s
der gemeente Sneek
Officieel orgaan
Zonnebrand
Stukloopen.
I
i
Purol bij Doorzitten
annex
Dit No. bestaat uit 2 bladen
LI
SNEEKER COURANT (72e Jaargang)
Moeders
45e Jaargang
WoeiiMóHie «lult a
Eerste Blad
Abdij .siroop.
Cv
Al&ZiKtóKlNA
3sj
De SNEEKER COURANT rs een
sa
aan
ten
ran
tae
le.
2e.
4.
5.
nen wij nu reeds uit te moeteu maken, Schoolvereeniging pogingen aangewend,1 R.K. School te Roodhuis, die een 6 K.M.
I
waarschijnlijk 11 Are zijn, wellicht ook
iets minder. De canon bedraagt f 7.—Kper
Are. De gemeente zal dit jaarlijks af
zonderlijk moeten vergoeden.
Nu het schoolbestuur op een, ook naar
ons oordeel, geschikt terrein beslag heeft
kunnen leggen, heeft het bij schrijven
dd. 6 Mei 1929, ingekomen 18 Juni 1929,
verzocht „overeenkomstig artikel 72 der
Lager Onderwijswet 1920, zooals dat ar
tikel is gewijzigd bij de wet van 16 Fe
bruari 1923, Stbl. no. 38 en met overleg
ging van de volgens artikel 73 dier wet
vereischte stukken de voor de stichting
overeenkomstig artikel 74 der genoemde
wet benoodigde gelden uit de gemeente
kas te verstrekken, of beter dë bouw
door de gemeente te doen plaats vinden.”
Dit laatste is bij het mondeling over
leg overeengekomen.
De aanvraag voldoet aan de eischen
57
»r-
Is:
k-
kioder-eo
vbordcxV
dadelLjk touj
brengen, niet voor
worden genomen. Samenwerking tus-
s'chen gemeente en particulieren meen
den Wij echter bij voorbaat in uitzicht
te mogen stellgn.
Een en ander resumeerend stellen wij
U voor, volgend concept-besluit vast te
stellen.
De Raad der gemeente Wymbritseradeel;
Gelezen het voorstel van Burgemeester en
van
adressants woning tot de R.K. School te
Sneek meer dan 4 K.M. Zcroals U bekend
is, stelt artikel 13 der wet dien afstand
als eisch, zal de in dat artikel bedoelde
vergoeding kunnen worden verleend.
Deswege bestaan dus tegen inwilliging
van het verzoek geen bezwaren.
Ook overigens zijn er geen redenen
aanwezig om het verzoek af te wijzen.
Wij stellen U derhalve voor het in den
aanhef dezes vermelde verzoek in te wil-
BESLUIT
aan het Bestuur der Vereeniging tot Be
vordering van Gereformeerd Schoolon
derwijs te Scharnegoutum e.o. medewer
king te verleenen tot de aanschaffing
van leer- en hulpmiddelen.
Aldus enz.
De heer Atsma: Hieraan zal wel niets te
doen zijn, maar was er geen terrein dat men
kon koop en?
De Voorz.: Men heeft veel moeite gedaan,
doch dit leek het beste.
De heer Atsma: Dit is duur.
De heer C n o s s e n vindt de gekapitaliseerde
M.2 prijs niet zoo hoog.
Z. h. s. aangenomen.
Verzoek van F. R. Hettinga te Tjal-
huizum om eene vergoeding als be
doeld bij artikel 13 der Lager Onder
wijswet 1920, met voorstel van Bur
gemeester en Wethouders.
B. en W. adviseeren:
Bij schrijven dd. 20 Juni 1929.verzoekt
de heer F. R. Hettinga te Tjalhuizum
der bouwkosten zal zijn. Wij kunnen U
echter wel de verzekering geven, dat
enkel het hoogst noodzakelijke zal wor
den toegestaan. Onze gemeente-opzichter
en de Inspecteur van het Lager-Onder-
wijs, zullen de plannen later met het
Bestuur nader bespreken. Tijdens de
raadsvergadering hopen wij U enkele
cijfers te kunnen geven.
Aangezien wij er van overtuigd zijn,
dat op de eenvoudigste manier aan de
minimum eischen zal worden voldaan,
stellen wij U thans met vrijmoedigheid
voor, de aanvraag in te willigen. Wij
moeten hierbij toch ook niet vergeten,
dat het onderwijs in de gymnastiek op
het platteland dikwijls maar al te veel
wordt verwaarloosd. De lagere school
kan ook, zoo niet juist ten plattelande,
veel doen om de lichamelijke ontwikke
ling te bevorderen. Het is immers van
algemeene bekendheid, dat het onderwijs
aan het jonge kind eischen stelt, die de
natuurlijke ontwikkeling in meerdere
of mindere mate belemmeren. Ter neu-
traliseering nu van die belemmering,
moeten daartegenover nuttige invloeden
in het werk worden gesteld. De sport
kan in dezen nuttig werk doen. Deze
geen gymnastieklokalen zullen worden
vereischt, maar dat alsdan met open
luchtterreinen kan worden volstaan.
Het is natuurlijk moeilijk om te voor
spellen, welke eischen in de toekomst
zullen worden gesteld. Naar wij uit be
voegde bron hebben vernomen, valt er
echter niet op te rekenen, dat in 1936 de
gymnastieklokalen kunnen worden ge
mist. Wij meenen dat in dezen dan ook
slechts rekening kan worden gehouden
met de huidige wettelijke eischen. Onbe
stemde verwachtingen mogen ons kom
pas niet zijn.
In dit verband willen wij U opmerken,
dat het wel eigenaardig aandoet, dat het
Bouwbesluit slechts terloops over ter
reinen voor lichamelijke oefening
spreekt, doch betrekkelijk uitvoerig over
r" de gymnastieklokalen uitweidt.
Wij vertrouwen hiermede voldoende
te hebben aangetoond, dat èn in het alge
meen het onderwijs in lichamelijke oefe
ning èn in het bijzonder het geven van
dat onderwijs in een gymnastieklokaal,
de normale eischen niet te boven gaat.
Zooals wij boven hebben uiteengezet,
kan dus op grond van de wet de aan
vraag niet worden afgewezen.
Bij de heden gehouden bespreking
hebben wij het Bestuur de vraag gesteld
of het zijn aanvraag handhaaft of dat
het reden kan vinden deze tot 1 Januari
1936 in te trekken.
Het Bestuur heeft ons opgemerkt, dat
toch plannen moeten worden gemaakt
om met 1 Januari 1936 klaar te zijn.
Wanneer men in aanmerking neemt, dat
het hier de grootste school uit Wijmbrit-
seradeel betreft en een viertal leer
krachten reeds bevoegd zijn om het
onderwijs in de lichamelijke oefening
volgens het nieuwe programma te geven,
meent het Bestuur, dat het niet onrede
lijk geacht kan worden, dat het nu prijs
zoowel ten aanzien van de leermiddelen
als ten aanzien van de lokaliteit, met de
minimum eischen genoegen nemen.
Gymnastiekwerktuigen zullen zoo wei
nig mogelijk worden aangeschaft en der
halve kan het lokaal van de kleinst
mogelijke afmetingen zijn.
Tot onzen spijt kunnen wij nu nog
niet schriftelijk mededeelen hoe groot,
dit in aanmerking genomen, de raming
lingen” zegt de wet in artikel 2, dat zij
onder lager onderwijs begrijpt o. a. het
onderwijs in lichamelijke oefening. Dit
vak is een der verplichte vakken. De wet
gever heeft evenwel voorzien, dat het
wel niet mogelijk zou zijn, dit vak reeds
dadelijk in te voeren en hij heeft dan
ook in de overgangsbepalingen bij arti
kel 195 een termijn gesteld, n.l. 1 Janu
ari 1936, binnen welken de zaak geregeld
moet zijn. Op genoemden datum is het
onderwijs in lichamelijke oefening ver
plicht voor alle openbare en bijzondere
scholen. Het bijzonder onderwijs is tot
dien datum nog geheel vrij, niet alzoo
het openbaar onderwijs. Daarvoor be
paalt het tweede lid van dat artikel, dat
Gedeputeerde Staten, den Inspecteur ge
hoord, voor een bepaalde openbare
school telkens voor ten hoogste twee
jaren vrijstelling kunnen verleenen.
Nu kan een aanvraag als de thans be
handelde om twee redenen worden afge
wezen, n.l. le wegens onvolledigheid der
stukken en 2e omdat men van oordeel
kan zijn, dat hetgeen gevraagd wordt de
normale eischen te boven gaat.
Afwijzing wegerts de eerste reden is
hier onmogelijk. De stukken voldoen ge
heel aan de eischen der wet.
Men kan ook niet zeggen, dat een gym
nastieklokaal, in verband met de tot
1 Januari 1936 bestaande vrijstelling, de
normale eischen te boven gaat. Volgens
de wet toch staat de verplichting tot het
geven van onderwijs in lichamelijke
oefening voorop, en regelt zij in haar
overgangsbepalingen de vrijstelling.
Deze vrijstelling beteekent geen verbod
tot het geven van onderwijs, maar schept
enkel een gelegenheid om zich geleidelijk
bij de verplichting aan te passen. Wij
zouden dus kunnen.zeggen, dat het ab
normaal is, als er geen onderwijs in
lichamelijke oefening wordt gegeven. In
ieder geval kan men niet beweren, dat
op grond van artikel 195 der wet het
geven van onderwijs in lichamelijke
oefening voor den len Januari 1936, de
normale eischen te boven gaat.
Door enkelen Uwer is de verwachting
dringt zoo langzamerhand door tot de
kleinste plaatsen en gelukkig heeft men
het ingezien, dat deze bevorderd moet
worden met het oog op den algemeenen
gezondheidstoestand en de algemeene
karaktervorming. Men meene, wat het
eerste betreft niet te gauw, dat het
platteland de sport niet noodig heeft,
omdat de menschen zooveel in de buiten
lucht zijn. De statistieken van de keu
ring voor den dienstplicht geven op dit
punt voor den algemeenen gezondheids
toestand van het platteland zeer sombere
cijfers. De bevordering van de lichaams
oefeningen, ook als training, als sport,
kan niet anders dan zegenrijke gevolgen
hebben. Het geld daarvoor uitgegeven,
mag dan ook nuttig besteed heeten. Ook
ten plattelande ziet men dit hoe langer
hoe meer in.
De ervaring elders opgedaan heeft n.l.
geleerd, dat daar waar op de lagere
scholen gymnastiek gegeven wordt de
rijpere jeugd behoefte heeft het geleerde
te onderhouden en verder te ont
wikkelen.
Gedachtig aan het gezegde „regeeren
is vooruit zien”, hebben wij daarom aan
het R.-K. Schoolbestuur te Westhem de
vraag gesteld of het gymnastieklokaal
in de toekomst wellicht tevens bestemd
zal worden voor oefeningen van meer
volwassenen. Dan toch zou het beter zijn
een ietwat royaler lokaal te bouwen. De
meerdere kosten zouden in dit geval
echter door het Bestuur moeten worden
vergoed. Het Bestuur heeft evenwel
medegedeeld, dat het van de gemeente
enkel een lokaal vraagt voor de leer
lingen der lagere school.
Wij brengen dit punt even speciaal is af gebrand en dat met machtiging van
naar voren met het oog op later wellicht ons College de kinderen tijdelijk zijn
Wethouders d.d. 1 Juli 1929, no. 3;
BESLUIT:
le. het R.-K. Kerkbestuur van de Parochie
van den Heiligen Vitus te Westhem mede
werking te verleenen tot de stichting en eer
ste inrichting van een gymnastieklokaal bij
de onder zijn bestuur staande R.-K. School
te Westhem;
2e. de sub 1 dezes genoemde medewerking
te verleenen door zelve tot den bouw over
te gaan.
Aldus enz.
De Voorz. zegt dat de opzichter een gym
nastieklokaal heeft ontworpen op 7>/2 X 15 M.
De inspecteur de heer Dam adviseert echter een
lokaal van 8 X 14>/2 M. te bouwen, dat dan
f 10.000 zal kosten.
De heer R e n g e r s acht het naar aanleiding
van het debat in de le Kamer over de verplichte
uitgaven beter dat een hooger instantie beslist
of dit een verplichte uitgave is. Uit tactische
overwegingen alleen zal spr. dus tegenstemmen. der wet,^ terwijl omtrent het terrein,
De heer Landman: B. en W. Ihebben de
zaak weergegeven zooals ze ter conferentie be
handeld is en spr. dankt voor deze juiste weer
gave.
De heer N ij dam: Wanneer deze aanvrage
gevolgd wordt door meerdere zal van de voor
genomen bezuiniging in deze gemeente weinig
BESLUIT
aan het Bestuur der Vereeniging
tot Bevordering van Gereformeerd
Schoolonderwijs te Scharnegoutum
e.o. medewerking te verleenen tot
de stichting van een school voor ge
woon lager onderwijs te Scharne
goutum;
de sub 1 dezes genoemde medewer
king te verleenen door zelve tot den
bouw over te gaan op perceel ka
dastraal bekend gemeente Scharne
goutum, Sectie A., no. 1200.
Aldus enz.
De Raad der gemeente Wymbritsera
deel;
Gelezen het voorstel van Burgemees
ter en Wethouders, dd. 29 Juni 1929,
no. 4;
E e NIEUWE SNEEKER COURANT is een abonnementsorgaan, verschijnt Dinsdags en Vrijdags. Abonnementsprijs in de stad f 2.50, naar buiten fr. per post f 3.60.
Advertentieblad en wordt gratis bezorgd bij allen die te Sneek geen abonné zijn op de Nieuwe Sneeker Courant en bovendien huis-aan-huis verspreid
Dinsdags te Woudsend, Heeg, Nijezijl, Folsgare, Nijland, Oppenhuizen, Uitwellingerga, Oudega (W.), II Vrijdags te Hommerts, Jutrijp, Tirns, Ooënga, Gauw, Sijbrandaburen, Offingawier, Terzool, Abbega,
IJsbrechtum, Wolsum, Harlch, Hemelum, Bakhuizen, Nijemirdum, Sondel, Sloten, Tjerkgaast, Spannenburg. Oosthem, Deersum, Scharnegoutum, Roodhuis, Gaastmeer, Balk, Stavoren, Rijs, Oudemirdum, Wyckel.
Contróle op de oplaag toegestaan. Alle advertentiën worden in beide bladen opgenomen. Regelprijs 9 cent, abonnementen belangrijke korting.
van andere schoolbesturen te ontvangen ondergebracht in het Vereenigingsge- hem eene vergoeding te verleenen als
bedoeld bij artikel 13 der Lager Onder-
terecht komen. Het praeadvies heeft spr. teleur
gesteld; spr. meende dat de heer Landman een
nadere bespreking met het bestuur zou hebben
over beperking der uitgaven, daar blijkt hier
niets van. B. en W. zijn blijkbaar verplicht dit
verzoek in te willigen. Spr. had eerst gedacht
tegen te zullen stemmen, doch nu de zaak zoo
staat, dat alle scholen dit kunnen krijgen en op
den duur het er toch toe zal komen, wil spr. dit
verzoek inwilligen evenwel onder beding, dat
de bouw goed en flink doch zoo goedkooo mo
gelijk geschiedt.
De Voorz.: „Te duidelijk maakt de zaak
onduidelijk”, zoo is het blijkbaar met ons ad
vies; de raad heeft slechts handopening te ver
richten, de rest is aan inspecteur en B. en W.
De heer Van Gooi: De raad kan ook de
hand dicht houden.
De heer Scihilstra; Over de kwestie der
onderwijswet hebben wij niets te zeggen. Door
den bouw van een leslokaal en een gymnastiek
lokaal samen ontstaat er nog een voordeeltje.
Het voorstel van B. en W. komt in stemming.
Voor de leden Schilstra, Cnossen, v. d. Leij,
Jellema, Gerbrandij, Nijdam, Landman, Rijpma,
Abma, Bootsma en v. d. Werf; tegen de leden
Gaastra, v. Gooi, Rengers en Atsma.
Aangenomen met 114 st.
Verzoek van het Bestuur der Ver
eeniging tot Bevordering van Gere
formeerd Schoolonderwijs te Schar
negoutum en Omstreken om mede
werking tot den bouw eener nieuwe
school en de aanschaffing van nieu
we leermiddelen, met voorstel van
Burgemeester en Wethouders.
B. en W. adviseeren:
U zult zich herinneren, dat de oude
Gereformeerde School te Scharnegoutum
in den nacht van 24 op 25 Januari 1929
hebben
H Ket weet. CuGCp KuuS
aanvragen. Rekening houdend met de bouw *Elim” aldaar.bedoeld bij artikel 13 der Lager Onder-
consequenties voor andere scholen mee- Sedertdien zijn door het Bestuur der wijswet 1920. Zijn kinderen bezoeken de
dat de raad steeds met de geringste om een nieuw bouwterrein te verkrijgen.'van zijn woning is verwijderd. Hoewel
eischen rekening zal houden. Mocht men Herbouw van de oude school, op hetzelf-de R.K. School te Sneek vanuit Tjalhui-
lettend op de belangen van clubs e. d. de terrein dus, werd niet gewenscht. Wij zum eerder is te bereiken dan die te
- - -hoogere eischen stellen, dan zullen de meenden, ons daarbij te moeten neerleg 'Roodhuis, is toch ook de afstand
stelt op dit onderwijs. Het zal echter, hoogere kosten, welke deze eischen mede- gen. Het Bestuur heeft nu de beschik
gemeenterekening king gekregen over een terrein, gelegen
tegenover de plaats, waar vroeger de
oude school stond. Dit terrein behoort
tot de Ned. Herv. Pastoralia. De eigen
dom hiervan kon niet worden verkregen.
Derhalve zullen de totale kosten van de
stichting ineens minder bedragen. Jaar
lijks moet nu echter een bedrag van plm.
f 77.aan erfpacht worden betaald. De I
oppervlakte van het bouwterrein zal
VERGADERING van den RAAD der gemeente
WYMBRITSERADEEL
op ZATERDAG 13 JULI 1929,
’s voorm. 9'/2 uur.
Voorz. de heer H. M. Tromp, burgemeester
Secretaris de heer H. M. Martens.
Aanwezig alle (15) leden.
Na opening op de gebruikelijke wijze is
de orde:
1. Notulen der vergadering van 15 Juni
1929. (De Commissie bestaat uit de
heeren Landman, Nijdam en Ren
gers.)
Zijn door de commissie nagezien en deze ad
viseert bij monde van den heer Landman tot
goedkeuring, waartoe z. h. s. wordt besloten.
2. Ingekomen stukken en mededeelin-
gen.
a. Resolutie van Gedeputeerde Staten van
Friesland d.d. 27 Juni 1929, 2e Afd. F., no.
25, houdende goedkeuring van het raads
besluit dd. 15 Juni 1929, tot wijziging der
genieentebegrooting, dienst 1928.
b. Mededeeling van den Commissaris der
Koningin in de provincie Friesland betref
fende herbenoeming, voor den tijd van vijf
jaren, van verschillende leden van gezond-
heidscommissiën.
Bovengenoemde stukken worden aangenomen
voor notificatie.
c. Jaarverslag over 1928 van de Vereeni
ging Openbare Leeszaal en bibliotheek te
Sneek.
Dit stuk wordt ter inzage gelegd voor de
ledtn.
d. Verzoek van den heer A. Reitsma te Op
penhuizen om onderhandsche opdracht voor den
bouw van de basculebrug te Oosthem.
Dit stuk komt in besloten zitting aan de orde.
Deze aan het eind der vergadering gehouden
had tot resultaat dat het verzoek werd afge
wezen en tot publieke aanbesteding besloten.
e. Verzoek van F. de Jong e. a. om nog te
mogen reclameeren tegen den aanslag in de we
genbelasting 1928/1929.
De Voorz.: De raad kan dit niet inwilligen, uitgesproken, dat met 1 Januari 1936
De heer Rengers: Laten de menschen zich
wénden tot den Raad van Beroep.
Afgewezen.
f. Schrijven van den heer F. v. Dam te Heeg,
waarin hij ontslag vraagt als lid der comm, van
toezicht op ihet lager onderwijs.
Dit ontslag wordt eervol verleend.
g. Goedkeuring wijziging opcenten vermo
gensbelasting.
Aangenomen voor notificatie
h. Verslag van het Prov. Elect. Bedrijf.
Wordt voor de leden ter inzage gelegd.
3. Verzoek van het Bestuur der R. K.
School te Westhem om medewerking
tot den bouw van een gymnastieklo
kaal, met voorstel van Burgemeester
en Wethouders.
B. en W. adviseeren:
Zooals U bekend is werd in Uwe ver
gadering van 15 Juni 1929 de beslissing
op het verzoek van het Bestuur der
R.-K. School te Westhem, om mede
werking te verleenen tot het bouwen van
een gymnastieklokaal, uitgesteld, om
eene nadere bespreking daarover met het
schoolbestuur te houden.
Deze bespreking heeft heden plaats
gehad, in tegenwoordigheid van den heer
Inspecteur van het Lager Onderwijs in
de Inspectie Sneek te Heerenveen en de
heeren Raadsleden Landman en Rijpma.
Blijkens ons voorstel dd. 11 Juni 1929,
no. 7, meenden wij, dat eene oplossing
zou kunnen worden gevonden door de
gymnastieklessen te doen geven in een
Vereenigingsgebouw, hetzij in het be
staande, hetzij in een met steun der ge
meente nieuw te stichten gebouw. De
exploitatiekosten daarvan zouden dan èn
voor het Bestuur èn voor de gemeente
gemakkelijker te dragen zijn.
Door het Bestuur is nu nader uiteen
gezet, dat de in Westhem bestaande loka
liteiten voor vergaderingen e. d. niet ge
bruikt kunnen worden voor het onder
wijs in de lichamelijke oefening. Zij zijn
öf niet beschikbaar óf niet geschikt.
Aangezien er voldoende lokaliteit voor
vergaderingen e. d. bestaat, is er ook
geen behoefte aan een nieuw vereeni
gingsgebouw'.
In verband met deze mededeelingen
bleef dus' enkel over de aanvraag te be
zien, zooals zij was ingezonden.
Alvorens hierop nader in te gaan,
achten wij het gewenscht in het kort
mede te deelen, welke bepalingen de wet
ten aanzien van het onderwijs in licha
melijke oefening inhoudt.
Onder den titel „Algemeene Bepa-
«o. 82
waarop de nieuwe school zal verrijzen,
overeenstemming is verkregen.
Wij stellen U derhalve voor de noodige
medewerking te verleenen en daartoe
vast te stellen navolgend concept-besluit.
Zie bijlage no. 4a.
Bij schrijven van 27 Juni 1929 heeft het
betrokken Bestuur verzocht medewer
king te verleenen tot de aanschaffing
van leer- en hulpmiddelen.
In Uwe vergadering van 29 Januari
1929 werd reeds een gedeelte der nieuwe
leermiddelen toegestaan.
Ook tegen inwilliging van deze aan
vraag bestaat bij ons geen bezwaar.
Wij stellen U daarom voor op het ver
zoek gunstig te beslissen en daartoe vast
te stellen navolgend concept-besluit.
De Raad der gemeente Wymbritsera
deel;
Gelezen het voorstel van Burgemees
ter en Wethouders, dd. 29 Juni 1929,
no. 4;
i.
(Adv. in Blokschrift)
l
I
NIEUWE SNEEKER COURANT
JV wfc, vil tcu.llb V V11V1, Xl.Xk. kJVHVUl LC J-lVVUll 1113, ULXC UU11 V -LK.XYL.