Officieel orgaan
der gemeente Sneek
^overwerkte
bk zenuwen
Deposito - Spaarbank
WrtAoTttós
annex SNEEKER COURANT
Di! No. bestaat uit 3 bladen.
iiewstumben.
W. WURING Singel 4 - SNEEK
TxnunM&tten
Woensdag 1 November 199S
45e Jaargang
erste blad
ÖTTL
Reclame kolom.
Officiéél gedeelte
Rijwielstalling
Uitgave: KIEZEBRINK Go.
De SNEEKER COURANT is een
Gebrek
NATIONALE
BANKVEREENIGING
Een begeerde betrekking.
Naar de L. Ct. verneemt, hebben zich voor
de benoeming tot 2en klerk ter provinciale
griffie (afdeeling archief) ruim 200 sollici
tanten aangemeld.
Wijziging Rijksbezoldigingsbesluit.
Naar vernomen wordt zullen de alge-
meene bepalingen betreffende het Bezoldi
gingsbesluit Burgerlijke Rijksambtenaren
met ingang Van 1 Nov. jl. als volgt worden
gewijzigd:
1. Artikel 1 zal zoodanig gewijzigd wor
den dat voortaan weer alle salarissen in
één Bezoldigingsbesluit wordtn opgenomen
GROOTZAND 32
SNEEK
Friesche letteren.
Men schrijft uit Hamburg aan de N. Rt.
Ct:
In een helder gedachte en goedverzorgde
rede in het Du-itsch heeft de Friesche letter
kundige Douwe Kalma aan het talrijk op
gekomen belangstellend publiek in een der
collegezalen der universiteit alhier de be-
teekenis uiteengezet van de nieuw-Friesche
richting in de eigen Friesche litteratuur.
Mevrouw Quarles van Ufford-Buma illus
treerde de boeiende rede door de voordracht
van Friesche poëzie van Pieter Jelles Troel-
stra, Simke Kloosterman, Douwe Kalma e.
a. Haar sonore stem en temperamentrijke
voordracht hebben deze poëzie in de Frie
sche taal volkomen tot haar recht doen ko
men. De verzen werden tevoren in ’t Duitsch
goed gezegd.
Deze avond, georganiseerd door prof. dr.
C. Borchling van het Germanistisch Semi
nar, met den Oostfriesischen Heimatsverein
„Upstallsboom” en den Noordfriesischen
Sylterverein, was het slot van een cyclus
„Friesische Heimatsvortrage”.
HINDERWET.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS
van SN1EEK maken bekend:
dat ter secretarie ter inzage ligt een ver
zoek met bijlagen van
de N. V. De Bataafsche Petroleum Maat
schappij, gevestigd tè ’s Gravenhage,
om vergunning tot het oprichten van een
opslagplaats van aardolieproducten op de
perceelen kadastraal bekend gemeente
Sneek, Sectie C no. 60 (deels), 696, 697
(deels) en 698 (deels), gelegen tusschen
den Oppenhuizerweg en de Houkesloot;
dat op Woensdag den 21 November 1928,
des middags te 12 uur, ten gemeentehuize
aldaar gelegenheid zal worden gegeven om
tegen het verzoek bezwaren in te brengen
en deze mondeling en schriftelijk toe te lich
ten en dat zoowel de verzoeker, als zij die
bezwaren hebben in te brengen, gedurende
drie dagen voor evengemeld tijdstip ter se
cretarie, in de gewone bureau-uren, van de
ter zake ingekomen bescheiden kennis kun
nen nemen.
De aandacht wordt er inzonderheid op
gevestigd, dat volgens de heerschende op
vatting, slechts tot hooger beroep gerech
tigd zijn zij, die voor het Gemeentebestuur
of een of meer zijner leden zijn verschenen,
ten einde hunne bezwaren mondeling toe
te lichten.
SNEEK, 7 November 1928.
De NIEUWE SNEEKER COURANT is een abonnementsorgaan, verschijnt Dinsdags en Vrijdags. Abonnementsprijs in
Advertentieblad en wordt gratis bezorgd bij allen die te Sneek geen abonné zijn op de Nieuwe Sneeker Courant en bovendien huis-aan-huis verspreid
Dinsdags te Woudsend, Heeg, Nijezijl, Folsgare, Nijland, Oppenhuizen, Uitwellingerga, Oudega (W.), II Vrijdags te Hommerts, Jutrijp ®|Tirns, Goënga, Gauw, Sijbrandaburen, Offingawier, Terzool, Abbega,
IJsbrechtum, Wolsum, Harich, Hemelum, Bakhuizen, Nijemirdum, Sondel, Sloten, Tjerkgaast, Spannenburg. Oosthem, Deersum, Scharnegoutum, Roodhuis, Gaastmeer, Balk, Stavoren, Rijs, Oudemirdum, Wyckel.
Contröle op de oplaag toegestaan. Alle advertentiën^worden in beide bladen opgenomen. Regelprijs 9 cent, abonnementen belangrijke korting.
De vrouweiijke haltechef te Heemstede-
Aerdenhout.
Na eenige dagen dienst gedaan te hebben
aan de halte Heemstede-Aerdenhout, heeft
de vrouwelijke halte-chef het bijltje er bij
neergelegd, omdat zij, meldt Het Volk, haar
taak niet kon volhouden wegens de drukte.
Thans neemt een beambte van Haarlem
voorloopig den dienst waar.
Zaterdag was mej. Hendrika Erwich ze
ventig jaar in dienst bij de familie Berlijn
te ’s Gravenhage.
De jubilaresse is 88 jaar oud en nooit in
een andere dienstbetrekking geweest.
Reeds vroeg in den ochtend werden vele
bloemstukken gebracht. En in den loop van
den morgen kwamen steeds meer bloemen
en zeer vele schriftelijke gelukwenschen.
Des ochtends werd in de R.-K. kerk aan
de Van Limburg Stirumstraat een gezongen
Heilige Mis opgedragen.
In den loop van den ochtend kwam pas
toor Jansen mededeelen, dat de Paus aan
mej. Erwich de gouden medaille Bene JVLe-
renti heeft verleend.
Zondagmiddag kwam nog een deputatie
van het bestuur van de Nederlandsche Ver-
eeniging van Huisvrouwen, door welk be
stuur haar de gouden medaille der veree-
niging is uitgereikt.
Van verschillende andere zijden werden
mej. Erwich nog geschenken aangeboden,
de meeste in den vorm van bloemen of fruit
manden.
oordeeling tot veertien dagen gevangenis
straf.
De verdediger, mr. Meursinge, achtte in
deze noodweer, genoemd in art. 41, aan
wezig. Het was de noodzakelijke verdedi
ging van zijn eigen lijf tegen aanranding.
De arbeider nam uit winstbejag deel aan de
klopjacht; hij was niet in politiedienst. Op
het hoofd van dezen jongen stond een pre
mie. Dat uitloven van een premie is een
particulier iets van de directie van het R. O.
G. De mishandeling was zeer gering, blij
kens verklaring van den dokter en de jongen
is er voor gestraft, doordat hij drie maanden
in de strafklasse van den Kruisberg is ge
plaatst.
De politierechter verwierp het beroep op
noodweer, maar als het waar is, dat de
jongen als een. stuk wild is opgejaagd, was
het niet onverklaarbaar, dat hij van zich
af heeft geslagen. De rechter verminderde
de straf tot een geldboete van f 15, subs.
15 dagen hechtenis.
Schietpartij in een concertzaal.
Tijdens de pauze bij een concert van den
violist Vasa Prihoda te Weenen heeft de
vroegere ritmeester Felix Gartner drie re
volverschoten afgevuurd op een jonge dame,
die in het hoofd en den hals getroffen werd.
Onder de aanwezigen ontstond een paniek,
die slechts door de tegenwoordigheid van
geest van de zaalwachters bedwongen
werd. De ritmeester zei, dat de dame zijn
verloofde was. Als reden voor zijn daad gaf
hij op, dat zij hem bedrogen had.
Volgens latere berichten zou de jonge
dame aan haar verwondingen zijn over
leden. Zij moet de Egyptische prinses Zizi
Wbuheb Pasja zijn en de eigen dochter
van den Egyptischen minister van financiën.
De moordenaar, die op de vlucht wilde
gaan, is gearresteerd.
tentie der C. C. v. O. behoort.
2e. hetzelfde artikel wordt zoodanig aan-
Gevonden Voorwerpen.
Aanwezig aan het bureau van politie, N.
Veemarkt, en aldaar te bevragen op alle
werkdagen tusschen IU/2 en 12’/2 uur, de
navolgende voorwerpen als gevonden gede
poneerd op 5 en 6 Nov. 1928: bruin lederen
beursje; sigarettenkoker w.i. bonnen.
Aanwezig en te bevragen bij de navol
gende ingezetenen, onderstaande voorwer
pen, alsj gevonden aangegeven op 5 en 6
Nov. 1928: pijp, Faber, Boschgracht 33;
model Ford-tang, Hoekstra, IJsbrechtum; en het adviseeren daarover tot de compe-
zilveren broche met steentjes, J. Bos,
Schoolstraat 22; armbandhorloge, J. Ozin-
ga, le Frittemahovenstraat 7; zaklantaarn, gevuld, dat beperking van den jeugdaftrek
Blauw, 2e Frittemahovenstraat 3; grijs wol
len want, G. de Vries, Potbuurt 12; pakje
w.i. breiwerk, J. Nauta, 2e Oosterkade 17.
Voor het doctoraal examen sociale ge
ographic slaagde aan de universiteit te
Utrecht (cum laude) onze vroegere stad
genoot de heer G. J. de Vries, te Waalwijk.
De minister van Waterstaat heeft het
beplanten van bermen van den rijksweg van
„Drie Romers” over Sneek naar Lemmer
gegund aan den heer D. Bergsma, aanne
mer te Ruigahuizen, voor f 1473.
Kerknieuws.
Ned. Herv. Kerk. Beroepen te Ooster-
haule en Scharsterbrug ds. F. C. Willekes,
te Drogeham.
volgt: De inhouding der 2 laatste periodieke
verhoogingen (onderwijzers 4) vervalt;
hiervoor komt in de plaats een aftrek over
de geheele lijn van 3 Deze aftrek gaat
niet direct in voor ambtenaren, op wier
salaris thans geen korting wordt toegepast
wegens ongehuwd zijn. Voor ’t eerst zal
voor dezen de korting worden toegepast
bij het verkrijgen van de volgende verhoo-
ging. De verhooging van de minima van de
laagste groepen, welke eerst niet in de be
doeling lag, is naderhand tot stand geko
men om de verlaging draaglijker te maken.
De maximum-saiarissen zullen gelei-
d e 1 ij k door de ongehuwden moeten wor
den inverdiend.
10e. Bij de overgangsbepalingen is be
paald dat niemand in salaris achteruit zal
mogen gaan. Die garantieloonen blijven be
stendigd op het thans genoten bedrag, maar
vervallen naarmate het salaris verhoogd
wordt.
Wanneer bij de omrekening van de oude
naar de nieuwe salarissen nadeelen mochten
ontstaan, bv. doordat periodieke verhoogin
gen, waarop in de oude schalen gerekend
kon worden, thans later of in anderen vorm
worden toegekend, zal de oude bezoldiging
blijven doorloopen totdat de nieuwe voor-
deelen gaat opleveren.
Bouke Visser.
Een oud-bewoner van Heeg, naar wij
meenen oud-stadgenoot zelfs, is bezig zich
in den vreemde een naam te veroveren als
componist, produceerend kunstenaar op
muziekgebied dus, waarvan ons land er
niet te veel heeft. We hebben hier het oog
op den heer Bouke Visser, vroeger te Heeg,
wiens liederencomposities dezer dagen te
Dresden door prof. Dr. Wolfgang Rosenthal
en zijn echtgenoote Ilse HellingRosenthal
geïntroduceerd zijn. Prof. Rosenthal is niet
de eerste de beste, hij is er de groote zanger
der Christuspartijen en bekend Bachzanger.
De Dresdner Anzeiger van 1 November jl.
schrijft nu over de uitvoering van dit twee
tal: „Zij introduceerden een hier nog onbe
kend Nederlandsch componist Bouke A. Vis
ser, van wie 18 liederen hier nu de eerste
uitvoering beleefden. Het oorspronkelijke
karakter zoowel als de beeldende kracht van
dit werk zijn sterk genoeg om het publiek
zoolang te boeien. Reeds het feit dat hij zijn
eigen, door de grootste meesters van het
Duitsche lied gewezen wegen gaat, zich niet
bekommerend om de modesmaak, stemt
sympathiek. In zijn beknoptheid van uit
drukking toont hij zich verwant aan Robert
Franz. Het hoogst staan zijn liederen bij
platduitsche tekst van K. Groth, prachtig
gezonde, oorspronkelijke muziek. De compo
nist was aanwezig en moest tweemaal op
het podium verschijnen, een geestdriftige
bijval, waarop zijn kunst dan ook volkomen
recht had.”
Wij bevelen ons, als voorgaande jaren be
leefd aan, voor het opbergen van uw
rijwiel, tevens adres voor 1ste klas LAK
KEN en VERNIKKELEN.
Jacht op een vluchteling.
Voor den politierechter te Zwolle heeft
een jongeman terecht gestaan, die ontsnapt
was uit het Rijksopvoedingsgesticht te Ave-
reest en die nu terechtstond wegens mishan
deling, omdat hij iemand, die zijn vlucht
wilde belemmeren, geslagen had.
Toen de jongen onder dienst moest, werd
hij voorwaardelijk uit het gesticht ontslagen.
Ook hier bleef hij niet zonder straf, maar hij
werd veroordeeld tot 36 dagen gevangenis
straf, wegens beleediging en bedreiging van
een meerdere. Toen hij uit dienst kwam,
ging hij naar zijn ouderlijk huis te Gronin
gen, werd echter na zes weken terug ge
haald en gebracht naar Avereest. Op 4 Aug.
wist hij uit Avereest te ontsnappen. Bij zijn
achtervolging heeft hij een 22-jarigen boe
renarbeider met een boonenstok, waarin
spijkers zaten, geslagen. De spijkers dron
gen den man door de lip.
De mishandelde verklaarde aan de ach
tervolging deel te hebben genomen om de
premie, welke uitgeloofd wordt door de di
rectie van het R. O. G .„Veldzicht” voor het
aanhouden van een vluchteling te verdienen.
De bekl. vertelde dat hij van alle kanten
opgejaagd werd; met honden zaten zij ach
ter hem aan. Om zich te verdedigen heeft
hij met den stok geslagen.
De ambtenaar van het O. M., die de jacht
Diefstal van f400.
Jl. Maandag zond de haringhandelaar
Nieuwland, Bleeklaan, te Leeuwarden, zijn
loopknechtje J. H. met een bedrag van f 400
naar de Bank. Inplaats van het geld te de-
poneeren ging H. er mee van door, in ge
zelschap van een vriend D. B.
Het heeft de politie nogal wat moeite ge
kost om de verblijfplaats van den dief en
diefjesmaat te ontdekken en zij schrijft dit
vooral toe aan de inmenging van de radio,
die inplaats van de politie behulpzaam te
zijn, juist integendeel ongewild een bond
genoot van de misdadigers is. Nu hun be
kend was, dat draadloos alom hun signale
ment was bekend gemaakt, reisden de kna
pen niet in eens door naar Holland, doch
volbrachten zij den tocht in étappes. Waren
zij gewoon doorgereisd, dan zouden zij on
getwijfeld op de Lemsterboot reeds veel
eerder dan thans het geval was, geknipt zijn.
De recherche heeft niettemin weten uit te
vinden dat het tweetal met het geld op stap
was gegaan naar Rotterdam. Zij stelde zich
in verbinding met de Rotterdamsche recher
che en kwam tenslotte de verblijfplaats der
voortvluchtige jongelui aan den weet. Zij
werden gearresteerd in een beruchte kroeg,
de Cony-Island Bar, op den Schiedamschen
dijk, op transport gesteld naar Leeuwarden
en na verhoor op het politiebureau ter be
schikking van de justitie gesteld. Van de
f 400 is zoo goed als niets meer over.
Lw. Nsbld.
Generaal Booth.
Generaal Booth, de leider van het Leger
des Heils, is ziek. Er is een bulletin uitge
geven waarin gezegd wordt, dat hij aan
zenuwuitputting lijdt en zijn toestand tot.
eenige bezorgdheid aanleiding geeft. Hij
moet gedurende verscheidene maanden ab
solute rust nemen.
Radio-afbeeldingen.
De eerste radio-beelden, die in Engeland
in het licht der openbaarheid traden, werden
uitgezonden door de British Broadcasting
Corporation van haar station te Daventry
(5xx) naar het Savoy Hotel te Londen,
waar een speciale ontvangst-demonstratie
plaats had. Het voornemen was aanvanke
lijk drie plaatjes uit te zenden, maar aan
gezien er in den beginne een technische
moeilijkheid ontstond, bleef er slechts tijd
over voor twee. Het eene was een portret
van Koning George, het andere een teeke-
ning van Raven Hill, den bekenden „car
toonist” van Punch. Beide transmissies
waren zeer zuiver en bewezen, dat het uit
zenden van afbeeldingen per radio het
proefondervindelijk stadium voorbij was.
Het overbrengen van, elk der afbeeldingen
eischte vier minuten tijd. Het portret van
den Koning geleek op een gewone sepia-
photo en de teekening kwam niet over in
zwart-en-wit, maar sepia-en-wit. Het ont
staan der afbeeldingen kon gedurende de
transmissie duidelijk worden gevolgd op het
speciale papier, dat voor het doel op een
rol was gelegd. De plaatjestransmittor was
in werkelijkheid in de onmiddelfijke nabij
heid van het tooneel der demonstratie, n.1.
in het gebouw van de B. B. C. op Savoy
Hill. De seintrillingen gingen per draad
naar Daventry, waar ze op de normale
golflengte werden uitgezonden. De B. B. C.
gaat nu van Dinsdag tot Vrijdag iedere
week in de uren, dat de gewone dienst
rust, haar afbeeldingen uitzenden. Het spe
ciale gevoelige papier, waarop de beelden
verschijnen, wordt in den handel gebracht
door een bekende fabriek voor de vervaar
diging van photografische papieren. Het
speciale ontvangtoestel wordt in Londen ge
maakt en komt in Dec. aan de markt. Het
kost in eikenhout en mahoniehout respectie
velijk 22-15s. en 24-15s; de prijs van een
radiolamp, 10s. 6d komt daar nog bij. Ook
moet men natuurlijk steeds gevoelig papier
koopen, dat echter naar wordt verklaard
niet duur zal zijn. Tegenover de vrij
hooge kosten staat het genot'van alweer
een nieuwen vorm van plaatjes kijken. En
natuurlijk kan men de plaatjes bewaren en
aangenomen, dat de B. B. C. goed over
legt in de keuze van haar illustratief-bedrijf
langzamerhand een belangwekkend
archief van afbeeldingen krijgen, dat waar
de kan hebben, aldus het N. v. h. N.
tot een maximum van f 100 eenige verrui-
ming ondergaat.
3e. tevens wordt artikel 1 verder aange
vuld met de bepaling dat een ambtenaar bij
zijn aanstelling op de minimum-wedde op
zijn 21e jaar, indien hij reeds eerder in
dienst was 1/14 van den voorafgaanden
diensttijd meebrengt. Dit 1/14 te rekenen
van den diensttijd tusschen den 18- en 21-
jarigen leeftijd.
4e. De bepalingen betreffende kost en in
woning worden gewijzigd.
5e. Voor aftrek woning komt er een derde
onderscheiding in artikel 6 van het Bezol
digingsbesluit in dezen zin, dat behalve de
dienstwoningen, waaraan bewaring of be
waking verbonden is (aftrek 10 resp.
hoogstens 5 en de woningen, die enkel
voor bewoning dienen (aftrek 15 resp.
hoogstens 10 nog een derde categorie
(aftrek 12 resp. 6
De nieuwe categorie bestaat dan uit de
verplichte dienstwoningen.
6e. De verwijzing naar den aftrek voor
kleeding, die gelijk moet zijn met het kor-
tingsbedrag, dat in het kleedingbesluit
wordt opgenomen.
7e. Zal een bepaling worden opgenomen
dat omtrent het toekennen van bezoldiging
of vergoeding voor de tijdelijke waarneming
door een bepaald ambtenaar van een andere
betrekking algemeene regelen dienen te wor
den gesteld.
8e. Blijft de classificatie ongewijzigd be
houdens die der maand- en weeklooners.
9e. De aftrek voor ongehuwden is als
laatste geld verloor Gartner te Berlijn met
grond- en beursspeculaties, zoodat hij, om
zijn biljet voor het concert te kunnen beta
len, geld moest leenen van zijn hospita.
De vermoorde was de oudste dochter van
den voormaligen Egyptischen minister van
Financiën Moehib Pasja, die gedurende den
wereldoorlog uit Egypte moest vluchten en
in Weenen leefde van de ondersteuning,
welke hij van de centrale mogendheden ont
ving. Later keerde hij naar Egypte terug,
waar hij ten tweeden male tot minister van
financiën werd benoemd. In October jl. be
gaf hij zich van Cairo naar Weenen en van
daar naar .Nederland, vanwaar hij eerst
naar Weenen terugkeerde op hetzelfde
oogenblik, dat zijn dochter vermoord werd.
De prinses had eenige jaren te Parijs door
gebracht als secretaresse van een diplo
maat.
Het feit, dat Gartner er in slaagde het
meisje te vermoorden, moet voor een groot
deel worden toegeschreven aan de nalatig
heid van de Weensche politie. Gartner had
nl. reeds eenige dagen tevoren zijn daad
beraamd en de laatste dagen het huis der
prinses letterlijk belegerd. Eenige uren voor
zij vermoord werd, wendde de prinses zich
tot de politie met het verzoek, haar te be
schermen, daar Gartner gedreigd had, haar
te zullen dooden en daarna zichzelf te zul
len doodschieten. De politie deed echter
niets.
Besmettelijke veeziekten.
Gedurende de maand October jl. zijn in
de provincie Friesland navolgende besmet
telijke veeziekten geconstateerd:
mond- en klauwzeer (2209 gevallen) in
alle gemeenten, behalve Harlingen en
Schiermonnikoog;
rotkreupel bij 1 schaap in de gemeente
Wymbritseradeel;
miltvuur bij 6 stuks vee van 3 veehouders
in de gemeente Doniawefstal en Leeuwar-
deradeel.
aan eetlust
Het „N. v. d. D. verneemt nog de vol
gende bijzonderheden omtrent het drama:
De dader verklaarde, dat hij zijn drift
niet meer meester was. Hij was eenige
maanden met de prinses verloofd, doch be
merkte, dat ook een Turksche prins naar
haar hand dong en dat de prinses voor
nemens was, hem, Gartner, in den steek te
laten. Gartner geniet te Weenen geen gun
stige reputatie, hoewel zijn vader luitenant-
veldmaarschalk bij het Oostenrijk-Hongaar-
sche leger geweest was en zijn broers hoog
geplaatste ambtenaarsfuncties bekleeden.
Hij trad tweemaal in het huwelijk, de tweede
maal met de weduwe van den petroleum-
magnaat McGarvey. Het grootste deel van
het vermogen zijner tweede vrouw verspeel-
ue amurenaar van nei v. rvi., uic uc jaun de hij aan de beurs en te Monte Carlo,
op den vluchteling afkeurde, eischte ver- waarna zij zich van hem liet scheiden. Zijn
de stad f 2.50, naar buiten fr. per post f 3.60.
Foster’s
Alom verkrijgbaar f 0.65 per flacon
Trouwe Dienst.
NIEUWE SNEEKER COURANT
(72e Jaargang)
hartwater. genezen
spoedig na gebruik
van Foster’s Maag-
pillen, het tonische
laxeermiddel.
Maag pillen
Aalmeeren en worden gesterkt door
75d 8ij Apof h enDrogMen.
slechte spijsvertering.
schele hoofdpijn,
prikkelbaarheid, ver-
N. stopping, maagpijn en
