MissBlanche H II Nieuwstijdingen. De msMoiM io bos land. I Micliii Orpin dir Imihii huk fsnehfat NEDERLAXDSCHE IYP0IIEE181H 4 l/2°|o Pandbrioven i 99 °|0 ZATERDAG 6 MAART 1086 =- GEZONDHEIDSRAAD. I A. I 1 J ■o. 4* VRUDASSAVOITD* Brandenburgh Co., 42e JAARGARR Abonnementper jaar f 2.50 fr. p. post f 3.60. Advertentiên9 ct. p. regel. Inge zonden mededeelingen hooger, bij Abonnement belangrijke korting Advertentiên worden tevens gratis ge plaatst in de SNEEKER COURANT VERTROKKEN: 5 Valgwia veorvauudMi evwMogakwman mat de NallaaMaaita Algaaiaaaa Varaa* TAAA Karlaga-Naak SahlaNaa* riln ansa Abannd’a vanekard tegen angalkkkan waeir *vvv lug GEVESTIGD: Vaz Dias te Amsterdam Persbureau deel. Leeuwarder Symphonieorkest. Men schrijft ons: Het bovengenoemde orkest was Dinsdag- En daarmee uit: Geef MIJ maar LIJST VAN INGEKOMEN EN VERTROKKEN PERSONEN, gedurende Februari 1926. Maakt eens kennis met Mies Blanche „Royal”, water. De buitengewoon hooge waterstand en vooral de snelle was in de laatste dagen van Bioscoopnieuws. De Atnicitia-Bioscoóp heeft als hoofd nummer voor de eerste dagen: De Ver- Een overzicht van de geleden schade. Er zijn voor de verwarring van godsdienst en socialisme natuurlijk wel oorzaken aan te wijzen, lo. De menschen zijn teleurgesteld da:t het socialisme zoolang op zich laat wachten, krijgen wantrouwen in de wienschheid en nemen nu tot de godsdienst hun toevlucht, waarva n zij; hulp verwachten. Als de arbeiders echte r het socialisme niet kunnen brengen, is het socia lisme verloren, we moeten eenvoudig doorgaan hen op te voeden. 2o. Een programpunt van de S. D. A. P. eegt dat Godsdienst privaatzaak is. Dit is echter niet juist, het is een maatschappe lijke zaak, omdat als iemand erkent dat er een. MUI JIL'.'. -r—--^=as: God is hij richtlijnen voor de geheele mensch- heid geeft. In het Erfurter program was dan ook de oorspronkelijke beteekenis van deze leus slechts dat Godsdienst geen staatszaak is. Maar men heeft er dit van gemaakt om de godsdien stige gevoelens van de groote aanhang niet te kwetsen, men liet toen de wereldbeschouwing in het midden, hield zich alleen bezig met practi- sche politiek. Dat is de grootste misdaad je gens het socialisme begaan, want socialisme is eerst en vooral een levens- en wereldbeschou wing. Een derde oorzaak is dat er naast veel wat in andere richting wijst in den bijbel, spe ciaal het Nieuwe Testament ook teksten te vin den zijn, waarin sociale tendenzen zouden schui len. Met dat sprookje dient echter afgerekend. Het Evangelie predikt duidelijk een geluk in het hiernamaals, niet van deze aarde, predikt af stand van materieel voordeel (zaligspreuken), de armen zullen hun belooning in het hierna maals krijgen, de rijken zouden hun deel heb ben gehad en in de hel komen. De laatsten heb ben daaraan echter nooit geloofd, de eersten wel echter aan de belofte der Evangeliën en het gevolg is hunne uitbuiting hier op aarde ge weest. Lijnrecht tegenover dat Evangelie, staat het socialisme, dat zingt: Begeerte heeft ons aangeraakt. De socialisten willen meester zijn over de aardsche goederen en staan lijnrecht tegenover de wereld-afsterving, waaraan bv. Flagellantisten, Wederdoopers, Adventisten en de Ernstige Bijbelonderzoekers door alle tijden zooveel waarde hebben gehecht omdat het dui zendjarige rijk zou aanbreken, waarin de armen hun belooning zouden ontvangen, een rijk dat echter nooit is aangebroken. Tegenover den godsdienst stelt spr. de socia listische ethiek, de zedeleer, waarbij men han delt naar eigen zedelijk oordeel, de zedeleer die autonoom is. Dat zedelijk oordeel moet groeien en de godsdienst vervangen. Men zal dan leeren beseffen dat ieder mensch hier op aarde geluk kig kan zijn, maar dat voor dat geluk het geluk van alle menschen noodig is, dat is dus de soli dariteit van het wederkeerig hulpbetoon. Er was geen debat. De voorz. Brandsma sloot de vergadering met eetj woord van dank aan den spr. voor zijn heldere rede. Sijdonius, winkelbediende, van weg 12 naar Leeuwarden, Johan Willem Friso- straat; Veenstra, Evert Holbe, étaleur, v. Bloem- straat 16 naar Gorinchem. 1IEUWE SHEEKER ECURAST annex SNEEKER COURANT en WYMBRITSERADEEL Jhowsr®- Wéte* W's 150 De leiding van de posterijen en telegrafie. Onder het hoofd: Diensthervatting direc- teur-generaal, is bij de post en telegrafie de volgende dienstorder rondgezonden: De directeur-generaal heeft met 1 Maart zijn werkzaamheden hervat. Het wekelijk- sche spreekuur wordt voortaan weer door hem op het gewone uur gehouden. Dr. P. van Hoek, f Woensdagmiddag is te ’s-Gravenhage op 61-jarigen leeftijd overleden dr. P. v. Hoek, oud-directeur-generaal van den Landbouw. Besmettelijke veeziekten. Gedurende de maand Februari jl. zijn in de provincie Friesland de volgende besmettelijke veeziekten geconstateerd: mond- en klauwzeer bij 48 veebeslagen in 23 gemeenten, ni. Achtkarspelen, Barradeel, het Bildt, Dantumadeel, Doniawerstal, Ferwerdera- deel, Franekeradeel, Haskerland, Hem. 01de- phaert en Noordwolde, Hennaarderadeel, Kbllu- merzwaag c. a., Leeuwarden, Leeuwarderadeel, Lemsterland, Menaldumadeel Oostdongeradeel, Öoststellingwerf, Opsterland, Schoterland, Smal- lingerland, Westdongeradeel, Weststellingwerf en Wonseradeel; schurft bij 81 stuks vee van 15 veehouders in de gemeenten Baarderadeel, Barradeel, Lem- steiland, Opsterland, Smallingerland, Westdon geradeel en Weststellingwerf; rotkreupel bij 22 schapen van 1 veehouder in de gemeente Tietjerksteradeel; miltvuur bij 19 stuks vee van 5 veehouders in de gemeenten Achtkarspelen, Haskerland, belangrijke schade is aangericht, zooals uit nader te noemen cijfers zal blijken. De totale schade. Buringa, Komelis, onderwijzer, van Steenwijk naar Grootzand 27; Dijk, Grietje (geh. met R. M. Bolhuis), van Groningen naar 2e Woudstr. 36; Hollander, Lodewijk, schildersknecht, van Sittard naar Schaapmarktplein 15; Asman, Ja cob, teekenaar, van Hilligersberg naar 2e Oos- terkade 32; v. d. Kooi, Jan, keilner, van Vries naar Marktstraat 23; Bijlsma, Wijbrigje, huis houdster, van Heerenveen (Sch.) naar le Steert- klipstraat 110; Deden, Amoldus, keilner, van Lemmer naar le Steenklipstraat 41; v. d. Ploeg, Alida, dienstbode, van Den Haag naar Zuidend 42; *Hiemstra, Oeds, fabrieksarbeider, van Woudsend naar Swartsbuurt 18; Wiersma, Rein- tje, hulp in de huishouding, van Huizum naar Stationsstraat 50; Brouwer, Lolke, bouwkun dige, van Midlum naar Kleinzand 59; de Zwart, Rinske, dienstbode, van Den Haag naar KL Kerkstraat 7; Hoogma, Pietje, dienstbode, van Scharnegoutum naar Suupmarkt 4; Brakel, Maria, dienstbode, van Zwolle naar 2e Ooster- kade 5; Tilstra, Tabe, van Zurich naar Singel 20; Hengst, Menno, van Bolsward naar Willem de Zwijgerstraat 24; Tekstra, Akke, dienstbode, van Wirdum naar Kleinzand 88; Loen, Beitske, dienstbode, van Franeker naar Oppenhuizerweg 134; ’Jordan, Cyprianus A., caféhouder, van Leeuwarden naar Gedempte Pol 7; ’’Gladiné, Alphonsus A., directeur waschfabriek, van Lier (België) naar Kleinzand 44; Wijchman, Mettina P. (geh. met J. F. v. Deventer), van Midwolda naar Wijde Noorderhorne 19; *v. d. Wijk, Bar- teld, arbeider, van Oudehorne naar Sneek, Woonwagen; ’’Zandstra, Dirkje, z. b., van Leeuwarden naar Sneek, Woonwagen; Sieben- ga, Siebe, banketbakkersknecht, van Amster dam naar Verlengde Westersingel 27; Jorritsma, Tjitske, van Den Haag naar Bloemstraat 33; Adema, Fronika, dienstbode, van Bolsward naar Johan Willem Frisostraat 20; Feddema, Her- mannus E., winkelbediende, van Vlagtwedde naar Nieuwe Veemarkt 9; Hanewacker, Augusta W., van Amsterdam naar Johan Willem Friso straat 7; Nienkemper, Pieter U., tuinier, van Vledder naar Priorstraat 50; ’’Sijbesma, Jochum, assistent Ned. Sp„ van Barneveld naar Ooster- dijk 21. van den Bosch, Freerk, vrijwilliger bij de Marine, van le Steenklipstraat 89 naar Wil lemsoord; Trilling, Anna, dienstb., van scheeps boord naar Amsterdam, Ruijschstraat 5; Id- zenga, Albert Epke, banketbakkersbediende, van Kloosterstraat 7 naar Kollum; de Vries, Sara (geh. met R. de Vries), van Singel 66 naar Hasselt, aan boord; Brandsma, Johannes Theodorus, étaleur, van Oud Kerkhof 45 naar Blerik; Rijpkema, Titia (geh. met G. C. Hen- stra), van Leeuwenburg 21 naar Enkhuizen, Heiligeweg 781 I; Tuinsma, Anna Agatha, dienstbode, van Havenstraat 11 naar Groningen, Heerensingei 17; Kuijpers, Gatse, z. b., van Van der Heijbuurt 35 naar Utrecht, Agnieten- straat 2; de Vries, Douwe, z. b., van Klooster- dwarsstraat 56 naar Utrecht; Agnietenstraat 2; Holkeboer, Anna Maria, dienstb., van Geeuw- kade 15 naar Bolsward, Witheerenstraat; *de Boer, Dieuwke (wed. H. Reverda), van Klein zand 82 naar Utrecht, Framboosstraat 27; Ku- perus, Johannes, keilner, van Koopmansgracht 56 naar Canada; Dantuma, Korneliske, z. b., van le Zomerrakbuurt 26 naar Rotterdam, Generaal van der Heijdenstraat 10; Veltman, Nellij, z. b., van Noordersingel 6 naar Nijehaske; Nauta, Lieuwke, leerling-verpleegster, van Smidsbuurt 30 naar Leeuwarden, Stadsziekenhuis; v. Wijhe, Adriana, z. b., van Boschstraat 10 naar Vaas sen; v. d. Werf, Wietse, fabrieksarbeider, van Kloosterhof 21 naar Enschede, Merelstraat 32; van der Zee, Jetske, dienstbode, van Looxma- straat 9 naar Bolsward, Kampensteeg 5; *Booij, Gerrit, venter, van Oude Dijk (woonwagen) naar Joure; Dijkstra, Jantje, huishoudster, van Nauwe Noorderhorne 27 naar Oudehaske; Meer- tens, Hendrik, stationsambtenaar, van Looxma- straat 10 naar Medemblik; Bosma, Peeke, fa brieksarbeider, van Swartsbuurt 20 naar Lon- neker; Terband, Jan, huisschilder, van Bosch straat 3 naar Rotterdam, Heer Jansstraat 11 Zijlstra, Jelle, schilder, van Gedempte Pol 20 naar Schraard; Abma, Harmen, banketbakker, van Parkbuurt 48 naar Berlikum (Fr.); Alberda, Sjoerd, kantoorbediende, van 3e Zomerrakbuurt 31 naar Den Haag, Princessegracht 11; Mar tens, Riemke (geh. met D. Gaastra), van Klein zand 71 naar Deventer; ’’Bakker, Jantje (wed. Piet Winia), van Maria Louisestraat 1 naar Amsterdam, Makassarstraat 40; ’’Schotanus, Sjirk, broodventer, van 3e Zomerrakbuurt 25 naar Oppenhuizen; Jonkergouw, Adriana Petro- nella Louisa, liefdezuster, van Leeuwarderweg 18 naar Nieuwkoop A 199; de Haan, Folkert, lijstenmaker, van 3e Zomerrakbuurt 32 naar Leeuwarden, Westerstraat 34; Jongsma, Harm- ke, dienstbode, van Marktstraat 9 naar Heme- lum; ’’Visser, Jan, vischhandelaar, van Groot zand 34 naar Stavoren; Bakker, Jennie A., leera- res, van Geeuwkade 30 naar Sappemeer; Pas ma, Thea Alida, hulp in de huishouding, van Singel 8 fear Amsterdam, Vossiusstraat 51; Sandstra, Sophia, kinderjuffrouw, van Schaap- markt 2 naar Amsterdam, Hacquartstraat 22; Den 10 Maart a.s. gedenkt B. van der Wonde alhier den dag, dat hij voor 25 jaar m dienst trad bij de Kon. Maatschappij van Kaas- en Roomboterfabrieken alhier. opgericht t6 VSBndBHl in 1890 Directie Mr. M. J BOS en Mr. J. WILKENS Gepl. Mastsch. Kap 1867 547 78 en Kcserves Hypotheken ruim f 45.000.000 Pandbrieven ruim 1 43.000.000 Voor omwisseling van uitgelote pandbrieven mits voor 1 April a.s. a 981/,0/,. GELDEjN BESCHIKBAAR op eerste hypotheek Rente 5 voor leeningen boven f 5000. N B. Deze Bank niet te ver- ■arren met de 15 jaar later even eens te Veendam gevestigde Veen dammer Hypotheekbank. Gevonden voorwerpen. Aanwezig aan het bureau van politie, Nieuwe Veemarkt, en aldaar te bevragen op er alle werkdagen tusschen 11 J/2 en 12'/2 uur, cn gereeu inajyci de navoi„encje voorwerpen als gevonden gede- m de hennnermg poneerd Qp 4 M?art ]926: hee%nrjjwiel 8 Aanwezig en te bevragen bij de navol gende ingezetenen, onderstaande voorwer pen, als gevonden aangegeven: zak-étui (nagel garnituur), H. Blauw, 2e Frittemahovenstraat; pchippershdak, H. Rientsma, v. d. Heijbuurt 2; kinderhoepel, R. Samplonius, Potbuurt 8; zwart beursje met koralen, D. Hendriks, Nieuwe Self- helpstraat 7. VEILIGHEID EN VOLKSGEZONDHEID. Voetganger. Loop op het trottoir rechts. Volg in smalle straten het rechtsche trottoir. Sta niet stil op het trottoir, daar, waar ge het passeeren van andere voetgangeis belemmert of deze tot betreden van den rijweg dwingt. Ik gld. bij vari es ran een rinser Jorritsma, Lijsbeth, hulp in de huishouding, van onder rivierzand zijn bedolven. Bloemstraat 33 naar Den Haag, Schoolstraat In 39 gemeenten, alle buiten het Land van 57; Brouwer, Johan M. F., bakkersknecht, van Maas en Waal en het Rijk, van Nijmegen, be- Leeuwenburg 2 naar Wijckel; Albada Jelgersma, draagt de schade aan land- eif tuinbouw naar Sijdonius, winkelbediende, van Oppenhuizer- schatting ongeveèr f 1.289.745. In de overige ge- i p-oz. meenten kon nog geen raming worden geSaan. Deze globale cijfers geven behalve het laat ste punt een vrij' juist beeld van den omvang der directe materieele schade, die de jongste overstroorning heeft veroorzaakt. Onder de ge noemde bedragen zijn nog niet inbegrepen de kosten van het vervoer en de huisvesting der bijna veertien duizend vluchtelingen, die moes ten worden verzorgd, noch 'de verzorgingskos- ten voor het vee uit het overstroomde gebied, noch de schade, die de steenindustrie heeft ge leden. In een volgend artikel zullen nog nadere bij zonderheden omtrent de geleden schade worden medegedeeld. strijd in het verre Westen tusschen blanken en roodhuiden. De film speelt in den tijd van den beroemden Indianeh-bestrijder ge neraal Custer. Zekere kapitein Nolan, uit Custer’s leger, wordt ten onrechte verdacht zijn meerdere majoor Brant te hebb'en ver moord. Hij krijgt 10 jaar vesting en na zijn ontslag bevindt hij dat z’n vrouw en doch tertje zijn verdwenen. Onder den naam Bob Hampton berucht kaartspeler redt hij bij een indianenoverval de aangenomen dochter van een oude jager: Virginia en hij besluit voor haar opvoeding zorg te dragen. Dan ontdekt Bob ook de moo.rdenaar van Brant en hij mag de volgende veldtocht meemaken, die echter een treurig verloop heeft'. Custer’s troep wordt in de pan ge hakt door het aarzelen van generaal Reno, ook Bob sneuvelt, maar niet voordat hij een briefje aan Virginia heeft geschreven, waarin hij mededeelt ontdekt te hebben, dat ’"t hersteï der .jtfgesFagen” ^ij haar vader is en haar gaarne toever trouwt aan luitenant Donald Brant, de zoon van majoor Brant. Een film vol avonturen en van' grootsche aankleeding. De Bioscoop bij de Waag heeft als hoofd- nummer tot en met Maandag: „De koerier van de Prairiepost”, waarin vriend Tom Mix en Tony weer ten tooneele komen om deel te nemen aan den strijd welke om streeks 1870 gevoerd werd in Wyoming en Dakota tusschen schaapherders en veehou ders. De schaapherder Gordan en zijn vrouw sterven door toedoen van den vee houder Tex Wilson, een zoon, waarvoor Tom Mix speelt, blijft achter, die zich tot scherpschutter bekwaamt om zijn ouders te wreken. Hij verdedigt o. a. een postkoets tegen een aanval van een boevenbende en redt een zusje van Sheriff Shields, Helèn. Door list weet de weesjongen, die zich daartoe in een koffer verbergt een deel der boeven te pakken te krijgen. Hij; zal dan trouwen met Helen, maar op de bruiloft verschijnt Wilson met zijn mannen en sleurt de bruid mee. De weesjongen gaat hen ach terna en in het sombere Rotsgebergte staat) de doodsvijanden eindelijk tegenover elkaar, een gevecht eindigt met de overwinning van Tom Mix, wiens daden in deze film weer aan het ongelooflijke grenzen. Dageraad- In Amicitia hield gisteravond de afdeefing Sneek van de vereeniging De Dageraad eene openbare vergadering waar als spreker optrad de heer Constandse. Deze begon te betoogen dat het wetenschappelijk socialisme, waaraan de namen verbonden zijn van Marx, Engels, Prou dhon, Bakoenine, Kropotkine, doch dat steeds evolueert, in strijd is met alle godsgienst. Dit socialisme nu zoekt de oorzaken van het sociale lijden, is deterministisch en waar het uit de elementen dezer maatschappij een nieuwe wil construeerèn tevens rationalistisch en empi ristisch. Waar nu dat socialisme de oorzaken van de sociale ellende vindt in de huidige maat- schappij, deze ellende dus blijkbaar niet wortelt in God, volgt daaruit, dat er in het socialisme geen plaats is voor godsdienst, daar deze de verschijnselen in de samenleving door God be paald acht zoodat de menschen daaraan dan niets zouden kunnen veranderen. Godsdienst is zielkundig te verklaren uit het zich anthropo- morph en anthroposofisch denken van de natuur, men dacht zich de» wereld buiten den mensch bezield als de mensch zelf. Men denkt zich dan God als 't Almachtige wezen doch, als vrucht der menschelijke verbeelding, dan ook bekleed met de eigenschappen welke men zelf gaarne wil dat Hij zal hebben, de reactionnair denkt zich een reactionnair God, die kapitalisme en militairisme verdedigt, de S. D. A. P.er weer een geheel anderen. Men maakt zich dien God omdat men niet genoeg vertrouwen m zichzelf en de menschheid heeft, men behoeft dan een helper. Men denkt zich een hemel omdat men wanhoopt aan het geluk op aarde. He't socialisme nu ver wacht alles van den mensch, de economische verhoudingen zijn door menschen gemaakt en kunnen door hen veranderd. 'Het historisch materialisme heeft, al mag men ér geen dogma van maken, duidelijk aangetoond dat een groot deel der ideologieën in deze maatschappij dienen om belangen te verbergen, wat we godsdienst noemen is een complex van ideeën, bepaald door economische verhoudingen. Het Katholicisme is de door theologie verborgen methode om de menschen internationaal te regeeren en te ex- ploiteeren, de reformatie bracht de theologie welke het verzet van de derde stand tegen die uitbuiting dekte, meer in het bijzonder dekte het Calvinisme de belangen der stedenbour- geoisie, de theologie van Luther dat van den nationalen vorst, ri'oen de derde stand onder den druk der nationale versten weg wilde, pro clameerde hij de heerschappij der rede, het atheïsme (Fransche revolutie, Diderot, d’Alem bert, later Renan, Strausz, gebr. Bauer). Doch toen de bourgeoisie had overwonnen, trachtte ze door de godsdienst, welke berusting hier en hoop op een belooning in het hiernamaals pre dikte, het proletariaat er weer onder te houden. Elke heerschende klasse gebruikt de ideologie van den godsdienst en andere ideologieën te haren bate (Groen van Prinsterer hief hier te lande de leus God en Vaderland aan), om de door haar gewilde toestanden (kapitalisme, militairisme, koloniaal bezit enz.) te handhaven. Dat er dan zooveel ellende in deze maatschappij heerscht, schrijft ze toe aan de erfzonde, wij weten echter dat daarachter sociale oorzaken zitten. Waar de godsdienstige ideologie zoo verwarrend werkt spreekt het dat we daartegen met alle macht front moeten maken, het moet het proletariaat geleerd dat het niet heeft te rekenen op een belooning in het hiernamaals als het hier ellende verdraagt Wij weten immers reeds lang dat de ziel niet onsterfelijk is, dat het menschelijk bewustzijn slechts is een com plex van gewaarwordingèn die ontstaan uit stof felijke oorzaken. Neemt men de laatste weg, dan is ook de geest weg. Zeker, het is waarr dat er tegenwoordig ook S. D. A. P.- en anarchistisch getinte dominés zijn, maar die, hebb>en toch eigenlijk God overboord geworpen, met hun wordende, of strijdende God maken zij toch eigenlijk een caricatuur van wat ondier God verstaan wordt, nl. de eeuwig onvera nderiij.ke grond der dingen, aan Wien men dan ook de tegenwoordige sociale toestanden moet toe schrijven, waarin de menschen dan niet zouden, kunnen ingrijpen. De moderne dominé vervalt in redeloosheid als hij Godsdienst en socialisme,, twee tegenstellingen, tracht te verzoenen, göds-j Idaarderadeel, Kollumerland c. a. en Utingera- dienst zoowel als socialisme worden dan ver kracht. Zijn gezinnen. Jammer genoeg was het bezoek aan de Harmonie, welke gratis was ter beschikking het vorige jaar, zijn oorzaak geweest, dat ook gesteld, niet groot. De wegblijvers hadden in v.erscheidene Limburgsche watergemeenten ongelijk, want het orkest kweet zich, onder leiding van z’n directeur den heer Zonder- i land, uitstekend van z’n taak, vooral ver- dient vermelding de uitvoering van Beet- De cijfers omtrent de schade hebben betrek- hoven’s vijfde Symfonie. Mevr. Brouwer king op 63 gemeenten, omvattende 129 steden, Prakke, altzangeres, verleende voorts hare dorpen en gehuchten. Slechts van enkele ge- medewerking, welke een succes bleek te meenten, waar schade werd ondervonden, ont- zjjnj de aria’s uit Samson en „Verborgen- breken de gegevens nog, doch de eindcijfers heit” mogen hier wel even afzondelijk wor- daardoor niet belangrijk worden ver- den genoemd. aan werken en particuliere eigen- nummer voor overaars van het Westen, episoden uit de bl| lavani lAD gld.ingntal van av«w- |EA gld. bij vulla» vu 7E gld. bij vvrllaa EA gld. bij vvrilM vu igv Invaliditeit. «VV lijdu bianvc *0 d. IvU iin band, vvvt «1 «ag 10 vb» «on daim. vU vljavlag«r. Het meldt: Oudejaarsdag 1925! Wanneer over eenige weken het thans nog overstroomde land zal zijn drooggemalen en wanneer na maanden wellicht jaren noes ten arbeid de gevolgen van de overstroomings- ramp zullen zijn verdwenen, dan zullen wij toch nog verhalen van dien bangen Oudejaarsdag 1925 en van de angstige nachten en dagen, die daarop volgden. En later zal deze dag tel kens wanneer wij, ep vooral zij, die meest bij betrokken waren, zich gereed maken het oude jaar uit te luiden i.. - teruggebracht worden bij de Oudejaarsavond- gesprekken, zal bij nieuwe overstroomingsram- pen, wanneer deze weer eens over ons land zouden komen, worden aangehaald in kranten artikelen en misschien in herinnering gebracht door ouden van dagen, die thans als jongeren de ramp medemaakten. Ttüizij in dezen tijd zulke afdoende maatrege len genomen zijn, welke herhalingen kunnen voorkomen! Nu, ruim twee maanden na den doorbraaf in den rechter Maasdijk bij Nederasselt, welke J naasj de minder ernstige doorbraken in Zuid- en Noord-Limburg, de oorzaak is geworden van schrikkelijk veel ellende en enorme materieele schade, nu nog staat hier en daar het water in de huizen der laagst gelegen streken van het overstroomingsgebied en waar het water ver- dwenen is zien wij de ernstige gevolgen van de ramp. Het Persbureau Vaz Dias te Amsterdam heeft getracht een overzicht te krijgen van de schade, zooals deze thans kon worden geconstateerd, J zonder overdrijving als gevolg van zenuwach tigheid en haast en gebaseerd op offieieele ge- gevens. Ongeveer 175 gemeenten lagen in of grenzen aan het overstroomingsgebied. In het grootste gedeelte dezer gemeenten is geen of zeer bnbe- langrijke schade aangericht. Zelfs plaatsen, die midden in het water hebben gestaan, behooren I hiertoe, voornamelijk in Limburg, waar 41 zoo- j genaamde watergemeenten zijn, te weten: Arcen en Velden, Beegden, Beesel, Belfeld, Bergen,! Borgharen, Broekhuizen, Buggenum, Echt, Eys- den', Elsloo, Gennep, Geulle, Grevenbricht, Gronsveld, Grubbenvorst, Herten, Horn, Itteren, Kessel, Linne, Maasbracht, Maasbree, Maasniel, Maastricht, Meerlo, Mook, Neer, Obbicht en Pa- penhoven, Ohé en Laak, Ottersum, Roermond, Roosteren, Stein, Stevensweert, Swalmen, Tege- I ---o len, Urmond, Venlo, Wansum en Wessem. Het avond naar hier gekomen om zijn kunst ten grootste gedeelte dezer 41 gemeenten heeft bij gehoore te brengen ten bate van de slacht- hoogen stand van de Maas steeds last van het offers van den watersnood. zullen daardoor niet hoogd. In deze 63 gemeenten bedraagt de schade (gemeéntelijke) openbare wegen, gebouwen f590.880 en aan dommen volgens de bij de gemeentebesturen ingekomen aanvragen om steun f 3.776.092. Geheel vernield werden 454 huizen, terwijl 831 huizen als gedeeltelijk vernield werden opgege ven. Ongeveer 1300 huizen zullen door nieuwe moeten worden vervangen. De veestapel heeft - althans wat verloren vee betreft niet zooveel schade geleden. Voor zoover valt na te gaan, zijn omgekomen 172 runderen, 456 varkens en biggen, 94 geiten, 1£ paarden en ongeveer 15.000 stuks pluimvee. Veel gered vee is evenwel door de geleden koude en ontberingen in waarde achteruit ge gaan. De schade aan de dijken is zeer belangrijk. Het herstel van den Maasdijk nabij Nederasselt kost ongeveer f 100.000. Met de versterking van verschillende dijkvakken in het Rijk van Nij megen is omstreeks f 150.000 gemoeid, terwijl het dichten der gaten, die de genie heeft ge- Alphen ongeveer f25.000 kost. In het land van maakt in den Maasdijk tusschen Dreumel en Maas en Waal is bovendien nog ongeveer f 10.000 noodig voor dijken. In de provincie Limburg moet ongeveer f200.000 ten koste worden gelegd aan het her stel der dijken en der provinciale wegen. De belangrijkste schade schijnt wel toege bracht te zijn aan den land- en tuinbouw. Hoe. groot bijvoorbeeld de schade is, welke in het land.van Maas en Waal aan den landbouw en de fruitteelt is toegebracht, kan nog niet bij be nadering worden gezegd. Evenmin kan thans reeds worden vastgesteld de schade in het Rijk van Nijmegen, waar groote vruchtbare gebieden

Kranten in de gemeente Sudwest-Fryslan (Bolswards Nieuwsblad, Sneeker Nieuwsblad en Friso)

Sneeker Nieuwsblad nl | 1926 | | pagina 1