MissBlanche
H
II
Nieuwstijdingen.
De msMoiM io bos land.
I
Micliii Orpin dir Imihii huk
fsnehfat
NEDERLAXDSCHE IYP0IIEE181H
4 l/2°|o Pandbrioven i 99 °|0
ZATERDAG 6 MAART 1086
=-
GEZONDHEIDSRAAD.
I
A.
I 1 J
■o. 4*
VRUDASSAVOITD*
Brandenburgh Co.,
42e JAARGARR
Abonnementper jaar f 2.50 fr. p.
post f 3.60.
Advertentiên9 ct. p. regel. Inge
zonden mededeelingen hooger, bij
Abonnement belangrijke korting
Advertentiên worden tevens gratis ge
plaatst in de SNEEKER COURANT
VERTROKKEN:
5
Valgwia veorvauudMi evwMogakwman mat de NallaaMaaita Algaaiaaaa Varaa* TAAA
Karlaga-Naak SahlaNaa* riln ansa Abannd’a vanekard tegen angalkkkan waeir *vvv lug
GEVESTIGD:
Vaz Dias te Amsterdam
Persbureau
deel.
Leeuwarder Symphonieorkest.
Men schrijft ons:
Het bovengenoemde orkest was Dinsdag-
En daarmee uit:
Geef MIJ maar
LIJST VAN INGEKOMEN EN VERTROKKEN
PERSONEN, gedurende Februari 1926.
Maakt eens kennis met
Mies Blanche „Royal”,
water. De buitengewoon hooge waterstand en
vooral de snelle was in de laatste dagen van
Bioscoopnieuws.
De Atnicitia-Bioscoóp heeft als hoofd
nummer voor de eerste dagen: De Ver-
Een overzicht van de geleden schade.
Er zijn voor de verwarring van godsdienst
en socialisme natuurlijk wel oorzaken aan te
wijzen, lo. De menschen zijn teleurgesteld da:t
het socialisme zoolang op zich laat wachten,
krijgen wantrouwen in de wienschheid en nemen
nu tot de godsdienst hun toevlucht, waarva n
zij; hulp verwachten. Als de arbeiders echte r
het socialisme niet kunnen brengen, is het socia
lisme verloren, we moeten eenvoudig doorgaan
hen op te voeden. 2o. Een programpunt van de
S. D. A. P. eegt dat Godsdienst privaatzaak is.
Dit is echter niet juist, het is een maatschappe
lijke zaak, omdat als iemand erkent dat er een.
MUI JIL'.'. -r—--^=as:
God is hij richtlijnen voor de geheele mensch-
heid geeft. In het Erfurter program was dan ook
de oorspronkelijke beteekenis van deze leus
slechts dat Godsdienst geen staatszaak is. Maar
men heeft er dit van gemaakt om de godsdien
stige gevoelens van de groote aanhang niet te
kwetsen, men liet toen de wereldbeschouwing in
het midden, hield zich alleen bezig met practi-
sche politiek. Dat is de grootste misdaad je
gens het socialisme begaan, want socialisme is
eerst en vooral een levens- en wereldbeschou
wing. Een derde oorzaak is dat er naast veel
wat in andere richting wijst in den bijbel, spe
ciaal het Nieuwe Testament ook teksten te vin
den zijn, waarin sociale tendenzen zouden schui
len. Met dat sprookje dient echter afgerekend.
Het Evangelie predikt duidelijk een geluk in het
hiernamaals, niet van deze aarde, predikt af
stand van materieel voordeel (zaligspreuken),
de armen zullen hun belooning in het hierna
maals krijgen, de rijken zouden hun deel heb
ben gehad en in de hel komen. De laatsten heb
ben daaraan echter nooit geloofd, de eersten
wel echter aan de belofte der Evangeliën en het
gevolg is hunne uitbuiting hier op aarde ge
weest. Lijnrecht tegenover dat Evangelie, staat
het socialisme, dat zingt: Begeerte heeft ons
aangeraakt. De socialisten willen meester zijn
over de aardsche goederen en staan lijnrecht
tegenover de wereld-afsterving, waaraan bv.
Flagellantisten, Wederdoopers, Adventisten en
de Ernstige Bijbelonderzoekers door alle tijden
zooveel waarde hebben gehecht omdat het dui
zendjarige rijk zou aanbreken, waarin de armen
hun belooning zouden ontvangen, een rijk dat
echter nooit is aangebroken.
Tegenover den godsdienst stelt spr. de socia
listische ethiek, de zedeleer, waarbij men han
delt naar eigen zedelijk oordeel, de zedeleer die
autonoom is. Dat zedelijk oordeel moet groeien
en de godsdienst vervangen. Men zal dan leeren
beseffen dat ieder mensch hier op aarde geluk
kig kan zijn, maar dat voor dat geluk het geluk
van alle menschen noodig is, dat is dus de soli
dariteit van het wederkeerig hulpbetoon.
Er was geen debat. De voorz. Brandsma sloot
de vergadering met eetj woord van dank aan
den spr. voor zijn heldere rede.
Sijdonius, winkelbediende, van
weg 12 naar Leeuwarden, Johan Willem Friso-
straat; Veenstra, Evert Holbe, étaleur, v. Bloem-
straat 16 naar Gorinchem.
1IEUWE SHEEKER ECURAST
annex SNEEKER COURANT en WYMBRITSERADEEL
Jhowsr®- Wéte* W's 150
De leiding van de posterijen en telegrafie.
Onder het hoofd: Diensthervatting direc-
teur-generaal, is bij de post en telegrafie de
volgende dienstorder rondgezonden:
De directeur-generaal heeft met 1 Maart
zijn werkzaamheden hervat. Het wekelijk-
sche spreekuur wordt voortaan weer door
hem op het gewone uur gehouden.
Dr. P. van Hoek, f
Woensdagmiddag is te ’s-Gravenhage op
61-jarigen leeftijd overleden dr. P. v. Hoek,
oud-directeur-generaal van den Landbouw.
Besmettelijke veeziekten.
Gedurende de maand Februari jl. zijn in de
provincie Friesland de volgende besmettelijke
veeziekten geconstateerd:
mond- en klauwzeer bij 48 veebeslagen in 23
gemeenten, ni. Achtkarspelen, Barradeel, het
Bildt, Dantumadeel, Doniawerstal, Ferwerdera-
deel, Franekeradeel, Haskerland, Hem. 01de-
phaert en Noordwolde, Hennaarderadeel, Kbllu-
merzwaag c. a., Leeuwarden, Leeuwarderadeel,
Lemsterland, Menaldumadeel Oostdongeradeel,
Öoststellingwerf, Opsterland, Schoterland, Smal-
lingerland, Westdongeradeel, Weststellingwerf
en Wonseradeel;
schurft bij 81 stuks vee van 15 veehouders
in de gemeenten Baarderadeel, Barradeel, Lem-
steiland, Opsterland, Smallingerland, Westdon
geradeel en Weststellingwerf;
rotkreupel bij 22 schapen van 1 veehouder in
de gemeente Tietjerksteradeel;
miltvuur bij 19 stuks vee van 5 veehouders
in de gemeenten Achtkarspelen, Haskerland,
belangrijke schade is aangericht, zooals uit
nader te noemen cijfers zal blijken.
De totale schade.
Buringa, Komelis, onderwijzer, van Steenwijk
naar Grootzand 27; Dijk, Grietje (geh. met R.
M. Bolhuis), van Groningen naar 2e Woudstr.
36; Hollander, Lodewijk, schildersknecht, van
Sittard naar Schaapmarktplein 15; Asman, Ja
cob, teekenaar, van Hilligersberg naar 2e Oos-
terkade 32; v. d. Kooi, Jan, keilner, van Vries
naar Marktstraat 23; Bijlsma, Wijbrigje, huis
houdster, van Heerenveen (Sch.) naar le Steert-
klipstraat 110; Deden, Amoldus, keilner, van
Lemmer naar le Steenklipstraat 41; v. d. Ploeg,
Alida, dienstbode, van Den Haag naar Zuidend
42; *Hiemstra, Oeds, fabrieksarbeider, van
Woudsend naar Swartsbuurt 18; Wiersma, Rein-
tje, hulp in de huishouding, van Huizum naar
Stationsstraat 50; Brouwer, Lolke, bouwkun
dige, van Midlum naar Kleinzand 59; de Zwart,
Rinske, dienstbode, van Den Haag naar KL
Kerkstraat 7; Hoogma, Pietje, dienstbode, van
Scharnegoutum naar Suupmarkt 4; Brakel,
Maria, dienstbode, van Zwolle naar 2e Ooster-
kade 5; Tilstra, Tabe, van Zurich naar Singel
20; Hengst, Menno, van Bolsward naar Willem
de Zwijgerstraat 24; Tekstra, Akke, dienstbode,
van Wirdum naar Kleinzand 88; Loen, Beitske,
dienstbode, van Franeker naar Oppenhuizerweg
134; ’Jordan, Cyprianus A., caféhouder, van
Leeuwarden naar Gedempte Pol 7; ’’Gladiné,
Alphonsus A., directeur waschfabriek, van Lier
(België) naar Kleinzand 44; Wijchman, Mettina
P. (geh. met J. F. v. Deventer), van Midwolda
naar Wijde Noorderhorne 19; *v. d. Wijk, Bar-
teld, arbeider, van Oudehorne naar Sneek,
Woonwagen; ’’Zandstra, Dirkje, z. b., van
Leeuwarden naar Sneek, Woonwagen; Sieben-
ga, Siebe, banketbakkersknecht, van Amster
dam naar Verlengde Westersingel 27; Jorritsma,
Tjitske, van Den Haag naar Bloemstraat 33;
Adema, Fronika, dienstbode, van Bolsward naar
Johan Willem Frisostraat 20; Feddema, Her-
mannus E., winkelbediende, van Vlagtwedde
naar Nieuwe Veemarkt 9; Hanewacker, Augusta
W., van Amsterdam naar Johan Willem Friso
straat 7; Nienkemper, Pieter U., tuinier, van
Vledder naar Priorstraat 50; ’’Sijbesma, Jochum,
assistent Ned. Sp„ van Barneveld naar Ooster-
dijk 21.
van den Bosch, Freerk, vrijwilliger bij de
Marine, van le Steenklipstraat 89 naar Wil
lemsoord; Trilling, Anna, dienstb., van scheeps
boord naar Amsterdam, Ruijschstraat 5; Id-
zenga, Albert Epke, banketbakkersbediende,
van Kloosterstraat 7 naar Kollum; de Vries,
Sara (geh. met R. de Vries), van Singel 66
naar Hasselt, aan boord; Brandsma, Johannes
Theodorus, étaleur, van Oud Kerkhof 45 naar
Blerik; Rijpkema, Titia (geh. met G. C. Hen-
stra), van Leeuwenburg 21 naar Enkhuizen,
Heiligeweg 781 I; Tuinsma, Anna Agatha,
dienstbode, van Havenstraat 11 naar Groningen,
Heerensingei 17; Kuijpers, Gatse, z. b., van
Van der Heijbuurt 35 naar Utrecht, Agnieten-
straat 2; de Vries, Douwe, z. b., van Klooster-
dwarsstraat 56 naar Utrecht; Agnietenstraat 2;
Holkeboer, Anna Maria, dienstb., van Geeuw-
kade 15 naar Bolsward, Witheerenstraat; *de
Boer, Dieuwke (wed. H. Reverda), van Klein
zand 82 naar Utrecht, Framboosstraat 27; Ku-
perus, Johannes, keilner, van Koopmansgracht
56 naar Canada; Dantuma, Korneliske, z. b., van
le Zomerrakbuurt 26 naar Rotterdam, Generaal
van der Heijdenstraat 10; Veltman, Nellij, z. b.,
van Noordersingel 6 naar Nijehaske; Nauta,
Lieuwke, leerling-verpleegster, van Smidsbuurt
30 naar Leeuwarden, Stadsziekenhuis; v. Wijhe,
Adriana, z. b., van Boschstraat 10 naar Vaas
sen; v. d. Werf, Wietse, fabrieksarbeider, van
Kloosterhof 21 naar Enschede, Merelstraat 32;
van der Zee, Jetske, dienstbode, van Looxma-
straat 9 naar Bolsward, Kampensteeg 5; *Booij,
Gerrit, venter, van Oude Dijk (woonwagen)
naar Joure; Dijkstra, Jantje, huishoudster, van
Nauwe Noorderhorne 27 naar Oudehaske; Meer-
tens, Hendrik, stationsambtenaar, van Looxma-
straat 10 naar Medemblik; Bosma, Peeke, fa
brieksarbeider, van Swartsbuurt 20 naar Lon-
neker; Terband, Jan, huisschilder, van Bosch
straat 3 naar Rotterdam, Heer Jansstraat 11
Zijlstra, Jelle, schilder, van Gedempte Pol 20
naar Schraard; Abma, Harmen, banketbakker,
van Parkbuurt 48 naar Berlikum (Fr.); Alberda,
Sjoerd, kantoorbediende, van 3e Zomerrakbuurt
31 naar Den Haag, Princessegracht 11; Mar
tens, Riemke (geh. met D. Gaastra), van Klein
zand 71 naar Deventer; ’’Bakker, Jantje (wed.
Piet Winia), van Maria Louisestraat 1 naar
Amsterdam, Makassarstraat 40; ’’Schotanus,
Sjirk, broodventer, van 3e Zomerrakbuurt 25
naar Oppenhuizen; Jonkergouw, Adriana Petro-
nella Louisa, liefdezuster, van Leeuwarderweg
18 naar Nieuwkoop A 199; de Haan, Folkert,
lijstenmaker, van 3e Zomerrakbuurt 32 naar
Leeuwarden, Westerstraat 34; Jongsma, Harm-
ke, dienstbode, van Marktstraat 9 naar Heme-
lum; ’’Visser, Jan, vischhandelaar, van Groot
zand 34 naar Stavoren; Bakker, Jennie A., leera-
res, van Geeuwkade 30 naar Sappemeer; Pas
ma, Thea Alida, hulp in de huishouding, van
Singel 8 fear Amsterdam, Vossiusstraat 51;
Sandstra, Sophia, kinderjuffrouw, van Schaap-
markt 2 naar Amsterdam, Hacquartstraat 22;
Den 10 Maart a.s. gedenkt B. van der
Wonde alhier den dag, dat hij voor 25 jaar
m dienst trad bij de Kon. Maatschappij van
Kaas- en Roomboterfabrieken alhier.
opgericht t6 VSBndBHl in 1890
Directie Mr. M. J BOS en
Mr. J. WILKENS
Gepl. Mastsch. Kap 1867 547 78
en Kcserves
Hypotheken ruim f 45.000.000
Pandbrieven ruim 1 43.000.000
Voor omwisseling van uitgelote
pandbrieven mits voor 1 April a.s.
a 981/,0/,.
GELDEjN BESCHIKBAAR
op eerste hypotheek Rente 5
voor leeningen boven f 5000.
N B. Deze Bank niet te ver-
■arren met de 15 jaar later even
eens te Veendam gevestigde Veen
dammer Hypotheekbank.
Gevonden voorwerpen.
Aanwezig aan het bureau van politie,
Nieuwe Veemarkt, en aldaar te bevragen op
er alle werkdagen tusschen 11 J/2 en 12'/2 uur,
cn gereeu inajyci de navoi„encje voorwerpen als gevonden gede-
m de hennnermg poneerd Qp 4 M?art ]926: hee%nrjjwiel 8
Aanwezig en te bevragen bij de navol
gende ingezetenen, onderstaande voorwer
pen, als gevonden aangegeven: zak-étui (nagel
garnituur), H. Blauw, 2e Frittemahovenstraat;
pchippershdak, H. Rientsma, v. d. Heijbuurt 2;
kinderhoepel, R. Samplonius, Potbuurt 8; zwart
beursje met koralen, D. Hendriks, Nieuwe Self-
helpstraat 7.
VEILIGHEID EN VOLKSGEZONDHEID.
Voetganger.
Loop op het trottoir rechts. Volg in
smalle straten het rechtsche trottoir.
Sta niet stil op het trottoir, daar, waar
ge het passeeren van andere voetgangeis
belemmert of deze tot betreden van den
rijweg dwingt.
Ik gld. bij vari es
ran een rinser
Jorritsma, Lijsbeth, hulp in de huishouding, van onder rivierzand zijn bedolven.
Bloemstraat 33 naar Den Haag, Schoolstraat In 39 gemeenten, alle buiten het Land van
57; Brouwer, Johan M. F., bakkersknecht, van Maas en Waal en het Rijk, van Nijmegen, be-
Leeuwenburg 2 naar Wijckel; Albada Jelgersma, draagt de schade aan land- eif tuinbouw naar
Sijdonius, winkelbediende, van Oppenhuizer- schatting ongeveèr f 1.289.745. In de overige ge-
i p-oz. meenten kon nog geen raming worden geSaan.
Deze globale cijfers geven behalve het laat
ste punt een vrij' juist beeld van den omvang
der directe materieele schade, die de jongste
overstroorning heeft veroorzaakt. Onder de ge
noemde bedragen zijn nog niet inbegrepen de
kosten van het vervoer en de huisvesting der
bijna veertien duizend vluchtelingen, die moes
ten worden verzorgd, noch 'de verzorgingskos-
ten voor het vee uit het overstroomde gebied,
noch de schade, die de steenindustrie heeft ge
leden.
In een volgend artikel zullen nog nadere bij
zonderheden omtrent de geleden schade worden
medegedeeld.
strijd in het verre Westen tusschen blanken
en roodhuiden. De film speelt in den tijd
van den beroemden Indianeh-bestrijder ge
neraal Custer. Zekere kapitein Nolan, uit
Custer’s leger, wordt ten onrechte verdacht
zijn meerdere majoor Brant te hebb'en ver
moord. Hij krijgt 10 jaar vesting en na zijn
ontslag bevindt hij dat z’n vrouw en doch
tertje zijn verdwenen. Onder den naam Bob
Hampton berucht kaartspeler redt hij
bij een indianenoverval de aangenomen
dochter van een oude jager: Virginia en hij
besluit voor haar opvoeding zorg te dragen.
Dan ontdekt Bob ook de moo.rdenaar van
Brant en hij mag de volgende veldtocht
meemaken, die echter een treurig verloop
heeft'. Custer’s troep wordt in de pan ge
hakt door het aarzelen van generaal Reno,
ook Bob sneuvelt, maar niet voordat hij
een briefje aan Virginia heeft geschreven,
waarin hij mededeelt ontdekt te hebben, dat
’"t hersteï der .jtfgesFagen” ^ij haar vader is en haar gaarne toever
trouwt aan luitenant Donald Brant, de zoon
van majoor Brant.
Een film vol avonturen en van' grootsche
aankleeding.
De Bioscoop bij de Waag heeft als hoofd-
nummer tot en met Maandag: „De koerier
van de Prairiepost”, waarin vriend Tom
Mix en Tony weer ten tooneele komen om
deel te nemen aan den strijd welke om
streeks 1870 gevoerd werd in Wyoming en
Dakota tusschen schaapherders en veehou
ders. De schaapherder Gordan en zijn
vrouw sterven door toedoen van den vee
houder Tex Wilson, een zoon, waarvoor
Tom Mix speelt, blijft achter, die zich tot
scherpschutter bekwaamt om zijn ouders te
wreken. Hij verdedigt o. a. een postkoets
tegen een aanval van een boevenbende en
redt een zusje van Sheriff Shields, Helèn.
Door list weet de weesjongen, die zich
daartoe in een koffer verbergt een deel der
boeven te pakken te krijgen. Hij; zal dan
trouwen met Helen, maar op de bruiloft
verschijnt Wilson met zijn mannen en sleurt
de bruid mee. De weesjongen gaat hen ach
terna en in het sombere Rotsgebergte staat)
de doodsvijanden eindelijk tegenover elkaar,
een gevecht eindigt met de overwinning
van Tom Mix, wiens daden in deze film
weer aan het ongelooflijke grenzen.
Dageraad-
In Amicitia hield gisteravond de afdeefing
Sneek van de vereeniging De Dageraad eene
openbare vergadering waar als spreker optrad
de heer Constandse. Deze begon te betoogen
dat het wetenschappelijk socialisme, waaraan de
namen verbonden zijn van Marx, Engels, Prou
dhon, Bakoenine, Kropotkine, doch dat steeds
evolueert, in strijd is met alle godsgienst. Dit
socialisme nu zoekt de oorzaken van het
sociale lijden, is deterministisch en waar het
uit de elementen dezer maatschappij een nieuwe
wil construeerèn tevens rationalistisch en empi
ristisch. Waar nu dat socialisme de oorzaken
van de sociale ellende vindt in de huidige maat-
schappij, deze ellende dus blijkbaar niet wortelt
in God, volgt daaruit, dat er in het socialisme
geen plaats is voor godsdienst, daar deze de
verschijnselen in de samenleving door God be
paald acht zoodat de menschen daaraan dan
niets zouden kunnen veranderen. Godsdienst is
zielkundig te verklaren uit het zich anthropo-
morph en anthroposofisch denken van de natuur,
men dacht zich de» wereld buiten den mensch
bezield als de mensch zelf. Men denkt zich dan
God als 't Almachtige wezen doch, als vrucht der
menschelijke verbeelding, dan ook bekleed met
de eigenschappen welke men zelf gaarne wil dat
Hij zal hebben, de reactionnair denkt zich een
reactionnair God, die kapitalisme en militairisme
verdedigt, de S. D. A. P.er weer een geheel
anderen. Men maakt zich dien God omdat men
niet genoeg vertrouwen m zichzelf en de
menschheid heeft, men behoeft dan een helper.
Men denkt zich een hemel omdat men wanhoopt
aan het geluk op aarde. He't socialisme nu ver
wacht alles van den mensch, de economische
verhoudingen zijn door menschen gemaakt en
kunnen door hen veranderd. 'Het historisch
materialisme heeft, al mag men ér geen dogma
van maken, duidelijk aangetoond dat een groot
deel der ideologieën in deze maatschappij dienen
om belangen te verbergen, wat we godsdienst
noemen is een complex van ideeën, bepaald door
economische verhoudingen. Het Katholicisme is
de door theologie verborgen methode om de
menschen internationaal te regeeren en te ex-
ploiteeren, de reformatie bracht de theologie
welke het verzet van de derde stand tegen die
uitbuiting dekte, meer in het bijzonder dekte
het Calvinisme de belangen der stedenbour-
geoisie, de theologie van Luther dat van den
nationalen vorst, ri'oen de derde stand onder
den druk der nationale versten weg wilde, pro
clameerde hij de heerschappij der rede, het
atheïsme (Fransche revolutie, Diderot, d’Alem
bert, later Renan, Strausz, gebr. Bauer). Doch
toen de bourgeoisie had overwonnen, trachtte ze
door de godsdienst, welke berusting hier en
hoop op een belooning in het hiernamaals pre
dikte, het proletariaat er weer onder te houden.
Elke heerschende klasse gebruikt de ideologie
van den godsdienst en andere ideologieën te
haren bate (Groen van Prinsterer hief hier te
lande de leus God en Vaderland aan), om de
door haar gewilde toestanden (kapitalisme,
militairisme, koloniaal bezit enz.) te handhaven.
Dat er dan zooveel ellende in deze maatschappij
heerscht, schrijft ze toe aan de erfzonde, wij
weten echter dat daarachter sociale oorzaken
zitten. Waar de godsdienstige ideologie zoo
verwarrend werkt spreekt het dat we daartegen
met alle macht front moeten maken, het moet
het proletariaat geleerd dat het niet heeft te
rekenen op een belooning in het hiernamaals
als het hier ellende verdraagt Wij weten immers
reeds lang dat de ziel niet onsterfelijk is, dat
het menschelijk bewustzijn slechts is een com
plex van gewaarwordingèn die ontstaan uit stof
felijke oorzaken. Neemt men de laatste weg, dan
is ook de geest weg. Zeker, het is waarr dat er
tegenwoordig ook S. D. A. P.- en anarchistisch
getinte dominés zijn, maar die, hebb>en toch
eigenlijk God overboord geworpen, met hun
wordende, of strijdende God maken zij toch
eigenlijk een caricatuur van wat ondier God
verstaan wordt, nl. de eeuwig onvera nderiij.ke
grond der dingen, aan Wien men dan ook de
tegenwoordige sociale toestanden moet toe
schrijven, waarin de menschen dan niet zouden,
kunnen ingrijpen. De moderne dominé vervalt
in redeloosheid als hij Godsdienst en socialisme,,
twee tegenstellingen, tracht te verzoenen, göds-j Idaarderadeel, Kollumerland c. a. en Utingera-
dienst zoowel als socialisme worden dan ver
kracht.
Zijn gezinnen.
Jammer genoeg was het bezoek aan de
Harmonie, welke gratis was ter beschikking
het vorige jaar, zijn oorzaak geweest, dat ook gesteld, niet groot. De wegblijvers hadden
in v.erscheidene Limburgsche watergemeenten ongelijk, want het orkest kweet zich, onder
leiding van z’n directeur den heer Zonder-
i land, uitstekend van z’n taak, vooral ver-
dient vermelding de uitvoering van Beet-
De cijfers omtrent de schade hebben betrek- hoven’s vijfde Symfonie. Mevr. Brouwer
king op 63 gemeenten, omvattende 129 steden, Prakke, altzangeres, verleende voorts hare
dorpen en gehuchten. Slechts van enkele ge- medewerking, welke een succes bleek te
meenten, waar schade werd ondervonden, ont- zjjnj de aria’s uit Samson en „Verborgen-
breken de gegevens nog, doch de eindcijfers heit” mogen hier wel even afzondelijk wor-
daardoor niet belangrijk worden ver- den genoemd.
aan
werken en
particuliere eigen- nummer voor
overaars van het Westen, episoden uit de
bl| lavani lAD gld.ingntal van av«w- |EA gld. bij vulla» vu 7E gld. bij vvrllaa EA gld. bij vvrilM vu
igv Invaliditeit. «VV lijdu bianvc *0 d. IvU iin band, vvvt «1 «ag 10 vb» «on daim. vU vljavlag«r.
Het
meldt:
Oudejaarsdag 1925!
Wanneer over eenige weken het thans nog
overstroomde land zal zijn drooggemalen en
wanneer na maanden wellicht jaren noes
ten arbeid de gevolgen van de overstroomings-
ramp zullen zijn verdwenen, dan zullen wij toch
nog verhalen van dien bangen Oudejaarsdag
1925 en van de angstige nachten en dagen, die
daarop volgden. En later zal deze dag tel
kens wanneer wij, ep vooral zij, die
meest bij betrokken waren, zich gereed maken
het oude jaar uit te luiden i.. -
teruggebracht worden bij de Oudejaarsavond-
gesprekken, zal bij nieuwe overstroomingsram-
pen, wanneer deze weer eens over ons land
zouden komen, worden aangehaald in kranten
artikelen en misschien in herinnering gebracht
door ouden van dagen, die thans als jongeren de
ramp medemaakten.
Ttüizij in dezen tijd zulke afdoende maatrege
len genomen zijn, welke herhalingen kunnen
voorkomen!
Nu, ruim twee maanden na den doorbraaf in
den rechter Maasdijk bij Nederasselt, welke J
naasj de minder ernstige doorbraken in Zuid-
en Noord-Limburg, de oorzaak is geworden van
schrikkelijk veel ellende en enorme materieele
schade, nu nog staat hier en daar het water in
de huizen der laagst gelegen streken van het
overstroomingsgebied en waar het water ver-
dwenen is zien wij de ernstige gevolgen
van de ramp.
Het Persbureau Vaz Dias te Amsterdam heeft
getracht een overzicht te krijgen van de schade,
zooals deze thans kon worden geconstateerd, J
zonder overdrijving als gevolg van zenuwach
tigheid en haast en gebaseerd op offieieele ge-
gevens.
Ongeveer 175 gemeenten lagen in of grenzen
aan het overstroomingsgebied. In het grootste
gedeelte dezer gemeenten is geen of zeer bnbe-
langrijke schade aangericht. Zelfs plaatsen, die
midden in het water hebben gestaan, behooren I
hiertoe, voornamelijk in Limburg, waar 41 zoo- j
genaamde watergemeenten zijn, te weten: Arcen
en Velden, Beegden, Beesel, Belfeld, Bergen,!
Borgharen, Broekhuizen, Buggenum, Echt, Eys-
den', Elsloo, Gennep, Geulle, Grevenbricht,
Gronsveld, Grubbenvorst, Herten, Horn, Itteren,
Kessel, Linne, Maasbracht, Maasbree, Maasniel,
Maastricht, Meerlo, Mook, Neer, Obbicht en Pa-
penhoven, Ohé en Laak, Ottersum, Roermond,
Roosteren, Stein, Stevensweert, Swalmen, Tege- I ---o
len, Urmond, Venlo, Wansum en Wessem. Het avond naar hier gekomen om zijn kunst ten
grootste gedeelte dezer 41 gemeenten heeft bij gehoore te brengen ten bate van de slacht-
hoogen stand van de Maas steeds last van het offers van den watersnood.
zullen daardoor niet
hoogd.
In deze 63 gemeenten bedraagt de schade
(gemeéntelijke) openbare wegen,
gebouwen f590.880 en aan
dommen volgens de bij de gemeentebesturen
ingekomen aanvragen om steun f 3.776.092.
Geheel vernield werden 454 huizen, terwijl 831
huizen als gedeeltelijk vernield werden opgege
ven. Ongeveer 1300 huizen zullen door nieuwe
moeten worden vervangen.
De veestapel heeft - althans wat verloren
vee betreft niet zooveel schade geleden. Voor
zoover valt na te gaan, zijn omgekomen 172
runderen, 456 varkens en biggen, 94 geiten, 1£
paarden en ongeveer 15.000 stuks pluimvee.
Veel gered vee is evenwel door de geleden
koude en ontberingen in waarde achteruit ge
gaan.
De schade aan de dijken is zeer belangrijk.
Het herstel van den Maasdijk nabij Nederasselt
kost ongeveer f 100.000. Met de versterking van
verschillende dijkvakken in het Rijk van Nij
megen is omstreeks f 150.000 gemoeid, terwijl
het dichten der gaten, die de genie heeft ge-
Alphen ongeveer f25.000 kost. In het land van
maakt in den Maasdijk tusschen Dreumel en
Maas en Waal is bovendien nog ongeveer
f 10.000 noodig voor
dijken.
In de provincie Limburg moet ongeveer
f200.000 ten koste worden gelegd aan het her
stel der dijken en der provinciale wegen.
De belangrijkste schade schijnt wel toege
bracht te zijn aan den land- en tuinbouw. Hoe.
groot bijvoorbeeld de schade is, welke in het
land.van Maas en Waal aan den landbouw en
de fruitteelt is toegebracht, kan nog niet bij be
nadering worden gezegd. Evenmin kan thans
reeds worden vastgesteld de schade in het Rijk
van Nijmegen, waar groote vruchtbare gebieden