MissBlanche
Co.
H
ffclsil Ürgua iit lianiti hui
Y'SïnchflMft
I
ctie
en
IB
r
Nieuwstijding*».
-I
So. 96
0’S
i
watervloed in
A. H.
vens te verschaffen. Zij vestigde er tevens
zoo-
irten.
(3EODAGS w V&UDASêAVOÏÏDÜ
Uttgar*
Brandenbürgh Co.,
9
s
gia. tnj vMrusa en
vasi aon tfwfm. VU
(1230) en Franjum bij Marssuni (vóór 1270 reeds
r. ------
4!e JAAR6AR6
Abonnementper jaar f 2.50 fr. p.
post f 3.60.
Advertentiën9 ct. p. regel. Inge
zonden mededeelingen hooger, bij
Abonnement belangrijke korting
Advertentiën worden tevens graus ge
plaatst in de SNEEKER COURANT
mige dezer mannen- en vrouwenconventen stonden buiten i
eenig kloosterverband, andere als Ludingakerk en Tha-
bor werden in de 15e eeuw opgenomen in de Windes-
heimer Congregatie. Daarover echter later meer.
Toen de Mendicanten- of Bedelorden zich in de eeuw
van haar ontstaan (de 13e) ook reeds in Nederland ves-
Verslag Algemeene Rekenkamer.
Het verslag van de Algemeene Rekenka
mer, het college dat toezicht houdt op het
financieel beheer der departementen enz.,
is verschenen. In het verslag wordt eerst
geklaagd over de vertraging in de beant
woording der brieven welke de Rekenka
mer aan de departementen schrijft. Dat is
dan ook sterk. Bij schrijven van 17 Mei
1923 verzocht de Kamer den minister van
Justitie eenige inlichtingen.
In September d.a.v., alsmede in Januari,
April en Juli 1924, herinnerde de Kamer er
den minister aan, dat haar schrijven nóg
steeds onbeantwoord was gebleven.
Toen op het laatste van October d.a.v.
nog geen antwoord was ingekomen, wend
de de Kamer zich met ’n persoonlijk schrij
ven tot den minister, met het verzoek, haar
vervolg gevraagde inlichtingen zoo tijdig,
mogelijk werden verstrekt.
De Kamer ontving thans bij brief van 1
December 1924 antwoord op haar schrijven.
Dit kwam hierop neer, dat de verlangde
gegevens nog niet konden worden verstrekt.1
Spoedig nadat de ontbrekende gegevens bij
het departement waren ontvangen, zou na
der bericht worden gezonden.
De minister van j
nader aan dat bij schrijven van 29 Mei 1925
de algemeene rekenkamer ter zake nader is
ingelicht.
Wat betrof de vertraging in de beant
woording van de brieven der Kamer, deze
was volgens den minister meestal noodig
voor het verkrijgen van inlichtingen of het
houden van besprekingen, in ’s rijks gelde
lijk belang waren uitgesteld in verband met
een bouwvereeniging.
De betrokken gemeente wilde geen borg
blijven, en het crediet werd verleend alleen
ging was te voorzien, daarvan aan het col-1 ®r?.nd van de gegevens verstrekt door
lege mededeeling zou worden gedaan.
Niettemin zag de Kamer zich in Januari
1925 genoodzaakt den minister mede te
woording in dit geval is nagelaten. Tegen
herhaling van dit verzuim zal zooveel mo
gelijk worden gewaakt. Het schrijven der
rekenkamer is intusschen zijnerzijds afge
daan bij brief van 3 April 1925.
Wat de feiten in het verslag genoemd
betreft, de aandacht valt op de zaak van de
premies voor het hoogere beambtenperso-
neel bij de Staatsmijnen in Limburg.
De directie van de staatsmijnen bezit
krachtens respectievelijk door de kroon en
den minister van waterstaat vastgestelde
regelingen de bevoegdheid, premiën, afhan
kelijk van de resultaten van het bedrijf, toe
-1 zoowel aan beambten met de
L. C.
van het departement betroffen. Echter gin
gen ook andere afdeelingen in deze niet
vrij uit.
Met verwijzing naar eene
over eene soortgelijke vertraging in
j monstratenser orde in deze landen hun oudste kloosters.
1 Het eerste zaad van den akker „Cistércium” bij Dyon,
naar welk moederklooster de ordesgenooten der Cister-
j ciensers zich hadden genoemd was toen reeds ont-
kiemd in den „novella plantacio in Frisia”, waarmede
ongetwijfeld het vóór 1165 gestichte Klaarkamp bij Rin-
sumageest bedoeld zal zijn. Het klooster Marienweerd, (in
1128 gesticht bij Kuilenburg) van de Praemonstratenser
orde, werd daarna de leerschool voor den gelukzaligen
nonnen, leekebroeders en -zusters hei friesche greidland bestaande twee kloosterorden in Friesland, welke we hier-'
met deze stad in hei middelpunt tot een vruchtbaai cul- boven leerden kennen als die der Benedictijners en der
tuurgebied hebben gemaakt, aldaar tal van kerkelijke en Cisterciensers, een derde te doen vestigen. Hij stichtte nl
geboorye_-en parochie-dorp bovengenoemd in 1165
de later zoo met recht beroemde abdij Mariengaard. Deze
„hof van Maria” werd de „mater ecclesia”, de moederkerk
van een groot aantal filiaalstichtingen der Praemonstra
tenser orde in en buiten Friesland.
Het is weer niet merkwaardig, dat haar leden zich weinig
of niet in den Zuidwesthoek dezer provincie neerzetten.
Ter opheldering daarvan het volgende: Van deze orde-
rwas vooral 'groot en grootsch haar geestelijke invloed
'wegens de beoefening der speculatieve wetenschappen
door haar leden, hun stichting van talrijke parochiescholen
in de steden en Jen plattenlande, het meest in de geculti
veerde districten, door de omstandigheid, dat tal van
parochies in Friesland geïncorporeerd waren bij hun ab
dijen, welke zij moesten voorzien van pastoors en vica-/
rissen. In het Friesland tusschen Flie en Wezer, het Frisia
philantropische stichtingen hebben doen verrijden, en
ruimschoots aan de behoeften van geestelijken bijstand bij
leven en sterven hebben voorzien.
Een inleidend artikel, tot het verkrijgen van een globaal
overzicht der verschillende orden en liaar kloosters, welke
tot die stichtingen om Sneek heen behoorden, zal echter
wel noodig zijn, opdat wij later bij de beschrijving der
afzonderlijke conventen niet telkens in noodelooze herha
ling behoeven te vervallen. Tevens kan daarbij op het ka
rakteristieke van iedere orde en haar kloosters even kort
de aandacht gevestigd worden.
Allereerst moet voorop gesteld worden, dat van de aan
wezigheid der oudste monnikenorde, die der Benedictijnen,
in den wijden omtrek van Sneek niets werd bespeurd. Dat
is te begrijpen ook. Zij hadden zich nog gevestigd op
hooger gelegen gronden, in de oudste handelscentra, of
aan de grenzen der Noordelijkste kleigebieden van dit ge
west: Ameland (876), Foswerd bij Ferwerd begin
12e eeuw), JStavoren (1132), Smallenee bij j3oornbergum
ver
band behooren ze echter wel degelijk tot de Friesche
„conventslude” gerekend te worden, omdat de H. Francis-
cus dezen naar practische vroomheid strevenden wel een
regel had voorgeschreven. Talrijk zijn dan ook de conven
ten, waarin ze samenwoonden. De bewoners uit de omstre- j
ken van Sneek werden weleer uit hun zoete sluimering
Magna der oude tijden dus, waren na den verschrikkelijker! 1 gewekt door het sonore klokgelui, dat uit de kapellekens i
watervloed in 1287 nog ruim 4000 Praemonstratense: (Jer Tertiarissen opsteeg, wanneer de nieuw verschenen
monniken en nonnen overgebleven en daarenboven velen rozenvingerige dageraad de kloosterlingen tot gebed en
omgekomen, welk aantal ongetwijfeld een overtuigend 1 meditatie opwekte,
bewijs was van de ingenomenheid der Friezen met deze -
orde.
Doch zij hadden zich daar het eerst en meest gevestigd,
waar de natuur den grond reeds een vruchtbaar aanzién
had geschonken of de Benedictijners en Cisterciensers hun
waren voorgegaan in de cultiveering van den bodem. Zoo
doende kwam het, dat het rijke merengebied, het lage en
water-land van dit gewest schaars of niet door de Witte
Heeren, gelijk de Praemonstratensers uit hoofde van
hun gewaad ook wel heetten werd bezocht. Met hun
kloosterstichting kwamen ze in de richting van Sneek
dan ook niet verder dan de lijn, welke getrokken kan
worden over de plaatsen Tzum met z’n Miedumerklooster,
St. Michielsberg te Monnikebajum bij Winsum (1186) en
Vinea Domini op ’t Zand te Pingjum, later naar Bolsward
verplaatst, alle van de Praemonstratensers. Vandaar dat
we deze orde bij onze verdere speciale behandeling zullen
passeeren.
Na en naast de Witte Heeren moeten we allereerst de
aandacht vestigen op de Reguliere Kanunniken van den
H. Augustinus, waarvan er zich wel in de nabije omtrek
van Sneek hebben gevestigd. Rolduc of Kloosterrade. in 1
het tegenwoordige Limburg, was weleer het uitgangspunt i
van de Nederlandsche kloosters dezer orde. Tot aan de
eerste helft der 15e eeuw stonden dan ook de Friesche
Reguliere Kanunniken- en Kanunnikessenkloosters onder i
het oppertoezicht van den Rolducschen abt. Sedert de 12e
eeuw verrezen deze kloosters in grooten getale binnen
Frieslands grenzen als Ludingakerk bij Midlum, dat zelfs
lang een abdij was, het Barraconvent of Berghklooster bij
Bergum, het Haskerconvent bij Haskerdijken, het Anju ner-
klooster bij Menaldum, het Mariaklooster te Berlikum, het
klooster Bethania te Tzummarum, het klooster Thabor bij
Tirns, het Heilige Geestklooster te Bolsward, het Kanunni-
kessenconvent te Stavoren, het klooster Nazareth bij Idse-
ga, het nonnenconvent te Sygerswolde, terwijl het Augus
tijnerklooster in het stadje Sloten bepaaldelijk tot de orde
der Augustijner-Erremieten behoorde, die in zekere punten
verschilden van de Reguliere Kanunniken.
Ik ben ten opzichte van deze kloosteropsomming eenigs-
zins volledig, wat de vestiging er van over geheel den
Frieschen bodem betreft, om naderhand beter te kunnen
doen uitkomen, van welk een groote beteekenis een der
genoemde kloosters is geweest, dat niet ver van Sneek af
lag, nl. het reeds genoemde Thabor bij Tirns. Want som-
Zweminrichting.
De teinperatuur van het water in de
Sneeker Zweminrichting was heden 18 gr.
en omstreken waren
bij VWlKUlll lil UC UtlUljULlU VC111 UVI1 v. 1 v». - c
bij Akkrum, te Encwird bij Poppingawier, het Oegekloos- “oor het staatsmijnbednjf gemaakte winst
1 regeling niet genoemd.
Om de volgende redenen meende de Ka
mer tegen deze regeling bezwaar te moeten
maken.
Haar was gebleken dat het nettowinst-
cijfer, dat bij de berekening der premies
over 1923 in aanmerking kwam, pl.m.
f 8.000.000 bedroeg en dat de directie voor
nemens scheen te zijn, de door haar vast
gestelde regeling ten volle dus zonder
inachtneming van de gestelde grenzen
tot uitvoering te brengen. Als dan zouden
de daarbij betrokken hoogere beambten een
premie ontvangen ten bedrage van 80 pet.
van hun in genoemd jaar genoten salaris.
Aan 35 beambten zou f 190.048 worden
uitgekeerd.
De Kamer vroeg den Minister van Water
staat, waaraan de directie der Staatsmijnen
de bevoegdheid ontleende om, met voorbij
gang van de gestelde maxima, de premies
tot een dergelijk hoog percentage vast te
stellen en of hij niet met haar van meening
was dat de door de directie vastgestelde
regeling moest worden aangevuld in dier
voege dat duidelijk bleek, dat bij het rege
len der premies de gestelde regelen niet
zouden worden overschreden.
In zijn antwoord wees de Minister er op
vallen).
Doch een zijtak der Benedictijner orde, die der Cister
ciensers zou het worden, die in de lager gelegen streken
van ’t oeralde heitelên deed, wat elders door de oudste
vertegenwoordigers van het Westersche monnikenwezen
verricht werd. Vooral sedert het krachtig optreden van
den heiligen abt Bernard van Clairvaux wierp de orde der
Cisterciensers rijke vruchten af ten aanzien van de kloos
terstichting in Friesland.
Toén deze bij uitstek practische mannen zich er vooral
toelegden op een meer intensievèn landbouw en veeteelt
dan ooit te voren hier was gezien, technische verbeterin
gen aanbrachten in de waterwerken, zoo noodig voor het
Friesche gewest, vol poelen en moerassen en nog onbe
schermd tegen het woeste geweld van het zilte nat, een
veel fraaiere architektuur schiepen in kerk- en klooster-
bouw, brak een geheel nieuwe kultuur-periode aan. Hun
nederzettingen op dezen bodem in abdijen en prioraten
voor mannen zoowel als voor vrouwen, want bij de
Cistercienser orde vinden we geen dubbelkloosters, maar
strenge afscheiding der beide seksen verbreidden zich
snel en menigvuldig, getuige de genealogische lijst der
i,abdii Klaarkamo, ons bewaard in de Latijnsche klooster
kroniek van Oldeklooster of Bloemkamp bij Hartwerd,
welker beteekenisvolle inhoud ik in volgende artikelen,
wat de belangrijkste gedeelten betreft, hoop te vertalen.
Deze bron geeft binnen het tijdsverloop van een eeuw
(tusschen 1150 en 1250) alleen voor Sneek en om
streken de volgende stichtingen op: het reeds genoemde
Oldeklooster of Bloemkamp voor mannen bij Hartwerd
(1191), het Nijeklooster of Aula Dei bij Scharnegoutum,
een vrouwenklooster, gesticht in 1228, terwijl in de oudst
bewaard gebleven kloosterlijsten van Friesland worden
genoemd de Cistercienser stichtingen „Scadawart”, dat
hoogstwaarschijnlijk te identificeeren is met het huidige
Schraard, en voorts Harch, zeer vermoedelijk Harich. De
laatste schijnt te zijn ontstaan na de Cistercienser gebeds-
verbroedering in 1302, afschoon met deze historische ver
onderstelling de moeilijkheden in geschiedkundigen zin
nog op verre na niet zijn opgelost. Want bezitteh we ten
aanzien van de kloosters bij Hartwerd en Scharnegoutum
tal van oorkonden en ander historisch materiaal, dit kan
allerminst getuigd worden van die te Schraard en Harich.
Evenwel, da^;op komen we terug bij een afzonderlijke
bespreking*1 der kloosters.
Tegelijk met de vestiging der Cisterciensers op Frie-
j 4) bij Poppingawier
iigden, verrezen hier de Dominicaner- en Franciscaner i
tirannen- en vrouwenkloosters, alsmede die van de Karme
lietenorde, welker broeders, in de 13e eeuw uit het Heilige
Land werden verdreven naar het Westen, totdat ook gedu
rende de daaropvolgende eeuw Friesland hun een wijk
plaats mocht aanbieden tot Stichting hunner termijnhuizen.
De Dominicaners kwamen hier reeds spoedig, omstreeks
1245 te Leeuwarden; later ook de nonnen dezer orde, of
Dominicanessen in dezelfde stad, sedert 1512 als zusters
van de derde orde, elf jaren later als „slotzusters”, d. i.
van de 2e orde der H. Dominicus. In of bij Sneek kwam
deze orde evenwel niet. Wel was dat het geval met de
Franciscaner- en Karmelieten orde.
Het aantal FranciScanerkloosters bestond ook slechts
uit een tweetal, te Bolsward 1270) en te Leeuwarden
(vóór 1472), althans wanneer men de Tertiarissen van
den derden regel dezer orde uitschakelt, aangezien dezen
geen bepaalde kloostergeloften aflegden. In wijder ver- t^ ^kennen
positie van rijksambtenaar als aan beamb
ten, werkzaam ingevolge arbeidsovereen-
komst. Volgens bedoelde regelingen dient
de directie zorg te dragen dat in het alge
meen het gemiddelde van de premies een
zeker deel van het salaris niet overtreft. Dit
deel is in het algemeen gesteld op een-
i vierde van het salaris.
i Voor de verschillende groepen van be-
Dit soort kloosters is in Friesland meest gesticht in aiabten bestaan uiteenloopende premiere
de 15e eeuw en door hen vormde zich de breede grondslag ge in?e",’ a naar den aart^ van de werk"
der Franciscaner orde onder het Friesche volk. Dat hun i zaa™ eaen
samenzijn in vele opzichten weldadig en belangrijk mag’ lo^°° s b Yi’ y°°r de ]ar^n 19^ tot en me*
genoemd worden, bewijst onze Friesche kloostergeschiede- vo°.r *let hoogere beambtenpersoneel
nis vooral in tijden van algemeenen volksnood. Voor Sneek w,e ,ke de Premie Per
en omstreken waren de conventen gevestigd in Workum,1 f 1000 over het betrekkelnk jaar genoten
bij Workum in de nabijheid van den Ursulapoel, te Aelsum la^1 ^n^P<.t^,i^9niP.cvaafde over1 da* taa^
ter bij Hartwerd het klooster Groendijk binnen de grenzen vaststelt. Een maximum bedrag wordt in de
C i I recrelmcr nipt rrpnnnmH
der gemeente Sneek.
De Karmelieten hadden reeds in 1249 hun eerste en
oudste klooster van Nederland te Haarlem betrokken, dat
wel 80 jaren lang het eenige convent dezer orde bleef, tot
dat na een gelijksoortige stichting te Schoonhoven (in
1330) het eerste Friesche Karmelietenhuis in 1336 te
Woudsend verrefes en daarna in 1387 een zelfde inrichting
te Ijlst.
Resumeerende in schema-vorm krijgen we dus achter
eenvolgens ter behandeling eenige bijzonderheden uit de
geschiedenis der volgende Friesche kloosters om Sneek
heen, gerangschikt in chronologische volgorde hunner
orden
j schen bodem of kort daarna, stichtten de canonici der Prae-
VOORMAL1GE KLOOSTERS IN DEN OMTREK
VAN SNEEK.
1. INLEIDING.
Thans zullen we eenige artikelen wijden aan een beknopt
overzicht der geschiedenis van de kloosters, die eenmaai
om Sneek heen van hun zegenenden invloed hebben doen o
blijken, welker bewoners en bewoonsters, monniken en hovenier Frederik, pastoor van Hallum, om naast de reeds
1
met deze stad in hei middelpunt tot een vruchtbaar cul-
(O-gekloosfer). dat juist de omstandigheid dat in de alge-
meene regelingen was voorgeschreven, dat
i in het algemeen het gemiddelde der maand-
j premies niet te boven zou gaan een vierde
gedeelte van het salaris, de mogelijkheid lag
opgesloten dat voor sommigen zoo noodig
woord was aangedrongen meer en meer; bet maximum kon worden overschreden,
regel werd. Voornamelijk was dit het geval,en Vergelijke overschrijding had meerma-
wanneer de briefwisseling liep over aange- Plaats gevonden en telkens had de
legenheden, welke eene bepaalde afdeeling l\r,?c!n 'Jieraan nare goedkeuring gehecht.
- - - Het lag trouwens, naar de Minister meende,
in den aard van de op winst gegronde pre
mieregeling,dat geen vast maximum werd
briefwisseling vastgesteld. Immers had de regeling ten
uvci eene MiuHgcuj»^ vt,ua8;..s i.i de be-i doel de bedrijfsleiders en verdere hoogere
antwoording harer brieven, verzocht de Ka-i ^ambten geldelijk te interesseeren bij de
mer den minister te bevorderen, dat voor hetmtkomsten van het bedrijf en dit doel zou
- niet bevorderd worden, indien een maxi
mum werd gesteld.
Waar de formeele goedkeuring tot nu toe
steeds was verleend, kon deze, naar de Mi
nister meende, ook ditmaal niet worden
J onthouden.
l De uitkeering van f 190.048, nog 2’/2 pet.
het departement waren ontvangen, zou na- ^an het netto-overschot bedragende, achtte
- .ViU1,dclI. de Minister met een beroep op het com-
’justitie teekent hierbij n]ercieele karakter van het bedrijf over het
- algemeen met te hoog.
De Kamer ontving ten slotte de toezeg
ging dat zou worden overwogen, in hoever
wijziging van de algemeene regelingen
noodzakelijk was. De regeling voor de hoo
gere beambten gold tot en met 1926 en
kan dus niet voor 1927 worden veranderd.
Er wordt ook nog in het verslag melding
n,n. Mv.c.is ^«.v.i u.ugxovgemaakt van het verleenen van een bouw-
het voornemen, om te gelijker tijd ook an-! crediet uit s Rijks kas van f250.000 aan
dere zaken te bespreken.
Intusschen gaf de minister de toezegging,
dat vobrtaan, indien een dergelijke vertra-
j den directeur der betrokken bouwmaat
schappij, zonder nader onderzoek naar de
wv.. .......o.v. ...xvax IX iuistheid daarvan. Zes maanden later fail-
deelen, dat een schrijven van 4 Januari 1923 'eerde deze maatschappij,
betreffende eene eenvoudige aangelegen- oe zaak-Muijlwijk.
heid nog niet was beantwoord, niettegen-
staande tot tweemaal toe (in September: De strafzaak tegen den bouwkundige
1923 en September 1924) daarop de aan- Muijlwijk, beschuldigd van moord op den
dacht was gevestigd. makelaar Busch in een perceel aan den
De minister van justitie teekent hierbij Overtoom te Amsterdam, zal 22 September
aan dat inderdaad het doen van tijdige voor de Amsterdamsche rechtbank dienen,
mededeeling aan de algemeene rekenkamer Als verdediger zal vermoedelijk optreden
omtrent de oorzaak der vertraagde beant- mr. Alfred Levy.
ZATERDAG S9 AUGUSTUS !9£6
OF
at
lilden binnen SO d.
I 1. Cistercienserkl.
bij Scharnegoutum.
i HI. Kloosters der
Bedelorden
Bolsward van den Bond voor lichamelijke op-
J. Witteveen onder Oudega (W.).
yanwege de afdeeling „Bolsward” van den Ne
op het sportterrein van het Weeshuis de aange-
gezicht, voorafgegaan door een muziekcorps,
2. Polsstok-hoogspringen. Ie prijs J. Hilt, „Ly
curgus” van Bolsward, 2.80 M. 2e W. Bangma,
1)10 01) varuM «u
••n vtiavluaaz.
Bega geen vergrijp tegen den
goeden smaak. Blijf zeggen
Geef MIJ maar
A. Terti
arissen
NIEÜWE SNEEKER COURANT
annex SNEEKER COURANT en WYMBRITSERADEEL
o- - -O - -- n>J|JCU ICC VClfl 1V.1
land-Friesland-lijn de heer J. Platte, is in zijn „Wilhelmina” van Bolsward,
gereden. De auto geraakte in de sloot, de heer
P. is aan hoofd en handen gewond, een ander
inzittende kwam met de schrik vrij.
■^Turnkring Sneek en anderen.
Ziehier den uitslag van de personeele wed
strijden voor dames en heeren van 16 jaar en
ouder.
A. Dames. 1. Korfbal vèrwerpen. Ie prijs T.
Pagels „Wilhelmina” van Bolsward, 22.1 M.; 2e plaats van acht volmachten van het waterschap
T. Steensma, „Wilhelmina” van Bolsward, 22
M.; 3e S. Andela, „Durate” van Bolsward, 21
II- Kloosters der Regu
liere Kanunniken van
den H. Augustinus
en die der Augustij-
ner-Eremieten.
I) Oldeklooster of Bloemkamp
bij Hartwerd.
2) Nijeklooster of Aula Dei
3) „Scadawart” (bij of in Schraard?)
4) „Harch” (bij of in Harich?)
1) Thabor bij Tirns.
2) Nazareth bij Idsega.
3) Augustijnerklooster te Sloten.
B. Karme- 1
lieten:
gia. oi) «rii»8
•9 «u mo wint e
ten we op den burgemeester en den secretaris
van Bolsward, den heer Graafland van Deventer,
inspecteur voor Lichamelijke Opvoeding, den Makkum. No. 4 T. O. N. E. V. I. D. O. te Bols-
heer L.de Jong van Heerenveen, voorzitter van wai;d. No. 5 „Witmarsum” te Witmarsum. Vier
het gewest Friesland van het Kon. Ned. Gymn. deelnemers van elke club liepen ieder 80 M. op
Verbond, Dr. Beekhuis, voorzitter der afdeeling tijd, die vier tijden werden bij elkaar geteld.
De prijzen voor de personeele wedstrijden be-
voeding, den heer A. Vis, voorzitter van den stonden voor de dames uit luxe voorwerpen,
voor de heeren uit medailles. Dr. Beekhuis
reikte ze met een toepasselijk woord uit.
HEEG, 27 Aug. Gisteren had de verkiezing
door verschillende vrije oefeningen van jongens 3. C. Ras, „G. V Sneek” van Sneek, 10.19 M. 1 zoo spoedig mogelijk de verlangde gege-
en meisjes. Van alles den uitslag te vermelden «4. D. v. d. Gaast, „T. O. N. E. V. I. D. O.” van 1 u"tt '7::
zou niet gaan; we bepalen ons daarom alleen Bolsward, 10.15 M.
tot de verschillende wedstrijden, die op ’t pro-
gramma als zoodanig voorkwamen.
Donderdag A.s. gedenkt J. Zweitscher de
dag waarop hij voor 25 jaren in dienst trad bij
de fa. R. S. Visser’s Zonen, thans N. V. v/h.
R. S. Visser’s Zonen Koffie en Theehandel.
IJLST, 22 Aug. De kaatsvereeniging „Nije
Moed” alhier hield hedenmiddag een ledenkaats
wedstrijd. Er werd goed gespeeld en men kon
bemerken dat Nije Moed flink vorderde in de
kaatssport. De prijzen werden gewonnen als
volgt: le prijs (G. Meintema, K. Hibma en P.
Ijselstein; 2e prijs M. Groenveld, C. v. d. Goot,
Sj. Feenstra; 3e prijs F. Lanting, M. Dijkstra
en IJ. T. Nooitgedagt; troostprijs IJ. Bottema,
B. de Boer en S. Meinsma. De verste boven
slag werd gedaan door F. Lanting.
LEMMER, 28 Aug. De agent van de Hol-
Ten slotte volgde de clubwedstrijd om den
j zilveren wisselbeker. Die beker moet 3 maal1
„Heeg”. Uitslag was dat de zeven volmachten
die aan de beurt van aftreden waren, herkozen
M.; 4e J. v. d. Zee, gymn.-vereen. „Witmarsum” werden en dat er ter voorziening in de vacature
van Pingjum, 20.5 M. S. Landman herstemming moet plaats hebben
2. Hardloopen. 70 M. le prijs S. Andela, „Du- tusschen de heeren W. Abma onder Oosthem en
rate” van Bolsward, 10 sec.; 2e T. Tuinstra,
Sparta” van Dronrijp, 10.1 sec.; 3e J. Bangma,
i_,_. Z10.4 sec.; 4e J.
auto gisteravond bij Joure door de tram a^chterin Mulder, „Sparta” van Dronrijp, 10.7 sec.
3. Hoogspringen met aanloop, over een lat. le
prijs N. Mulder, „Sparta” van Dronrijp, 1.20 M.
2e Tr. Koch, „Durate” van Bolsward, 1.15 M.
BOLSWARD, 26 Aug. Hedenmiddag werden 3e J. Boermans, „Wilhelmina” van Bolsward,
1.15 M. 4e G. v. Gosliga, „Wilhelmina” van
derlandschen Bond voor lichamelijke opvoeding Bolsward, 1.10 M.
op het sportterrein van het Weeshuis de aange- B. Heeren. 1. Hardloopen, 80 M. le prijs C.
kondigde athletiekwedstrijden gehouden, met Ras, „S. G. V.” van Sneek, 9.9 sec. 2e E. Dijk-
het doel de athletiek meer ingang te doen vinden huis, „S. G. V.” van Sneek, 9.9 sec. 3e A. Post-
bij voetbal-, korfbal-, kaats- en andere clubs, ma, „S. G. V.” van Sneek, 10 sec. 4e W. Bang-
In den voormiddag hadden reeds enkele wed- ma, „Lycurgus” van Bolsward, 10.1 sec.
strijden voor kinderen plaats gehad; It geheel
stond onder leiding van onzen bekwamen en
ijverigen gymnastiekleeraar, den heer C. Kan. „Lycurgus” van Bolsward, 2.75 M. 3e K. Smidt,
Na een opmarsch door de stad, een keurig „G. V. Leeuwarden” van Leeuwarden, 2.70 M.
Kogelstooten, gewicht 5 K.G. le prijs Sj. Cou-
van de Nieuwmarkt naar het sportterrein, be- perus, „O. V. Witmarsum” van Witmarsum,
gonnen de wedstrijden te 2 uur, afgewisseld 10.50 M. 2e K. Smidt, „Leeuwarden”, 10.20 M.
’t Publiek was misschien ook tengevolge achtereen, of 5 maal in het geheel worden ge-
van ’t minder gunstige weer niet in grooten wonnen. Aan deze wedstrijd namen vijf vereeni-
getale opgekomen. Onder de aanwezigen merk- gingen deel. De prijs, dus de beker, werd be
haald door „Lycurgus” te Bolsward. No. 2 was
de S. G. V. te Sneek. No. 3 V. V. M. V. te
1) te Workum.
I 2) bij Workum (Ursulapoel).
I 3) bij Akkrum (Aelsum).
(Engwird).
j 5) bij Hartwerd
6) bij Sneek (Qroendijk)
1) te Woudscnd.
2) te ijlst.
I VCHb IC VClbLHdllCll. Z-1J VCÖU^UC Cl ICVCllö
j diens aandacht op, dat in den laatsten tijd
een zeer late beantwoording harer brieven
soms eerst nadat eenige malen op ant-
lllli 9ia- wan gia. M) «uUu nu 76
«vu liidam binnnn >0 d. Ivv Mn hand, vaat nl «<ag
1 11 riw jru 111 nu -i u r. irin im m «nmiinr-T ~irnrrTi wiiLumi'tut 11 rritnrrrjj^^r in'~nir