe
zicht van den gemeente-architect schoonge
maakt en waar noodig hersteld, het hout
werk is nieuw geschilderd. Het rijke en
fraaie beeldhouwwerk van bordes en trap
pen, in 1745 door Gerben Nauta van Sneek
vervaardigd voor f 1454, komt nu weer in
volle luister uit.
Opmerkelijk is het dat
Abonnementper jaar f 2.50 fr. p.
post f 3.60.
Advertentiën9 ct. p. regel, inge
zonden mededeelingen hooger, bij
Abonnement belangrijke korting
Advertentiën worden tevens grans ge
plaatst in de SNEEKER COURANT
den.
De raadzaal is nadat de oude harde verf
met heel veel moeite van het houtwerk was
afgeloogd, nu opnieuw geschilderd in mat
geslepen groen, evenals de nieuwe ba
lustrade met a jour bewerkte gesneden pa-
neelen, naar de gegeven werkteekeningen
door den beeldhouwer Ant. Fortuin uitge
voerd. De electrische kronen 'in tombac zijn
vervaardigd door de firma Winkelman,
evenals de gashaarden (deze laatste naar
het ontwerp van den architect A. P. Smits,
die voor enkele onderdeelen der restauratie
zijne medewerking verleende). Het goudleer
is door den heer Mensing van het behang
ontdaan en verdoekt, terwijl het schilder
werk en de gouden fond door den kunst
schilder Joh. Linse, Den Haag, in zijn oude
luister werd hersteld.
Wat de meergenoemde balustrade betreft,
welke tot afscheiding dient voor de publieke
tribune en welke vervaardigd is door de fa.
Dikland, in het snijwerk zijn o. a. als mo
tief verwerkt de drie kronen welke een der
vakken van het Sneeker wapen sieren. In de
electrische kronen en de haarden vindt men
in het sierwerk de letter S aangebracht.
Het plafond met bas-relief, voorstellende
Gerechtigheid, Wijdheid, Arbeid en Geleerd
heid, en fijn lijstwerk en guirlandes was
reeds vroeger afgestoken. Ook voor de
kleine onderdeelen, als krukken, raamtrek-
kers, schakelaars werden aparte ontwerpen
gemaakt. Op de vloer bracht de firma La
Chapelle een parket vloer aan naar apart
ontwerp met versierd middenstuk, corres-
pondeerend met de ruimte binnen de hoei-
ijzervormige tafel.
Gaan we van deze zaal naar het trap
penhuis. De trap was tot voor kort kakel
bont en onooglijk geschilderd (de mooi ge
sneden balusters waren zelfs verzilverd!).
Alle verf is nu door een afbijtpreparaat door
de firma Brouwer (die ook het schilderwerk
in het gebouw verzorgde,) verwijderd, zoo-
dat het mooie oude eikenhout weer voor
den dag kwam, dat donker gebeitst en in
de was gezet werd.
De vestibule. Hier zijn ook alle wand
vlakten en het plafond met mooi en gaaf
stucadoorwerk versierd. De ingang naar het
trappenhuisi wordt gevormd door een boog
op fraaie caryatide. Het schilderwerk was
even onaangenaam van kleur als van de
eigenlijke trap, de vloer bestond uit gewone grijs
De vestibule heeft thans een vloer van
Gistermiddag had de officieele opening
plaats van het gerestaureerde stadhuis-. In
de kleine raadzaal ontving het Dage
lijksch bestuur der gemeente de genoo-
digden, waaronder we opmerkten de Com
missaris der Koningin in Friesland met de
Gedeputeerden de h.h. Dijstra en de Jong
en de griffier der Staten de heer Menalda,
voorts raadsleden en oud-raadsleden, verte
genwoordigers van het Dagelijksch bestuur
van Wijmbritseradeel, besturen van de Mid-
denstandsvereenigingen te dezer stede, de
Ver. v. Vreemdelingenverkeer, dept. Sneek
der Maatschappij voor Handel en Nijver
heid, Hoofdambtenaren der gemeente, cura
toren van het gymnasium, de besturen van
bestuurdersbonden, enz.
De Burgemeester heette allen wel
kom. Op hoogen prijs stelt het D. B. de aan
wezigheid van de Commissaris der Ko
ningin, eene commissie uit Gedeputeerden
en de griffier, wier aanwezigheid bewijst
dat waar het de belangen van Sneek be
treft ook 'in het bestuur der provincie de
noodige belangstelling bestaat. Oud-raads-
leden, die de preludia tot deze restauratie
meemaakten en raadsleden, die de noodige
besluiten namen, weten hoe lang de beslis
sing daartoe heeft gehangen. Een eerste
proeve van herstel van het goudleerbehang
in 1918 door den heer Mensing leverde geen
schitterend resultaat, terwijl ook om de
duurte de restauratie toen nog werd uitge
steld. Dat deze later plotseling werd aange
pakt, was het gevolg van de periodieke
schoonmaakwoede, waarbij bleek dat de
plafonds begonnen af te bladeren. Toen
werd met de restauratie van de plafonds
begonnen, vandaar kwam men tot het
goudleer, toen tot de vloer, de trap, de
vestibule en van daar tot de kelderruimte
waar een brandvrije archiefbewaarplaats
werd gesticht. In October 1924 gingen B.
en W. een paneel van het gerestaureerde
goudleer zien bij den heer Linse en de in
druk was zoo dat machtiging gevraagd en
verkregen werd om er mee door te gaan. In
Juli 1923 had de eerste vergadering van den
raad in het rechtsgebouw plaats, zoodat de
raad twee jaar niet in het stadhuis verga
derde. Dat de gelden voor de restauratie
goed besteed zijn, zult u allen straks kun
nen zien. Op advies van den heer Kalff,
directeur van Monumentenzorg die be
richt zond hier niet aanwezig te kunnen
zijn, werd de heer Penaat te Amsterdam
met de architectuur belast, onze gemeente-
architect, de heer de Kok, verleende hulp
en hield het dagelijksch toezicht, de heer
Linse herstelde het goudleer, de heer Brou
wer werd met het lot uit een vijftal schil
ders belast met het schilderwerk, het meu
belwerk en de balustrade werd geleverd o.j..,
door den heer Dikland, de lichtkronen en! restaureerde stadhuis tot bloei dezer go
gashaarden, naar teekeningen van den heerj meente te mogen werken. Spr. wenscht den
Penaat, door de fa. Winkelman. De restau-j burgemeester geluk met het feit dat deze
ratie van vestibule en gevel werd verricht1 restauratie nog tot stand kwam voor de
door den heer Hofstra, de archiefbewaar-groote feesten. Verbaasd staat Spr. over de
plaats werd uitgevoerd door de h.h. van i kunstzin, het gevoel voor het massieve en
der Zee. Spr. hoopt dat de restauratie bij al-voor weelde van onze voorvaderen. Daar-
len een goede indruk zal wekken en dat; uit spreekt die geest van schoonheidszin en
men zal kunnen zeggen dat het Sneeker! arbeidszaamheid onzer vaderen, welke Spr.
Opmerkelijk is het dat de c.o_.—
voorgevel van later datum is dan het bor- geverfde delen.
des, deze werd n.l. gebouwd in 1760, het - -
beeldhouwwerk daarvan en van het koe- antieke witte en zwarte Naamsche tegels,
peltje op het dak is van Johan George waardoor de armoedige entree terstond een
Hempel, den maker van de bekende preek- r>j'k aanzien kreeg; ’t houtwerk is afgeloogd
stoel te Sexbierum.
Is de restauratie van ’t uitwendige betrek
kelijk beperkt geweest, die van ’t inwendige
van het gebouw was zeer ingrijpend, vooral
dan van de raadzaal.
De vroegere toestand was dat het mooie
IC gld. bij v«rller
•9 van Mn vincea
tot een nieuwe eenheid gebracht kon wor- vrije bewaarplaats, uitgevoerd door de h.h.
v. d. Zee, ingericht, waar het archief ein
delijk een veilige haven zal kunnen vinden.
Zweminrichting.
De temperatuur van het water in de
Zweminrichting was heden 17 graden.
Gevonden voorwerpen.
Aanwezig aan het bureau van politie, Nieuwe
Veemarkt, en aldaar te bevragen op alle werk
dagen tusschen IU/2 en 12'/2 uur, de navolgende
voorwerpen als gevonden gedeponeerd op
27 Juli 1925:
Hondenpenning.
Aanwezig en te bevragen bij de navol
gende ingezetenen, onderstaande voorwer
pen, als gevonden aangegeven op 27 Juli:
Haakwerk, L. Metz, Grootzand 38; gou
den broche, J. Althuisius, Parkbuurt 7;
cypersch katje, J. Dijkstra, Lijnbaanbuurt
19; rijwielbelastingmerk, G. Hofstra, Schei-
dingsteeg 2; roode strik, R. de Vries, 3e
Steenklipstraat 15; hengel, H. Tinga, Pot-
buurt 3; kinderrubberschoen, R. Bijlsma,
Galigastraat 12; gouden speld, Van Dijlk,
Parallelweg 20; donker bruin lederen siga
renkoker, J. Brandsma, Joh. W. Frisostr. 8.
Gisterenavond heeft notaris Elema alhier
in „Onder de Linden” finaal verkocht een com
plex bevattende 4 woningen met erf aan het
Kleinzand. Kooper werd de mede-eigenaar de
heer S. de Vries te Haarlem voor f 3057.
Onze stadgenoote, mej. P. Louwmans,
leerling van ’t R. K. pensionaat te Harlingen,
slaagde j.l. Zaterdag te Groningen voor de acte
van onderwijzeres.
U. L. O.-e x a m e n.
Te Leeuwarden zijn geslaagd voor di
ploma A Uirk Kuipers, Pieter v. Manen,
Oerard Hendrik Sikken, Anna Elisabeth
Waringa en Qerritje Bruinsma te Sneek,
Oeert Brtmtr te Balk, Pieter Groenhof te
Sloten en Zuster de Boer te Nijland.
Voor diploma B: Catharinus Groeneveld
te Sneek, Thomas Nijdam te Stavoren.
LANGWEER. Uitslag van de alhier ge
houden hardzeilpartij
Groote kieljachten: prijls Roekoe van Olij
en van der Weij te Sneek; premie Anna van
van der Meer te Sneek.
Regenboogjachten: prijs Swalker van
Hendriks te Sneek, premie Waterrot van S.
Kuipers te Sneek.
Tjotters: prijs Marie van v. Dijk te Hom-
merts, premie Cornelia van J. Hazelhof,
Goïngarijp, 2e premie Bennie van Schoegje
te Hommerts.
Standaardjoliën: prijs Darling van H.
Vrolijk te Sneek, premie Fluks van J. Licht-
hart te Sneek.
_r- stucadoorwerk dik onder witkalk zat, het
dig zal verdwijnen, mocht men er echter de fraai gesneden houtwerk was met
naar uitsteken, dan heeftlagen verf bedekt, een c
rounl Hinno /-»»-» 5 rvinr+i/a W71S £TGr»lTlI
hoopt dat de raad dit geschenk” welzal I goed geconserveerd' goudleer, er was een
willen aanvaarden. I vuren vloer met versleten tapijt, er waren
De heer K. Me'ima sprak namens del weinig sierlijke gaskronen en haarden, ba-
drie Middenstandsvereenigingen. Spr. hoopt I lustrade en verder meubilair.
De heer Willem Penaat van Amsterdam,
de restaurateur, had tot taak herstel van
het bestaande en toevoeging van nieuwe
onderdeelen, zooals electrische kronen, gas
haarden, balustrade, banken, vloerbedek
king, enz.
Het Gemeentebestuur kon zich vereenigen
met het nieuwe standpunt inzake dergelijke
restauratie, ook door deze architect inge
nomen, n.l. geen stijlcopie, maar moderne
vormgeving, die met de bestaande vormen
gld. bij lavas*
lang* invaliditeit «vU
gld. ingeval van «var- gld. bij verilee van
lijden binnen SQ d. Iv" Mn hand, vaat e! aag
lohan George waardoor de armoedige entrée terstond een
’4 4, 1 rorl/ o ofrrol/Anrrrl
en in een even getinte witte kleur geschil
derd.
Het leggen der tegels enz. is uitgevoerd
door de fa. Hofstra.
In deze vestibule is thans opgehangen een
door het Rijksmuseum in bruikleen afge
staan schilderij (bloemstuk) van den schil
der Eelke Jelles Eelkema, den bloemschil
der die in 1788 te Leeuwarden geboren
werd, reeds als kind het gehoor verloor, in
1837 bovendien blind werd en in 1839 over
leed. In de kleine raadzaal hangt thans het
schilderij van IJdema, door het O. B. W.
de gemeente aangeboden, een aquarel van
Elsinga en werk van Ids Wiersma.
In deze kleine raadzaal en de burgemees
terskamer is voorloopig niets veranderd, al
leen zijln de gaskronen door electrische kro
nen in tombac in hetzelfde type als van de
raadzaal vervangen.
Nog vermelden wij dat boven, naast de
groote raadzaal een aardig kamertje voor
vestiaire ten dienste der raadsleden is in
gericht.
Onder het stadhuis is een ruime brand-
stadhuis tot een bezienswaardigheid
stad, een der juweelen in de kroon der pro
vincie, is geworden.
De Commissaris der Koningin
wenscht de gemeente geluk met de schoone
restauratie. De geest die uit dit werk
spreekt, de eerbied voor wat onze voor
ouders wrochten, de poging om te behou
den wat de stad aan schoons oplevert, dat
is het echter vooral wat lof verdient. Dat
is het prijzenswaardige dat men hier poogt
de goederen van het voorgeslacht te behou
den en te vermeerderen. Spr. hoopt dat ook
de geest van dat voorgeslacht in het stads
bestuur zal doorwerken, van dat voorge
slacht, dat Sneek vooruitgebracht heeft en
gemaakt tot wat het is; dat zal niet alleen
het stadsschoon dezer gemeente, maar ook
haar materieele bloei ten goede komen.
Namens het college van regenten van het
O. B. W. sprak de president, de heer P.
S i k k e s, die er op wees dat onze tijd
twee stroomingen te aanschouwen geeft,
die spr. zonder in een nadere waardeering
te treden, eenvoudig naast elkaar wil stel
len. Eén is zuiver gericht op het bevorderen
van de belangen van handel en nijverheid,
voor deze wil men ruim baan maken, en
alle beletselen opruimen. Daarnaast heeft
men dan de strooming, die met een blij oog
kijkt naar wat het verleden ons aan schoon
heid bracht. Beide stroomingen hebben haar
uitwassen, doch het is een bijlzonder geluk
kige omstandigheid dat ons gemeentebe
stuur belangstelling heeft voor beide, zoo
als eenerzijds blijkt uit deze restauratie, an
derzijds de heer Commissaris der Ko
ningin zal Spr. ten goede houden, dat hij
er hier even aan herinnert uit de poging
tot verruiming onzer verkeerswegen, die al
zooveel stof opgejaagd heeft en nog wel zal
opjagen. Dat ook het college van Regenten
oog heeft voor beide stroomingen, kan blij
ken uit het feit dat het in het verleden bijv,
het park deed aanleggen en steun ver
leende voor de stichting der waterleiding.
Ook thans wenscht het zijn waardeering
uit te drukken voor de verfraaiing van de
stad en het meende dat het best te kunnen
door het gemeentebestuur een schilderij aan
te bieden van IJdema, voorstellende ’t stuk
bolwerk dat hier nog niet is afgegraven. Spr.
hoopt niet dat dit schilderij de profetie in
houdt dat ook dit stukje stadsschoon spoe-
(-j1_i
schennende hand 1 2
men het in ieder geval thans op doek. Spr. j papiertje
willen aanvaarden. i vuren vloer met versleten tapijt, er waren
)3
n
n
n
B-
9
s»
n
'TT?’:
:e
k
L
