der gemeente Sneek
Officieel orgaan
BERVOiTS
~',af 45."
[Snta^iedemij
1 naar maat
ulfeoi f
Bit No. bestaal uit 3 bladen
■DBNNHNBB
46 e Jaargang
W neiishföttM Hel
Eerste blad
No. 65
Reclamed o! om.
NIEUWSTUDIN6EN
(olbept^tumej
naar maat
%qenja55en
na -221maat
De SNEEKER COURANT is een
Deersum,
Regelprfjs 9 cent, abonnementen belangrijke korting.
RAADSVERGADERING IJLST.
4
-KLEEDIMCI
Ijsbi.chtum, Wolsum, Harich, Hemelum, Bakhuizen, Nijemirdum, Sondel, Sloten, Tjerkgaast, Spannenburg,
roppingawier, Warns, Pauwerd
Contróle op de oplaag toegestaan.
Gevonden Voorwerpen.
Aanwez’g aan het bureau van politie,
Nieuwe veemarkt, en aldaar te bevragen op
alle werkdagen tusschen 11J4 en 12/2 uur,
de navolgende voorwerpen als gevonden
gedeponeerd op 12/13 Mei 1930: heeren-
rijwiel.
Aanwezig en te bevragen bij de navolgende
ingezetenen, onderstaande voorwerpen, als ge
vonden aangegeven op 12/13 Mei 1930:
manchet met knoop, v. d. Meulen, Klein-
zand; rijwielbelastingmerk, F. Nomden, O.
Koemarkt 10; zakmesje, M. Wiersma, 4e
Frittemahovenstraat; tortelduif, M. Atema,
Alb. Agnesstraat 5; broche (doekspeld), S.
Wilbers, Oude Koemarkt 15; geldstuk, Post
kantoor; polshorloge met riem, J. de Vries,
Nieuwbuurt 3; damestaschje, A. Dekker,
Priorstraat 1; gedeelte 3-deelig bedstel, H.
de Vries, IJsbrechtum.
AFDEELIHG
De NIEUWE SNEEKER COURANT is een abonnementsorgaan, verschijnt Dinsdags en Vrijdags. Abonnementsprijs in de stad f 2.50, naar buiten fr. per post f 3.60,
Advertentieblad en wordt gratis bezorgd bij allen die te Sneek geen abonné zijn op de Nieuwe Sneeker Courant en bovendien huis-aan-buis verspreid/
Dinsdags te Woudsend, Heeg, Nijezijl, Folsgare, Nijland, Oppenhuizen, Uitwellingerga, Oudega (W.),
-zse
Een overval op de hei.
Sedert 2 Mei werd zekere M. A. te
Schayk vermist. Naar „het Huisgezin” uit
cbayk verneemt is A. wederom aldaar te
ruggekeerd.
Volgens eigen verklaringen is M. A.,
derdeel wordt gegeven, doch waarin tevens‘toen hij zich per fiets van Mill naar Schayk
.„i 1 begaf in de hei onder Reek ongeveer ter
plaatse van de Landvoort door twee per
sonen aangevallen.
A. wilde zich nog verdedigen en herin
nert zich ook één van de aanranders een
schram te hebben toegebracht. Wat toen
gebeurd is weet hij niet. Ook niet boe lang
Huldiging van Frlescbe
helden ter zee.
Te Oostmahorn heeft Zaterdag de aange-
kondigde huldiging plaats gehad van de
br manning van de motorboot „Insulinde”,
welke in den nacht van 23 op 24 Novem
ber 1928 op telefonisch verzoek van de
reddingscommissie te Borkum zich oij vlie
genden storm derwaarts heeft begeven om
vijf Duitsche loodsen van het aldaar ge
strande en in nood verkeer ende stoomschip
„Hagfort” te redden.
De Duitsche consul te Amsterdam, de
heer Von bülow, vergezeld van den kanselier
vin het consulaat, was voor deze gelegen
heid naar Oostmahorn gekomen, ten einde
persoonlijk de huldeblijken uit te reiken.
In gevoelvolle woorden schetste hij wat
tijdens deze redding, die onder uiterst
moeilijke omstandigheden heeft plaats ge
had, door de bemanning van de „Insulinde”
is gepresteerd en sprak zijn dank en waar
deer mg uit voor deze heldhaftige daad.
Aan den schipper Toxopeus reikte hij een
gouden horloge uit, aan den eersten stuur
man J. v. d. Meulen en den motordrijver
Reinigert ieder een fraaien prismakijker en
aan de drie matrozen, K. en A. Steegstra
en J. Toxopeus ieder een zilveren horloge.
De heer De Booy, secretaris van d
Noord- en Zuid-Hollandsche Reddingsmaat
schappij, dankte namens de bemanning.
Na afloop vertrokken de beide heeren
per motorreddingboot „Hilda” naar Schier
monnikoog en Ameland, ten einde een be
zoek te brengen aan de graven van de al
daar tijdens den oorlog overleden Duitsche
zeelieden.
hij in bewusteloozen toestand verkeerd
heeft. Toen hij wederom tot zich zelf kwam
voelde hij hevige pijn in het hoofd en
kwam tot de ontdekking dat zijn fiets, jas
en portemonnaie verdwenen waren. Hij kon
zich niet herinneren, hoe lang hij aldus
gelegen had. In diep treurigen toestand heeft
het slachtoffer zich naar zijn schoonouders
voortgesieept, waar hij Woensdagavond om
circa half 9 uur aankwam. A. moet zes
dagen bewusteloos zijn geweest.
De man weet nog precies de plaats aan
te wijzen, waar de overval is geschied, en
ook de plaats waar hij tot bewustzijn is
gekomen, zoodat de schurken, toen zij
dachten, dat A. wel zou sterven, hun slacht
offer hebben weggesleept.
A. meent ook goed gezien te hebben,
dat de bandieten beiden een hoed droegen
De blijdschap van zijn jonge vrouw over
dit wederzien laat zich denken.
De vaarweg GroningenWinschoten.
Gedeputeerde Staten van Groningen stel
len voor den vaarweg GroningenWinscho
ten, die op verscheidene plaatsen zeer slecht
te bevaren is, te verbeteren. Gedeputeerden
hebben de Staten een uitvoerig plan voor
gelegd, waarvan de kosten worden geraamd
op f 6.700.000.
VERGADERING van den RAAD der gemeen
te IJLST op VRIJDAG 9 MEI 1930, ’s avonds
6% uur.
Voorzitter: de heer H. P. Fledderus, burge
meester.
Secretaris de heer Reitsma.
Aanwezig alle (7) leden.
Na opening op de gebruikelijke wijze is aan
de orde:
Punt 1. Notulen, Ingekomen stukken enz.
De notulen worden gelezen en onveranderd
vastgesteld.
Medegedeeld wordt dat het telefoonkantoor
langer opengesteld wordt. De kosten zijn onge
veer f22.50.
De oude brandspuit wordt verkocht.
Ingekomen zijn:
Proces-verbaal van kasverificatie bij den ge-
meente-ontvanger en bij den secretariS-boek-
houder van het B. A.
Voor kennisgeving aangenomen.
Af- en overschrijving armvoogdijbegrooting.
Goedgekeurd.
Balans en Verlies- en Winstrekening per 12
April van de Woningstichting.
Het verlies bedraagt f 855.77, waarvan het rijk
vergoedt.
Idem van de woningstichting Patrimonium.
Verlies f949.12, waarvan het rijk eveneens
betaalt.
Resolutie van Ged. St. betreffende goedkeuring
van een raadsbesluit.
Op een wenk van Ged. St. wordt besloten de
welstandsbepahng der bouwverordening ook op
gedeeltelijk te vernieuwen gebouwen van toe
passing te verklaren.
De heer N a u t a beveelt nog eens een soe
pele toepassing aan.
De V o o rz.: De omstandigheden zullen altijd
in aanmerking genomen worden.
Schrijven van den Pensioenraad, waarin me
degedeeld wordt dat de pensioengrondslag van
den keuringsveearts dient vastgesteld op f750.
Aldus besloten.
Rekening en verantwoording Gezondheids
commissie.
Het aandeel dezer gemeente bedraagt f 19.32.
Verzoek J. Nooitgedacht om de brug in de
Kerksloot niet door een aarden dam te vervan
gen zooals het rijk van plan is.
B. en W. stellen voor zich tot den minister te
richten met het verzoek deze vervanging niet te
doen plaats hebben.
Aldus besloten.
Adres diverse sportvereenigingen houdende
verzoek de tarieven voor het sportterrein vast
te stellen als oorspronkelijk B. en W. voorstel
den.
Voorgesteld wordt dit verzoek voor kennis
geving aan te nemen, nu de verordening nog
maar zoo kort werkt en de tarieven maar weinig
hooger zijn dan B. en W. voorstelden.
De Voorz. zegt bij de opening van het
sportterrein gehoord te hebben dat de Kaafsver.
bijzondere moeilijkheden schijnt te ondervinden.
De heer Van der Goot onderschrijft dit
Het ledental is van 50 tot 39 gedaald en zal nog
dalen als deze tarieven blijven gelden. Spr.
hoopt dat als dit inderdaad het geval is, straks
deze tarieven zullen worden verlaagd. Spr. zal
i j Ce k.iatsvcr. trachten gedaan te krijgen, dat
zij toch het terrein zooveel mogelijk steunt
De heer Nauta: De heer Van der Goot is
blijkbaar van meening veranderd; hij wilde het
UltyavaK1EZEBRINX Ce
tarief juist verhoogen.
De heer Van der Goot: De heer Nauta
stelde destijds voor de kleine ver. van 10 op 25
te brengen. Spr. was hiertegen, doch dat voor
stel werd aangenomen. De heer Nauta wilde de
concoursen van 50 op 25 brengen en toen wilde
spr. dit laatste op f 50 houden, nu de kleine zoo
behandeld waren.
Na repliek van den heer Nauta werd beslo
ten deze zaak later te behandelen.
Klacht van J. Couperus over de bediening van
de Draaibrug, die bij onderzoek door B. en W.
geen aanleiding tot ingrijpen gaf.
De V oo r z. zegt dat de klacht het lang open
blijven betreft. Maar er moeten vooral bij har
de wind wel eens veel schepen door.
De heer Van der Goot: Er is wel eens
moeilijkheid dat iemand de trein mist omdat de
brug lang open is, maar zooals de Voorz. zeide:
het is vaak moeilijk voor den man te sluiten bij
harden wind.
De heer F ij 1 s t r a: Is het aantal schepen dat
tegelijk doorgelaten mag niet beperkt?
De Voor z.: Neen.
De heer Nauta verzoekt B. en W. met den
brugwachter er over te spreken.
De Voorz.: Is geschied.
Dankbetuiging Krite Ijlst Kr. Frysk Selskip
voor wat de gemeente deed voor het Friesche
onderwijs.
Diverse verslagen.
Resolutie Ged. St. inzake de financiëele ver
houding tusschen rijk en gemeente.
De Voorz. brengt den secretaris dank voor
zijn vele werkzaamheden in dezen.
Punt 11. Voorstel van B. en W. tot wijzi
ging van het raadsbesluit tot vaststelling
van de rooilijn aan den Stationsweg voor
de woningen op de perceelen van R. B. Nau
ta en wijlen M. Groenveld.
De heer Van der Goot zegt dat nu Ged.
St. zich niet geheel kunnen vereenigen met het
raadsbesluit van 7 Maart,, ofschoon hij niet
overtuigd is van de verbetering, het om des tijds
wille het beste is het voorstel van Ged. St.
aan te nemen.
Z. h. s. aangenomen, wat eveneens geschiedde
met de verordening houdende algemeene regelen
ter bescherming van de belangen van derden,
in verband met rooilijnen, bouwverboden en uit
breidingsplannen.
Punt III. Aanbod van de N. V. Fabriek van
werktuigen voor de zuivelindustrie v.h. D.
Woudstra en Zn. tot overname van grond
aan den Stationsweg en aan de straat langs
het Wijddraai voor straatverbreeding met
rapport van de commissie ingesteld met het
doel de eigenaars van de aan laatstgenoem
de straat gelegen bleekjes enz. naar ajstand
van een strook voor straatverbreeding te
polsen.
De heer Van derGoot merkt op dat zoo
lang dit aanbod niet wordt aangenomen, de zaak
op slot zit. Hij stelt voor het schrijven voor ken
nisgeving aan te nemen.
Aldus besloten.
Punt IV. Vaststelling vermenigvuldigings-
cijfer voor de plaatselijke inkomstenbelasting
dienstjaar 1930-1931.
Wordt vastgesteld naar een te heffen bedrag
van f24.000 met het vermenigvuldigingscijfer
van 1.8.
Punt V. Wijziging gemeentebegrooting
dienstjaar 1929.
Als voorgesteld besloten.
Punt VI. Voorstel van B. en W. tot invoe
ring van het geneeskundig schooltoezicht.
De heer F ij 1 s t r a vraagt of dit volgens de
wet verplichtend is gesteld.
De Voorz. zegt dat daar de gemeente in
dertijd een instructie voor den gemeente-genees-
heer heeft vastgesteld, zij in dezen niet vrij is.
De heer Nauta wil een nadere omschrijving
waarom het toezicht wordt ingesteld.
De heer Woudstra meent dat dit goed om
schreven is.
De heer De Vries zegt wat betreft besmet
ting enz. eigenlijk inplaats van om de 4 maanden
wel iedere week dit toezicht zou moeten ge
schieden.
De heer Nauta wil meer de richting weten
waarin dit toezicht zich zal bewegen en stelt een
amendement op de instructie van den geneesheer
voor; dit wordt verworpen met 3 voor, 3 tegen,
1 blanco. De geheele instructie in stemming ge
bracht wordt hierna aangenomen. Tegen stem
den de heeren Looijenga en Nauta.
Punt Vil. Voorstel van B. en W. tot rege
ling van de gevolgen van de wijziging in de
fihancieele verhouding tusschen rijk en ge
meente.
Op voorstel van den heer Nauta wordt dit
punt aangehouden.
Bij de Rondvraag meent de heer De Vries
dat de Draaibrug verbetering behoeft.
De Voorz. zegt een onderzoek toe.
De heer F ij 1 s t r a wijst op de heg aan den
Stationsweg en zou deze willen verbeteren.
Idem.
Hierna sluiting.
Gymnasium.
Vrijdagavond vond op het Gymnasium on
der leiding van den rector een bespreking
plaats tusschen leeraren en schoolhoofden
betreffende het toelatingsexamen.
In zijn openingswoord betreurde de rector
het, dat van de 12 uitgenoodigde hoofden
slechts een 5-tal ter vergadering aanwezig
was; hij hoopte, dat niettemin voor de can-
didaten vruchtdragende besprekingen zou
den worden gevoerd. De groote kloof tus
schen L. O. en M. O. eischt dringend con
tact tusschen vertegenwoordigers van bei-
j de groepen. Een dergelijk contact kan het
best verkregen door middel eener plaat-
selijke aansluiting s-c om missie
die het vraagstuk in studie neemt en be
paalde normen in onderling overleg vast
stelt. Zeer te betreuren is, dat instelling
eener dergelijke commissie, zooals steeds
meer plaatsen die thans kennen, in Sneek,
blijkens de afwijzende beslissing van den
raad op een daartoe strekkend verzoek van
vertegenwoordigers van M.O., L.O. en be
langhebbende ouders, niet wordt gewild. Des
te meer is contact tusschen de hoofden der
betrokken inrichtingen gewenscht. Voor de
H.B.S. is dergelijk contact voorgeschreven,
doch ook van gymnasiale zijde is men gaar
ne tot contact bereid.
Het examen is ook voor het Gymnasium
wederom ingevoerd, toen bleek dat leerlin
gen zonder «enige voorbereiding, door het
L.O. als geschikt afgeleverd, het onderwijs
niet behoorlijk konden volgen.
Hoofdzaak blijven ook thans de verkla
ringen der hoofden; zij kunnen na het kind
vele jaren geobserveerd te hebben het best
beoordeelen of het de geschiktheid bezit om
het gymnasiaal onderwijs te volgen. Nood
zakelijk daarvoor is, naast een behoorlijke
algemeene intelligentie, een zekere studie
ust en een zekere aanleg voor talen; om
deze aanleg te beoordeelen is het onderwij
zen van althans de beginselen van het
Fransch zeer gewenscht. Met nadruk wordl
er daarnaast op gewezen, dat men geen
leerlingen naar het Gymnasium
zen de met uitsluitend de negatieve
kwaliteit van: niet te kunnen rekenen,
d.w.z. niet geschikt voor de H.B.S. Wanneer
in dat geval niet een uitgesproken aanleg
voor talen aanwezig is, leidt de plaatsing
op ’t gymnasium tot algeheele mislukking.
Goede rekenaars op de lagere school, blijken
meest in de lagere klassen van het Gymna-
stens gelijkwaardig met die
d e r H. B. S. Daar dit in de omgeving van
Sneek nog niet voldoende bekend schijnt,
worde er hier nogmaals de aandacht op ge
vestigd.
Naast geschiktheid voor studie vor
dert het Gymnasium een zekere kennis.
Om deze te toetsen is, toen de verklaringen
der L.O.-hoofden niet langer voldoende
waarborg boden, ’t examen wederom inge
voerd. Men meene niet, dat een dergelijk
examen voor de patiënten een kwelling is.
De ervaring leert, dat de meeste Candida-
ten, mits zij behoorlijk zijn voorbereid, in
het examen een soort sportief pleizier heb
ben (dit wordt door eenige der aanwezige
schoolhoofden bevestigd). Goede voor
bereiding is echter noodig. Ge
wenscht is, dat de hoofden der
scholen, voor zoover zij niet regelmatig
candidaten voor het examen leveren, zich
minstens een jaar van te voren
metden rector in verbinding
stellen, om de exameneischen
te vernemen. Deze eischen kunnen dan
op vergaderingen als deze het ligt in de
bedoeling een dergelijke vergadering ieder
jaar begin Mei te houden nader door de
betrokken leeraren worden toegelicht.
Een uitgangspunt voor de besprekingen
vormen daarbij de opgaven van het vorig
examen. Aan de hand dezer examen-opgaven
en de in het programma genoemde examen
eischen werden daarna de 4 examenvakken
uitvoerig besproken. Het voornaamste dezer
besprekingen zij hier naar voren gebracht.
Voor Nederlandsch zal geen prijs
worden gesteld op den uitgangs-n. Wel
moeten de leerlingen kunnen bewijzen, dat
zij de naamvallen kennen. Nauwkeurige be
kendheid met de woordsoorten en rededeelen
is vereischt. Hoe grondiger de voorberei
ding in deze is, des te minder moeite zal de
leerling hebben bij het aanleeren der 2
vreemde talen in de eerste klasse, Fransch
(kennis hiervan is voor de candidaten ge
wenscht, niet verplicht) en Latijn.
Al beperken de exameneischen zich bijv,
tot ontleding van enkelvoudige zinnen, toch
is eenige bekendheid met het betrekkelijk
voornaamwoord etc. van groot belang. Waar
de lagere school alle grammaticale kennis
uit den booze acht „daar zij slechts de taak
heeft op te leiden voor het leven”, is een
behoorlijkegrammaticalesc ho
ling door middeleener speciale
voorbereiding voor de Candi
da at een onafwijsbare eisch.
Bij A a r d r ij k s k u n d e en Geschie-
d e n i s zal er op het examen aandacht aan
worden gewijd of de leerling naast repro
ductie van feitenkennis eenig inzicht in
de stof heeft. Om dit inzicht te testen
wordt van de candidaten het maken van een
kort opstelletje gevraagd. Door de
noofden wordt deze eisch in het algemeen
te zwaar gevonden. Daartegenover wordt er
□p gewezen, dat het maken van dit opstel als
laatste vraag wordt gesteld; wie over be
noorlijke feitenkennis beschikt, verkrijgt ook
daarmede een goed cijfer. Men meent echter
van gymnasiale zijde dezen eisch niet te
mogen laten vallen en men zou wenschen,
dat ook in dit opzicht de candidaten eenigs-
zins getraind worden. Een fundamenteel
verschil tusschen L.O. en M.O. is juist, dat
de leerlingen bij het L.O. uitsluitend met
nauwkeurig reproduceeren van het geleerde
kunnen volstaan, terwijl bij het M.O. veeleer
i n z i c ht wordt gevraagd. Wanneer der
halve op de voorbereidende school bij de
voor M.O. bestemde candidaten niet uitslui
tend met klakkeloos van buiten leeren wordt
volstaan, doch reeds begonnen wordt met
net opgeven van werk, waarbij een zeker
inzicht kan blijken, zal de toekomstige
M.O.-leerling hierbij niet anders dan gebaat
zijn.
Daarnaast wordt er de aandacht op ge
vestigd, dat in de bij de firma Wolters ver
schijnende reeks boekjes, die onder den titel
„De Schakel” een door vertegenwoordigers
van M.O. en L.O. in gemeenschappelijk over
leg samengestelden leiddraad voor de op-
ieidingsklassen geven, binnenkort van de
hand van de heeren Dr. Theunisz, leeraar
Gymnasium Sneek en J. T. de Jager, Hoofd
Lag. School te Bozum, een werkje voor Ge
schiedenis zal verschijnen, waarin niet
slechts een volledige voorbereiding voor het
toelatingsexamen Gymnasium voor dit on-
Sijbrandaburen, Offingawier, Terzool,
Gaastmeer, Balk, Stavoren, Wyckel,
een aantal traditioneele fouten en verkeerde
voorstellingen, die men in vrijwel alle L.O.-
boekjes vindt, zijn vermeden doordat met de
sium, ook voor klassieke talen, goede cijfers nieuwste onderzoekingen op historisch ter-
te behalen; in de hoogere klassen worden rein volledig rekening is gehouden.
zij goede B-leerlingen. Deze B-o p 1 e i-Tenslotte werden uitvoerig de eischen voor
ding (voor dokter; wis-, nat.scheik., inge- Rekenen besproken. Een eerste vereischte is
nieurs, Mr. in de rechten, etc.) is m i n-ook hier naast degel ij k e cijfer-
Vrijdags te Hommerts, Jutrijp, Tirns, Goênga, Gauw,
AbbegaOosthem, Deersum, Scbarnegoutum, Roodhuis,
Langweer, Bozum
Alle advertentiën worden in beide bladen opgenomen.
vaardigheid geoefendheid in
logisch redeneeren b ij het op
lossen van vraagstukken. Bij de
„beredeneersommen” zal, ingevolge den
door de schoolhoofden uitgesproken wensch,
naar beperking der moeilijkheden gestreefd;
beantwoording van een aantal niet te ge
makkelijke vraagstukken, welke een logi-
schen gedachtengang vereischen, blijft ech
ter ook hier een onafwijsbaren eisch. Dat
vele candidaten zelfs aan zeer matige
eischen voor rekenen niet kunnen voldoen,
is een gevolg van het reeds bovengenoemde
feit, dat zij zich enkel en alleen daarom voor
het Gymnasium aanmelden, omdat hun ge
brek aan Wiskunde-aanleg hen voor de H.
B. S. ongeschikt maakt. Nogmaals worde er
met n ad ruk op gewezen dat men voor
dergelijke leerlingen, wanneer zij niet in an
dere vakken speciaal uitblinken, liever de
M.U.L.O.-opleiding kieze dan de moeilijke
gymnasiale.
Te circa half tien werd de bijeenkomst,
die zich kenmerkte door een prettige ver
standhouding, ontstaan uit de wederzijds
gevoelde behoefte aan overleg, met een
woord van dank aan de aanwezige hoofden,
door den rector gesloten.
MMi
j
NIEUWE SNEEKER COURANT
annex SNEEKER COURANT (73e Jaargang)
