JAARBOEK VOOR DE HUISVROUW
Be resultaten van het onderwijs
aan zwakzinnigen.
N
nd
HET JAARBOEK VOOR DE HUISVROUW
a
its
I
I
NisHwstydmgs^.
Qifidiil Omni dit* tiiiiH! Sint
VeEsehgal
HP
flo. 84
Eerste Sinti
WOESSDftG II MZI 19X7
43s JAARGARG
en-
Vul dit biljet in en bezorgt het aan ons bureau
10
)0
I
16.
ne
on
OWaDAGl cb VRIJDAttBA VOIDS
Uitgaven:
Brandbnbürgh Co.,
fenraw TeJetM» Me, 150.
Ondergeteekende verzoekt levering van
ex. „Jaarboek voor de Huisvrouw” a 60 ct. (abonné
N. Sn- Courant), 75 ct., fr. p. post 1 0.90.
75 ets. voor anderen, besteld ten onzen kantore.
Franco p. p. 15 ets. meer.
DIRECTIE: „NIEUWE SMEEKER COURANT
om de banieren van het
hunne inschrijvingssom
in Nederland.
Bij ons is thans verschenen
1
en terugbetaald
1»
n
i
Rijkspostspaarbank.
Opgave betreffende het postkantoor Sneek
°ver de maand April 1927.
Aan bovengenoemd kantoor werd, in den
van
terdagmiddag met een optocht te Amster
dam ingezet.
Zondag werd in het Paleis voor Volks
vlijt het 40ste jaarfeest herdacht. De vlag,
Hen
loop der maand, op spaarbankboekjes ingelegd
f 13.061.83
- 30.088.86
ns.
cl.
ft
H
W
W
H
W
W
W
V
N
ft
N
n
rt
Linde-werken.
Gedep. Staten hebben het bouwen van een
mer voor
f 127.800.
Derhalve minder ingelegd dan
terugbetaald 17.027.03
Het aantal nieuw uitgegeven spaarbankboek
jes bedroeg 29.
Door tusschenkomst dezer kantoren werd ter
Directie op staatsschuldboekjes ingeschreven
nominaal nihil.
en afgeschreven nominaal f4200.
gld. ir geval van over
lijden binnen 30 d.
Friesch Rundveestamboek.
Het Friesch Rundveestamboek ondervindt
moeilijkheden op belastinggebied van de ge
meente Leeuwarden. Naar het Friesch
Landbouwblad meldt, heeft dit er thans
toe geleid, dat dr. E. van Welderen
baron Rengers zijn ontslag heeft genomen
als secretaris van het Friesch Rundveestam
boek.
rijperen leeftijd voor hen zooveel gevaren
bestaan, waardoor er velen te gronde gaan.
Misschien dat door een betere nazorg, die
nog lang niet in orde is, vele van deze laat-
sten te behouden waren geweest.
Nadat ik u dit alles heb verteld, kom ik
nu eindelijk tot het doel van dit geschrijf.
Want daar is het mij natuurlijk om te doen.
Reeds lang geleden is men gaan zorgen
voor specialiseering van het onderwijs.
Nietwaar we hebben al heel lang Lagere
Scholen, Middelbare Scholen, Hooge Scho
len. Later zijn daarbij gekomen Voorberei
dende Scholen, Doofstommen Scholen, Blin
den Scholen, Scholen voor Schipperskinde
ren, Scholen voor Havelooze kinderen, voor
Psychopatische kinderen, en ook voor
Slechthoorenden en Zwakzinnigen. Maar
nog honderden van deze laatste in dorpen
en kleine steden zitten nog steeds op de
Gew. Lagere School en ontvangen geen on
derwijs, dat voor hen geschikt is.
Het oprichten van scholen voor Buiten-
gew. Lager Onderwijs, met een bezinkings-
klasse als voorbereiding en later een vak
cursus als voortzetting is ook mogelijk in
gemeenten met een. betrekkelijk klein zielen
aantal.
De statistiek heeft ons geleerd dat ge
middeld 2 per 1000 van de bevolking eener
gemeente onderwijs moet ontvangen op een
buitengewone school. Gemeenten van bv.
20.000 zielen kunnen dus al een 3-klassige
school voor B. L. O. hebben, daar het maxi
mum aantal leerlingen per klasse 18 be
draagt.
Tof zijn groote vreugde zeide spreker hier
te willen verklappen, dat Koningin Wilhel
mina en Koningin Emma in financieel op
zicht getoond hebben het werk van ’t Leger
des Heils te waardeeren. Deze mededeeling
verwekte andermaal een stormachtig ap
plaus.
„Nieuwe Sneeker Courant”
verschillende gemeenten een vakopleiding
aan, op een specialen ambachtscursus, aan
de school verbonden.
In Rotterdam zijn er twee van die vakcur
sussen, één voor schoenmakers en één voor
boekbinders, waar een groot deel van de
jongens onzer scholen nog twee of drie jaar
doorbrengt om het vak te leeren. Na af
loop daarvan wordt voor hen een baas ge
zocht.
Natuurlijk komen niet alle leerlingen van
de hoogste klasse op den boekbinders- of
schoenmakers-cursus.
Niet alle ouders zijn bij machte hun kind
nog 2 a 3 jaar op de school te laten, want
't zijn dan jongens boven de 14 jaar. Er
zijn natuurlijk ouders, die van hun kinderen
moeten gaan „trekken” en die zoeken na
ontslag van de school zelf voor hun jongen
een baas. Andere jongens willen liever geen
schoenmaker of boekbinder worden, maar
kiezen een ander vak.
De minste onder de oud-leerlingen wor
den loopjongen en dat is natuurlijk het
slechtste baantje,, dat er voor hen gezocht
kan worden. Dat wordt natuurlijk 12 bazen
in 13 weken, want boodschappen doen is
voor hen „de zwakke plek”.
Er zijn er, die terecht komen in den ge
meentelijken plantsoen-arbeid, en dat is een
zeer geschikt beroep voor zwakzinnigen,
zooals in ’t algemeen veld- en tuinarbeid.
Weer anderen komen bij de gemeente-reini-
ging - een beroep, dat op zich zelf heel
nuttig is, want ’t zou er gek uitzien, als
Rotterdam niet gereinigd werd, maar toch
een arbeid, waaraan niet ieder wil mede-
De radio als speurhond.
De heer J. v. B. te ’s Gravenhage deed
Zondagmiddag bij de politie aangifte, dat
zijn Fordauto, welke hij op het parkeerter
rein aan den Scheveningschen strand-bou
levard had geplaatst, daarvan verdwenen
was toen hij er weer in weg wilde rijden.
Nummer en signalement werden door Hil
versum per draadlooze uitgezonden en toen
Zondagavond te Zandvoort, waar ook het
radiogram was ingekomen, een automobi
list werd aangehouden, omdat hij zonder
licht reed, bleek alras, dat de door hem be
stuurde auto volkomen geleek op het te
Scheveningen gestolen Fordje.
De aangehoudene J. v. d. V. uit Amster
dam, die door de politie voor verschillende
diefstallen gezocht werd, is op transport
naar Den Haag gesteld.
Telt een gemeente alleen niet genoeg de
bielen om een eigen schooltje te stichten,
dan staan er twee wegen open:
lo. de kinderen zenden naar een naburige
gemeente waar wel een school is, zooals bv.
thans geschiedt met de kinderen uit Maas
sluis, die de school voor B. O. te Vlaardin-
gen bezoeken. Zij worden eiken dag per
auto-bus gebracht en gehaald. Een der
leerkrachten van de Vlaardingsche school
woont in Maassluis en is geleide.
Dezelfde regeling is in overweging in
Sliedrecht ten opzichte van de school in
Dordrecht.
2o. Enkele dorpen, die in elkanders nabij
heid liggen, stichten te zamen een centraal-
schooltje in de meest geschikt gelegen
plaats. Dit heeft een groot voordeel op het
onder lo. genoemde, daar dan de platte-
landskinderen niet eiken dag naar d e s t a d
moeten, maar in hun eigen milieu blijven,
wat voor hen veel beter is.
Met het oprichten van scholen voor B. L.
O. bereikt men een drieledig doel:
a. een humanitair; waarover ik in den
opzet van mijn eerste artikel breed uit
weidde;
b. het abnormale kind krijgt dan het on
derwijs, dat het meest voor hem geschikt is;
c. het lager onderwijs wordt ontlast van
al die elementen, die we zachtst genomen,
als ballast in een klasse beschouwen, als
ze al niet tot de lastige leerlingen be-
hooren;
en vergeet vooral niet collega’s en auto
riteiten
Waar in een G. L. School een abnormale
werken. Zoo zijn er nog meer lagere beroe
pen, waarbij ook zwakzinnigen geplaatst
kunnen worden, zoodat de uitspraak van
sommige psychiaters hierdoor wordt be
waarheid, dat de tegenwoordige maatschap
pij niet zou slagen zonder een zeker per
centage debilitas.
Maar wij vinden hen later in allerlei be
roepen. Velen ontmoeten wij zoo bij den
weg en dan maken wij een praatje met hen
en informeeren naar arbeid en loon en
dan hoor ik als beroep opgeven behalve de
Abonnementper jaar f 2.50 fr p.
post f 3.60.
Advertentieën9 ct p. regel. Inge
zonden mededeelingen hooger, bij
Abonnement belangrijke korting
Advertentiën worden tevens gratis ge
plaatst in uc SNEEKER COURANT
Boschbrand te Zeist.
Zondagmiddag is een felle brand uitge-
T.~.i in het Zeisterbosch, die zich van
wege de groote droogte en den sterken Oos-
tenwind dreigend liet aanzien. Politie, bur
gers en ter assistentie geroepen militairen
j uit het kamp van Zeist slaagden er ten
slotte in, den voortgang van het vuur te
stuiten. Voorkomen kon nog worden, dat de
hoog opgaande boomen, meest sparren,
werden aangetast, hoewel de vlammen reeds
- -
brand bleef nu beperkt tot een paar hectare
heide en kreupelhout.
Groote roekeloosheid van het publiek is
de oorzaak van den brand. Een gezelschap
dames en heeren, dat per auto een uitstapje
maakte en in het bosch pick-nickte, had een
spirituslicht tusschen de droge heidestrui
ken en dennennaalden geplaatst, met het
gevolg, dat deze vlam vatten, waarna het
gezelschap naar alle waarschijnlijkheid zich
met spoed uit de voeten heeft gemaakt.
Boschwachters hebben het gezelschap even
vóór ’t uitbreken van den brand ter plaatse
gezien en de politie vond aldaar het achter
gelaten spirituslicht.
VOOR SNEEK EN OMSTREKEN
Jaargang Juli 1927Juni 1928
Onder-uitgave vanHet Jaarboek voor de Hulsvr. v- Nederland
De redactrice, Mevr. R. Lotgering—Hillebrand, adj.-directrice
der Nieuwe Huishoudschool te Amsterdam, zorgde, met een staf
van zeer bekwame medewerksters, voor een bijzonder aan
trekkelijke inhoud.
Hieronder enkele grepen daaruit:
Na een aantal gegevens voor de Sneeker burgerij van belang
spreekuren autoriteiten, doktoren enz., posttarieven, opgave van
voor de huisvrouw belangrijke vereetiigingen enz., volgt voor
elke maand een kalender, benevens een aantal menu’s voor die
maand met recepten, voorts een opgave van in die maand bij
verjaardagen te geven geschikte cadeaux enz.
Dan zijn vrij omvangrijke artikelen gewijd aan:
De inrichting van ons huis; de practische inrichting van een
keuken; behandeling van kamerplanten; tuinverzorging, af ge
sneden bloemen en tafelversieringde hygiëne in huis; de
dagelijksche zorg voor ons voedsel; het arbeids-contract in
huis (met een model contract van arbeidsovereenkomst tusschen
werkgeefster en werkneemster)BelastingenGas en Electriciteit
in de huishouding; Huisapotheek; Na de voorjaarswerkzaam
heden; Als we uit geweest zijn enz.
Daarnaast bevat dit onmisbare boek tal van nuttige wenken en
korte artikeltjes bijv, overHet bijverven van verschoten goed;
Theemuts breien; Gebreide poppen; Eigen gemaakt speelgoed;
Wasschen crêpe-stoffen Mutsen vouwen; Wasschen fluweel enz.
Een aantal artikelen zijn toegelicht met teekeningen en foto’s
Totaal ongeveer 200 paginas interessante lectuur voor iedere
huisvrouw, die haar werk wenscht te doen met meer ambitie
dan in de dagelijksche sleurgang vaak geschiedt.
Koopt dit boek, of vraagt het even
ter inzage, gij zult het dan koopen
Nimmer werd een werk van dezen omvang voor zoo lagen prijs
beschikbaar gesteld
60 cis. voor abonnés op de
of leerlingen der Huishoudschool,
Alles bij directe betaling, anders 10 ets. dispositiekosten extra
GED. POORTEZ1JLEN - Tel. 150
JE gld. bij verlies
Lv van een visger
Fabrieksbrand.
De kurkfabriek van den heer B. Geer-
dink aan het Kanaal te Apeldoorn is Zon
dagnacht met aangrenzende houten lood
sen in vlammen opgegaan. Er is voor
een bedrag van ongeveer f50.000 verloren
gegaan. De brand is vermoedelijk ontstaan
door broeiing van kurkplaten.
De brandweer heeft met 15 stralen ge
werkt en de motorspuit is den geheelen
Zondag ter plaatse gebleven.
De groote voorraad van de kurkfabriek
was laag verzekerd.
De heer E. Radstaak, een der oudste
brandweerlieden, die pas tot eerelid van de
vereeniging van brandweerlieden was be
noemd, is des ochtends omstreeks 6 uur,
nadat hij bij het blusschingswerk had ge
holpen, in zijn woning aan hartverlamming
overleden.
Sneeker Zweminrichting.
De temperatuur van het water in deze
inrichting was heden 17
Het provinciaal kerkbestuur van Fries
land, dat ter vervanging van het aftredende
predikantslid van de Algemeene Synode een
ouderling-lid had aan te wijzen, heeft als
zoodanig benoemd den heer H. M. Tromp,
burgemeester van Wymbritseradeel, wonen
de te Sneek, en tot diens secundus den heer
E. Janzen, leeraar aan de Chr. H. B. S. te
Leeuwarden.
Gevonden voorwerpen.
Aanwezig aan het bureau van politie,
Nieuwe Veemarkt, en aldaar te bevragen op
alle werkdagen tusschen llj^ en 12^ uur,
de navolgende voorwerpen als gevonden
gedeponeerd op 9 en 10 Mei 1927: rijwiel-
belastingmerk.
Aanwezig en te bevragen bij de navol
gende ingezetenen, onderstaande voorwer
pen, als gevonden aangegeven op 9 en 10
Mei 1927: grijze jongenspet in papier, B.
v. d. Heide, Parallelweg 12; zilveren broche,
A. Rijpkema, Stationsstr. 18; kop van roer,
J. Veltman, Jachthaven 13; paar dames-
handschoenen, van der Wal, Maria Louise-
straat 13; tabakspijp, T. Baarda, Woud-
vaartkade 6.
De nieuwe Dienstregeling.
Verschenen is de dienstregeling van de
Ned. Spoorwegen met ingang van 15 Mei.
De tijden in die dienstregeling (spoor
boekje) zijn in de 24 uren dienst gesteld.
Dagelijks wordt ingelegd een motortrein
van Sneek naar Leeuwarden en terug. Ver
trek van Sneek 6.08 ’s avonds; aankomst
Leeuwarden 6.52. Terug van Leeuwarden
7.06; aankomst Sneek 7.50. Op Zondag
wordt ook een trein ingelegd van Leeuwar
den naar Sneek en terug. Vertrek van Leeu
warden 9.26; aankomst Sneek 10.10. Terug
van Sneek 10.24; aankomst Leeuwarden
11.10.
WOUDSEND, 9 Mei. De verhuring van
zitplaatsen in de Hervormde Kerk alhier
bracht heden f3619.50 op, het vorige jaar
f 3949.—.
HEERENVEEN, 9 Mei. De veehouder
Dijkma in ’t Meer was heden bezig het riet
in de oude schuur af te vegen, toen daaruit
een zakje met oude geldstukken naar bene
den viel. Het waren 10 zilveren munten, dd.
van 1690 tot 1770, meest Zeeuwsche. Ook
was er een gulden bij van 1829 met de beel
tenis van Koning Willem 1.
Vrij zeker is het een spaarpotje, dat in
het riet verstopt werd in vroegere dagen.
HEERENVEEN, 9 Mei. De laatst over
gebleven luifel, meer dan een eeuw oud,
voor de woning van den heer J. de Jong,
aan de Dracht alhier, wordt op last van
hoogerhand afgebroken.
IJLST, 11 Mei. Een merkwaardig feit doet
zich voor bij de keuring voor de militie-
dienst alhier. Van de 23 gekeurden werden
niet minder dan 15 afgekeurd, 8 goedge
keurd en bij deze acht zijn 5 broederdien-
stenl
In mijn vorig artikel heb ik U iets ver
teld, lezer, over het onderwijs aan zwak
zinnigen; iets, want daarover is zooveel
te vertellen, dat het U misschien zou ver
velen; maar er is zooveel, en het is alles
zoo anders dan het gewoon lager onderwijs,
daar hebt ge geen denkbeeld van. En de
meeste leermiddelen, die wij bij dit onder
wijs gebruiken, zijn niet te koop, maar door
te leerkrachten of de leerlingen zelf ge
maakt. Dat verhoogt ook de bruikbaarheid,
aan zit er z i e 1 in. Wie een aardige collec-
•e van deze leermiddelen wil zien, ga maar
tens kijken in Utrecht, Ramstraat 33, in het
museum van onzen Rijksinspecteur Dr. van
Op den laatsten Zaterdag-
miadag van iedere maand, van 24 uur,
beeft Dr. v. Voorthuijsen ook uitlegging bij
'k U in mijn vor'g artikel reeds
Ipo r 1S doel van ons onderwijs: onze
,Sen praktisch geschikt te maken voor
drp- atere teven. De gevaren, die hen be-
eigen, als ze zonder vakkennis in ’t leven
vaaieJ1 te staan, zooals krankzinnigheid,
igeoondage, armoede, zullen verminderen,
von^h11 de sctlo°lperiode niet als hoofddoel
nPpr ftun opvoeding beschouwt, maar wan-
dpyp men meer zal denken aan het leven, dat
ueze kinderen later wacht.
aarom sluit aan de schoolopvoeding in
driewegsluis, ter vervanging van Heloma- ten slotte den wensch uit, dat drommen zich
sluis en Helomasas, gegund aan de laagste zullen scharen
inschrijvers Gebr. W. en H. Visser te Lem- Leger.
van Een langdurig applaus volgde op deze
redevoering.
Na den burgemeester spraken nog mr. dr.
'i en dr. Joh. Rauws. Eerstgenoemde
t zette, als voorzitter van het Nat. Comité,
c vieiiug van nei veei uu-iariu juuneuiii -- 1 VOOr
het Leger des Heils in Nederland is Za- j ,cn, Lcgerarbeid, uiteen, dat het Leger des
IËÜWÊ SNEEZER COURANT
I SMEEKER COURANT en WYMBRITSERADEEL
Volgens voorwaarden overeengekomen met de Hollandsoh* Algemeen* Verze> JOflO
keringe-Bank te Schiedam sijn onse abonné’a verzekerd tegen ongelukken voor ZUvU
hierboven reeds genoemde bedrijven: tim
merman, meubelmaker, fabrieksarbeider,
glazenwasscher, metaalbewerker, klinker,
kleermaker, eierhandelaar, vischkoopman,
machinale houtbewerker, bakker, tramcon
ducteur, trambestuurder, steward op een
Lloydboot, enz.
Ge ziet, wat een verscheidenheid.
Natuurlijk mislukken er ook, vooral
wanneer ze nog belast zijn met psychopa
tische neigingen, of wanneer ze physiek
zwak zijn; dan komen ze meestal terecht in
inrichtingen als ’s Heerenloo, Voorgeest,
Rekken, Maasoord en helaas ook een en
kele in de gevangenis.
Toch leert onze ervaring van vele jaren,
dat zoo ongeveer 70 door eigen arbeid
in hun levensonderhoud leert voorzien.
De meisjes worden gewoonlijk in de huis
houding opgenomen bij moeder, of als
dienstbode verhuurd. Ook gaan er vele naar
„het fabriek”, en ook daar is door de zeer
ver doorgevoerde onderverdeeldheid van
den arbeid heel vaak een bescheiden plek
door hen te bezetten. Jammer, dat er op
IEG pld. bij verlies van ^E
JvU één hard, voetcf oog Iv
gld. bij levens- IBfi
lange invaliditeit ZUv
Derhalve minder in- dan afge
schreven f 4200.
gld bij verlies EA gld. bij verlies van
van een duim, vv een wi svirger*
11 ei u
Het 40-jarig bestaan van het Leger des Heils Schoch
in Nederland. -...i*..
De viering van het veertig-jarig jubileum is fondsen bijeen te brengen
Heils in Nederland gaarne de beschikking
zou willen hebben over een eigen gebouw
met een groote congreszaal. Zoo’n gebouw
V..JU ,uslc jaa..™ ucluaun. v.aS, zal .ruim f°n kosten Het comité is thans
de eerste die het Leger in Nederland ont- d<^: ?n z,ameten-
plooide, het vuurroode dundoek met de n -
woorden „Blood and Fire” werd door wan
trouwende lieden gescheurd en met modder
besmeurd.
Zondag stond zij, in dienzelfden geha-
venden toestand, op het met groen en bloe
men versierde podium als symbool der
overwinning, aldus de Ct.
In de groote, gerestaureerde zaal zaten
duizenden belangstellenden schouder aan
schouder gerijd. Telkens als een bekende
legerfiguur het podium betrad, ging een
langdurig en spontaan applaus op.
De regeering en het koninklijk huis kwa
men zich erkentelijk toonen voor het zegen-
brengende werk, dat het Leger in ons land
heeft verricht en thans voortzet.
Daar zaten nevens den commandant, mr.
Howard en den chef van den staf Higging,
prins Hendrik, oud-minister De Visser, de
Commissaris van de Koningin in Overijssel,
baron van Voofst tot Voorst, Amsterdam’s
burgemeester, de heer W. de Vlugt, wet
houder J. ter Haar, mr. dr. Schoch en dr. J.
Rauws, zendingsdirector te Oegstgeest.
Nadat commandant. Howard de bijeen
komst had geopend, sprak Prins Hendrik.
Hij zeide verheugd te zijn in het midden van
het Leger des Heils te mogen vertoeven.
Reeds lang had hij de behoefte gevoeld per
soonlijk zijn erkentelijkheid aan den com
mandant te kunnen uiten. Een stormachtig
gejuich, dat bijna tot een ovatie werd, hrnkpn
echo’de door de zaal toen de Prins aldus
eindigde: „Gij zijt van niets uitgegroeid
tot een reuzen-organisatie. Uw werk is in
geslagen. Ga op dien weg voort!”
Namens de regeering sprak oud-minister
De Visser. Hij achtte het een voorrecht hier
voor zoo’n groote schare het woord te mo
gen voeren.
„Aan duizenden heeft het Leger materi- u °eT °e vlamm™ reeüs
eeien bijstand verleend. Dit stemt ook de j - - de Stammen laaiden. De
regeering tot dankbaarheid. Het schoonste j
in het Leger vindt de regeering echter de
beweging van geestelijk-zedelijken aard. En
wel daarom omdat in het middelpunt dezer
beweging staat: de Koning van het Gods
rijk. Met deze feiten voor oogen, zoo ver
volgde dr. De Visser, is het een dwaasheid
te beweren, dat het Leger des Heils en de
Kerk tegenover elkander staan. Evenals de
Kerk stort het Leger des Heils den rijkdom
van het Christendom uit in alle geledingen
van de samenleving. Het zijn twee licha
men, die tezamen in dienst des Heeren
staan.”
Aan het slot van zijn luid toegejuichte
rede deelde dr. De Visser mede, dat het de
Koningin had behaagd te benoemen tot
ridder in de Orde van Oranje-Nassau: me
vrouw OliphantSchoch en den heer Go-
vaerts, kolonel van het int. bureau te Lon
den. Mevr. OliphantSchoch was wegens
en van alle landen, waar de legervlag wap-
ziekte harer echtgenoot niet aanwezig.
Als vertegenwoordiger van den generaal
pert, voerde vervolgens de chef van den
staf, de heer Higging, ’t woord. Hij dankte
God voor hetgeen het Leger des Heils in het
belang der menschheid had gedaan.
Burgemeester De Vlugt herinnerde daar
na aan het tijdstip, waarop het Leger te
Amsterdam onder groote moeilijkheden aan
ving. Uw werk, zoo sprak hij, heeft overal
wortel geschoten. De burgemeester aarzelde
niet te verklaren, dat het Legerwerk in Am
sterdam onmisbaar is geworden. Hij sprak
