I
Historisch Allerlei uit en over Oud Sneek.
Dit No. bestaat uit 3 Bladen.
FAMILIEDRUKWERK
ft
NIEUWSTUD4N6&FI.
Bh ANIlENBUnOH
Will Grim hr fiiimti Suil.
KIEZE BRINK Co.,
i
No. S9
Eerste Bled
UitgaveKIEZEBR1NK Co.
Een Sneeker nieuwstijding of courant van 1789.
TE SNEEK.
GROOTE KERK.
KLEINE KERK.
ze minder op sensatie belust en meer zakelijk
toon, geen goed functionneerend postverkeer en evenmin
1-1.
VERTROKKEN:
en 3 op de Domaniale mijnen.
Een noodlottige ontploffing.
k
Gedempte Poortezijlen hoek
Kleinzand Telefoon 404
f 275. 5
f 27.—.—
Prof. dr. J. van Rees, f
Te Hilversum is in den ouderdom van 73
jaar overleden ten huize van de familie van
Anrooy, professor dr. J. van Rees, oud-
hoogleeraar in de biologie aan de universi-
teit te Amsterdam, bekend drankbestrijder
en vegetariër en stichter van de Humani
taire school te Laren. Hij heeft zich ook be
wogen op het gebied van den vrede. Op
wetenschappelijk gebied heeft hij vooral zijn
aandacht gewijd aan de weefselleer. Tal
van publicaties zijn van zijn hand versche
nen.
Voorm.
Nam.
Gecollecteerd door Broederen Diaconen
Zijnde meer dan voorleden Jaar
Do. E. W. Schrader, Jer. 5 vs. 2123.
H. Cannegieter, Ps. 47 vs. 8, 1ste lid.
44e JAARGANG
Abonnementper jaar f 2.50 fr. p.p.
post f 3.60.
Advertentieën0 ct. p. regel. Inge
zonden tnededeelingen hooger, bij
Abonnement belangrijke korting
Advertentiën worden tevens gratis ge
plaatst in uc^oNEEKER COURANT
in de beste uitvoering
Drukkerij -
van
a.
De loting.
Het ligt in de bedoeling de loting voor de
nationale militie ruim een jaar te vervroe
gen en ze te houden in het midden van het
jaar.
Bij het ontworpen stelsel van vervroegde
loting weet het gros der toekomstige dienst
plichtigen al geruimen tijd te voren of zij
tot gewoon of tot buitengewoon dienstplich
tige bestemd zullen worden en zullen zij
in het eerste geval eerder tot deelneming
aan de vooroefeningen besluiten, in het
laatste geval daarentegen zich van aanmel
ding onthouden.
Het „Handelsblad”.
De feestelijkheden ter herdenking van het
100-jarig bestaan van het „Handelsblad”,
begonnen Woensdagmorgen al vroeg. Het
personeel bood een gedenkraam aan en een
monumentale lamp. De Minister van Arbeid,
Handel en Nijverheid verscheen op de bu-
reelen om het blad te complimenteeren. Na
dat hij verwelkomd was door den directeur,
den heer Heldring, deelde de Minister mede
namens den Minister van Binnenlandsche
Zaken, mede, dat het H. M. de Koningin
had behaagd, den hoofdredacteur van het
Handelsblad, Mr. J. Kalff, te benoemen tot
Officier in de Orde van Oranje-Nassau.
Eere-medailles in goud en brons zijn voorts
verleend aan verschillende employé’s van
expeditie, drukkerij, zetterij en stype-inrich-
ting van het blad. De heer Heldring dankte
voor de onderscheidingen.
Duur proces.
In 1924 zijn onzen landgenoot Lek in een
Berlijnsch hotel eenige postzegelalbums met
zaamheden op de mijnen verricht nog 4 per
sonen doodelijk verongelukt, die evenwel
niet in dienst van de mijnen, doch in dienst
van particuliere ondernemers (aannemers)
waren.
krantenlezend publiek wekken.
In de Spectatoriale geschriften der 18e eeuw werd er
dan ook ter dege geklaagd over de geringe waarde en
noodig geweest, kosten ruim 7 honderd
duizend gulden, waarvan de heer Lek ook
nog de helft te betalen krijgt.
Het aantal mijnongelukken in 1927.
Het aantal doodelijke mijnongelukken in
Op een van de verdiepingen was een
kind pas geboren; de vrouw, die in de voor
kamer sliep, werd gedood, de vroedvrouw
had het kindje echter in de achterkamer ge
legd, waardoor dit werd gered.
Een commissie van onderzoek begaf zich
instantie werd de verzekeringsmij. door den gistermiddag naar de plaats van de ra r>\
hooghouden, zoodat men de actueele en vermeldenswaar-
dige zaken in kleinen kring moest zoeken, door brieven i
van vrienden en kennissen het nieuws moest verzamelen j
of door minder faire middelen de belangstelling van het I
gen Nieuwe Uitvindingen begeeving van Ampten
ZATERDAG 7 JANUARI IN18
BHMMSSarasBrarn rnrrr zmaCTneOTgrrtry
DIM8DAGS en TBIJDAGÖA VSJTDS
IvnK Teleiee» 150
de Nederlandsche mijnindustrie was in het
jaar 1927 in totaal 34, verdeeld als volgt:
Op de 4 staatsmijnen 18, op de 4 Oranje
Nassaumijnen 5, op de mijnen Laura en
Julia 4, op de mijnen Willem Sofia 3 en op
de Domaniale mijnen 4. In 1926 waren er
in totaal 33 doodelijke ongevallen, verdeeld
als volgt: Op de staatsmijnen 15, Oranje
Nassaumijnen 11, Laura en Julia 4, Willem
Sofia 2 en Domaniale mijnen 2 en in 1923
waren er in totaal 41 doodelijke mijnonge
vallen resp. 26 op de staatsmijnen, 10 op
de Oranje Nassaumijnen, 1 op de mijnen
Laura en Julia, 1 op de mijnen Willem Sofia stelsel van bewaring (preventive detention)
In totaal zijn in het jaar 1927 bij werk- gers (na het ondergaan hunner gevangenis
in deze provincie de volgende besmettelijke
veeziekten geconstateerd:
Mond- en klauwzeer bij 3 veebeslagen
in de gemeenten Barradeel, Kollumerland
en Westdongeradeel; schurft bij 37 stuks
vee van 3 veehouders in de gemeenten Op-
sterland, Smallingerland en Weststelling-
werf; rotkreupel bij 1 schaap in de gemeente
het Bildt; miltvuur bij 6 stuks vee van 5 vee
houders in de gemeenten Achtkarspelen,
Idaarderadeel, Kollumerland, Leeuwarden
Loop der bevolking der gemeente Sneek.
De bevolking dezer gemeente bestond op
31 December 1926 uit: 7050 mannen en 7477
vrouwen; totaal 14.527 personen. Zij ver
meerderde door geboorte met 162 mannen
en 148 vrouwen; door vestiging met 419
mannen en 524 vrouwen; totaal 581 man
nen en 672 vrouwen (1253).
Zij verminderde door overlijden met 76
mannen en 76 vrouwen; door vertrek met
494 mannen en 544 vrouwen; totaal 570
mannen en 620 vrouwen (1190).
Zoodat de bevolking op 31 December 1927
bestond uit 7061 mannen en 7529 vrouwen;
totaal 14.590 personen. Een vermeerdering
in 1927 dus van 63 personen.
Voor rekening der gemeente werd hier
aanbesteed het maken van een huisriolee-
ring in de Smidsbuurt. Ingeschreven werd
als volgt:
J. F. Plantinga f1141.
M. Terpstra - 925.20
G. Bergsma - 849.
N. Molenaar en R. Meijer - 810.—
Kerkstra en Wierda - 740.
K. Hiemstra - 738.
Tj. IJtsma - 690.
M. Jongema - 660.
Alle inschrijvers wonen te Sneek.
Gegund aan den laagsten inschrijver.
Besmettelijke veeziekten.
Gedurende de maand December jl. zijn
een koelinstallatie van een worstfabriek. In
deze installatie bevond zich ammoniak. Ver
moedelijk is de ontploffing daar geschied.
Groote blokken steen, ijzeren staven, leu
ningen, groote meubelen, tot clubzetels toe,
werden op straat geslingerd.
Van de „Bijzonderheden”, thans de rubriek „Ge
mengde Berichten” nog dit. „Het is bekend,” zoo ver
telt de reporter van Sneek, „dat door de laatst ingevallen
Vorst, de pas ontloken Scheepvaart weder is gestremd ge
worden: Waardoor dan' ook de Schipper Riens Kool,
woonagtig te Sneek, genoodzaakt wierde met zijn schip
te Ijlst te blijven liggen: op den 20 dezer ging gemelde
Schipper met zijn Knegt, vergezeld van nog 9 andere Per
soenen, als Geert Hessels, Heele Reids, Berend Klases,
Sibren jacobs, Hendrik Clasis, Paulus Jans, Atze Aukes,
Hendrik Pieters, Christaffel Fredriks de Geeuw open
breeken; om het voornoemde Schip van daar te haaien;
wanneer men met dezen moeilijken arbeid een groot ge
deelte gevorderd was, waagde men het in het midden van
voorn, vaarwater zittende, zich op het Ijs eenigzins te
vervrissen, en een weinig te rusten; waarop men een Tafel
op het Ijs plaatste, aldaar in een ronden kring zich neer-
zetteden, en aldus ’s morgens om half elf uuren gegeeten
en gedronken hebben.” Dat was aan den vooravond der
groote Fransche Revolutie, die zulke algeheele verande
ringen in het samenstel .der Europeesche staten zou te
weeg brengen. Van die ophanden zijnde verwikkelingen
wist de „Friesche Boode” in de Sneeker pers ook mee
te praten door zijn correspondenties en' relaties met de
voornaamste landen van dit werelddeel en zelfs daar
buiten.
Doch daarvan een volgende maal.
Breda.
Handwerken, enz.”
Uit dit titelsgewijze gegeven overzicht ziet men het
reeds, dat het blad voor „elck wat wils” wenschte te geven,
waaraan land- en steêman, burger en boer zich verkwikken
kon, terwijl het uiterlijk des blads in tamelijk verzorgden
vorm wees op een weekblad-tijdschrift-almanak-jaarboek
van onzen tijd. De indeeling was ook nog al ordelijk;
redactie zorgde voor de rubrieken: buitenland, binnenland,
uitvindingen, ongelukken, sterfgevallen, aanstellingen, In
zonderheden, anecdoten, dichtstukjes, waarnemingen van
’t weer, berichten uit het vereenigingsleven. Men ziet, die
verscheidenheid gaat nog al, er was keur voor velen, ca
de samenstellers deden hun best, om het „goedwillig
publiek objectief en betrouwbaar in te lichten.
Voor ditmaal ten besluite een proefje uit het nummer
van 27 Maart 1789 betreffende een Sneeker voorval. De
kerkdiensten worden er aldus in weergegeven:
Sneek bij H. L. van Buma sedert het jaar 1789 wel boven
aan. Zijn inhoud wordt op het titelblad als volgt omschre
ven: „behelzende buiten- en binnenlandsche Nieuwstijdin-
Sterfgevallen Bijzonderheden"Anecdoten:’ En
eindelijk de Nieuwste Waarnemingen in den Landbouw,
Gisternacht tusschen twaalf en een is in
een woonkazerne aan de Landsberger Allee
116 te Berlijn een geweldige ontploffing ont
staan, die den geheelen zijgevel en enkele
tusschenmuren deed instorten, zoodat het
geheele groote gebouw een puinhoop werd.
Het reddingswerk werd sterk bemoeilijkt
doordat er een hevige brand in de ruïne
uitbrak.
Aan de vereende pogingen van de brand
weer en de 400 man politieagenten, die door
den hoofdcommissaris aangewezen zijn om
bij opruimingswerk te helpen, was het tot 2
uur gisternamiddag gelukt acht dooden en
18 gewonden, onder welke 5 zwaar, uit de
puinhoopen te bevrijden. Het huis werd door
99 personen bewoond; van dit aantal zouden
er 27 dood of gewond zijn, 62 hebben zich
bij de politie gemeld, zoodat gevreesd wordt
dat nog 8 tot 10 lijken onder het puin be
dolven liggen.
In deze rubriek, die we ter afwisseling van onze
biographische schetsen van beroemde Sneekers en Friesche
Zuidhoeksters thans inleiden met een artikel over een oude
Sneeker courant of periodiek, wenschen we voor ’t vervolg
een soort van lanx satura, een schotel met allerlei uit het
verleden aan te bieden, waaruit de kost wel van degelijk
gehalte maar niet altijd even zwaar verteerbaar zal zijn.
In den regel zullen we ons zooveel mogelijk beperken tot
de oude historie van Sneek en naaste omgeving, hopende
daardoor de belangstelling onzer geachte lezeressen en
lezers zooveel mogelijk gespannen te houden.
Dat thans de dagbladpers over bijkans geheel de be
schaafde wereld als een Koningin der Aarde heerscht en
zelfs in bedenkelijkê mate het geestelijk en staatkundig
evenwicht vermag te verstoren, is van te algemeene
bekendheid, om deze nuchtere waarheid nog verder te
demonstreeren. Dat zij evenwel in de 17e eeuw nog met
den nek werd aangezien inzonderheid door de klassiek
gevormde mannen, die de renaissance en het intellectueele
deel der natie vertegenwoordigden, weet niet iedereen.
Daarom brengen wij hier eens in herinnering de meening
van Hooft, den dichter van het Muiderslot, die zijn oordeel
over de couranten zijns tijds aldus onder woorden bracht:
„lek vreeze, dat de loopmaeren (nieuwstijdingen) den
mondt zoozeer tot lieghen gewent hebben, dat ze ons ook
nu min dan de waerheit zeggen.” Toch la's hij volgens
Fruin op zijn kasteel te Muiden geregeld die verachte
couranten van Broer Jansz, welke zijn schoonbroeder Joost
Baeck hem bezorgde. En in zijn brieven toont hij overigens
wel de noodige belangstelling voor het werk der couran-
tiers, al zouden de nieuwstijdingen dan enkel dienen „tot
verzaeding van nieuwsgierigheid”. De „Amsterdamsche
Mercurius”, die sedert 1623 verscheen, gaf echter in hoofd
zaak handelsberichten, waardoor de leugen nog niet zoo
veel terrein kon winnen in dat soort persproducten eener
17e eeuwsche journalistiek. Toen eenige decennia later in
dezelfde metropool de „Ordinaris middelweeksche courant”
werd opgericht (haar eerste nummer is van 26 Maart
1652), spoedig gevolgd door de veel bekender Oprechte
Haarlemsche Courant (19 Maart 1665) en de „Rotterdam-
sche zee- en posttijding” (1666), de vaderlandsche nieuws
bladen in de 17e eeuw, werd voor allerhande mededeelin-
gen gezorgd door de persmannen van dien tijd en begon
eerst de jacht op sensatie.
Nog veel erger werd dit echter in de 18e eeuwsche jour
nalistiek. Er was ook toen nog geen goed geoutilleerde
persdienst met zijn agentschappen, geen telegraaf en tele- oudste en eerste Friesche orgaan in dit soort haar loop-
foon, geen goed functionneerend postverkeer en evenmin baan begon, verschenen er tegen het einde dier eeuw in
controle, beroepseer en wat verder het moreel der pers kan j ons gewest meerdere periodieken. Daarvan stond „De
Nieuwe Mercurius of Friesche Bode”, verschijnende te
QnanU hi, H I „x non i u-
LIJST VAN INGEKOMEN EN VERTROKKEN
PERSONEN, gedurende December 1927.
1NÜEKOMEN:
Pieter Nijland, los arbeider, van Langweer
naar Nieuwbuurt 3; Berend Nijland, los arbei
der, van Langweer naar Nieuwbuurt 3; Jan
Post, slagersknecht, van Leeuwarden naar Ged.
Pol 21Anna Frederika de Ruiter, z. b., echt-
gen. van Gerrit van Hardeveld, van Leeuwarden
naar Bourbonstraat 23; Gradus Zoethout, z. b.,
van ’s Gravenhage naar le Steenklipstraat 99;
*Jeen de Jong, los arbeider, van Goënga naar
- i Hooghuistersteeg 6; Emilia Veltman, dienstbode,
van St. Nicolaasga naar Kleinzand 88; Johanna
Wuite, dienstbode, van Heerenveen (Schoter-
land) naar Galigastraat 16; Maria Bregitta
Cornelia Lohuis, liefdezuster, van Amsterdam
naar Stationsweg 3; *Jan Slim, leeraar H. B. S„
van Maastricht naar Kloosterstraat 27; Ger-
ritje v. d. Wal, naaister, van Oosterwierum
naar Kleinzand 69; Sophia Roos, dienstbode,
van Terschelling naar Westersingel 1; Ever-
hardus Johannes Schmitz, winkelbediende, van
Groningen naar Peperstraat 3; Gerardus Hoorn-
stra, deknecht, van Lemmer naar Bothniakade
45;Frederik Hendrik van Breest, Smallenburg,
scheikundige, van Putteïshoek naar Oosterdijk
89; Janneke Barwegen, dienstbode, van Nijkerk
(Oostdongeradeel) naar Marktstraat 15; Rom-
kje Dijkstra, z. b., van Amsterdam naar Kloos-
terdw.str. 27; Pieter Bootsma, boerenknecht,
van Grouw naar IJlsterkade 60; Harmen v. d.
Wal, boerenknecht, van Oppenhuizen naar Op-
penhuizerweg 2; Johanna Dijkstra, onderwij
zeres, van Terkaple naar Jan van Nassaustraat
32; Rinske v. d. Meer, (Wed. Johannes Heins),
z. b„ van Bolsward naar 2e Frittemahovenstraat
2; Jacob van der Meer, boerenarbeider, van
Duitschland naar Potbuurt 11Jacoba Groen-
hof, z. b., echtgen. van Jelle Nauta, van Kou-
dum naar Singel 73; Johanna Kleinsmit, dienst
bode, van Wolvega naar Wijde Noorderhorne
3; Renske Gorter, ass. in de huishouding, van
Leeuwarden naar Suupmarkt 16; *Hans Wie-
linga, ambt. Dep. van Oorlog, van Batavia
(Ned. Indië), naar Singel 42; Wilhelmina Sophia
Repko, z. b., van Amsterdam naar Koopmans-
gracht 2; Intje v. d. Meer, z. b., van Amersfoort
naar Geeuwkade 6; Willem de Wit, los werk
man, van Bolsward naar van der Heijbuurt
42; Jetze die Jong, machinist, van Akkrum naar
ie Woudstraat 4; Alle Schachtschabel, stoelen-
matter, van Koudum naar Kleinzand 78; *Hen-
drik Reis, handelsreiziger, van Groningen naar
Oppenhuizerweg 23; Geert Hoekema, boeren
knecht, van Hoogkarspel naar IJlsterkade 12;
Jacob Hemrica, boerenknerht, van Warstiens
(Idaarderadeel naar Oppenhuizerweg 35;
Sipkje Travaille, z. b., van ’s Gravenhage naar
le Steenklipstraat 27; Aaltje ledema, dienst
bode, van Dragten naar Leeuwarderweg 10;
*Jelle Schuil, steendrukker, van Amsterdam
naar 2e Badhuisbuurt 7; Doetje Noordenbos,
z. b., van Lonneker naar Kloosterdw.str. 13;
Gregorius Hanenburg, chauffeur, van Nijehaske
naar Stationsweg 6; Antje Reitsma, z. b„ van
Wassenaar naar Looxmastraat 23;
beteekenis, die de couranten toen hadden. Veel te haastig
nam men uit buitenlandsche bladen de verhalen over, die
in een volgend nummer weer tegengesproken moesten
worden. In Januari en Februari kwamen er lange lijsten
van geboren, gestorven en gehuwde menschen in voor, die
het publiek, ons thans des te meer! allerminst
interesseerden. Wat kon het Jan Publiek schelen, hoe lang
een bal aan het Fransche hof had geduurd, welke partijen
er door de gekroonde hoofden in Europa waren gegeven,
hoe laat de godsdienstoefeningen in een aantal steden der
Nederlanden aanvingen en hoeveel aldaar door „broeders
diaconerï” voor de armen was ingezameld. En de specu
lanten vergiftigden vooral de couranten ten einde het
publiek om den tuin te leiden. „Men laat het somtijds
donderen en stormen op zee, om de Assuradeurs een vetten
os te bezorgen, of het is bij een zwaaren storm fraai weder
geweest,’ alleen om eene assurantie voor weinig geld te
krijgen,’*, hooren we een collega van Justus van Effen ver
zuchten.
Ja, men dreef zulke partijen zelfs zoo grof door, dat er
verhalen van ijselijke branden in Duitschland in Neder-
landsch'. couranten werden opgenomen, waarna al spoedig
diverse geldinzamelingen door erentfeste deputaten uit
de verwoeste streken werden aangekondigd „om voor de
afgebrandene te collecteren”, vaak zonder dat er ooit
brand geweest was of de aanvankelijk dreigende ramp in
haar voortgang al heel spoedig was gestuit geworden. En
de advertentiekolommen waren dikwijls zoo zoo! d. w. z.
te obscefen, dat een fatsoenlijke vrouw ze niet zonder blo
zen kon lezen. In dit opzicht onderscheidden de Engelsche
bladen ich nog al van de Nederlandsche en Fransche,
doordat ze minder op sensatie belust en meer zakelijk
waren, s oms echter ook weer zoo nuchter en saai door de
sobere tnededeelingen, dat in deze straat een perfecte
schoen- ’of kleermaker woonde, dat ginds uitstekende
kousen werden verkocht, dat in de haven precies zooveel
schepen waren binnengevallen, ten gevolge waarvan ze op
hun beurt weer ongenietbaar waren voor het naar interes
sant nieuws hakend publiek.
Och, wij kunnen ons dit alles zoo' moeilijk voorstellen,
die aan ons dagelijksch krantje zoo gewoon geraakt zijn,
dat we het beschouwen als een essentieel deel onzer gees
telijke levensbehoeften, het middel om contact te zoeken
en voeling te houden met de buitenwereld, ja, dat voor
menigeen de eenige factor blijft voor zijn geestelijke werk
zaamheid na het verlaten der lagere school. En daarom
mag het den lezers van dit blad, Sneekers van oorsprong
of door hun woonplaats, te meer welkom zijn, ook eens
iets van een oudere Sneeker courant uit de 18e eeuw te
vernemen en wat daarin hun voorvaderen van geslachten
terug voor geestelijk voedsel werd voorgezet.
Sedert in 1752 de „Leeuwarder Saturdagse Courant” als
baan begon, verschenen er tegen het einde dier eeuw 'in
ons gewest meerdere periodieken. Daarvan stond „De
's Avonds, gecatichiseerd door Do. Cannegieter over
dezelve Text.
pers, los werkman, van woonwagen naar
Leeuwarden,, woonwagen standplaats asfaltfa-
briek; jantje Dontje, modiste, van Grootzand
57 naar Sappemeer bij de ouders; Sieferdina
Tellinghusen, dienstb., van Oosterdijk 15 naar
Emden (Duitschland); Fenna Dieuwke de Jong,
gezelschapsjuffrouw, van Oppenhuizerweg 26
naar Zwanenburg) gem. Haarlemmerliede en
Spaarnwoude), Kastanjelaan 22; Karl Helbing,
lithograaf, van Oude Koemarkt 9 naar Joure,
Bütsingel G 59; Rudolf Dijkstra, timmerman,
van van der Heijbuurt 38 naar Hengelo (O),
Krabbenbosweg no. 133; Huifje Alberda, dienst
bode, van Stationsstraat 24 naar Hennaard, bij
de ouders.
straf) in bewaringsgestichten ingevoerd.
Schapen in de sneeuw.
Zaterdagmorgen, (oen de sneeuw reeds
vijf dagen lang een groot deel van En
geland geteisterd had, ontmoette een jour
nalist te Dartinon in Devonshire een boer,
die er nog op uitging om schapen uit te
graven. Hij had nog 100 schapen en onge
veer 50 kleine paardjes buiten.
De journalist was stom van verbazing,
toen hij die geweldige sneeuwlaag zag,
dat de boer nog hoopte de beesten in le
ven te vinden. Doch de boer was zeker
van zijn zaak. Een meter of vier beneden
de oppervlakte vind ik mijn beesten nog
wel.
Maar dan zijn zij gestikt, betoogde de
man van de pen. Geen kwestie van, lachte
de man van den ploeg. Bij zoo’n sneeuw
storm, zoeken de beesten dekking bij een
haag. Een haag sneeuwt nooit volkomen
dicht. Daar kan de lucht steeds toetreden
en daar vinden de beesten ook altijd nog
wel wat te eten, en hun verblijf is dan in
Het1 verwoeste huis bevatte in zijn kelders den regel een sneeuwgrot, die gemaakt is
door de warmte van hun lichamen.
Ik ga er nu met de honden op uit. Zoo-
dra zij de beesten ruiken slaan zij aan. Wij
graven een loopgraaf naar de dieren toe.
En zoo halen wij ze er dan weer uit.
zeldzame zegels ontstolen. Ze waren verze
kerd voor f 520.000 bij een Engelsche maat
schappij en toen de dief werd ontdekt, ont
braken er zegels ter waarde van f 300.000.
De maatschappij achtte de verzekerde som
te hoog en weigerde te betalen. In eerste
jx Xx« xxj 1x 1
Engelschen rechter in het gelijk gesteld; in Gebleken is, dat voor het ingestorte hu'
tweede instantie de heer Lek, en nu heeft enkele dagen geleden een hoofdbuis van de
het Hoogerhuis den heer Lek weer elke ver- 1 gemeentelijke gasfabriek beschadigd is. Aan
goeding geweigerd. het herstellen van de buis hadden arbeiders
Er zijn 58 zittingen voor deze processen tot Woensdagmiddag gewerkt.
Er zijn 17 dooden.
Ons strafstelsel.
Er is een drietal wetsontwerpen inge
diend tot wijziging van ons strafstelsel.
Het eerste betreft de voorwaardelijke ver-
oordeeling en de voorwaardelijke invrij-
heidsstelling.
Het tweede heeft ten doel beperking van
den langst mogelijken duur van afzonder
lijke opsluiting, mitigeering van het cel-
stelsel voor daarvoor in aanmerking ko
mende gevangenen, alsmede de invoering
van jeugdgevangenissen (voor jonge man
nen te Zutphen en voor jonge vrouwen te
Rotterdam; de leeftijdsgrenzen zijn gesteld
op 1623 in bizondere gevallen op 2325
jaar).
Volgens het derde ontwerp wordt het
van ernstige beroeps^ of gewoontemisdadi-
De bevolking van Leeuwarden.
Over den loop der bevolking van Leeu
warden in 1927 verneemt de L. Ct., dat deze
op 1 Januari 1927 bestond uit 22.330 man
nen en 24.346 vrouwen, samen dus 46.676
en dat het zielental op 1 Januari 1928 be
droeg 22.562 mannen en 24.736 vrouwen,
samen dus 47.298.
Er valt dus een vooruitgang te boeken
van 622 zielen, 232 mannen en 390 vrouwen.
De zeesluizen geopend.
Ged. Staten hebben last gegeven de zee
sluizen te openen. Het centraal bestuur van
den Frieschen Ijsbond vestigt er nog eens
de aandacht op, dat het ijs hoogst gevaar
lijk is.
*Rein Jan Reitsma, handelsreiziger, van Prior-
straat 39 naar Utrecht, Adriaan van Ostadelaan
101*Sijbren Hania, z. b., van Parkstraat 12
naar Zuilen, Elinkwijk, de Bazelstraat 42; Aafke
Damsnia, echtgen. van Sjoerd Ferwerda, z. b.,
van Waterpoortsgracht 16 naar Steenwijk,
Oosterstraat 55 (boven); Attje van der Zee,
dienstbode, van scheepsboord naar Lemmer,
Nieuweburen, p. a. Wed. M. van Zandbergen.
Aukjen Visser, dienstbode, van Oosterdijk 25
naar Terzool no. 18, p. a. P. T. Venema; Eldert
Wolthuizen, bakkersknecht, van Peperstraat 2
naar Hemelum no. 16, p. a. den heer Koster;
Johanna Clasina van Hout, z. b., van Hoogend
4 naar Amsterdam, 2e Constantijn Huygenstraat
42; Willem Bouritius, concierge, van Priorstraat
54 naar Helder, Spoorgracht 43; Ottje de Haan,
z. b., echtgen. van Willem Bouritius, van IJlster
kade 9 naar Helder, Spoorgracht 43; Janke van
der Vliet, dienstbode, van Singel 80 naar Helder,
Spoorgracht 43; Willem Modderman, kruidenier,
van Woudvaartskade 3 naar Amsterdam, Wit-
tenburgergracht 21; Jeltje Boot, z. b., van 2e
Zomerrakbuurt 1 naar Amsterdam, Witten-
burgergracht 21; Trijntje Veldhuis, dienstbode,
van Oosterdijk 67 naar Uitwellingerga, p. a.
den heer J. H. Zijlstra; Anna Marie Zon, dienst
bode van Kleinzand 13 naar Terborg, p. a. den
heer Dr. K. ten Bosch; Jan v. d. Kooi, kellner,
van Marktstraat 23 naar Vries, Sluis 4; Mar-
grietha Jeltina de Boer, hulp in de huishouding,
van le Woudstraat 27 naar ’s Gravenhage,
Willem de Zwijgerlaan 46; Andries Valkema,
brijventer, van 3e Woudstraat 4 naar Emmen,
Munsterscheveld, p. a. P. Lamain; Auke Eringa,
winkelbediende, van Oosterdijk 19 n. Groningen,
^Hoornsche Dijk, p. a. den heer Maathuis; Wil-
,lemke de Jager, huishoudster, van Ernst Ca-
simirstraat 23 naar Heeg, p. a. den heer J.
Ottema; Tjeerd Wesselius, boerenknecht,
-^le Steenklipstraat 60 naar Hindeloopen, p.
jden heer G. W. van Dijk A no. 4; *Sijtze Kui- en Ooststellingwerf.
Zijn gezinnen.
I
mm SIEEKER COÜHAÜ
annex SHEERER COURANT en WYMBRITSERAOEEL
I' - -J- veil VIIIOU^V IXV 1 IX ftVWVVIIll.lllWW«MI-
I 2. A XX A X x« I L. Xx - -1 J 1 1