I
II
2000 LViUXK 200
'I
i,
ParlemeDtaire Schetsen.
Mul Orgni hr liaiiili huk.
▼«rMh|at
Eerste Blad
BUITENLAND
Officiéél gedeelte.
NiiuwstijdiNgtN.
ZATERDAG II FEBRUARI IBS7
43eJAARGAHG
-?
haarknipje, H. Bakker,
or-
6.
H
DDHDACM o VRUDAG8AT0RD1
Uitgaven t
Brandenburgh Co.,
■wwbk Telafaaa Wa. 150.
Derhalve meer ingelegd dan terug
betaald f 1.430.95
Het aantal nieuw uitgegeven spaarbankboek
jes bedroeg 44.
Door tusschenkomst dezer kantoren werd ter
Directie op staatsschuldboekjes ingeschreven
nominaal f 3000.-
en afgeschreven - 1400.
Express schrijft uit Lissabon aan dit blad,
^4 A. J
het feit is, dat de regeering er niet in ge-
slaand is Hp LwpqHp X OM JinJ- of o o tof n En
■woordiging.
pen als gevonden aangegeven op 10 en 11
Febr.;
Beursje waarin kleine inhoud, J. Feenstra,
Jachthaven 15; 1
Almastraat 6.
Radiotoestellen.
De Commissaris van Politie te Sneek deelt
mede, voorzoover dit noodig is, aan houders
van Radiotoestellen, dat ieder die een radio-
telefoon of radio-telegraaf aanlegt of ge
bruikt, welke niet voor het openbaar ver
keer bestemd is, ingevolge artikel 3 van de
Telegraaf- en Telefoonwet 1904, een mach
tiging moet hebben van den Minister van
Waterstaat, aan te vragen bij den Directeur
van het Post- en Telegraafkantoor alhier,
terwijl bovendien voor het hebben van dra
den boven den openbaren weg vergunning
noodig is van het Dagelijksch Bestuur dezer
gemeente.
Bij het ontbreken van de noodige vergun
ningen, stelt men zich bloot aan een straf
vervolging.
Dinsdag 1 Maart a.s. zal het 25 jaar
geleden zijn dat de heer H. Bakker als kleer
maker bij de fa. Gebrs. Bervoefs alhier in
dienst trad.
Rijkspostspaarbank.
Opgave betreffende het postkantoor Sneek
over de maand Januari 1927.
Aan bovengenoemd kantoor werd, in den
loop der maand, op spaarbankboekjes ingelegd
f23.013.70
en terugbetaald -21.582.75
WAARSCHUWING HONDENBELASTING.
leder houder van één of meer honden, die
aan belasting onderhevig zijn, is verplicht
onmiddellijk ten kantore van den Gemeente
ontvanger aangifte te doen. Deze aangifte
geschiedt door de inlevering van een be
hoorlijk ingevuld en door den aangever on-
derteekend biljet, dat kosteloos aan het Po-
litie-bureau verkrijgbaar is.
De aangifte van honden geschiedt binnen
8 dagen na het aanschaffen.
Bij betaling wordt door den Gemeente
ontvanger voor eiken hond een kenteeken
uitgereikt, volgens vastgesteld model.
Dit kenteeken wordt vastgemaakt en ge
dragen aan den halsband van den hond.
Ieder eigenaar, houder of hoeder van één
of meer honden is verplicht zorg te dragen,
dat de hem toebehoorende of onder zijn toe
zicht staande hond of honden, zich niet op
openbare wegen, straten of voetpaden be
vinden, zonder voorzien te zijn van boven
bedoeld kenteeken, vastgemaakt en gedra
gen op de hiervoren omschreven wijze.
Bij nalatigheid stelt men zich bloot aan
een strafvervolging.
Sneek, 10 Februari 1927.
De Commissaris van Politie:
J. H. G. VAN DEN BERG.
Een conflict tusschen Duitschland en Polen.
Een Duitsch conflict met Polen schijnt
onvermijdelijk. De Duitsche bladen wijzen
er op, dat de betrekkingen tusschen beide
staten veel slechter zijn geworden sinds
Grewinski, de nieuwe wojwode in Poolsch
Opper Silezië, zijn functie heeft aanvaard
Grewinski, die een vriend is van Pilsudski,
is de oorzaak, dat er Duitschers uit Polen
worden uitgezet en wel voornamelijk koop
lieden, wier concurrentie de Polen willen
uitschakelen. Tot nu toe is er steeds de een
of andere reden opgegeven voor het optre
den van de Poolsche autoriteiten. Enkele
dagen geleden zijn er opnieuw vier Duit
schers uitgezet, zonder dat er ditmaal van
Poolsche zijde een reden zou zijn meege
deeld. Dit optreden van Polen bedreigt de
economische onderhandelingen met Duitsch-
I !anH eins^g- Rauscher, de Duitsche gezant
te Warschau, heeft Zaterdag een officieel
I bezoek gebracht aan het Poolsche depar
tement van buitenlandsche zaken en bij
deze gelegenheid erop gewezen, dat het
voortzetten van de onderhandelingen tus-
I schen Duitschland en Polen zou worden
Iedere redenaar is een spreker, maar het
omgekeerde van de stelling is niet waar
Sprekers genoeg. Ja-ja. Gaat u maar op
een willekeurigen dag naar ’s lands verga
derzaal, en de redevoeringen fladderen u om
de ooren. Een improvisatie is tegenwoordig
heusch geen kunst meer. Maar de improvi
saties zijn er dan ook naar. Ik heb me in
het parlement nooit meer geërgerd dan aan
dergelijk spreken, waarbij de afgevaardigde
I er maar op los rammelt, zinnen fabriceert
van twijfelachtig allooi en eindelooze leng-
I te, om dan midden in een zin een oratori
sche salto-mortale te maken en, met vol-
I komen negatie van wat hij tot dusver heeft
gezegd, in geheel anderen taalvorm voort te
gaan.
Een dergelijke welsprekendheid, tegen
woordig schering en inslag, vind ik ver
schrikkelijk.
Oratorische Piet-de-Smeerpoetsen heb ik
die afgevaardigden genoemd, en ik blijf er
bij. Kladschilders, kermis-kunstemakers.
Als ik er naar luisterde en ik deed mijn
oogen dicht, dan was het of een hond hard
voorbij liep, met een blikken bus aan zijn
staart.
Dat wil niet zeggen, dat men een groot
redenaar moet zijn, om invloed te oefenen
of de aandacht gespannen te houden. Neen
Het beste voorbeeld van het oogenblik is
Nolens. Een redenaar is Nolens allerminst
Hij improviseert nooit, hij is geen koord
danser op de slap-gespannen lijnen der wel
sprekendheid hij .is geen duivels-kunste-
naar met het woord. Dat weet hij. Hij waagt
zich dan ook niet aan halsbrekende toeren
Vorm en stijl van zijn redevoeringen mun
ten in geen enkel opzicht uit. Toch heeft hij
het oor der Kamer. Het sympathieke van dit
soort sprekers is, dat het zich geen pose
geeft, dat het geen hooge vlucht nemend,
anderzijds toch ook niet smakeloos is en
gestaakt, indien de Poolsche regeering niet
zoo spoedig mogelijk een andere houding
aanneemt. Rauscher overhandigde bij zijn
bezoek een aide-mémoire, waarin hij het
Duitsche standpunt had samengevat.
De Poolsche regeering heeft daarop
Maandagmiddag weder telefonisch den
Duitschen gezant medegedeeld, niet in staat
te zijn, de getroffen maatregelen te herroe
pen. Maandagavond volgde er een gelijk
luidende schriftelijke mededeeling. Rauscher
heeft deze mededeeling naar Duitschland
doorgezonden, waar zij Woensdagavond of
Donderdagochtend werd verwacht, ’t Rijks-
kabinet zal, in afwachting daarvan, de
aangelegenheid bespreken en vermoedelijk
besluiten, de economische onderhandelingen
af te breken voor geval Polen niet op het
laatste oogenblik nog van houding veran
dert.
Het aangekondigde afbreken van de
Duitsch-Poolsche betrekkingen heeft in Si
lezië en in het bijzonder te Breslau vrij
groote ongerustheid verwekt. Sinds gerui-
men tijd werd er steeds uit kringen van
handel en nijverheid in Silezië gewezen op
de schade, die het bedrijfsleven van de
Oostclijke Duitsche provincies tengevolge
van den handelsoorlog met Polen te lijden
heeft. Volgens den correspondent van de
Vossische Zeitung te Breslau dringen deze
kringen ook thans nog aan op behoud van
den vrede met Polen, omdat zij meenen,
dat de uitzettingen van Duitschers uit het
Poolsche gebied, hoewel zij er inderdaad
op wijzen, dat Polen niet spoedig bereid
zal zijn, hef vestigingsrecht aan Duitschers
te verleenen, maatregelen betreffen, die
reeds geruimen tijd geleden zijn aangekon-
digd.
De slagers in Opper-Silezië hebben sinds
enkele weken een actie gevoerd voor het
sluiten van een handelsverdrag met Polen,
daar zij de invoer van levend vee dringend
noodzakelijk achten. Vertegenwoordigers
van het Opper-Silezische bedrijfsleven heb
ben onlangs een onderhoud gehad met den
Pruisischen minister van binnenlandsche
zaken en bij deze gelegenheid gewezen op
de sterke vermindering van hun afzet. Voor
zekere takken is de afzet gedaald van 40
tot 70 pet. beneden die van voor den oor
log.
Van officieuse Duitsche zijde wordt me
degedeeld, dat bij den tegenwoordigen toe
stand verdere besprekingen van de Duit
sche en Poolsche delegatie over het sluiten
van een handelsverdrag*e~genfijk overbodig
zijn.
Daarom is van Duitsche zijde de eerst
volgende bijeenkomst afgezegd. Men is te
Berlijn van meening, dat een bespreking
eerst waarde heeft, nadat er verbetering in
den toestand is gekomen door het herroe
pen van de uitzettingen van Duitsche bur
gers.
Derhalve meer in- dan afgeschreven f 1600.
Het aantal nieuw uitgegeven staatsschuld
boekjes bedroeg 3.
Tot aankoop van Nationale Schuld ten be
hoeve van inleggers werden uitgevoerd 0
ders, tot een nominaal bedrag van f
Afd. Sneek Ned. Ver. tot bevord. der belan
gen van slechthoorenden.
Deze afdeeling hield Woensdag een alge-
meene ledenvergadering in een lokaal van
het gebouw van den Raad van Arbeid, on
der voorloopig voorzitterschap van den hr.
J. H- H. Piccardt. Medegedeeld werd dat de
definitieve verdeeling der bestuursfuncties
als volgt zou zijn: Voorzitster: mevrouw
KuytHertzberger, secretaris: de heer S. de
Boer, penningmeester: de heer P. Posthuma,
bestuurslid-plaatsvervanger van een der
vorengenoemde functionarissen de heer
Johs. Douma, Goënga, bestuurslid proef-
kisthouder: de hr. J. H. H. Piccardt. Laatst
genoemde deelde mede dat in twee maan
den tijds reeds 9 gehoorinstrumenten voor
totaal f 142.50 waren verkocht. Eenige toe
stellen werden ter vergadering, voor eenige
slechthoorenden gedemonstreerd. Het plan
van het bestuur is zoo mogelijk een liplees-
cursus voor slechthoorenden te organisee-
ren. De heer S. de Boer verklaarde zich
bereid, na overleg met een deskundige, deze
cursus te geven. Wie in deze cursus belang
stelt geve zich bij één der bovengenoemde
bestuursleden aan. Plannen voor het wer
ven van leden enz. zijn in voorbereiding,
een reglement werd vastgesteld.
Ensemble-Ruys.
Het departement van ’t Nut biedt den
leden geregeld goed verzorgde avonden,
aan, waarin tevens de noodige variatie
wordt gebracht. Woensdagavond liet het
tegenstelling met Heemskerk treft bij hem
niet bijzonderlijk het decoreeren van de dee-
len zijner speech, maar maakt de rede in
haar geheel den indruk van een kloek stuk
werk, degelijk, keurig naar den vorm, cor
rect en afgerond, naar taal en stijl schier
feilloos.
Een redenaar, zeer zeker, was ook de lei
der van de Vrijheidsbond: Dresselhuys. Hij
beschikte waarlijk over het goede soort wel
sprekendheid, de techniek van het spreken
had hij volkomen in zijn macht en hij bezat
het talent van den redenaar, om van iederen
zin taalkundig en stylistisch iets goeds te
maken, alle zinnen samen op te bouwen tot
een schoon geheel, zoodat elke rede van hem
bekoorde door een structuur, die van stijl
gevoel, smaak en vernuft getuigde; hij was
slagvaardig en kon een geestigen zet plaat
sen; hij was voor mij het type van den goe
den spreker, ook al gebruikte hij weinig
beeldspraak. Evenals De Visser trouwens.
Kuyper daarentegen was in de beeldspraak
ongeëvenaard. En zeer zeker moet de rede
naar van het hoogste plan van beeld
spraak een vrij ruim gebruik maken; juist
die is in staat een rede op te luisteren, zoo-
als schoone ornamenten een bouw-werk ver
sieren. Op het terrein der beeldspraak kan
de fantasie van den redenaar haar luimig
en geestig spel spelen en kleur en pikan
terie geven aan het woord.
Ik heb reeds doen uitkomen, hoe de
meeste afgevaardigden tegenwoordig hun
redevoeringen verfomfaaien en slordig aan-
kleeden, zoodat ze er bijloopen als schamele
kindertjes, met gescheurde kleeren, op een
schoen en een slof, ongewasschen gezicht,
nagels in rouwrand. Oratorische proleta
riërs.
Een ander gevaar, een ander uiterste is:
dat men het te mooi wil maken. Dan ver
valt de redenaarskunst in rethoriek, in rede-
Autobotsing.
Op den Oosterdijk, hoek Ged. Pol, alhier,
had Woensdag een botsing plaats tusschen
twee auto’s. De oorzaak hiervan lag in het
feit, dat een der bestuurders een verkeerde
bocht nam. De schade was niet belangrijk.
Gevonden Voorwerpen,
Aanwezig aan het bureau van politie, Nieuwe
Veemarkt, en aldaar te bevragen op alle werk
dagen tusschen llj^ en 12j^ uur, de navolgen
de voorwerpen als gevonden gedeponeerd
op 10 en 11 Februari 1927:
Twee ledige ijzeren petroleumvaten.
Aanwezig en te bevragen bij de navol-
gende ingezetenen, onderstaande voorwer-
niet zondigt tegen den stijl-vorm. Ik luister
naar Nolens dan ook graag. Het rammelt
met, het is sober en zakelijk. Maar ergeren
doe ik mij aan de afgevaardigden, die er
zonder aanteekeningen op los praten, doch
ieder oogenblik zondigen tegen taal, stijl,
smaak, gevoel.
Natuurlijk: ook een redenaar moet
de techniek van het spreken verstaan. Maar
het onderscheid met een spreker, een pra
ter, ligt hierin, dat hij over de gave beschikt,
om door den vorm van het gesproken woord
te boeien en te bekoren, om het door beel
den op te luisteren, om van iederen zin iets
goeds te maken en van het geheel een stuk
beeldhouwwerk op grooter of kleiner schaal.
Hij bouwt een redevoering op, er zijn lijn
en stijl en klaarheid in, hij is een kunstenaar
van het woord en sleept mee en treft, elke
zin is een steen van goed materiaal en de
steenen samen vormen een monument.
Het voorbeeld ligt voor de hand: Kuyper.
Geboren schrijver, geboren redenaar tevens.
In zijn machtigen kop had hij de feiten en
de argumenten en die wist hij te verwerken
tot iets monumentaals: hij was een groot
bouwheer op oratorisch gebied.
Zijn steekspelen met professor Van der
Vlugt behooren tot het beste en het mooiste,
dat ons parlement op dat gebied te genieten
gaf. Nog een voorbeeld: Troelstra. O zeker!
men kan een redenaar zijn, zonder op het
zelfde hooger plan te staan als zij, maar
zelfs op een lager plan sterven de goede
sprekers in het parlement meer en meer uit,
helaas.
Een redenaar in een vroeger kabinet was
Heemskerk. Nu niet bepaald een redenaar
in grooten stijl, die aantrekt door de breede
lijnen van het betoog: meer een schilder-in-
details, maar die onderdeden, die fragmen
ten, zijn dan op zich-zelf kunststukjes. Een
redenaar van ander kaliber is De Visser, In
Abonnement per jaar f 2.50 fr. p
post f 3.60.
Advertentieën9 ct p. regel. Inge
zonden mededeelingen hooger, bij
Abonnement belangrijke korting
Advertentiën worden tevens gratis ge-
plaatst in de SNEEKER COURANT
b CA gld. lij veilitB vin
i. vv een wi.Bvirger
IE Old. bij vei lies
av m ten virger
voor de leden optreden 't tooneel-ensernbie
onder directie van Cor Ruys en het heeft
daarmee ’t publiek ten zeerste aan zich
verplicht.
In „Thuiskomst”, het mooie tooneelspel
van Jean Jacques Bernard hebben de dames
Tilly Lus en Henr. Ruys en de hh. Frits
Bouwmeester en L. Chrispijn Jr. ons too
neelspel van de beste soort gegeven. Het
stuk trouwens leende zich daar tenmin
ste in zoo beproefde handen uitstekend
voor. Vooral Tilly Lus was schitterend als
Blanche.
Ook 't nastukje „Gelukkig Getrouwd” van
J. B. Schuil werd vlot gespeeld en de bloe
menhulde aan Tilly Lus aangeboden was
stellig ’n uiting van de gevoelens van alle
aanwezigen.
Moge het Nut er in slagen een volgend
jaar weer met ’n dergelijk goed gezelschap
te contracteeren.
HEEG, 11 Febr. Op de bovenzaal van
Boersma werd Woensdagavond j.l. de
ledenvergadering van ’t Ziekenfonds „Een
dracht maakt macht” alhier gehouden. De
opkomst was matig; aanwezig waren 34
leden, terwijl er in het geheel een kleine 200
leden zijn (hieronder zijn dan ook allen be
grepen, niet-trekkende leden, begunstigers,
trekkende leden en de betalende vrouwen
en kinderen van de trekkende leden). Uit de
verslagen bleek, dat het afgeloopen jaar
gunstig geweest is. De kas sluit met een
saldo van f725.14. Tot bestuursleden wer
den gekozen de heeren H. IJ. Haringa en
M. Hiemstra. Bij punt varia kwamen heel
wat tongen los en de avond was om voor
dat men ’t wist.
HEEG. Benoemd tot onderwijzer aan de
Herv. school te Burum, de heer B. van der
Meer, alhier.
IJLST, 9 Febr. Het Christelijk Muziek
corps Concordia gaf hedenavond in het ge
bouw der Ger. Kerk haar jaarlijksche uit
voering. De voorzitter de heer B. Looljenga
liet zingen van Psalm 100 het le en 3e vers,
waarna hij voorging in gebed en een kort
openingswoord uitsprak. Hij hoopt dat ook
deze avond de Eere Gods in de muziek zal
uitkomen. Op schoone wijze werden ver
schillende nummers gespeeld, vooral de
nummers Antigone Ouverture van Rous
seau, Ouverture Joyeuse van M. J. H. Kes
sels en Die beiden Blinden, Ouverture van
E. H. Mehul vielen in de smaak van ’t pu
bliek. Door een paar leden werden voor af
wisseling eenige voordrachten ten beste ge
geven, zoodat de leider zeker de tolk der
aanwezigen was, toen hij de vereeniging
dank zegde voor deze schoone avond.
Een dierenbeul.
Voor den politierechter te Winschoten
had zich te verantwoorden de 24-jarige
slagersknecht J. L., die zich schuldig maakte
aan gruwelijke mishandeling van een koe.
Er werd hem 2 maanden gevangenisstraf
opgelegd.
De plannen tot wateronttrekking
aan de Veluwe.
De gemeenteraad van Voorst heeft gis
teren aangenomen een voorstel om Ged.
Staten van Gelderland te verzoeken, te
voorkomen, dat de stad Amsterdam haar
plannen tot wateronttrekking aan de Velu
we ten uitvoer brengt. De burgemeester,
mr. A. C. baron van der Feltz, betoogde,
dat zijn inziens deze wateronttrekking ver
keerde gevolgen zou hebben en de Veluwe
zeer dor zou maken. Z.i. moet een deskun
dig onderzoek worden ingesteld naar de
vraag, hoeveel water men wil onttrekken en
of dit nadeel zal opleveren. Ook van het
droogmaken van de Zuiderzee vreest hij
nadeelen voor de Veluwe.
rijkerij. Een typisch voorbeeld hiervan telt
de tegenwoordige Kamer. Deze afgevaar
digde heeft ontegenzeggelijk redenaars
talent, maar hij weet geen maat te houden,
wil het hoe langer hoe mooier gaan doen,
hij drinkt zich een roes aan den prikkelen
den drank van zijn eigen woord, het smaakt
hem te lekker, hij luistert te veel naar zijn
eigen klokkende klanken, en vervalt tot
beelden en zinsvormen, waarnaar het bijna
nog moeilijker is te luisteren dan naar de
rammelenede muziek van den hond-met-het-
leege-spinazie-blik-aan-zijn-staart. De me
nigte in verkiezings-vergaderingen vindt het
prachtig, den kenner staat het tegen.
Zoo zijn er allerlei soorten van sprekers
en redenaars. Maar het mooie, hooge, bezie
lende woord hoort men schaarsch. Jammer,
want waarom moeten, in den strijd der
meeningen, vorm en stijl verwaarloosd wor
den? Waarom zou ook in het politieke debat
in ’s lands hoogste vergadering niet de
schoonheid van hef woord kunnen door
stralen?
Ik hoop dat er in het jaar 1929 wat meer
redenaars in het parlement zullen aanlan
den. Want, om met Van Deyssel te spreken:
„ik houd van het proza, dat als een
man op mij toekomt, met schitterende oogen,
met een luide stem, ademend, en met groote
gebaren van handen dat ik daar zie
staan met zijn volzinnen als een stad van
marmer.”
O:
„de groote gebaren van handen” zijn er
wel, in het parlement. Maar waarom, waar
om zou dat proza er ook niet eens kunnen
schitteren en gloeien? Al was het maar een
enkele maal, zoodat het genot, de verruk
king er van ons lang zou bijblijven?
D. HANS.
7G fild bij veilies
I v van ten dnim.
Portugeesche oorlogsschuld aan Engeland.
Toen deze regeling haar beslag had ge
kregen en de leden van de commissie uit
Londen terugkeerden, gaven deze als hun
meening te kennen, dat het Engelsche voor
stel tot exploiteeren van de tabak in wezen
niets anders was dan een verkapt mono
polie, terwijl de regeering vrijhandel
wenschte. Zij hadden het aanbod daarom
afgewezen, erop wijzende, dat de regeering
aanbiedingen van leeningen uit Parijs en
elders had.
Het publiek zag hierin weer een her
nieuwing van het gehate Fransche mono
polie, en dit zou tot de revolutie hebben
geleid.
Het spreekt vanzelf, dat wij dit bericht
onder alle voorbehoud geven.
Uit de berichten, die thans uit Lissabon
te Londen ontvangen zijn, blijkt, dat er zoo
hevig om het bezit van de hoofdstad is ge
vochten als in geen enkele revolutie sinds
de onttroning van koning Manuel. Het
bombardement, uit de lucht en met zwaar
scheepsgeschut, van het door de opstande
lingen veroverd marine-arsenaal heeft volle
44 uur geduurd, vóórdat de opstandelingen
de witte vlag heschen. Geen mensch heeft
zich al dien tijd op straat vertoond, behalve
enkele politieagenten en doktoren die ern
stig zieke patiënten niet in den steek wilden
laten. Meer dan veertig van de schoonste
gebouwen van Lissabon zijn in puin gescho
ten en gisternacht om één uur, toen de witte
vlag geheschen werd, brandde het in de
stad op meer dan 20 plaatsen tegelijk. De
Portugal. I geheele nacht en een goed deel van den
Voor de zooveelste maal is er een op- I 2C^etlL *s door brandweer, politie en sol-
standige beweging in Portugal. De oorzaak daten ^steed voor het blusschen der bran-
is echter het vermelden waard, omdat hij Hen ei? het bevrijden van dooden engewon-
aantoont welke krachten soms in een land ?en 2" Puinhoopen. Er is nog niet bij
achter de schermen werken I benadering op te geven hoeveel slachtoffers
Een bijzondere medewerker van de Daily aet bombardement gekost heeft, maar 200
Express schrijft uit Lissabon aan dit blad, dood!n 1S een gematigde schatting. De
dat de werkelijke oorzaak van de revolutie ^este dooden en gewonden zijn gevallen
s C1 ge- Met Inst?rten van hunne door bra"d ver-
slaagd is, de kwestie van het staatstabaks- nlev^0"J”gen’
monopolie op bevredigende wijze op te los- Ue kapitein, van den Engelschen kruiser,
sen. I die °P de reede lag, is aan land gegaan en
De zaak zit zoo, althans volgens dien 2eeftt draadl°os naar Londen geseind, dat
medewerker. Veertig jaar geleden had de dL gisterenochtend een troosteloozen
Portugeesche regeering 10 millioen pond uanb lk opleverde en geen mensch nog blijk-
noodig. Daar zij dit niet op andere wijze S v?rte°uwde, dat de verschrikking een
kon krijgen, stelde zij een tabaksmonopolie „„hnad9genom?n-
in, evenals dat in Frankrijk, en verpachtte 2 UUr s. namiddags verschenen
het voor veertig jaar aan een Parijsche fi- i’ter weSr eei®te trams, een paar win-
nancieele groep, als onderpand voor de lee- J °rpenden lun dearen en de eerste wan-
f rung. I klaars waagden zich weer op straat. Later
Die groep exploiteerde het monopolie tot .werd,.°°k °P de .^urs en in het handels-
1926. Toen werd de oorspronkelijkePleening kwarher weer een|g vertier waargenomen,
afbetaald uit de inkomsten van ’t verpachte
monopolie en eindigde de concessie vanzelf.
Onder het volk had middelerwijl te
recht of ten onrechte de meening post
gevat dat het monopolie geweldig veel voor
deel voor de Parijsche financiers, maar wei-
i nig voor Portugal had opgeleverd Toen
de regeering, die in April 1926 aan het be-
wind kwam, dan ook de vernieuwing van
I het monopolie overwoog, brak er in Mei
een revolutie uit.
De volgende regeering dacht echter in die
aangelegenheid evenals haar voorgangster
■en werd in Juli omvergeworpen.
f wndertusschen had een groep Engelsche
financiers een bod naar de tabaksexploitatie
gedaan. Deze wilden het echter niet op mo-
I nopolistische wijze exploiteeren. Hun plan-
nen zouden althans volgens den mede-
I werker, die in dezen wellicht niet geheel
I zonder vooroordeelen is zeer populair
I zijn geworden onder de bevolking.
Toen het monopolie dan ook afliep, werd
I er een sterke pressie op de regeering ge-
I oefend om in de Engelsche voorstellen te
I treden. De Engelschen hadden echter als
^^^g^tete' de regeling van de
Redenaars.
I baat. *k eens iets zeggen over de s p r e-
I kers in het parlement. Want in een parle-
ment moet nu eenmaal gesproken worden,
s De naam parlement werd eeuwen terug
gegeven aan gerechtshoven in Frank- I
'ijk. Denk aan het -Parlement van Parijs.
I Later het eerst in Engeland heeft men
Istaatkundige colleges dien naam
I geYen- n bet woord zelf ligt al opgeslo-
en: het spreken. Kuyper vertaalde parle-
12 n'.etj s P r e e k k a m e r. Op zichzelf
is dus iedere klacht over „praten” in het
lparleinent dwaasheid. Dat is nu eenmaal
H specifieke taak van de volksvertegen-
En nu moet mij de klacht van het hart
net is niet de eerste maal trouwens dat
k hierover- klaag dat het aantal rede-
ars m het parlement steeds kleiner wordt.
k r moet men goed onderscheiden. S p r e-
eennLZIJn er in de volksvertegenwoordiging
weinig’ maar redenaars zijn er bitter
zichPat1<4rSt.genoeg- Omdat er velen zijn, die
vineer!vn Chun‘ek van een zekere oratorische
meesfp a2gheid hebben eigen gemaakt. De
dier lafgevaardigden moeten tegenwoor-
zien’en hboer op”: de kiezers willen Jien
dat de vra22ren; ,Daaruit volgt a> dadelijk,
ken kan a2g’ °f de vertegenwoordiger spre-
tong bezi/rt A Z' ee" zekere radheid-van-
oi) te o-Jd d e hem veroorlooft in ’t publiek
dé ean Joiden*’ .een factor van gewicht is bij
een n u Stell.ing- Maar ik herhaal
Prekeris nog geen redenaar.
w kokM.m°ri^ 2000 200 fi“™ 150 «JhlliaXul”!
j
KJ -O’
Maar:
het komt er heusch nog wel op aan
0 e men spreekt.
ÏIEÜWB SIEEEEH COnRAUT
»nnw SHEERER COURANT »n WYMBRITSERADEEL
