N.V NEDERLANDSCHE
HYPOTHEEKBANK
Dit No. bestaat uit 4 bladen
annex SNEEKER COURANT en WYMBRITSERADEEL
NIEUWSTIJDINGEN.
OOiciee! Orgaan lier OenieeiHe W.
«o. 34 Eers e
Blad Ullgave.
XnteniuK '4S •Imiviittri <930
46e J«Arra»g
GELDEN BESCHIKBAAR
1.
47a
PANDBRIEVEN a 98 7o
Ki ££&Dl\lbi JK
Cu
NIEUWE SHEEKER COURANT
per par f 2.50 (r. p
SNEEK
(waarmede gefusioneerd de N.V. EERSTE
alhier.
4
Het dansen.
gymnasium wordt geprezen.
Na nog een uitvoerig voorbeeld van het be
waarde geven.
Q--
—'ll r I 11'11miHIT»lII Uil InMUMIl naaw—»
personeel, ja zelfs de insolvente debiteuren is
nauwkeurig boek gehouden, een rijke, nog lang
niet voldoende benutte bron voor onze kennis
De heer R. Mulder, thans notaris al
hier, gedacht gisteren den dag, waarop hij
25 jaar geleden tot notaris^ te Heeg werd
benoemd. De heer Mulder, die 14 October
1863 te Zuidhorn geboren is, verwierf, na
aanvankelijk deurwaarder te Medemblik ge
weest te zijn, in 1891 het praedicaat candi-
daat notaris, waarna hij werkzaam was ten
kantore van notaris H. W. J. Sannes te
Hoorn. Op 23 Januari 1905 werd de heer
Mulder tot notaris te Heeg benoemd, waar
hij twintig jaar werkzaam was en niet alleen
als notaris doch in allerlei andere functies
op maatschappelijk en kerkelijk terrein zich
het vertrouwen en de achting van de be
woners verwierf en al spoedig een vooraan
staand man in deze omgeving werd. In 1925
zag men te Heeg den geachten dorpsgenoot
dan ook met groot leedwezen naar Sneek
mogen afwijken; zoodat ijking geen zin heeft.
Te meer niet omdat de afnemer alleen belang
heeft bij de warmtewaarde, die uit de meter
toch niet blijkt. Waar de gasfabriek een mono
polie heeft, is ook om oneerlijke concurrentie te
voorkomen geen ijking noodig; het komt er
alleen op aan dat alle afnemers gelijk behan
deld worden. Goede controle aan de fabriek moet
de afnemers een goed gas waarborgen.
Bij plaatjes vertelde spr. nog hoe de retorten
gevuld worden met een landinrichting, welke
de geproduceerde cokes er tegelijk uitstoot aan
de andere zijde. Tegen de retortwanden be
staande uit vuurvaste steen, chamotte of silica
zet zich grafiet af dat wordt afgebrand en de
grondstof voor de koolborstels in de electrici-
teitsindustrie levert.
Spr. stond nog stil bij het proces der rest-
looze vergassing en van de productie van giet-
cokes voor de hoogovens ih de geweldige re-
torten-complexen bij de mijnen, waarna hij de
gaskachel behandelde, die tegenwoordig zoo
goed gemaakt wordt, dat ze absoluut geen stank
in de kamer laat.
De voorz. de heer dr. Posthumus bracht den
spr. dank voor zijn bijzonder interessante voor
dracht.
Hypotheken
Pandbrieven
van de belangstelling van hen, die met het
feit dezer herdenking bekend waren.
Do-
een
Het
voor le hypotheek op bill(jke voor waarden
3
van
aan
Verschijnt
DINSDAGS eo VRIJDAGSAVONDS
OPGERICHT TE VEENDAM IN 1890
v. A. O.
Lezing van den beer H. Tjepketna Harlingen.
„Een uitstapje in de Wereldruimte”
Gepl. Maalsch. Kap en Reserves
f 8 800.000.—
f 77 000.000 -
f 73 500.000.—
jasmijnolie, oranjebloesemolie énz. danken we
zoo aan de teer.
De bij het zuiveringsproces gebruikte ijzer
aarde wordt onwerkzaam, doch als ze naar bui
ten gebracht wordt, weer geregenereerd. Zoo
wordt ze eenige keeren gebruikt, tot ze te veel
vrije zwavel bevat, zoodat ze dan op zwavel
en zwavelzuur wordt verwerkt. Is er echter veel
Berlijnsch blauw in dan wordt ze daarop ver
werkt en levert een kleurstof.
Den laatsten tijd kan men ook de zwavelkool
stof aan het gas onttrekken door het bij 400
C. over nikkel te laten gaan, waarbij de water
stof zich met zwavel verbindt tot zwavelwater
stof en de koolstof als élement té verwijderen is.
het vormen van een bond, waarvan de uit
voerige constitutie veroorlooft een parallel (p
trekken met den huidigen volkenbond.
In een twist der archaeologen betreffende een
gevonden tempel te Aegina, besliste de epigra-
phiek, dank zij de vondst van een wij-inscriptie,
die uitmaakte, dat de tempel was van Aphaia,
een niet-Grieksche godheid. Hier leerde de epi-
graphist den archaeoloog, terwijl de eerste op
zijn beurt bij de linguist in de leer gaat.
Klein Azië biedt een onmetelijk, nog slechts
voor een klein gedeelte ontgonnen terrein voor
de Grieksche epigraphiek. Een rijke oogst lever
den de opgegraven steden Priene, Magnesia,
Ephese, Milete en Pergamum, o. a. brieven van
Darius, Alexander de Groote, en de koningen der
Klein Aziatische rijken, maar ook de inscriptie
j van den schooljongen, die op den muur van
zijn klas met trots schreef: ,,10 voor rekenen”.
De moderne gymnasiarch herdenkt met gepaste
Tiberius en een Nero, vermeldde trots zijn antieke collega, die om de orde in zijn
vertrekken, waar hij een vacant notariaat
aanvaardde, terwijl de heer Mulder officieel
waarnemer van het kantoor te Heeg bleef.
Ook hier te Sneek, waar de heer Mulder
reeds lang geen onbekende was, verwierf de
jubilaris zich spoedig de achting en het
vertrouwen der burgerij.
Het jubileum werd op verlangen van den
heer Mulder slechts in den familiekring her
dacht. Eenige collega’s en autoriteiten kwa
men echter persoonlijk gelukwenschen en
Aankondigingen.
Zondag 26 Jan. 8 uur. Harmonie.
Arb. Muziekver. „Steun in den Strijd”. Mu
ziekuitvoering. Medewerking van de heer
Hoyer (ciarinet) en het Fryske ioanielpear
hatend en Martsje.
Maandag 27 Jan. Harmonie. Gezel
schap Nap de la Mar „Het Verraad” (uit
Merijntje Qijzens Jeugd
Woensdag 29 Jan, Amicitia 8 uur.
Rev. anti mil. prop, comité Friesland. De
heer A. L Constandse over De verschrik
kingen van den oorlog (met lichtbeelden)
Donderdag 30 Jan. Uitvoering Ad-
vendo.
Donderdag 30 Jan. I
DEN HAAG, 24 Jan. Wij vernemen
dal binnenkort de instelling van een com
missie is te verwachten tot voorlichting van
de regeering in hoeverre overheidsmaatre-
Sneeker Muziekcorps.
Dit corps gaf gisteren haar avond voor
donateurs enz. in Amicitia. Het was de
eerste keer dat het corps onder haar nieuwen
directeur den heet B. H. Vastennout een
zaaluitvoering gaf, en we hebben van zijn
leiding een uitstekende indruk meegenomen.
Er werd met élan en knap gespeeld,
nummers als P que Dame van Suppé, een
fantasie op la Travlata van Verdi, L’Estu-
dianta van Waldteufei enz deden het uit
stekend. De potpourri, Fryske Grienmank”
sloeg, als immer ook nu bij het publiek in.
Na de muziek een opvoering van de
eenacter „De Oom uit Amerika”. Er was
een talrijk publiek, waarvan een groot deel
van het gezellige bal profiteerde.
Na de pauze sprak spreker over de gaskwa
liteit en de distributie.
Door de invoering van de gloeikousjes behoeft
men bij de gasproductie minder rekening te
houden met de lichtsterkte van het gasmengsel,
omdat ook bij die kousjes slechts de warmte
waarde van het gas een rol speelt. Men ge
bruikt daarom op sommige fabrieken naast
steenkoolgas ook wel watergas dat ontstaat door
stoom over gloeiende cokes te leiden. Aan dit
blauwgas wordt dan wel oliegas toegevoegd om
op de warmtewaarde van 4800 cal .te komen.
Voor de controle der warmtewaarde wordt aan
de fabriek de caloriemeter gebruikt. Deze kwa
liteit schommelt hier niet meer dan 1 a 2 en
kan dus geen reden zijn over slecht gas te kla
gen. Deze klachten komen door te geringen
druk. Onze fabriek heeft nl. maar één regulateur
voor de geheele stad. Aan de fabriek wordt dus
de definitieve druk in de huizen geregeld en door
de lange buizenafstand wordt bij hooge druk
de weerstand groot, zoodat aan de einden der
stad, Parallelweg en Leeuwarderweg bv., de
druk veel lager wordt. Als op de uren van groot
ste afname de druk aan de regulateur 55 m.M.
is, kan die aan de Parallelweg 35 zijn. Op uren
van minder afname is overal de druk vrijwel
gelijk. In verband met dit drukverlies gelooft
spr. dat een regulateur voor iedere woning de
kosten waard zou zijn, het gas kan dan onder
hooger druk dan voor de huizen noodig is
de fabriek verlaten en deze druk door de regu
lateur aan iedere woning verlaagd tot de ge-
wenschte.
Nog stond spr. stil bij het ijken der nieters,
die z. i. overbodig is, omdat nieters 3 a 4
En den anderen dag ging het jongetje weg en
was genezen.”
i.i_ _i,i-1:1- —1:1-1
Natuurkundig Genootschap.
Woensdagavond sprak voor het Natuurkundig
Genootschap in de Harmonie de heer ir. Bel-
linga, dir. der gemeentebedrijven alhier over:
Gasfabricage en distributie.
De gasproductie heeft plaats uit een steen
koolsoort, die veel vluchtige bestanddeelen be
zit en minder koolstofrijk is. Deze kool bevat
25 a 30 van die vluchtige bestanddeelen, in
groote meerderheid brandbare gassen, die uit
gedreven worden door verwarming van de kool
in cylindrische kokers, welke in ovens inge
bouwd zijn; deze kokers, retorten, zijn lang 3.50
M. a 4 M. Om de retorten spelen vlammen en
in de retorten vindt dus geen geheele verbran
ding plaats, doch door verhitting tot 800 a 900
komen, de gassen vrij en zij stijgen door een
aansluitpijp naar boven, en worden geleid naar
de diverse zuiveringsapparaten.
Hier in Sneek wordt jaarlijks 8000 ton steen
kool verbruikt; in den winter moet 2000 ton
opgeslagen zijn. Voor een goede gasproductie
mengt men diverse kolensoorten; soms vormt
deze kool reeds gassen in de opslagloods door
oxydatie aan de lucht.
De ovens, waarin de retorten gebouwd zijn,
worden met cokes gestookt; in de generator
verbrandt de cokes eerst tot koolmonoxyde, dat
om de retorten tot kooldioxyde verbrandt; er
vindt dus volledige verbranding van deze cokes
plaats.
Het gas wordt door een exhauster uit de re
torten gezogen en door de reinigingstoestellen
naar de gashouder geperst. In een bak pret
water boven de oven, de main, wordt eerst teer
en ammoniak het laatste door oplossing
onttrokken. Het gas bevat nl. waterdamp, dat
hier gedeeltelijk neerslaat met de ammoniak. De
teer zakt onderin, het ammoniakwater bevindt
zich boven in de bak. Het gas gaat nu naar een
cylindrische koeler in de buitenlucht, waar door
koeling weer ammoniak en teer afgescheiden
wordt en nu gaat het naar de Condensors, waar
eveneens weer teer en ammoniak afscheiden. Nu
bereikt het gas de exhauster en wordt naar een
laatste afscheider geperst, die de teer verwij-
derd. De laatste ammoniak wordt uitgewas-
wschen in een ijzeren cylinder, waarin een as met
plankjes draait, die in den met water half ge
vulde hak nat worden gehouden, zoodat het
doorstroomende gas hier voortdurend met een
groote oppervlakte vocht in aanraking komt,
dat de ammoniak opneemt. Nu gaat het gas
naar de naftaline wasscher, de stof, die de lei
ding zoo vaak verstopt en die met anthraceen-
olie wel uitgewasschen wordt.
Aan grootere fabrieken ontrekt men nog de
cyaan met de cyaanwasscher. Hier in Sneek.
gaat het gas van de naftalinewasscher naar een
reeks zuiveringskiSten, waarin het door 16 lagen
ijzeraarde wordt gezogen om de zwavelwater
stof en ook het cyaan er uit te halen, waarna
het gas naar de gashouder, de klok, die gedeel
telijk onder water is gebracht, wordt gevoerd.
Wat de afvalproducten betreft, het volgende:
Het ammoniakwater gaat naar de Centrale
Ammoniakfabriek in Weesp, waar het verwerkt
wordt op zwavelzure ammoniak voor kunstmest.
Enorm veel producten levert de teer bij dis
tillatie, o. a. benzol voor verbrandingsmotoren,
carbolzuur, naftaline en teerolie. De benzol
vormt weer een grondstof voor kleur- en ge
neeskundige stoffen en reukwerken; de saccha
rine. de amandelolie (reukmiddel in poetspo-
made), aniline, asperine, maar ook picrinezuur,
"P het gebied der accentleer, interpunctie en Fran^aise „une dividende epigraphique” uit het
vormenleer, die haar speciaal voor jonge Neder-in Griekschen bodem belegd kapitaal. In Delos
landsche philologen een belangrijke vormende werden ruim 3000 inscripties gevonden, waar-
waarde geven. i onder de magistrale boekhouding van de be-
Voor de kennis der dialecten is het belang heerders van den tempel; van ’t verpachte land,
der Grieksche inscripties groot; als levende ge- de verhuurde huizen, de uitgeleende kapitalen,
Gevonden Voorwerpen.
Aanwezig en te bevragen bij de navol
gende ingezetenen, onderstaanae voorwer
pen, als gevonden aangegeven op 23 en 24
Januari 1930: kinderhandtaschje, D. Deden,
le Woudstraat 8; jongensjas, Tj. Hoekstra,
N. Veemarkt 1; beursje met inhoud, H. v. d.
Meulen, Monnikstraat 3; vulpen, J. van Gor-
kum, le Steenklipstraat 10; paar blauwe
sokken, J. Hoogland, Bolswarderweg 3;
paar kinderhandschoenen, H. Bijlsma, Verl.
Westersingel 27; twee boeken, M. Bosnia,
Tichelwerk; rijwielbelastingmerk in étui, S.
Postfna, le Zomerrakbuurt 18; damestasch
niet inhoud, K. Schurer, Marktstraat.
Bioscoopnieuws.
De bioscoop bij de Waag heeft
een superfilm met Watt e« ya Watt
.Kracht en Schoonheid”. Was de laatste
hier vertoonde film van dit tweetal een
succes, deze moet de vorige nog overtref
fen, het is de eenige film uit de serie,
welke Tuschinsky het Amsterdamsche pu
bliek aanbood, wat veel zegt omtrent het
gehalte.
De beide komieken zijn dan ook op hun
best. De heer Joh. Miedema geeft de
explicatie Zaterdagmiddag matinée.
De Amicitia bioscoop heeft
lores Costello en Conrad Nagel in
sensaiioneele schlager„Onderwereld”,
drama speelt in New Yorks achterbuurten
en nachtleven. De danseres Rose Shannon
hoopt dat Chuck White haar zal trouwen,
doch deze speelt slechts met haar. Chuck
behoort tot een misdadigersbende, die bij
een overval op een bank de buit in de
steek moet laten. Chuck meent te weten
dat Rosa weet waar de buit is, maar bij
zijn pogingen haar het geheim te ontlokken,
wordt bij écht verliefd op haar en nu ver
denken zijn kameraden hem van verraad
en hij wordt gekneveld. Men tracht dan Rosa
door harde maatregelen het geheim te ont
futselen, maar het is Chuck, die haar be
vrijdt en met haar een betere toekomst
tegemoet gaat. Het spel van de hoofdper
sonen, zoowel als de regie van Curtiz, is
schitterend. Een sensatie-drama van groote
spanning.
Deze film draait 7 dagen en met haar
gaat „De Doodenzwaai”, een brandweer-
film met stoutmoedige toeren.
Grieksche epigraphiek.
Zaterdagmiddag ving dr. J. J. E. Hondius,
rector alhier, zijn taak als privaat-docent in de
Grieksche epigraphiek (ontcijfering van inscrip
ties op monumenten enz.) aan de Groningsche
Universiteit aan met een openbare les, welke
tot titel had: Saxa loquuntur (de steenen spre
ken), inleiding tot de Grieksche epigraphiek.
Spr. schetste het werk van den onderzoeker,
die daar in het Zuiden de moeizame taak tracht
te volbrengen een inscriptie op een gevonden
antieke steen te ontcijferen.
Nauwkeurig moeten naam, aard en ligging
van de vindplaats genoteerd worden, daarna een
schets van de steen met beschrijving van ver-1 hier onverbrekelijk samen;
siering gemaakt worden en
mogelijk nauwkeurig van
schreven,
voor alles een afdruk in papier gemaakt.
opgravingen te Delphi: 6000 gevonden inscrip
ties illustreerèn thans de geschiedenis van 10
eeuwen religieus en politiek leven daar. De mu
ren der schathuizen waren bedekt met inscrip
ties. Tot de belangrijkste der uiteraard weinige
litteraire documenten, die ons de inscripties heb
ben geschonken, behooren een aantal Delphische
paeans, de plechtige feestzangen, Waarmee de
jaarlijksche processie uit Athene opging tot
den tempel. De muzikale instrumentatie dezer
paeans levert een der belangrijkste gegevens
voor onze kennis der Grieksche muziek in de
oudheid. Naast de schathuizen vormen de ex-
votos een rijke bron voor studie; geen belang
rijk feit in Griekenlands historie of in Delphi
vond het weerklank; de herbouw van den tem
pel in de 4e eeuw, na een geweldige brand, is
tot in de kleinste finesse uit de inscripties be
kend: bestek, aanbesteding, bouwkosten en ook
de rekening en verantwoording der ingekomen
gelden uit geheel Griekenland.
Een belangrijke paragraaf in het hoofdstuk der
Grieksche handelsgeschiedenis, waarboven zee
roof staat geschreven, leverde de laatste jaren
weer Delphi door de vondst, op het voetstuk van
een monument, van een Grieksche kopie van een
groote Romeinsche wet tegen de zeeroovers.
Speciaal die staten, die voor hun korenvoorzie-
ning op het buitenland zijn aangewezen, hebben
bij een veilige zee belang, zoo ook dus Rome,
waar echter de senatoren grootgrondbezitters de
piraterij niet gaarne verdwijnen zagen; beteuge
ling van dit kwaad is dus een eisch van Rome’s
democraten, en daar de wet een aantal bepalin
gen bevat, die een dateering in den tijd van
Gnaeus Pompeius, den „Weldoener, den Redder”
in den weg staan gaan we door deze inscriptie
een uit de geschiedenis onbekend democratisch
offensief na het jaar 100 vermoeden, een laatste
stuiptrekking van den machteloos geworden
Marius.
Nadat spr. uit Grieksche inscripties de eigen
stem van Rome’s keizers had laten beluisteren,
van bv. een
Verkoop bouwterrein.
i Burgemeester en Wethouders van Sneek
verkochten de volgende bouwterreinen:
i aan den heer D. Zuiderbaan, koopman
alhier, 24O'/2 M.s aan den Leeuwarderweg
.voor den bouw van een heerenhuis;
I aan den heer H. Kwant, industriëel alhier,
24O'/2 M.2 aan den Leeuwarderweg voor
den bouw van een heerenhuis;
j aan den heer H. de Vries, veehouder, zathe
- - - „Langstek” onder Roordahuizum 200 M2
schriftelijke gelukwenschen deden blijken I aa„ de Regenb0()gstraat v00r den ’boilw van
een heerenhuis.
tuigen staan hier de oude steenen, waaraan wij de rijke wij gaven aan Apollo, de uitgaven voor
onze kennis van Arcadisch, Cyprisch, Locrisch,
Phocisch, Thessalisch enz. danken. Doch ook
voor de studie der uit litteraire teksten bekende
dialecten leggen de inscripties den eenig moge- van Griekenlands economische historie is hierin
lijken grondslag, omdat zij monumenten uit de bijeen vergaard. In 1892 begonnen de Fransche
Deze man was in zijn vroegere
plaats wapenhandelaar en heeft een collectie
wapens en munitie daarvan overgehouden
welke hier niet bij de politie waren aange
geven.
Daarom werd de voorraad bij hem in
beslag genomen en naar het politiebureau
gebrachtde collectie omvat naast zeer ver
ouderde en vrijwel onbruikbare, ook zeer
góede wapens.
Vast staat wel dat de bezitter er geen
kwade bedoelingen mee had, doch de mo
gelijkheid bestond dat personen bij hem
een wapen zouden koopen met minder
goede plannen zoodat het ongetwijfeld ge
lukkig is dat de voorraad thans in handen
der politie is.
Geslaagd voor het diploma Duitsche
NED. HYP. BRIEFdANK TE ’s GRAVENHAGE) Handelscorrespondentie de heer A. Visser
Birectie: Mr. M. J. Bos, Mr. J Wilkens
en J Roosenburg.
De waterdamp in het gas is lastig, vooral in
den winter. Men legt daarom de buizen in een
helling eh kan het water wegpompen uit de
condenspotten. Maar er gaat ook naftaline met
de waterdamp mee in de leiding en dat wordt
van gasvormig niet vloeibaar doch direct vast,
het sublimeert en kan dan niet uit de buizen
verwijderd worden. Door droging van het gas
aan de fabriek tracht men te voorkomen, dat
naftaline meegaat.
Het vocht oxydeert bovendien de binnenwan
den van de buizen, waardoor roest ontstaat, dat
tot verstopping kan leiden, zoodat droging van
groot belang is. Eerst komen, als men een droog
systeem invoert, dan veel klachten, Omdat nu
de verzamelde roest niet meer vochtig wordt
gehouden, doch als stof op hoopjes valt, die dan
de buizen verstoppen, doch door reiniging wordt
dat euvel verholpen.
De droging geschiedt door glycerine of
chloorcalcium, stoffen die hygroscopisch zijn,
dus water aantrekken. Als bij 15 C. 10 a 12
gr. water per M.3 gas meegevoerd wordt, neemt,
als men het gas door chloorcalcium laat loopen,
dit dat water op. Het zal dan geen water meer
afzetten in de buizen. Nu zit ook de naftaline
droog in de buizen en zal in de huizen met het
gas vei branden, of te voren naar stofvangers
worden afgevoerd.
De droge gassen komen in de gashouder en
zijn daar afgesloten van het water door een
olielaag.
De gevonden wapenvoorraad.
De persoon, bij wie de wapenvoorraad
gevonden is, waarvan elders in dit no. ge
wag wordt gemaakt, is een 68 jarig man,
die aanvankelijk in de Friesche gemeente
Haskeriand woonde en vandaar naar Ijlst
trok, kort geleden vestigde hij zich alhier.
I Deze man was in zijn vroegere woon-
oudheid zelve zijn, die ons een inzicht geven
in de levende, groeiende taal van die dagen met
een eindelooze vaneteit en schakeering van uit
drukkingsmiddelen.
Spr. stond daarna stil bij de recensie en inter
pretatie van gemutileerde teksten, waarvan de
oplossing niet uitsluitend vrucht van divinatie
of spel van vernuft is, doch aan bepaalde noi-
men gebonden. -Voor een officieel stuk bv. is
noodig kennis der kanselarijtaal, en, ook bij pri-
vaat-oorkonden, kennis van zooveel mogelijk
soortgelijke teksten, voorts een uitgebreide ken
nis van de Grieksche taal en alle uitingen van
het Grieksche leven. Philologie en historie gaan
een Grieksche in
de tekst zooveel scriptie moet èn als taal- èn als historisch monu-
het origineel afge- ment kunnen worden geïnterpreteerd en ge-
de vorm der letters nageteekend en waardeerd door hem die epigraphicus wil wor-
-tj-.i. {den. Niet alleen hij die tot daadwerkelijk onder-
Thuis kan dan het werk van recensie en in- zoek op Griekschen bodem wordt geroepen kan
teipretatie volgen. De transcriptie in majuskel'zich op de epigraphie toeleggen; een geweldig
levert bij een goed en duidelijk overgeleverden steeds aangroeiend inscriptie-materiaal ligt ter
tekst geen bijzondere moeilijkheden op; slechts bestudeering en interpreteering reeds gereed,
wanneer de tekst is geschreven in een der oude j dat ook van den Nederlandschen philoloog de
Grieksche alfabetten is daartoe speciale kennis aandacht vraagt.
vereischt. De bestudeering dezer lokale alfabet- Spr. wijst in de eerste plaats op de in Olym-
ten vormt een der aantrekkelijkste onderdeden 1 pia gevonden inscripties, waar in 1875 het jonge
der Grieksch epigraphiek, en tevens een onmis- Duitsche keizerrijk het tijdperk van systemati-
baar onderdeel. Immers vaak zal een inscriptie sche opgravingen van den Griekschen bodem op
slechts op grond van het schriftkarakter geda^ gelukkige wijze inleidde; in het dal van de:i
teerd kunnen worden. Apheios waren een 1000-tal inscripties de buit
De transcriptie in minuskel stelt hooger eischen der epigraphie. In Delphi en Delos trok de Ecole
op 1
hij een brief van Claudius aan de Delphiërs,
waarin over de uit de Handelingen der Aposte- I Klein Azië levert ons ook de oud-christelijke
len welbekende stadhouder Gallio gesproken 1 teksten. Aan de wegen die eens Paulus ging,
wordt en welke daarmede de theologen een der hebben Engelschen en Amerikanen een schat
belangrijkste gegevens voor de dateering der i van gegevens over het oudste Christendom ge-
reizen van Paulus verstrekt. j vonden. De belangrijkste bron zijn hier de graf-
Dan voert spr. zijn hoorders naar het heilig- inscripties, die eerst nog een krachtig getuige-
dom van Asklepios bij Epidauros, waar kreupe- nis van stervend heidendom leveren, gaandeweg
len en blinden, in den oorlog gewonden, kaal- echter plaats maken voor het Christelijk element,
hoofdigen en lijders aan migraine het wonder tot in de 4e eeuw overal kruis, visch en wijn
der genezing bij den god zelve zoeken. Ziehier stok de symbolen zijn. Een interessante taak
een voorbeeld eener inscriptie daarop betrekking voor den theoloog deze verbreiding van het
hebbende: kruis uit de epigraphische monumenten te be-
„Euphanes, een jongetje uit Epidauros. Had studeeren.
last van niersteen. Legde zich in het heiligdom
te slapen. En droomde, dat de god bij hem lang der epigraphiek voor philoloog, jurist, gods-
kwam te staan, en zei: wat geef je me, als ik dienst-historicus en historicus uit Cyrene te heb-
je beter zal maken? 10 bikkels, zei hij. En de ben aangehaald, wees spr. er op dat de epigra-
god begon te lachen en zeide: dat is goed, hoor, phiek aan enge grenzen is gebonden. De in
scripties, hoe belangrijk vaak ook, ontleenen
nimmer hun belang aan zichzelve, doch zijn be-
Dan vermeldt een inscriptie ’n hoogst belang- langrijk omdat zij de geschiedenis betreffen
rijk besluit van een aantal Grieksche staten tot een volk ,dat eenmaal de geestelijke vrijheid
de menschheid schonk, en monumenten zijn van
een taal die wij liefhebben, omdat Homerus en
Plato in haar beeldden en dachten, documents
humains ten slotte, die ons slechts daarom be
roeren, omdat de grooten van dit volk tot ons
hart hebben gesproken.
De bron van levende vreugde welke de epi
graphiek kan bieden, te mogen deelen met an
deren hebben de Groninger professoren der Lit-
terairische faculteit spr. thans mogelijk gemaakt,
waarvoor hij hun dankt, terwijl spr. de studenten
een gids wil zijn op het pad der epigraphiek,
dat hun een kennis op breeder basis kan bou
wen; want slechts de philoloog die met gedegen
ep breede kennis en liefde onze gymnasia be
treedt, kan de klassieke opvoeding in Nederland
helpen behouden.
Met een pleitwoord voor de oprichting van
een Hollandsch instituut te Athene eindigde spr.
zijn rede.
Abonnement
post I 3.60
Advertentiën 9 cl. p. regel ing
zonden mededeelingen hooger,
Abonnement belangrijke korltng
Advertentlèn worden tevens gratis ge
olMtof in de SNEEKER COURANT
Telefoon Na 150
1
den. Niet alleen hij die tot daadwerkelijk onder-
