Officieel orgaan
der gemeente Sneek
De Storm.
I
11
(72e Jaargang)
Dit No. bestaat uit 4 bladen.
9
Z/l
f
w and wondjes
PUROL
I 4
t> «»en8d»j£ Vovemher iUMfcS
45e Jaargang'
No. 17
1
I 4
Eerste blad Uitgave: KIEZEBRINK Co.
De SNEEKER COURANT is een
De Garni in nood.
8 dapperen hebben hun leven
en
Doos 30-60-90 ct.
I
I
Het Grieksche stoomschip Eugenia, metende 8200 ton, werd nabij Den Helder op den zeedijk geworpen.
Het
mocht
nog niet gelukken het schip weder vrij te krijgen.
van de Razende Bol heengeslagen, zoodat
het schip met donderend geraas bij den Hel
der op de dijk liep; de opvarenden konden
het schip toen verlaten. Masten en schoor
steenen steken ver boven de huizen uit.
Het Duitsche stoomschip Heinrich Pol-
deus geraakte bij Noordwijk in nood, waar
het op het strand liep.
Nadat Zaterdag de „Dorus Rijkers” het
Duitsche s.s. Stettin, dat in nood verkeerde,
de noodige hulp had verleend, trok zij eenige
uren later al weer uit om te trachten de
bemanning van het Zweedsche s.s. Garm,
dat Noord-Noordwest van Eierland in hoo-
gen nood verkeerde, te redden. Toen einde
lijk de reddingsboot het schip genaderd had,
hoorden de redders, dat de boot om sleep-
boothulp had gevraagd en de kapitein ver
bood zijn bemanning 17 koppen van
boord te gaan. Alleen aan een 17-jarigen
jongen werd toegestaan zich in het spring-
net van de reddingsboot te laten vallen.
In stikdonkeren nacht en bij verschrikkelijk
weer is toen de reddingsboot met slechts
één geredde aan boord teruggegaan
De Garm is later door sleepbooten in
deerlijk gehavenden toestand den Helder
Dagenlange stormen tal van schepen
in nood de bemanningen der redding-
booten doen heldhaftig werk groote
schade.
Nadat de orkaan van Vrijdag en Zater
dagnacht 16 en 17 November reeds talrijke
slachtoffers had geëischt, hebben nieuwe
stormen, welke sedert jl. Vrijdag Nederland
en een groot deel van Europa teisterden,
vooral op zee weder rampen veroorzaakt.
Hier te S n e e k was er alleen eenige ma-
terieele schade aan daken enz., eenige hoo
rnen werden neergesmakt, Zondagavond
hebben we het electrisch licht even moeten
missen. Eenige hier thuis hoorende booten,
die over de Zuiderzee varen, hadden min of
meer belangrijke vertraging, maar daarbij
is het gebleven.
De reddingboot Insulinde redt 5 menschen.
Het te Uddeholm (Zweden) thuisbehoo-
rende stoomschip Hagfors, beladen met
hout, is in den nacht van Donderdag op
Vrijdag jl. op het Borkumer rif gestrand.
De bemanning verliet het schip. De Duit
sche stoomloodsboot Borkum, thuisbehoo-
rende te Emden, zette echter vijf leden van
zijn bemanning op de Hagfors over om te
probeeren het schip af te brengen. De daar
na plotseling opkomende storm deed de po
ging mislukken. Zware zeeën beukten onop
houdelijk tegen en over het schip. De masten
sloegen overboord en de brug werd vernield,
zoodat het schip totaal wrak werd. De 5
mannen kregen het te kwaad en wilden het
schip verlaten. De loodsboot kon hun on
mogelijk hulp verleenen en ook de Borku
mer reddingsboot de Hindenburg, die de
schroef had verloren, kon niet te hulp ko
men.
Toen werd Oostmahorn gewaarschuwd en
om half twee Zaterdagmorgen voer kapt.
Toxopeus met de Insulinde uit om hulp te
verleenen. Tegen het aanbreken van den
dag had men de Hagfors bereikt en kon het
reddingswerk beginnen. Hoog sloeg de
branding over het schip, doch na herhaalde
pogingen gelukte het kapt. Toxopeus de vijf
mannen van de Hagfors bij zich aan boord
te krijgen. Gedurende één van de tochten
kwam de Insulinde wegens de hooge bran
ding in aanvaring met de Hagfors en werd
de voorsteven van de Insulinde licht be
schadigd.
Toen ging het full speel naar Delfzijl om
zij hebben gewonnen. Met ontzaglijke in
spanning is het de President van H^el ge
lukt bij het in nood verkeerende schip te
komen. Telkens werd het weggeslagen,
maar met taaie volharding bracht schipper
Slis zijn bootje toch weer langszij. En lede
ren keer, als de President van Heel dicht
bij de Christian Michelsen kwam, spfongen
3, 4 man over in het net, dat boven de
stoomreddingsboot is gespannen. 24 man
is deze sprong om het leven gelukt, 3 zijn
misgesprongen. Van deze drie zijn er twee
met het hoofd bekneld geraakt tusschen het
schip en de reddingsloep, die er toen juist
met kracht tegenaan werd geslingerd. Bei
den zijn eenige uren later met verbrijzelden
schedel aangespoeld.
Het derde slachtoffer is, toen hij in het
water was gevallen, afgedreven. Nog even
heeft men hem gezien, maar men kon niet
bij hem komen en hij is in de diepte ver
dwenen. Het was de Nederlandsche loods,
die in Vlissingen aan boord was gekomen.
De namen van de slachtoffers zijn: C.
Spuy, 50 jaar, loods, gewoond hebbende te
Vlissingen; F. Hydstad, 30 jaar, stoker, ge
woond hebbende te Bergen, Noorwegen en
A. Ardzen, 60 jaar, steward, vermoedelijk
gewoond hebbende in Zweden.
De kapitein O. Holk, de marconist en de
2e machinist zijn aan boord gebleven. De
President van Heel is met 24 geredden aan
den Hoek van Holland aangekomen. De
Christian Michelsen is kort daarna op het
strand vastgeloopen, even ten Noorden van
het paviljoen in de duinen, dat bij het kam-
ner werd en ten slotte nauwelijks meer
ruimte bood dan een half tafelblad. Lang
zaam vorderden de uren en ieder oogenblik
moesten de mannen vreezen dat de lading
hun onder de voeten zou wegspoelen. Als
dat gebeurd was, dan was het ongeval zekjr
niet zoo goed afgeloopen als thans. Zij
hadden dan hun heil moeten zoeken op het
voorste gedeelte van de boot, dat ook boven
water uitstak, maar ’t zou de vraag zijn
geweest, of zij allen die plek door de ja
gende golven hadden kunnen bereiken.
Gelukkig is het zoo ver niet gekomen.
Maar hunne positie was toch al erg genoeg.
Inmiddels was te Echtenerbrug de onge
rustheid over het uitblijven van de boot
niet al te groot. Wel had des avonds de
echtgenoote van den kapitein telefonisch
geïnformeerd te Scharsterbrug, en was haar
gezegd, dat de boot vertrokken was, maar
zoowel de familie Bakker als de andere in
woners van Echtenerbrug vertrouwden, dat
Bakker de reis onderbroken had en wel
ergens veilig voor anker zou liggen, ’t Was
immers wel vaker gebeurd. Een opkomende
ongerustheid van Moeder Bakker men
kon toch nooit weten werd door de kin
deren, in absoluut vertrouwen in de schip
persvaardigheid van Vader, weggepraat.
Maar toen het den volgenden morgen licht
werd en nog geen boot in zicht kwam, toen binnengebracht; de bemanning is dus be-
begon men er toch anders over te denken, houden.
Grieksch schip bij den Helder gestrand.
Ter hoogte van Kijkduin werd het
7600 groote Grieksche stoomschip Eugenia
uit de koers gesmeten en over de banken
peerterrein staat.
Maar de zee werkte het schip steeds ver
der landwaarts over den dam, zoodat het
ten slotte aan alle kanten vast kwam te zit
ten. Toen begreep men, dat het ergste ge
vaar geweken was, en dat men vrij gerust
den dag zou kunnen afwachten.
Gistermorgen heeft men een touwladder-
tje met een loopplank neergelaten op het
drooggeloopen strand. Zonder kans op een
nat pak kpn men aan- en van boord gaan.
Dadelijk na aankomst van de President
van Heel zijn de 24 geredden naar ’t loods-
gebouw gebracht. Zij hadden geen droge
draad meer aan het lijf en waren geheel
verkleumd. De eerste machinist had een vrij
ernstige hoofdwond. De meesten waren
maar heel dun gekleed. Zij hebben niets van
hun hebben en houden kunnen redden.
De draadlooze bede om hulp.
De heer G. van Hees, directeur van het
Harwich-hotel te Hoek van Holland, te
vens senior operator (all-round telegra
fist) bij de Commercial Cable Company te
Rotterdam, was de eerste, die te Hoek van
Holland de noodseinen van de Christian Mi
chelsen heeft opgevangen. Hij heeft de ra-
dio-telegrammen, welke tusschen het in
nood verkeerende schip en het radio-sta
tion Scheveningen-Haven zijn gewisseld,
opgeteekend. Zij leveren een duidelijk beeld
van de benarde positie, waarin de opvaren
den zich bevonden. Vertaald luidden zij als
volgt:
P. C. H. (de oproepletters van Scheve
ningen-Haven) A. T. W. (de seinletters van
het schip) S. O. S. (Safe our souls het
bekende noodsein)). Geef order voor een
reddingboot. Kunnen wij een sleepboot
krijgen? Wij zitten voor den Waterweg.
Hoek van Holland. Wij drijven naar de kust.
S. O. S.
Dit telegram is um half vijf uitgezonden.
Even later seinde Scheveningen-Haven te-_
rug:
Reddingboot is ter assistentie naar u uit
gevaren.
Dank u. Heeft de reddingboot radio?
Neen. Zij zal vuurpijlen afschieten.
Een tijdje bleef het stil. Toen opeens:
A. T. W. S. O. S. 3 mijl buiten den Wa
terweg. S. O. S., S. O. S. Nog geen hulp
gekregen. S. O. S. Wij drijven snel naar de
kust. Hebben dringend hulp noodig S. O. S.
Eenigszins driftig viel Scheveningen in
de rede:
Please, luister naar ons. De redding
boot is uitgevaren om u te helpen, zij moet
nu dicht bij u zijn.
Maar hoe lang duurt het, denkt u,
voordat zij bij ons is?
Kan u dat niet zeggen, maar zij moet
dicht bij u zijn. Geef vuurpijl-signalen.
Inderdaad werd even later op de kust
waargenomen, dat er aan boord van het in.
nood verkeerende schip werd gestakeld
(lichtsignalen werden gegeven) en dadelijk
daarna seinde het schip:
Wij zonden vuurpijlen af. S. O. S.
De reddingboot is dicht bij u.
Heeft men onze vuurpijlen gezien? Wii
zitten vlak op de kust. S. O. S., S. O. S„
S. O. S.
Dadelijk daarna volgde:
C. Q. (oproepsein voor alle schepen). S.
O. S. Let op de vuurpijlen. S. O. S.
Scheveningen-Haven seinde, als om wat
gerust te stellen:
-Zij zijn te Hoek van Holland gezien. De
reddingboot moet nu vlak bij u zijn. Kunt
u mij uw juiste positie opgeven?
Neen. Ik zit alleen in de radio-hut. Ik
kan niet op de brug komen. S. O. S.
Eenige minuten later seinde het schip:
Nu zie ik een boot, dicht bij ons. Zij
heeft een groot koplicht.
'de stad f 2.50, naar buiten fr. per post f 3.60.
de vijf Duitschers aan wal te zetten jen Za
terdag liep het schip binnen. De Dui’tschers
werden aan land gezet en toen keërde de
Insulinde weer terug naar haar station
Oostmahorn, om bij eventueel reddingswerk
beschikbaar te zijn.
Scheepsramp bij den Hoek van Holland.
Bij Hoek van Holland heeft de redding
boot President van Heel prachtig werk ver
richt: 24 man heeft zij in veiligheid kunnen
brengen; 3 menschen zijn aan boord van
het in nood verkeerende schip achtergeble
ven en 3 mannen zijn om het leven gekomen,
o. w. een Nederlandsche loods.
Het drama heeft zich als volgt afgespeeld:
Het Noorsche stoomschip Christian Mi
chelsen uit Bergen, dat op reis was van
Antwerpen naar Rotterdam,-heeft het op de
hooge zee niet kunnen bolwerken. Aanvan
kelijk was het voor den Waterweg voor
anker gegaan, maar beide ankerkettingen
zijn gebroken. Het schip, dat niet meer naar
het stuur luisterde, dreef meer en meer af,
de kust tegemoet. Een stranding werd on
vermijdelijk en men seinde om sleepboot-
hulp. Maar de sleepboot kon niet naar bui
ten komen. Toen werd om een reddingboot
geseind en wat de groote 1200 P.K. sterke
zeesleepboot niet kon, verrichtte het kleine
reddingbootje. Het gold er op of er onder;
gewaagd
-
In het loodsgebouw hebben zij zooveel I
mogelijk droge kleeren gekregen. Daarna I
zijn zij in dekens gewikkeld, waarna zij per I
auto zijn overgebracht naar hotel America, I
waar bedden voor hen waren klaar gemaakt.
In het loodsgebouw en in het hotel heb
ben dr. Knip en de wijkzuster, mevrouw Van
Beers—Wilhelm, hun goede zorgen aan de
schipbreukelingen gewijd.
Men liet het oog over ’t nog steeds woe
lige meer gaan. Eindelijk heel in de verte
ontdekte men iets; een verrekijker werd ge
haald en deze bracht aan ’t licht, dat daar
een stoombootpijp boven de golven uitstak.
Geen wonder, dat toen bange zorg zich te
Echtenerbrug deed gelden. Oogenblikkelijk
werden maatregelen genomen om onderzoek
te doen. De visschers W. en J. L. Poepjes
togen er zoo snel mogelijk met hun vis-
schersaak op af. Toen zij bij de boot kwa
men, was het leed van de bemanning spoe
dig geleden en waren ze dra in veiligheid.
,’t Was ongeveer half tien Zaterdagochtend,
zoodat de mannen veertien uren op de ge
zonken boot hebben doorgebracht.
Ernstige gevolgen hebben ze er gelukkig
niet van ondervonden. Toen we Zaterdag
te Echtenerbrug kwamen, troffen we de
eigenlijke bemanning monter en opgewekt
aan. Postma, die te Rotsterhaule woont,
hebben we niet getroffen, maar ook hij
scheen het geval goed te boven gekomen.
De boot zit in het diepste gedeelte van
het Tjeukemeer aan den grond. De pinken
zijn, zooals te begrijpen is, verdronken en
veel van de lading is weggespoeld of waar
deloos geworden. De boot is verzekerd bij
de Onderlinge Verzekering Friesche Stoom-
en Motorvaartbelangen, gevestigd te Leeu
warden. Leeuw. Nieuwsbl.
fff «g
De stoomboot „Harmonie I” in het Tjeukemeer
gezonken.
De bemanning van de stoomboot „Har
monie I” te Echtenerbrug zal den nacht
van Vrijdag op Zaterdag niet licht ver
geten.
Zooals steeds eiken Vrijdag was de boot
ook nu weer van Leeuwarden gekomen, met
bestemming via Sneek en Scharsterbrug
naar Echtenerbrug. De lading bestond uit
allerlei vracht- en stukgoederen, o.m. kunst
mest, meel, lijnkoeken, glutenfeed, mais,
enz. Ook drie pinken, bestemd voor den
veehouder Kloosterman in den Echtenerpol-
der, waren aan boord.
Omstreeks zes uur was de boot op Schar
sterbrug gearriveerd. Daar werd als naar
gewoonte wat gelost en geladen en vervol
gens zette men koers naar Echtenerbrug.
Geen oogenblik dacht de kapitein eraan om
de reis in verband met het weer te onder
breken. Nu ja, ’t woei vrij stevig, maar het
was volstrekt niet zoo, dat binnen blijven
noodzakelijk leek. En dus stevende men het
Tjeukemeer op.
Daar heeft de bemanning het ondervon
den, dat er niet zonder reden een slechte
roep van dit meer uitgaat. Met weer, zooals
het Vrijdagnamiddag en -avond was, biedt
het Tjeukemeer zijn kwade kansen. De
„Harmonie I” was ongeveer een tien minu
ten het meer op, toen ze overvallen werd
door een geweldige bui.
,,’t Was vreeselijk” vertelde ons
de kapitein, de heer J. A. Bakker, toen we
hem Zaterdagmiddag een bezoek brachten
in zijn woning te Echtenerbrug, waar hij in
de gezellige warme huiskamer, te midden
van zijn gezin, op den divan lag uit te
rusten van de ondervonden wederwaardig
heden van den afgeloopen nacht. ,,’t
Was ineens alles water, wat we zagen. De
boot helde plotseling naar stuurboord over
en we zouden nog trachten met het verleg
gen van kunstmest haar weder op te rich
ten, maar in een oogenblik was de boot vol
water en zoo richtte zij zich ook weer zelf
op. Maar toen zat zij onder water en was
er van verder varen geen sprake meer,
’t Ging alles zeer vlug in zijn werk, haast
even vlug als ik ’t hier vertel”.
Gelukkig waren alle opvarenden op dat
kritieke oogenblik boven aan dek, nl. de
49-jarige kapitein J. A. Bakker, de 45-jarige
stuurman Klaas Vaartjes, de 26-jarigè ma
chinist Hidde Slump, allen van Echtener
brug en vormende de eigenlijke bemanning
van de boot, terwijl ditmaal ook aan boord
was Sieger Postma van Rotsterhaule, die
meevoer omdat de „Harmonie .1” ook ver
schillende goederen in had voor den vracht-
schipper H. ten Hoeve te Rotsterhaule.
Alle vier bevonden zich in het stuurhokje
van de boot, dat eerst nog vrij goede schuil
plaats bood. Maar spoedig begon het vaar
tuig dieper te zinken en drong het water
ook de stuurhut binnen. ‘Ze moesten een
hoogere schuilplaats zoeken. Er zat niets
anders op, dan op de hoog opgestapelde
lading te klimmen. Dat hebben de mannen
vervolgens gedaan; ze namen plaats op een
drooggebleven gedeelte van de lading, zoo
goed en zoo kwaad als ’t ging beschut’door
het dekkleed van de lading. Daar hebben zij
een bangen nacht doorgebracht. Het was
waar noodweer. De stormwind gierde mef
woeste vlagen, de regen en de hagel striem
de en nu en dan flitsten de bliksemstralen
en rolde de donder. Koud en verkleumd
zaten daar de vier mannen dicht opeen; de
machinist, die in overall gekleed was, leed
nog ’t meest van de koude. En geleidelik
spoelde een deel van de lading om hen
heen weg, zoodat de plek waarop zij in
zittende houding bijeen zaten, steeds kiel-
doen pjjn by den arb’ id en leiden
vaak tot verzwering of bloed
vergiftiging. Reinig ze altijd dade
lijk en behandel zo verder met
De NIEUWE SNEEKER COURANT is een abonnementsorgaan, verschijnt Dinsdags en Vrijdags. Abonnementsprijs in
Advertentieblad en wordt gratis bezorgd bij allen die te Sneek geen abonné zijn op de Nieuwe Sneeker Courant en bovendien huis-aan-huis verspreid
Dinsdags te Woudsend, Heeg, Nijezijl, Folsgare, Nijland, Oppenhuizen, Uitwellingerga, Oudega (W.), II Vrijdags te Hommerts, Jutrijp, Tirns, Goënga, Gauw, Sijbrandaburen, Offingawier, Terzool, Abbega,
Ijsbrechtum, Wolsum, Harich, Hemelum, Bakhuizen, Nijemirdum, Sondel, Sloten, Tjerkgaast, Spannenburg. Oosthem, Deersum, Scharnegoutum, Roodhuis, Gaastmeer, Balk, Stavoren, Rijs, Oudemirdum, Wyckel.
Contróle op de oplaag toegestaan. Alle advertentiën worden in beide bladen opgenomen. - Regelprijs 9 cent, abonnementen belangrijke korting.
T
•l
■«Cr
NIEUWE SNEEKER COURANT
annex SNEEKER COURANT
S(
N
i
Allright.
