D-E
k
Van een Sneeker kwajongen
uit vroegere dagen.
Uit onze Raadzaal.
Zaterdag 13 December 1930
Dil No. bestaat alt 4 bladen
tl
IIW Orgaan ter Gemeente tal.
r
HEERENBAAI
No. 22
Eerste
Blad
47e Jaargang
Uitgave: K1EZEBRINK& Co.
SN EEK
Jaar.
Conducteur keek door't
MAANDEN:
1929
1930
Totaal
2224214
2237395
jor
Ml
te
I'
In beide rapporten wordt de vraagt gesteld of, gezien de
I *an de Stadsherberg overgebracht en daarpost over de geheele linie.
Namens de Sectie:
S. BREEUWSMA, Voorzitter.
U. S1JTEMA, Rapporteur.
No. X 07.352.11(17).
Memorie van Antwoord van Burgemeester
en Wethouders op de rapporten der secties
voor het onderzoek der gemeente-begrooting
voor 1931
Meerdere leden pleitten voor het behoud van deze toe
slag.
tegen het voorstel
in te trekken de
vacantie-bijslag.
winsten van gasfabriek, waterleiding en electriciteitsbedrijf
over de laatste jaren, er geen aanleiding bestaat tot ta
riefsverlaging.
Het schijnt ons gewenscht bij de bespreking van deze
vraag uit te gaan niet van een algemeene opmerking over
de hoogte der winsten, maar van de werkelijke cijfers.
Daarom laten wij hier deze cijfers ten aanzien van alle
drie bedrijven over de laatste vijf jaar volgen.
Electriciteits-
bedrijf.
31527.31
24964.15
24615.36
35919.83^
34327.56
203308
328084
174717
312747
140453
228409
115276
249714
152916
318590
Waterleiding
bedrijf.
203466
340041
184305
308198
145750
229707
115022
254773
138967
317166
1061.34
530.33
Electricit.
bedrijf.
VER
LIES.
9982.29^ I
16740.16
8772.37
13314.53
17211.83X
1864089V, I
iiiiiiiiiiii
SECTIERAPPORTEN EN MEMORIE VAN ANTWOORD
INZAKE DE BEGROOTING 1931.
WINST.
Gasbedrijf.
No. X 07.352.11(17).
Rapport van de 2e Sectie betreffende
onderzoek van de gemeentebegrooting voor
1931.
Januari
Februari
Maart
April
Mei
Juni
Juli
Augustus
September
October
portierraam,
Zd beleefdliet spijt me zéér,
No. X 07.352.11(17).
Rapport van de le sectie betreffende
onderzoek van de gemeentebegrooting voor
1931.
REINIGINGSBEDRIJF.
Volgno. 3 der lasten. De sectie was van meening, dat in
de vacatures in den loop van dit jaar ontstaan bij het
reinigingsbedrijf, niet op een wijze is voorzien, als in de
reglementen en verordeningen is voorgeschreven.
UITGAVEN.
Volgno. 264. Het bevreemdde de sectie dat deze post
lager is geraamd dan in 1929 is uitgegeven. Dit te meer,
gezien de herhaaldelijke aandrang vaiMde bewoners in
de winkelstraten om betere verlichting.
Volgno. 311. Verbetering van de bestrating in de Willem
Lodewijkstraat en van het Kleinzand wordt in de sectie
urgent gevonden.
Volgno. 374. De sectie van meening zijnde dat door de
vorming van het algemeen reservefonds geen reden aan
wezig kan worden geacht tot het vormen van deze bijzon
dere reserve, stelt voor deze post in te trekken.
Volgno. 495. De ramingen voor alle drie scholen, nl. van
de Sneeker Ambachtsschool, de Avondschool voor lager
theoretisch nijverheidsonderwijs en van de Huishoudschool
zijn hooger dan de ramingen voor 1930. De sectie zou een
nadere uiteenzetting van de noodzakelijkheid dezer ver-
hooging zeer op prijs stellen.
Volgno. 505. Tegen bestendiging van deze post heeft de
sectie geen bezwaar, doch gevraagd werd of door de leiders
van de Sneeker Koorklassen aandacht wordt geschonken
aan de „Ward-methode”.
Volgno. 508. De beteekenis van de Nederlandsche Jeugd
herberg Centrale is de sectie niet voldoende bekend en
vraagt zij daaromtrent nader te worden ingelicht.
INKOMSTEN.
Volgno. 50. In de sectie wordt door meerderen de mee
ning verkondigd dat, mede in verband met de verbeterde
financiëele verhouding tusschen Rijk en Gemeente eener-
zijds en de malaisetoestand onder de schipperij anderzijds,
de tijd is aangebroken tot verlaging van bruggelden en
deze weer met de vooroorlogsche toestand in overeen
stemming dienen te worden gebracht.
Volgno. 51Bij de behandeling van sub d wordt de wen-
schelijkheid betoogd om te komen tot afschaffing van de
kermis en tot het, in de plaats daarvan, organiseeren van
een winkelweek of tentoonstelling en met medewerking
van het gemeentebestuur.
Volgno. 5tx: *De sectie vraagt of het gemeentebestuur
thans de vrije beschikking heeft over de reclamezuilen.
Volgno. 74. In de M. v. T. wordt gewaagd van groofe
belangstelling voor het huren van tuingrond.
De sectie stelt het op prijs te mogen vernemen of de
beschikbare grond voldoende is om aan de aanvragen te
kunnen voldoen, zoo neen, is beschikbaarstelling van meer
grond voor dit doel mogelijk?
F. BOEIJENGA, Voorzitter.
W. BOONSTRA, Rapporteur.
BEGROOTING WONINGBEDRIJF.
In verband met de behandeling van de begrooting van
het woningbedrijf wenscht de sectie gaarne te vernemen
wanneer de plannen tot het bouwen van woningen door
de gemeente, kunnen worden verwacht.
GEMEENTE-BEGROOTING.
Bij de algemeene beschouwing werd bezwaar gemaakt
van Burgemeester en Wethouders om
ten vorigen jare wederom ingevoerde
SNEEK, 8 December 1930.
Aan de Gemeenteraad.
Aanwezig waren de heeren Breeuwsma, Hoekstra, Op
penhuizen, Zuiderbaan en Sijtema.
Tot voorzitter en rapporteur werden aangewezen de
heeren Breeuwsma en Sijtema.
De sectie ging van de veronderstelling uit, dat evenals
vorige jaren de onderwerpen welke afzonderlijk aan de
orde worden gesteld, in openbare zitting kunnen worden
besproken, ook zonder dat dit in de secties is geschied.
ALGEMEENE OPMERKINGEN.
De sterke groei van het reservefonds had de bijzondere
aandacht der sectie. Mede in verband hiermee, wekte het
bevreemding, dat op de begrooting voor 1931 geen gelden
meer voor vacantietoeslagen zijn uitgetrokken. Het schrap
pen dezer post, zóó kort nadat zij door de raad wederom
op de begrooting was gebracht, getuigde althans naar de
meening van een deel der sectie, van weinig waardeering
van de zijde van B. en W. voor de besluiten door de Raad
genomen.
WATERLEIDING EN GASBEDRIJF.
De vrij hooge winsten, telken jare weer op de begroo-
tingen dezer bedrijven geraamd, blijken jaar op jaar nog
te laag te zijn geschat. De sectie zag daarom gaarne
overwogen, of een deel der winsten in den vorm van
tariefsverlaging, den verbruikers niet ten goede zou kun
nen komen.
1924
1925
1926
1927
1928
1929
Bij een boer in de omgeving was een ge
val van longziekte onder het rundvee ge
constateerd. Het geheele beslag vee was
I daarop in beslag genomen, naar
Maar U zik daar inNiet Rocken”
Dus die pijp moet weg meneer.
De meneer blies een blauw wolkje
Door het raam van de coupé,
Conducteur zeidat’ verandert,
Qa U gang maar, 't is D’E
Onder deze omstandigheden meenen wij een verlaging
van de gasprijs te moeten ontraden. Wel is het mogelijk,
dat in het tarief eenige wijziging moet worden gebracht
ten einde het gasverbruik zonder financieel nadeel zooveel
mogelijk te bevorderen. Dit punt is nog in overweging.
In het rapport der 2de sectie wordt nog een algemeen
punt aangeraakt nl. dat van de kinderbijslag bij het loon.
Ofschoon deze kinderbijslag nog steeds een tijdelijk ka
rakter draagt achten wij thans de tijd om hem te doen
vervallen nog niet aangebroken. De steun voor groote're
gezinnen, welke er in wordt geboden is, naar wij meenen,
ook nu nog gewettigd.
BEGROOTING GASBEDRIJF
Lasten. Volgno. 4. De post „onderhoud” is verlaagd van
f 25.000.tot f 19.000.Dit moest geschieden als gevolg
van de lagere raming van de gasverkoop en de ook ove
rigens vrij gespannen stand der begrooting. Deze veria
ging beteekent overigens niet, dat minder zorg aan onder
houd wordt besteed; zij beteekent wel dat kleine uitbrei
dingen die tot nu toe uit deze post werden betaald, in 193
uit de kapitaaldienst gefinancierd zullen moeten worden
BEGROOTING REINIGINGSBEDRIJF.
Lasten. Volgno. 3. De Ist^ sectie is van meening dat in
de vacatures, welke in de loop van het jaar in het werk-
liedenpersoneel zijn ontstaan, niet is voorzien op een wijze
als in het werkliedenregiement voorgeschreven. Wij kunnen
deze meening niet deelen. In ontstane vacatures is niet
onmiddellijk voorzien door de benoeming van vast per
soneel of personeel op proef, omdat wij eerst van de
noodzakelijkheid eener vaste aanstelling ons wenschten te
overtuigen en ervaring wenschten op te doen met enkele
los aangestelde personen, teneinde hun geschiktheid b
eventueele noodzakelijkheid van vaste aanstelling geheel
te kunnen beoordeelen. Door zoo te handelen is voortge
bouwd op een sedert jaren bestaande practijk.
Uitgaven. Volgno. 264. 2e sectie. De post is hooger ge
raamd dan in 1930. De straatverlichting is naar wij mee
nen, over het algemeen zeer goed. Aan gerechtvaardigde
wenschen wordt in overleg met de Commissie voor de
gemeentebedrijven zooveel mogelijk tegemoet gekomen.
Uitgaven. Hoofdstuk IV. le sectie. De sectie stelt de
vraag of niet de gemeente in een of andere vorm zou kun
nen meewerken om door lage tarieven het gebruik van het
badhuis meer populair te maken. Het is ons voorloopig
niet duidelijk, welke mogelijkheden hier zouden bestaan.
Het badhuis wordt geheel particulier geëxploiteerd; eenige
verbinding met de gemeente bestaat er niet. Wij zouden
op dit punt gaarne een nadere toelichting ontvangen.
Uitgaven. Volgno. 311. 2e sectie. Wij zullen aan de op
merking der sectie betreffende het wenscheiijke van ver
betering der bestrating van Kleinzand en Willem Lodewijk
straat in 1931 aandacht schenken.
Uitgaven. Volgno. 318. le sectie. Volgens de met Regen
ten van het Old Burger Weeshuis gesloten huurovereen
komst komt het onderhoud van het park met inbegrip der
woning voor rekening van de gemeente. Omtrent latere
veranderingen moet tusschen partijen afzonderlijk worden
overeengekomen. De opmerking der sectie raakt niet het
onderhoud, maar de verkeerde inrichting der woning,
waarin niet dan ten koste van een betrekkelijk groot be
drag verandering kan worden gebracht. Een oplrrwlng
ECHTE FRIESCHE
20 50 a. PER ONS
Tflelange van rijpe tabakken..
I A44
Verbruik in M3
SNEEK, 4 December 1930.
Aan de Gemeenteraad.
De 2e Sectie vergaderde op Maandag 1 December.
Aanwezig waren de leden Boeijenga, Boonstra, Dokkum,
De Groot, Nieveen en Siemensma. Afwezig was de heer
Zuiderbaan.
Tot voorzitter van de sectie werd benoemd de heer
Boeijenga, tot rapporteur de heer Boonstra.
In de eerste plaats werden behandeld de begrootingen
van de verschillende bedrijven.
De begrootingen van het Electriciteits-, Gas- en Water
leidingbedrijf deden de sectie de vraag stellen, of, gezien
de hooge saldi, binnenkort algemeene tariefherziening mag
worden tegemoet gezien.
BEGROOTING GASBEDRIJF.
Lasten, volgnummer 4.
De belangrijke verlaging van de post „onderhoud” noopt
de sectie tot het vragen naar de aanleiding tot deze ver
laging.
Volgnummer 16. njet telkens toetsten aan de geheele stand der conjunctuur.
Een lid der sectie maakte de opmerking dat naar zijn Het is, naar wij meenen, onjuist uit de loop die deze zaak
meening de tijd van het geven van kindertoeslag voorbij heeft genomen, te distilleeren een mindere waardeering
'de* stalling moest zÜn en stelt daarom voor tot intrekking van dievoor de door de Raad genomen besluiten.
SNEEK, 9 December 1930.
Aan de Gemeenteraad.
De opmerkingen, gemaakt in de vergaderingen der
secties voor de behandeling der gemeente-begrooting voor
1931 geven ons aanleiding tot de volgende beantwoording.
In het rapport der 1ste sectie wordt de veronderstelling
uitgesproken, dat de punten die afzonderlijk op de agenda
zijn vermeld, in de openbare vergadering van de Raad
kunnen worden besproken, ook zonder dat deze in de
vergaderingen der secties zijn behandeld. Natuurlijk is dit
mogelijk. Wij veroorloven ons echter een reeds vroeger
gemaakte opmerking te herhalen, dat op deze wijze het
j sectie-onderzoek niet die vruchten draagt, die het anders
zou kunnen hebben en dat een vlotte behandeling der be-
grooting in de openbare vergadering wordt bevorderd,
door een zoo nauwkeurig en volledig mogelijke voorberei
ding in de secties niet alleen van de begrooting, maar ook
van de daarmede verband houdende punten.
In de rapporten van beide secties wordt bezwaar ge-
2 maakt tegen het niet weder op de begrooting uittrekken
van gelden voor de uitbetaling van een vacantiebijslag.
I In het rapport der 1ste sectie wordt bovendien opgemerkt,
dat het niet weder op de begrooting brengen van gelden
I voor dit doel, zou getuigen van weinig waardeering van
onze zijde voor de besluiten van de Raad. Wat dit laatste
betreft, herinneren wij er aan dat in de Ambtenaarsverorde
ning (art. 25) en in het Werkliedenreglement (art. 38)
beide, wordt gezegd, dat de ambtenaren en werklieden
een vacantiegeld ontvangen „voor zoover de raad dit jaar
lijks bij de gemeentebegrooting bepaalt”. Dit wijst er op,
dat de vraag van het al of niet toekennen eik jaar bij het
opmaken en behandelen van de gemeente-begrooting onder
de oogen moet worden gezien; dat elk jaar het wensche
iijke en mogelijke moet worden beoordeeld. Om dezelfde
reden waarom wij meenen, dat op dit oogenblik op adres
sen om loonsverhooging niet moet worden ingegaan,
meenen wij, dat de toekenning van een vacantiebijslag niet
moet worden gecontinueerd. Het is er, naar onze opvatting,
de tijd niet naar, om bijslagen als de nu besprokene te
handhaven; de positie van het gemeentepersoneel kan nie
I geheel buiten de invloed van abnormale tijden blijven. Wij
I zouden onze plicht verzaken, indien wij uitgaven als deze
6256.08
13403.63X
7879.07
8474.52% 25560.14%
Voorzoover de waterleiding betreft doen inderdaad de
winstcijfers een tariefswijziging min of meer urgent zijn
Bij de raming op de begrooting voor dit bedrijf van d<-
opbrengst van water en van meterhuur is met de mogelijk
heid van tariefsverlaging bereids rekening gehouden.
Een voorstel tot wijziging van het electriciteitstarief zal
U vermoedelijk in de volgende vergadering bereiken
De gasfabriek vraagt nadere aandacht. De thans gel
dende tarieven zijn op zich zelf genomen ook in verhouding
tot wat in andere gemeenten wordt betaald, niet hoog.
Daar komt bij, dat'de winst over 1929 ongeveer f9000,—
lager was dan die over 1928 en dat het gasverbruik -nier
in eenigszins beteekenende mate toeneemt. Dit laatste
moge blijken uit de hier volgende vergelijkende cijfers
betreffende het gasverbruik over 1929 en 1930:
ALGEMEENE BEGROOTING.
UITGAVEN.
HOOFDSTUK IV.
Bij de behandeling van dit hoofdstuk werd de vraag
gesteld, of niet de gemeente in een of andere vorm, zou
kunnen meewerken, om door lage tarieven het gebruik van
een badhuis meer populair te maken.
HOOFDSTUK VI.
Volgno. 318. De sectie was van oordeel, dat de inrichting
van de woning van den parkwachter in geenen deele be
antwoordt aan eischen die daaromtrent gesteld mogen
worden, en dringt daarom op verbetering dier woning aan.
Volgno. 329. De klacht werd geuit, dat de wijzerplaat
bij dag moeilijk leesbaar is en de wenschelijkheid naar
voren gebracht deze wijzerplaat bij avond te verlichten.
HOOFDSTUK VIL
Volgno. 374. Voor het risico bij deze post bedoeld, is
reeds een bedrag van f 12000.gereserveerd. De sectie
acht verdere reserveering voor dit doel niet noodzakelijk.
HOOFDSTUK IX.
Volgno: 514. De vraag werd gesteld, of de uitkeeringen
aan uitgetrokken werkloozen de toets van vergelijking met
die in andere gemeenten kan doorstaan.
HOOFDSTUK XII.
De vraag werd gesteld, waardoor het voordeel bedoeld
in de toelichting tot dit hoofdstuk is ontstaan, hoe groot
dit voordeel is en waaróm het niet afzonderlijk in de be
grooting naar voren is gekomen.
ONTVANGSTEN.
HOOFDSTUK VI.
Volgno. 50. Achten B. en W. niet dat de tijd gekomen is
de brug- en havengelden tot het vroegere peil terug
brengen
XII.
We kwamen als naar gewoonte uit school
en bemerkten al dadelijk, dat het in de stad
wat „anders als anders” was. We waren
/iog niet eens in de Galigastraat of we hoor
den al:
„Ja buurfrou, der mut nou al gien ruut
meer heel weze yn ’e herberg van Sevensma
an ’e Lemsterdyk.”
„Hwet doene die freemde snuters üt Hol-
lan hier ek?”
„Wij magge ek wel es in stukje goedkoop
fleesch hewwe, niet?”
„Nou,” zei de andere, „dat laatste bin ik
wel met jou iens, mar as die goedkoopte
komme mut deur oproer, glazensmiterij, op
syn raerst dat er dooien falie, dan gaan ik
liever foarby.”
Als een vuurtje ging het onder ons „O p-
roer”, dat schijnbaar een magnetische in
vloed op velen onzer uitoefende. Want in
plaats van naar huis te gaan en ondanks
onze grage maag, zetten we in looppas koers
langs de Koemarkt naar de Lemsterweg.
„Oproer!” dat moesten we met eigen oogen
aanschouwen, belust als de jeugd is op
avonturen, toen ook al in die overigens zoo
rustige tijden en men den oorlog van 1870
eenige jaren achter den rug had.
„Oproer!” naar de oorzaak er van vroe
gen we niet, wat kon ons dat schelen? Al
had de buurvrouw in de Galigastraat daar
van een klein tipje opgelicht, waaruit kon
worden geconcludeerd, dat het geval in ver
band stond met goedkoop vleesch
Bij de brug over ’t Hoogend zagen we al,
dat er een groote menigte voor de stads
herberg stond (bewoond door als ik me
goed herinner de weduwe Sevensma),
wat ons nog harder deed loopen, zoodat we
I spoedig op het terrein van actie aankwa
men. Als jongens kropen we natuurlijk door
elk gaatje in de dichte rijen en konden zoo
n beetje de situatie overzien.
In de herberg zoowel op de bovenver
dieping als beneden een hoop kapotte
vensterglazen, bezweken onder een bom-
bardement van steenen. Men had ons op
dat oogenblik geen grooter plezier kun-
nen doen, dan weer met deze projectielen te
gaan werken, doch dat bleef eerst uit.
Ik dacht aan opstandelingen, maar onder
de menigte zag ik tal van erentfeste Snee
ker burgers. Wat ik toen niet begreep; later
wel. Voor hen had hetzelfde motief gegolden
als voor ons: nieuwsgierigheid, den men-
schen aangeboren. Zij bleven passief, maar
uit de woorden, die wij zoo nu en dan op
vlogen, bleek wel, dat zij de aanwezigheid
Jan die freemde snuters” van de buurvrouw
in de Galigastraat ook niet goedkeurden.
Verscheidene jongens van buiten zagen on
der het publiek hun kostbazen dat voor
ons als verzachtende omstandigheid bij het
•e laat komen voor het eten kon gelden.
Sneeker scholieren zagen er hun vaders en
andere familieleden, allen wachtende op
hetgeen komen zou. Want er werd, zoo hoor
den we, beraadslaagd, of de verkoop zou
doorgaan ja of neen.
En nu eerst iets over de aanleiding, die
de heele stad in rep en roer bracht.
Telefoon Na ISO
L.
0
I
Verschijnt
DINSDAGS es VRIJDAGSAVONDS
NIEUWE sneeker courant
annex SHEERER COURANT en WYMBRITSERAOEEL
CUngc Ooorcnbo»
AbMnemeat per jaar f 2 SO h p.
pool I 100
AOwrtealita 9 ct. p. regel Ing
tonden mcdedeellngen hooger,
Abwoaemevt belangrijke korting
Advertootléfi worden levens gratis ge
otaatei h» de SNEEKtR COURANT
