Officieel orjraan
der gemeente Sneek
r\
J
COURANT
(72e Jaargang)
Olt No. bestaal uit 2 bladen.
NIEUWSTIJDINGEN
Schrale Neus
No. 40
Eerste blad
WoenM<i»« W Februari
45e Jaargang
Uitgave KIEZEBRINK 4 Co.
De NIEUWE SNEEKFR COURANT is een abonnementsorgaan, verschijnt Dinsdags
Vrijdags. Abonnementsprijs in de stad f 2.50,
naar buiten fr. per post f 3.60.
De SNEEKER COURANT Is een
en
zijn rede.
Oe kampioene op de korte baan.
f;
Men bericht ons dat het bestuur van de
Sneeker Biljartclub tot steun van de mis
deelden, onder haar leden een geldinzame
ling' gehouden heeft waarvan de opbrengst
eveneens aan het Comité zal worden afge
dragen.
In het volgende nummer hierover een
nader bericht.
worden vervoerd. Van de reis naar Zaït-
bommei kwam natuurlijk niets meer.
Opbrengst collecte.
De opbrengst van de collecte, gisteren
alhier vanwege het door B. en W. ingestelde
steuncomité gehouden, heeft bedragen
f4080.— plus verschillende goederen.
Strenge Winter.
Op initiatief van Burgemeester en Wet
houders van Sneek is een comité tot stand
gekomen, dat zich tot taak gesteld heeft,
zooveel mogelijk te voorzien in de door de
hevige en aanhoudende koude ontstane noo-
den van een gedeelte der burgerij.
Tot secretaris van dat comité is benoemd
de heer A. de Vries, directeur der Gemeente-
Arbeidsbeurs.
Zij die aanwijzingen kunnen geven waar
armoede geleden wordt, worden verzocht
zulks ter kennis van het Secretariaat te
brengen, dat gevestigd is in het bureau der
Arbeidsbeurs, telefoon no. 231.
De Arbeidsbeurs zal daartoe dagelijks ge
opend zijn des voorm. van 912 uur en
nam. van 26 uur.
Voorzoover noodig, is de Secretaris bui
ten genoemde uren te spreken te zijnen huize
Kleinzand 18.
Geen vierde klasse b ij de
spoorwegen.
Naar aanleiding van het bericht in de
„Volkskrant”, dat bij de Nederlandsche
Spoorwegen overwogen zou worden, met
rails bggen met een hoofdwonde
verwond bandje. Met den trein werd het
kind verder naar Gouda vervoerd en daar
in het ziekenhuis opgenomen.
Op het eerste moment liet het geval zich
ernstig aanzien, doch later bleek, dat de
toestand zoodanig was, dat het kind Zater
dag per auto naar de ouderlijke woning kon
Afd. Sneek Friesche Mij. van Landbouw.
De Zaterdag in hotel Leeuwen gehouden
ledenvergadering stond bij ontstentenis we
gens ziekte van den voorzitter den heer IJ.
P. Veldhuis, onder leiding van den heer Ger-
brandy.
Bij het behandelen der ingekomen stukken
werd besloten f 10 bij te dragen voor de
stichting van een gedenkteeken voor win.
dr. Ritsema Bos.
De vergadering bleek unaniem van oor
deel dat verschuiving van de marktdag te
Sneek van Dinsdag op Woensdag niet ge-
wenscht was.
De secretaris, de heer H. de Boer, bracht
het jaarverslag uit, waaruit bleek, dat het
ledental, de buitengewone inbegrepen, 290
bedroeg tegen 292 een jaar te voren. De
contributie werd op hetzelfde peil gehand
haafd, hoewel door bijzondere omstandig
heden over 1928 de inkomsten, vergeleken
bij de uitgaven, een tekort lieten van
f I19.96*/2. Deze buitengewone omstandig
heden werden gevormd door het feit, dat op
1928 drukte de storting in het garantiefonds
voor de feesten eenige jaren terug gehouden
ter herdenking van het 450-jarig bestaan
van Sneek als vrije koopstad.
De financieele commissie adviseerde b
monde van den heer Wind tot goedkeuring
van de rekening en décharge van den pen
ningmeester, waartoe werd besloten.
Namens de commissie voor de vraagpun
ten inzake de aflevering van goede kwaliteit
melk aan de fabrieken, wat de producten ten
goede komt, bracht de heer Boersma, direc
teur der fabriek te Oosthem, een rapport uit.
dat aan ’t hoofdbestuur wordt opgezonden.
De hoofdconclusie was wel dat de fabrieken
in dezen moeten voorgaan om in samenwer
king met de veehouders tot kwaliteitsbepa-
ling van de melk te komen.
Bij de discussie werd o. a. gepleit voor
het schoonmaken der bussen aan de fabriék,
wat het practische bezwaar heeft, dat men
dan minstens 2 stel bussen moet hebben. Er
werd voorts op gewezen, dat de verant
woordelijkheid voor het afleveren van goede
melk ten slotte dient te berusten bij den
boer.
Daarna kwam de agenda voor de a.s. al-
gemeene vergadering in bespreking. De af
gevaardigde van Sneek zal voor bestuurslid
stemmen op den heer Brekeveld te Molk-
werum. Wat de voorstellen van het hoofd
bestuur betreft betrekking hebbende op het
pachtvraagstuk, daarover ontstond een
breede discussie. Er bleken twee groepen te
bestaan, de eene was voor wettelijke maat-
Advertentieblad en wordt gratis bezorgd bij allen die te Sneek geen abonné zijn op de Nieuwe Sneeker Courant en bovendien huis-aan-buis verspreid
Dinsdags te Woudsend, Heeg, Nijezijl, Folsgare, Nijland, Oppenhuizen, Uitwellingerga, Oudega (W.), II Vrijdags te Hommerts, Jutrijp, Tirns, üoënga, Gauw, Sijbrandaburen, Offingawier, Terzool, Abbega.
IJsbrechtum, Wolsum, Harich, Hemelum, Bakhuizen, Nijemirdum, Sondel, Sloten, Tjerkgaast, Spannenburg. Oosthem, Deersum, Scharnegoutum, Roodhuis, Gaastmeer, Balk, Stavoren, Rijs, Oudemirdum, Wyckel,
Contröle op de oplaag toegestaan. Alle advertentiën worden in beide bladen opgenotnen. Regelprijs 9 cent, abonnementen belangrijke korting.
Gevonden Voorwerpen.
Aanwezig en te bevragen bij de navol
gende ingezetenen, onderstaande voorwer
pen, als gevonden aangegeven op 18 Febru
ari 1929: gouden ring met steen, H. Ligt-
hart, Brouwersteeg 5; roof garen, J. A. Dijk
stra, W. de Zwijgerstraat 9; zakmesje, J.
Sminia, 4e Frittemahovenstraat 1paar
grijze kinderhandschoenen, J. Biesterbosch,
Boschstraat 6; heerenportemonnaie met in
houd, B. Zuiderbaan, Prinsengracht 8.
Centrale Ouderavond Openbare Scholen.
Vrijdagavond werd een goedbezochte cen
trale ouderavond onder voorzitterschap van
den heer Terpstra, hoofd school 1 gehouden.
Er was een uitgebreide agenda. Een aantal
leerlingen der L. O. zong onder leiding
van den heer Jr. v. d. Meulen een vijftal
liedjes, meisjes van 6e en 7e leerjaar de
monstreerden de gymnastiek-oefeningen,
zooals de heer Kan ze haar leert, ’n groepje
meisjes der U. L. O. voerde het speellied
van Dalcroze „Het waternimfje” uit, door
den heer en mevr. Jouwersma ingestudeerd,
en door de laatste toegelicht.
Daarna was het woord aan den heer H
W. Bos, den voorzitter der Centrale Ouder-
commissie, die verslag gaf van haar arbeid
over 1928, waarin vooral de aandacht werd
gevestigd op het succes van de cursussen
voor handenarbeid, waaraan 262 kinderen
onder 30 leiders en leidsters deelnemen. De
commissie ondervindt ook nu de grootst
mogelijke medewerking van het personeel
in het bijzonder werd dank gebracht aan den
heer Schijfsma, secretaris der commissie,
voor het vele werk dat hij ten bate van het
openbaar onderwijs verrichtte.
Tot leden der oudercommissie voor de
U. L. O. werden in de plaats van de h.h
Beekhuis, Hoogland en Stallmann gekozen
de hh. Joustra, Kiezebrink en Olij.
De heer dr. H. H. T. Bekenkamp, genees
kundig inspecteur bij het Staatstoezicht op
de Volksgezondheid legde in het eerste deel
zijner lezing bijzonder de nadruk op het fei
dat de wetenschap thans meer en meer uit
is op het voorkomen inplaats van het gene
zen van ziekten, de practische toepassing
waarvan zich meer en meer dient te uiten
in de propaganda onder het volk van hygië
nische maatregelen. Het onderwijzend per
soneel kan daarbij zeer bijzonder medewer
king verleenen.
Waar hier te Sneek kans bestaat op een
roodvonk-epidemie, wijdde spr. het tweede
deel zijner causerie aan de bestrijding van
roodvonk en diphterie, bacillaire ziekten,
welke door de luchtwegen de kinderen be
smetten. Inenting der kinderen tegen deze
ziekten maakt ze er onvatbaar voor en deze
inenting is absoluut gevaarloos. Uitstekende
resultaten zijn met deze inenting bereikt
In Deventer kwamen voor toepassing dezer
methode per jaar gemiddeld 200 diphterie-
gevallen met 10 sterfgevallen onder de
kinderen voor; nadat 6000 kinderen ingeënt
zijn is dit aantal in 1927 gedaald tot 14,
welke bijna alle voorkwamen onder de 20CX
niet geënte kinderen. Olst leverde eenzelfde
resultaat; in Voorst heerschte bok geregeld
een epidemie, nu komen er geen gevallen
meer voor; in Velsen werd 52 der school
bevolking geënt; de 23 diphterie-gevallen,
die er thans voorkwamen zijn alle onder de
niet ingeënte kinderen geconstateerd. Van
roodvonk geldt hetzelfde. Onder deze om
regelen, de ander zag daarin geen heil. De
afschaffing der publieke verhuringen werd
vrij algemeen een verbetering geacht. Van
de zijde der tegenstanders der wettelijke
maatregelen werd gevreesd dat bij doorvoe
ring daarvan de eigenaars geen pachters
meer zouden nemen, doch slechts zetmeijers
zouden aanstellen.
Ten slotte werd niet over de voorstellen
gestemd, doch het oordeel der vergadering
werd uitgesproken bij de stemming voor een
afgevaardigde, toen met 15 st. daartoe ge
kozen werd de heer Ids de Boer, een voor
stander, terwijl 13 waren uitgebracht op~den
heer Van der Zijl (tegenstander).
Tot plaatsvervanger werd echter dezelfde
heer v. d. Zijl gekozen.
Bij het punt opmerkingen vroeg een der
leden naar de oorzaken van de geringe deel
name, waardoor hier geen afdeelingscur-
sussen kunnen doorgaan. Deze spr. vond
het voor de deelnemers ontmoedigend dat
het O. B. W. alhier, gezien de laatste huur-
dersbenoeming, blijkbaar aan niet-bezitters
van diploma’s de voorkeur geeft. Van an
dere zijde werd er echter op gewezen, dat
het hier een interne zaak van het O. B. W.
betreft; bovendien heeft men aan afdee-
lingsdiploma’s lang niet dat, wat een vol
ledige landbouwwintercursus geeft, aan het
diploma waarvan heel wat meer beteekenis
kan worden toegekend.
alhier een vergadering gehouden met het
doel om o.m. te komen tot oprichting eener
vereeniging, welke den handel en industrie
en in het algemeen het belang der plaats
Lemmer zal kunnen bevorderen.
De vergadering werd geleid door den heer
J. Pen Jr., die in zijn openingswoord zijn
Dlijdschap er over uitsprak, dat deze 'bij
eenkomst zoo goed bezocht was en dat er
blijkbaar dus behoefte aan een vereeniging
als de voorloopige commissie zich die. voor
stelt, bestaat.
Spreker zet hierna uiteen, dat, om tot
t gestelde doel te komen, een eendrachtige
samenwerking van alle belanghebbenden
noodig is eri dat de op te richten vereeniging
dus zich te onthouden zal hebben van al
die dingen, welke verband houden met de
godsdienstige of politieke vraagstukken.
Meer uitvoerig staat spreker stil bij de
vraag hoe het mogelijk zou zijn de industrie,
welke in de laatste jaren hier achteruit
gaande Is, weder vooruit te helpen; wat
Lemmer staat te wachten in verband met
de droogmaking der Zuiderzee en de kana-
lisatiepiannen in Friesland en wat eventueel
zou kunnen worden gedaan om de belangen
van de plaats bij dergelijke belangrijke toe
komstige vraagstukken te kunnen bevorde
ren. Want is het wel waarschijnlijk dat
Lemmer na de volledige drooglegging der
Zuiderzee een goede toekomst tegemoet
gaat, het is ook zeer zeker dat, worden
geen maatregelen getroffen, velen de crisis
jaren niet zullen doorkomen.
Ook acht spreker het zeer mogelijk, dat,
waar de plaats zoo gunstig aan groot-
scheepsvaarwater ligt, een flinke invoerha
ven heeft en over de tramlijn hier nu.ook
bultenlandsche spoorwagens kunnen komen,
dat veel van wat nu doorgevoerd wordt
om elders verwerkt te worden, hier kan
blijven, wat vermindering van kosten zou
geven.
Worden na eenige jaren door de droog
legging der Zuiderzee velen genoodzaakt
zich elders te vestigen, dan beteekent dit
voor de plaats een groot verlies aan kapi
taal, minder inkomens en hoogere belasting.
Daarom is het goed, dat er een vereeniging
wordt opgericht, welke de belangen van be
drijven, die zich hier zouden willen vestigen,
zooveel mogelijk wil behartigen. De vereeni
ging moet aan al die dingen hare aandacht
wijden en men zal zich moeten afvragen wat
er gedaan kan worden om het dreigend on
heil te voorkomen. Getracht zal ook moeten
worden bij eventueele verplaatsing van in
dustrieën voor de betrokken arbeiders we
der zooveel mogelijk werk te verkrijgen,
waarmee natuurlijk geen werkverschaffing
wordt bedoeld. Bij de betrokken autoriteiten
zal er echter op moeten worden aange
drongen zooveel mogelijk aan nieuw te
vestigen industrieën tegemoet te komen. Dat
is het belang niet alleen van de bij den
handel en industrie direct betrokken, maar
van alle ingezetenen.
Na deze inleiding wordt eenigen tijd ge
discussieerd over de vraag wie wel en wie
niet lid der op te richten vereeniging zullen
kunnen zijn.
Besloten wordt voorloopig allen, die zich
opgeven als voorloopig lid, aan te nemen,
terwijl dan bij de vaststelling van statuten
en reglement deze vraag nader onder de
oogen kan worden gezien.
Hierna traden 65 personen tot de vereeni
ging toe, wat de voorzitter een groot succes
noemde.
Tot leden der commissie, belast met het
samenstellen van een ontwerp statuten en
reglement, werden benoemd de heeren J.
Pen Jr., M. F. de Vries, D. van der Neut,
R. de Jong, S. Blessinga, M. A. Bosma en
D. de Boer, allen leden der voorloopige
commissie. L. Ct.
De 17-jarige hardrijdster Geeske Woud-
dra te Doniaga deed dit seizoen aan 20
hardrijderijen mede, waarbij zij in 18 wed
strijden den eersten prijs won. In geld won
zij het niet luttele bedrag van 1380 gld
bovendien te Leeuwarden een zilveren
medaille van H. M. de Koningin, te Onder-
dendam een gouden collier, te Sneek, Fnk-
huizen ook zilveren medailles met stads
wapen en te Leek de traditioneele zilveren
Leekster tak.
Aan een verslaggever vertelde zij, dat
haar zwaarste ritten die tegen Mevrouw de
long te Huizum, Janna v. d. Meulen te
houw en Froukje Pijper te Winschoten
geweest waren. Alle prijzen heeft Geesje
gewonnen op een paar zeer oude schaatsen,
die reeds in het bezit van haar grootvader
waren. Op andere schaatsen is ze niet thuis,
hetgeen in het jongste seizoen te Orijps-
e k bleek. Zij had één der oude schaatsen
verloren, reed te G. op een paar andere
en kon het niet verder dan tot den tweeden
prijs brengen. Gelukkig voor haar werd de
verloren schaats later terug gevonden. Een
schaatsenfabrikant in Friesland bood haar,
■a haar eerste overwinningen, een paar
■chaatsen aan, zij heeft ze nog niet op een
kamp gebruikt, omdat zij zich er niet zoo
goed op vertrouwt als op de oudjes.
Zij deelde ook een treffend staaltje mede
noe ijsclubs tegen elkander opboden om
naar toch op de wedstrijd te krijgen. Op
te hardrijderij te Groningen kreeg zij een
telegram van de ijsclub te Scheemda, om
laar den volgenden Zondag te komen rijden.
>e prijs was 120 gulden, tven daarna
vervoegde zich het bestuur van de ijsclub
e Winscnoten bij Geesje, met de uitnoodi
ging op Zondag daar te komen rijden. De
■rijs was daar ook 120 gulden. Geesje
mtwoordde dat Scheemda haar het eerst
gevraagd had en dus Winschoten ver
hoogde daarna den prijs tot 150 gulden.
roen Scheemda dit hoorde bracht deze het
hedrag op 200 gulden en Geesje als
het ware bij opbod verkocht, verscheen te
cheemda aan de start en won den eersten
irijs.
Dat het bijna alle dagen hardrijden in-
panning kost ligt voor de hand.
Geesje is in dit seizoen 6 pond lichter
geworden, doch zij gevoelt zich daardoor
m betere conditie dan toen zij met het
hardrijden op 8 Januari j.l. te Wartena
oegon.
Bij Neaaverkcndh»id worct de haid
om en bil den seas pijnlijk en schraal;
dit verzsch en geneest men spoedig met
Ooo» 30, 60, Tab» 80 ot. PUROL
Brand in een bioscoop.
In de cabine van een bioscoop te Culem-
borg aan de Heerenstraat is Zondagavond
tegen het einde van de voorstelling brand
ontstaan, doordat een stuk kool van de
booglamp op een film vloog, die juist op
het toestel zou worden geplaatst. Het vuur
deelde zich spoedig aan de andere films
mee, waardoor het geheele hoofdnummer
een prooi der vlammen werd.
Door de ta'rijke nooddeuren verliet het
publiek de zaalvan een paniek was geen
sprake.
Het vuur heeft zich niet verder dan tot
de cabine uitgebreid. De brandweer heeft
geen dienst behoeven te doen.
Zondagochtend werd de geheele familie
Roulenois, woonachtig aan het Laantje te
Gorinchem en bestaande uit zes personen,
plotseling zeer onpasselijk
sloegen tegen den grond en hadden met
ernstige benauwdheden te kampen. Daar
het vermoeden rees, dat ontsnapt gas de
oorzaak dezer vergiftiging was, werd de
grond voor de woning opengebroken en in
den avond van Zondag vond men een groot
lek in de onderaardsche gasbuis. De ver
giftigden, die bij familie zijn ondergebracht,
maken het thans vrij goed. Eenige weken
geleden zijn in dezelfde straat twee gezin
nen eveneens door gas vergiftigd.
De oorsproi g van het lek schrijft
nu toe aan de strenge vorst.
Ook te Leiden worden in verschillende
wijken gevallen van gasontsnapping waar
genomen. Men vermoedt, dat door de vorst
eenige buizen gesprongen zijn. Hiernaar
wordt een onderzoek ingesteld. In overleg
met den geneeskundigen dienst heeft men
barakken in orde gemaakt om gezinnen,
die eventueel hun huizen moeten verlaten,
onder te brengen.
den nieuw in te voeren dienst een vierde
klasse In te voeren en dan de derde klasse
van leerbekleedlng te doen voorzien, heeft
men de „N. R. Ct.” van bevoegde zijde
medegedeeld, dat zoowel van het een als
van het ander geen sprake is. In dit ver
band zij opgemerkt, dat bij de Duitsche
spoorwegen sedert 7 October j.l. juist de
vierde klasse is afgeschaft. Daar Is toen In
gevoerd het z.g. tweeklassenstelselHolz
Klasse en Polster Klasse, d. w. z. een klasse
zonder en een met bekleeding. Alleen In
internationale en groote binnenlandsche D
treinen, zoomede luxe treinen en treinen
met slaapwagens, hebben de Duitsche spoor
wegen nog eerste klasse.
Invoer van de vierde klasse zou aan de
Nederlandsche Spoorwegen niet veel voor
deel, doch wel nadeel opleveren.
Uit den trein gevallen.
Vrijdagmorgen begaf de echtgenoote van
den heer v. d. V. uit den Haag zich i
twee kinderen per trein naar Zaltbommel.
Tusschen Den Haag en Gouda liep het
drie-jarig dochtertje tegen het portier, dat
blijkbaar niet goed gesloten was en open
vloog met het gevolg, dat het kind uit de
coupé viel. Een der reizigers trok terstond
aan der noodrem, waardoor de trein spoedig
stil stond. Men vond het kind tusschen de
rails liggen met een hoofdwonde en een
Benoemd tot onderwijzer in de Lich. Op
voeding aan de openoare scholen te Leeu
warden onze vroegere stadgenoot de heer
J. Oly bz.
De handel en industrie te Lemmer.
LEMMER, 15 Februari. Naar aanleiding
van een tot de ingezetenen gerienten op
roep werd hedenavond in het Nutsgebouw
standigheden beveelt spr. de ouders ten
sterkste aan hun kinderen te laten inenten
tegen deze ziekten, waardoor hier wellicht
een epidemie kan worden voorkomen. Aan
het gemeentebestuur verzoekt spr. in overleg
met de huisartsen de gelegenheid voor deze
enting ten spoedigste te openen. Al is de
roodvonk op zich zelf in den regel niet doo
delijk, de min of meer ernstige gevolgen op
lateren leeftijd, als nierziekte enz.', maken
het uiterst gewenscht dat deze ziekte zoo
sterk mogelijk wordt bestreden. Met een
serie interessante lichtbeelden eindigde spr.
In den ouderdom van 76 jaar is te
Utrecht overleden ir. H. P. N. Halbertsma,
De heer Halbertsma werd te Sneek geboren
Hij voltooide in 1875 in Hannover zijn
studies van werktuigkundig ingenieur, waar
bij hij zich gespecialiseerd had op den
waterleidingbouw. Onmiddellijk na de vol
tooiing Van zijn studies werd de heer
Halbertsma aangesteld bij den bouw der
waterleiding te Hannover, waarbij hij tot
Februari 1879 werkzaam bleef. Gedurende
de jaren 1880 tot 1903 had de thans ont
slapene hier te lande de leiding bij het
ontwerpen en den bouw van een groot
aantal waterleidingen, o.a. te Schiedam,
Arnhrm, Roermond, Almelo en Meppel.
In 1903 werd de heer Halbertsma naar
Wiesbaden geroepen, om bij de uitbreiding
der waterleiding aldaar de leiding op zich
te nemen.
Ook op ander terrein heeft de heer
Halberbma nog van zijn ingenieurstalenten
blijk gegeven. In samenwerking met ir.
W. E. Cramer heeft hij de stoomtramlijn
NijmegenBerg en Dal ontworpen en
uitgevoerd. In 1911* keerde hij naar ons
lat d terug en zag hij zich benoemd tot
directeur van de Industrieele Maatschappij
Mabeg te Utrecht. In deze functie kwamen
o> der zijn leiding o.m. tot stand de uit
breidingswerken der waterleiding te Roosen
daal (N.-B.), plannen voor de waterleidingen
van Tholen, Goeree en Ovetfhkkee, Was
senaar en de groepswaterleiding Lek en
Rijn. Als speciaal technisch man is de heer
Halbertsma lid van den Utrechtschen ge
meenteraad geweest voor de liberale partij.
Zijn zittingstijd was echter te kort, dan
dat hij nog gelegenheid had, bepaalde
vraagstukken naar voren te brengen. L.C.
Ir. H. P. N. Halbertsma. f
men
<3
met
w j v w j - v* kJ V» BI VBBJ M w< LZwll BB CIU C. I i loj 'l J 3 111 UL 3 B M *41/ j 1 ImQI UI I VI
«wm,,. --r-r.T’"
Gasvergiftiging.
NIEUWE SNEEKER COURANT
annex SNEEKER
de patiënten