i
Bran den burgh Co.,
össss 15(i.
II
BUITENLAND
Nieuwstijdingen.
Withal Orom ór hssi
i
50
SNEEKEH OOURAWT en WYMBRITSEMDEEL
Rousbroec en de mystiek der
middeleeuws,
1
'3
So. 40
fc-asl
i tmsuA.^3 es nujDAtm vwo®
tJ-isgarsjs
volgt:
f 20.600
- 19.989
- 19.762
- 19.750
- 19.740
- 19.700
- 19.600
- 19.569
- 19.565
- 19.500
- 19.480
- 19.232
- 18.967
- 18.880
- 18.843
- 18.800
- 18.777
- 18.680
- 18.660
- 17.999
- 17.990
- 17.952
- 17.762
i
41©JAARGMG
Nlad WOEHSDAG IS FEBRURRI »I7
tan een dtrim.
L. C.
om te kappen. Ongeveer 60
van
waaraan,
de duikbooten, welke Engeland bij °P het oogenblik (schepen die reeds
f 909 dn. u 1 ïr>,VV,T/ vcigciimic van o.^u per. ror J.34
Tn^hPst F jy f alzo° 2’5-,l4’4- Pct' In dezelfde periode klom de gemiddelde
ïi
ten hebben het steeds betreurd dat men het
op de conferentie alleen eens is kunnen
gld. bij verlies vsn
een vijsvirger
8ld. irgeval van over
lijden binnen 30 d.
1
IM
Abonnement per jgar f 2.50 fr. p
post f 3.60.
Advertentieên9 ct. p. regel. Inge
zonden mededeelingen hooger, bij
Abonnement belangrijke korting
Advertentiën worden tevens gratis ge
plaatst in de SNEEKER COURANT
gld. bij verlies
uur
zijn afgeloopen. In de nabijheid van den
winkel bij den Dam moet, toen de mannen
binnen waren, een politieagent gestaan heb
ben. Deze heeft echter niets waargenomen.
Voor een appel en een ei.
De winkelier v. d. R. te Almelo had het
geadverteerd: men kocht bij hem een kachel
voor een appel en een ei. En zie, een juf
frouw reflecteerde in letterlijken zin op dit
aanbod. Ze trad het magazijn binnen, legde
een appel en een ei neer, en vroeg de kachel.
Die ze kreeg ook! Meerdere gegadigden
zullen zeker wel teleurgesteld worden.
Ongelukken.
Zaterdagmorgen is ’t 7-jarig zoontje van
B. te Almelo door het ijs gezakt en verdron
ken.
Terwijl de moeder een oogenblik afwezig
was, heeft het driejarig dochtertje van D. te
Echt een pot kokende koffie over ’t lichaam
gekregen. De kleine overleed eenige uren
later.
Door een noodlottig ongeval is te Haar
lem overleden dr. G. E. Opstelten, leeraar
aan het Kennemer lyceum te Bloemendaal.
Donderdagavond is hij op een avondwan
deling door een trein gegrepen. Vrijdagmor
gen half acht werd zijn verminkt lijk op den
spoorweg nabij de Munterslaan te Heem
stede door een melkboer gevonden.
De 30-jarige ongehuwde smid J. Coop-
mans te Franeker is Donderdag, toen hij
met paard en wagen door de stad reed en
het paard op hol sloeg, van den wagen
tegen een boom geslingerd. Hij werd in be-
wusteloozen toestand naar het ziekenhuis
vervoerd, waar hij kort daarna is overleden.
nomen zijn de vooruitzichten niet gunstig
dat men, zelfs als de door Coolidge voor
gestelde nieuwe conferentie bijeenkwam,
thans de moeilijkheden zou overwinnen, wel
ke menigmaal op de vorige conferentie van
Washington zulk een dreigend aanzien kre
gen voor het slagen er van en welke men
daar ten slotte niet heeft kunnen oplossen.
Waarbij nog komt dat de algemeene poli
tieke toestand sedert de conferentie van
Washington belangrijke wijzigingen heeft
ondergaan, waardoor bijvoorbeeld de be
hoefte van Engeland aan kruisers in ver
band met den toestand in China wel heel
overtuigend aan den dag is gekomen.
N. Rt. Ct.
ting van den Gemeentearchitect f 18.600.
Productiecijfers van Friesche koeien.
Naar de heer F. Keestra in het officieel
orgaan van den F.N.Z. mededeelt, produ
ceerden 26 stamboekkoeien, ingeschreven in
het F.R.S., in de lactatieperiode 1925, welke
gemiddeld 324 dagen telde, in totaal 208.458
K.G. melk of gemiddeld per koe 8017 K.G.
melk, met een vetgehalte van 3.89 pct. Dit
komt overeen met een gemiddelde boterpro-
ductie per koe van 337 K.G.
Tien koeien, ingeschreven in ’t hulpboek
gaven in dezelfde lactatieperiode in 324
dagen gemiddeld per koe 7638 K.G. melk
met 3.80 pct. vet, of 315 K.G. boter.
De beste productiekoe was Ymkje Vil van
de firma Schaap te Deersum, die in 330
dagen 13.164 K.G. melk gaf met een vet
gehalte van 3.78 pct. of 542 K.G. boter.
Daarop volgden: Dora Pel van Gebrs. Dok
ter te Achlum, die in 330 dagen 9702 K.G.
melk gaf met een vetgehalte van 3.81 pct. of
403 K.G. boter en Pruiksma VI, van J. S.
v. d. Woude te Deersum, die in 322 dagen
10.830 K.G. melk gaf met een vetgehalte van
3.25 pct. of 380 K.G. boter.
De gemiddelde opbrengst der koeien, in
geschreven in het F. R. S., is in 15 jaren,
van 1911 tot 1925, gestegen van 4357 K.G.
tot 4505 K.G. per lactatieperiode, het ge
middelde vetgehalte van 3.20 pct. tot 3.54
T 4
melkgift der koeien van de ruim 80 Friesche
coöperatieve zuivelfabrieken van 3400 K.G.
tot 3800 K.G., het vetpercentage van 3.15
pct. tot 3.39 pct. Hierbij moet worden opge
merkt, dat de productiecijfers eenigszins
schommelen in verband met het al of niet
veelvuldig of hevig optreden van het mond
en klauwzeer.
geleerden op z’n werk, en daarna eerst is de
inhoud dezer geschriften meer op den voor
grond getreden.
Drieërlei onderscheid is er in die geschriften:
een schriftuurlijk gedeelte, waarin uitkömt hoe
Ruusbroec z’n bijbel kent, waarmee hij als velen
in de Middeleeuwen blijkt te hebben geleefd en
geworsteld; dan zijn geschriften betreffende de
praktijk van het Christelijk leven en voorts z’n
levensoverpeinzingen.
Of hij uitlegt de geheimenissen van het ge
loof, of wenken geeft voor het leven, het is op
merkelijk hoe alles bij hem gebaseerd is op de
onveranderlijke grondslag van het Christendom,
uitgedrukt in de figuur: Schepping Val
Verlossing Verheerlijking. De lijn welke deze
vier punten verbindt teekent het proces onzer
schepping; het is geen evolueerende lijn, maar
een golflijn. Ruusbroec toont dat scherp aan, hij
gelooft niet in de geleidelijke vooruitgang, dus
de evolutie, maar ziet de tragedie van het ge-
de beuren: een neergang tot den val, een opgang
tot de Verheerlijking, een figuur welke niet
alleen voor het leven van de wereld geldt, maar
ook voor ’t persoonlijke leven, en door God in
z’n scheppingsorde is ingesteld. Ruusbroec gaat
dus uit van God, niets is zonder God, alles
draagt de sporen van Hem, en de mensch is
beeld van God, hij zoekt de Schepping als een
steen, losgelaten, zoekt den grond, het kind de
moeder. Ieder mensch heeft het besef in zich
niet op zichzelf te kunnen leven, en bezit de
drang nahr iets beters, dan in het dagelijkse!)
leven tot uiting komt. Maar nu komt de split
sing: Er zijn menschen die God willen zoeken,
zonder den weg tot God te nemen; er zijn die
de weg zoeken maar niet tot het doel geraken,
en ten slotte zijn er die de weg zoeken en het
einde vinden. De eerste zijn, in Middeleeuwsche
term, de „ongelatenen”, dezulken die zich ver
beelden zonder meer God te kennen, ja God te
kunnen worden. Hier richt Ruusbroec zich tegen
de vrijgeesten der Middeleeuwen, die zich durf
den vereenzelvigen met God, zonder den weg
van geloof en bekeering te kennen. De tweede
categorie leveren de uiterlijk kerkdijken, die
innerlijk niet los van de wereld waren, hier richt
Gevonden Voorwerpen.
Aanwezig en te bevragen bij de navol
gende ingezetenen, onderstaande voorwer
pen, als gevonden aangegeven op 14 en 15
Februari 1927:
Handtaschje, W. Langius, J. v. Nassau-
straat 11zilveren ketting, J. Jorna, Nieuw-
buurt 23; sierspeld met steentje, wed. S. de
Haan, Kloosterdw.str. 40; grijze kinder-
handschoen, T. Bloksma, Boschstraat 35;
damesrijwiel, D. v. d. Veen, W. Lodewijk-
straat 42; sleuteltje, J. P. Hoomans, Groot-
zand 23; beursje m. inh., P. Brandsma, Oud
Kerkhof 45.
Lezingen Ds. Banning.
Het Instituut voor Arbeidersontwikkeling
verzoekt ons mee te deelen, dat de lezin
gen van Ds. Banning over Fritz von Unruh
en zijn werken niet, zooals op het pro
gramma vermeld staat, op drie doch op
twee achtereenvolgende Donderdagen ge
houden zullen worden en wel op 24 Febr.
en 3 Maart. Voor bizonderheden zie men
de advertenties in de volgende nummers.
JORWERD, 14 Febr. De hardrijderij van
I vrouwen, gisteren alhier gehouden, is een
succes geworden en tegelijk, met het oog op
de kas, mislukt. Een succes, omdat 14 flin
ke rijdsters er aan deelnamen, van wie, na
spannende ritten, Jetske de Boer van Boorn-
bergum, Marie de Groot en haar zuster
Aaltje de Groot, beiden van Warga, de
prijzen behaalden: een gouden, een zilveren
en een nikkelen horloge. Een succes ook,
aangezien de belangstelling van ’t publiek
buitengewoon groot was. De polderdijk,
rondom de baan, was bezet met kijkers uit
den omtrek en verder afgelegen plaatsen.
Maa'r een mislukking met het ook op de kas
van de Ijsclub, omdat, wegens de onbe
trouwbaarheid van het ijs geen publiek op
de baan werd toegelaten.
BR1TSWERD, 12 Februari. Heden had
plaats de jaarvergadering van de begrafe-
nisvereeniging „De laatste Eer”. Uit de
rekening en verantwoording van den pen
ningmeester bleek, dat de ontvangsten in ’t
afgeloopen jaar bedroegen (met inbegrip
van de reserve) f 418.141/», de uitgaven
Tot bestuurslid werd herkozen J. Halbert-
sma, tot bode K. Faber.
Met algemeene stemmen werd besloten,
art. 8 van ’t reglement aldus te doen lui
den: Vertrekkende leden, die in Britswerd
wenschen te worden begraven, kunnen des-
gewenscht lid der vereeniging blijven. Het
loon der dragers wordt met 50 cent ver-
I -,,A 1BI mi'7» ii
kleurd en scheiden zoo de gewijde atmosfeer
van de ongewijde, de wereld daarbuiten van de
gewijde .wereld hierbinnen.
De ongewijde wereld der middeleeuwen ze is
ruw en hartstochtelijk, is vaak afstootend, maai
de gewijde kent ook. haar hartstochtelijke liefde
voor God, welke zich uit in de kruistochten en
in de geestelijke orden van bv. een St. Fran-
ciscus en St. Dominicus. En als een wonder van
teerheid is over deze werelden, waartusschen
de band harmonisch gelegd was, uitgespreid
de zoo innige mystiek der middeleeuwen, welke
de harten, door de mystici ongewild, voorbereidt
voor de reformatie, omdat ze aandrong op een
persoonlijke verhouding tusschen God en de
ziel en hartstochtelijk vroeg naar een ontmoe
ting met den persoonlijken Heiland. Het accent
verlegden deze mystici van de beteekenis van
het priesterschap naar het geloof van de enke
ling, tot de navolging van Christus wordt op
gewekt. In Frankrijk is Bernard van Clairvaux
de mysticus, die alle aandacht concentreert op
den persoonlijken Christus; in Duitschland wijdt
de diepzinnige Ekkehard zijn speculaties aan
de verhouding tusschen God en mensch, tus
schen de eeuwigheid en het vergankelijke, diep
drong hij iit de geheimenissen van het leven;
en hier in de Nederlanden graaft Ruusbroec
wel niet zoo diep, maar legt zich met den zin
voor de practijk, zijn volksaard eigen, toe op
de practijk van des Christens leven. Het is
een reveil, een ritselen van een nieuwe wind
van beloften in de dorre takken van West-
Europeesch geloofsleven. Waarvan hij komt,
waarheen hij gaat, wie weet het? Maar jonge
menschen worden opgewekt om God te zoeken
en het leven te wijden aan Zijn dienst. De
broederschap des Gemeenen Levens wil, zonder
ordegeloften, met intensiteit haar leven ver
panden aan God, en de Windesheimer Congre
gatie ontstaat, waarvan Thomas a Kempis’ gul
den boekje: „De navolging van Christus” de
jjjjpe vrucht was. Men sprak veel van bekeering,
meende door de wereld te verlaten een korteren
weg naar den hemel te kunnen vinden. En men
moet dat eenigszins kunnen begrijpen, vooral,
Aanbesteding.
Uitslag verbouwen O. L. School te Hui-
zum (dorp). Ingeschreven als
Breuker, Menaldum
Visser, Leeuwarden
L. H. Geveke, id.
Zijlstra, Garijp
R. Cuperus, Birdaard
van der Veer, Grouw
Hofman, Drachten
Sinnema, Warga
De Haan, Leeuwarden
Boringa, Huizum
Van der Meer, Akkerwoude
De Jager, Huizum
Hoekstra, Leeuwarden
Reitsma, id.
Bulthuis, Buitenpost
Wiersma,’ Huizum
Dijkstra, Leeuwarden
Kingma en Zoon, id.
P. Dam, Huizum
Baron, Drachten
Westerbaan, Huizum
Ooms en Lusthoff, Sneek
H. Koetzier Jr., id.
Gegund aan laagste inschrijver. Begroo- De „operatie” moet binnen het half
van den Boeddhist, anders die van Katho-
™:i van Protestant. Mystiek in het alge-
meen is dus vormloos, door beperking krijgen
we eerst een bepaalde vorm.
pmystiek is ontleend aan 't Griekse!)
sImten van de ooren voor alle
dpn’ 1 S’ de geest ongestoord vrij te hou-
n001 de lnwerklng van het onzinlijke. Niet
H 7 i' j g01fbeweeg der verschijnselen bemoeit
I «/o, e m,yStiek’ d°ch met het onveranderlijk
I PP„ en den Zln der dingen, met wat blijft dus,
I 'f' 'S’ dUS ',iet het geschapen leven, waar-
aan de vergankelijkheid hangt, doch met het
ongeschapen Leven, met God.
I Nu begrijpt men dus ook de verscheidenheid
mystlek’ er 1S een pantheïstische, welke
uenseh vermengt en een theïstische,
elke G°d en mensch gescheiden houdt.
B l)e Middeleeuwen waren een belangrijke tijd
■voor de Christenheid, al kunnen wij protestanten
toren overheerscht die stad, en het gebeier der
J er aan, dat er
andere dingen zijn danjiet geroes van het dage-
lijksche leven; alles is. gecentreerd om het ker
kelijk leven, en het kerkgebouw zelf is georiën
teerd, d. w. z. 't koor staat op het Oosten, daar
staat het altaar, 'en wie er zich heen begeeft richt
zich naar het Oosten; hier is uitgedrukt het „ex
oriente lux,” uit het Oosten komt het licht, het
licht van den Heiland. Door zijn kruisvorm
duidt het kerkgebouw in z’n structuur er op dat
het kruis is het middelpunt van leven en wereld;
alles moet beheerscht worden door en staan in
t teeken van Gods liefde. Aan den ingang links
en rechts beelden van apostelen, heiligen en
engelen, die de kerkgangers als ’t ware binnen
roepen uit de ongewijde wereld. In 't voorportaal
wordt de binnenkomende door het wijwater ge
reinigd; het schip der kerk volgt, waar de ge-
loovige wordt onderwezen, terwijl in het daar
opvolgend koor de mis wordt opgedragen,
wordt aangebeden dus.
Reiniging leering aanbidding, de drie
factoren van het geestelijk leven volgens de
middeleeuwsche opvatting. De vensters zijn ge-
gld. bij verlies
van een vicger
vooruit op de algemeene ontwapeningscon
ferentie en maken een einde aan de hoop,
dat die conferentie zich met het vraagstuk
i „Men kan bovendien ernstige moeilijkhe-
j den verwachten aangaande de verhouding
553 voor kruisers, torpedobootjagers
lanceerd, om de leemten die de Washington- en duikbooten. Deze cijfers geven toevallig
wapening ter zee heeft opengelaten, aan te 12 Nov. 1921 niet tusschen de vloten in hun
maar tusschen-de kapitale schepen
van Engeland, Amerika en Japan. Zij gaven
- echter geen beeld van de verhouding in
en duikbooten.” Struikelblokken bij dé vleet
dus.
De kern van Coolidge’s voorstel is de be
reidverklaring van de Vereenigde Staten om
een uitbreiding van de, verhouding 5—53,
die ten aanzien van Amerika, Engeland en
Japan voor kapitale schepen geldt, tot de
schepen welke niet onder het tractaat van
Washington vallen. Voorstanders van
de ontwapeningsgedachte zullen hier
mee instemmen, omdat juist de be
perking die dit tractaat ten aanzien van
het bouwen van groote linifeschepen voor-
loopig heeft verwezenlijkt een nieuwe spoor
slag is gebleken voor het uitbreiden van de
vrijgelaten sterkte aan lichte schepen. Het
geval wil echter dat Amerika in deze klas
sen van schepen deerlijk achterop geraakt
is, zoodat bij aanvaarding vian üen voorge-
stelden standaard door de drie grootste
zeemogendheden, Engeland en Japan tot
afbraak van een gedeelte van hun materiaal
over zouden moeten gaan of de Vereenigde
Staten een heel aantal groote kruisers op
stapel zouden moeten zetten, natuurlijk van
het allernieuwste type. Het Amerikaansche
Congres zou in dit laatste van de twee denk
bare gevallen wel moreel, gedwongen zijn,
er de credieten voor toe te staan. Volgens
de Amerikaansche statistiek, is Japan allen
anderen zeemogendheden voorgekomen met
het bouwen van 101 eenheden met een totaal
van 339.201 ton. Engeland heeft maar 37
hulpschepen gebouwd, maar aangezien zij
door de bank grooter zijn, hebben zij een
gezamenlijke waterverplaatsing van 285.000
ton. Dan komt Frankrijk met 95 schepen van
221.828 ton en ten slotte Amerika met 16
schepen van 120.909 ton en Italië met 46
schepen van 102.207 ton. In kruisers van
het sterkste moderne type is de verhouding
- x-- - w.3 gC- I
bouwd en toegestaan zijn bij elkaar geno
men)Engeland 14, Japan 12, Vereenigde
Staten 5. Bij het Amerikaansche Congres
zijn voorstellen ingediend voor het bouwen
van 13 nieuwe kruisers, maar totnogtoe zijn
slechts drie van deze goedgekeurd en de
credieten voor deze drie zijn nog niet toe
gestaan.
In Engeland verdedigt men de sterke krui-
servloot, even goed als in Frankrijk, met ue
noodzakelijkheid om de zeewegen en het uit
gestrekte koloniale rijk te verdedigen. In
Japan heeten Coolidge’s voorstellen gunstig I
ontvangen te zijn, maar oppert de pers al
dadelijk bedenkingen tegen toepassing van
de verhouding die voor de groote schepen
geldt, op de kleinere maat van oorlogs
bodems. Tegelijk grijpen de Japansche bla
den de gelegenheid aan tot het aandringen
op „moreele ontwapening’, alpha en omega
van alle streven tot beperking van oorlogs
toerustingen, en maakt de Asahi eenige ste
kelige opmerkingen over de inrichting van
de nieuwe Engelsche marine-basis te Singa
pore en de anti-Japansche immigratiewetten
in de Vereenigde Staten. Alles tezamen ge-
1CG gld. bij verlies van
Ivv één ban d, voet of oog
Mm SIEEKELCOÜHil!
Volgens voorwaarden overeengekomen met de Holfandecho Algemeene Verze- innA gld. bij levens- TG A
keringe-Bank te Schiedam sijn onse abonné’s verzekerd tegen ongelukken voor XVvV lange invaliditeit ZvU
De inbraak in een juwelierswinkel.
Omtrent de inbraak, die Vrijdagnacht is
heer^Davidson aan den Nieuwendijk te Ani-
1 meld:
Langs den weg van Heerenveen naarDe schoonzoon van den eigenaar de heer
Knijpe is men bezig hooge iepen en eiken Vecht, die de bij den winkel behoorende
7 van de groote! woning bewoont, was een half uur na het
boomen zullen geveld worden, waarondersluiten
prachtboomen, met rechte stammen
eenige meters lang en gaaf als krijt.
L. C.
C o
jaar 6 maal haar diensten verleenen. Het gepleegd in den juwelierswinkel "van den
sterdam kan nog het volgende worden ge-
De schoonzoon van den eigenaar, de heer
die de bij den winkel behoorende
der zaak, dus te omstreeks half
negen, uitgegaan, na de deur in het ijzeren
scherm, dat ’s avonds wordt neergelaten,
goed gesloten te hebben.
Kort daarop moet de inbraak, waaraan,
naar vermoed wordt, twee mannen hebben
deelgenomen, gepleegd zijn.
Ongeveer half tien keerde ’t echtpaar te
rug. De ijzeren deur was toen niet meer in
het slot. Toen het licht in den winkel was
ontstoken, zagen zij dadelijk, dat onge-
wenschte bezoekers waren binnen geweest.
Over den grond lagen étui’s verspreid en
,’t meeste goud was uit den winkel verdwe
nen. Ook de etalagekast was geplunderd.
De inbrekers hebben zich niet alleen be
paald tot den winkel, maar zijl hebben ook
het verdere deel van het huis niet onge
moeid gelaten.
Waarschijnlijk hebben zij gezocht naar
geld. Hun zoeken is beloond, want in een
buffetkast vonden ze een portefeuille. Daar
uit hebben ze circa f 200 meegenomen. Ook
zijn ze geweest op de slaapkamer van het
echtpaar, waar zij bedden keerden, hopende
daar geld te vinden. De politie is terstond
met het onderzoek begonnen. Reeds is een
gestolen ring opgespoord.
Het bedrag, dat aan goud en juweelen is
medegenomen, wordt berekend op f25000
a f30.000
voor de vrouw, wie het in de Middeleeuwsche
wereld zeer moeilijk werd gemaakt buiten het
klooster als ernstige Christin te leven, door bv.
het huwelijk waartoe zij vaak gedwongen werd.
Als men daaraan denkt waardeert men pas de
staatkundige en maatschappelijke vrijheid van
het heden, die ons veroorlooft met en voor
God in de vrije maatschappij te leven.
Maar de mystici dan leggen de nadruk op de
bekeering, op de persoonlijke ommekeer van
hart en leven; niet op het sacrament dus, door
de deelneming waaraan men reeds tot Gods ge
meenschap zou behooren, doch op de verande
ring van richting in levenszin.
Ruusbroec leefde in Zuid-Nederland, dat
Noord-Nederland altijd in maatschappelijk en
cultuurleven is voorafgegaan. Daar kwam eerst
dit geestelijk reveil. Eerst kwam Ruusbroec,
dan Geert Groote en a Kempis. De eerste marte
laren der reformatie vielen in Zuid-Nederland,
de eerste hagepreek werd daar gehouden, c,„
eerste confessie daar opgesteld. Maar wonderlijk
daartegenover is de reformatie hier behouden,
in Zuid-Nederland vernietigd; de laatste is de
eerste geworden.
Ruusbroec dan is de ziel van de mystieke be
weging, welke uit het Zuiden naar het Noorden'
doordringt. Hij is geboren in het einde van de
13e eeuw in de buurt van Brussel en wordt
priester in de St. Goedele kerk. Op 50-jarigen
leeftijd heeft dan de tweede bekeering van
Ruusbroec plaats en hij sticht ’t klooster Groe-
nendael, om er zijn leven, met z’n getrouwen
te wijden aan God. Merkwaardig zoo’n tweede
bekeering van den reeds geloovige, die als het
ware alles weer afstaat om het dan opnieuw
als Gods gave te ontvangen. Het is de „door-
bekeering”, waarvan ook thans nog wel men
schen gewagen. Ruusbroec schrijft daar in z’n
klooster veel en wel in het Diets, dus niet in
de sacrale taal, het Latijn; hij schreef dus voor
de eenvoudige)), die, naar hij meende, ook in
staat gesteld moesten worden geestelijke boe
ken te lezen. Ruusbroec schreef in het geurige
en kleurige Diets van zijn tijd, en daardoor
viel eerst de aandacht van de moderne taal-
hoogd bij ter aardebestelling van buiten
wonenden.
De vereeniging moest in ’t afgeloopen
aantal leden is 76.
Onder de bijl.
er ons niet meer naar oriënteeren, wij weten
immers dat de reformatie een breuk was met
die Middeleeuwen. Anders is dat bij de Katho
lieken, die er vaak met heimwee heen schouwen,
zooals Broms laatste boek ook weer laat zien,
dat heil verwacht van het weer doortrekken van
de lijn der middeleeuwen, welke door de geeste
lijke revolutie der reformatie werd verbroken.
De bekoring der Middeleeuwen ligt hierin dat
het een éénheidstijd was, Kerk en staat waren
één, het maatschappelijk leven stond in dienst
van het geestelijk leven, we hadden een één-
heidscultuur, het gewone leven was in het hoo-
gere opgenomen, het natuurlijke leven van het
geschapene in het bovennatuurlijke leven, dat
het geschapen leven wijdt, in God dus.
De mystiek der Middeleeuwen is internatio
naal, één geest vaart door een groote verschei
denheid van volkeren, er is een synthese, welke
later nooit meer bereikt is. Het beeld der Mid-
tegenstnjdigheid. Bepaalde ty-1 deleeuwen is de Kerk midden in de Middeleeuw
sche stad, waarop alle straten toeloopen, de
t" _._3;
er zich overwelft. Bklokken herinnert de bevolking
I van het Westen, anders die van den Christen
ferentie en maken een einde aan de hoop,
President Coolidge’s nieuwe ontwapenings- *n z'Jn geheel zal kunnen bezighouden.
f\Apt1 Izan Hzvxmn rl inn z->r-4-ï r»
voorstel.
President Coolidge heeft een voorstel ge-
i a
sche overeenkomst tot beperking van de de werkelijke verhouding in sterkte weer op
wapening ter zee heeft opengelaten, aan te 12 Nov. 1921 niet tusschen de vloten in hun
vullen. De Amerikaansche marine-autoritei- geheel, maar tusschen de kapitale schepen
ten hebben het steeds betreurd dat men het van Engeland, Amerika en Japan. Zij gaven
op de conferentie alleen eens is kunnen echter geen beeld van de verhouding in
worden over het vaststellen van een stan- sterkte tusschen kruisers, torpedobootjagers
daard voor kapitale schepen en geen enkele ■---
regeling heeft kunnen treffen over de ver-
houding tusschen wat men gemakshalve
„hulpschepen” noemt; namelijk kruisers,
duikbooten en andere lichte oorlogsschepen,
pen. De eigenlijke reden was dat de regeling
over de kapitale schepen dreigde mis te loo-
pen, indien de conferentie niet de vrije hand
wilde geven ten aanzien van de lichte sche
pen. Voor de groote linie-schepen werd aan
Engeland en de Vereenigde Staten een wa
terverplaatsing van 525.000 ton, aan Japan
een van 315.000 ton toegestaan, ruw weg
werd de verhouding dus 553. De be
krachtiging van deze afspraak was weer
afhankelijk van het totstandkomen van een
bevredigende regeling met Frankrijk en
Italië, aan welke 175.000 ton elk aan kapi
tale schepen werden aangeboden. Frankrijk
kwam echter op voor een tonnemaat van
350.000 ton. Het twistpunt werd ten slotte
aan Briand voorgelegd die naar Frankrijk
teruggekeerd was. Hij stemde er in toe, voor
Frankrijk het maximum van 175.000 ton ten
aanzien van groote linie-schepen. te aan
vaarden, maar enkel onder beding dat het
naar verhouding een grootere tonnemaat
aan hulpschepen en duikbooten zou mogen
hebben, welke Frankrijk als zuiver verdedi
gende wapens beschouwde. „Het denkbeeld
hetwelk de Washingtonsche conferentie be
heerscht”, seinde Briand, „is maritieme
wapeningen die offensief en kostbaar zijn,
te beperken. Maar ik ben niet van meening
dat het op het program staat aan een natie
als Frankrijk, die een uitgestrekte kustlijn
en een groot aantal ver afgelegen koloniën
heeft, de- middelen tot verdediging van zijn
verbindingswegen en van zijn veiligheid te
onthouden.”
Daarna is er nog veel te doen geweest
over
monde van Balfour radicaal wenschte af te
schaffen. Toen dit onmogelijk bleek, heeft
men nog vergeefs moeite gedaan voor een
regeling voor hulpschepen, welke afstuitte
op de weigering van de Fransche gedele
geerden om met minder dan 90.000 ton voor
duikbooten en 330.000 ton voor kruisers en
hulpvaartuigen genoegen te nemen. Het was
noodig dit kort in herinnering te brengen
voor een goed begrip van Coolidge’s nieuwe
I voorstel.
I Het zal nu jneteen duidelijk worden dat
1 dit voorstel in Frankrijk met koele belang-
I stelling ontvangen is. Echter niet daar
I alleen, maar ook door de Engelsche open-
I !lar.e ineening. Een medewerker van de
I Daily News heeft zich dadelijk tot tolk van
I de bedenkingen aan Engelschen kant ge-
maakt. Hij voert, gelijk wij gemeld hebben,
I aan „dat de voorstellen in de eerste plaats
I zouden meebrengen dat de maritieme wape-
I ningen van die te land en in de lucht ge-
scheiden worden gehouden. Ten tweede
I zouden de vijf mogendheden van Washing-
I ton op dit gebied gescheiden blijven van de
I rest van de wereld. Ten derde loopen zij
~SÏ.-
In de Zuiderkerk sprak Vrijdagavond prof. dr.
Aalders van Groningen in de laatste Chr. Win
tel lezing over bovengenoemd onderwerp. Gra
fisch zou hij dat onderwerp willen voorstellen
als een middelpunt omgeven door een engere en
een zeer ruime cirkel. De laatste stelt dan de
mystiek als algemeen geestelijk verschijnsel
I voor, als zoodanig is ze ruim en bijna onbe-
B paald, de tweede cirkel geeft de verenging van
H het onderwerp tot de mystiek der middeleeuwen
weei, het middelpunt is spr.’s onderwerp van
hedenavond: De mystiek van Ruusbroec.
Mystiek als algemeen verschijnsel laat zich
eigenlijk niet bespreken. Ze heeft dan geen be
paalde formuleering, de verschillende vormen
meden dan zelfs f
pen en vormen van mystiek zijn gebonden aan
den bodem, waarop deze geestelijke plant
groeit, aan den hemel welke
Aade.ls 's..de mystiek van het Oosten dan die
E dan i
liek dan