Officieel orgaan
der gemeente Sneek
k
o
COURANT (72e Jaargang)
79
Eerste Blad
Zalerti^ 6
45e Jaargang
mtgave: KIEZEBRINK 3»
Juli
jN
1 i
R
7-m^I
Vrijdags. Abonr ementsprijs In de stad f 2.50
De SNEEKER COURANT fs een
naar buiten fr. per post f 3.60.
I
r
1
Contröle op de oplaag toegestaan. Alle advertentiën worden in beide bladen opgenomen. Regelprijs 9 cent, abonnementen belangrijke korting.
I |r
F
K*/f* f
werden
met 29.860 st., op een overschot dus.
DE PARTIJLEIDERS.
men
k
tis
lot
beek.
Plattelandersbond: A. Braat.
Middenp. v. Stad en Land: Floris Vos*,
Kieskring Assen. A.-R. 15690 (15071); C.-H.
12527 (10538); R.-K. 3843 (3564); S.D.A.P.
Kieskring Arnhem. A.-R. 25958 (25662); C.-
H. 36899 (31636); R.-K. 30132 (25836); S.D.
A.P. 41220 (37103); V.-B. 20319 (20344); V.-D.
Kieskring Lekten. A.-R. 24371 (24981); C.-H.
30564 (25347); R.-K. 46475 (41049); S.D.A.P.
26269 (21020); V.-B. 14058 (13980); V.-D.
7230 (5213); Stad en Land 1269; Plattel. Braat
1377 (2867); Staatk. Geref. 8517 (6297); Herv.
Geref. 2853 (2465); Communisten Wijnkoop
244; Comm. De Visser 711; Rev. Soc. 525; R.-
K. Volkspartij 370 (691).
Kieskring Utrecht: A.-R. 29254 (27489); C.-
H. 23275 (20573); R.-K. 44796 (38722); S.D.
A.P. 37950 (34673); V.-B. 11730 (12231); V.-
D. 8745 (8353); Plattel. Braat 1012 (1463);
Stad en Land 2243; Staatk. Geref. 7864 (6523);
Herv. Geref. 1740 (1594); Communisten Wijn
koop 389; Comm. De Visser 795 (553); R.-K.
Volkspartij 1326 (4057); Rev. Soc. 300.
NIEUWE SNEEKER COURANT
annex SNEEKER
Kieskring Den Haag. A.-R. 18377 (14980); C.-
H. 16480 (14422); R.-K. 39410 (35686); S.D.
A.P. 54862 (51272); V.-B. 24804 (29590); V.-
D. 15326 (8110); Plattel. Braat 276 (600); Stad
en Land 1993; Staatk. Geref. 1641 (1156);
Herv. Geref. 8716 (6880); Comm. Wijnkoop
523; Comm. De Visser 5227 (2393); Rev. Soc.
1112; R.-K. Volkspartij 837 (801).
13348 (12590); Plattel. Braat 1676 (3904); Stad
en Land 1694; Staatk. Geref. 7559 (5220);
Herv. Geref. 3126 (3007); Communisten Wijn
koop 957; Communisten De Visser 1604 (765);
Rev. Soc. 677.
Kieskring Zwolle. A.-R. 28704 (27419); C.-H.
34276 (29768); R.-K. 55936 (48406); S.D.A.P.
55320 (45037); V.-B. 12851 (14273); V.-D.
16893 (13455); Plattel. Braat 3030 (5614); Stad
en Land 1718; Staatk. Geref. 5664 (4342);
Herv. Geref. 1727 (2033); Communisten Wijn
koop 1693; Communisten De Visser 2300
(2946); Rev. Soc. 1845; R.-K. Volkspartij 2158
(3896).
Kieskring Amsterdam. A.-R. 21057 (21928);
C. -H. 20177 (18297); R.-K. 53047 (46539); S.
D. A.P. 134323 (113505); V.-B. 28844 (30876);
V.-D. 23479 (23066); Plattelanders Braat 495
(687); Stad en Land 12811; Staatk. Geref. 1041
(752); Herv. Geref. 4198 (4287); Comm. Wijn
koop 8260; Communisten De Visser 12919
(13997); Rev. Soc. 7430; R.-K. Volkspartij 1934
(1890).
tionalist Schurer op de lijst der Chr. Dem.
Unie 1850 st.
Tusschen haakjes de cijfers van 1925.
Kieskring Dordrecht. A.-R. 47995 (45912); C.-
H. 31269 (28382); R.-K. 29544 (26485); S.D.
A.P. 48439 (41604); V.-B. 23024 (22416); V.-
D. 7937 (6494); Plattel. Braat 4287 (7984);
Stad en Land 989; Staatk. Geref. 17970 (16165);
Herv. Geref. 2005 (1361); Comm. Wijnkoop
672; Comm. De Visser 888 (1204); Rev. Soc.
1009; R.-K. Volkspartij 417 (506).
Kieskring Den Helder. A.-R. 12209 (10929);
C. -H. 8165 (6782); R.-K. 44637 (41012); S.D.
A.P. 45746 (37598); V.-B. 11204 (13335); V.-
D. 25555 (27726); Herv. Geref. 503 (176);
Staatk. Geref. 976 (701); Plattelanders Braat
2947 (3865); Stad en Land 2186; Comm. Wijn
koop 758; Comm. De Visser 2658 (1811); Rev
Soc. 806; R.-K. Volkspartij 841 (865).
Kieskring Groningen. A.-R. 36434 (35260);
C.-H. 17835 (15789); R.-K. 8575 (8215); S.D.
A. P. 60504 (53214); V.-D. 19751 (18916); V.-
B. 13966 (13488); Plattel. Braat 4160 (7632);
Stad en Land 938; Staatk. Geref. 409 (292);
Herv. Geref. 1722 (1448); Communisten Wijn
koop 2572; Communisten De Visser 2413
(4185); Rev. Soc. 814; R.-K. Volkspartij 364
(299).
De Tweede Kamer verkiezingen
1 LL»n yj
Telt men de stemmen der beide commu
nistische richtingen samen dan krijgt
nu 67.482 st. tegen in 1925 37.622.
De samenstelling der nieuwe Kamer is
dus: R.-K. 30 (gelijk), S.D.A.P. 24 (gelijk),
A. -R. 12 (verlies 1), C.-H. 11 (gelijk), V.-
B. 8 (verlies 1), V.-D. 7 (gelijk), Staatk.
Geref. 3 (winst 1), Herv. Geref. 1 (gelijk),
Plattelanders Braat 1 (gelijk), Stad en
Land 1 (winst 1), Communisten-De Vis
ser 1 (gelijk), Communisten-Wijnkoop 1
(winst 1).
De R.-K. Volkspartij verloor haar zetel.
Het stemmenpercentage dat de nu ver
tegenwoordigde partijen van het totaal ver
wierven is als volgt: R.-K. 29.5 (1925:
28.6), S.D.A.P. 23.8 (22.9), A.-R 11.6
(12.2), C.-H. 10.4 (9.9), V.-B 7.5 (8.8),
V.-D. 6.2 (6.06), St. Geref. 2.3 (2.03), Herv.
Geref. 1.06 1), Plattelanders Braat 1.02
(1.1). De andere kleine partijen schomme
len om 1 Men ziet dat procentsgewijs de
S.D.A.P. en R.-K. het meest aan invloed
wonnen, nl. 0.9 Het zwaarste verlies leed
de V.-B. met 1.3
Een belangrijk aantal stemmen, onvol
doende om een zetel te behalen verwierven26031 (24547)’; V.-B. 5517 (6384); v'-D. 12078
(9417); Plattel. Braat 6320 (10519); Stad en
Land 556; Staatk. Geref. 308 (246); Herv. Geref.
320 (152); Communisten Wijnkoop 403; Com
munisten De Visser 620 (363); Rev. Soc. 310;
R.-K. Volkspartij 209 (144).
Kieskring Haarlem. A.-R. 16678 (15927); C.-
H. 29318 (18451); R.-K. 46079 (39175); S.D.
A.P. 41665 (35429); V.-B. 15616 (16029); V.-
D. 12087 (10241); Plattel. Braat 426 (1262);
Stad en Land 4963; Staatk. Geref. 2172
(1609); Herv. Geref. 1267 (812); Communisten
Wijnkoop 757; Communisten De Visser 2250
(1816); Rev. Soc. 588; R.-K. Volkspartij 2068
(1724).
Kieskring Rotterdam. A.-R. 31141 (27396);
C.-H. 15463 (13499); R.-K. 39592 (34138);
S.D.A.P. 94393 (83066); V.-B. 24000 (22714);
V.-D. 10681 (9805); Plattelanders Braat 302
(451); Stad en Land (Floris Vos) 1660; Staatk.
Geref. 5649 (4413); Herv. Geref. 3092 (2985);
Communisten Wijnkoop 9331Communisten De
Visser 2096 (3682); R.-K. Volkspartij 621
(860); Rev. Soc. 1504.
behalve de reeds genoemde R.-K. Volks
partij nog de Rev. Soc. met 21.768 st., Fed.
Ter Hall 17.617, Chr. Dem. Unie 12.690.
Aan deze en andere kleinere partijen gingen
115.100 stemmen verloren (in 1925
146.000).
Hieronder nu de cijfers der belangrijkste
partijen in de kieskringen, waarbij in het
oog valt de flinke groei der R.-K. met uit
zondering van eenige kieskringen in het
Noorden en elders, en der S.D.A.P. met uit
zondering van het Zuiden en enkele andere
kieskringen, waaronder Den Haag; de groei
der C.-H.; de bijna overal ingetreden daling
van de V.-B., die stemmen moest afstaan
Kieskring Middelburg. A.-R. 17811 (19837);
C. -H. 20402 (16106); R.-K. 20667 (18677); S.D.
A.P. 16651 (11772); V.-B. 11589 (11969); V.-
D. 7524 (7333); Plattelanders Braat 1170
(3382); Stad en Land 1029; Staatk. Geref. 9643
(8880); Herv. Geref. 658 (463); Comm. Wijn
koop 274; Comm. De Visser 239 (332); Rev.
Soc. 705; R.-K. Volkspartij 334 (519).
Kieskring Friesland. A.-R. 42900 (41167); C.-
H. 35304 (32788); R.-K. 12212 (11329); S.D.
A.P. 54542 (50167); V.-B. 11705 (13984); V.-
D. 17994 (12714); Plattel. Braat 4014 (7046);
Stad en Land 620; Staatk. Geref. 1061 (775);
Herv. Geref. 1588 (1297); Comm. Wijnkoop
2025; Comm. De Visser 1071 (1316); Rev. Soc.
1270; R.-K. Volkspartij 438 (978); Chr. Dem.
Unie 1850.
1925 maar eventjes zakte op 23.821 st., en
haar eenige zetel verloor.
Het Nederlandsche Volk heeft zich de
weelde veroorloofd de heer Floris Vos, be
strijder der tollen, met een vaartje in de
Kamer te brengen; als vertegenwoordiger
van de Middenstandspartij voor Stad en
Land haalde hij ruimschoots de kiesdeeler,
nl. 39.723 ;hij kan er zich dan ook op beroe
men de met stemmen het hoogst betaalde
plaats in de Kamer in te nemen; hij gaf er
nl. nog een 2000 st. meer voor dan de Com
munist De Visser, die zijn zetel heroverde
met 37.622 stemmen, een kleine 900 st. meer
dan in 1925, toen hij 36.770 st. haalde; zijn
stemmenwinst bedraagt echter maar 2j/2 1 aan Stad en Land (Flöris Vos) en Fed.
waaraan de heer Wijnkoop, vertegenwoor- Verb. Ter Hall. De Plattel, en R.-K. Volks-
diger eener andere communistische richting, partij verloren bijna overal veel stemmen,
schuld heeft, die thans een zetel verovert Andersom was het met Staatk. en Herv.
Geref. In Friesland haalde de Friesche na-
Kieskring Nijmegen. A.-R. 11768 (12861); C.-
H. 14627 (12108); R.-K. 82609 (72674); S.D.
A.P. 23167 (21333); V.-B. 13897 (14851); V.-
D. 7704 (7276); Plattel. Braat 2270 (3666);
Stad en Land 947; Staatk. Geref. 4093 (3057);
Herv. Geref. 872 (403); Communisten Wijn
koop 366; Communisten De Visser 345; Rev.
Soc. 289; R.-K. Volkspartij 1856 (3961).
Kieskring Den Bosch. A.-R. 5819 (5622); C.-
H. 5066 (4056); R.-K. 152117 (134364); S.D.
A.P. 11436 (9256); V.-B. 1488 (2623); V.-D.
2368 (2256); Plattel. Braat 409 (743); Stad en
Land 1323; Staatk. Geref. 1605 (1275); Herv.
Geref. 651 (261); Communisten Wijnko.op 251;
Communisten De Visser 399 (244); Rev. Soc.
767; R.-K. Volkspartij 1898 (4590).
Kieskring Tilburg. A.-R. 3564 (3506); C.-H.
5730 (5376); R.-K. 130205 (115497); S.D.A.P.
11810 (12100); V.-B. 2325 (3804); V.-D. 1726
(2014); Plattelanders Braat 326 (669); Stad en
Land 1486; Staatk. Geref. 733 (619); Herv.
Geref. 543 (533); Comm. Wijnkoop 303; Com
munisten De Visser 171; Rev. Soc. 856; R.-K.
Volkspartij 7094 ^9973).
Kieskring Maastricht: A.-R. 1179 (861); C.-
H. 1667 (1296); R.-K. 160302 (141835); S.D.
A.P. 20006 (23263); V.-B. 1225 (2083); V.-D.
1374 (2010); Plattelanders Braat 337 (387);
Stad en Land 1338; Staatk. Geref. 228 (110);
Herv. Geref. 127 (133); Communisten Wijn
koop 375; Communisten De Visser 729 (497);
Rev. Soc. 933; R.-K. Volkspartij 1049 (3542).
De namen van de gekozen Kamerleden,
met de met een gemerkte namen van die
genen, die in de tegenwoordige Kamer geen
zitting hadden, zijn:
R. -K. Staatspartij: Prof. mr. P. J. M.
Aalberse, J. J. C. Ament, Ch. L. van de Bilt,
ir. M. C. E. Bongaerts*, mr. dr. L. N. Dec
kers, A. H. J. Engels, L. J. M. Feber, A. N.
Fleskens, L. F. Guit*, J. A. G. M. van Hel-
lenberg Hubar*, H. G. M. Hermans, G. W.
Kampschoër, dr. L. G. Kortenhorst, C. J.
Kuiper, E. Th. Lockefeer*, A. J. Loerakker,
mej. J. M. J. A. Meijer, A. van der Meijsi*,
H. W. E. Moller, mgr. dr. W. H. Nolens,
M. J. M. van Poll*, jhr. mr. Ch. J. M. Ruijs
de Beerenbrouck, mr. J. R. H. van Schaik, J.
G. Suring, .mr. F. G. C. J. M. Teulings*, F.
Th. H. Uijen*, L. F. J. M. baron van Voorst
tot Voorst, J. Vos Azn., A. C. A. van Vuuren,
mr. A. I. M. J. baron van Wijnbergen.
Anti-Rev. Partij: mr. dr. E. J. Beumer,
H. Colijn*, L. F. Duymaer van Twist, J. J.
C. van Dijk, mr. Th. Heemskerk. C. van den
Heuvel, J. Schouten, dr. J. Severijn*, C.
Smeenk, prof. dr. H. Visscher, mr. J. A. de
Wilde, A. Zijlstra.
Christ.-Hist. Unie: J. Bakker, dr. C. W.
T. baron van Boetzelaer van Dubbeldam,
jhr. mr. D. J. de Geer*, mej. mr. C. F. Katz,
J. M. Krijger Jr., dr. H. J. Lovink, mr. dr.
J. Schokking, prof. dr. J. R. Slotemaker de
Bruine*, J. R. Snoeck Henkemans, H. W.
Tilanus, J. Weitkamp.
Vrijheidsbond: dr. S. E. B. Bierema, prof,
ir. C. L. van der Bilt*, mr. G. A. Boon, C.
J. van Kempen*, mr. H. J. Knottenbelt, mr.
A. G. A. ridder van Rappard, dr. I. H. J.
Vos, mej. Joh. Westerman.
Vrijz.-Dem. Bond: mevr. mr. B. Bakker
Nort, F. E. H, Ebels, mevr. H. W. B. van
Itallievan Embden, mr. A. M. Joekes Th.
M. Ketelaar, mr. H. P. Marchant, mr. P. J.
Oud.
S. D.A.P.: ir. J. W. Albarda, mr. dr, G.
van den Bergh, H. J. van Braambeek, J.
Brautigam, ir. Ch. G. Cramer, W. Drop, mr.
J. E. W. Duys, A. H. Gerhard, mej. S. Groe
neweg, ds. A. van der Heide, P. Hiemstra,
A. B. Kleerekoper, E. Kupers*, J. ter Laan,
K. ter Laan, mr. G. W. Sannes, J. H. A.
Schaper, W. van der Sluis, dr. J. van den
Tempel, W. H. Vliegen, mevr. A. E. J. de
VriesBruins, dr. Th. van der Waerden, A.
W. Ijzerman, J. H. F. van Zadelhoff.
Comm. Partij (Holland): D. Wijnkoop*.
Comm. Partij (intern.): L. L. H. de Vis
ser.
Staatk. Geref. Partij: Ir. C. N. van Dis*,
ds. G. H. Kersten, ds. P. Zandt.
Herv. Geref. Staatspartij: ds. C. A. Ling-
Het Nederlandsche volk heeft zich weer
bij de stembus uitgesproken over de samen
stelling der Tweede Kamer en een enorme»
hoeveelheid energie besteed aan zeer
kleine wijzigingen in die samenstelling.
Hieronder eenige cijfers enz. welke echter
slechts voorloopig zijn, daar de officieele
gegevens ons nog niet ter beschikking
staan.
Totaal werden ditmaal uitgebracht
3.380.217 st. tegen 3.085.862 in 1925, ruw
genomen dus 10 meer stemmen, zoodat
ook de kiesdeeler 10 hooger kwam en
van 30858 op 33802 geraakte.
In het algemeen kan dus worden gezegd
dat een partij die geen 10 meer stemmen
haalde dan in 1925 aan invloed onder het
kiezerscorps heeft verloren, wat zich bij be
langrijke afwijking van dit percentage uit
drukte in zetelverlies. We zullen thans de
stemmen der partijen, die zitting hadden of
nu krijgen, even nader beschouwen. Onze
grootste partij is de R.-K., die nu 999.512
st. haalde tegen 883.333 in 1925; haar stij
ging bedroeg dus 116.179 st., dus 13
nochtans onvoldoende om een zetel er bij te
krijgen; elk harer 30 zetels kostte haar in
1925 ruim 29.400 st., thans 33.300, een cij
fer, dat nog altijd iets beneden de kiesdeeler
ligt. De 30ste zetel werd dan ook behaald
op een overschot van ruim 19000 st.
De S.D.A.P. betaalt haar 24 zetels iets
duurder. In 1925 verwierf zij die met 706689
st., of met 29450 st. per zetel gemiddeld;
nu dezelfde 24 met 804818 of 33530 st. per
zetel. Uit deze cijfers blijkt reeds dat haar
winstpercentage aan stemmen iets grooter
is dan dat der katholieken, het is 98129 st.
of bijna 14 Deze beide partijen zagen
dus haar invloed stijgen, doch niet in die
mate, dat zich dit in zetelwinst uitdrukte.
Ongelukkiger was de A.-R. partij, die na
reeds in 1925 een veer te hebben gelaten,
zich een nieuwe zag uitgetrokken. Haar
stemmenaantal bedroeg nu 391.474, in 1925
377.426, een toename van slechts 14048 st.
of nog geen 4 zij boette dus aan invloed
in, hetgeen zich in het verlies van één zetel
uitdrukte; zij bezette in 1925 13 zetels met
377.246 st. of per zetel 29.030 st., nu 12
zetels met 391.474 st., of per zetel 32.600
st.; haar zeteltjes komen ditmaal dus heel
wat duurder.
Intusschen behaalde ook zij haar 12e zetel
op een overschot nl. 19650 st; de S.D.A.P.
kreeg haar 24e zetel op een overschot van
27368 st.
De C.-H. biedt weer meer het beeld van
een aan invloed winnende partij; zij ver
wierf in 1925 met 305.587 st. 11 zetels, en
nu hetzelfde aantal met 352.897. Waren die
zetels echter in 1925 elk slechts geschraagd
door 27.780 st, nu is er een solieder basis
aanwezig van ongeveer 32.000 st. per zetel.
De winst aan stemmen bedroeg bij deze
partij ruim 15 De He zetel werd verkre
gen op een overschot van 14875 st.
Wij komen nu aan de Vrijheidsbond, die
niet alleen geen stemmen won in deze cam
pagne, doch zelfs nog verloor, zoodat hij er
een zetel bij inschoot en van 9 op 8 kwam.
Had deze bond in 1925 nog 269.564 st., nu
bedroeg dat aantal 253.174; betaalde deze
partij in 1925 elk harer zetels met 29.950
st., nu gaf ze er 31.640 per stuk voor. Haar
8e zetel werd verkregen op een overschot
van 16558 st.
De Vrijzinnig-democraten bleven wel in
zetelaantal gelijk nl. 7, maar hadden nu
208.931 st., in 1925 187.183 st., een toename
van 21.748 st. of 11% een cijfer dat niet
voldoende boven de 10 ligt om zetelwinst
mogelijk te maken. In 1925 per zetel 26.740
st., nu 31.070. Zevende zetel op een over
schot van 6117 st.
Geboft heeft de Staatkundig Geref. partij
(Kersten), die van 62.513 st. op 76.013 st.
kwam, een toename van 13.500 st. of 22
maar haar zeteltal van 2 op 3 zag stij
gen, dus met 50 dank bij haar belangrijk
overschot, na toewijzing van 2 zetels. Ge
volg is dat haar zeteltjes ditmaal goedkoop
zijn, in 1925 per zetel 31256 st., nu 25.340
st. Derde zetel op een overschot van 9208 st.
De Herv. Geref. (Lingbeek) kregen hun
eene zetel daarentegen terug met 35.793 st.,
in 1925 verkregen zij die met 30258 st. Hun
stemmental steeg met ruim 18
De Plattelanderspartij Braat behield
haar eene zetel met zeer geslonken stem
menaantal nl. met 34.504 st. tegen 43877 st.
in 1925. Zwaarder nog was het verlies voor
de R.-K. Volkspartij, die van 36.571 st. in
Ce NIEUWE SNEEKER COURANT is een abonnementsorgaan, verschijnt Dinsdags en Vrijdags. Abonrementsprijs In de stad f 2.50, built.
Advertentieblad en wordt gratis bezorgd bij allen die te Sneek geen abonné zijn op de Nieuwe Sneeker Courant en bovendien huis-aan-buis verspreid
Dinsdags te Woudsend, Heeg, Nijezijl, Folsgare, Nijland, Oppenhuizen, Uitwellingerga, Oudega (W.), II Vrijdags te Hommerts, Jutrijp, Tirns, Goënga, Gauw, Sijbrandaburen, Offingawier, Terzool, Abbega.
IJsbrechtum, Wolsum, Harich, Hetnelum, Bakhuizen, Nijemirdum, Sondel, Sloten, Tjerkgaast, Spannenburg. Oosthem, Deersum, Scharnegoutum, Roodhuis, Gaastmeer, Balk, Stavoren, Rijs, Oudetnlrdum, Wyckel,
|r/ I
L
f J