Miss Blanche
H
De ramp in den Achterhoek.
UlklNl Orgui fa liniiti Imt
Vuaehgni
zoo iso
I
n WYMBRITSERADEEL
annex SHEERER COURANT
75 C ÏÏ.’XÏÏ," 50
'fl
;n
a’s
i’ I
OS
I
Li
I
>de
te
Advertentiëh9 ct. p. regel. Inge
zonden tnededeelingen hooger, bij
Abonnement belangrijke korting
Advertentiën worden tevens grans ge
plaatst in de SNEEKER COURANT
DUTiDAGA n VRUDAG8A YOKD8
Uïiftvwni
Brandenburgs Co.,
Awrax ToiefMB 150-
1
De Koningin in Borculo.
Nog een slachtoffer.
het bezoek aan Lochem naar
lllljll nog ciciu x.ijii uiuu. 1 -
tn het dorpje Kilder, behoorende tot de ge- j geleidde naar de drie Borculosche patiënten,
M
,n.
Buitenlandsche deelneming.
ik.
Een nationaal steuncomité.
en
IF
Een verslaggever van het Huisgezin heeft een
i
J
te voorkomen.
„De wonderlijke kracht van den wervelstorm
De Koningin werd in het ziekenhuis te De- I
venter ontvangen'dooi den directeur, die haar i
van
Zie
gia. oij verliet
oen vine er
dien
zware
post f 3.60.
De- verwoesting te Zeeland.
Het verhaal van den praeses van het verwoeste
Wooster.
jia. 01) veru»» van
Mn hand ««at
01) levant
Tanga invaliditeit
uit hun aan de grens geweerde auto’s en van werden neergezet, de sigarenfabriek van de fa.
hun fietsen gestapt, er overal kunnen passeeren.
En zoodat alle menschen behoorlijk worden ge
voed; de tweehonderd gewonden verbonden
zijn; de zwaarste gevallen, een tiental, wegge
voerd zijn naar ziekenhuizen in den omtrek, en
dat ook aan de vijf doode lhannen, die onder het
puin uitgehaald zijn, een stille rustplaats is ge
geven.
De organisatie van dit werk wordt geleid op
het mee zwaar geteisterde raadhuis, dat als een
stafkwartier is, met een geïmproviseerde ambu-
dames met open schalen rond voor de slacht
offers. De hulpvaardigheid bleek groot te zijn;
zij is een goede Hollandsche eigenschap, die
zich ook verder niet zal verloochenen. Een klein
voorbeeld hiervan was de bereidwilligheid van
de telegraafambtenaren te Zutphen, die i üj ge
legenheid gaven, dit relaas,na hun bezetten tijd
voor het ochtendblad te seinen.
ren
kappelleke de Mis opgedragen om God te dan
ken voor ons persoonlijk behoud.
De k|ok is stil blijven staan op tien minu
ten over zes, maar het moet kwart na zes
Maandagavond geweest zijn toen ’t onheil plaats
woeste Dominicanerklooster, pater M. Wenne-
kendonk O. P. Deze vertelde o. m.:
Menschenlevens hebben we niet te betren
en onmiddellijk heb ik hedenmorgen in ’t
Gelderland, te Brummen; mr. D. P ,D. Fabius,
lid van den Raad van State, te ’s Gravenhage;
mr. Abr. van der Hoeven, lid van de Eerste
van den schoenmaker Jansen was in puin
gewaaid. Jansen zelf werd zwaar gewond en
men vreest voor zijn leven. Twee boerderijen
van Borkus en Peters zijn door den storm ver
nield. Men schat de schade hiervan op f 10.000.
De molen van de weduwe Willink werd, zooals
meri dat noemt, van de vang geslagen. De wie
ken werden door den cycloon in duizelingwek-»
kende vaart rondgedraaid, totdat de geheele
molen in elkaar weid geslagen. Men heeft een
stuk van de wieken 3 K.M. verder terug gevon
den. Er werd ons hier verteld, dat tijdens den
Dé eerste hulp is verleend direct na dén camp
door dokter Schey, bijgestaan door de tijdelijke
wijkverpleegster zuster Van der Ham, die sa
men den ganschen nacht aan het werk zijn ge
bleven. Nog denzelfden avond hebben twee dok
toren, die met vacantie in den omtrek logeer-
tegênwoordiger van den directeur-generaal der den, zich bij hen gevoegd. Uit bet belangStel-
posterijen en telegrafie, en met de verschillende lend publiek gingen veisch iden heerei. en
commissies, die hij uit de burgerij mobiel had
gesteld, vond de heer De Muralt ook nog tijd uw
correspondent te woord te staan, zij het telkens
onderbroken door burgers, die zijn raad kwamen'
vragen.
Het pleit toch wel voor „De Siga
ret”, dat dmzenden rockers da
gelijks herhalen:
Geef MIJ maar
stormende gevaarte. Een broeder, die bij de
deuren zich bevond, trachtte ik nog toe te
schreeuwen: „sluit de deuren... toe”. Maar
dat allerlaatste woord kon ik niet eens meer zeg
gen. De donder overstemde mijn woorden. De
tornado bulderde mijn uitroep dood. Met een
„red u, de toren valt in”, had ik nog de werk
lieden kunnen waarschuwen, om met mij langs
t priesterkoor naar de sacristie te gaan onder
een hagel van neervallend glas en puin. Het
glas en ’t gruis drongen diep in de kleeren,
maar verwondden ons niet.
Wat we in die oogenblikken hebben door
leefd, is niet te beschrijven. Het was inmiddels
duister geworden. Een wenteling van draaiende,
wielende wolken of luchtgolven stormde door
het ruim. Dan stond plots de kerk voor één
moment in hel lichtOf de bliksem is inge
slagen? Ik weet het niet, al werd de kerk toen
ook fel verlicht. Ik weet alléén, dat het oogen
blikken waren van verschrikkelijke ontzetting.
Te midden van ’t neerstortend glas bereik
ten we. door deze nauwe deur hier, de onmid
dellijk pal achter het priesterkoor gelegen sa
cristie. Wij wilden door de andere tegenover
liggende sacristiedeur ons naar het klooster be
geven maar de deur was beklemd geraakt.
Wij gevoelden ons als in een val opgesloten. De
deur liet zich niet verwikken. Toen heb ik, met
de kracht van angst en ontzetting, deze gothieke
deur eenvoudig stuk geslagen. Nu zou ik het
onmogelijk meer kunnen!
Zoo kwamen we in de kloostergang, onze
broeders stonden daar allen saamgestroomd,
maar 'n dichte nevel van grijsachtig stof belette
ons goed te zien. Dadelijk er op sloeg de nevel
van stof neer. Eerst toen konden we ontwaren,
dat niemand gewond was.Maar de steiger-
zetter, verschrikt en ongerust over zijn gezin,
is dadelijk daarop uren, uren gaans te voet naar
Nijmegen gegaan.
Begrijp wel: dit alles geschiedde in veel kor
ter tijd, dan ik het u vertel. Ik schat den tijds
duur op 1 >/2 minuut. Maar de angst, de ver
schrikking, de geestelijke ontsteltenis en mate-
rieele schade waren enorm groot!
Een voorloopige berekening doet de schade
aan klooster en kerk op twee ton ramen.
Maar hoever de vernieling gegaan is, kan nog
niet met eenige zekerheid worden vastgesteld.
De Duitsche gezant heeft aan de Nederland- j fondsje door de boeren bijeengebracht (die
i sche regeering zijn deelneming betuigd met de j immer van hun armoede nog hun penningske
weggeslingerd. De geheele weg, dien de cycloon j ramp, die verschillende plaatsen in het Oosten I voor de verfraaiing van Gods woonstede heb-
-- - i ben over gehad, gelijk in onze kroniek meer-
De Belgische gezant heeft, in opdracht van malen vermeld) om het priesterkoor opnieuw
en hier in den tuin neergeworpen, met de spits
gelukkig zonder lichamelijk
hoofd vloog de toren
Kijk eens hier naar dit bewijs, dat de tor
nado hevig is geweest! De draaikolk is het raam
onze groote spreekkamer binnengestormd,
nu eens het rolgordijn vier, vijfmaal
rondgedraaid als een koord er hangen, zwart
besmeurd. Het vloerzeil is ter hoogte van ’t
raam over heel de diepte der kamer van den
vloer gerukt, een kast mede verschuivend. In de
kamer werd een groote wanorde aangericht.
Alles en alles wijst op een kracht met een
sterke draaiende beweging.
Ik was in de kerk, toen de ramp ons trof.
Want het inwendige der kerk zou worden ver-
Geen en baron van Heemstra, commissaris der fraaid en daarom was ik met den steigerzetter
J,J en diens twee helpers dien middag in het kerk-
gebouw, waaruit ik gelukkig Ons-Heer had weg-
gehaald, juist met het oog op de werkzaam-
i heden, die moesten worden verricht. Er was een
nenlandsche zaken en landbouw is opgericht I Dat ben ik nooit, maar toen ik door de open
een nationaal steuncomité tot leniging van den I kerkdeur keek, schrok ik toch zeer door het aan-
1 nood in de geteisterde streken. Leden van het
j comité zijn de heeren dr. C. J. K. van Aalst,
I president-directeur van de Ned. Handel-Maat-
schappij, te Amsterdam; S. van den Bergh Jr.,
lid van de Eerste Kamer, te Wassenaar; jhr. S.
In het geheele gebied, waar de cycloon pas- van Citters, oud-commissaris der Koningin in
Marie Manders, werd gedood, terwijl haar broer j
een beep brak en tal van ernstige kwetsuren
kreeg.
Voorts werden 2 personen door een omver
waaiende auto gevaarlijk gewond, zoodat opne
ming in het ziekenhuis noodzakelijk was. Het
aantal stuks vee en varkens dat is omgekomen
is nog niet bekend, doch is vrij aanzienlijk.
Een 500 groote Canada-boomen liggen afgp-
knapt dwars over de wegen van Langeboom
naar Zeeland.
De toch reeds enorme schade wordt nog ver
hoogd doordat ai het graan blootgesteld, ligt
aan den aanhoudenden regen.
De verwoesting van Borculo door een cycloon.
De redacteur van de „Onder de Menschen”
rubriek schrijft van zijn tocht naar Borculo het
volgende in de N. Rt. Ct. van 12 Aug.:
De. prachtig heerwegbaan van Zutphen over
Ruurlo, met zijn statig geboomte als een allee
maakte vanmiddag, opgefrischt door den regen
en nog telkens weer door nieuwe piasbuien
schoongespoeld, in geen enkel opzicht den indruk
van te voeren naar het tooneel van een natuur
ramp, zoo trtaansch van geweld, als wij in ons
gematigd klimaat misschien nog nooit hebben
ondervonden. Integendeel hadden de dreigende
luchten de vakantiegangers geenszins vermogen
af te schrikken, en in schier eindeiooze files van
auto’s en Wielrijders bewogen zij zich daar
voort, alsof uit alle zomeroorden van het Gel-
dersdhe de vlucht voor vandaag juist daarheen
was.
Maar voorbij Vorden moesten chauffeurs en
fietsers hun onbezorgde vaart voor 't eerst on
verwachts remmen, want daar lag een zware
eikenboom neergesmeten dwars over den weg,
het wortelstel uit de aarde hoog omgekanteld.
En slechts over den berm kon het verkeer be
hoedzaam worden voortgezet.
De verwondering over dien gevallen en toch
gaven reus werd eerst beduchtheid, toen ont
steltenis, eindelijk verbijstering, voor wie den
klinkerweg verder vervolgden. Want meer en
meer eiken en beuken waren uit het eindeloos
lange gelid dier nauwe lanen als gekanteld in de
voile weelde van hun loover; en weldra waren
’t kruinen, stronken en takken over de gevelde,
midden doorgebroken en versplinterde stammen,
waartusschendoor in de diepte een pad was
gebaand. Een aardbeving scheen door de bos-
schen en de schoone gaarde van de buitenplaat
sen te zijn gevaren, die overal boomen schots en
scheef, en wankel over elkaar heen, uit den om-
gewoeiden boschgrond had achtergelaten in een
duizelingwekkende verwarring.
Deze woestenij werd steeds beklemmender
langs den weg van Ruurloo naar Borculo, waar
langzaam aan de reeds wat op zij gedragen en
afgezaagde staketsels van hout en groen, in
een wrangen geur van groen sap, aan een zijde
omhoog gingen langs en over de huisjes, waar
van de daken dan ten deele ingestort waren.
Op den akker lag de oogst dooreengeroerd en
verflenst, en de ijzeren telefoonpalen waren ver
wrongen neergebogen of uit den grond gerukt,
verward in de draden, alles liggende in zuid
oostelijke richting, die de wervelwind hier had
afgemaaid. De hooischelven, de moestuinen, de
schuren, de boerenwagens, de bloemperken, ver-
hanseld tot een moes van nat-geplensde deso-
latie. Dan opeens een door een wonder bevoor
recht streekje, waar zelfs geen zonnebloem was
geknakt.
We kwamen door den tol heen, die op het
gisteren nog zoo welvarend schilderachtige
stadje openging, en de baas zei: „De heele stad
is verwoest. Er staat geen huis meer ongedeerd,
geen toren, niets meer. Vijf dooden zijn er onder
’t puin uitgehaald. Maar hoe weinig is er nog
opgeruimd kunnen worden.”
Met deze enkele woorden in hun noodlottige
kortheid zou ik kunnen volstaan. Want wie is er
in staat de ellende te beschrijven van een in
enkele minuten totaal vernielde stad, van een
op slag volkomen geruïneerde bevolking? Een
beeld brachten puin en drassigheid tusschen al
die ineen gekraakte, ten deele of geheel inge
storte huizen in herinnering: een na een lang
beleg totaal platgeschoten stad, waar de bewo
ners in hun zielige berooidheid verwezen, en
totaal vervreemd rondwaren, nu zij er geen on
derdak, geen slaapplaats, niets meer dan een op
den regen openstaande ruïne hebben. Dat waren
hun eigen woningen. Daar zijn zij temidden van
het neergestorte en vernielde huisraad uit win
kels en kantoren, uit huiskamers. Het steekt om
hoog door de balken heen in de dreigende lucht.
Een gigantische oerkracht is daar doorheen ge
werveld en heeft er niets gespaard, geen huis,
geen boom, geen kerk, geen villa, geen stulp; en
in enkele minuten de een zegt twee, de ander
drie, want wie telde den tijd in zijn doodsangst
is heel deze stad, die door de eeuwen heen
zich gevormd, uitgebreid en ontwikkeld had, tot
vrijwel puin geworden.
In duisternis; want natuurlijk is het electrische
net volkomen verwoest. Zonder drinkwater,
zonder voedsel, overal versperd door de blokken
metselwerk, de balken, de boomstammen, heele
daken, huisraad, de oogst, deuren en vensters,
het kostbaarst bezit en de sjofelste inboedels
alles vaal en waardeloos geworden, gedeukt,
gekneusd, versplinterd, onder modder en stof.
Met wat schamele planken is zoo’n brokkelige
gevel dan nog een beetje dichtgemaakt, om er
achter ten minste eenige schuilplaatsen te ma
ken voor de ontdane gezinnen, de bange kinde- geweerd. „Voorts heb ik laten omroepen, dat
ren, die, na in de ontsteltenis mede gedeeld te bij de eerste verschijnselen van storm alle hui-
hébben, den heelen nacht buiten hebbben ge- zèn verlaten moeten worden om nieuw onheil
waakt.
Doch wat opvalt in deze onbeschrijfelijke
ramp, is de rust, de kalmte, de stipte orde van blijkt onder meer hieruit, dat ’n motorfiets werti
het werk om te helpen, om te ruimen. Zoodatopgenomen en tweehonderd meter verplaatst,
nu die duizenden nieuwsgierigen van buiten af, dat verscheiden daken een eind van de huizen
..:x if x i J- x..
Van Dassen totaal is afgebrand.”
Toen ik afscheid nam van -den burgemeester,
drukte hij mij de hand, keek mij even ernstig
in de oogen en zei:
„Zeg uw lezers, dat verscheiden burgers van
Borculo tot zelfmoord worden gedreven, wan
neer zij niet met geld geholpen worden.”
Een officier vertelde mij, dat hij onder het puin
van een boerderij tweeduizend gulden had ge
vonden. Zoo is alle bezit letterlijk door den
storm weggeslagen.
vermocht de lende plaatsen in het Oosten van ons land heeft) zetter en zijn beide helpers onder mijn leiding
i enkele beelden van de consoles langs de wan-
den hadden genomen en in het priesterkoor had-
tfia mj >«rUM tok, it
«au vHavingar 43
genomen heeft, is door gevallen boomen afge- van ons lar|d beeft geteisterd,
teekend. Naar we meenden te constateeren, is _t
de strook; dien de cycloon verwoestte, ongeveer 1 zijn regeering, deelneming betuigd aan de Ne- I te polychromeeren en enkele ramen te herstellen.
1 a 2 K.M. breed.'Alles wat daarbinnen ligt, derlandsche regeering met de ramp, die verschil-Een onweer kwam opzetten, toen de steiger-
is vrijwel weggevaagd. Niets i
kracht van den wind te weerstaan. getroffen.
Men kan gerust aannemen, dat duizenden
boomen zijn neergeveld. Hooi en korenoppers Een nationaal steuncomité. 1 den geplaatst. Een der mannen stond op de
zijn door den wind meegenomen. Wij spraken j I ladder en voegde me nog toe, toen ik teekenen
een boer, die een korenopper bij zijn huis had Door bemiddeling van den minister‘van bin-1 van onrust gaf: „Zijt ge zoo bang voor onweer”,
liggen, welke hem niet toebehoorde, en waar
zij vandaan kwam wist hijzelf niet. In de tele
foondraden langs den weg hangen hier
daar korenschoven, die men eveneens vindt op
de wegen en in de sloten en grachten. Land
bouwwerktuigen-, die buiten stonden, vindt men
soms- een kilometer verder terugc
Valgana ««orvuurew» NallanNaana l|||IÜ giO
HeriwggWT-ftoaifc t» SahledsH «Üd «dko Itoenxxtv«rs«k«rd tegen engelakken eee» evvv
Wat burgemeester De Muralt vertelde.
De burgemeester vertelde mij het volgende:
„De stad Borculo bestaat uit vier kerkelijke
gemeenten met vier kerken: Gelselaar, Geeste-
ren, Haarloo en Borculo. Zij tellen te zamen
vijfduizend inwoners. De geteisterde kom heeft
er ongeveer 1600. De buurtschappen hebben
weinig geleden. Het ontstellend natuurverschijn
sel deed mij denken arfh de Japansche taifoon
een zware onweersbui, een duisternis, zoo
zwart, dat overal het electrische licht werd aan
gestoken.
„Toen zag ik een
hoorde het aankomen, als brullende. Mijn huis
weid er grootendeels door vernield. De bekende I meente Bergh (Geld.) had de cycloon flink huis-
groote boomen in mijn tuin, waar dertig men- i gehouden. Berichten hieromtrent waren nog met
schen onder konden zitten, werden versplinterd naar buiten doorgedrongen. Een boerderij was
in enkele seconden, en toen het om ons heen boor den bliksem getroffen en totaal afgebrand,
al weer stil was, hoorde ik als wegrollende don- 1 t Huis
der het geluid; de verwoesting zette zich voort,
nam den toren van de Roomsche kerk op en
zette hem weg, kneep de Romaansche kerk op
de markt in puin, en liet geen enkel huis onge
deerd, zoodat het nu overal tusschen die nog
staan gebleven muren binnenregent.
„Houden wij nog een regenperiode, dan is
aanstonds een algemeene verplaatsing van de
dakloozen onvermijdelijk. Maar in ieder geval
moet van alle kanten financieele steun aanstonds
binnenkomen om het onheil niet tot het uiterste
te laten voortduren. In een korte toespraak tot
de notabelen heb ik vandaag gezegd, dat de
regeering zeer zeker mijn zwaar getroffen ge
meentenaren tegemoet zou treden, naar billijk
heid, zonder onderscheid van rang of stand,
omdat allen even zwaar getroffen zijn en er
van verzekering tegen deze ramp geen sprake
kan wezen. Dit plaatselijke leed zal nationaal
gedragen worden door den staat en door par
ticulieren.
„Vanmorgen is de commissaris der Koningin
gekomen en heeft gezien, dat het werk mar
cheert. Ieder weet zijn taak. De bevolking draagt
haar leed gelaten, omdat zij weet, dat een hoo-
gere, geen menschelijke macht het haar heeft j
aangedaan. Ik schat de waarde op drie millioen.
Wordt hierin niet voorzien, dan beteekent dit
volslagen armoede voor onafzienbaren tijd. De
burgerij bestaat meerendeels uit welvarende
middenstanders, uit nijveren, die de boeren voor
zien van wat zjj noodig hebben, veelal winke
liers, die door zuinigheid en ijver een eigen huis
hadden gespaard.
„Ik heb gisterennacht telegrafisch de regee- j
ring en de noodige autoriteiten ingelicht en den
minister van oorlog verzocht om genie-soldaten
met hun officieren, ten einde te zorgen voor het i
opruimingswerk, en het verleenen van onderdak
en van voeding. Dat deze tweehonderd man
per slot ook ingekwartierd en door ons gevoed
moeten worden, berust waarschijnlijk op een
vergissing, want tegen den avond zijn hun keu
kenwagens gekomen. Voorts werd er voor de
noodige politie gezorgd ter bewaking.
„De burgemeesters der omliggende plaatsen
hebben voorbeeldig geholpen, alleen reeds door
het noodige brood te zenden, want de bakkerijen
zijn ook vernietigd. Autoriteiten op het gebied
van hygiëne namen den toestand op. Talrijke
doktoren verbonden, met behulp van enkele zus
ters, de gewonden, die meest allen hoofdwon
den en fracturen hebben opgedaan. Dat bij deze
geweldige ineenstorting het aantal dooden voor-
loopig slechts vijf bedraagt, schijnt een wónder.
De brandweer uit Zutfen rukte reeds Dinsdag
morgen aan om door het afzagen van versper
ringen door omgevallen boomen en verder op
ruimingswerk de straat vrij te maken. De genie
heeft dit nu overgenomen.
„Ik vaardigde op zware straf tapverbod uit,
omdat ik vernomen heb. dat zeer slechte sujet
ten al onderweg zijn naar Borculo. Vannacht
zullen alle vreemdelingen van de straat worden
die alle1 Kamer, te Rotterdam; dr. N. M. Josephus Jitta,
of minder ernstig beschadigd waren. Van 1 vice-voorzitt'er van het Oranje Kruis, te ’s Gra-
venhage; jhr. H. Loudon, te Wassenaar; mr. F.
A. C .graaf van Lynden van Sandenburg, oud-
commissaris der Koningin in Utrecht, te ’s Gra-
I venhage; mr. W. A. Mees, te Rotterdam; mgr.
i dr. W. H. Nolens, minister van Staat, lid van
de Tweede Kamer, te ’s Gravenhage; F. J. M.
van Ogtrop, te Amsterdam; jhr. J. H. Roëll,
vice-voorzitter van het Nederlandsche Roode
Kruis, te ’s Gravenhage, en F. M. Wibaut, wet
houder van Amsterdam.
Er zal nog een eere-comité worden gevormd.
Alleen te Borculo wordt nu de schade op 6
millioen gulden geraamd.
Het hoofdbestuur van ’t Nederlandsche Roode
Kruis heeft telegrammen ontvangen van den
Internationalen Bond van Roode Kruisvereeni-
gingen te Parijs en van het Belgische Roode
Kruis, vyaarin zij levendige deelneming betuigen
in de nationale ramp, welke ons getroffen heeft
en hulp aanbieden. Het Nederlandsche Roode
Kruis heeft, met dankzegging voor de zeer ge
waardeerde sympathiebetuiging, de hulp aan
vaard.
De Nationale Bankvereeniging en de Rotter-
damsche Bankvereeniging hebben op al hun
kantoren hun kassen opengesteld voor de stor
ting van bedragen tot leniging der stormschade
in Borculo. Deze bedragen worden gratis gegi
reerd naar het kantoor van de Nationale Bank
vereeniging te Borculo en zullen in groote dag
bladen verantwoord worden. De Hoofddirectie
der Nationale Bankvereeniging heeft de lijst
geopend met een gift van f 1000.
hier verpleegd, nl. twee vrouwen en één man.
Daarbij was een echtpaar, waarvan de vrouw
wegens een beenfractuur, de man wegens een
gebroken arm wordt verpleegd. Van de andere
patiënt is eveneens een been gebroken. De
Koningin informeerde naar de familieomstandig
heden der patiënten en naar de omstandigheden,
waaronder zij door de ramp werden getroffen.
Zij scheidde van de patiënten met een handdruk.
Daarna begaf H. M. zich naar de twee Borcu
losche patiënten in het St. Jozefs gesticht. Zij
v^erd "daar ontvangen door den loco-burgemees-
teiwethouder Krooshof, en door den wn. Com
missaris van politie inspecteur Wuyster. Ook
hier onderhield H.M. zich met de patiënten.
j Daarna vertrok zij Weder per auto. In het
cycloon de lucht geelzwart was. Men kon geen gevolg van H. M. bevonden zich baron Van
3 meter voor zich uit zien.
Wat ons op een tocht door het geteisterde Koningin in Gelderland,
gebied vooral opviel is, dat slechts weinig boo
men ontworteld zijn. Vrijwel alle zijn boven
den grend afgebroken. Van de meeste zijn stuk
ken van 1 tot 2 meter van den stam blijven
staan. Sommige boomen zijn tientallen meters
noodweer mevr. Dijkman onder een instortenden vervolgens bezochten zij ook de gewonden, die hichtkracht ais
muur is geraakt en gedbod is. i ondergeoracht zijn te Zutphen en Deventer. I e weest, hem wentelend en keerend. En dat alles
I Deventer was prinses Juliana niet bij haar moe- j binnen anderhalve minuut naar schatting
Door het geteisterde gebied 1 der. Zij was na het bezoek aan Lochem naar
vuoi nei geieisicrue geuieu. Een onzer broeders (wii wonen hier met
j 1'jom gegam ijen pafcrh e)l ac|lt broeijers) wilde fOen het
Een andere correspondent van de N. Rt. Ct. De Komngm werd m het z.ekenhms te De- „oodv,etr naderd
violetkleurig schijnsel. Ik schrijft nog aan zijn blad: venter ontvangen door den directeur, die haar ken om d(? waschhok te sluiten,
naar ik meen, of om iets anders te verzorgen.
Hij werd opgetild en iets verder neergeworpen,
letsel. Over zijn
Opmerkelijk voor de energie van sommige
notabelen was, dat ik de Avondpost rond zag
brengen of er niets gebeurd was, uit het zoo
bouwvallig geworden postkantoor. In den tele-
lance. Dit alles wordt gedirigeerd door den on- grafischen dienst wordt door motorrijders op
vermoeid frisschen, vaardigen burgemeester jhr. paburige kantoren voorzien. Tientallen fotogra-
De Muralt, die immers als ingenieur in Zeeland i fen waren bezig de ruïnes te fotografeeren en
zoo vaak bij groote rampen, door de zee ver- dit gebeurde ook in de lucht met een twee-
oorzaakt, in dit reddingswerk is geschoold. 1 dekker.
Onder zijn eindeiooze besprekingen, sedert
Maandagavond, nacht en dag door, met de offi
cieren van de hulptroepen der genie, met de
talrijke zich beschikbaar gestelde doktoren, met
den commandant der marechaussee, met de
verplegers van het Roode Kruis, met den ver-
j seerde, is geen huis onbeschadigd. Het is on
doenlijk een opsomming te geven van alle ver-
I nieiingen, doch op onzen tocht zagen wij hon
derden boerderijen en woonhuizen,
meer
de een was het dak weggeslagen; van de ander
was een stuk van den gevel ingedrukt. Wij I
zagen een groote boerenschuur, waarvan het i
dak verdwenen was. De boer wees ons, dat bij
een buurman op het land ’t dak vrijwel geheel I
ongeschonden terecht was gekomen.
Vruchtboomen zijn bij honderden vernield.
De veldvruchten zijn tegen den grond geslagen;
koolakkers zijn op sommige plaatsen geheel
verdwenen. Telefoon- en telegraafpalen zijn ver
nield of als ijzerdraad gebogen. De draden slin
geren overal langs den weg. Kortom, alles wat
door den cycloon gepakt werd, was reddeloos
verloren. Hoeveel schade hier overal is aange
richt zal eerst later kunnen worden vastgesteld
daar het vrijwel onmogelijk is daaromtrent ook
maar eenigszins betrouwbare gegevens te ver
krijgen.
Te Langeboom zijn 23 boerderijen bijna ge
heel verwoest en in puinhoopen herschapen.
De geweldige kracht van den orkaan was o. m.
hieruit af te leiden dat het dak van een boerderij
bovenop de puinhoopen van een 8 Meter verder
staande schuur neergesmakt is. De R.-K. kerk
te Langeboom is bijna geheel ingestort. De toren
is over een zijbeuk heen ben meters wegge
worpen. Na deskundig onderzoek werd de kerk
gesloten, daar er groot gevaar voor verdere
instorting bestaat. Het klooster der paters do
minicanen van Huissen is eveneens ernstig ge
teisterd.
De tornado heeft ongeveer twee minuten ge
duurd.
Het ergst werd het dorp Zeeland geteisterd.
Daar zijn 67 boerderijen en schuren in puin ge
legd. Een jongen van 17 jaar, de eenige zoon
van den landbouwer van der H., werd door in
stortend gruis op slag gedood. De vader en de
moeder werden levensgevaarlijk gewond in het
ziekenhuis opgenomen. De toestand van de
moeder is hopeloos. Een meisje van 12 jaar, gesprek gehad met den praeses van het ver
hel opruimingswerk van de genietroepen! weg te vagen. Zie eens hier: die kerk in puin,
deze eeuwenoude boomen ontworteld,
klokketoren in zijn massaliteit met zijn
j den trein, die afgehaakt was aan het station te als een veer over het belendende gebouw getild
..t u 1 i.j. I en -n den tu-n neei-gew01-pen mef de gpjfs
Uit Ruurloo wordt nog bericht, dat in de Buurt-H. M. en de prinses een bezoek gebracht aan nog wel. in tegengestelde richting van zijn val
schap in ’t Broek Maandagavond tijdens het de patiënten in het .ziekenhuis te Lochem en naar de kerk gekeerd: bewijs tevens hoe een
noodweer mevr. Dijkman onder een instortenden j vervolgens bezochten zij ook de gewonden, die luchtkracht ais een kurkentrekker is bezig ge-
De Koningin en Prinses Juliana hebben
Woensdagmorgen eén bezoek gebracht aan Bor
culo. Zij werden ontvangen door Borculo’s ge
meentebestuur in het ontredderd gemeentehuis vond. Hoe luttel tijds zal God op den ladtsten
en gingen toen te voet de bouwvallen der stad oordeelsdag noodig hebben, om alles op aarde
bezichtigen. Het aantal toeschouwers was
overgroot.
Om 12 uur hebben zij in den eetwagen van I ijzeren gebinten en klok van het kerkda'k gerukt,
i Lochem, het noenmaal gebruikt. Daarna hebben
H nu dp nrinsps ppn hpynpk crp.hracht aan I
11, tn viv pi iiiovo s-vn ^vr/iuviii
de patiënten in het .ziekenhuis te Lochem en i
