xt,°s Ki?“S sy"13",e ”er“8'n ttn de"
Sportrubriek.
r
Zod stonden dus de zaken op de dag na de raadsverkiezing
t
1
5
in
>-
t-
n
:r
Is
Is
u
It
1.
achten, zij daartoe het initiatief niet zullen nemen. Als het moet langrijke zaken.
Maar het mocht niet voorkomen dat een lid der rechtsche
fractie in de raad een scherpe aanval richtte tegen de wijze van
onze taak, alles te doen om belastingverhooging te voorkomen. I ^""ördt bësc"höuwd, "en”*zu"lks“zondé‘r” “dat hij”van ziin"voör-
nemen daartoe aan zijn R.-K. fractiegenooten deed blijken. Men
vond dit in hooge mate grievend en geheel onnoodig om zulks
op die wijze te doen.
Een nog sterker staaltje van wat men in die dagen verstond
onder rechtsche samenwerking. Sinds jaren wachtten de Katho
lieken op een billijke subsidieregeling voor het voorbereidend
lager onderwijs (bewaarschoolonderwijs). B. en W. komen met
een daartoe strekkend voorstel, en toen dit in de raad in be
handeling kwam, achtten twee leden der rechtsche fractie het
noodig al hun krachten in te spannen om deze subsidie tot een
fooitje te verkleinen. Hun goed recht om van hun afwijkende
meening te getuigen zullen wij niet betwisten, maar van men-
schen, die mij in de raadsvergadering van 1 September jl. een
lesje in de politieke etiquette meenden te moeten geven, had
ik verwacht, dat zij van dit voornemen in de fractievergadering,
die nota bene 2 'X 24 uur tevoren werd gehouden, aan hunne
fractiegenooten zouden hebben kennis gegeven. Nu leek het er
erg op of men zijn politieke vrienden bij overrompeling iets
wilde aftroeven. I
Zelfs onze raadsleden stonden toen perplex. Wat de kiezers I toegepast. Ook dit zal ik nader motiveeren.
’I dachten zal ik maar liever niet zeggen. Er is hier straks aan-| F
merking gemaakt op eenkele uitdrukkingen en als ik de ge-1 samengevat: Het college van B. en W. moet zijn een zoo
dachten der kiezers hier weer gaf zou ik zeker tot de orde ge-1 8etrouw mogelijke afspiegeling van de raad en steunen op de
roepen worden. I breedst mogelijke basis, gezien de partijverhoudingen in de raad.
Het is onze kiezers sterk opgevallen hoe de stembureaux I Wanneer we dit beginsel vooropzettende de stemmenverhou-
bezet werden. Geen enkele katholiek bleek geschikt bevonden dingen bij de raadsverkiezingen kritisch beschouwen, komen we
om zitting te nemen in het hoofdstembureau bij de jongste tot de slotsom, dat de rechtsche meerderheid bij het kiezers-
raadsverkiezing. Ook was onder hen geen geschikte voorzitter I corps toch niet zoo sterk tot uitdrukking komt. In procenten
voor een der acht stembureaux te vinden. Bijzonder geschikt uitgedrukt werden op de gezamenlijke A.-R., C.-H. en R.-K.
daarvoor bleken de leden der Prot.-Chr. raadsfracties, die allen lijsten in totaal 50.7 der totaal uitgebrachte geldige semmen
op één na daarvoor aangewezen werden en aldus 5 van de 81 verzameld. De kleine vooruitgang, vergeleken bij de stemmen-
stembureaux presideerden. cijfers van voor 4 jaar, komt geheel op rekening van de R.-K.
Een klein speldeprikje voor de R.-K. kiezers, maar dat niette- ‘ijst- De Prot.-Chr. groepen behaalden voor 4 jaar 37.8 der
min gevoeld werd. I stemmen, in deze zomer 37.5 dus iets minder. Bij een minder
Bij de feesten ter gelegenheid van de opening der nieuwe I gunstige verdeeling der stemmencijfers, en zoo er niet ter linker-
veemarkt was er toevallig geen enkele katholiek te vinden die I zij-de een groep dissidenten ware opgestaan, op wier lijst nog
geschikt was om daarin zitting te nemen. Van het bestaan van! ‘44 stemmen (5.6) van het totaal der stemmen feitelijk verloren
een Katholieke boerenorganisatie, onze alom bekende A. B. T. B., I g‘ng> dan ware het bij het kansspel, dat de verdeeling der rest-
wist men blijkbaar niets. Men kende alleen de neutrale boeren- zetels nu eenmaal oplevert, volstrekt niet denkbeeldig dat de
organisatie. hechtsche meerderheid minderheid ware geworden. Men heeft
Dit zijn nu de vruchten van de zoo hoog geprezen rechtsche I m*j indertijd, toen ik deze opmerking tegen een vooraanstaand
samenwerking, die ons niet smaakten. Maar ik zoek te vergeefs! man *n de Prot.-Chr. groepen naar voren schoof, tegengeworpen:
naar de meer aantrekkelijke zijde van de rechtsche samenwer-1 dat wanneer dit gevaar dreigde, men de A.-R. en C.-H. lijsten
king. I zou verbinden, maar ik heb niet de indruk, dat daartoe inder-
Welke besluiten zijn onder het vorige college tot stand ge-1 daad bij deze verkiezingen groote geneigdheid zou hebben be
komen, waarmede het Katholieke volksdeel kon sympathiseeren, I staan, wanneer ik naga op welke wijze men getracht heeft
en die niet genomen hadden kunnen zijn, indien in het college I elkander daar onderling vliegen af te vangen. Ik denk hier
van B. en W. een linksche wethouder naast een rechtsche had Iaan een vlugschrif, getiteld „Zondagsrust”.
gezeten. I ,k kan deze taktiek niet bewonderen, maar ik kan de geestes-
Het eenige karakteristieke waardoor het beleid van het vorige gesteldheid aanvoelen,waarin dit vlugschrift is neergeschreven.
de begroeting rakende gesproken is, dat als hij er eenige aan-1 heeft toegelegd, bepaalde Protestantsch-Christelijke wenschen, I organisaties der Prot.-Chr. groepen een voor ons volkomen be-
I l—.1 I rrt-i i r»olIrz» Art+rtiammin er L, anronkta AtlA» /la nirrAMrrarnnhlMrrzln
vervolgt dan: Na al hetgeen in deze vergadering door verschil-1 heid der bevolking hadden, op de voorgrond te brengen. Zoo ding van een ander deel dezer groepen, dezelfde houding, die
king deed verflauwen.
was met het beleid van onze voorgangers en dat er groote I fungeeren. I wij, door op 3 Augustus een schrijven te richten aan alle raads-
Er was echter nog een andere reden die ons deed besluiten, I fracties, wetens en willens en zonder genoegzame reden de
niet in te gaan op een voorstel om de bestaande toestand te I rechtsche samenwerking zouden hebben verbroken. Ik wil hier
handhaven, namelijk overwegingen van politieke rechtvaardig-1 de onhoudbaarheid van deze beweringen detective-romans zou
heid en onze opvattingen omtrent de staatsrechtelijke verhou-lmen zeggen van deze theorie”) aantoonen.
ding tusschen de raad en het college van B. en W. Dat het Katholieke volksdeel ernstige grieven had tegen het
Onze gedachtengang omtrent dit laatste punt wordt het beste I aftredende college van B. en W. was bekend. Daarvan is nooit
weergegeven door beschouwingen, welke destijds verschenen in I een geheim gemaakt. Uit de pers, uit de gepubliceerde verslagen
'van onze kiezersvergaderingen kon men dit_weten.
Ook voor de A.-R. en C.-H. was dit geen geheim. Reeds voor
de verschijning van ons verkiezingsorgaan kon men dit weten.
En in dit orgaan wordt daarvan niet gerept. Dat orgaan bevat
slechts een uiteenzetting van onze plannen en desiderata en ik
kan daarin niets vinden, dat met christelijke politiek strijdt, al
zullen er enkele punten zijn, waarmede Protestantsch-Christe
lijke menschen het niet eens zijn. Vooraanstaande A.-R. en C.-H.
menschen hebben mij persoonlijk blijk gegeven van hun sym
pathie voor de inhoud van dit orgaan.
De bui, die de heer Boeijenga zag opkomen, hing er al ge-
ruirffen tijd voor dat dit orgaan verscheen.
Maar opnieuw ter zake: Al hadden wij het voornemen, om
voor zoover dit van ons afhing, de samenstelling van het col
lege van B. en W. te wijzigen, dit ontsloeg ons niet van de
plicht, daaromtrent overleg te plegen met de Prot.-Chr. groepen,
althans om hun daarvan kennis te geven. Wij waren van plan,
dit kort na de verkiezingen te doen, omdat wij geen herhaling
wenechten van da voor 4 jaar gevolgde taktiek, waar op het
de Nederlander en de Standaard.
Uit een beschouwing van de c.-h. Nederlander:
Het wordt een gewoonte in de groote gemeenten aan de wet-
houdersverkiezing langdurige beraadslagingen te doen vooraf
gaan, over programs van urgentie, als gold het den steun aan
een parlementair Kabinet door eene meerderheid van afgevaar
digden.
Toch weet ieder, dat zoodanige verhouding in den Gemeente
raad geenszins bestaat. De gemeenteraad is een bestuurs- en
beheerscollege. De Gemeenteraad regeert, binnen de perken der
wet, de Gemeente. Het College van Dagelijksch Bestuur bereidt
de handelingen van den Raad voor en geeft uitvoering aan zijne
besluiten. Hoe dwaas het is, hier te streven naar eene nabootsing
van de verhouding tusschen Regeering en Staten Generaal
waar geheel andere beginselen en regelen gelden blijkt reeds
aanstonds dèèruit, dat de burgemeester vreemd blijft aan elk
onderling overleg van Raadsleden, en ten slotte alleen verant
woordelijk is aan de Rijksregeering, welke hem aan het hoofd
der gemeente plaatste.
Een belangrijke erflating.
In de Maandagavond gehouden ver
gadering van den Algemeenen Ker-
keraad der Ned. Herv. gemeente te
Amsterdam, is, naar wü in het Hlbd.
lezen, medegedeeld, dat wijlen de héér
A. P. Kloppenburg, gewoond hebbende
Van Baerlestraat 138, Amsterdam, .die
ejnkele maanden geleden overleden is,
na aftrek van eenige legaten, heel zijn
vermogen, het vruchtgebruik inbegre
pen, heeft vermaakt aan de Diaconie
der Ned. Herv. gemeente aldaar, onder
bepaling, dat een deel van dit vermor
gen, en wel een bedrag van f 15.000, ten
goede kome aan het .Oude-Vrouwen-,
Mannen- en Bestedelingenhuis der Di
aconie, Amfetel 51.
Verongelukt op de
thuisreis.
Het Engelsche s.s. Tuscania heeft op
haar reis van New York naar Enge
land Zaterdag bijzonder zwaar weer ont
moet, waarbij een van de vrouwelijke
passagiers door een overkomend zeetje
tegen het dek is geslagen en zoo ern
stig is gewond dat zij nog voor de aan
komst te plasgow is overleden. Er zit
aan dit sterfgeval een bijzonder tra
gische kant omdat de overledene na
een veertigjarig verblijf in Amerika,
waar zij keukenmeid was bij een rijke
New Yorksche familie, eindelijk eens
door de familie, bij wie zij diende, in
staat was gesteld de Kerstvacantie bij
haar familie in Ierland te gaan door
brengen. De vrouw had er zich Veel van
voorgesteld haar oude tehuis weer te
zien. Haar man wachtte haar op te
Belfast, weinig vermoedende dat hij
alleen gekomen was om zijn vrouw te
helpen begraven.
het maatschappelijk nut van die instellingen en beseft dat on- bij de begrooting in 1928 te komen met een voorstel tot afschaf-
danks wat het particulier initiatief doet, deze dan in een nood- flag van de kermis en dat wel zonder nadere motiveering dan
lijdende positie komen, zou spr. dat betreuren. De offers moeten dat men daartegen principieel bezwaar heeft. Waarin die bezwa-
er toch komen en als wij steunen is dat de billijkste steun, omdat ren bestaan behoefde niets eens te worden medegedeeld!
menschen, die nu geen steun verkenen, dan ook meedragen Tezelfder tijd moesten we beleven, dat de ontstemming bij
in de lasten van dit nuttige instellingen. Als men niet voelt de Katholieke fractie zoo groot was geworden, dat zij zich uitte
voor afbraak, dan is het van belang, dat de gemeente instellin- in een motie van afkeuring tegen een college van B. en W., dat
gen steunt, die zich een algemeen maatschappelijke taak stek zij zelf op het kussen geholpen hadden. Men kan over dit feit
den. denken wat men wil, maar dit pleit niet voor het beleid van
Wat de armenzorg betreft: wij beschikken over geen dwang-1 het college, dat men het zoover liet komen. Als uiting van deuren
Waarom moest in'een feitelijk zeer onbelangrijke kwestie het debat7eik^7e“o7ertiiigenTn “teTriott^de^
In de eerste klasse gaat het „op”
en „af”.
Hier gaven de meeste spelers blijk
door wat de eene avond werd bedor
ven, dé daarop volgende keer met een
overwinning werd bezegeld.
Wordt hier ook Dinsdagavond geen
uitzondering op gemaakt, dan zijn HL
Kampman en P. Oly (wit) verplicht
K. Krot en Koopmans te overwinnen,
hetgeen niet onmogelijk is.
Wat de partijen F. Blokde Jong en
Tj. Doevendans—P. Faber betreft, is
hier alles mogelijk, al zal bij normaal
verloop dit het best in een puntenver-
deeling zijn uitgedrukt.
Ook voor de tweede klasse willen wjj
even aanstippen, dat hier de inzet op
een spannend verloop wijst.
De vorige competitie heeft ons echter
doen zien, dat spelers, goed begonnen,
na een kleine misstap, vaak moeite had
den zich weer te herstellen, terwijl ook
spelers, slecht op gang kunnende kö-
taen, tenslotte bij het einde der com
petitie nog een behoorlijke plaats in
namen.
Het zou ons dan, wat de tweede
klasse 'betreft, niet verwonderen dat
Oswald en Landstra (wit), tegen Mos-
selaar en Tinholt een begin zullen ma
ken, al is het een meevaller, wanneer
zü de volle winst opeischen.
J. Blok en J. Hoogstra (zwart) zul
len het beiden op een overwinning wil
len aansturen, hoewel het resultaat hier
meer op een puntenverdeeling wijst,
wat wij ook van de partij Th. Doeven-
dansJ. v. d. Goot verwachten.
Tenslotte zal het ook Dinsdagavond
in de derde klasse spannen, waar de
volgende wedstrijden worden aangekon-
digd Joh. v. d. Meulen—H. Reiker;
TinholtD. de Rapper; J. de Vries
W. Posthuma; R. Bergsma—P. Nota
S. Faber~Gjaj8*j»id„
Ons lijkt het nog altijd de aangewezen weg, dat de Gemeen
teraad tracht de meest bekwamen en geschikten voor het wet
houderschap te benoemen, daarbij, zoo mogelijk eenigszins
rekening houdend met de sterkte der partijen in den Raad, opdat
niet een groep der bevolking, die door hare getalsterkte zeker
recht zou doen gelden, zich miskend of achtergesteld zou voelen.
In beginsel achten wij dus het maken van zakelijke afspraken,
om daaraan een regeling voor de wethouderskeuze te verbinden^
onnoodig en niet profijtelijk. Het is een beraad met gesloten
I middelen op de diaconieën, het ligt niet op de weg van het I ernstige ontstemming was deze daad typeerend. I dèn' GemeenriL^"^^^^
te zorgen dat ze zoo voldoende mogelijk geholpen worden. als het ware gedwongen worden een andere houding aan te
Spr. heeft betreurd dat de heer Hoekstra zijn rede hier uit- nemen inzake het uitleenen van gymnastiektoestellen op Zondag. r tandaard_besprak de VTaag °P welke wijze het Co>-
sprak; dat had voor de microfoon van de Avro moeten ge- Men hield toen geregeld rechtsche fractievergaderingen, om ®vVan en “iende worden samengesteld.
schieden, opdat grootere groepen van zijn inspiraties konden te trachten tot overeenstemming te komen. Nu willen wij niet o”5°°rde ^aad der Qemeente een
genieten. De kern er van was weer, zooals vele jaren, ook toen het recht ontkennen van een minderheid in de fractievergadering re?eerend Lollege is Het is volstrekt niet overbodig hierop te
dat absoluut niet noodig was, loonsverlaging. De heer Hoekstra om een beroep te doen op den raad, ofschoon dit m. i. behoort wlJZ®n- ln’me’’s, niet zoo zelden blijkt, dat, met name in de
weet dat zoolang B. en W. daartoe het oogenblik niet gekomen beperkt te blijven tot zeer ernstige meeningsverschillen in be- grootere stedan, deze zuivere constructie plaats heeft gemaakt
achten, zij daartoe het initiatief niet zullen nemen. Als het moet langrijke zaken. Ivoor een minder zuivere.
zijn zullen wij ook dat onder de oogen zien, maar op dit oogen- Maar het mócht niet voorkomen dat een lid der rechtsche C.ol,ege van P’ e"W- wordt dan gezien als een soort
blik achten we dat niet noodig. fractie in de raad een scherpe aanval richtte t de wijze van Ministerie, en de rest van den Raad als een gemeentelijke Volks.
De heer Blok twijfelt of wij ons wel gekweten hebben van armenzorg, zooals die door de Katholieken hier ter stede als vertege"woord1ging, waarin men spreken gaat van meerderheid
onze taak, alles te doen om belastingverhooging te voorkomen. juist wordt beschouwd, en zulks zonder dat hij van zijn voor- en mind,erheid de" parlementairen zin van het woord. Pro-
Minstens tot drie keer hebben wij alle posten nagegaan. Als liemen daartoe aan zijn R.K. fractiegenooten deed blijken. Men gammas van bele.d worden opgesteld, bepaalde groepen uit
de heer Blok ons eerste en laatste ontwerp zag, zou hij tal van vond dit jn ,hooge mate grievend en geheel onnoodig om zulks Raa? zeggen aa? B- en 'Y' ®leun toe op zuIk een Program,
posten zien, waarop bezuinigd werd, behalve dan de loonen en op dje wjjze fe doen. W et"ouders leggen hun portefeuille neer als er iets hapert aan
subsidies voor ver. van maatschappelijk nut. Met de hand op |d€n steun van de meerderheid der (gemeentelijke) Volksver-
het hart verzekert spr., dat we ons bij menige post afgevraagd p60 n°? ®t5rker staaltJe Yan watmen m die dagen.verstond tegenwoordiging aan het (gemeentelijk) Kabinet.
hebben: „en wat zal daarvan het gevolg zijn?” Wanneer wij Misschien verwijt men ons in deze teekening overdrijving. Dan
niet ten sterkste doordrongen geweest waren van het onge- k 0,nderwiis (bewaarschoolonderwHs) B en W kornet met antwoorden we: ge kunt daarin nu nog gelijk hebben. Maar
wenschte van belastingverhooging, hadden wij niet ons voor- ‘agerin de’raaïTn Te niet lang meer’ Want hier en daar is men in die ^hting reeds
stel met 25 opcenten verlaagd, want die hebben wij feitelijk f twee’leden der rechtsche fraTt e het bedenkeIiïk ver gegaan en er schijnt geen enkele Mdoende reden
nog meer dan noodig. De moeilijkheden die wij zelf gezocht g k;achten jn te SDannen Q* deze* subsidie tót eei te zijn waarom deze verkeerde richting niet verder zou worden
hebben, doen ons niet klagen; wij hebben ons alleen laten hoo- al k ea XeTS om vaÓ hun X ïeïï gevoIgd’ als men er niet radicaal mee breekt-
ren in antwoord op de secties. Wij hebben onze begrooting niet t eetuigen zullen wii niet betwisten maar Óan mem Daarom herhalen we nog maar eens: de Ggmeenteraad i» een
gezet in het teeken van pessimisme. Wij erkennen dat wij het ^eening “Xïïadór ng vTn 1 September il ero regeerend College- De Raad zelf is Overheid?
diepste punt nog niet bereikt hebben en komt dat punt dan 1 d Ka e g van 1 september jl. een zoover deze cifafen.
z„Ue„ wii met voorstellen komen die’ wij niet gnatne willen. De
omdat we er noode toe overgaan, doch bang om ze te doen ac J t y o e e in de fractievergadering, u kwalijk nemen dat wii de richtlijnen
zullen wij niet zijn. Wij beseffen dat wij geen socialistisch die aota be"e 2 'X 24 au?tev0?n werd gehouden, aan hunne hooXganen afe basis voor Jen
eilandje in Sneek kunnen hebben; wij zijn menschen van wel fractiegenooten zouden hebben kennis gegeven. Nu leek het er g wethoudersveÏÏezing wöX aaTbevolón
zooveel realiteit dat wii beseffen in deze samenleving ons werk €rg op of men z,jn P°llt,eke vrienden bij overrompeling iets 1 1 uc. J ue wernouoersyeriaezing woraen aanbevolen.
zooveel realiteit, dat wij oesenen in aeze samenleving ons wera aftroeven Nu riJst evenwel de vraag: hebben wij dat beginsel wel juist
te moeten doen en als omstandigheden mochten komen, die toptronaQt Cinb dit
„vmHio momon I Zelfs onze raadsleden stonden toen perplex. Wat de kiezers I toe®epast- 'Jok dlt zal ik nader motiveeren.
onaangename maatregelen noodig maken, zullen we die nemen, dachte j ik ma njet zeggen Er is hier straks aan- De kern van de hiervoor aangehaalde beschouwingen is kort
weliswaar met bloedend hart maar zonder aarzelen. i» wei oiiais.o aan o
Wat de wethoudersverkiezing betreft, onze eisch was niet
I dat men gekozen zou worden op een program, wel wilden we
zekere overeenstemming in het college. We wisten dat een pro
gram met socialistische eischen hier geen steun zou hebben.
Wij konden geen eischen stellen voor de 2e wethouderszetel,
maar wij wilden wel dat in de raad een meerderheid was voor
die wenschen, die wij onder bepaalde omstandigheden verwezen
lijkt wilden zien. Daarom hadden wij ook eventueel tegen een
prot.-chr. wethouder geen bezwaar.
De prot.-chr. groepen hebben van meet aan echter een hou
ding aangenomen welke hun niet het recht geeft ons vragen te
stellen. Wij en de r.-k. hadden wenschen, en allerminst zijn de
r.-k. eischen alleen de grondslag geweest voor het overleg, het
bleek dat een groot deel onzer wenschen parallel liep met die
door de r.-k. gesteld. Welke daarvan verwezenlijkt kunnen wor
den hangt van de omstandigheden in deze 4 jaar af. In diezelfde
gedachtengang is met de r.-k., v.-d. en ook de heer Hoekstra,
I die eenige reserve voor onderdeelen maakte, overeenstemming i
bereikt. Van onze kant is deze verhouding op de meest open
bare wijze tot stand gekomen. Wij hebben alle fracties bericht
gedaan; de c.-h. gaven ons ten antwoord dat geen aanleiding
bestond van houding te veranderen, de a.-r. hebben bericht dat
zijn in hun groep onze brief zouden bespreken en ons nader
zouden berichten, wat nog niet geschied is! Waar de eene
groep niet van houding wilde veranderen, de andere later zou
I berichten, meenden wij niet verder te moeten gaan, te meer niet
nu deze groepen nog contact hadden met de r.-k. om uit tel
maken of zij met ons of met de r.-k. zou samenwerken. gezeten.
De heer M a s e 1 a n d zegt dat hier al over zoovele kwesties colege zich heeft gekenmerkt Is, dat men zich speciaal er op ‘k concludeer,daaruit dat ook bij een deel der kiezers en kiezera-
roert, hiji noodzakelijkerwijs in heihaling moet vervallen. Spr.I waarvan men wist dat ze niet de instemming van de meerder-! grijpelijke ontstemming heerschte over de eigengerechtigde hou-
vervolgt dan: Na al hetgeen in deze vergadering door verschil-1 heid der bevolking hadden, op de voorgrond te brengen. Zool ding van een ander deel dezer groepen, dezelfde houding, die
lende leden reeds is opgemerkt aangaande de jongste wethou- I mogelijk gebeurde dit, zooals ik hiervoor betoogde, op een voor I bij onze kiezers de sympathie voor de rechtsche samenwer-
dersbenoeming, komt het mij gewenscht voor een verklaring te ons Katholieken geheel onnoodig grievende wijze. I k‘ng deed verflauwen.
geven van het beleid onzer fractie in deze zaak. I Een der groote voormannen van een der rechtsche partijen I Wanneer dus, om op de hoofdzaak terug te komen, het col-
Ik zeg opzettelijk een verklaring en geen verdedl- heeft eens^ sprekende over de rechtsche coalitie, gezegd: wij|‘ege van B. en W. ware samengesteld uit 2 wethouders uit de
ging, want ofschoon ook dit laatste woord, gezien de heftige moeten voor alles letten op datgene wat ons vereenigt, minderIProt.-Chr. groepen, dan steunde dit slechts op 37.5 van het
en scherpe aanvallen op ons beleid door sommige groepen én op datgene wat ons scheidt. I totaal der stemmen van de Sneeker kiezers, terwijl, wanneer wij
in de raadzaal èn in de pers een verweer alleszins zouden moti- Het heeft echter allen schijn dat men in de vorige vierjaar-1 het standpunt van onze eigen partij nu een oogenblik buiten
veeren, wil ik toch bij voorkeur geacht worden een verklaring lijksche periode nu eens vooral de aandacht heeft willen ves-1 beschouwing mogen laten, toch 49 der kiezers daartegen zou-
en geen verdediging te geven, om vooral te laten uitkomen, dat tigen op datgene wat de rechtsche groepen scheidt. |den stemmen. Daarnaast werd aan de overzijde gevonden de
naar onze overtuiging de door ons gevolgde handelwijze vol- Deze stemming leefde in onze bestuurs- en ledenvergaderin-1 S.D.A.P. als vast aaneengesloten groep, die alleen reeds 1952
komen moreel en logisch verantwoord is, en dat dus alle schuld- gen en het zal dan ook niemand verwonderen dat bij de Raads-1 stemmen of 27.5 verwierf. Deze groep aldus totaal van de
besef aan dit betoog vreemd is. verkiezingen tfan 1931 de Katholieken besloten, met kracht hun I regeermacht uit te sluiten, lijkt ons geen daad van politieke
Ik zal misschien wat veel van den kostbaren tijd van deze eigen beginselen naar voren te brengen, en zich vooral niet bij I rechtvaardigheid.
vergadering verlangen, maar het komt mij gewenscht voor in voorbaat te binden aan eenige andere groep of partij. Bij de I De persoon yan den burgemeester, die niet alleen theoretisch,
deze, naar men meent, duistere aangelegenheid zooveel mogelijk propaganda heeft men dan ook uitsluitend de eigen Katholieke I maar ook practisch bulten en boven de partijen behoort te staan,
helderheid te brengen. beginselen op den voorgrond geplaatst en toegezegd deze, voor I en die dit Inderdaad ook doet, mag bij de zetelverdeeling in
Allereerst kom ik op de beweegredenen die onze houding zooverre dat in redelijkheid mogelijk zou blijken, te verwezen-1 het college geen beslissende factor zijn, alleen om daarmede een
bepaalden. Men moet daarvoor weten en begrijpen, wat er ten I lijken. I ‘n onze oogen grove onbillijkheid weg te redeneeren.
tijde der verkiezingen leefde in het R.-K. kiezerscorps en hoe Men gaf in deze besprekingen de gestelde candidaten vrij Op grond van deze beschouwingen concludeerde onze fractie
deze stemming daar gegroeid is. mandaat en legde vol vertrouwen in hunne handen de taak om I dat een bestendiging van het bestaande college ongewenscht
Na de gemeenteraadsverkiezingen in 1927 ging de raad „om" naar eigen inzicht contact te zoeken met andere partijen, doch was op de volgende gronden:
en kwam er voor het eerst een rechtsche meerderheid, zij het onder zoodanige voorwaarden dat daardoor in de eerste plaats! lo. een goede staatsrechtelijke opvatting van de positie van
ook de kleinst mogelijke. Waar de rechtsche groepen tot dan het algemeen belang, in de tweede plaats het gemeentebelang I het college van B. en W.;
toe steeds in de minderheid waren, is het alleszins verklaarbaar, en in de derde plaats het belang der Katholieke beginselen I 2o. de inachtneming van de verdeelende rechtvaardigheid bij
dat zij, die destijds in de raad onze partij vertegenwoordigden, gediend moest worden. I de zetelverdeeling;
zich lieten bewegen om de samenstelling van het college van Dat men aldus juist heeft gezien bewijst de uitslag der ver-j 3o. de billijkheidsgronden welke in het bijzonder voor Sneek
B. en W. zoodanig te wijzigen dat daarin twee wethouder» zit- kiezingen, die ten aanzien van de stemmencijfers dit eigenaardig golden, waar men vóór 1927 bij omgekeerde verhoudingen ook
ting kregen uit de Prct.-Christ. groepen. Dit is, zooals ik zeide, beeld geeft: voor de rechtsche groepen een wethouderszetel inruimde;
verklaarbaar, maar op de gronden, die Ik hierna zal uiteenzetten, le. procentsgewijze de grootste stijging in stemmental 4o. de grieven die bij ons kiezerscorps bestonden tegen het
was het niet juist. (20 I beleid (niet tegen de personen) van het vorige college van B.
En ware het nu nog dat het aldus samengestelde college 2e. het kleinste percentage voorkeurstemmen (slechts 3.7 %).|en W.
tactisch ware opgetreden, dan zou men misschien, ofschoon het Zoö stonden dus de zaken op de dag na de raadsverkiezing I Ziehier een zakelijke objectieve uiteenzetting van de motieven,
rechtens onzuiver ware, althans hebben kunnen overwegen die en in het licht van deze feiten moest onze fractie haar houding I die onze houding bij de wethoudersbenoeming hebben bepaald,
toestand te bestendigen, doch al heel spoedig werden onze bij de aanstaande wethoudersverkiezing bepalen. I Een bekend citaat is: „Amicus Plato, magis amica veritas”,
voorgangers in deze raadzaal in hunne verwachtingen bitter Dat wij toen niet erg geneigd waren het zittende college in I Plato is mjjn vriend, maar meer bevriend ben ik met de waar-
teleurgesteld en de kiezers, die vol vertrouwen hunne belangen zijn bestaande vorm te handhaven, zal thans voor ieder die I heid.
In handen van deze heeren hadden gesteld, evenzeer. onbevooroordeeld van deze omstandigheden kennis heeft geno- Met een variant zou ik willen zeggen t. o. v. de rechtsche
Reeds bij mijn eerste contact met de Sneeker gemeente-poli- men, wel verklaarbaar zijn. Wij wilden niets liever dan de samenwerking, dat zij mij dierbaar is, maar: magis amica jus-
tiek, toen ik als belangstellend lid van de kiesvereeniging voor bestaande rechtsche samenwerking handhaven, maar niét ten I titia: de rechtvaardigheid bovenal, ook in de politiek.
het eerst in het najaar 1928 een ledenvergadering bezocht, bleek koste van alles, en niet in het vooruitzicht, daarbij weer alleen! Ik onderstreep dit gezegde, omdat een taaie legende bezig is
mij reeds dat het Katholieke kiezerscorps allesbehalve ingeno- en uitsluitend als slippendragers van de Prot.-Christ. groepen te I zich te vormen ten koste van onze fractie. Men beweert nl. dat
men i.
ontstemming was over de gestie van het toenmalige college
van B. en W.
In de verdere loop van jaren bleek mij èn in het bestuur èn
in andere vergaderingen èn bij alle andere gelegenheden waarbij
ik organisatorisch contact met de kiezers kon verkrijgen, alsook
in particuliere gesprekken, dat allerwege onder het Katholieke
volksdeel zeer weinig sympathie bestond voor het beleid van
het afgetreden college van B. en W.
Het bleek maar al te duidelijk dat de samenwerking der recht
sche meerderheid als gouvernementeele groep in de practijk heel
anders uitviel dan de samenwerking als oppositiepartijen, zooals
men tot dan toe gewend was, en het enthousiasme der katho
lieke kiezers voor de rechtsche samenwerking daalde geleidelijk
tot beneden het vriespunt.
Onze kiezers hebben steeds zeer goed begrepen, dat zelfs een
rechtsche meerderheid niet in een handomdraai een volmaakte
wereld kan scheppen, en dat samenwerking niet beteekende
een uitsluitende verwezenlijking van eigen wenschen.
Maar men vroeg zich toch in alle ernst af: Wat hebbpn wij
Katholieken nu eigenlijk aan de rechtsche samenwerking, en
in hoeverre wordt hier nu rechtsche politiek gevoerd, waarmede
wij kunnen sympathiseeren.
Reeds het eerste aanrakingspunt met de princlpieele rechtsche
politiek leidde tot een conflict tuschen de Katholieke en de Pro
testantsch-Christelijke groepen..
Waarom waal het noodig, zoo vroegen onze Jdezera, om raids
DAMMEN.
NIEUWS UIT DE SNEEKER DAMCLUB.
WEDSTRIJD-PROGRAMMA
voor Dinsdag avond (in verband mtet
Nieuwjaarsdag verschoven).
Moeilijke strijd voor de leiders!
Nu voor de derde maal het competi-
tie-rad zijn plicht heeft gedaan, zijn
wij benieuwd hoe de leiders in de di
verse klassen zich er den laatsten coimi-
petitie-dag van 1931 doorheen zullen
slaan.
Ditzelfde geldt voor diegenen, welke
na drie competitie-dagen nog geen kans
hebben gezien „los” te komen.
Mogelijk dat zij Dinsdagavond hier
voor hebben gereserveerd?
Voor de hoofdklasse zou in dit
verband Jonkmans tot taak hebben
Doevendans (wit) één der beide pun
ten afhandig te maken, al achten wij
dit vooralsnog niet waarschijnlijk.
Het wordt tijd dat - De Vries’
overwinningsroes dient gestuit, al
schijnt dit gemakkelijker gezegd dan
gedaan, ook al is Tj. Kampman (wit)
zijn tegenstander.
Immers werd De Vries in clubver
band dit seizoen nog niet geslagen, en
mag worden verwacht dat hij zich dit
thans evenmin laat welgevallen.
Intusschen zou een verrassing de ove
rige groepsgenooten niet onwelkoml
zijn!
r
I-
h
T
n
I,
e
iIIëQ'ê van R pn W. wpdprnm mpt dp KathnlipVp sfpmmpn lofTon I
t
