I firma H. Westerhof H I i DE s „NETTO FAMILItDBUKWtkKEN eischen een zjrgvolle be handeling. Z-jowel ROUW- WERK als GEBOORTE- TROUW- of VERLOVINGS AANKONDIGINGEN worden door ons met zorg uitgevoerd Aanbevelend Drukkerij BUiSÜINailRSH S to. Ged Poartezijlen - Telef 404 II Opstanding f J i Oil No. hostaal uit 2 Bïaüen «annex 3 b' Nieuwstijdingen. W. WIRING, Sioirel 4, Telef 415. 44e Jaargang KOOP «MEEKEK COURANT an WVMBRITSERADEEL Kiliil hui In isani*;’» W. LIEZEöBINK Co., 0verspa52®?apeioo3 KWALITEIT BONBONS per ons 20, 25, 30, 40 ct. 1JS-CHOCOLADE per ons DROSTE’s PASTILLES REUZEN FLIKKEN VRUCHTENKOEKJES VRUCHTENBLOKJES No. 66 Keclamekolom. Eerste biad Officiéél gedeelte. i I3S Jaar: 7 5 ci luxe voorwer- A A. ■W7 IT IS UW VOOR’DEEL soorten te vergelijken Abonnement i per jaar f 2.50 fr. p.p post f 3.60. Advertentieën9 ct. p. regel. Inge zonden mededeelingen hooger, bij Abonnement belangrijke korting Advertentiën worden tevens gratis ge plaatst in ac SNEEKER COURAN1 De Staatsmijnen. Nadat gistermiddag de film der Staats mijnen, welke door de voortvarendheid der genten alhier dezer mijnen, de firma Van ,er Molen hier kon worden gedraaid, ver- □ond was in de Amicitia-bioscoop voor de eerlingen der daartoe uitgenoodigde scho en, volgde gisteravond de vertooning in de groote zaal van Amicitia. Beide keeren was Sneeker Zweminrichting. De temperatuur van het water bedroeg heden 13 Ongevallen. De familie Boerema te Winschoten heeft bericht ontvangen, dat de 20-jarige Lam- bertus Boerema Zaterdag te Huil in Enge land over boord is geslagen en verdronken. Mijnongeval. De mijnwerker N. Pakbier werd Zater dagavond in den staatsmijn „Hendrik” te Brunssum door een stuk ijzer op het hoofd getroffen en op slag gedood. het den in- •4 iedereen Iedereen voor het seizoen 1928 geen ander merk rijwiel dan StRVA, SENDERS of NED. KROON. UitgaveKIEZEBR1NK Co. Woensdag; Mei MOS gHpvo» SWï - ifeWM» Mfc- -f.544 - Het beste voor 2 ets., alléén met duurdere Liften brengen de mijnwerkers naar be neden en naar boven, voeren ook de kool naar boven. Bij personenvervoer hebben die liften een snelheid van 42 K.M. per uur, dus die van een boemeltrein, bij kolenvervoer een van 72 K.M. of die van een sneltrein; in 40 seconden bereikt men dus de laag van 525 M. onder den grond. Van het geheele ondergrondsche bedrijf werden nu zeer mooie beelden gegeven, het winnen van de steenkool zelf door pneumatische hamers, de ondersnijmachine of de nu reeds ouder- wetsche immers te weinig snelle pikhou weel, het aanbrengen van het mijnhout voor het stutten tegen instorting, het opvullen met steen van de uitgehouwen gangen, het met dynamiet doen springen van de steen laag in de gangen welke toegang moeten geven tot de kolenlaag door een „schiet- meester”, het vervoer der kolen door een schudgoot naar de wagentjes, waarvan er 30 ct. 40 30 30 20 Brand te Gauw. GAUW, 12 Mei. Hedenavond omstreeks 11 uur ontstond brand in de herberg annex bakkerij van den heer J. Boorsma. De brand nam spoedig zulk een omvang aan, dat aan blusschen niet te denken viel. Het materiaal der brandweer was tegen dit vuur niet op gewassen. Het geheele gebouw is dan ook een prooi der vlammen geworden. Van den inboedel werd zoo goed als niets gered. Alles is echter verzekerd bij de Onderl. Brand-Assurantie Söcieteit voor Leeuwar- deradeel enz., gevestigd in de Schrans bij Leeuwarden. Omtrent de oorzaak van den brand is niets bekend. L. N. Fraudeerend Zuiveldirecteur. Voor de rechtbank te Assen stond te recht de voormalige directeur van de stoom- zuivelfabriek te Hyken, thans woonachtig te Ruinerveen. Verdachte zou in het tijd vak Aug. 1922 tot 13 Jan. 1928 verschil lende geldsbedragen in totaal van f 10.360, toebehoorende aan de Coöp. zuivelfabriek en korenmalerij „De Goede Verwachting” te Hyken (gem. Beilen) verduisterd hebben en zich een geldsbedrag van f 4886, het welk hem in zijn hoedanigheid als direc teur was ter hand gesteld, wederrechtelijk hebben toegeëigend. Het O.M. eischte 1 jaar en 6 maanden gevangenisstraf. Treurig ongeluk te Parijs. Uit Parijs wordt gemeld: Een van de dames van de Rotterdamsche Christ. Oratorium-Vereeniging Excelsior, mejuffrouw V., is door een taxi overreden en zwaar gewond. In het ziekenhuis is zij vannacht aan de gevolgen overleden. Het spreekt vanzelf, dat de met zooveel moeite en opofferingen mogelijk gemaakte uitvoeringen van Excelsior moeten door gaan; maar het gezelschap is door het treu rige ongeval diep geschokt. De Glindhorst. Gisterochtend heeft een verificatie-verga- dering plaats gehad in het faillissement van de Glindhorst. Uit het verslag van den curator bleek, dat het totaal van de activa bedraagt f 27.350.40 eventueel vermeerderd met een regeeringssubsidie van f 18.000. De vordering bedraagt concurrent f 1.165.119.73, preferent f 16.820.62. Uit den DAAROM HERIJK VAN MATEN EN GEWICHTI N. BURGEMEESTER en WETHOUDERS an SNEEK herinneren belanghebbenden er an, dat de zitting voor den herijk van fiat’en en gewichten, welke wordt gehouden n het voormalig Paleis van Justitie aan de Marktstraat alhier, 18 Mei 1928 aanvangt. Voor nadere bijzonderheden wordt ver hezen naar de aan het stadhuis aang jplakte ipenbare kennisgeving. SNEEK, 16 A4ei 1928. -j hu eens kon zien, wat^ uit fijnkool op de Emma, de cokesfabriek daar heeft een productie van 200 wagons per etmaal. Nog werd de fabricage getoond van de eierkolen uit een mengsel van pek en fijnkool en industriebriketten. Per dag levert de fabriek 100 wagons of 25.000.000 stuks eierkolen, de industrie-, briket wordt uit ’t mengsel geperst onder ’n druk van 150 atmosfeer. Tenslotte een beeld van het enorme spoorwegbedrijf der Staats mijnen, die over 200 eigen locomotieven beschikken; de wagons rnet steenkool wor den voor de tweede maal gewogen, terwijl zij reeds rijden over de weegbrug. Aan de film werd nog toegèvoegd eene van de opening van het kanaal WessemNeder- weert op 2 April, een waterweg van groot belang voor het vervoer der producten van de Staatsmijnen. De schutsluis bij Panheel heeft een verval van 8.40 M. Het was een zeer mooie avond, men mag het Verkoopkantoor der Staatsmijnen alhier, fr. H. v. d. Molen, dankbaar zijn voor de gelegenheid het publiek geschonken eens met dit kolossale bedrijf kennis te maken. Een strijkje verhoogde de gezelligheid. ben tijdens hun 't6-urigen arbeid. Wegens het gevaar voor mijngas-ontploffingen met de daarop volgende buitengewoon gevaar lijke secundaire explosie van het in de mijn zwevende kolenstof, mag er geen open vuur of licht in de mijn zijn geen mijnarbeider mag dan ook, op straffe van onmiddellijk ontslag, lucifers bij zich hebben. Hun wordt een vijftigtal door de pneumatische locomo tief worden voortgetrokken een paard trekt slechts 5 leege wagentjes! Boven- grondsch volgt dan het sorteeren van de steenkool, jongens halen er de steen uit, waarna de stukken grooter dan 80 m.M. als stukkolen naar de wagons gaan. Tijdens de pauze werden de dames ge- tracteerd op bonbons verpakt op zoodanige wijze dat men aan anthraciet dacht. Na de pauze behandelde spr. de verdere bovengrondsche verwerking van de steen kool. De stukken kleiner dan 80 m.M. leve ren de nootjes, terwijl de fijnkolen de grond stof leveren voor de Emmabrechcokes. Bui tengewone zorg wordt aan het wasschen en sorteeren dezer soorten besteed de waschinrichting en sorteerinrichting kwa men natuurlijk op het doek om het asch- gehalte zoo laag mogelijk te doen zijn. Spe ciaal ook van belang is dit voor de fijnkool, maken. Tientallen van jaren is daardoor '3 van de Limburgsche mijnen genieuse oplossing vond, met behulp van ideale brandstof voor centrale verwarming, buizen waardoorheen een koudmakend mengsel werd gevoerd, werd het drijfzand, waarin de schacht moest worden gemaakt, bevroren, het werd op een temperatuur ge bracht van —15 tot —20 In die bevroren drijfzandlaag kon nu de schacht gemaakt worden, die onmidd>lijk van .gietijzeren wanden werd voorzien, zoodat als later het drijfzand ontdooit geen instorting meer kan plaats hebben. Het bevriezen alleen van de drijfzandlaag voor de Wilhelmina kostte 17 maanden; geen wonder dat de aanleg van een schacht wel f 3 tot f 5 millioen kost. Ondergrondsch is de verlichting in een mijn slechts in de onmiddellijke nabijheid van de schacht elec- trisch, verderop moet alles verlicht worden TÜJSTELLING VAN DEN DIENSTPLICHT. De BURGEMEESTER van SNEEK irengt ter kennis van de ingeschrevenen >or de lichting 1929, dat vrijstelling van ien dienstplicht wegens broederdiei st, of zegens het bekleeden van een geestelijk of en godsdienstig menschlievend ambt of op- iding tot zoodanig ambt, moet worden angevraagd in de tweede helft der maand Mei 1928.' Daartoe bestaat in het bijzonder gel ‘gen heid op 22, 23 en 24 Mei a.s. Voor het verkrijgen van vrijstelling we tens broederdienst is het in het alge neen loldoende, dat één wettige broeder of wet- nge halfbroeder van den ingeschrevene, P/-2 maand werkelijken dienst heeft ver/uld. Vrijstelling wegens kostwinnerschap noet n het algemeen worden aangeyraagd 3 baanden vóór het tijdstip van inlijving. Voor nadere bijzonderheden wordt ver hezen naar de aan het stadshuis aange- ilakte openbare kennisgeving. Verdere inlichtingen worden ter secre larie Ie afdeeling verstrekt. SNEEK. 14 Mei 1928. een brandende Davy-lamp verstrekt een benzinelamp waarvan de vlam is afgesloten door een kopergaasje en hij kan die lamp zelf niet openen tijdens zijn ondergrondsch verblijf, daaf deze met een sterke electro- magneet opengemaakt moet worden. Gaat zijn lamp uit, dan kan hij in de mijn een brandende reservelamp kijgen; boven ge komen levert hij z’n nog altijd brandende lamp weer in. Het is niet benauwd in een mijn, per minuut wordt 12000 tot 15000 M.3 lucht weggezogen; er trekt dus een sterke luchtstroom door de mijn. Het in elke mijn aanwezige water moet regelmatig wegge pompt, anders doet dit water de mijnstutten drijven en krijgt men gevaar voor instorten. Loopt de mijn onder, dan kan ze nooit meer geëxploiteerd, hetgeen het geval is met tal van mijnen in Noord-Frankrijk, waaruit de Duitschers tijdens den oorlog het water niet wegpompten. Vredeslanddag. Vrijdag had fri de Harmonie een vergade ring plaats, waarin afgevaardigden van zestien verschillende organisaties bijeen kwamen om de mogelijkheid te bespreken tot het gezamelijk houden van een Vredes landdag. Veleni daarvan gaven direct te kennen dat zij dit doel mee willen verwezen lijken. Anderen zullen eerst overleg ple gen met hunne organisaties. Het is wel zeker dat meerderen zich- zullen aansluiten waarvoor den 29 Mei een tweede bijeen komst zal plaats hebben alwaar dan een comité gevormd zal worden dat de plannen van die vergadering zal uitwerken. Het zal op hoogen prijs worden gesteld als buiten dien alle organisaties enz. die willen me dewerken, inlichtingen vragen bij Klaas Dijkstra, Peperstraat 10. Gevonden Voorwerpen. Aanwezig aan het bureau van politie, Nieuwe Veemarkt, en aldaar te bevragen op alle werkdagen tusschen ll'/z en 12/2 uur, de navolgende voorwerpen als gevonden ge deponeerd op 14 en 15 Mei 1928: dames- rijwiel. Aanwezig en te bevragen bij de navol gende ingezetenen onderstaande voorwer pen, als gevonden aangegeven op 14 en 15 Mei 1928: rijw. bel.merk, in etui, M. Wie- lifiga, le N. Selfhelpstraat 14; bruine gummi bal, R. Rienstra, Singel 68; paar lappen stof en zakmes, J. Reen, Badhuisgracht 7; veer van autokap, M. de Jong, Paarden- steeg; paar grijze dames handschoenen, Mej. F. Zijlstra, 2e Woudstraat 15; vulpot lood, F. de Vries, le Woudstraat 44; lederen lucifer etui, J. Nijhuis, Galigastraat 7; hon denpenning no. 82, J. Muurling, Priorstraat 12; streng paarlen koralen, M. Jaasma, Wil lem de Zwijgerstraat 35; passer, J. Beetsma, le Steenklipstraat 22. Wegens het ENORME SUCCES gaat de schitterende film tot en met DONDERDAG a.s. (Hemelvaartsdag) Doorloopende voorstellingen vanaf 3 uur spreekt er over moet deze film zien ÖIJ D£ WAAG DE DIRECTIE IJST, 12 Mei. Hedenmiddag hield de Kaatsver. „Nije Moed“ haar eerste leden- kaatspartij in 2 klassen; de uitslag was in klasse A: le prijs G. Meintema en F. Lan- ting. 23 prijs: M. TichelaarenW.de Boer. In klase 8: le prijs G. Vonk en O. Haringa. 2e prijs H. Groenveld en J. Snijder. De prijzen bestonden uit pen. 1907 1910 1914 1917 1920 1924 1925 1926 1927 Het aantal arbeiders der Staatsmijnen in Limburg onder en boven den grond bedroeg einde 1927 ruim 20.000 man. Deze nieuwe film der Staatsmijnen, welke einde van het vorige jaar werd opgenomen, geeft een zeer overzichtelijk beeld van de ondergrondsche delving en de boven grondsche verwerking der kolen. In de eerste plaats toont zij den grooten omvang der Staatsmijnen, waarin thans ca. 80 millioen gulden kapitaal is gestoken, terwijl zij bo vendien een duidelijk beeld geeft van de buitengewoon conscientieuse wijze, waarop op alle vier de Staatsmijnen de kolen worden gewasschen en gesorteerd. Door hunne buitengewoon moderne outil lage zijn de Staatsmijnen in staat een pro duct af te leveren, dat wat de kwaliteit be treft bovenaan staat. Het lage aschgehalte der Wilhelmina-anthraciet is oorzaak, dat men hiermede in kachels en haarden een zeer groote hitte kan produceeren, zoodat onder alle omstandigheden, hoe koud het in den winter ook is, een vertrek op een aan gename temperatuur verwarmd kan worden. Ook de Emma, Hendrik en Mauritskolen zijn eveneens, door hun prima kwaliteit een voor de industrie zeer gezochte brandstof, terwijl het stoken van Wilhelmina fijnkolen gemengd met Emma, Hendrik of Maurits fijnkolen elke industrie een aanzienlijke be sparing op de jaarlijksche brandstofreke- ning oplevert. Tot zoover de inleiding. Bij de toelichting van de film, welke voor de pauze het ondergrondsche deel van het bedrijf gaf, deelde spr. nu nog tal van bij zonderheden mede. Zoo vertelde hij dat de Maurits dit jaar met zijn productie van 3 millioen ton de grootste mijn in Europa zal zijn; zij levert dan meer dan van ’t steen- kolenverbruik per jaar in Nederland (11 millioen ton). De steenkoollagen in Limburg liggen op een diepte van 160 tot 550 M. on der maaiveld. Daar de deklagen uit drijf- of loopzand bestaan, waardoorheen niet zonder meer een schacht kan worden ge maakt, omdat het gat telkens weer volloopt met zand, heeft men jaren gezocht naar een methode om de schachtbouw mogelijk te de belangstelling enorm. De heer Snijder, de exploitatie vertraagd, totdat men een buitengewoon in- waarvan de gietcokes wordt gemaakt, de f/f'n 1 P11 OnldRQinO' vntirl ma irlnnln •»«/-»»-» rl o-F 1 r» De nootjes 2 en 3 leveren de huisbrand- anthraciet. Spr. had bij dit punt gelegenheid te wijzen op het euvel van de slakvorming in de kachel. Dat is niet de schuld van de anthraciet, maar van de gebruikerspan de kachels. Slakvorming is het gevolg van het feit dat ëen te hooge temperatuur in de kachel heerscht, waardoor de asch smelt en tot een slak samenvloeit. Men eischt dus blijkbaar te veel van zoo’n kachel, heeft dus blijkbaar een kachel van onvoldoende capa citeit voor de gegeven ruimte. Spr.’s erva ring is dat de kachelfabrikanten enz. hun kachels evenals de centrale verwar- mingsinstallaties ontwerpen op de basis van een te hooge buitentemperatuur. Zij ba- seeren zich op laagste temp, van - 10 ter- I wijl die in werkelijkheid wel 1820° is. Als men in het vervolg kachels koopt met een capaciteit van 50 tot 100 M3 meer dan voor de ruimte waarvoor ze bestemd is noodig i‘ zal men niet méer teveel van zijn kachel behoeven te vergen en dus slakvor ming kunnen voorkomen. De film, gaf nu een buitengewoon ge slaagd beeld van de bereiding van cokes in bedrijf, waarna in 1915 de Staatsmijn Emma bij Heerlen, die vette kolen voor de industrie levert, volgde. In 1918 kwam de Staatsmijn Hendrik bij Brunssum gereed en in 1927 volgde als laatste der thans in exploitatie zijnde vier Staatsmijnen de Maurits te Lutterade. De Staatsmijnen Hen drik en Maurits produceeren evenals de Em ma vette kolen, welke voor industrieele doel einden zeer gewild zijn, aangezien deze vette kolen een buitengewoon hoog bakkend vermogen bezitten. Ook dienen de vette ko len als grondstof voor de bereiding van giet cokes (de voornaamste brandstof voor cen trale verwarmingsketels). Gietcokes wordt bereid door distillatie in gesloten kamers van vette kolen. Dit geschiedt in de cokes- fabrieken. Bij de Staatsmijn Emma is een groote cokesfabriek, terwijl er bij de Staats mijn Maurits een in aanbouw is. Het groote belang van de kolendelving uit onzen eigen bodem, waarin de Staatsmijnen zulk een be langrijk aandeel hebben, is voornamelijk ge bleken in de oorlogsjaren. Voor den oorlog stookte men hier te lande in hoofdzaak bui- tenlandsche kolen, zoodat, toen in 1915 de kolenaanvoer uit het buitenland afnam ten gevolge van de ontwrichting van het inter nationale verkeer, zeer spoedig kolennood dreigde. Het is voornamelijk te danken aan het feit, dat in 1909 reeds de Staatsmijn Wilhelmina in exploitatie gekomen was en in 1915 de Emma volgde, dat de Rijkskolen- distributie er in geslaagd is gedurende den geheelen oorlog de kolenvoorziening van ons land gaande te houden. De snelle toe name van de productie van de Staatsmijnen in Limburg blijkt uit onderstaande cijfers: Productie in 1000 tonnen 1 ton 1000 kilo. 31 192 546 1092 1772 2960 3908 5195 5800 directeur der fa. Van der Molen, opende de bijeenkomst met een woord van velkom tot de aanwezigen en vestigde er de jandacht op, dat men de film heeft doen vervaardigen om het publiek eens wat nader kennis te doen maken met het voor Neder- and zoo belangrijke bedrijf der staatsmij nen, terwijl hij de nadruk legde op de bijzondere kwaliteiten der producten der staatsmijnen, waarvan zijne firma de alleen vertegenwoordiging heeft, nl. anthraciet van de staatsmijn Wilhelmina voor huisbrand, vetkolen voor de industrie van de staatsmij- fien Emma, Hendrik en Maurits, gietcokes dier mijnen als uitstekende brandstof voor tentrale verwarming. De heer G. de Clercq, stooktechnisch ad viseur te Amsterdam, hield daarna een in leiding en lichtte de film toe. r De Staatsmijnen in Limburg zijn opgericht I met lampen, die de mijnwerkersbij zich heb- l Mei 1902. 1 Mei 1927 vierden wij het 25- iarigi jubileum, bij welke gelegenheid H. M. Je Koningin een ondergrondsch bezoek Dracht aan de Staatsmijn Maurits. Sinds de bprichting heeft de ontwikkeling van het 'taatsmijnbedrijf zeer snel plaats gevonden. <eeds in 1909 wam de Staatsmijn Wilhel- tiina, welk huisbrandanthraciet produceert, ADRES VOOR staat van zaken blijkt, dat de preferente vorderingen zullen kunnen worden toege wezen en dat slechts een klein percentage aan de concurrente schuldeischers zal kun nen worden uitgekeerd. Een justjit-ioneel onderzoek naar de oorzaak der Veenbranden. ^Op de vragen van den heer Schaper be treffende het instellen van een onderzoek naar de oorzaken van de branden in de Drentsche venen, antwoordden de heeren Donner, Slotemaker de Bruine en Kan, ministers van Justitie, van Arbeid, H. en N. en van Binnenlandsche Zaken en L., dat de minister van justitie bereids naar aan leiding van een verzoek van den minister van Binnenl. Zaken een onderzoek had ge last naar de gegrondheid der vermoedens, dat de branden in de Drentsche venen op zettelijk zijn gesticht door personen, die zich daarmede onmiddellijk geldelijk voor deel trachten te bezorgen. De ministers stellen zich voor, de resul taten van dat onderzoek ook uit ander dan strafrechtelijk oogpunt te bezien. Een verzinsel? Men herinnert zich het door Aneta over geseinde bericht van „De Preangerbode”, als zou het Indische departement van financiën hebben voorgesteld den heer Vletning te ontslaan als adviseur voor uit zending van personeel voor den Indischen belastingdienst, wegens zijn politieke rich ting. Naar het „Volk” verneemt, heeft Eerste Kamerlid, de heer Cramer, minister van Koloniën ten dezen om lichtingen gevraagd. Minister Koningsberger verzekerde echter, dat hem van het geheele geval niets bekend was en machtigde dit te publiceeren. Een hoofdbuis van de waterleiding te Utrecht gesprongen. Gisternacht is in de Bakkerstraat te Utrecht een hoofdbuis van de waterleiding gesprongen, tengevolge waarvan de Bakker straat, de Heiligenweg en de Mariastraat binnen eenige oogenblikken onder water stonden. De houtbestrating is weggeslagen en het asfaltdek welde op. De noodige maat regelen tot herstel werden aanstonds ge troffen, doch de Bakkerstraat werd gister ochtend voor het rijverkeer geheel en ge deeltelijk voor het voetverkeer gesloten. if A fl y H fl n >1 n fcj?n mi '■■ui ^<gB^s^lMFiWff«&~^a^EMacwMeanioritMiiiiii i ra J1EWÏ SSËEKER COURANT -r=========^T?^ n kl 11 \A/<3 Co 11 M IO6COQP I

Kranten in de gemeente Sudwest-Fryslan (Bolswards Nieuwsblad, Sneeker Nieuwsblad en Friso)

Sneeker Nieuwsblad nl | 1928 | | pagina 1