PRUIMEN
2ö% IWM® El 6EWICHT
FIBMA H. WESTERHOF
‘jJeryoeh’
Tmodearwefen
Firma H. Westerhof
NIEMEIJER
op tabak geeft volle waarborg voor
hoogste kwaliteit. In eiken prijs het
beste
FaJOHs. TROMP, M
VAN HOUTENs
PINGUÏN
TOcte KEEPEN
%ereri
I
A.JPk^ Hêd
EISCHT dus ONZE 10cts reepen,want
ze zijn 2cts perstuk meer waard.
Sigaretten-
rookers
PRUIMSTER
vu NIEMEIJER
44e Jaargang
Woensdag tl ^pril 1998
annex
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN.
NIEUWSTIJDINGEN.
LEVERTRAAN
24.
ceit
MEER WAARDE VOOR MINDER GELD
Sneek. Leeuwarden.
geeft een dubbel genot,
mits het is
KOOP
W. WURING. Singel 4, Telef. 415.
SHEERER COURANT en WYMBR1T8ERADEEX
Psperi
1 No. 55 Eerste Blad
b Heel Orgaan te Gemeente tel
Verschijnt
TROMP. SNEEK
I nuieihii traiiTtwri
I THÜWIf», SNEEK.
IS .iBw- anaokf als roo^i
Uitgave KIEZEBftINK Co.
SNEEK Telefoon No. ISO.
cent
f 1.35
I
met
een Ss
Goud
1.20
7 cl.
15 Gt.
8 ct
10 <Jt,
25 ct.
23 ct.
20 ct.
18 ct
20 ct.
Kruisebr.str.Zó'ZÖ, VoorötreekZó
Blauw
80 ct.
doozen BONBONS
netto inhoud 2 ons
Oranje
1.00
Landarbeiderswet, het werken buiten land
bouwbedrijf, werken buiten de woonplaats,
werkloosheid, vervolgonderwijs, soorten van
arbeiders (inwonend, vast en los personeel),
kinderarbeid.
ASTRA
STANDARD
STANDARD
STANDARD
ERMAK FINE
10
10
10
10
10
10
10
15
20
20
als medefirmant opgenomen; van dat jaar
dateert de firma C. J. van Houten en Zoon,
waarin in 1869 ook de dochter van Coen-
raad, Johanna Sophia, ais derde firmante
wer,d opgenomen. Tot vijf jaren voor zijn
dood, 1887, hield Coenraad Johannes nog
de leiding in handen.
Ook onder de jongere generatie hebben
de zaken zich steeds meer uitgebreid.
Miss Gleitze.
De Londensche typiste Miss Gleitze is er
Donderdag in geslaagd, de Straat van Gi
braltar over te zwemmen. Ze was 12 uur en
50 minuten in het water en was vergezeld
van verschillende Spaansche getuigen.
i Foster’s
Voorradig bij
voor het seizoen 1928 geen ander
merk rijwiel dan SERVA, SENDERS
of NED. KROON.
DIT IS UW VOORIDEEL
DE NAAM
Voor fijnproevers bijzonder aanbevolen
Friesche Baai
per pond 1.30
Friesche Heerenbaai
per pond 1 50
Voor den handel bij
Opgericht 1901.
Sigaren, Tabak, Sigaretten.
SPECIAAL ADRES.
Vakverbond en werkende alleen voor de
leden van dit fonds, is weer verschenen.
Daaruit blijkt, dat in het afgeloopen jaar
een aanmerkelijk hooger bedrag aan hulp
verlening is besteed, zoodat, in tegenstel
ling met 1926, toen een bedrag van pl. m.
f4000.kon worden gereserveerd, in 1927
Joh;» Tromp Z
Sneek.^-5
Tuberculosefonds „Draagt Elkanders Lasten”.
Het overzicht over 1927 van bovenge-
Nog door den oorlog.
Eenige landbouwers hadden op een veld
in Noord-Frankrijk, dat tot het vroegere
slagveld behoort, een granaat gevonden.
Doordien zij er onvoorzichtig mee omgin
gen, ontplofte de granaat, met het gevolg,
dat 3 landbouwers gedood werden en 1 ern
stig gewond.
Bij werkzaamheden op den spoorweg Rij-
selParijs op het gedeelte Carvin-Liber-
court was men bezig met graven, toen men
plotseling op een hard voorwerp stuitte.
Met groote voorzichtigheid werd nu ver
der gegraven en na een kwartier tijds werd
er een metalen doos bovengebracht.
Daarin bevonden zich vier Duitsche gra
naten en een donderbus.
De doos was door middel van een metaal
draad verbonden met een post, waarvan
mert de plaats nog niet heeft kunnen vast
stellen.
De arbeiders groeven verder en vonden
weldra een Duitsche granaat van 250 m.M.
en een tweede van 155 m.M.
Er werden militairen gezonden om de ge
vaarlijke projectielen te demonteeren.
Door ontploffing hadden deze zeker een
groote catastrophe veroorzaakt.
Om de wereld in40 dagen.
Niet om een snelheidsrecord te breken,
maar om te toonen hoe vlug de gewone rei
ziger met matige middelen en onder het
gebruik maken van gewone middelen van
verkeer rond de wereld kan reizen, heeft
het Japansche blad „Jijisjimpo” een wed
strijd om de wereld georganiseerd. Een der
deelnemers vertrekt Vrijdag via Vancou
ver en New York een tweede Woensdag a.s.
via Siberia en Londen. Er is f 3600 in Ne-
der|andsch geld toegesfaan voor reiskosten
en de winnaar krijgt een prijs van f 3600.
De tijd is op 40 dagen gesteld, maar de
mecjedingers hopen de reis in ongeveer 35
dagen te volbrengen. Er mag van vlieg
tuigen worden gebruik gemaakt, waar gere
gelde passagiersdiensten bestaan, anders
niet, behalve in gevallen van groote nood
zaak.
Verstopping
Maagpillen
a f 0.65 per flacon.
DINSDAGS en VRIJDAGSAVONDS
HEBBEN DE H LL^XN D sch -
1KRACHT L_
r“ DEH 1
IeconomieI
Onderzoek toestand landarbeiders.
De Hooge Raad van Arbeid heeft door noemd fonds, afdeeling van het Chr. Nat.
tusschenkomst van den Minister van Bin-
nenlandsche Zaken en Landbouw een vra
genlijst aan de gemeentebesturen gezonden
omtrent den toestand der landarbeiders in
den landbouw en de veehouderij met betrek
king tot het landgebruik, anders dan inge
volge de Landarbeiderswet, de werking der
wordt bijzonder aanbevolen
voor
1 Onze collecties munten uit
I door groote verseheïdenheïd
van moderne modellen, fraaie
decöinj en nieuwste kleuren.
Kerknieuws.
Ned. Herv. Kerk. Aangenomen naar Sneek
door dr. H. de Vos te Rottevalle.
Het Friesch Volkssanatorium.
Volgens het verslag van het Volkssana
torium te Appelscha over 1927, waren 1 Jan.
van dat jaar 100 patiënten aanwezig en zijn
in dat jaar opgenomen 155, zoodat ver
pleegd werden 255 patiënten, waarvan 129
mannelijke en 135 vrouwelijke. Op 31 De
cember waren aanwezig 100 patiënten. Het
getal verpleegdagen bedroeg 35.849, ge
middeld 140 per patiënt.
Bij hun vertrek waren geheel arbeidsge
schikt 69, gedeeltelijk 20, niet tot arbeid ge
schikt 28 en te jong voor arbeid 3 patiën
ten. Uit Groningen kwamen 77, uit Drenthe
32, uit Friesland 139 en uit de andere pro
vinciën 7.
De exploitatierekening sluit
eindbedrag van f 117.573.94.
De verpleging is opgedragen aan zuster
Camstra, daarin bijgestaan door 2 eerste en
11 tweede pleegzusters; de huishouding
wordt beheerd door mej. v. d. Veer, bijge-
staan door assistent-huishoudster en 8 i
dienstmeisjes. Het personeel heeft met groo- I
te toewijding zijn taak vervuld.
Draisma van Valkenburg 7i fl- f L80
’/a fl. - 0.90
Lovaitraan f. L Buiji perfiac.f 1.00
per liters flesch - 2.25
Smaaklooza Imiliaan
Pater MHIir p- flac
Brocades
Leverlraan-Emulsie */i flac. f 1.95
'l2 flac. - 1.20
benevens het nieuwste succesmerk
STAMOARD SPECIAL 28 ioor 25 cent
STANDAARD A 1 doosje van 20
a 30 cent (ovaal en rond)
Schitterends kwalheitftn,
tegen fabrieksprijs bij
Voor den handel bij
Abonnement per jaar f 2.50 fr. p.
post f 3.60.
Advertentiën 9 ct. p. regel Ing.
zonden mededeelingen hooger,
Abonnement belangrijke korting
Advertenllèn worden tevens gratis ge
oluUl in de SNEEKER COURANT
nog geen volle f 300.aan de reserve kon
worden toegevoegd.
In 164 gevallen kon op de meest onbe- g
krompen wijze hulp en steun worden ver-!H
leend.
Het verslag merkt op, dat indien slechts
1/10 van de georganiseerde chr. arbeiders,
niet-aangeslotenen bij het fonds, zich aan-
meldden als deelnemer, de reeds lang ge- g
koesterde wensch om een eigen huisbe- t B
zoekster ter beschikking te hebben, in ver-ia
yulling kon treden.
Naast de hulpverleening aan T.b.c.patiën-
ten werd in 1927 ook meerdere aandacht ge- i
wijd aan de volksvoorlichting op het gebied
der T.b.c.-bestrijding. Als proef werd ge-
durende 8 dagen het T.b.c.-museum der I
Ned. Centrale Vereeniging tot bestrijding
der Tuberculose te Utrecht geëxposeerd.
Wat de hulp aan patiënten betreft, meldt
het verslag, dat in totaal werd uitgegeven
aan verpleging f 16.460.86, versterkende J
middelen f4.920.61, financ. hulp f3.294.18,
totaal f 24.675.65. Hiervan werd in Fries
land besteed resp. f393.50, f 197.63,
f 161.26; in Sneek werd uitgegeven f 197.63,
terwijl in Ijlst f 148.76 werd verstrekt.
Het verslag eindigt met een dringend be
roep op meerderen steun, inzonderheid door
toetreding als deelnemer van de leden der
bij het Chr. Nat. Vakverbond aangesloten
vakorganisaties.
Prof. dr. J. Ritzema Bos. f
In prof. dr. Ritzema Bos, oud-hoogleeraar
in de phytopathologie aan de Landbouw-
hoogeschool te Wageningen, die Zaterdag
nacht in den ouderdom van 78 jaar is over
leden, verliest Nederland een uitnemend ge
leerde en burger en de wetenschap ’n trouw
en toegewijd dienaar, die gewerkt heeft zoo
lang het dag was. In velerlei ambt en func
tie, en daaronder zeer gewichtige en verant
woordelijke, heeft hij de gemeenschap ge
diend. Middelbaar en hooger onderwijs
te Warfum, Groningen, Amsterdam, Wage
ningen genoten van zijn gaven en werk
kracht. Maar voor alles en boven alles dient
gememoreerd, hoe prof. Ritzema Bos de
grondlegger en onvermoeide dienaar is ge
weest in ons land van de phytopathologie,
als hoedanig hij wetenschap en practijk on
schatbare diensten heeft bewezen. Van tal-
looze vereenigingen in binnen- en buiten
land was prof. Ritzema Bos lid; vele eer
bewijzen vielen hem ten deel; o. m. was hij
ridder in de orde van den Nederlandschen
Leeuw en een blijvende eerzuil heeft hij zich
zelven opgericht in de talrijke wetenschap
pelijke publicaties, die van zijn nooit rus
tende hand zijn verschenen.
Het eeuwfeest van Van Houten.
Op 4 April jl. was het honderd jaar gele
den, dat bij Koninklijk besluit van Willem I
aan Coenraad Johannes van Houten octrooi
werd verleend op een nieuwe wijze van cho-
colade-bereiding, die een product opleverde,
dat in tegenstelling met de destijds veel ge
nuttigde zgn. Zeeuwsche chocolade, zeer
licht verteerbaar was, en het voordeel had,
van gemakkelijk oplosbaar te zijn, een pro
duct, dat thans over de geheele beschaafde
wereld bekend is als de cacao.
Ter gelegenheid van het honderdjarig ju
bileum dezer vinding, zal de firma Van Hou
ten deze week te Weesp op schitterende
wijze feest vieren; niet alleen zal dan de
uitvinding der cacao herdacht worden,
maar tevens zal hulde gebracht worden aan
de nagedachtenis van Coenraad Johannes
van Houten als grondvester van een indus
trie, die zich door stagen groei heeft weten
te ontwikkelen niet alleen tot een der meest
aanstaande Nederlandsche bedrijven, maar
tevens tot een wereldfirma met een wereld-
reputatie.
Coenraad Johannes van Houten was de
zoon van Casparus van Houten, die in 1815
op de Leliegracht te Amsterdam een klein
chocoladefabriekje was begonnen. Reeds op
jeugdigen leeftijd werd Coenraad in het be
drijf van zijn vader te werk gezet. In dit
bedrijfje werd chocolade geproduceerd op
de in die dagen gangbare wijze, in den j
vorm van koekjes, die den naam van Zeeuw
sche chocolade droegen, en die, doordat zij
al het vet der cacaoboonen, dat ruim 50
pct. van het totaal gewicht inneemt, be
vatten, zeer moeilijk verteerbaar waren, en
niet zelden na gebruik hoofdpijn en andere
onaangename verschijnselen veroorzaakten.
Coenraad Johannes, die steeds streefde naar
verbetering van het nog zoo primitieve be
drijf, zag in, dat het in de allereerste plaats
noodzakelijk was, de chocolade lichter ver
teerbaar te maken. Dit bereikte hij, door het
overtollige deel van het vet uit te persen,
wat eerst na tallooze proefnemingen geluk
te. Langzamerhand breidde het primitieve
bedrijf zich toen uit en in 1842 bracht Coen
raad Johannes van Houten zijn bedrijf over
naar Leiden, in den korenmolen „De Een-
dragt”, ingericht om te worden gedreven
door wind en door paarden. Spoedig reeds
echter zag men weer uit naar verbetering.
Tegen het midden der 19e eeuw werd het
bedrijf overgebracht naar Weesp en ge
vestigd in een voormalige wasscherij-fa-
briek.
In 1855 werd de zoon Casparus Johannes
iii-
n
CHJtMU
££SS2Sa
M—a—Mrrr»eMtaBew—iii hb»! n Ti—i MiwcweataMMirwnicnrmiR— iuwiibi
99
99
Alom verkrijgbaar
NIEUWE SHEERER COURANT
Gebruikt enkel
”an oe
Firma Z
Als gij last hebt van
gedruktheid. schele
hoofdpijn, het zuur,
prikkelbaarheid, enz.,
als gevolg van ver
stopping. gebruik dan
Fosters Maagpillen.
het ideale laxeermid
del.
ZWITSERSCHE
ervoefe
■jpj N.V.HOUANDSCH lT—
ZWITSERSCHE
CHOCOLADE-FABRIEK
I
n
99
i>. iis
ot
