Uitgave KIEZEBRINK Co.
Ho. 37 Eerste Blad
der Gemeente Sneek
Officieel Orgaan
De Stem des Bleeds
o
i i
Woensdag 7 Februari 1934
30e Jaargang
Dit No. bestaat uit 2 bladen.
FEUILLETON
NIEUWSTIJDINGEN.
'I
Regelprijs 9 cent. Abonnementen belangrijke korting
Alle Advertentiën worden In beide bladen opgenomen.
23.
o
door
MAY WYNE.
Vrijdags te Hommerts, Jutrijp, Tirns, Goënga, Gauw, Sijbrandaburen, Offingawisr, Terzool, Abbega,
Oosthem, Deersum, Scharnegoutum, Roodhuis, Gaastmeer, Balk, Stavoren, Wyckel, Langweer, Bozum.
niet met onze wenschen en werkte op eigen
manier, door tooneel enz., waarom wij er
ons later niet meer bij konden aansluiten.
Om nu de christelijke menschen voor dit
doel te organiseeren, is de chr. bond opge
richt, waarmee niet gezegd is, dat wij el
kander bestrijden, evenmin als dat in de
drankbestrijding het geval is.
Het staatspensioen werkt demoralisee-
rend, het kweekt onverantwoordelijkheid, de
menschen zullen niet meer sparen, doch er
maar op los leven. Als deze beweringen
waarheid bevatten, dan is het bewijs spoe
dig te leveren, want er zijn immers al die
staatspensioen hebben. De 100 Kamerleden
krijgen voor elk jaar zitting f 150 premie-
vrij staatspensioen, met een maximum van
f3000 per jaar. Als f3 al demoraliseerend
werkt, wat moet het dan treurig zijn met
f 60 per week. Wanneer staatspensioen god
deloos is, dan staat het er met de leiders
van de chr. partijen slecht voor: zij verkoo-
pen dan hun beginsel voor geld.
De chr. onderwijzers zijn geen ambtena
ren van den staat, maar van de ouders. Zij
betaalden 8'/2 1nu 10 voor hun
pensioen, de staat deed er 7 bij. Gaat
zoo’n onderwijzer met pensioen, dan krijgt
•'•I
De NIEUWE SNEEKER COURANT is een abonnementsorgaan, verschijnt Dinsdags en Vrijdags. Abonnementsprijs in de stad f2.50, naar buiten fr. per post f3.60. De SNEEKER COURANT is een Advertentieblad
en wordt gratis bezorgd bij allen die te Sneek geen abonné zijn op de Nieuwe Sneexer Courant en bovendien huis-aan-huis verspreid:
D 1 n s d a g s te Woudsend, Heeg, Nijezijl, Folsgare, Nijland, Oppenhuizen, Uitwellingerga, Oudega (W.),
IJsbrechtum, Wolsum, Harich, Hemelum, Bakhuizen, Nijemirdum, Sondel, Sloten, Tjerkgaast, Spannen
burg, Poppingawier, Warns, Rauwerd
Controle op de oplaag toegestaan.
I
v|
zijn langen mantel uit.
Ja, zei hij, de kanten lubben van
zijn jas gladstrijkend, en zijn neus heel
even ophalend om de benauwde lucht,
die in het vertrek heerschte. Ik ben
het.... Jean de Cassaud, beste vrien
den.
En hij keek eerst de een en dan
den ander aan met een effen, rustig
glimlachje.
Mike wreef zich eens over het hoofd
en keek naar de oude vrouw, die be
gonnen was met onverstaanbare woor
den te mompelen, terwijl ze met de
hand langs haar behaarde kin streek'.
Ze zag er al even katachtig uit als haar
zwarte kat en scheen zich die houding
alangewend te hebben, om indruk (te
maken op haar eenvoudige lidhtgeloo-
vige klanten.
En waarvoor is meseu gekomen?
mompelde ze eindelijk, ziende dat Mike
verwachtte dat zyl het gesprek begin
nen zou.
De Cassiaud keek rond, zag, dat de
deur gesloten was en van ouds wetend,
dat er wel geen luisteraars aan den
buitenkant van dat beruchte huitje zou-
den^zijn, gaf antwoord in duidelyk en
vloeiend Engelsch.
Jk ben gekomen om mijn zoon
te halen, zei hiji. Het kind, dat op.Pen-
deen Manor bij de familie van zjjln moe
der Woont.
Miike begon te pazen en te vloeken
en beweerde, dat die squire iedereen
naar de hel zou sturen die het wagen
dorst zich aan het kind te vergrijpen,
dat hij zoo vaderlijk liefhad.
cieele kant van dit vraagstuk. De vraag kan
gesteld: Kan Nederland premievrij staats
pensioen betalen en dan antwoordt spr. on
omwonden: Ja, absoluut. Er is gegoocheld
met cijfers; men heeft de kosten berekend
op 200 millioen, ja zelfs op 1000 millioen,
zooals ds. Van der Valk in Hilligersberg
zeide, maar dat waren de kosten van het
communistische plan om de menschen op 50-
jarigen leeftijd f 40 pensioen te geven. Zoo’n
bestrijding is oneerlijk. Een commissie uit
de Vrijheidsbond kwam tot het cijfer van 16
millioen jen dan zouden de menschen nog
f 3.50 per week meer ontvangen dan nu.
Eigenaardig was in heel de strijd, dat hoe
dichter men bij de verkiezingen kwam, hoe
duurder het staatspensioen werd. Spr. heeft
een becijfering gemaakt van tusschen de 30
en 40 millioen; als men jaarlijks 80 millioen
over heeft voor proefnemingen om anderen
het leven te benemen, mag men dan niet 40
millioen besteden om ouden cn armen in het
leven te behouden?
Toen minister De Geer nog in functie was,
heeft hij een voorbeeld gegeven, dat iemand
met een inkomen van f40000 aan belasting
f28000 moest betalen. Dat zou dan 70
zijn. Maar de minister zeide er bij dat deze
persoon een vermogen van 3 millioen had,
zoodat het totaal dus ongeveer 28 werd;
het laatste vergeten onze tegenstanders ech
ter. De druk is wel zwaar, maar bij zulke
inkomens kan nog wel een schepje bij, om
dat zulke bezitters bovendien niet in de arm
ste gemeenten wonen.
De drie groote christelijke partijen zijn
niet voor staatspensioen; zij willen ook niet
dat de ouden omkomen en wijzen daarom
op de plicht der kinderen voor de ouders te
zorgen. Zij vergeten dat dezen het in de
meeste gevallen ook niet zoo breed hebben
om wekelijks een paar gulden af te zonderen
voor de ouders. Dan wordt er gewezen op
de diaconie; deze is niet rijk en als allen
gaven naar draagkracht, zou het beter zijn,
doch het meeste moet ook hier weer komen
van de kleinen.
Doch als de kinderen en de diaconie, dus
een deel van het volk, de last wel kunnen
dragen, kan dan het heele volk naar draag
kracht zulks dan niet?
Bij de algemeene beschouwingen heeft
spr. den minister gevraagd of hij klaar was
voor de invoering van het staatspensioen.
Met een heffing van 5 couponbelasting,
heffing op het bezit in de doode hand, 1
meer omzetbelasting, had men zooveel in
komsten meer gehad dat al de ouden en
armen daarmee uitkeering hadden kunnen
krijgen. De regeering zegt, dat er geen geld
is, maar waarom bestendigt zij dan de cu
mulatie van tractementen en pensioenen.
Als zij opwekt tot soberheid, waarom geeft
zij dan zelf niet het voorbeeld?
De financieele kwestie is een politieke
kwestie. Toen de Bond voor Staatspension-
It rjucht fen aid en earm.
In het Gebouw voor Chr. Belangen vond
gisterenavond op initiatief van de afd.
Sneek van de Bond voor Staatspensionnee-
ring een vergadering plaats, ten gunste van
het staatspensioen, waarin de heer H. S.
van Houten, lid van de 2e Kamer, met bo
venstaand onderwerp optrad.
De heer T j a 11 e m a presideerde. In zijn
openingswoord betreurde deze het, dat zoo
weinigen waren opgekomen. De pers was er
gelukkig om het gesproken woord te ver
breiden, waarvoor spr. dankbaar was. Het
doel dezer vergadering is te komen tot de
oprichting van een afd. van den Chr. Bond
voor Staatspensioen. Zal dit laatste er ko
men, dan moet het volk er zelf om vragen.
De actie moet van onderen opkomen; de
leiders zullen dan wel anders gaan denken
en zich er niet meer af maken, door te zeg
gen, dat er geen geld voor is. Oud en arm
is geen zegen; er moet dus gevochten wor
den om die zwarte toekomst weg te krijgen.
De heer Van Houten, na deze inlei
ding het woord verkrijgende, merkt op, dat
er menschen zijn, die deze slechte opkomst
in de hand hebben gewerkt, waardoor zij te
kennen geven, dat zij bang zijn voor hun
eigen standpunt. De politieke leiders zullen
wel denken en de volgelingen hebben slechts
hun adviezen te volgen. Doch zoo is het niet
precies; het staatspensioen is aan de orde
gesteld en het is de plicht van het christen
volk daarvoor op te komen. Voor 10 jaar
sprak spr. in Heerenveen voor 6 menschen;
2 jaar geleden was de zaal te klein. Het is
dus niet zoo slim, dat er nu .niet zooveel zijn;
de chr. beweging moet langzaam groeien en
niet als een wonderboom, die spoedig sterft.
Het vraagstuk van het premievrij pen
sioen is urgenter en noodzakelijker dan ooit
te voren. Thans zijn er heel wat menschen,
die vroeger iets bezaten en nu hebben erva
ren, dat dat bezit ongewis is. Dezulken
leven nu in zorg en nood over de vraag hoe
zij hun oude dag zullen doorbrengen en hoe
hun kinderen het zullen maken. De uitkee
ring van thans is klein, f 4 voor man en
vrouw, en als er dus ooit een tijd geweest
is voor de idee van staatspensioen dan is
het wel nu.
De Nederlander schreef: Over het staats
pensioen valt niet te praten; er is geen geld
voor. Men kan de zaak evenwel ook van
een andere kant bezien en zeggen: Omdat
de menschen geen geld hebben, is staats
pensioen noodig.
Spr. wil eerst iets zeggen over de finan-
Want het feit alleen reeds, dat zij
zoo dicht bij die sombere bouwvallen
woonde, deed de dorpelingen met biji-
geloovigen eerbied naar haar opzien
en haar vreezen, als iemand, die door
haar tooverkunsten ongeluk brengen
kon over hen, die het waagden haar
te beleed! gen of tegen te werken. Wiei-
nig inwoners van Pendeen zouden het
dan ook gewaagd hebben, na zonson
dergang aan te kloppen aan het kleine
hutje alan het oude klooster, uit vrees
dat een kruipende padde of een bruin
harige haas opeens voor hun oogen
Zouden veranderen in de gedaante van
moeder Trevornow en dat deze boos,
omdat iemand haar in die vermom
ming gezien had, hun iets kwaads zou
toewenschen.
Maar de bezoeker, die op dien avond
voor het hutje stond, was geen inwo
ner van Pendeen, al zou niemand ppk
hebben kunnen zeggen, waar hy dan
wèl vandaan was. Doch hyi was geen
vreemdeling voor de óulde Joan Tre-
vorrow en 'evenmin voor Mike, haar
stoeren, ruigharigen zoon, die zpo sterk
was, dat niemand in heel Pendeen
hem aan kon en voor wiens vuisten
iedereen bang was.
Op Ijet geklop, deed Mike de deur
open en bleef er zooi groot en forsch
als hij was in staan. Met zijn zwaren,
donkeren baard had hij meer weg van
een reusachtigen aap dan van een
mensch. Hij was op' het punt gromme-
rig te zeggen, dat hij niemand binnen
liet, maar de vreemdeling stapte 1 vlug
naar binnen en nam zijn hoed af. Bin
nen stond er een brandende lamp op
tafel. Moeder en zoon waren juist klaar
met hun avondeten en er lag nog een
stuk brood op tafel en een groote,
zwarte kat deed zich te goed aan de
graatjes van een vette makreel.
Mike sloeg de deur achter zich dicht
en bekeek den binnenkomende bijf het
lamplicht. Dan nam hij onhandig zijh
pet af en stotterde verlegenMeseu I
Drommelsmeseu zelf I
Zijn moeder zei niets, maar bleef
haar tanden uitpeuteren en keek met
haar rood omrande oogen den vreetn-.
deling aan. i
H'y1 had een aristocratisch fyh ge
zicht, met scherpe trekken, een olijf
kleurige gelaatskleur en zulke donkere
oogen, dat men de kleur er van niet
kon bepalen. Zijn haar was licht ge
poederd en in een kort vlechtje samen-
gebohden, en hij scheen tusschen de
veertig en vijf en veertig te zyh, hoewel
hyi voor jónger had kunnen doorgaan,
als zijh gelaat niet zooveel rimpels en
zorgelijke trekken had vertoond. Hy
glimlachte even om de Verbazing van
Mike en trok volkomen op zyin gemak
gat.
Mike was aan tafel gaan zitten en
sloeg een grooten homp brood naar
binnen, terwijl hij den bezoeker weife
lend aankeek. Hij! zat de harde woor
den zijner moeder in zijh stompe herse
nen te verwerken. Eindelijk herhaaH-
de hij de woorden, die hem het diep
ste getroffen hadden.
De strop, bromde hij. De strop,
m eseu I
De Cassiaud keek' hem doordringend'
aan en begon dan te lachenscherp
en spottend.
In vroeger 'dagen was je niet zooi
benauwd voor den dood, Mike! ant
woordde hiji En ik neem het risicjöi hee-
lernaal op me. Ik zorg goed voor mijh
vriendenen ik b etaal ze royaal I
De oogen der oude vrouw begonnen
te glinsteren en onwillekeurig strekte
ze begeerig haar klauwachtige vingers
Goud, Fransch of Engelsch
geel of rood dat is allemaal' even goed!
Maar nu moet het Engelsch goud zyin!
Ja, antwoordde hyi bedaard, En
gelsch goud zal het zijn, als bet werk
gedaan is. Maar ik heb het niet hier.
Maar ik kweer je, dat het geld zal Wor
den betaald, zoodra ik met den jongen
veilig op Franschen bodem geland ben.
Hoeveel? vroeg Mike brutaal.
De Cassiaud haalde de schouders op.
Hoeveel moet je hebben? vroeg
liyl onverschillig.
Mike grinnikte, en noemde een som,
die tweemaal zoo groot was, als wat
hlyl.hoopte te kragen.
hij dus de helft of 1/3 er bij. Heeft men daar
ooit het demoraliseerende gezien? Als het
dus verkeerd is, mochten zij het niet aan
nemen. Neen, het is niet kwaad, het is goed.
En daarom mogen wij het niet voor anderen
niet noodig achten.
Er zijn meer die staatspensioen hebben. In
1913 kwam de wet-Talma. Door invoeging
van een amendement-Duys kregen de 70-
jarigen f2.50. In 1919 kwam de wet-Aal-
berse: alle personen boven 65 jaar, die min
der dan f 1200 verdienden, ontvingen uit
keering. In die wet overheerscnen dus twee
elementen: oud en arm. Die wet kwam onder
een rechtsch ministerie. Heeft toen het chr.
volksdeel de uitkeering geweigerd? Integen
deel, de diakenen liepen zich het vuur uit de
sloffen om voor hun bedeelden de premie
te verkrijgen. Als het nu zonde was, hadden
zij moeten zeggen: Jullie krijgen het niet,
wij zullen voor jullie zorgen. En slaat men
de oude Kerkboden uit dien tijd op, dan
wordt men getroffen door de vele giften uit
dankbaarheid, omdat God ruimte had ge
geven.
Staatspensioen demoraliseert niet. Als de
staat zei: Jullie moeten eerst opmaken wat
je hebt, dan zullen wij je helpen, dan zou
De com te was intusschen gaan zit
ten op een krakenden stoel en zijn
blanke gelaat stak in het lamplicht
scherp af bijl de donkere gezichten van
de .hutbewoners. Het was duidelijk te
bemerken, dat hij een zekere over
macht uitoefende en daar goed gebruik
van wist te maken. Zij waren of bang
voor hem, of begeerig zijn zin te doen
in de verwachting van een ruime gel
delijke belooning.
Hij wachtte rustig af, tot Mike uit
geraasd was en hief dan even zijh
blanke aristocratische hand op.
Ja, zei hij nogmaals, -* ik ben
gekomen om mijn zoon te halen en jij,
Mike, moet me daarbij helpen.
W eer keek de reusachtige kerel haar
zijh moeder, alsof hij van haar bijstand
verwachtte en raad in die moeilijkheid.
De heks knipte eens met haar roode
oogen, boog zich naar de Cassaud toe
en stak haar gekromden vinger in de
hoogte.
U weet niet, wat u daar vraagt,
meseu, zei ze, half dreigend en half
klagelijk. De toestand is nu zooi heel
anders dan negen jaar geleden. Nu zou
het vast en zeker den strop betaekeinien
voor iederen man of vrouw, die het
waagde om een Franschman biethulp-
zaïam te zljjln.
De Cassaud knipte even met de
oogen en h'yl mompelde in ?ij[n eigen
taal: Negen jaar! M!on Dieu, het
lykt me een eeuwigheid I
En voor eenige o,ogenblikken scheen
hij goo verdiept in zjjn gedachten te
zjjh, dat hij zijn heele omgeving ver-
neering ontstond, waren de Vrijheidsbond en
de Vrijz.-Dem. er tegen. Nu zijn de C.-H.
en A.-R. er nog tegen, maar dat verandert
wel, als 10.000 van hun leden zich bij ons
aansluiten. De heer Snoeck Henkemans zei
indertijd in Ternaard: Ik ben altijd tegen
staatspensioen geweest en ik ben er nog
tegen, maar het kan gebeuren, dat ik veran
der, doch voorloopig ben ik er nog tegen.
Zoo zijn er meerderen.
Het optreden van den Christelijken Bond
voor Staatspensionneering is van groote be-
teekenis. Allerlei christelijke schakeeringen
vindt men er in, hoewel de bond politiek
neutraal is, evenals de Chr. Bond van Land-
pachters. Van onderen op moet de actie be
gonnen; met het algemeen kiesrecht is het
ook zoo gegaan, waarom zou ’t met staats
pensioen dan niet kunnen?
De vraag is gesteld waarom er nu een
Chr. Bond is opgericht en waarom spr.
daarvan de oprichter is. Als wij als chris
tenen onze roeping verstaan, dan hebben
wij binnenkort 60.000 leden. Wij mogen niet
aan de kant van den weg gaan staan en de
anderen maar laten werken. Dat is de fout
geweest dat wij in den bestaanden bond
geen invloed hebben gekregen; men rekende
il
lil I
i
6
II
■S
o
<r
o
voor
i"'
i
l
i
I
NIEUWE SNEEKER COURANT
annex SNEEKER COURANT (77e Jaargang)
I.
I.
CHIEFWHIP
o 1 t
De beste sigaret
Uw gezondheid l
