Officieel orgaan
O
s
I
1
I
4
der gemeente Sneek
li
CU c
.2= o
6
annex
u
nr
SNEEKER COURANT
lil Mo. hostaal uil 3 bladen
IP
46e Jaargang
Woeiiaita* 30 October ItHHT
Eerste Blad
N> 9
NIEUWSTIJDINGEN.
lI
1
Een algemeen gemeentelijk
reseruefonds.
J"
s
i
s
8
O
Ühga*öKlEZEBHiHA d Go.
B.
1925.
1926.
1924.
1927.
14771.52
16282.82
9040—
9046.98
9050.—
18452—
18814.—
18096.98
22676.53
22018 71
21360.90
9050—
9050.—
8874.12
8150.12
9050—
17562.12
17924.12
10824.38
6500.—
11195.63
6500—
10509.38
7500—
17324.38
17695.63
18009.38
11387.50
9387.50
16161.75
14028.99
19610—
14187.50
23416.49
27549.25
33797.50
O
13296.20
16554.34
16554.34
14060.88
19985.26
22754.34
30615,22
29850.54
42739.60
64355.—
129355—
127627.99
65000—
63000—
64627.99
75000—
72907.50
147907.50
S
2
deze
er-
I
P-
II
z
UJ
Q
I
e
c
w
03
c
c
o
P-
s
8
I
8
I
3
3
8
m
có
8
2
S
2
8
8
I
3
I
8
I 9
8 SÉ
o
I
8
CD
pj X
CM CM
3 I
s r
I I
8 8
§8
I. 8
g
oó oi
2 E
i I-
8 1.
K 8
-. I
I I
8 S
I
Improductieve
8 8 8 8
I 8 1 I
1 s 1 1
8 3 8 8
12429.94
5000.- 1
5512.50
10131.38 5000.—
9402— I 9050.—
8512.12
I I
1
S 2
De SNEEKER COURANT <s een
n
OVERZICHT VAN RENTE EN AFLOSSING:
Aflossing.
Totaal.
Rente
Totaal.
Totaal.
Rente.
Aflossing.
Rente
Aflossing.
Totaal.
7375.
10806.25
5125—
10550—
19804.94
15931.25
4408.05
5101.77
10008.16
6274.66
Gasbedrijf.
tionsstraat 21.
8070.
7770.-
4110.—
13070.—
4110-
9172.50
7665.75
5068.75
9452.75
14521.50
15554.34
20362.45
14875.57
11498 09
25005 48
35916.79
52500—
102267.53
63844.94
52000.- 107924.03
Totaal
116344.94
113134.15
1928.
1929.
1930.
Aflossing.
Totaal.
Aflossing.
Totaal.
Rente.
Rente
Rente.
Aflossing.
Totaal.
5000—
5000—
10300—
10050.—
9800—
5000—
15300.-
15050—
14800—
16508 16
16508 16
6168.37
5510.55
4852.74
16508,16
Gasbedrijf.
over de verschil-
CS
O'
Totaal
2. Is het thans het juiste tijdstip, om tot vorming, over
3. Uit welke middelen moet het fonds gevormd worden?
i»
61134.15 1 52000—
10255.56
--
15131.38
Waterleiding
bedrijf.
Electriciteits-
bedrijf.
Woning
bedrijf.
Woning
bedrijf.
Overige
productieve
leeningcn.
Overige
productieve
leeningen.
O
CO
t
9452.53
25045.03
9050—
18090—
6262.50
-I 13928.25
6387.50
16643.06
IS
2
I
U
<Z>
Cd
UJ
Q
X
u
N
Cd
O
CM
UJ
O
Q
10008.16
14416 21
’tl,
rn-
al-
ra
5
C
ra
5
9
u
-o
tl
3
E-
CU
O
w
c
<Z)
<v
c
w
□1
W
u
o
<v
c
ra
d
ra
IS
G
c
CU
l
in
00
cm’
M
CM
oo
5
CM
OO
eo
co
g
cm
16554.34
- 31429.91
05
05
OO
CM
05
C'-J
o>
I
8
CM
X
OS
C
S-t
'T
CM
05
in
CM
F5
CM
CO
I
5000.—
12770.—
o
TO
O'
a
m
CM
05
d
9764— 9050—
Waterleiding-
bedrijf.
-o
w
‘5
Q
W
W
overzichten
•o
V)
blijkt,
de stad 1^2.50, naar bulten fr. per post f 3.60.
bovendien huis-aan-huis verspreid
II Vrijdags te Hommerts, Jutrijp, Tirns, Goënga, Gauw, Sijbrandaburen, Offingawler, Terzool, Abbega,
IJsbrechtum, Wolsum, Harlch, Hemeium, Bakhuizen, Nijemirdum, Sondel, Sloten, Tjerkgaast, Spannenburg. Oostbem, Deersutn, Scharnegoutum, Roodhuis, Gaastmeer, Balk, Stavoren, Rijs, Oudemirdum, Wyckel.
Contróle op de oplaag toegestaan. Alle advertentiën worden in beide bladen opgenotnen. Regelprijs 9 cent, abonnementen belangrijke korting.
5000.- j
15550.—
O)
CM CO
O) o
o
CM
CM
55924.03
CM
co
57190— j 45077.53
10008.16
15109.93
4763.36 10008.16
15540.26 16554.34
32094.60
Electriciteits- 15592.5O
bedrijf.
ci er
CM
De moeder van den arrestant.
Vrijdagmiddag aan het station te Arnhem,
waar voor Utrecht en Amsterdam een trein
gereed stond aan het zeer smalle perron.
Plots weken de verschillende groepen ter
zijde om ruimte te laten voor twee stoere
veldwachters, /met zich voerend een geboei
den arrestant. Halzen werden gerekt om van
dat ongewone schouwspel maar niets te
missen en té luid werden commentaren ge
maakt. Maar-onaandoenlijk ging de kleine
groep verder. Snel ging ’t drietal een ledig
gehouden compartiment binnen, portier en
gordijnen sluitende. Toen naderde een oud
vrouwtje, sjofel, even rillend in dunnen om
slagdoek, die groote armoede niet wist te
verbergen. Het gezicht van heel oud moe
dertje gerimpeld als een appel, die altijd
licht en zon had ontbeerd. Heel zacht, heel
bescheiden tikte zij aan het venster waar
achter zij haar zoon wist. En snel opende
een der politiedienaren het portier.
Het moederke week achteruit, verschrikt,
bang en wat wezenloos onder al die nieuws
gierige blikken. Ze wilde haar zoon nog wat
boterhammen medegeven en een smoezelig
fleschje met melk gevuld. Misschien gingen
hier haar laatste duitjes weg om nog iets te
kunnen doen voor haar zoon, die heenging
voor wie weet hoe lang.
Met een bemoedigend woord nam een der
veldwachters het laatste bewijs van moeder
lijke zorg aan. Toen werd de spanning haar
te groot. Maar nog wist zij met bevende
hand twee appels van onder haar doek te
voorschijn te brengen voor den veld
wachter als hij voor haar jongen wilde zor
gen
„Wel neen moeder” zeide de in de
smalle deuropening nog breeder schijnende
dienaar van het gezag „wel neen, geef
die ook maar aan je zoon
Langzaam schoof toen de trein onder de
overkapping uit, oud moederke bleef alleen,
heel eenzaam, achterHbl.
Een onderscheiding voor Koningin Wilhelmina.
Uit Weenen wordt bericht, dat uit erken
telijkheid voor de grootsche hulp tijdens en
na den oorlog aan Oostenrijk betoond, de
bondspresident de Koningin van Nederland
en de koninginnen der Scandinavische lan
den de groote ster van Oostenrijk, de hoog
ste orde, slechts voor staatshoofden be
stemd, heeft verleend.
Atjelh.
Uit Kota Radja wordt gemeld:
Een militaire patrouille onder Commando
van den eersten luitenant L. J. Prummel
heeft twee kwaadwilligen neergelegd in het
Meulabosch. De buit bestaat uit blanke
wapens. Bij het treffen werd een inlandsch
fuselier door een lanssteek in de borst ge
troffen. Hij is gesneuveld. Een andere fuse
lier bekwam niet levensgevaarlijke wonden.
Een internationale bende van juweelroovers.
Te Parijs zijmvier personen gearresteerd,
die leiders van een internationale bende ju
weelroovers waren. De weduwe van Loe
wenstein is een van hun slachtoffers. De
33-jarige Algerijn Dato Akoren, de hoofd
man, zei, dat ze voor minstens acht ton aan
juweelen hebben gestolen. En passant voeg
de hij er bij dat het leeuwendeel van zijn
portie „weer in circulatie” is gebracht
via de speeltafels.
De andere drie zijn de Nederlander W.
Jacobs, R. Roger en L. Maniot. De politie
heeft drie jaar gewerkt om de heeren in
handen te krijgen en wel in Frankrijk, Italië
en Nederland.
De reeks beroovingen in Nice, Biarritz en
andere centra van dien aard bewees, dat
een bende werkte en de vrijgevigheid waar
mee Jacobs, die bediende bij een juwelier
was, het geld rondstrooide, leidde de ver
denking op hem en zijn vrienden. Jacobs
werd een maand geleden gearresteerd en
door hem kwam de politie de andere drie in
handen en Akoren vertelde toen alle details
van de diefstallen.
Zangvereeniging „Excelsior”.
De gemengde zangvereeniging „Excel
sior” heeft haar repetities hervat, onder lei
ding van den heer J. Heslinga, koordirigent
en muziekleeraar te Heerenveen.
De repetities zullen voorloopig op Vrij
dagavond 8 uur gehouden worden in „Ami-
citia”.
Nieuwe heeren- en damesleden worden
gaarne verwacht. Zij kunnen zich ook aan
geven bij de secr. en Mevr. v. Veen, Sta-
overschotten als gewone inkomsten worden verantwoord.
Een zelfde gang van zaken zal vermoedelijk plaats heb
ben bij de exploitatie van het openbaar slachthuis, zoodat
ook deze inrichting uit financiëel oogpunt gezien eer voor-
dan nadeelig voor de gemeente zal werken.
De post „grondrenten” vertoont, zooals uit den voor-
gaanden staat blijkt, van jaar tot jaar een stijgihg van
beteekenis. Deze inkomst is blijvend; de leeningen, aan
gegaan voor het maken van bouwterrein, loopen gestadig
af1 i .-wié
Genoeg, naar wij meenen om te doen zien, dat het finan-
ciëele perspectief niet ongunstig is.
Niettemin verdient het feit, dat speciaal de leenings-
schuld voor improductieve doeleinden sterk gestegen is,
volle aandacht. En het verdient dit te meer, nu nog tal van
wenschen en verlangens bestaan, welker bevrediging de
toekomst onzer gemeente raakt, onder welke er zijn, die
dit zelfs in buitengewoon sterke mate doen.
Dit alles bijelkaar genomen, moet o. i. leiden tot het
voor de naaste toekomst betrachten van een groote mate
van voorzichtigheid bij het voteeren van kapitaals-uitga-
ven. Het antwoord op de vraag, of Sneek ook in de toe
komst zijn piaats als bloeiend centrum van den Zuidwest
hoek zal kunnen blijven handhaven; of het wat omgeving,
■belastingdruk en onderwijs aangaat, de noodige aantrek
kelijkheid zal behouden, zal voor een deel afhankelijk zijn
van het voeren eener soliede, op de toekomst gerichte,
financiëele ^politiek.
Deze zal wij herhalen het voorloopig zeer voor
zichtig moeten zijn bij het voteeren van kapitaalsuitgaven
en daarnaast en wij komen hier terug op een vroeger
reeds door ons gelanceerd denkbeeld zullen nu reeds
maatregelen moeten worden genomen om tegen de te ver
wachten aanzienlijke uitgaven zooveel mogelijk opgewas
sen te zijn. Wij hebben met dit laatste het oog op de
vorming van een algemeen gemeentelijk reservefonds,
waarover wij reeds schreven in de inleiding tot de memorie
van toelichting bij de begroeting voor 1928.
Wij willen met betrekking tot dit onderwerp aandacht
schenken aan een drietal vragen:
1. Wat moet het doel van een algemeen reservefonds
Improductieve 13507.39
leeningen.
14685.—
o CM
1T)
S 8
o O
CM O
2 8
co
o CM
CM CM
17200.12
leeningen
18 11
O CM is CM
iri O Q
R 2 cm CM
dat de schuldenlast
Uit
gemeente in de laatste jaren aanmerkelijk is gestegen
teil UVCJX1L.ML vdll UCZ.V UVC1 ilCl IIJUVCIK. Vflli l
Januari 1924 tot 1 Januari 1930, gesplitst in verschillende
rubrieken en daarnaast een overzicht van den druk aan
aflossing en aan rente op de begrooting
lende jaren.
der
en
Tevens, dat een belangrijk deel van deze stijging valt in
de rubriek: leeningen voor improductieve werken.
Ook in de naaste toekomst zal de schuld, naar nu reeds
met zekerheid is te zeggen, nog toenemen. In de leening
van f300.000.welke in den loop van dit jaar is geslo
ten, zit:
f30.000 voor woningbouw;
-20.000 voor een leening aan het Sportpark;
-75.000 voor demping enz. van grachten;
-91.000 voor de veemarkt en
- 84.000 voor het openbaar slachthuis.
De kosten van aanleg der nieuwe veemarkt zijn geraamd
op f 172.500.—, die van stichting van een openbaar slacht
huis op f 160.000.—, zoodat in elk geval voor deze beide
doeleinden nog f 157.500 zal moeten worden geleend.
Daarbij komen dan nog de bouwkosten ten bedrage van
f47.000.— van 20 woningen aan de Ubbo Emmiusstraat,
welke in verband met de afbraak van woningen aan de
Smidsbuurt aan de Vereeniging tot het bouwen van wo
ningen moeten worden overgedragen en de kosten van
straataanleg bij de Smidsbuurt ten bedrage van ruim
f 10.000.Dit alles staat nu reeds vast.
Is een stijging als hier door ons geschilderd, veront
rustend? Getuigt zij van een minder solied financiëel be
leid? Op deze vragen, zoo in het algemeen gesteld, kan
onzerzijds bezwaarlijk’ een bevestigend antwoord worden
gegeven. Ware het anders, wij zouden daarmede een ver-
oordeeling uitspreken over ons eigen beleid. En wij zijn
er van overtuigd steeds te hebben gestreefd naar een be
leid, dat, althans in financiëel opzicht, den toets eener
vrij strenge kritiek zou kunnen doorstaan.
Bij een billijke beoordeeling dient echter in de eerste
plaats in aanmerking te worden genomen, dat tegenover
de gestegen schuld staat een aanzienlijke vermeerdering
van bezit aan landerijen, woningen en effecten, en een
belangrijk hoogere opbrengst aan grondrente. Een over
zicht der inkomsten uit deze objecten, over de jaren 1924
tot en met 1930, moge hier volgen (zie ommezijde).
1 In de tweede plaats dient de blik te worden gericht op
het perspectief, dat het geheele financiëel beheer vertoont.
Dit laatste nu is zeker niet ongunstig. Ten bewijze hiervan
willen wij de aandacht vestigen op enkele punten.
Op de landerijen, welke de gemeente in 1927 van het Old
Burger Weeshuis heeft gekocht, rust thans nog een schuld
van f 123.850.—. Binnen een niet te lang tijdsverloop kan
1 deze schuld zijn gedelgd, zoodat de landerijen dan geheel
1 vrij bezit zijn geworden.
De rekening van het woningbedrijf vertoont, voorzooveel
betreft de exploitatie van de 110 zonder Rijksvoorschot
gebouwde woningen, nog een tekort. Naar het zich thans
laat aanzien, zal dit’tekort, allengs verminderend, in 1943
geheel verdwenen zijn. In totaal heeft de gemeente thans
aan tekorten gedekt een bedrag van rond f 15.940.het
welk in 1943 tot ongeveer f60.000.— gestegen zal zijn.
Deze som zal door het Woningbedrijf aan de gemeente
moeten worden gerestitueerd en successievelijk in de ge- zijn?
meenterekening als een kapitaalsinkomst moeten worden
verantwoord, waardoor de financiëele positie der gemeente te gaan?
weer beter zal worden gefundeerd. Daarna kunnen de '_'1
NIEUWE SNEEKER COURANT
(73e Jaargang)
o x o
o - oi o
o m p
CM CM CM
Rente. Aflossing
Bij de begrooting 1930 bieden B. en W. den raad o. a.
een voorstel aan tot opheffing van de bijzondere reserve
fondsen bij de gemeentebedrijven en tot instelling van een
algemeen gemeentelijk reservefonds. Daar dit voorstel een
overzicht geeft van de financieele toestand der gemeente
nemen wij het hier in exfenso over.
De gemeente-begrootihg voor 1930, welke wij U tegelijk
met dit voorstel ter vaststelling aanbieden, vertoont een
niet zoo gunstig beeld als de twee onmiddellijk vooraf
gaande begroetingen. Eenerzijds is het resultaat geen
verhooging der gemeentelijke inkomstenbelasting
slechts verkregen kunnen worden, door dat er bij degenen,
die opgaven voor de samenstelling der begrooting heb
ben te doen, met kracht op is aangedrongen daarbij de
grootst mogelijke soberheid te betrachten; anderzijds is,
om de bedoelde verhooging te ontgaan, van het voor-
deelig saldo, waarmede de begrooting kon worden ge
opend, een bedrag van f 10.077.76^ meer dan in 1928 en
van f 14.603.47’/2 meer dan in 1929 moeten worden benut.
Op zich zelf was het feit, dat de begrooting voor 1930
(.en eenigszins spannend karakter vertoont, geen verras
sing. In de inleiding tot de memorie van toelichting bij
de begrooting voor 1929 hebben wij reeds de verwach
ting uitgesproken, dat dit het geval zoude zijn. Voor een
vergelijking van de posten, waarop hoogere uitgaven of
lagere inkomsten zijn uitgetrokken dan het vorige jaar
het geval was, alsmede van die posten van uitgaaf en in
komst, welke voor een deel tot compensatie hebben kun
nen strekken, verwijzen wij U in het algemeen naar het
overzicht, dat aan de memorie van toelichting voorafgaat, j
Bij een tweetal posten, nl. die van aflossing, en rente
van aangegane geldleeningen, willen wij echter een oogen-
blik blijven stilstaan. I
Het totaal schuldenbedrag der gemeente ongerekend
de voorschotten ingevolge de Woningwet is in de
laatste jaren vrij sterk gestegen. Wij laten hier volgen
een overzicht van deze stijging over het tijdvak van 1
Li NIEUWE SNEEKER COURANT is een abonnementsorgaan, verschijnt Dinsdags en Vrijdags. Abonnementsprijs in
Advertentieblad en wordt gratis bezorgd bij allen die te Sneek geen abonné zijn op de Nieuwe Sneeker Courant en
Dinsdags te Woudsend, Heeg, Nijezijl, Folsgare, Nijland, Oppenhuizen, Uitwellingerga, Oudega (W.),
04 S SI
meenterekening als een kapitaalsinkomst moeten worden
beter zal worden gefundeerd. Daarna kunnen de
