Officieel orpaan
der gemeente bneek
II December
annex
Dit No. bestaat uit 2 bladen.
SNEEKER COURANT (73e Jaargang)
No 21
Eerste Blad
NIEUWSTIJDINGEN.
46 e Jaargang
üiifava: KtëZEBftlNK a; Go.
I IEUWE SNEEKER COURANT is een abonnementsorgaan, verschijnt Dinsdags
Vrijdags. Abonnementsprijs in de stad f 2.50, naar buiten fr. per*post f 3.60
f 800.—
Vliegongelukken.
schade, maar konden toch behouden blijven, ambtsvoorganger van den minister heeft die
De onderwijsbegrooting.
Schrijfwijze van onze taal.
het voorloopig verslag der Tweede
Wijzigingen in het bed vatr
d. n Atlantische n Oceaan.
Berichten van de booten belast met het
herstellen van de kabels die beschadigd zijn
door de zeebeving van 18 November wij
zen er op, dat het bed van den Noorde
lijken Atlantischen Oceaan wijzigingen heeft
ondergaan door dit natuurverschijnsel. De
kabels zijn beschadigd in een gebied van
400 zeemijlen ten Z.O. tot 300 zeemijlen
ten N.O. van Halifax. In eenige gevallen
is dezelfde kabel over een afstand van 100
zeemijlen gebroken.
In de gisteravond gehouden ledenver
gadering van de Vereeniging voor Christe
lijk Nationaal Schoolonderwijs is gekozen
als bestuurslid de heer P. Eppinga alhier.
Derhalve meer in- dan afge
schreven
beslissing in de memorie van antwoord be
treffende de ontwerp-begrooting voor 1929
als volgt medegedeeld:
„Ten aanzien van het spellingvraagstuk is
de ministerraad na ampele bespreking on
langs tot het besluit gekomen, „dat bij on
derwijs en examens afwijkingen van de spel
ling volgens De Vries en Te Winkel op dit
oogenblik niet behooren te worden toege
laten.”
Echter heeft de minister nog daarna den
gecommitteerden bij de eindexamens der
kweekscholen de gedragslijn aanbevolen,
die ook in de vorige gevolgd was: t. w. dat
zij met bijzondere tact rekening zullen hou
den met de aan elke kweekschool geldende
gebruiken en met het algemeene peil van
het daar gegeven onderwijs in de Neder-
landsche taal, opdat de candidaten niet het
slachtoffer worden van de wijze, waarop zij
het onderwijs in de Nederlandsche taal heb
ben genoten, indien zij overigens een vol
doend examen in het vak afleggen. De mi
nister zal aan dit belangrijke vraagstuk zijn
aandacht schenken.
Een secretaris-penningmeester
geschorst.
De heer H. C. de Z., oud-gemeenteraads-
lid van Haarlem, thans bezoldigd bestuurder
(secr.-penningmeester) van den Alg. Ned.
Stucadoorsbond, is door het hoofdbestuur
van dezen bond tijdelijk geschorst wegens
geconstateerde onregelmatigheden in zijn
administratie. De zaak wordt nog door het
hoofdbestuur onderzocht, doch er schijnen
nog geen termen gevonden te zijn om een
aanklacht bij de politie in te dienen.
(O. H. Crt.)
Ten overstaan van notaris j. A. Mase-
land had gisterenavond in „Onder de Lin
den” de finale verkooping plaats van:
Vier burgerwoningen aan de Looxma-
straat, nos. 2, 4, 6 en 8, in huur bij P. Lust-
hoff, J. Hofstra, H. Rienstra en J. Hart
kamp, te zamen voor f647.40 per jaar. Ie
perceel kooper de huurder P. Lusthoff voor
f2060; 2e perceel de huurder J. Hofstra
voor f2325; 3e perceel J. R. de Vries, café
houder alhier voor f 2306; 4e perceel Jelte
Brandsma, timmerman alhier voor f2323.
Een blok van tien woningen, waarvan 5
in de 2e Badhuisbuurt nos. 8, 9, 10, 11 en!2,
in huur bij J. Bouma e. a., gez. huursom
f650 per jaar; en 5 woningen aan de Fra-
nekervaart nos. 13, 14, 15, 16 en 17, in huur
bij de familie Silvius e. a., te zamen voor
f 650 per jaar. Bij samenvoeging werden
kooper de heer H. Bakker, bakker, en diens
zuster, mej. Sj. R. Bakker, voor de som van
f 11.569.
De fraude bij de spaarbank te Gorredijk.
De zitting van de Nutsspaarbank te Gor
redijk is Zaterdagavond rustig verloopen.
Wel was uit den aard der zaak, de toeloop
iets grooter dan gewoon, doch van een run
was geen sprake. Slechts dertig inleggers
haalden een bescheiden bedrag terug. De
vlotte uitbetaling der opgevraagde gelden
had tot gevolg, dat de ongerustheid ver
dween.
Uit het verloop van een en ander mag
werden aangenomen, dat het vertrouwen in
de spaarbank spoedig ten volle is terugge
keerd. L. Ct.
Vermoedelijk zal nu eerst na langen tijd
t meer dan 5 pet. kunnen worden uit-
De straatfotografen.
In de groote steden werd het optreden
der straatfotografen, doordat er iederen dag
meer kwamen, langzamerhand een groot
last. Vandaar dat in Den Haag en ook in
Amsterdam maatregelen op komst zijn om
aan dit euvel paal en perk te stellen.
In Den Haag zullen deze maand niet min
der dan 32 standplaatsen voor straatfoto
grafen verpacht worden, welke verpachting
geschied voor den tijd van één jaar.
Naar het H.b.l. meedeelt zal te Amster
dam bij de a.s. periodieke herziening van
ie Politieverordening, waarmede thans de
Commissie voor strafverordeningen bezig
is, deze zaak ook geregeld worden. Er
komt n.l. een verbod om op straat zonder
speciale ve; gunning van B. en W. het be
roep van fotograaf uit te oefenen.
Een consul-generaal
gearresteerd.
De consul-generaal van een der Zuid-
Amerikaansche Staten is Vrijdagavond te
Amsterdam door de centrale recherche ge
arresteerd, verdacht van onzedelijke hande
lingen. Reeds langen tijd werd hij van deze
misdrijven verdacht, doch hij heeft zich
toen weten te onttrekken aan de justitie
door naar het buitenland te gaan.
Toen hij echter in zijn woning in het
Museumkwartier weerkeerde, heeft de politie
de hand op hem gelegd.
Hij is ter beschikking van de justitie
gesteld.
Diefstal.
Naar Wolff uit Berlijn meldt, zijn van
een Nederlandsch diamanthandelaar daar
briljanten ter waarde van 66.000 gulden
ontstolen. De gestolene droeg de kostbare
steenen in een lapje wasdoek, dat hij In
de binnenzak van zijn jas had, mee. Blijk
baar is het hem in de ondergrondsche
spoor, waar hij herhaaldelijk in gedrang
kwam, ontroofd.
{uikensweg het dubbele woonhuis van de
familie V. en P. door den bliksem ge
troffen. Het dak werd daarbij ernstig be
schadigd.
Gevonden Voorwerpen.
Aanwezig en te bevragen bij de navol
gende ingezetenen, onderstaande voorwer
pen, als gevonden aangegeven op 9 en 10
Dec. 1929: beurs met inhoud, S. D. Huis
mans, Grootzand 71; vulpen, H. de Jong,
2e Steenklipstraat 47; heerenhoed, P. v. d.
Veen, Oppenhuizerweg 56; stuk zeildoek, M.
A. v. Rhijn, Grootzand 70; rijwielbelasting-
merk in étui, H. Niemendal, Badhuisgracht
5; kerkboekje, M. Hoekstra, Albertine Ag-
nesstraat 21; parapluie, R. Meijer, Willem
de Zwijgerstraat 87; beurs met inhoud, H.
v. d. Sloot, Boschstraat 11.
.Een extra-uitkeering aan 't spoorwegpersoneel.
Op de gistermorgen gehouden conferentie
tusschen de Directie der Nederl. Spoorwe
gen en den Personeelsraad is langdurig van
gedachten gewisseld over het verzoek van
laatstgenoemde organisatie tot een extra-
uitkeering aan het personeel van 3 weken
loon met een minimum van f 90 (zulks in
verband met de gunstige exploitatie-uitkom-
sten van het bedrijf). Het resultaat der be
sprekingen is geweest, dat 10 dagen loon
zal worden betaald, met een minimum van
f 50. De uitkeering zal geschieden tusschen
21 en 24 Dec. a.s. Voor het losse personeel
en het personeel op arbeidscontract zal nog
een nadere regeling getroffen worden.
Mr. C. F. Julius, te Zutphen, die bij een
rulo-ongeluk in den nacht van Vrijdag op
Saterdag in de Dierensche allee hoogst
ernstig werd gewond en in zorgwekkenden
oestand naar het ziekenhuis te Velp werd
vervoerd, is daar Zaterdagmiddag, zonder
tot bewustzijn te zijn gekomen, overleden.
Zondag is in de Waldeckstraat te En
schede de 49 jarige ongehuwde vrouw H.
S. uit een raam van een eerste verdieping
gevallen en aan de gevolgen overleden.
deze plek zoo goed als bezworen, ook doof I rekeer(j.
deze débacle hebben te Oudewater
velen aanzienlijke verliezen geleden.
Het totaal der activa bedraagt ongeveer
I 21,000, dat der passiva f 133,000, zoodat
Middelburg door brand geteisterd.
De Courant, Het Nieuws van den Dag,
schrijft:
Een geweldige brand, zooals 't niemand
te Middelburg heugt, en die zelfs eenige
uren catastrophale vormen aannam, heeft
van Zaterdagavond tot Zondagnacht in de
Lange Delft, één der drukste straten van
Zeelands vermaarde hoofdstad gewoed.
Acht kapitale huizen zijn door het alles ver
woestende vuur, dat om ongeveer halfvijf
Zaterdagmiddag vermoedelijk door kort
sluiting in de Grand Bazar Francais is
ontstaan, in asch gelegd. Slechts de muren,
en dan nog alleen van enkele gebouwen,
staan overeind en bieden een troosteloos
beeld van wat-eens is geweest.
De navolgende panden zijn een prooi der
vlammen geworden en wel ter rechterzijde
in de straat, gerekend vanaf de Markt, ten
eerste de groote rijwielenfabriek „Transva-
lia” van Gebr. Kaan, welke een frontbreedte
beslaat van 7 meter en een diepte van circa
35 meter. Veel voorraden, winkel en her-
stelplaatsen zijn vernield. Niets staat hier
meer overeind. Hiernaast is gevestigd de
dames-modezaak van de firma Wiener en
Co.; ook dit pand ligt reeds geheel tegen
den grond.
In het derde huis werd het lunchroombe-
drijf „Oosterhuis”, uitgeoefend; niets dan
wat kale stukken muur, die te waggelen
staan in den stormwind, zijn hier overge
bleven.
Het volgende pand, het tweede groote,
dat hiernaast stond, is dat van den Grand
Bazar Francais. De geheele voorraad van
dit uit twee verdiepingen bestaande circa 33
meter diepe gebouw is veranderd in een
chaos. Slechts wat emaille artikelen, die het
hevige vuur hebben getrotseerd, liggen daar
bij hoopen op elkaar. Vermeldenswaard is
hier dat de vrij smalle ingang van den bazar
aan weerszijden geflankeerd met planken,
geheel intact is gebleven. Overigens kan hier
slechts van een volkomen ruïne sprake zijn.
Het laatste gebouw aan deze zijde dat
door het allesverzengende vuur werd ver
woest is het befaamde Grand Hotel „Verse-
put” dat met zijn prachtigen, circa drie
eeuwen ouden gevel een waar sieraad was
onder Middelburgs gebouwen. Slechts het
er achter gelegen nieuw aangebouwde ge
deelte is met veel waterschade behouden ge
bleven. Puin, niets dan puin, een smeulende
massa die nu en dan nog opvlamt, ligt op
de plek waar luttele uren geleden dit ver
maarde huis stond.
Aan de overzijde een miserabele hoop
deels nog brandende houtdeelen met er tus
schen wankelende muren, die nog geregeld
worden nat gehouden door de zwermen
brandweerlieden, van heinde en verre toe
gesneld. Het eerste gebouw aan dezen kant,
het zesde in successie dus, is dat van de
firma De Jager, ijzerhandel etc., een pand,
1 dat wel 40 meter diepte heeft en 'grenst aan
de daarachter gelegen R.-K. school. Hier is
evenmin iets gespaard als bij de vijf voor
gaande, of het zouden de vaten teer moeten
zijn, die gelukkig voor de school dus
in de betonnen kelders aan de achterzijde
van het huis gelegen, zijn behouden. Verder
gaande staren ons de naakte balken, muren
en stangen aan van wat eens het confectie
magazijn was van de firma Wiener en Co.,
een filiaal van de aan de overzijde geves
tigde dameszaak. Dit is dus het zevende ge
bouw hetwelk een prooi der vlammen is ge
worden. Onzen weg vervolgend staan wij
voor de comestibleszaak van den heer Mein-
sma, welk huis, ofschoon van kleiner afme
tingen dan de beide voorgaande, ongetwij
feld een sierlijk uiterlijk heeft, wat ook
deerlijk geschonden is, ofschoon het nog
Verduistering.
De Utrechtsche Courant meldt
De heer L. F. H. A., voorheen bankier
Oudewater, die door de Utrechtsche
echtbank failliet werd verklaard, is als ver
lacht van verduistering op last van den
burgemeester, door de gem. politie naar de
justitie te Utrecht overgebracht.
De pogingen, die werden aangewend om
e komen tot een minnelijke schikking met
evenals het er naast gelegen pand van de
firma Simon de Wit, dat veel waterschade
en gebroken ruiten k-reég.
Om onze opsomming volledig te doen zijn
moeten wij even teruggaan. Vlak naast het
pand van Gebrs. Kaan bevindt zich het pand
van de Isaac Boasson bank. Niemand der
autoriteiten had gedacht dat juist dit pand
gespaard zou zijn gebleven. De geheele in
ventaris was reeds geborgen in de kelders,
waarin de kluizen onder water waren gezet,
toen plotseling de wind omsloeg en de vlam
men overjoeg naar de naast het pand van
den heer De Jager aan de overzijde van de
straat gelegen woning van den heer P.
Mulders, die een café exploiteert. Door nat
houden is dit café gespaard gebleven, maar
heeft zooveel waterschade bekomen, dat het
'totaal onbruikbaar is.
Te 4’/2 uur brak de brand uit, die, aan-
gewakkerd door den feilen Zuidwester, de
hoofdstad tot een vlammenzee maakte, zoo
groot, zoo enorm, dat alles wat meende te
kunnen helpen naar Middelburg vlood. De
brandweren uit Goes, Vlissingen en Koude-
kerke waren spoedig ter plaatse en ook de
Jantjes uit Vlissingen onder leiding van den
luitenant ter zee tweede klasse Baron Till
en ’n drietal bootslieden kwamen op vracht
auto’s met spuiten voorzien naar het terrein
van de ramp en boden hulp. Zij waren reeds
om 6‘4-Uur aanwezig. Toen gebeurde echter
t onverwachte. De wind draaide en joeg de
vlammen van den inmiddels in lichtelaaie
staanden Fransche Bazar en hotel „Verse-
putte” naar de meer in de richting van de
Markt gelegen panden van de heeren Oos
terhuis, Wiener en Kaan. In minder dan
geen tijd waren ook deze huizen één vlam
menzee. Burgemeester Dumon Tack, die na
tuurlijk aanwezig was, durfde toen het ver
loop van den brand niet af te wachten, maar
vroeg assistentie van de Haagsche, Rotter-
damsche, Bredasche en Bergen op Zoom-
sche brandweren. Intusschen voltrok zich ’t
ongedachte. De voorgevel van de fabriek
„Transvalia” kwam voorover te vallen. De
vonkenregen hierdoor ontstaan werd over
de ongeveer 10 meter breede straat en op
het pand van de firma De Jager geworpen,
dat onmiddellijk vlam vatte. Men deed wat
men kon, maar veel resultaat werd voorloo
pig niet bereikt.
Doch spoedig kwam er opluchting. De
spiksplinternieuwe» motorspuit van de ge
meente Bergen op Zoom, die nog niet ge
bruikt was, was reeds om kwart over achten
van haar standplaats vertrokken en arri
veerde om tien uur op de plek des onheils.
Zij betrok de standplaats bij de Houtkade.
Precies om tien uur richtte deze kranige
brandweer, onder leiding van commandant
Asselbergs en onder-commandanten Hor
sten en Peeters, de stralen der krachtig
werkende motorspuit op ’t geweldige vuur-
gevaarte van het Grand Hotel. Dit hebben
de mannen volgehouden tot Zondagmiddag
twaalf uur.
Begrijpelijkerwijze sloeg een geweldige
menschenmassa, die al vroeg op de been
was gekomen, het schouwspel gade. Politie,
rijksveldwacht en marechaussee, geholpen
door padvinders, hadden voor een behoor
lijke afzetting gezorgd, hetgeen, waar de
oppervlakte, welke door den brand was aan
getast ongeveer 5000 vierkante meter be
droeg, nog geen gemakkelijke taak was.
Naar ons de commissaris van politie, de
heer Brons, mededeelde, kwam er op een
gegeven oogenblik een leelijke kink in den
kabel, toen voor een kwartiertje door kort
sluiting de geheele stad in het donker werd
gezet.
Om halfdrie arriveerde de brandweer uit
Rotterdam, een volledig bemande motor
spuit van 6'/2 ton onder leiding van hoofd
man Keeman, geassisteerd door de hoofd
lieden A. Kruis, Van Glinsteren en J. Pel-
denkoft, alsmede ir Kohier. Nauwelijks
aangekomen sloegen deze brandweerlieden'^6 crediteuren, die betrokken zijn bij het
aan de Houtkade 800 meter slang aan en i bankroet van het bankiershuis L. A. en Co.
legden deze uit naar het meest bedreigde i te Oudewater, hebben, naar men weet,
punt, nl. de achterzijde van de R.-K. school, schipbreuk geleden,
waaraan het pand van de firma De Jager i
grenst. Korten tijd later was het gevaar op I njef
(-11_1_1 „„1- 1
t verdienstelijk werk van de Koudekerksche i
brandweer. Een tweede slang brachten de
Rotterdammers aan de achterzijde van den j
Franschen Bazar, waar
vaar geweken was.
Rijkspostspaarbank.
Opgave betreffende ’t postkantoor Sneek
over de maand November 1929.
Aan bovengenoemd kantoor werd in den
loop der maand op spaarbankboekjes
en terugbetaald - 19.495.26
Derhalve meer ingelegd dan
terugbetaald f 11.027.34
Het aantal nieuw uitgegeven spaarbank
boekjes bedroeg 34.
Door tusschenkomst dezer kantoren werd
ter Directie op staatsschuldboekjes inge
schreven nominaal f800.
OUDESCHOOT, 9 Dec. Omtrent de in
braak in de coöperatieve zuivelfabriek al
hier, in den nacht van Vrijdag op Zaterdag,
waarbij de brandkast uit het kantoor naar
het laboratorium gedragen werd en des
morgens aldaar op haar kop staande gevon
den werd, kunnen wij nog het volgende me-
dedeelen.
Zeer waarschijnlijk zijn de dieven door
een raam, dat opgeschoven kon worden, bin
nen gekomen. Sporen aan dat raam zijn
echter niet duidelijk te zien. Van de brand
kasten, het raam en deurposten zijn in ver
band met vingerafdrukken direct door de
politie foto’s genomen. Volgens het oordeel
der politie wijst alles er op dat hier be-
roepsinbrekers aan het werk zijn geweest en
"dat zij bij hun pogingen om de brandkast
open te breken, gestoord zijn en de vlucht
hebben genomen. Met het oog op de vroe
gere inbraken in zuivelfabrieken in Fries
land, die altijd plaats vonden in den nacht
van Vrijdag op Zaterdag (in verband met
de betaling van melkgeld des Zaterdags is
dan een groot bedrag aan contanten aan
wezig) kreeg de politie order in dien nacht
speciaal deze fabrieken in het oog te hou
den. Ook Vrijdagnacht hebben twee politie
agenten de fabriek te Oudeschoot nog be
zocht. Ook zij ontdekten, evenmin als de
directeur, eenig onraad. Tot nog toe is geen
spoor van de daders gevonden.
Ongelukken.
Mevr. Nijdam, die Vrijdagavond in de
Verlengde Schrans bij Leeuwarden bij haar
woning uit een auto stapte, is bij het over
steken van den weg door een passeerende
auto overreden. Zij is later overleden.
Radio op scholen.
De in commissie vereenigde leden van het
rijksschooltoezicht, aan wie de ambtsvoor
ganger van den minister advies heeft ge
vraagd over de toepassing van de radio bij
het onderwijs, hebben nog niet hun rapport
uitgebracht.
In afwachting van het advies der inspec-
tie-commissie moet de minister zich het uit
spreken van een oordeel over dat vraagstuk
nog voorbehouden.
Te Miami (Arizona) is gisteren een Ame-
rikaansch legervliegtuig gevallen en in brand
gevlogen. Het toestel is geheel vernield.
De twee inzittende luitenants zijn dood. Men
heeft gezien, dat een Mexicaan de wrak
stukken in brand heeft gestoken zoodat de
beide officieren waarschijnlijk verbrand zijn
zoo zij niet reeds door den schok waren
gedood.
Boven het vliegveld te Tampa in Florida
zijn twee bestuurders van een vliegtuig
gedood dat opsteeg om een ander vliegtuig,
dat een langdurige vlucht maakte, in de
lucht opnieuw van benzine te voorzien. Het
andere vliegtuig moest nu door gebrek aan
brandstof een noodlanding maken, waarbij
de beide inzittenden licht gewond werden.
Zondagavond is te Heemskerk aan den
In
wel te restaureeren zal zijn. De tweede ver- Kamer is er aan herinnerd, dat het vorige
dieping van dit huis is geheel uitgebrand, jaar de regeering een beslissing genomen
Gelukkig bleef het hierbij, want de eerste heeft ten aanzien van haar houding met be-
verdieping en winkel kregen wel veel water- I trekking tot de schrijfwijze onzer taal. De
Lz I.IEUWE SNEEKER COURANT is een abonnementsorgaan, verschijnt Dinsdags en -r.- -- -- - - -
Advei fentieblad en wordt gratis bezorgd bij allen die te Sneek geen abonné zijn op de Nieuwe Sneeker Courant en bovendien huis-aan-hui's verspreid
Dinsdags te Woudsend, Heeg, Nijezijl, Folsgare, Nijland, Oppenhuizen, Uitwellingerga, Oudega (W.), II ^rijdags te Hommerts, Jutrijp, Tirns, Ooënga, Oauw, Sijbrandaburen, Offingawier, Terzool, Abbega,
IJsb; -clitum, Wolsum, Haricb, Hemelum, Bakhuizen, Nijemirdum, Sondel, Sloten, Tjerkgaast, Spannenburg. ;Oosthem, Deersum, Scharnegoutum, Roodhuis, Oaastmeer, Balk, Stavoren, Rijs, Oudemirdum, Wyckel.
Confröle op de oplaag toegestp.an Alle advertentiën worden in beide bladen opgenomen. Regelprijs 9 ceift, abonnementen belangrijke korting.
ook spoedig het ge-1
r een tekort is van f 112,000.
ie
mr-Twrr irmnjnirmrnrwim—rmnmir-1 iTmrwnrwriTT
•- in het gelaat verdwijnen
spoedig door deze des avonds met
wat PUROt. in te wrijven en door zich
I des morgens te wasschen met warm
5 water en gewone zeep of beter nog met
I Purolzeep. 't Voldoet iedereen.
ingelegd v f 30.522.60
«IEUWE SNEEKER COURANT
De SNEEKER COURA'NT ïs een
Onweer.
zeer
