I!
KWATTV5;
JAVA..REEP
U.
ITALIANO
n: WYMBRITSERADEELL
NIEUW8TUDIN8EN.
I
s
Beter jan 6oed: DE BESTE
KWAÏTA - SPECULAAS
Bedrijfsorganisatie.
Mn! Orgiii iir IibiiiM hut
Brandbnburgh Co.,
Svsn Tfi'dges Mo» 150.
Go. IB
Borst* Blsri
WOEGSOAG 24 GOVEMBER IBSB
43s JAARGAGG
a
I.
75
>0
•o
•5
i5
HETNIEÜWE
OESTMIDDEL
0IMDA.G8 «m VRIJDAG8ATG1FD»
U’$|rav«e
Vraagt
1
ilverleer. dat langza-
ta
Valgena vearvaarden evereaagakamen ma* da Hsllaadteetoe AigamiaaBe Vars«>
boeren zijn die 1
Zijn nu zoo krasse maatregelen noodig? On-
(Volgen handteekeningen).
Fr. D.
winstprikkel als de motor van de vooruitgang
voldoende om te waken tegen verspilling bij de
voortbrenging?” Zijn conclusie is dat van een
algemeen stelselmatig waken tegen verspilling
nog ternauwernood sprake is.
)0
15
>0
10
>0
10
na
:n.
en
de
10
>0
*0
>0
10
0
0
0
OW SSEEKER COURANT
annex SHEERER COURJMT
tegen 5 st., waarna
werd vastgesteld.
in de commissie voor het nazien der rekening
over 1926 werden benoemd de h.h. Jaarsma,
Sandstra en W. Boersma.
Wat de behandeling der agenda voor de alge-
meene vergadering betreft het volgende:
Inzake het agendapunt om de meening der
afd. te hooren over vervroeging van den datum
van sluiting van het zoeken der kievitseieren
van 28 tot 20 April, waren er twee stroomingen
in het bestuur, de eene de meer sportieve, de
andere die meer het oog had op landbouwbe
langen. Met alg. st.x vereenigden de aanwezige
leden zich met het standpunt der laatstgenoem
den, verklaarden zich dus vóór vervroeging van
de sluitingsdatum, te meer ook uit het oogpunt
dat als men zoo vroeg sluit, de jonge kieviten
niet in die mate het slachtoffer worden van de
maaimachines als anders.
Wat het voorstel-Bergum om de quotum-hef-
fing niet van de leden individueel maar van de
afdeelingen in evenredigheid van het aantal pon-
dematen te doen geschieden, stelde het bestuur
der afdeeling voor deze actie niet te steunen,
In de Harmonie sprak Zaterdagavond voor het
Instituut voor Arbeidersontwikkeling de heer
dr. Th. v. d. Waerden over bovengenoemd on
derwerp.
Heeft de medezeggingschap betrekking op
de mederegeling door de arbeiders van de werk
zaamheden in een bepaalde onderneming, de
bedrijfsorganisatie bemoeit zich met het com
plex dér bedrijven in eenzelfde tak van industrie.
De bedrijfsorganisatie der soc.-dem. is ook
iets geheel anders dan wat de R.-K. er onder
verstaan, voor wie deze organisatie is de uit
bouw van het collectief contract op wettelijken
basis, zóó dat de bedrijven ook verordenende
bevoegdheid krijgen, terwijl ook de regeling der
prijsverhoudingen er bij betrokken is, in het
bijzonder voor de bedrijven, voor de locale
markt werkend.
Als spr. het over bedrijfsorganisatie heeft wil
dat zeggen het onderzoek of het huidige voort-
brengingsstelsel aan zekere eischen van doel
matigheid voldoet of dat het vervangen moet
worden door ’n stelsel, waarin de gemeenschap
zeggingschap heeft Moet ook het bedrijf een
publiekrechtelijk karakter hebben en moet de
gemeenschap mederegelende factor zijn bij het
doelbewust organiseeren der productie? Deze
organisatie kan dan omvatten bv. de gemeen
schappelijke aankoop van grondstoffen, een
vormigheid geen eentonigheid -*-'der produc
tie, algemeene normalisatie der productie, zoodat
met zoo weinig mogelijk soorten volstaan kan
worden, uitschakelen van alle overtollige tus-
schenpersonen, vervanging van verouderde pro
ductiemethoden door beteré, en zelfs de veror
denende bevoegdheid tot sluiting van achter
lijke bedrijven.
tegenzeggelijk heeft het vrije spel der krachten
de productiviteit reeds belangrijk opgevoerd,
zelfs is hier en daar ordening en doelmatigheid
aan te wijzen. De concurrentie heeft geleid tot
massafabricage maar tegelijkertijd het technisch
risico der grootbedrijven sterk doen toenemen,
een enkele nieuwe uitvinding kan een tot op
het oogenblik modern bedrijf hopeloos doen
achterblijven in den concurrentiestrijd, door de
toegenomen productiviteit in een concurreerend
bedrijf. Zoo kost een schroefbout op een een
voudige draaibank vervaardigd 53 pfennig, op
een revolverdraaibank 25 pf. en op een auto
matische draaibank 7 pf. Owens’ flesschenma-
chine maakt onder toezicht van 3 jongens per
dag 15000 flesschen. Door de Rotterdamsche
graanelevators is het aantal arbeiders per schip
gedaald van 121 tot 14 en de grootste drijvende
kolenelevator in de Rotterdamsche havens ver
werkt 105 waggon steenkolen per uur.
Fabelachtige dingen zijn dus door ’t vrije spel
der krachten tot stand gebracht, maar ’t bracht
'ook het enorme risico van het mogelijk plotse
ling verouderen der dure installaties mede, zoo
dat de ondernemingen aanstuurden of> samen
werking om de eventueele stooten van de mo
derne techniek op te vangen. Zij zochten samen
werking in het kartel, dat het afzetgebied onder
die bedrijven verdeelde. Grooter beteekenis nog
kreeg de samenwerking in trustvorm, waarbij
eigenlijk één geweldig groot bedrijf ontstond uit
de kleinere. Dan was zekere ordening en een
veel grooter productievermogen verkregen. Zoo
bespaarde de Amerikaansche staaltrust direct al
1 '/2 millioen dollar aan vracht door een doelma
tige verdeeling der orders, en kon zij het aan
tal handelsreizigers van 320 tot 20 terug bren
gen. De suikerrafineertrust kon 19 van de 24
in haar opgenomen raffinaderijen sluiten en de
5 overigen produceerden meer dan vroeger alle
24. De Trusts hebben geleerd dat een vereen-
een schrijven van de ver.
een bijdrage ter delging
de schuld doör het tekort van het Concours
gld. bij imIIh
van mb duim.
geleid wordt, wel het gansche jaar op voor
raad kan gewerkt worden. Tot welke waanzin
de concurrentie bij het vrije spel der krachten
bij de keuze der artikelen voert, toont hetzelfde
rapport aan. Een Amerikaansche confectiefa
briek mahkte 29 modellen, op verzoek nog 14
erbij, de voering kon men in 3 kleuren en 3 kwa
liteiten krijgen, de stoffen in 1100 kwaliteiten
en kleuren, zoodat de klant een keus heeft uit
278000 combinaties. Zoo iets beantwoordt toch
niet aan de werkelijke behoefte maar levert een
voorbeeld van de uitspattingen van dit produc
tiestelsel. Voorts is er vaak een verkeerde
opzet van het gebruik der gebouwen en zijn
sommige machines overbelast, andere half be
last. Een efficiency ingenieur voerde bij een
machinefabriek het productievermogen zonder
1 arbeider meer aan te stellen, met 120 op.
Standaardiseering van grondstoffen en arbeids-
methoden ontbreken over het algemeen, en dat
in Amerika, dat Europa op dit gebied in ieder
geval nog ver vooruit is.
De voorzitter van het Amerikaansche mijn-
bouwcongres verklaarde dat een rationeele or
ganisatie der industrie zou leiden tot 10 milliard
dollar besparing per jaar, terwijl de Amerikaan
sche inkomstenbelasting 6 milliard dollar be
draagt. Van hakbijlen voor de mijnwerkers wa
ren er 6118 modellen, dynamietpatronen waren
er in 2.100.000 soorten!
De natuurlijke en vrije ontwikkeling is dus
absoluut niet gericht op opzettelijke doelmatig
heid.
In Nederland is het natuurlijk nog veel on
gunstiger gesteld. Ir. D. H. Stigter, voorzitter
van de ver. van raadgevende ingenieurs, zegt
dat de meeste particuliere bedrijven niet be
schikken over gegevens om het technisch ge
deelte van het bedrijf te beoordeelen. En prof.
Limperg, de man die wel als accountant de
meeste soorten van bedrijven heeft onderzocht,
stelde in z’n inaugureele rede de vraag: „Is de
Strijd tegen de misdaad
Meer dan eens hebben wij de aandacht
gevestigd op de verbijsterend hooge crimi
naliteit, welke in sommige Amerikaansche
groote steden en daaronder in de eerste
plaats Chicago wordt geconstateerd.
Maar Chicago wil daar nu toch ook kras
tegen optreden.
Er heeft een Federale Groote Jury zitting
genomen, die zonder aanzien.des persoons
lieden in staat van beschuldiging stelt, in
dien het voorloopige onderzoek daartoe
termen oplevert. Reeds zijn 153 personen
naar de openbare terechtzitting verwezen,
en naar het gerucht gaat, zal het totaal
voor 1 Januari tot over de duizend zijn, ge
klommen. Het gaat thans vooral tegen over
treders van de drankwet. En zonder
aanzien des persoons. Immers onder de
naar de openbare terechtzitting verwezen
personen zijn menschen als de gemeente
rechter Henry Walker en commissaris van
politie John Prendergast. Behalve deze
menschen van prestige en invloed, zijn er
onder de beschuldigden ook tal van boeven
en desperado’s uit de „onderwereld” van
Chicago. De justitie beschikt over gegevens,
waaruit blijkt, dat „de dranksmokkelbaron-
nen” verscheiden politieambtenaren en jus
titiemannen hadden omgekocht.
Het is vooral ter verbreking van die on-
gewenschte banden tusschen wetsovertre
ders en de lieden die juist voor de toepas
sing der wet dienen te waken, dat het hui
dige onderzoek van de Federale Groote
Jury te Chicago is aangevangen.
Een van de ergerlijkste ervaringen, bij dat
voorloopige onderzoek opgedaan, was, dat
politie- en justitie-ambtenaren de hoofden
van de smokkelorganisaties er bij behulp
zaam waren, de werktuigen dier organisatie
er toe te dwingen, van de gemaakte, onge
oorloofde winsten een „behoorlijk” deel af
te staan aan de hoofden van het complot.
De kleine misdadigers werden soms een
voudig opgepakt en voor een politie-com-
missaris, die in het complot was, gebracht,
die hen dan dwong af te schuiven.
als de nevenbedrijven hun loonen verlagen of
hun werktijd belangrijk verlengen; als men daar
inplaats van 8 12 uur werkte zou men een
geheel andere situatie krijgen, ook een verlaging
der salarissen der rijksambtenaren zou daartoe
meehelpen door verlaging der belastingen. Ge
schiedt dit niet dan wordt de boerenstand de
dupe van dé maatschappelijke toestanden.
Uit de vergadering werd gevraagd hoe men
tot die verlenging van werktijd en salarisver
laging moest komen. Toegegeven werd dat het
loon van het directe personeel der boeren niet
meer verjaagd mag .Aten was van oordeel dat
maatschappelijk gesproken het landbouwbedrijf
te veel aan de Peripherie ligt, te weinig de aan
dacht der regeering en der partijen heeft. De
schuld van de toestand ligt ook bij het buiten
land; verlaagt men de loonen in het binnenland
dan krijgt de bevolking voorts nog minder koop
kracht. Men doet beter te zoeken op de inter
nationale markten naar meer export en dus
meer inkomsten.
De inleider zeide dat de landbouworganisaties
voudiging van de productieordening mogelijk is
en dat zij niet behoeft te groeien, maar wiskun
dig zeker kan in elkaar gezet.
Is dus door trustvorming ordening mogelijk,
ze schept ook het gevaar dat de trust de ver
bruiker in een tang neemt en door haar mono
polie elke prijs laat betalen. Daarom is er al
jaren in de Ver. Staten een anti-trustbeweging.
Het is niet de opzet der trustvorming om te
ordenen, maar om meer winst te maken, en
men volgt de politiek van hooge of lage prijzen
al naar de eene of de andere meer winst op
levert; de trust werkt dus niet voor de gemeen
schap maar voor de kapitaalmagnaten.
Verduistering.
Het gerechtshof te Leeuwarden heeft voort
gezet de behandeling van de zaak tegen den
58-jarigen R. L. W., oud-gemeente-ontvanger
van Franeker, die door de rechtbank te Leeu
warden is veroordeeld tot 1 jaar gevangenisstraf
wegens voortgezette verduistering van onge
veer f38.000.
De advocaat-generaal heeft 1 jaar gevange
nisstraf geëischt wegens voortgezette verduis
tering en het voortgezet valschelijk opmaken
van registers.
JORWERD, 22 Nov. De jaarvergadering van
de Ijsclub Jorwerd was door 30 van de 121
leden bezocht. De rekening van den penning
meester wees in ontvang aan f 396.73 en in
uitgaaf f 370.201/2- De heer Tj. Kampstra werd
als bestuurslid herkozen en tot' keurmeesters
benoemd de h.h. KI. Greijdanus en P. Huizinga.
Besloten werd de eerste rijderij te houden onder
vrouwen om gouden, zilveren en nikkelen hor
loges; de tweede wedstrijd zal een estafette-
rijderij zijn en de derde werd overgelaten aan
het bestuur. De contributie werd verhoogd tot
f 1.50 en de nrs. 24 en 33 van de rentelooze lee-
Naast deze trusts zijn er echter een ontzaglijk
aantal bedrijfstakken, waarin nog volslagen
anarchie heerscht, daar ziet men nog niet het
eerste begin van de egoïstische ordening van de
trust. Spr. citeert hier Walther Rathenau’s Neue
Wirtschaft, Nach der Flut en Von kommenden
Dingen, waarin hij voorspelt dat deze maat
schappij, „technisch zoo slecht ingericht, orga
nisch een werk van amateurs,” slechts te kiezen
heeft tusschen bedrijfsorganisatie of cata
strophe. De fabricage van waardelooze ge
schenken enz. is bv. zoo groot, dat iedere arme
ter wereld behoorlijk gevoed, gekleed en ge
huisvest zou kunnen zijn, als de productie in
behoorlijke banen werd geleid.
In het werk der veertien Amerikaansche inge-
neurs onder leiding van den geniaien Hoover
opgesteld „Waste in Industry” behandelend de
verspilling in de Amerikaansche industrie, ko
men dezen tot verbijsterende conclusies. Hoe er
een geweldige speculatie is in grondstoffen en
halffabrikaten; tal van fabrieken zijn overladen,
er is een groote wisseling van personeel, er is
absoluut gemis aan controle op het zuinig ver
bruik der grondstoffen, een groote onregelma
tigheid in de productie, terwijl als deze goed
houden. De secretaris, de heer H. de Boer, las
de notulen, welke onveranderd werden vast
gesteld/
Ingekomen was o. a.
Oranje te Sneek om
van
En welke organisatie-denkbeelden hield nu
een Rathenau er bv. op na, wat stelt hij als
opbouw tegenover z’n kritiek?
Hij wil: lo. Alle industrieën daar concentree-
ren, waar de voorwaarden voor het gedijen het
gunstigste zijn. Dikwijls staan de moderne fa
brieken op plaatsen waar ’t oorspronkelijk kleine
bedrijf ontstond (Stork uit een smederij, de mo
derne papierfabriek waar de handwerkende
manufactuur van een beek profiteerde enz.).
In deze verarmde maatschappij is iedere ver
spilling een zaak van de gemeenschap, een ver
ouderde machine met te groot steenkool- en olie-
verbruik is zoo’n verspilling en dient dus ver
vangen. Ziehier een der nieuwe zedelijke grond
stellingen, nl. dat de grondstoffen niet verknoeid
mogen worden.
Ook de soc.-dem. hebben dit vroeger wel ge
zegd, maar naar hen werd niet geluisterd. Ge
lukkig als men wel wil luisteren nav groote fi
guren als Rathenau.
2e. Beveelt Rathenau aan dat men in één be
drijf niet alle typen moet willen maken, doch
slechts enkele typen. De beste draaibankfabriek
is te Springfield in de Ver. Staten en daar maakt
men maar 2 typen; elke bestelling op een ander
type wordt geweigerd. Met deze specialiseering
naast de normalisatie alleen is al veel te berei
ken. Rathenau zelf verklaarde aan een maaltijd
waaraan ook spr. aanzat, dat de A. E. G. haar
electromotoren voor of 1/3 van de tegen
woordige prijzen zou kunnen leveren als alleen
bepaalde typen behoefden vervaardigd en de
besteller die bv. een motor van een daarbuiten
vallend type wilde hebben, ook niet bij een
Afd. Sneek Friesche Mij. van Landbouw.
Onder voorzitterschap van den heer IJ. Veld
huis werd Maandagmorgen een ledenvergade
ring der Afd. Sneek van de Friesche Maatschap
pij van Landbouw in café Leeuwen alhier ge-
Gevonden Voorwerpen.
Aanwezig aan het bureau van politie, Nieuwe
Veemarkt, en aldaar te bevragen op alle werk
dagen tusschen lll/2 en 12J/2 uur, de navolgen
de voorwerpen als gevonden gedeponeerd
op 22 en 23 November 1926:
Boutje met vleugelmoer en steunsel.
Tennisbal.
Aanwezig en te bevragen bij de navolgende
ingezetenen, onderstaande voorwerpen, als ge
vonden aangegeven op 22 en 23 Nov.:
Beursje met inhoud, J. Visscher, Geeuw-
kade 8; paar zwarte polsmoffen, A. Brou
wer, Hooiblokstraat; groene zakklep, P.
Dijkstra, Kloosterdwarsstraat 14; koperen
ring, J. de Vries, Zuidend 9; beursje inh.
31/2 cent, H. Gjeltema, Woudvaartskade 42.
Inter Nos.
Zondagavond j.l. gaf bovengenoemde
dansclub een balavond In Harmonie, waar
’t weer, zooals vorige keeren, gezellig toe
ging.
Er werd echter niet alleen aan eigen ge
zelligheid en pleizier gedacht. Het bestuur
n.l. hield een collecte, ten doel hebbende,
de oudjes van ’t Armhuis, alhier, wier laat
ste levensdagen in grijsheid voorbijgaan,
te offreeren.
Voorwaar een navolgenswaardig voor
beeld.
Gefabriceerd door de if
Fa TONNEMAS Co., Sneek
ts verkrijgbaar’bij de meeste
goede winkeliers,en wordt af
gewogen tn Italiano-zakjes A
20 cents per ons.
Abonnementper jaar f 2.50 fr. p
post f 3.60.
Advertentiën0 ct. p. regel. Inge
zonden tnededeelingen hooger, bij
Abonnement belangrijke korting
Advertentiën worden tevens gratis ge
plaatst in de SNEEKER COURANT
per uur verdiende. Dat beteekent dus dat de
inzake een actie tot werktijdverlenging niet veel
deden uit vrees, dat de regeering haar ook een
kortere werkdag zou opleggen. De soc.-dem.
kunnen zijn, verdient geweldig zullen de kwestie van de verkorting van den
n 1 werkdag in het boerenbedrijf echter nu aan de
orde stellen en dan moet door de landbouw juist
aangestuurd op verlenging van de arbeidsduur
in de nevenbedrijven zonder loonsverlaging, 1
waardoor de koopkracht behouden wordt. Dat
getracht moet worden de export te verhoogen,
is spr. volkomen met debaters eens, maar het
onrecht der wanverhouding blijft daardoor be
staan. De oplossing is gedeeltelijk 1
van de arbeidsduur. De boerenstand laat zich
te onbetuigd; waar de minste weerstand is val
len de klappen, wordt dan gezegd.
Wat de pacht betreft als er L~.3..
door te hooge lasten ten ondergang gedoemd
zijn heeft de regeering tot taak deze sociaal
zwakken, in dezen boer en arbeider, te helpen.
Daarna had de uitreiking der medailles bij de
keuring verworven, plaats.
Bij de rondvraag wees een der aanwezigen
er op dat men de cadavers wel wat lang laat
liggen voor Bergum ze komt halen. Van andere
zijde werd er op gewezen dat het wel wat
lastig is dat alles over de keuringsveearts te
Oudega loopt, dat neemt nog al veel tijd. Het
zou een vooruitgang zijn als men het bij de
secretarie van Wymbritseradeel kon opgeven.
Hiertoe zal de afdeeling nu adresseeren.
Hierna sluiting.
gld. bij ver if es
vaas mbi vinger
waartoe is besloten.
Tot afgevaardigde naar de algemeene verga
dering werd benoemd de heer Jaarsma, met 26
st.; tot plaatsvervanger de heer J. H. Bootsma.
De heer Veldhuis sprak over de maatschap
pelijke onevenwichtigheid naar aanleiding van
de bekende ingezonden stukken in de L. C.
„Schipbreuk op het land.” Spr. wil trachten
een diagnose voor de zieke maatschappij op
te stellen, en wel aan de hand van de loon-
cijfers in het landbouwbedrijf en die in de
nevenbedrijven bijv, de bouwvakken enz. op het
platteland. In 1912, ’13 en '14 verdiende de
boerenarbeider f 1011 p. week, de timmer
man, als hij werk had, f 12.50 bij 12 uren arbeid
per dag. Anders werd het toen in 1918 de
8-urendag voor tal van groepen arbeiders in
werking trad. De timmerman verdiende 70 ct.
in 1922, in 1926 60 ct. per uur, tenminste dit
bedrag komt op de rekening van den boer,
terwijl de boerenarbeider in 1925 f25.per
week, in 1926 de losse boerenarbeider 35 ct.
Hippique met Koninginnedag gehouden ontstaan.
Het tekort is f 373.74.
De heer Wind stelde voor f50 te geven, de
heer Alberda wilde f 25 geven.
Dit punt werd later bij de begrooting 1927
Pachter paviljoen.
Voor de jaren 1927, '28 en ’29 is door het
bestuur der Ver. voor Vreemdelingenver
keer alhier tot pachter van het paviljoen
aan het Sneeker Meer benoemd, de heer S.
de Vries, pachter van Amicitia.
Gewetensgeld.
Bij den belastinginspecteur der 2e afd. alhier
is f 150.gewetensgeld ontvangen wegens te
weinig Jietaalde belasting over vorige jaren.
Ned. Spoorwegen.
De contrólebeambte A. Sannes is per 28 Nov.
in dezelfde functie overgeplaatst naar Utrecht.
De arbeider-telegrafist J. Hiemstra te Bozum
is geslaagd voor ass.-stationschef.
Op de voordracht voor de benoeming tot
leeraar of leerares in de oude talen aan het ste-
delijk gymnasium te Leeuwarden zijn geplaatst:
1. mej. H. W. F. Stellwag, te Utrecht, en 2. de
heer S. Wijnberg Wzn., leeraar aan het gym- 1
nasium te Sneek.
loonen der directe en indirecte arbeiders van
den boer geweldig onevenwichtig zijn; de
boerenarbeider, die de oorzaak is dat de andere
arbeiders er 1
veel minder bij zijn werkdag van 12 uren, dan
de anderen bij hun 8-urendag.
Wanneer men dus boerenarbeider is, en kin
deren heeft, zullen deze in de laatste plaats
bij den boer terechtkomen, de meest pienteren
komen dus niet in het boerenbedrijf in een
tijd dat men die dan juist het meest behoeft
door de verbetering van de landbouwtechniek.
De onevenwichtigheid der loonverhoudingen
treedt ook bij de zuivelfabrieken aan het licht.
Een zuivelfabriek betaalde in 1912’13 aan
loon f14.390, in 1925 f40.820, in 1926 f34.820
dus toch nog meer dan het dubbele van 1914.
De botermaker met f 14 in 1914 verdient nu
f 32f 33. Dit alles staat natuurlijk ook in ver
band met de betere organisatie van dergelijke
arbeidersgroepen. Als nu in deze nevenbedrij
ven bijna de dubbele loonen gelden van die
der boerenarbeiders, dan zegt men wel eens:
dit komt vanzelf in orde, door het teveel dat
op deze wijze aan arbeiders in die nevenbe
drijven zal ontstaan. Maar men kan deze nor
malisatie ook keeren door de organisaties wat
ten gevolge heeft dat het landbouwbedrijf de
klappen krijgt, waar geen machtige organisaties
de loonen hooghouden. De bestaansmogelijk
heid in dit bedrijf wordt bedreigd zoowel van
arbeider als boer en eigenaar. Een verlaging
van de pacht zou misschien tot opvoering van
de loonen meewerken. Maar slechts een oogen
blik zou dat helpen, omdat als de boer daardoor
wat meer verdiende, de organisaties weer ver-
disconteering zouden vragen in de loonen der
nevenbedrijven. Wat kunnen wij doen dat onze
arbeiders gelijkwaardig worden aan die in de
nevenbedrijven en de boer met de middenstan
der der steden? Pachtwetten alleen kunnen hier
niet helpen.
De huur was in 1912, '13 en ’14 in deze om
geving f40 p. pdm., nu is deze f70 tot f 80
dus net als het loon der boerenarbeiders onge
veer het dubbele. Maar de andere bedrijven be
talen aan loonen en beuren aan winst enz. veel
meer dan het dubbele. De grondprijs wordt te
hoog genoemd. Is hij dat? De uitbreiding van
de hoeveelheid cultuurgrond zal de pachten doen
dalen, en nu is het een feit dat na 19121913
de ontginning stilstond tot 191718, toen groote
kapitalen daarin gestoken werden, waarop ech
ter enorme verliezen geleden zijn. Zonder rijks-
steun kan men op het oogenblik niet met voor
deel ontginnen, dat wijst er op dat de grondprijs
niet te hoog is.
Er moet dus gestreefd naar een evenwicht
tusschen het boerenbedrijf en de nevenbedrijven
voordat de maatschappij weer hersteld zal zijn.
De boerenstand: eigenaar, boer en arbeider,
kunnen alleen bestaansmogelijkheid veroveren
met de Kerstdagen een kleine versnapering ning uitgeloot. De vlaggen der chib zullen niet
weer mogen worden verhuurd en de consump-
tietent zal onder de zich daarvoor aanmeldende
leden worden verloot, wanneer de kasteleins er
geen gebruik van wenschen te maken.
Ds. S. P. Vermeer.
Gelijk we reeds vermeldden was op de ver
gadering der Classis Workum een advies inge
komen van een 140-tal belijdende leden der Ger.
Kerk van Oudemirdum. „Woord en Geest” pu-
bliceert thans de tekst van dit advies. Hij luidt
aldus:
verlenging j Ondergeteekenden, belijdende leden der Ger.
1 ioo4 Oudemirdum e. o., vermoedende dat de
kwestie van hun herder en leeraar Ds. S. P.
Vermeer aan de orde komt, verklaren in de
eerste plaats, dat zij het ten zeerste betreuren,
dat de kerkeraad hierin handelt geheel zonder
de gemeente en voorts, dat Ds. S. P. Vermeer
hier drie jaar met zeer veel zegen is werkzaam
geweest tot heil der gemeente, dat zijn predi
king ons heeft opgebouwd in ons allerheiligst
geloof, dat hij al dien tijd het zuivere Evangelie
naar Geref. belijdenis heeft gediend, dat de
steeds grooter wordende belangstelling in trou
we kerkgang getuigt van een opwakend geeste
lijk leven in de gemeente, dat op leer en wandel
van dezen Herder en Leeraar geen enkele aan
merking is te maken,
waarom zij niet begrijpen kunnen waarom
Herder en gemeente moeten gescheiden worden.
U de leiding des Geestes toebiddend, dat niet
des menschen woord, maar Gods woord hier
beslisse
afgehandeld.
Eén nieuw lid en een nieuw buitengewoon lid
werd aangenomen.
Voor alle cursussen, op Landbouw-boek-
houden na, was te weinig deelname. Voor het
waarborgfonds voor de groote tentoonstelling
is in deze afdeeling f1150 geteekend.
De heer Wind trad af als bestuurslid en was
niet herkiesbaar. Bij herstemming tusschen de
h.h. J. H. Bootsma en H. H. Zijlstra werd eerst
genoemde met 24 st. benoemd. De heer Zijlstra
had 9 st. De heer Bootsma nam die benoeming
aan.
De begrooting werd vastgesteld in ontvang
en uitgaaf op f2194.83.
Te voren was het voorstel-Wind om f50 aan
de Oranjevereeniging te Sneek te geven met
22 tegen 11 st. verworpen en met 18 tegen
14 st. een voorstel-Alberda om f25 te geven
aangenomen.
De heer Alberda stelde nog voor de post
inleggelden voor de veekeuring (f 105.onder
ontvangsten te schrappen. De meerderheid van
het bestuur meende dat het inleggeld moet
blijven bestaan, doch dat de medailles, als dat
noodig is, uit de kas der afdeeling kunnen
worden betaald.
Het voorstel Alberda werd verworpen met 27
de begrooting onveranderd
CA gld. öl> «wrilea van
vv Mn vijvvingM-
Vaigana vaarvaardan avaraaugakaman ma* da Hallaiadaeto» JAAA 1AA gld. ingeval van avar- IE A gld. bt| varliaa vaa
SaliladlaM »i|n anae Abanné’a vanekerd tegen «ngaiakkan vaat •vVV lange Savaliditsi*. fijdan binnen S0 d. IvU Mn band, vee* ai eng lv
